VERSLAG V AN DEN GEMEENTERAAD.
UNIE -WINKELS
15 'io
KORTING!
In het paleis van den koning
-S-
Vergadoring van Vrijdag 2 Juni 1933,
's middags 2 uur,
II.
Voorzitter: de burgemeester de heer
II. Stulenieijcr.
De boycot.
(Vervolg),
Moskou en do boycotbcweging.
Mevr. D e n t h e md e Wi 1 d e brengt
Üon voorzitter dank voor diens toezegging.
Spreekster heeft niet over den inhoud van
bet adres gesproken. Zooals bekend is
bobben S.D.A P. en N.V.V. eon comité
voor den boycot van Duitscho goederen
gesticht.
Spreekster verheugt er zich over, dat
do heer Collé even een ander geluid heett
laten hooren dan de Tribune, ofschoon
de heer Colló ook in opdracht van Mos
kou spreekt. De Tribune heeft niets met
de boycotbeweging op, omdat Moskou het
op 't oogenblik niet hebben kan, dat de
verhouding met Duitschland gespannen zou
worden en daarom d'oon de communisten
niet mee aan desa boycot I
De heer Collé vraagt hot woord.
De Voorzitter hoopt, dat de heer
Ctollé in tweede instantie het voorbeeld
van wat hij in eerste instantie heeft ge
zegd, zal volgen 1
Weer niet goedi
De heer Collé: Ik heb me na de op
merking van mevr. Benthem nog niet mef
Moskou in verbinding kannen stellen! Er
worden hier wel eens meer dingen ge
zegd, waarom men alleen maar lachen
kan!
Spr. is niet op den inhoud van het
adres ingegaan. Als hij over de boycot
van Duitsche goederen had uitgeweid' en
de vraag had behandeld of dit een deugd
zaam middel is om het fascisme te be
strijden, zou men van soe. dem. kant heb
ben gezegd: Zie je wel, die Moscovieteii'
loopen ons altijd iusschem de beenenl
De Voorzitter: Dam zou u reeds
eörder tegen mij opgeloopeu zijn.
De heeT Collé: Maar nu ik niet
over die boycotbeweging heb gesproken,
is het weer niet goedd Intusschen hoopt
spr. niet naar dem zin van de verschil
lende fractie's te spreken; spr. zal zelf
wel uitmaken, wat hij noodig acht in het
midden te brengen.
Mevr. Benthem heeft er zich toe be
paald te zeggen: Ons standpunt ten
aanzien van de boycot van Duitsche goe
deren is algemeen bekend'!
Dat is weer een geheel nieuw geluid
Het geheele program van de S.D.AP.
ïs ook algemeen bekend. Is dat misschien
ook de reden, dat er thans minder voor
de verwezenlijking daarvan wordt gestre
den en mevr. Benthem en do overige leden
van de soc. dem. fractie niet meer over
hun beginselen spreken?
Spr. neemt een ander standpunt in! De
communisten zullen steeds weer hun stand
punt toelichten!
„Ook weer een nieuw geluid".
Wat heb ik aldus vraagt spr.
aan het antwoord van den voorzitter?
Deze neemt de Gemeentewet voor zich
en zegt: ,,Ik zie nergens een artikel, dat
wij verplicht zouden zijn advies over dat
adres uit te brengen!"
Dat is een klein kunstje! Bij elk adres
kan men wel dat ding er bij halen en dan
concludeeren: Er staat niet in, dat wij
daarover prae-advies moeten uitbrengen!
Dat is ook weer een nieuw geluid.
Toen de Gemeentewet werd ontworpen,
bestond het fascisme nog niet, allliaas
niet in den tegenwoordig en vorm!
Mevr. Benthem is blij, dat B. en \V.
zullen bekijken, of zij iets kun'nen doen
Een liefdesgeschiedenis uit het oude Madrid
door F. fm.IUQN CRAWFOHD. Naar bel
Engelsch door VV. IL CX B.
in den geest van het adres. Maar moeten
B, en W. of de Raad daarover oen be
slissing nemen? Ook daarover heeft spr.
niet het advies van Moskou kunnen in
winnen, maar spr.'s meeniug is, dat als
er een beslissing in deze genomen moet
worden, de Raad daarin wel een woord
je heeft mee te spieken en hot niet aangaat
hot standpunt in te nemen: Dat laten we
aan B. en W. over! Spr. wist niet dat
bij do S.D.A P. en speciaal bij mevr.
Benthem het vertrouwen in bet college
van B. en W. zoo groot was, dat zij
aan B. en W. do maatregelen wil over
laten ,dio noodig zijn om het fascisme
te bestrijden.
Spr. dringt er bij den Raad op aan
zulke belangrijke adressen als het onder
havige niet voor kennisgeving aan te
nemen.
Als hier te lande de zelfde toestanden
gaan ontstaan als elders en de hou
ding van het gemeentebestuur en spe
ciaal van de politie-autariteiten tegen
over de fascisten wijst er op, dat het then
kant uitgaat zal de Raad toch niet ont
komen aan oen bespreking van de zwar
te en bruine ziekte, ook al jagen nu B.
en W. hun voorstel er door.
Ecu onjuiste interp—.tie.
De heer S1 a ve n b u r g wil iets zeg
gen, omdat hij gemerkt heeft, dat aan de
woorden van den voorzitter een onjuiste
interpretatie is gegeven. Mem moet niet
denken, dat het Schiedamsche gemeente
bestuur zal gaan meedoen aan een boycot
van Duitsche goederen. Dat zou je reinste
dwaasheid zijn. Speciaal als wethouder,
onder wiein ook de havendienst ressor
teert, acht spr. het noodig dit duidelijk
in 't licht te stellen. Spr. heeft do toe
zegging van den voorzitter zóó begrepen,
dat deze de vraag van mevr. Benthem
aan het college van B. on W. zou over
brengen, maar dat houdt niet in, dat die
vraag ook besproken zal wonden. Dat is
niet in het vooruitzicht gestold!
Do VoorzittOT protesteert er tegen,
dat de heer C'ollé van een zoo belang
rijke wet als de Gemeentewet sprak als
van een ding!
Do heer Collé: Zij is toch oud!
De Voorzitter: De wet is wel van
1851, maar tot Januari 1031 zijn er steeds
wijzigingen aangebracht om haar aan den
nieuwen tijd te doen aansluiten.
Het debat wordt gesloten.
De heer Collé vraagt stemming over
het voorstel van B. en W. om het adres
voor kennisgeving aan te nemen.-
Overeenkomstig het voorstel wordt be
sloten met 261 stem.
Tegen stemde de heer Collé.
Verkoop strook Feestterrein.
Voorstel van B. en W. tot onderhand-
schen verkcop aan den lieer A. II. Ris Sr.
q.q., alhier, van een perceel bouwgrond,
gelegen aan die Stadhonderslaan Z.Z., ter
breedte van pl m 35 25 M. en ter diepte van
pl.m. 25 M., tegen een prijs van f 19 per
M2„ ter bebouwing met 5 hoerenhuizen.
Bezwaren.
Mevr. Benthemde Wilde zegt, da;
het principiaeïe bezwaar der soc.-dem. frac
tie tegen verkoop van bouwgrond in plaats
van het uitgeven daarvan in erfpadht, be
kend is. In dit geval zijn er bovendien nog
andere bezwaren. Als dit voorstel wordt
aangenomen, verdwijnt een prachtige strook
natuurschoon, waarvoor in de plaats huizen
worden gezet. Wil Schiedam bewoonbaar
zijn, dan moet het beeije natuursefhooa,
dat we hebben, bewaard blijven.
Spr, weet wel, dat de andere raadsleden
het standpunt innemen: het Sterrebosch -en
Volkspark zijn destijds, aangelegd met do
bedoeling ze weer to laten verdwijnen.
Maar de omstandigheden kunnen wol zoo
zijm, dat men van een eenmaal genomen
besluit moot terugkomen. In de voiige eeuw
zijn b.v. ook wel de tollen als paddestoelen
uit den grond verrozen
Spr. zegt zoo niet to kunnen sproken
(eenigc raadsleden spraken onderling).
Do Voorzitter verzoekt aandacht voor
mevr. Benthem.
Mevr. B e n f h e in d e W i 1 de: Een iedor
tracht tlians die tollen zoo gauw mogelijk
op te ruimen.
Spr, kan zich voorstellen, dat indertijd
gedacht is aan do vesliging hier van groot
industrie en dat men een haven Sneeft go
graven. Er is ongelwijfcld een tijd gewec-slt
dat men dit in het belang van Schiedam
achtte. Maar nu merken we, dat groot-in
dustrie een buitengewone last kan zijn.
Daarom is het missdhien goed, terug te
komen op een besluit om dien grond te
bestemmen voor industrie-terrein. In ver
band daarmeo stelt spr. de vraag: Is liet
wel noodig, dat daar aan den rand van hel
Feestterrein huizen woulen gebouwd? Is
er geen andere plaats meer, waar dat ook
gebeuren kan? Spr. meent in do stukken
wel oenigen twijfel te hebben opgemerkt
over dte doelmatigheid van liet voorstel,
tiet bezit van dat prachlige feestterrein is
voor do gemeente oen belangrijk ding. Tal
van vereenjgingen, van verschillende rich
tingen, maken van dat (terrein gebruik. Als
daarvan 12 M. wordt afgenomen, komen
er straks klachten van de mensefben, die
in de nieuwe buizen wonen over hot ge
bruik van het Feesttere jn door anti eren;
de gebruikers van be. -'mrredn zullen
niet moer zoo vrij in hun bi„ gingen zirjln,
en het zou spr. spijten, als dit icrredn aan
geschiktheid voor hot houden van open
lucht samenkomsten ging inboeten.
hen derde hebben er toah altijd spoor
wegplannen gezweefd, waarbij juist dit g.-
deello betrokken was. Zijn die plannon ge-
w'ijzigd? Op deze vraag wil spr. gaarne een
antwoord.
Er is nog een bezwaar. Nu wordt het
voorste deel van hot bosdh opgeofferd.
Maar is het de bedoeling 'heit gahieelo Ster
rebosch uit to gewen als bouwgrond? Mec-
nen B. en W'. «at dit noodig is? Gaarne
een fijn porceleinen kop en
schotel, modern bloemdécor
of naar keuze een aardig
rubber emmertje voor de
kinderen.
Waar geeft men
U die? 15 Procent korting geven
altéén de Unie-Winkels! Leg het geld
van de korting apart! U zult zien, hoe
gauw 't een héél bedrag is! En als U dan
iets extra's noodig heeft, grijpt U naar
Uw spaarpot! Haal nu even de prijslijst
van de Unie-Winkels voor den dag. Knip
er de bon van deze week al en ga er mee
naar den Unie-WinkelGratis de bekende
kop en schotel of het aardige rubber em
mertje hetwelk U in de etalage kunt zien.
ROTTERDAM - HILLEGERSBERG
OVERSCHIE - SCHIEDAM
r pCnÏÏ11 tekl'ozi6 TA Wfcoytomt
dat Volgens boWhk m
werkt, ioodat niet werd
en een snap wordt genomen 001
Ten vijfde wil spr." or on
—indien het Sterrebosch als f
wordt uitgegeven de beloftte wmdh'^
gekomen, afgelegd toendat 'onzaligeh£
ventje in bet Sterrobosdh zou worden, set*
graven, 11dat er wat anders voor "in
de plaats zou komen in den Babberspolder,
B. en W. rekenen blijkbaar op een toen
loop van nieuwe bewoners. Spr. geJojoft
niet, dat er thans een tekort aan ijuizetn:
is in onze stad, do plakkaten: Te huurt
riet mon tegenwoordig overal.
Als men nieuwe bewoners uit Rotterdam
naar bier wil trekken, moet men er voor
zorgen ,dat hot hier ook aantrekkelijk Is)
or moet gelegenheid bestaan om zidh buiten
to kunnen verpoozen.
In Rotterdam heeft men jaren lang 'het
boschplan laten hangen, maar nu is ©eïï
belangrijk voorstel aangenomen. Als Rot
terdam voor een gelegenheid zorgt voor de
bewoners om zich te verpoozen ,zal de
trek naar Schiedam niet zoo groeit meer
zijn. Er moet desniettemin hier ook gele
genheid voor ontspanning blijven. Velen
wonen op een lo of 2o étage en missen
de gelegenheid tot verp oozing in de on-
middellijke nabijheid van Turn huis. Blij
kens. een dezer dagen gepubliceerde todtóe-
ning zoekt men voor de bewoners van
een blok panden, dat aan do Koemarkt zal
verrijzen, die gelegenheid zelfs boven in
de lucht (Wordt vrvnU/i]i
40)
Het was te veel voor hem en hoewel
hij rechtop liep en recht voor zich uitkeek,
wist hij niet, waar hij liep, zoodat hij
tenslotte voor zijn eigen deur stond, in-
plaats aan 'skonmgs bevel gevolg te heb
ben gegeven. Eerst f<vn hij zijn hand naar
den klopper had opgeheven, kwam hij tot
het besef waar hij was, en toen liet hij
zijn nrm hulpeloos en hopeloos zakken"
Daarop maakte hij als een soldaat op een
parade stram rechtsomkeert en keerde met
een regelinatigen pas op zijn schreden
terug Voor niets ter wereld zou hij zijn
woning zijn binnen gegaan, want hij was
er van overtuigd, dat zijn dochter daar
voor hem was aangekomen, en dat, als
hij v,m aangezicht tot aangezicht voor
Ir ar stond, hij zeker zijn hand tegen haar
zou opheffen. Hij wilde haar op aarde
niet meer terug zien, uit vrees dal hij
haar het leven zou benemen wegens het
geen zij misdreven had.
Toen kreeg hij zich weer in bedwang
en begaf zicb naar den oppe rslou tel I >0 waar
der, wien hij namens den koning om den
hewusten sleutel vroeg, maar die werd
niet gevonden, wat hem in zijn overtuiging
versterkte, dat Don Jan dien zelf had.
Maar voor den vorm bleef hij aandrin
gen er nog eens goed1 naar te zoeken,
want dat de koning er op wachtte. Knechts
werden geroepen, ondervraagd en gedreigd,
maar zij, die er iets van wisten, ver
klaarden eenstemmig, dat de sleutel op de
deur was gelaten, terwijl zij, die niets
wisten, hetzelfde beweerden. Ten slotte
was Mendoza overtuigd genoeg moeite te
hebben gedaan en hij ging met een blik
van wanhoop heen.
Hij liep nu met een vluggen pas, want
hij wist dat hij nu naar zijn vijand ging.
Hij trachtte er niet aan te denken, wat
hij zou doen, als hij Don Jan op arms
lengte voor zich zou hebben, doch door
"s konings tegenwoordigheid gevrijwaard
voor plotseling geweld. In zijn binnenste
voelde hij het wilde besluit opkomen om
hom in tegenwoordigheid van zijn meester
de waarheid te zeggen, met een degenstoot
bloedwraak te nemen en daarna zich zelf
te dooden, maar al was hij half krank
zinnig van wanhoop, toch liet hij deze
gedachte geen besluit worden. Maar in
zijn soldatenhaat domineerde boven recht
en onrecht of elke andere ingeving van
zijn hart de eerbied en de loyaliteit voor
zijn souverein, wanneer het, tegen welken
prijs, ook, zijn plicht jegens dezen gold.
Hoofdstuk II.
Toen de koning Mendo had weg gezon
den, ging bij in de kamer heen en weer
loopen, terwijl Don Jan naar hom keek
en wachtte tot hij iets zou zeggen. Klaar
blijkelijk wasi jti ij nog boos, want hoo-
wel zijn toom soms plotseling werd ge
wekt, duurde bet heel lang voordat die
zijn hoogtepunt had bereikt, om daarna
nog langzamer te verdwijnen. Was zijn
boosheid ten slotte geweken, dan liot zij
in den regel toch nog een blijvenden haat
achter, die alleen tot zwijgen kon war
den gebracht, door finale vernietiging van
hem, dio dien haat had1 teweeg gebracht
Die blijvende haat was misschien nog ge
vaarlijker clan de eerste uitbarsting er van,
maar in oogenblikken van woedende harts
tocht was Philips toch ongetwijfeld een
gevaarlijk wezen,
Blijkbaar was hij niet geneigd tot spro
ken, zoolang hij nog niet zeker was dat
niemand in de aangrenzende kamer luister
de, maar als hij van tijd tot tijd naar Don
Jan keek, werden zijn stille oogen bijna geel
van kleur en bewoog zijn onderlip zich
onrustig. Misschien begreep hij dat Men
doza niet onmiddellijk den man kon vin
den, dien don sleutel in bewaring had en
snol werd zijn opkomend boos humeur liem
de baas. Don Jan ging «instinctmatig recht
op staan, zooals iemand doet, die ver
wacht te worden aangevallen. Hij stond
dicht bij de tafel en bleef daar gedurende
de discussie, die volgde, bijna onbeweeg
lijk staan, terwijl Philips heen en weer
liep, soms een oogenblik voor zijn broe
der bleef stilstaan, om dan weer "ijn
wandeling te hervatten. Steeds was zijn
stem gedempt en onaangenaam; nu cn
dan werd zij schor en onduidelijk van
woede; dan schraapte hij zijn keel, alsof
hij daarop ook al boos was. Aanvankehjk
nam hij de uiterlijke 'vormen, zij het ook
slechte mot woorden, in acht, maar lang
voordat zijn toorn het hoogtepunt had be
reikt, liet hij ook die varen,
„Ik had gehoopt met u aHéén te kun
nen sprekbn over belangrijke zaken; het
heeft echter uw hoogheid behaagd d'it door
uw zonderling gedrag onmogelijk te ma
ken."
Don Jan trok eenigszins ongeloovig zijn
wenkbrauwen op en antwoordde volkomen
kalm:
„Ik herinner me niets to hebben ge
daan dat aan uw majesteit zonderling zou
kunnen toeschijnen."
„U spreekt me tegen," antwoordde Phi
lips vinnig. „Dat is al zonderling genoeg,
zou ik denken, ik bon me niet bewust
dat het voor onderdanen gebruikelijk is
don koning togen te spreken. Wat hebt u
daartegen in te brengen?"
„Niets. De feiten spreken voldoende voor
zich zelf."
„Wij zijn hier niet in het kamp," zei
Philips. „Uw hoogheid voert hier niet het
bevel en ik ben niet uw ondergeschikte. Ik
wc-nsch dat gij u blijft herinneren tot
wien u spreekt, want uw woorden zullen
worden onthouden."
„Ik heb nooit iets gezegd, dat ik wcnsch
dat zal worden vergeten," luidde Don Jail's
fiere antwoord.
„Pas dan op." De koning sprak kor
zelig cn wendde zich af, want bij stond
nooit gauw met een antwoord klaar, be
halve als hij zeer geprikkeld was.
Don Jan gaf geen antwoord, want hij
wenschtó hem niet te prikkelen, te meer,
laar zijn gedachten veel meer in beslag
weiden genomen door Dolores1 veiligheid
dan door iets anders. Tot nvt toe had de
koning, behalve een paar dingen, die aan
zijn eig rn waardigheid afbieuk deden, niets
gezegd, dat niet dor, anueicn gehoord
had mogm worden, cn Don Jan liooptc
dat hjj dezen Loon zou blijVen aanslaan,
totdat Mendoza terug keerde. Maar wat or
dan zou gebeuren, was moeilijk te voor
spellen. Naar allo waarschiWlijkhcid zou
Dolores uit het raam ontvluchten cn trach
ten zich in het scliilderhute to verbergen,
totdat het onderhoud was afgeloopen. Maar
do discussie dreigde stormachtig en lang
durig te zullen worden, en inmiddels zou
zij voortdurend bloot staan aan het ge
vaar to worden ontdekt. Er bestond och-
Radio-Programma's.
Vrijdag, 7 Juli 1033.
Hilversum, 1875 M
8 u. VARA.
12 u. AVRO.
4 u. VARA.
8 u. VPRO en AVRO.
11 u. VARA.
8 u. Gramofoonplaten. 10 u. Morgen
wijding. VPRO. 1015 u. Declamatie J. v.
Oogen. 10.30 u. Orgelspel C. Steyn. 11 u.
Keutóempraatje P. J. Kers. 11.30 u. Gra-
mofoonmnziek. 12 u. dito. 1'2.30 u. Ko-
vaes Lajos en zijn orkest. Refreinzang:
Bob Soholte. 2 u. Causerie door P. J.
Schenk. 2.20 u, Gramofoonplafcen. 3 u.
Voordracht door R. Flink. 330 u. Gra
mofoonplaten. 4 u. VARA-Klein-orkest
ol.v II. do Groot. 4.30 u. Voor de kin
deren. 5 u. Vervolg concert. 5.30 u. De
Notenkrakers o.l.v. D. Wins. 5 50 u. Or
gelspel J. Jong. 6.10 u. Vervolg orktest-
coooert. 6.30 u. Zang door Yvonne Fabré
mm.v. R. Schoote (piamo). 7.15 u. Da
Flierefluiters od.v, J. v. d. Horst 8 u.
Causerie M. Beversluis. 8 30 n. Uit het
Kurhaus te Srihevoningen: Residentieor
kest od.v. C. Schuricht. In de pauzes
Causerie door T>r N. A. Bruining, Vïijz.
Godsd Persbureau en Vaz Dias. 1015 u.
Declamatie L San!born. 10 45 u. Gramo
foonplaten. 1112 u. GramofoonmuziekL
Huizen, 296 M.
Algemeen programma, verzorgd door de
NCRV.
fi u. Schriftlezing on meditatie. 815
9.30 u. Gramofoonplaten. 10.30 u. Morgen
dienst ol.v. dr. W. Lodder. 11 u. Frie-
sche liederen door Jans Bierma. M.m v.
A. Banrtscheer (piano) 12.15 u. Gramo
foonplaten. 12.30 u. Trio v, d. Hots! m.m.v.
J. H. v. Gintóel (klarinet). 2 30 u. Chr,
Lectuur. 3 u. Huish. Raadgevingen. 3 30
u. Concert. P. Berghout (harp) en T. Berg
hout (viool). 4.30 u. Voer amateurfota-
grafen. 5 u. Rinke Tolman: Vogelleven,
5.30 n. Concert C. Dekker T. Vore,-er
(accordeonJ. Smit (drum-xylofoon) en
gramofoonplaten. 6.30 u. Causerie A. J.
Herwig 7.15 Ned! Chr. Persbureau, 7.30
u. Literaire causerie. 8 u. Dameskoor „Can
kerous" ol.v. A .de VinkVerschoor
mm.v. Schcllovis (piano). 9 u. Causerie^
door J. Keessen Dzn. 9.30 u. Harmonie
..Meyerbeer" ol.v. A. Bieten. Ca. 10 u.
Vaz Dias. 11—11.30 u. GramofoonmuzieÜ.
ter eon mogelijldieid, die veel erger en
geenszins denkbeeldig was. De stemming
toch, waarin Philips verkeerde, was van
dien aard, dat, als hij volkomen driftig
zou word on., hij in si nat zou zijn Don
Jan arrest op te leggen; hij had er im
mers de macht toe,, hij haatte zijn broeder
en was zeer boos. Zijn laatste woorden
waren een bedreiging geweest, of klonken
tenminste als zoodanig, en nog één woord,
dan zou hij, zoodra Mendoza was terug
gekeerd, zijn dreigement volvoeren Don
Jan overdacht wolke gevolgen dit zou heb
ban voor dc vrouw, dio hij liet had. Hij
was benieuwd of zij nog in de kamer was,
want nu zij had gehoord dat de deur
geopend zou worden, was zij misschien tot
de overtuiging gekomen, dat het het beste
zou zijn maar dadelijk te ontsnappen, nu
liet ten as, zoolang haar vader bezig was
den sleutel to halen, vrij was. Zoo met,
dan kon zij nog ontsnappen, zoodra zij
bom hoorde terug kotnen Het was dus
van het grootste "belang 's konings toorn
niet verder gaande tc maken. Antonio Pe
rez was, zij het ook om heel andere re
denen, tot de zelfde overtuiging gekomen
en had gedurende bijna drie kwartier go
li nlït, den koning mot do geraffineerde han
digheid, waarover alleen hij besohiktey
vloiend te overreden, niet naar Don Jan.
to gaan. Hij meende daarin geslaagd t>
zijn, toon de koning liem had weggozpnr
den en gezegd had' Don Jan niet vota u-v|
ochtend te zullen hczoeken - en.YJa
minuten nadat Perez was worirokken stej
Phil ins door de corridors, volkomen
kenbaar door oen langen, zwarten d
•tel met dm altijd loyalen MendoZa vfofe
Sta? hem. liet was nterti <ta «gfBtó W&
dat hij zijn bedriegers had
(Wordt vervolgd).
«F v f «5 N V
"A W* <v N>Vciv>0*SsX<
-4 .y<*A+v
e