VERSL AG VAN OEN GEMEENTERAAD.
hoofd
Nog één week!
Kil
Mi
wm II
De begrooting 1033.
-E-
Volgende week Zaterdag is de laatste dag van
de groote Zijistra-wedstrijd. Levert vóór die
dag Uw knip- en plakwerk in, samengesteld
uit enkele Zijlstra-verpakkingen, t Gaat zoo
gemakkelijk! Laat U even inlich
ten in de Zijlstra-winkels en doet
mee. U kunt niets verliezen,
maar wèl winnen! Voor Uw
bestede geld ontvangt U beste
Zijlstra-artikelen voor normale,
lage prijzen en U hebt bovendien 'n pracht
kans op mooie geldprijzen. Géén loterij, maar
*n echte wedstrijd, waarin de beste prestaties
worden beloond.
uit enkele Zij
SCHIEDAM, Hoogstraat 37, Te!. 68994
3'AAR
ZUtSTRAiHï
BINNENLAND.
Xergadering vaa Woensdag 28 Dec. 1932,
's avonds 8 aar.
I.
y o o r zi 11 er: de burgemeester, do heer
He Stalemeijer.
Algcmccne beschouwingen.
De Voorzitter heropent do vergade
ring en isitelt aan do orde de verdere
behandeling van do begrooting dor inkom
sten en uitgaven van do gemeente Schiedam
voor den dienst van 1933.
De heer Slavenburg ,is erkentelijk
vooi de woorden van waardoering en. dank,
van vele zijdon ditmaal tot D. en W. gericht
Het doet spr. genoegen te ooustatoeron, dat
het besef levendig is, dat het thans uiterst
moeilijk is do gemeente Schiedam to be
sturen, tengevolge van do omstandigheden,
die haar in een lastige posiiio hebben ge
bracht.
De zieke.
Er is een aanmerkelijk verschil lo consta-
teenen tusschen do algemeen© beschouwin
gen nu en vorige jaren gehouden. Dat ver
schil was niet zoozeer aanwezig in de
wijze van opdienen van het menu waar.
b'ij ook zelfs de zware gang in den vorm
van de redevoering van den hoor Frenay
niet ontbrak als wel in de zeer ernstige
en rustige wij'zo, waarop do hoafdwaord-
vovrders als spr. m zoo noemen mag
hun betoog ditmaal hebben gehouden.
De ernst en rust, die paste in de zieken
kamer van een ernstige patiënt. Schiedam
is ziek, ernstig ziek.
Spr. wil om het beeld van den zieke
nog even vast te houden achteraan vol
gens iets zeggen:
le. over don toestand van de patiënt;
2e. vaststellen, dat geen onbehoorlijke
levenswijze of overmatig gebruik van ge
notmiddelen de oorzaak is van de ziekte;
3e. dat geen organische gebreken zijin
vastgesteld, maar dat de ziekte een gevolg
,s van een Ie zware taak, aan de patiënt
opgelegd;
4e. dat alleen lichte spijzen het menu
mogen vormen;
5e. de vraag onder het oog zien, of de
gevolgde geneesmethode goed is; en
6e. er op wg'zen, dat twijfel aan de goede
geneesmethode het herstel van de patiënt
zal belemmeren.
De heer Van lersel hooft gozogd, dat,
zoolang die regeering niet hoeft gezegd;
welk bedrag zij' van de werkloozenzm'g voor
haar rekening neemt, do toestand onzeker
is en kan leiden tot overbelasting.
Spr. wil do cijfers noemen, die de raads
leden wel kennen, maar die de burgerij
ook wel mag weten.
De heer Van [ersel hooft aangenomen
een bijdrage van het rijk van 70 pCt. Dat
is de vergoeding van thans. Spr. neemt dat
echter niet als uitgangspunt, omdat dit on
juist zou zijn. Van 1 anuari tot 1 Mei van
dit jaar gold genoemd' percentage. Wat daar
na zal gebeuren, daarover loopen de onder
handelingen met do regoering. Men mag,
zonder van overdreven optimisme beschul
digd te kunnen worden, aannemen, dat
het percentage na 1 Mei zeken* 75 zal zijn
Kans op teleurstelling bestaat daarbij niet.
Men heelt spr. in Don Haag do vraag ge
steld, of Schiedam er met 75 pCt. niet zou
kunnen komen. Spr. heeft daarop krachtig
ontkennend geantwoord:
De uitgaven aan steun.
Uitgaande van een bijdrage van 75 pCt.
zou het tekort over 1931 f 92.000, over 1932
f 4-80.000 en over 1933 £540.000 zijn, dus
samen f 1.082.000.
liet is zeer wel mogelijk, d'at do steun
over 1931 niet gelijk zal zijn aan dien,
welken we voor 1933 verwachten, zoodat
een zekere matigheid is betracht bij deze
cijfers.
Hot werkloozenoijfcr beweegt zich nog
steeds in stijgende lijn on niemand kan
voorspellen, hoe dit in 1933 zal z'ijln. Spr.
hoopt, dat de profetie niet in vervulling
gaat van het raadslid, dat daaromtrent som
bere voorsj»llingcn deed, maar op 10 De
cember jj. waren ingeschreven als werk
zoekenden 5528 cm op 17 December 5536
personen.
De werkloozenkasscn keerden in die
weken uit resp. f4119.20 on f3719.34;
Maatschappelijk Hulpbetoon f 2845.05 en
f 3071.65; aan crisissieun werd uitgekeerd
resp. f 50.830.85 en f50.070.05.
De raining over 1933 kan nog blijken to
laag le zijn geweest; do toestand verandert
bij den dag en bij de wook, zoodat voor
een geheel jaar vooruit goen juisto raming
mogelijk is.
Om het tekort tot f 1.032.000 to beperken,
zuin buitengewone reserves verbruikt ori
ztij'n bizondero maatregelen gotioffun, dio
samen een bedrag van f.1.158.000 verte
genwoordigen. Als dat niet geschied was,
zou het tekort op deze bogrooting dus
f 1.082.000 -f- fl.lÖS.000 is {2.2 lü.OOO zijn.
Een bedrag van f 1.875.000 aan crisislastoa
is daarin begrepen.
Deze c'ij'fcrs geven een onheilspellend
beeld.
Altijd zuinig geweest.
Het behoef der gciineienlc-financiën is,
ook toen spr, nog gaan doel uitmaakte van
het Collego van li. cn \V. on van dein
raad, altijd zoor voorzichtig geweest; hol
gemoeide bes tuur van Schiedam hooft zich
steeds gewacht voor excessen, da tering
naar do noring gezel en rekening gehou
den met do draagkracht van do bevolking
van Schiedam, die zoel* gering is.
De juistheid daarvan bewijst con balns-
iingstaafje, samengesteld door do getmeento
Eindhoven en waarin is verwerkt de draag
kracht in een aantal g.emeen|iin over do
belastingjaren 1930'31 on 1932'33.
W'at het bedrag der hoofdsom van do
lijlsinkomstenbelasliiig 19301931 betreft,
staat Hilversum bovenaan mot oen bedrag
van E 34.35 per hoofd der bevolking.
Onderaan op één na vindt men Schiedam
met f7.63; hot laatst komt Maastricht mot
f 6.84; voor Rotterdam is het bedrag f 16.33
waaruit blijkt, dat te Rotterdam do draag
kracht der bevolking dus minstons twee
maal zoo groot is als hier.
Met de situatie, di-o uit deze opgave
blijkt, heeft Schiedam voor zichzelf altijd'
rekening gehouden.
Do gemeente Eindhoven heeft ook een
staat verstrakt, waaruit blijkt, dat met de
stijging van do bevolking do uitgaven voor
de gemeentediensten in -een onevenredige
verhouding toenemen. Dat die kosten on
evenredig stijgen, is ook gebleken uit de
cijfers ten aanzien van grooto gomioeintea.
Met het staatje van Eindhoven is na to
gaan, wat Schiedam in de jaren 1926 tot
1933 heeft uitgegeven aan pohtio en onder
wijs^ en dan blijkt, dat in 1920 voor de
polilie hier is uitgegeven 14.92 por hoofd
der bevolking en dat dit in 1933 zal zijn
14,25, een teruggang dus. Voor 1932 was
het f 4.55.
Voor onderwijs werd hi,or in 1920 per
hoofd der bevolking uilg-cgeven fö.O'J; in
1933 zal dat f 5.88 Zijn.
In 1926 werd in totaal voor politie cn
onderwijs por hoofd der bevolking £10.01
uitgegeven; in 1933 zal o t f 10.23 Zijn
Schiedam heeft dus we, gestreefd naar
een zuiunig beheer.
Wat den Gemeente-Reinigingsdienst be
treft, daarvoor waren de uitgavan in 1926
£3.40 per hoofd der bevolking cn in 1931
f3.06.
Dat Zijn vrijwel de laags'.fe bedragen,
die men in Nederland voor gomoeinton van
dc grootto van Schiedam, kent.
Ook wat de looncn cn salarissen van het
gemenntepcrsonoel betreft is Schiedam zich.
niet aan excessen te huifan gegaan, al zijn
die ook niet al te laag geweest. De looncn
en salarissen hier kunnen den toets der
critiek doorstaan en in elk geval zijn geen
excessen naar dein hoogen kant ami to
wijzen.
Er is dus te Schiedam niet gezondigd
tegen de regels van oen zuinig beleid.
Als dus vaststaat, dat wij1 ons niet te
buiten zijn gegaan aan onnoodige uitga
ven, klemt t(e meer, dat Schiedam niet
de dupe mag worden van het opleggen van
lasten, die zelfs bij het moest zuinig be
heer niet to dragen Zijn.
Het percentage weridoozen.
Spr. heeft een overzichtje voor zich van
het percentage werkloozon in con aantal
gemeenten op 1 Jani 1932, waarbij, omdat
geen gegevens van xucenter datum beschik
baar waren, de bevolkingscijfers van
April 1932 Zijn genomen. Op dat staatje
komt Schiedam als no. 1 voor.
Voor Apeldoorn is dat peroentagei 1.74
voor Hilversum 3.7; voor Rotterdam 6.42
en voor Schiedam 9.01.
Als de financiea'te draagkracht in do
betrokken gemeenten en het percentage der
werkloosheid in een verhouding worden
verwerkt, komt Schiedam bovenaan met
het ctijfer 1717; als no. 2 Eindhoven rnet
7SG.
Schiedam is dus dubbel zoo zwaar ge
troffen dan eenig andere gemeente in Na.
dcrland.
Wij moeten lasten, dragen on dat aan
vaarden we; ook de lasten, die een gevolg
zijn van de crisis, maar de crisisworldoos-
heidslastcn mogen niet op de schouders
van de gemeente rusten. Do werkloosheid
is over hot land zoor grillig verdoold; do
éénr gemeente heeft het karakter van
woonstad; een andere stad is industrie-
of havenstad en naar hot karakter wordt
Zij door de werkloosheid getroffen.
Ranubri,1'cnil werk.
Schiedam hooft eonigo belangrijk1© bedrij
ven, die in den goeden tijd vcol welvaart
hebben gebracht Ook menig inwoner van
buiten de stad beeft daarvan geprofiteerd
en nu lasten moeten worden gedragen zou.
men die alleen Schiedam willen opleggen.
Dc werkloosheidslasten bihooren over het
gehoele land verdeeld te worden. Dat be
sef is nog niot tot alLem doorgedrongen,
maar waar men do consokweïïtieë ziet, heeft
men! n den Kegel eerst „de lessen gehad".
Vandaar, dat men b.v. in Den II,am lo
Voorburg cn Wassenaar nog niot op net
standpunt van Schiedam sput; do pr.tciijlli
heeft dozo gemeenten nog niet daar ge
bracht. liet gemoentotkstuiu* van Schiedam
doet baanbrekend werk; bet doet dat niot
alleen om dor wille van het principe, maar
cok om Schiedam voor don linanc-oelcn
ondergang t o bewaren. Ook bij liet gemeen
tebestuur van Schiodain is hot stap voor
stap #gogaa» 011 langzaam word bij hem
heL inzicht versiori-t, dat do werkloosheids-
lasten niet locaal gedragen moeten worden,
maar dat ieder vaderlander, die daartoe in
staat is, naar vermogen moet bijdragen; ook
die Nederlanders die het voorrecht hebben
in een stad to wonen, waarin men geen
of weinig werkloosheid kent. IHorbij gaat
het niet ovor meerdere lasten, maar over
do verdeeling van lasten, waarbij' toe
gepast moet word.on: Draagt elkanders
lasten.
Do adressen, door R. en W>. aan de Twee
de Kamer gezonden, z'ijn aan allo raads
leden bekend cn spr. neemt aan, dat ooi-
do burgerij daarvan tennis heeft genomen.
Daarom zal spr. opdie adressen thans
niet verder ingaan.
We zullen in ons financieel beboer heel
voorzichtig moeien zijn en in dit opzicht
onderschrijft spr, het tetoog van don hoer
Van Ierse]. Wo zullen geen dingen kunnen
doen, dio wo wel gaarno zouden willen
doen, maar waarvoor gcon geld dis
ponibel is.
Werkverruiming.
Door mevr. BonlbemDo Wilde en den
lieer Hoogondarn is aangedrongen op werk
verruiming. Spr. moet toegeven dat voor
werkverruiming voel to zeggen is ctn spr,
zal het toejuiei'on als Zij', die nu steun
genieten, hun eigen brood weer kunnen
verdienen, maar hier werken onze i'iuan-
ciën weer remmend.
R. en W'. hebben ziclh onder leiding van
den voorzitter, bciyVord om den bouw van
4L
Z'JLSI RA
.«■aillIHHM'PlVv
iKUlllflll
een nieuw tehuis voor ouden van dagcin,
ter vervanging van b,ot St. .tacoto-Gasflniis,
op dit tijdstip door üo zetten, waardoor
werk in liet teven zal worden geroepen.
Dozo overweging heeft er ook Loc bijgedra
gen om met snelheid besluiten te ucmtn en
spr. is erkentelijk voor de medewerking
daarbij door den raad fsmluend. Maar als
de bouw met gemeentegelden betaald zou
moeten worden, zou dat als een rem op
de verwezenlijking van de plannen werken.
Ex is in verband mot werkverruiming ge
sproken over den bouw van een zusterhuis
hij het gemeente-ziekenhuis en ovor om
nieuwe Oranjelmig, maar de eerlijkheid' ge
biedt spr. te verklaren: Ik weet niet, hoe
die werken gefinancierd zouden kunnen
worden. Zoolang wij geen zekerheid hebben
dat wij voldoenden steun van het rijk zul
len ontvangen, kan de gemeente geen gel
den opnemen. Eerst moet vaststaan, dat
onze financiën behoorlijk geregeld kuunun
worden met behulp van do regaining cn dan
is het tijdstip pas aangebroken om te over
wegen of dó gemeente gelden kan opnamen
voor de uitvoering van groote werken. Daar
bij zal de uitvoering van improductieve
werken zeer sterk onder do loupe genomen
dienen to worden. We moeten n.l. reke
ning houden ook met tiet terugloop on van
bet debiet der Tedmisehra Bedrijven on
van belastinginkomsten.
Een stellige overtuiging
uoodig.
Den leden, dio blijk hebben gegeven gcetn
al te grooto verwachtingen te 'hebbrtn van
den steun der regouring, wil spr, raden
voorzéichtig te zijn. Wijl moeten een stellige
overtuiging hebben, dat hot ïij'k voor do
volle 100 pCt. de werkloosheidslasten voor
zijn rekening zal nerncai.
Spr. heeft giooto waardeeiing voor do
uitspraak namens eeaiige fracties g daan,
dat het beleid van B. on W, voorzichtig is
geweest en spr. hoopt, dat hot b.leid van
do raaiMeiten dit ook zal zijli. Anders
wordt het haast onmogelijk nog langer do
verantwoordelijkheid voor het bo4uur der
gemeente tc dragen.
Dc heer Hoogondarni hoeft gwogd, dat
samenwerking noodig is. Daar is spr. het
mee eens. Als het schip in nood verkeert,
moet ioder aan boord zijn best doon, am
hot in veilige haven to brongen.
De beer Frenays 'tKan voor mij zin
ken, hoor!
(Yi!ordt vervolgd).
Besprekingen over bezuiniging op
onderwijs.
A'an een bericht van. liet Volk ontloenen
w'ij het volgende:
Wij zijn in staat mode te deelm, dat op
liet departement van financiën hoogst ver
trouwelijke besprekingen hebben plaats ge
had onder leiding van den thesaurier-gein»
raid, Kir. dr. A. van Doomick, met hot doel
te geraken tol Ingrijpende ondenvijtebozuini-
gingen overeenkomstig het plan-Fcberweo.
Dit plan behelst, zooals onze lezers be
kend kan zijn, voornamelijk concentratie
van scholen,
De besprekingen hadden tot doel na te
gaan of dit plan voor verwezenlijkt ig 'vat
baar is.
W'ij mcenen to weten, dat de uitnoodiging
lol deelneming aan dezo besprekingen is
uitgegaan van den heer Van Doomick per
soonlijk. Hij richtte zich zoowel tot voor
standers als tot tegenstanders van bet plan.
Tol degenen, die do conferentie bobbin,
bijgewoond, bohoor.en, behalve de lieer Fe-
benvee, dr. C. P. Gunning, rector van hel
Amsterdamsche lyceum, dr. Ph. J. Idon-
burg, chef van de aftteeiing omlerwijs-sta-
tisiiek van het centraal bureau voor de sta^
tislielc, mr. dr. J. II. van Zanten, directeur
van het gemeentelijk: bureau van statistiek
tc Amsterdam, prof. mr. dr. G. A. van
Poelje, chef van de, afdeetirig onderwijs
in Den Haag en de heoreiri P. Labain cn J. G.
Liglvoet, divan de afclecling lager on
derwijs van het departement.
Nadat enkele besprekingen hadden plaats
gehad is aan den heer Feberwoo opgedr.a-
gen, een nota over zijn plan samen to
stellen. Over enkele dagen zullen, naar aan
leiding van deze nola, do vertrouwelijke
onderhandelingen worden voorigezd.
Dc smokkelarij van wapens.
Op vragen van het Tweede Kamerlid Al
bania heeft dio minister van justitie ge
antwoord
Inderdaad zijn two*» wegens frauduleu/on
invoer o.a. van vuurwapenen oa munilio
op 30 December 1932 aangehouden te Ant-
woipen woonachtig© personen, van wie een
de Belgisch© «1 de andere do Nolorland-
scho nationaliteit te-zal, den danropvolgon-
den dag, 11a voorgeleiding voor den offi
cier van justilio to Breda, op last van de
zen op vrije voelen gesteld.
De officier van justitie vond geen vol
doende termen lot aanhouding en had bo
vendien de verwachting wclko zich ook
ten detdo verwezenlijkt beeft dat aldus
do opsporing van do achter dezo smokke
larij werkend© personen zou worden ver
gemakkelijkt. Dat do betrokkenen niet zou
den worden vervolgd, moet op oen mSor-
stand berusten.
Consuinpüc-niclkrcgeling.
Het Hoofdbestuur der llolla,udsche Maat
schappij van Landbouw heeft den minister
van economische zaken cn arbeid telvgrar
fisch verzocht geen beslissing to namen»
amtront de consumptie melkregeling zonder
de organisaties van oonsumpliemelbers iial
de gelegenheid te stelten liun slalïiidpuut!
too tc lichten.
Fokker F. XIÏ voor Denemarken.
De Deonscho luchtvaartmaatschappij „Del
Dansko Luftfartselskab", die reeds sederl
jaren zocr actief is, heeft besloten, dit
jaar een expresso-dienst in te richten lus
sehen Kopenhagen en Berlijn. Door dozen
dienst zal de verbinding tusschon beide
plaatsen een bclangrijko verbetering on
dergaan. Tot dusver moesten ml. de op die
lijnen gebruikte oenmotorige Fokker F. V'IIa
vliegtuigen uit veiligheidsoverwegingen een
grooten omweg maken via Liibeok ©n Tra-
vemündo, waardoor veel tijd verloren ging.
liet Danske Luftfartselskab zal nu dit
jaar de directe koers vliegen, die 360
IOI. iang is, waarvan 141 K.M, over
water.
Tot dit doel hooft do maatschappij oen
modern driemotorig vliegtuigtyp© voor 16
passagiers gekozen en vr<3 de Fokker F. XII
uitgerust met 3 Jupiler-motoron. Bij een
kruissnelheid van meer dan 200 K.M. per
uur wordt liet traject d'us in ongeveer
1 u. 45 min. afgelegd. Per spoor cn veei*-
boot heeft men daarvoor ongeveer 12 uur
noodig.
Aangezien de Deensche rogeering er op
staat, dat de verkeersvliegtuigen voor de
Deensche maatschappij, die met rijkssub
sidie werkt, in eigen tand' vervaardigd wor
den, zal de Fokker F. XII te Kopenha
gen door Det Kongeligo Dansko Orlogs-
vaeift worden gebouwd'.
Men verwacht, dat do expresse-dienst
KopenhagenBerlijn groo-lo belangstelling
bij het reizend publiek zal vinden. De lijn
zal vermoedelijk op 1 April a.s. wor
den geopend.
Dc ontwapeningsconferentie.
De pacifistische landelijk© organisaties
hebben zich in een manifest tot de ont
wapeningsconferentie to Genöve gewend,
waarin in do ontwapeningsovoreenkomst
gevraagd v. ordt de doorvoering to verze
keren van tie navolgende voorstellen als
oerste etappe op den weg van do algo-
heelc ontwapening.
A. Aanvaarding van het voorstel Hoo
ver tot vermindering der bewapeningen
voor eon derde deel.
B. Afschaffing van den dienstplicht en
de militaire opvoeding der jeugd.
C. Verbod van vrije wapenfabricago en
wapenhandel, volstrekte opheffing der par
ticuliere wapen i ud us trie.
D. Intcrnationalisoering van de lucht
vaart.
E. "Verbod van alle ongeregelde mililairo
formaties en particuliere levens.
E. Instelling van permanente internatio
nale commissies van controle ter plaatse,
ter doorvoering van de besloten ontwa-
peningsmaatrcgelen in aLlo landen, alsook
voor controle op de militaire uitgaven,
voorkomend op het geheele staalslbudgot,
llot manifest is getoekend door prof. dr.
L. Bagaz voor do „Schwoizerisclie Zontral-
stollo Mr Friedensarhcit", door Hofrat A,
M. Kernnetter en 'Dlga Misnr, voor do „Ar-
boilsgemeinschaft Osterreichisdier Frio-
densvereine", door ds. J. B. Th. Hugen-
lioltz, voor de Holhuidsclio „Nooit Meer
'Oorlog Federatie" en door dr. F. Rubin
en Lola Henouskova, voor tie „Cochoslo-
wakisclie Friodonskomilec".