VON SCHLEICHERS POSITIE. Uit een :jmeepsj@ïirïfèêL PUROL er op Dinsdag 24 Januari 1933. 85ste Jaargang. No. 20244 Tel. No. 68103, 68617 en 68923. BUREAU LARGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923. Postrekert'mj No. 53II. BUITENLAND. Nog geen rust in de Duitsche politiek. Een „noodtoestand voor den staat". Het standpunt van het Centrum Geen herstel van het Habs- burger tront Het verzacht en geneest. WLm&mA BONENLAND. Deze courant reracliijnt dagelijks, met uit zondering van Zou* en I'eostdagen, Prp per kwartaal f 2.— i franco per post f2,50.Prys per week: 15 ets. Afzon derlijke nummers 4 ets. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertantien voor hot eerstvolgend num mer moeten vóór elf uur aan het Bureau bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór uur. Een bepaalde plaats van advertontien wordt niet gewaarborgd. SC 1EDAMSCHE COURANT prijs der Advertentiën. van 15 regels f155; ledcie regel meer f030; in het Zate rd ignurnmer 15 regels f 1.80, iedero regel meer 1 OJ5. Reclames f 0.75 per regel. Incassokosten 5 ets.; postkwitantios 15 ets. larlevcn \an ndvertcntiea bil abonnement zijn aan bet Bureau vei krijgbiuir. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klem® AdverteiUicn opgenomen f050 t/m 15 woor den, f 0.75 t/m. 25 wooi den. Elk woord meer 5 cent lot een maximum van 30 woorden* 's Woensdags: Kleine AdverUntnintot zwoor den f0 25, nuts vóór Dinsdagaw «d Guur nan hot Bureau be/orgd. 's Zaterdags: Kleine Ad\ertentien f1 OO.lndioa niet vóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd. Verwijzende naar ©an rapport, dat door rijkskanselier Von Schleicher is uitgebracht aan den rijkspresident over d'en binmcm- laJndsch. pohiieken toesUnd, schrijft de Ook de Boersenzcilung is van meeding, dat met hot vertrek van Hitler de officieel? onderhandelingen over de vorming van oen parlementaire rncerd orh ei dsco a I i li e zoo goed als beëindigd zijn. Ook oen vooiazofc 1 t v LUOU U1& 1X5CIUUII'U Z»J U. ÜOIU V UOt IVJVJl/» „Vossische Zeatumg dat we lingo i r po y ng (]ür hesprekingeai over verniamving soinen uit veie aanwijzingen meonen te van jjej_ Harzhuigior front, sdhiipil van de kunnen oomcludeeren, dat de giedacht© oen „noodtoestand voor 'den. staat" te cora- strueeron en daaruit de toelaatbaarheid' van een uitstellen van nieuwe verlciozmgen af te leidon in do ViUiclmstrassc reeds geruimon tijd overwogen en inspraken wardt. liet blad is van meaning, dat rijles- president en rijksregceriing mot de uitvoe ring van een dergelijk plan in onherstel baar conflict zouden raken met die doelen der bevolking, die trouw zijh aan den.' grondwet. Bij de bekend'e opvatting van don rijkspresident inzake d'cia grondwet moet men voodoopig aannemen, dat het hij de besprekingen inzake oen noodtoe stand voor den staat en uitstellen van rijksdagverkiezingen plannen betreft, dio men de regeering heeft voorgesteld, maar niet voornemens, waarmede de verant woordelijke persenen zich ernstig bezig honden. Ook de ,,Germania" meent, dat de inner lijke onrust van een volk, dat sedert jaar en dag in harlstoehlelijkm bilnlnenlandsChem strijd gewikkeld is niet d'oor liet decro- teeren van een 'noodtoestand voor dön staat en door dictatoriale handhaving van de regeoringsmacht kan warden opgeheven], liet ligt m de lijn der beste tradities van het Centrum, wanneer do partij wijst op do gevaarlijkheid van dergelijke plannen Hot Centrum heeft van haar positie als als partij op de wip tot dusverre al leen in zooverre gebruik gemaakt, dat hot de regeering, of hot daarin vertegenwoor digd was of niet, een lovalo kans hoeft go- geven. (Het voorsle! tot verdaging, dat liet Cen trum Vrijdag in den raad van oudsten heeft 11 o- niet in het voornemen van de oentrurru fractie. Biet is gedaan, nadiat des middags op uitdrukkelijk vedangen van den rijks- kenseher tusschon hom on d'a Centrum- fraclie wederom een bespreking had plaats gevonden, waarbij do theoretische mogelijk heid van zekere parlementaire oploss.ngcn besproken is en waaruit bleek, dat een po ging in die richting klaarblijkelijk sympa thiek werd ontvangen (Het afkondigen van een noodtoestand voor den staat kan helaas mot geacht wor den den weg van hot geringste risico «n van de groo'ere politieke kalmeering te zijn. De D.A Z. ineont uit het vortrek van Hit- Ier uit Berlijn te kunnen eoncludeercm, dat een regeeringsconsteliatie, hoo dan ook, weinig kansen heeft, Een verrassende koer kan nauwelijks nog verwacht worden. Vor der uitwijken dor partijen voor ©on bepalen van hun standpunt ten opzichte van do regeermg zal Vrijdag niet meer mogelijk zijn. baan te zfijin. 'Het feit dat de ceisle besprekingen zijn gevoerd tusschon N.S.D.A.P. on Centrum, zij het ook dat zijl geen bindende gevolgen zuilen hebben, hoeft sterk dia aandacht getrokken van de politieke kringen te Ber- lijn. Der Deutsche schrijft, dat de nationaal socialislen denken aan eon vereeniging, waaruit een „kabinet van kopstukken" zou kunnen worden gevormd, dus een na io- naai kabinet dat vooxloopig slechts zou kunnen rekenen op de tolerantie der Eabsburgsche partijen en organisaties. Mis- schien hoopt men daarvoor ook het Cen trum te winnen. Do vooruitzichten voor het resultaat van zoo'n plan worden mini maal genoemd. GRIEKENLAND. De Kamer ontbonden. De op verlangen van staatspresident Zaï- mis bijoen geroepen Senaat, hoeft giste ren mot 72 tegen 20 stemmen besloten lol ontbinding van de Kamer. De nieuwe verkiezingen zijn vastgesteld op 5 Maart. In de oppositie wordt dit feit een poli tieke staatsgreep genoemd en liet optre den van Venizelos, onder wiens leiding de nieuwe verkiezingen zuilen worden ge houden, als revolutionair gekenschetst. VEREEN. STATEN, Bier en wijn. De gerechtelijke commissie van den se naat hoeft hel wetsontwerp goedgekeurd, waarbij de verkoop wordt toeges'aan van bier en Wijn, waarvan het alcoholpercentage de 3.05 pCt. niet te hoven gaat. ENGELAND, De staking bij d-e omnibusmaat- schappij verloopt Gisteren hebben ongeveer 2500 employé's der Londensche omnibusmaatsoliapp'j het werk hervat. Verwacht wordt, dat heden nog meer stakers aan den arbeid zullen gaan, waardoor de staking zal verloo- pen. FRANKRIJK. De financieele commissie nog n i e t gereed. De financi.eele comnnssto van do Kamer heeft haar weikzaamiheden tot gisteiavond voortgezet, zonder gei eed to zijn gekomen met het besludcereu van heit financtoele plan der regeering In overeenstemming met de tot dus\erro gcvo'gde werkmethode wer den alle regeeimgsvoors'ollui betredende de o orlogs pensioen om afgewezen en oen commissie, bestaande Uit twee afgevaardig den, voorgemeld De door do regeering ge- aml>ïsnflr SOVJET-UNIE. Vrije vei koop van graan. Gisteien is een besluit gepubliceerd, on- der'eekend door Mololow en Stal ui, waarin do veikoop van graan vrij' wordt gegeven aan de kolchozen, o.a in Wtest-SiLene, in Noord-Wit Rusland en Tuikraeuistan aange zien deze streken het jaarplan van de graanloveiing voor den vastgcstelden datum hadden veivuld. Congi es van liet plenum van de Centrale Exe cutieve Gisteren is in aanwezigheid van do ge- lieele Sovjet regeering onder 1 tiding van Molotow en Slatin de plenaire zitting van het Executieve Comité der Sovjet Urne te Moskou plechtig geopend. De voorzitter van hot E-xecuolievo Co mité Kalium, en de voorzitter van d'cin Raad van Volkscommissarissen, Moto ow, hebben het woord gevoerd over dei toe. stand der Sovjet Unie. Als Uw Handen ruw zijn of gcspiongcn en Uw Lippen schraal en pijnlijkmaar vooial ook bij bi and- en snij vonden, ontvellingen en allerlei huidvcnvonilmgen G r o nd w e t s wij zi g i n g. In de Vereenigde Staten is thans eau in grijpende conslitutioneele wijziging inge voerd, welke van groot© beoeokems is voor het politieke leven. De staat Missouri lieefl als 3östo van de 4-8 staten het ,20ste amendement op de grondwei" aangenomen, waardoor do ver- eischt© meerderheid verzekerd is. Rij dit amendement wordt voorgesteld dat hel congres ieder jaar op 3 Januari bijeenkomt en dat ©en nieuwgekozen president niet, zooas tot nu toe in Maart, docb re ris op 20 Januari zijn functie aanvaardt. Voorls wordt bepaald, dat, indijn een nieuwgeko/en president voor de aanvaar ding van zijii functie overlijdt de eveneens nieuvvgokozeu vioe-president do bevoegdhe den van don president overncomt, tot hot congres ©en nieuwen president zal bobbin gekozen. Daar de giondwelswif/iging pas op 15 Ooiober 1933 van kracht word!, blijft hel in het geval Roosevelt zooals hol was. CIIINA. Sac haljan onderwerpt zich aan Mandsjoekwo. Te Tsjanglsjoen Zijin vertegenwoordigers aangekomen van de provinciale regeermg van Sachaljan om te veiklarcn, dat deze provincie haar strijd' tegon den staat Mand- C7nnt*r»r\ r> -.o-r.rv.ff- o-n r<Ipll rLnd'v»*" o w+ chaljan was geiuimcn tijd hot hoo Cu kwartier van generaal Ma cn speelde oen belangrijke rol in den strijd tegen de Japansche (roe pon Mandsjoekwo hoeft do onderwerping aan vaard en zal Sachaljan door Mnndsjaenj- sche troepen laten bezeilen. JAPAN. De Japansche opvatting over dc functie van mandataris 31cf groote koppen meldt de Daily He rald iet Genèvc, dat de Japanners ge heime ck-kbool-stations hebben ingericbit te Saipalc, op de voormalige Dmtsche en thans onder Japansch mandaat staande, Manannen, alsmede op de Palau eilanden i in den Grooten Oceaan. Dit feit zou zijn onthuld in de geheime zitting van de rnan- datencommissie van den Volkenbond, waai de Japansche vertegenwoordigers na oen krmsvoihoor toegaven, dat roods bijna 200000 poncT sterling voor de constructie van havenwerken op de bedoelde plaatsen was uitgegeven De zaak zal thans ia een rapport vim de mandatencommissie veer den Volken- bondsraad komen. Overval beraamd op Ameri- kaansclie consulaat te Yokoliam a. De Amerikaansche ambassadeur te To kio heeft medegedeeld, dat de anti-Ameri- kaarwehe stemming in Japansche arbeiders kringen van Yokohama een zoodanigen on vang heeft aangenomen, dat de vrouwen do consulaiie ambtenaren Zaterdag Yoko hama hebben moeten verlaten. De Japansche politie heeft het oonsu- laai er van op de hoogte gesteld, dat de arbeiders der stad een aanslag op hot Amerikaansche consulaat beraamden. De politie is er in geslaagd den overval te verhinderen. 145 personen zijn gearresteerd VAN DFN VOLKENBOND. De commissie-vam-19. De commissie vam-19 van den Volkttv botnd, wier po-gmgen het Maiadsjoerijscha conflict bij te leggen volgons parasiaaph 3, art 15 van het Vodkcnbondspact, zij'ni gefaald, heeft eon sub-oommissie benoemd om ecu rapport op te stellen overeenkom stig paragraapli 4 van hetzelfde artikel. ONTWAR-jNINGSCONFE RENTTE. Het presidium b ij e e n liet presidium van de ontwapeningscon ferentie, waar.n 18 regeeringen zijn ver tegenwoordigd, is gisteren na een vrij lang durige onderbreking weer bijeen gekomen, om de hervatting der werkzaamheden van de ontwapeningsconferentie voor te be- ïeiden. De Duitsche regeering wordt ver tegenwoordigd door ambassadeur Nadolny. Begonnen werd met een bespreking bo li ellende liet verdrag voor de waponings- contiole. Bij dit verdrag wordt voorzien in de samenstelling van een internationale commissie, de ten uitvoer legging van liet as. ontw'ineningsveidrag, terwijl oen on derzoek zaf kunnen worden ingesteld, wan neer een staat liet verdrag schendt of dreigt te schenden, Vooilc /al de commissie tot taak heb ben het octwapeningsverdrag te herzien, zoomede de votdero elappes van het ver drag voor te bereiden. Op net nieuwe, m aanbouw zijnde A.V.R.Q.-gebouw aan de Keizersgracht te Amsterdam, is gistermiddag de Avro-vlag gebeschen, ten toeken, dat het gebouw onder de kap is. niet missen, of zij blijven met een of ander deel van het lichaam aan een van deze haken hangen, waar zij dan m kor- leien of langoren tijd sterven. INTERN. SAMENWERKING. Do veertig uien weck Dc coafoicnlie inzake de voorlig uren week hooft gisteicn met 35 stommen tegen 2 en 19 stemmen blanco, een resolutie aangenomen, waarbij de gemiddelde werk mei uitzondering vJa cemgo gevallen, die in de conventie vastgelegd zullen worden Mel 3G tegen 2 stommen en 16 blanco werd het principe aanvaard van de be- peikmg van het aantal overweikmen Een voordel van de Engelsche nibeideisafge- vanrdigdo bcireflende een speciale legehng vooi spoorwegen en transporten, haalde 27 stemmen tegen 1 on 17 blanco, maar Deioikte liet noodzakelijk quorum niet, waar na do conferentie do kwestie besprak van do toekornsligc toepassing der conventie op de kleine ondernemingen. De vooi/itter van den groep van weik- gevers, die venolgens aan het woord kwam, bracht In bermnermg, dat voor de ope ning der besprekingen de werkgcversgiocp verklaard had zioh te z.ullen onthouden bij alle stemmingen betreffende de uil- verkmg van eon ontwerp conventie, hetgeen m do voorafgaande stemmingen gebleken was, en waaruit de onmogelijkheid bleek om voort lo gaan in den thans ingeslagen weg. Spr wees er op, dat liet feit, dat de werkgevers te Genève aanwezig zijn met kan worden beschouwd als goedkeu ring. De Engciscli-Amerikaaasche besprokingen. Te Landen word Maandag officieel mede- gedoeld dat de Amerikaansche staatssecio- taris Stimsan den Engelschen ambassa deur te Washington, Lndsay, Vrijdag j 1'. een „aide niémoiire" heeft overhandigd', waarin verklaard woa-dt dat Roosevelt zich er over zou verheugen, indien liij begun Maart den vertegenwoordiger van Enge land te Washington zou kunnen ontvangen voot een bespreking over de Engelsche ooilo-gsschulden. Roosevelt wensclit er evenwel op te wijzen, dat de besjirekingea der kwestie van de ooilogsschuldcn afhankelijk is va,a onderhandelingen over economische kwes ties en dat derhalve ook economische experts moeien worden afgevaardigd' om te onderhandelen over de methodes ter verbetering \nn den toestand. Dc correspondent van do Times to "Was hington vernoemt van wcimgeiicme zijne, dat Roosevelt voornemens is persoonlijk deel te nemen aan de ia Maart te honden Engelsch-Amorikaansclie besprekingen en dat hij dienlongevolge de aanwezigheid van Mac Donald Ion zeersle zou toejuichen. het vet er aan laten liggen; dat ligt daar dan maar te verrotten, to:wijl er zwermen vliegen op zitten. Uitbreiding van Arnhem. De geiiieeiiieiaad van Arnhem heeft Zijn goedkeming geheeld aan een voorsta' van B. en W. om den polder Malburgen, gelegen aan do oterajdo van den Ryln, m te dijlkcn, en te bestemmen voor ean nieuw sladsge- dcelie, waar 25 000 menschen zullen kun. nen wonen. Er zal een hooge winterdijik ge. legd woiden, waarvoor een bedrag van £925.000 is toegestaan. Deze d'ijk zal aan sluiten bij de nieuwe vaste brug over den Rijn. diet werk /n' door Arnhemsche werkloon zen worden iu gevoerd. Gedurende enkele jaien zullen daar 200 man werk vinden. Do ondcHiandelingen over do bestendi ging van don vrede duurden ongeveer 14 dagen en in dien tijd mocht er nie mand aan wal komen, behalve dan de kapiteins, met hun gevolg. Zoodra de vrede echter bestendigd bleek, was ieder nieuws gierig om naar de stad te gaan. Toen ik aan wal stapte, zag ik vlak aehtor het kasteel bij de havenhoofden een kerel aan den galg hangen. Toon ik ton huize van deu consul vroeg, wat voor misdaad deze man had' bedreven (aan zijn kleeren hlad ik reeds gezien, dat hij goon Turk of Moor was), vertelde de vrouw van don oonsul mij, dat luj een Christen was en wei oen Italiaan, die liter vele jaren geleden in slavernij was geraakt en het vertrou- wen van de Turken had gewonnen. Hij was hierdoor vrijslaaf geworden; dat zijn dan die slaven, wdko elke wede, maand J,lar 0011 bepaald bedrag aan hun meester moeien opbrengen of ook wol' zich geheel vrij koopon. Zij blijven onder de 1 urken wonen om hun. ko«st to vcrdïcnou en zijn kenbaar aan een koperen beugeltje, dat zij om het been moeten dragen. Deze man nu was bevriend met een Turk, die twee vroiurai had. Hij kwam veel bij- hem aan huis om met hem te spelen (naar ik meen op hot dambord), hetwelk dan om geld ging. Zoo gebeurde het, dat zij op zekeren avond' weer aan het spelen w.aeti en do slaaf wat nveor geld' van den Tuirk bad gewonnen dan anders, waar- ovei dc slaaf eeiugo spottende opmerkin gen maakte. De beide vrouwen, die ook in het zelfde vertrek aanwezig waren (het geen anders bij de Turken geen gewoonte is, daar zij nog al jalo-ersch aangelegd zijn), begonnen daarom te lachen, waarop de Turk van woede het huis uitliep. Nu wilde het toeval, dat juist op dat oogoublik de onderkoning met zijn vier bedienden passeerde. De Turk riep tot hom: '„Komt in mijn huis, daar zit een slaaf bij mijn heide vrouwen". De slaaf werd, evenals de tweo vrouwen, meegenomen en voor het weer dag werd, waren de viomvon in zakken, met steenen aangevuld', in zee ge- woipen, terwijl de slaaf aan den galg ge hangen werd. Er hestaai hier ook een bepaling in de wet, dat als do eone Turk den ander heeft vermoord, de moordenaar vrij van ver volging is, mdien hij maar een bedrag van dertig gulden of de waarde daarvan (in hel Hollandsch omgerekend) op het „doode" lijk neerlegt. De onderkoning en zijn die naren behouden dat gold en brengen liet doode lichaam naar de plaats waar het thuis hoort Wij maakten een wandeling buiten één der poorten aam de linkerzijde van de stad' en het eerste, wat wij daar zagen, ivas een zoor hooge en dikke muur, die bijna geheel bezet was met groote kromme haken en weerhaken, aan één waarvan nog oem ruggepraat met eenige ribben van een menscli liing. Van deze muur wordtin de misdadigers afgesmeten en nu kan het Hen Moor, die als een tijger of luipaard gevlekt was, doch in de Levant geboren was, dus in Algiers in alles bevoorrecht was en als een edelman leefde. Wat verder zagen wjj ze\en koepels, die achtkantig gebouwd waren an er va» buiten netjes uitzagen. Dit waren de be graafplaatsen van zeven koningen, die allen op een dag koning of Dey geweest waren; wanneer do eoae partij iemand Dey had gemaakt, word hij door de andere partij vermoeid, weike dan weer een ander .i Dey maakte, die dan weer door ean andere partij werd godoiod; dat ging zoo door tot er zeven i ermoord waren Toon wilde niemand meer Dey wezen Maar een gek besliste, tot genoegen van alle partijen, dat „Aly" koning moest ziju De woorden van omw ijzen worden door deze menseden meest als ui spraken der Goden beschouwd' en daarom deed een ieder zijn best om een Aly tc vindon Nu was er maar één Aly, namelijk een schoenmaker, on die bad zich verstopt. Na lang zoeken vcinden zij' bom eindelijk onder een paar matrassenl en hij werd tegen wil en dank in triomf naar het paleis nasleept en tot Dey uit geroepen, tot vreugde van allen F.n dez.e man was nu inog Dey van Algiers. Er bevindt zich in deze stad' veel ge schut; in een groo-te muur aan dein zee kant staat temidden vain veel zwaar ge schut een kanon, dat kogels van 10S peind schiet. Het had een ruim kaliber en mifn hoofd en schouders konden cr gemakke lijk in Een tachtig jaren geleden, toen! do Algerijnen in oorlog waren met de Framschen, en deze laatstan do slad' had' den ingesloten, waren do Turken zoo „beleefd" om dan Frnnsclien consul levend in dit graole kanoia te stopprm dn ham naar de Fransche oorlogsschepen te schie ten.. Da wouw van den Hollamdschatü Bij deze poort is ook de plaats, waar de Turken hun vee slachtener is hier een vroeselijke stank, to moer, daar de zon hier zoo fel schijnt. Als zij de heesten geslacht hebben, nemen zij het vleesch of het geslachte beest en hot vel mee. naar huis, terwijl znj de ingewanden met epos ut vertelde mjj", dat dit in liet jaar 1GS3 was geschied, toen de Franschtat ongeveei 1200 bommen van tin. en koper, die gevuld warai met kiuit, hi do slad hadden gew cupen Meur verdacht er nu den Framschen consul van, dat hij ccay leeken gaf, waar do belegeiaors hun pro jectielen moesten werpen en dit verbit terde do Algeujtiöii zoodanig, dat zij hem m dat groote kanon stopten en weg schoten. Alen kan zich indenken, m welk een toestand zij'n vrouw en kinderen zich. bevonden. (De vrouw van dan Slol'.andschen consul was erg op mij gesteld, omdat ik uit Zwolle afkomstig was en zij van Kampen kwam). Er is hier ook een groot plein, waar omheen zich rondom hokken bovifnxlenj voor slaven en wilde dieren. Ik zag daar leeuwen en ook veel tijgers, waarmede de slaven omgingen als met jonge licuideni. Er zijn hier twee soorten Turken; de in boorlingen zijn Meorsche 'Turken en deze mogen geen goud op hun kleeren dragen, de anderen, die in do Levant of in Kon- stantinopel geboren zijn, mo-gon wel goud op hun kleeren dingen en wordeni beschouwd als do Edellieden in ens laad. Do Moorschc Turken, die cr gced bij zitten, sturen hun vrouwen somtijds naar do Levant om daar een kind te barein en als het dan een zoon is, mag luj goud dragen en wordt als Edelman beschouwd. Aajn de Turken, die naar het graf za'iï Mohammed zijn geweest, is het toegestaan, om groene kleeren en tulbanden Ie drageii|. Ik zag hier ook een Moor, die als een tijger of luipaard gevlekt was, en toch was het eon Turk, die in dein Archipel was geboren en goud op zijln kleeren droog, terwijl hij in alles bevoorrecht was z.ooals een Edelman in Holland. (Wordt vervolgd).

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1933 | | pagina 1