FESSYEN IN ORANGE
Radioprogramma's.
In het paleis van den koning
door
Dl*. ELISABETH PR1HS OE JONG.
Avignon, 27 JuJi 1933.
INLEIDING.
Waarschijnlijk zal liet verscheidene Ne
derlanders wel interesseeren, waarom de
kroonprinsen en -prinsessen in ons landi
den naam dragen van Prins of Prinses
van Oranje. En ik geloof niet, dat er ve
len zijn, die dit werkelijk weten. Daarom
lijkt bet mij wel van belang, nu hier in
li'et zuiden van Frankrijk, in liet stadje
Orange, feesten gegeven worden ter eere
van Willem den Zwijger, een en ander
over dat stadje ie vertellen. De histori
sche feiten heb ik ontleend aan een le
zing, die de heer A. Yrondelle, archi
varis en oud-bibliotliecaris van Orange,
in 1930 gehouden heeft in het Theatre
Man ai pal van de stad, voor wat den oud
sten tijd betreft; over Pieren tijd heb ik
vod gevonden in een artikel, dat in Augus
tus 1913 verschenen is in „het Huis Oud
en Nieuw", getiteld: „het prinsdom van
Orange", geschreven door den beer II.
W. Werner.
Hit allerlei archeologische vondsten in
Het gebied, van Orange heeft men kun
nen opmaken, dat dit gebied al in prne-
histöriscben tijd bewoond is geweest. Men
vermoedt, dat ongeveer in de zesde eeuw
vóór Clir. de Iberiërs, uit Spanje geko
men, zich ook in deze streken vestigden.
Misschien volgden op hen de Liguriërs,
maar zeker is het, dat tussehen 350 en
218 vóór Chr. de Galliërs hier hun woon
plaatsen opsloegen. Do naam, die dit men
gelmoes van volken zichzelf wel gege
ven zal hebben, is Keltisch: Kavari, en
b'eteekent„menschen van hoogen bouw".
Typisch is, dat uit overblijfselen van Gal
lische en Romeïnsehe soldaten blijkt, dat
de eersten vrij wat grooter waren, dan de
laats ten.
En hoe komt nu Orange aan zijn naam?
Volgens Yrondelle is deze afgeleid van
den naam der rivier, die vroeger langs
Orange stroomde, de Eygues, die >loor do
Kavaren Araus werd genoemd. Toen heb
ben de Romeinen de gemeente, zou ik liet
liefst willen zeggen (men kon toen nog
niet van een stad spreken) naar den Araus
den naam Arausio gegeven. Dat dit Aran
sio 105 voor Chr., volgens Livius
Werkelijk bestond, is het gevolg geweest
van de verovering van deze geheele streek
door de Romeinen in 122 voor Chr. Se
dert 61 vóór Chr. was het een oppidum
In Romehschen zin, nadat Pomptinus, do
gouverne ir van Narbonnesië, in Orange
een verkerkt kamp had aangelegd, voor
zijn strijl tegen de AHobrogen, In ver
scheiden inscripties sedert dien tij I spreekt
men van: firmus Julius Secundanorum
Arausio (Orange, een bevestigde Julischo
stad, van de veteranen van het 2e le
gioen). En tegen het einde van het jaar
45 voor Chr. kreeg Orange als nieuwe
naam die -van Colonia Julia Secundano
rum. Deze naarn kan men, aangeduid met
de letters C. I. S. op de facade van het
theatre zien. Daarna is men gaan bou
wen. Orange, tot den tijd van Ha tria
nus of misschien zelfs tot dien van Mar
cus 'Aurelius toe (gest. in 180 na Chr.):
'een triomfboog, een waterleiding, ther
men, een forum, een curia, een theater,
een hippodroom, een arena en neg veel
meet.
M'ffisieur Yrondelle meent zelfs zoover
te mogen gaan, dat hij'Orange dien tijd
een Hein-Rome noemt. Er zijn daarvoor
gegevens te vinden bir,in het feit, dat'
één der banken in het theater aangeduid
Wordt aJs de bank van de derde rij der
ridders; blijkbaar had men 'Jus in Orange,
evenals in Rome, bepaalde plaatsen voor
de ridders, „met den gouden ring". Ver
der heeft Monsieur Rastoul in 1835 als
Een liefdesgeschiedenis uit het oude Madrid
dooi F. MARION CRAWFORD. Naar het
Engelscb door W. H. C. B.
Hoofdstuk IN.
'Alles wat er gebeurd was tussehen het
oogenblik, dat Don Jan in zijn kamer was
gevallen, en het tijdstip, waarop Doloies
haar zuster op het terras had alleen gela
ten, had niet veel langer geduurd dan een
half uur. Gedurende dien tijd was de koning
naar de zaal teruggekeerd, had Mendoza
bekend Don Jan te hebben vermoord en
hadden beiden onder bescherming der lijf
garde de zaal weer verlaten.
Zoodra Dolores was vertrokken, ging zij
naar Don Jan's deur. In de verwarring,
die was ontstaan, na de bekendmaking van
zijn dood had, er niemand aan gedacht naar
hem toe te gaan; iedereen dacht dat an
deren dat wel zouden doen en dat er nu
wel de noodige geneesheercn en bedienden
ïvl zijn. kamer zouden zijn.
Toen de nar Dolores naar buiten had
gedragen, had hij de deur open laten staan
en zoo trof Inez haar nog aan. Zg her
innerde zich dat de stemmen, die zij eeni-
gen tijd te voren had! gehoord, van links
kwamen en zij vond haar weg naar den
ingang der slaapkamer, die zij zonder te
aarzelen binnentrad'. Zich diep voorover
huigende, zoodat haar handen af en too den
vloer raakten, zocht zij naar het lichaam,
zijn meening uitgesproken, dat de oude be
woners van Aravesio, dus de Kavaren, liet
Romeinscthe burgerrecht bezaten. Reeds in
den tijd vóór de Romeinen waren ei' in
Orange timmerlieden en houtkoopers ge
weest. Hun aantal nam zóó toe, dat zelfs
nog in de Middeleeuwen drie straten van
de stad door hen bewoond werden; ook
pottenbakken) waren er in groot aantal
(verscheidene namen zijn bekend), beeld
houwers, goudsmeden, mozaickwerkers,
enz.
Hoewel er natuurlijk steeds veranderin
gen in de stad plaats vonden, begint eigen
lijk eerst in do 4de eeuw na Chr, de
groote verandering. Sedert 314 heers elite
het Christendom, in 381 kreeg Orange
zijn eerste bisschop. Verschillende tom
pels werden gesloten en de spelen in de
arena en op het theater werden afge
schaft. Maar in de eerste helft van de
'tfde eeuw begonnen de groote verwoes
tingen, de invallen der West Goten en
Bourgondiërs met hun nasleep van ellende
voor stoelen en menschen En het verval
van Orange nam steeds toe; eigenlijk be-
teekendo do stad niet veel meer; naar alle
waarschijnlijkheid hebben o-ok de Sarace-
nen liet hunne gedaan om het leven van
de inwoners van Orange tot een hel te
maken.
Eindelijk werd, zooals do historici zeg
gen, in 793 door Karei den Groote Orange
met enkele omliggende plaatsen, o.a. hef
tegenwoordige Courthezon, aan Guillanme
au Cornet als soeverein graif gegeven.
De legende geeft een geheel ander beeld
biervan: wel blijft Guillaume au Court-
nez (in den strijd met do Saracenen was
zijn neus beschadigd) de eerste souvereiue
graaf, maar hij zou van Kareis zoon Lode
wijk den Vrome het recht verkregen heb
ben, Orange en omliggende landen te ver
overen op de Saracenen. Ik kan ieder
aanraden, la légende de Guillaume Orange
renouvelée par Paul Tuffeau, te lezen.
Hot is uitstekend geschreven, echt in den
stijl ©ener legende en boeit van het be
gin tot het einde. De historie laat hem,
evenals de legende, een abdij slichten,
waar hij in S09 begraven moet zijn. ,In
het wapen van Orange ziet men een post
hoorn, dien men wil afleiden van Guil-
Jaunie's naam, van Court nez verbasterd
tot cornet.
Het leek mij noodzakelijk over de oudL
ste geschiedenis van Orange uitvoerig te
spreken, omdat het theater uit dien tijd
stamt en onze belangstelling op het
oogenblik zich daarop concentreert. Ik
kan 'nu in het kort de hoofd/aken noe
men van do opvolgers van Guillaume au
Cburt-nez tot Guillaume le Taciturne.
Onder tie eerste graven heeft behoord
Raimbaud II, wiens standbeeld tegenover
jhet Hj>tel do Ville ill Orange staat. Dit
beeld is in 1846 opgericht en geschonken
door onzen Koning "Willem II en Koning
Louis Philippe van Frankrijk. Deze Raim
baud II ging met Gotfrie'J van Bouillon
met den eersten kruistocht medo, en was,
volgens M. Yrondelle, Je eenige uit
Orange, die terugkwam.
In 1173 gaat Orange over aan het ge
slacht der hoeren van Baux. Wie uwer
het geheel vervallen stadje les Raux,
dicht bij Alles en Saint-Rémy heeft be
zocht, zal daaraan wel een interessante
herinnering hebben behouden. En aan
dezen graaf Bertram! do 'Baux hoeft
Frederik Rarbarossa in 1178 den titel van
Prins van Orange gegeven, terwijl hij zijn
souvereine rechten nog eöns bevestigde.
Na het uitsterven van het geslacht de
Baux gaat het prinsdom over in de
familie van Ohalcm. Zoowel onder de
Baux als onder de Chalons heeft Orange
dat zij verwachtte te vinden. Plotseling
schrok zij en stond in een oogwenk rechtop,
want zij had een diepen zucht gehoord,
dicht bij haar.
Aandachtig bleef zij luisteren, maar zelfs
laar fijne gehoor kon geen geluid opvan
gen. Zij was eenigszins bang omdat zij dacht
met den doodo alleen te zullen zijn en
niet wenschte ontdekt te worden.
„Vris is daar?" vroeg zij, maar het
bleef volkomen stil.
Eenige seconden bleef zij roerloos staan
en bewoog zich daarna weer in haar vo
rige houding voorwaarts. Een oogenblik
later kwam ibaar hand in aanraking met
fluweelzij had dus gevonden wat zij
zocht. Zacht kreunend zonk zij op haar
knieën neer en trachtte zijn gezicht te
vinden, waarvan zij de trekken toen zachtjes
betastte, opdat zij, voordat bet te laat
was, zou weten hoe dat gelaat, dat zij in
haar droom en al zoo lang had lief gehad,
gevormd was. Toen zij aan haar verlangen
had voldaan, liet zij zich' diep bedroefd
naast hem neervallen, met één arm over
zr,n borst en met haar hoofd tegen zijn
schouder rustend. Een paar maal snikte zij
krampachtig, en toen bleef zij doodstil lig
gen, haar best doende hier te sterven,
voordat iemand haar kwam storen.
Weer hoorde zij een diepen zucht, nu
vlak bij haar, en zij voelde dat haar arm
op zijn borst zich bewoog de doode
had' zich bewogen, had adem gehaald. Het
eerste oogenblik schrok zij ontzettend, maar
het volgende was zij half krankzinnig van
geluk over iets, dat haar onmogelijk scheen.
Toen haalde bij opnieuw adem en kreunde
steeds moeten doeJmeineii aan oorlogen,
een der prinsen van Orange, Guïllame
VIII, moest zelfs aan Louis XI de sou-
voreine rechtein van Grange afstaan en
behield alleen den titel en eake'e onbe
langrijke rechten. Zijn opvolger Jea'n II.
kreeg eindelijk in 1482, bij den vrede van
A|rras, het prinsdom terug, terwijl zijni
zoon Philibert, gunsteling van Louis XII,
de voile souveroiniteit weer mocht uit
roepen.
'liet bleef echter een onrustige toe
stand voor Orange, dat telkens weer
betrokken werd in den strijd tussehen,
Karei don vijfden en Francois I. Pas oen
jaar voor zijn dood, bij den vrede van
Kamerijk in 1529, kreeg Philibert Orange
definitief terug; in' 1530 sneuvelde hij, die
een der grootste veldheordn' van zijn. tijd
was en zelfs Rome heeft ingenomen, bij
Florence. Deze Philibert vermaakte alles
wat hij bezat aan René van Nassau, den
12-jarigen zoon van Hükirik III van
Nassau en Phiiiberts zuster Claude van
Chilian. René nam den haam van zijn
oom en diens wapenspreuk: „Je main-
tiendrai Cihalan", over. Deze René van
Chilian was als Nassauer steeds op de
hand van Karei V, zoodat hij niet veel
genoegen beleefde van zijn bezit van
het prinsdom Orange. In 1544 sneuvelde
hij, als jongeman van 26 jaar, reeds bij
do belegering van St. Dizicr en liet geen
kinderen na. Ad zijn bezittingen had hij
vermaakt aan zijn neef Willem van
Nassau, toen een jongen van elf jaar.
Deze, Guillanme IX dus van Orange, was
onze latere Willem do Zwijger.
De erfenis van zijn neef René vani
Chalan was zeer belangrijk, want be
halve Orange kreeg luj ook nog al diens
bezittingen in de Nederlanden, waartoe
o.a. de baronie van Breda en bet mark
graafschap Antwerpen behoorden. Röné
van Cliülon was in 1540 door Karei V
tot stadhouder over Holland ©n Zeeland',
en in 1543 ook over Gelderland aange
steld. Dat Kavel V René's erfgenaam in
zijn gunst opnam, zal dus ook wel een
gevolg zijn geweest van het feit, dat
Willem prins van Orange geworden was
en opvolger van Karel's gunsteling.
Toen René van Nassau zijn oom op
volgde als prins van Orange, was deze
oesciukkmg met zoo maar goedgekeurd.
Gedurende twee ecu wou is er sedert 1530
geprocedeerd door eenige families, waar
onder 'de Conti, omdat zij meenden recht
te hebben op het prinsdom Orange. Om
politieke redenen hoeft Louis XIV" later
de rechten der Oolnti's erkend dn in 1913
schijnt er 'nog een markies do Mailly
zich prince d' Orange te hebben genoemd.
Maar officieel zijn toch Willem de Zwij
ger en zijn nakomelingen de prinsen van
Orange bij uitstek gebleven en zelfs nadat
op 29 Mei 1731 Orange biji het Fransche
kdmlnfcrijik werd ingelijfd, behielden cle
afstammelingen van Johaïi Willem Friso
(de rechtstreeksche nakomelingen immers
van Willem dan Zwijger waren Öoor het
kinderloos overlijden van Willem III in
1702 uitgestorven) het recht om den titel
en de wapenspreuk van Orange te blijven
voteren; de laatste is nu echter gewor
den tot: Je mainliemdrai.
iWillem de Zwijger is nooit in Orange
geweest en alleen zijn oudste zoon Phi
lips Willem en zijn jongste Frederik Hen
drik hebben Orange werkelijk gezien. Bij
Frederik Hendrik was het niet veel meer
dan „zien", toen hij i'n 1619 door Maurits
korten tijd daarheen werd gezonden, om
zijjn ineef Emmanuel vain Portugal daar
als gouverneur te installeeren. Philips
Willem was de eigc tijk© opvolger van zijn
vader in 15S4, als Prins van Orange.
Maar, zotoals men weet, was hij als jongen
van elf jaar, toön Willem I naar DiT en-
Jjiurg moest vluchten, in het geheim
naar Spanje gebracht, waar men hem i'n
het Roomsch-Katholieke geloof opvoedde
en eigenlijk steeds als gijzelaar vasthield!.
Eerst in 1596 werd hij vrijgelaten, omdat
zachtjes. Hij was dus nog niet dood, zou
nog tot haar kunnen spreken en haar
stem nog kunnen hooren. Zij zou nooit
den moed hebben gehad hem te kussen
een zelfs nu bloosde zij hij de gedachte,
maar zij boog haar hoofd naar zijn ge
zicht, zoodat haar wang bijna de zijne
aanraakte, terwijl zij met heel zachte, tril
lende stem zei: „Nog niet nog mot
kom nog een enkel oogenblik terug o,
laat God mij die genade schenken."
Zij wist nauwelijks wat ze zei, maar
de genade was er, want zij hoorde hem
steeds ademhalen.
„Kom terug," riep zij weer. „Kom terug."
Haar handen beefden, toen zij zijn lichaam
voelde bewegen. Er kwam moor kleur in
zijn gezicht en toen hij een oogenblik
zijU krachten herkreeg, sloot hij haar in
zijn armen.
„ü-olores," riep hij uit, en hij bedekte
haar gezicht met kussen, maar zijn oogen
bleven nog gesloten. Toen zonk hij weer
uitgeput achterover, waarhij zij zijn hoofd
tegen hield, opdat het niet te hard op
den marmeren vloer zou terecht komen.
Een donker roode blos steeg haar naar het
gezicht, terwijl ze met gebroken stem en
onduidelijk zei: „Ik ben Dolores niet. Ik
ben Inez
Maar hij hoorde haar niet, want Mf viel
weer in zwijm en zijn hoofd rustte zwaar
op haar arm. Met haar andere hand nam
zrj den capuchon, dien zij 'droeg en legde
dien opgerold als kussen onder zijn hoofd.
Hij had haar niet herkend en zij dacht
dat bij1 stervende was, toen hij haar kuste,
maar niets ter wereld' zou haat ooit de
m|en in Spainjo hoopte, dat Maurits ©ni
zijtn broeder elkaar zouden gaaln hostrij.
den. Maurits was tot nu toe regent ge
weest over Orange, maar er was goeA
sprako van dn danigheid tusscliein icto
beide broeders. l!r verliepen nog jaren van
moeilijkheden voordat Philips Willem rus
tig in het bezit van zijn prinsdom kwam,
'loen he-eft hij vatt 1606 to' .-nu zijn doodi
in 1618 een voor Orange u_^ J. rustig
en verstandig bestuur geveerd'.
Het is typisch plat Willem de Zwijger,
die oorspronkelijk Lulhersch weid opge
voed/ nadat hij prins van Orange gpwor-
den was, dadelijk tot liet; Roomsche giet
loof moest overgaan. Ba toen zijn oudste
zoon hem opvolgde, was liet juist voor
den koining van Frankrijk, zoowel als Voor
de inwoners van Orange een groot bei-
zwaar, dien itt Spanje streng IL-K.
opgevoeden prins te ëritetvnen. Orange
was langzamerhand geheel onder den in
vloed der Hugenoten gekomen. Maar
Philips "Willem toonde, dat hij een goed j
zoon was valn zijn ruimdeinkenden, ver-
draagzamen vader. Hij heeft in O rang©
nooit het eerno geloof hoven het amie-ro
gestold cn is misschien wel als do besta
bestuurder van Orange te beschouwen.
Onder hem heeft het prinsdom tenminste
vrede cn voorspoed gekend; nh hem kwa
men er weer tijden van onrast, voorat
oiok onder de burgers dor stad' zelf,
meestal om godsdienstige redehen.
Het zon nu wel mogelijk zijn, nog In
finesses vorder te viertellen ,oivoi' de ger
schiedemis vain Orange, maar ik vrees,
dat mijn brief daln te lang wordt. Eela
volgende brief zal u .vóórdat ik de voor
tellingen in het theater beschrijf, ©e'n en,
ander nïeedeefen over de geschiedenis
van het theater en den Arc die Triomphe,
waardoor Zondagmiddag 30 Juli een ca
valcade, met Philips Willem aan liet
hoofd, Orange zal binnentrekken.
GEMENGD NIEUWS,
Nieuw behendigheidsspel in dc Hoofdstad.
Het z. g. romatjo.
Te Amsterdam heeft een behendigheids
spel in dn klasse van het strapcrlo, doch.
dat don naam romatjo heeft gekregen,
zijn intrede gedaan. De plaats, waar dit
spel beoefend wordt, is do groote zaal
van de Tanzklause aan de Maxnrcstraat,
In verhand met het feit, dat' dc autori
teiten in do hoofdstad afwijzend stann ten
aanzien van hot toelaten van strapcrlo,
hébben wij ons gewend tot mr. I. H.
Maarsten, advocaat en procureur aldaar,
die inzake deze aangelegenheid juridisch
adviseur is.
Mr. Maarsen deelde ons mede, dat eoni-
gen tijd geleden in do hoofdstad een ver-
eeniging ïs opgericht, welke onder dom
naam „Entre-Nous" aan den middenstain'.l
in onze stad gelegenheid wil geven zich
in zijn vrijen tijd op genoegelijke wijze
te ontspannen. Het is deze vereenigingj
die als ontspanningslokaal de groote zaal
van de Tanzklause hoeft gehuurd1 en haar
leden daar gelegenheid geeft om behalve
het ping-pong, dam- en schaakspel, ook
het genoemde romatjo le beoefenen. De
vereeniging geeft uitsluitend toegang voor
leden en adsparant-leden. liet beilrag voor
het lidmaatschap is tamelijk hoog gesteld
en introduce's worden niet toegelaten. Elk
candidaat-lid krijgt slechts vooiioopig toe
gang ©en ballotagecommissie, die streng
oordeelt, zal beslissen of zulk een lid de
finitief wordt toegelaten. Met nadruk wees
mr. Maarsrn er voorts op, dat het hier
dus 'een besloten huis betreft, waar niet
geschonken wordt, terwijl het romatjo be
kend staat als een volkomen geoorloofd:
behendigheidsspel, hetgeen gemakkelijk kan
worden aangetoond.
Onze zegsman was er dan ook van over
tuigd!, dat de nooUige waarborgen aanwe
zig zijn om te voorkomen dat de over
heid ingrijpt.
herinnering aan dat oogenblik kunnen ont
nemen, want het was haar onverschillig of
hij haar voor iemand anders had gehóu
den. 1
Maar Don Jan was noch dood, noch
stervende. De degen van zijn broeder had
zijn buis doorboord en een vlecscliwond
veroorzaakt onder den linkerarm, toen hij
met zijn rechterarm zijwaarts uitgestoken
stond. De wond was voor een soldaat niet
meer dan een schram en hoewol zij wel
had gebloed, was dc bloeding spoedig op
gehouden. Het was niet de wond geweest,
maar de val, die hem h'ad doen bezwij
men. Het karpet was onder zijn voet weg
gegleden en daardoor was hij in zijn volle
lengte achterover gevallen, zooals men wel
eens op het ijs doet, en toen was zijn h'oofd
zoo hevig met den marmeren vloer in aan
raking gekomen, dat hij een half uur ïn
zwijm had gelegen, zonder eenig toeken van
leven to geven, totdat Dolores hem had
verlaten. Daarna was do ademhaling heel
langzaam teruggekeerd1. Zijn oogen open
den zich wijd cn hij bewoog zich weer.
Inez voeldo het en Koorde zijn regelma
tige ademhaling, waaruit zij opmaakte, dat
hij niet meer bewusteloos was.
„Ik ben Inez en vond uw hoogheid
hier men is in de meening dat u dood
bent."
„Dood?" vroeg hij met Verbazing in zijn
stem, terwijl hij zonder zijn lioold op te
lichten haar aankeek en in de kamer
rondkeek. „Dood? Wel' noen ik ben
zeker gevallen. Mijn h'oofd' doet pijn."
Maar toen hij do openstaande deur in
hèt oog kreeg, vergat 'hij in eens zijn
•Jongetje verdronken.
Vlkiratft /'°0"ëC vau clm schipper
tas, TOrt Bteta-mliiag
vermist. Daar men vermoedda da» w
■knaapje ©ver boord' gevallen was, waÏÏ
schuwde men de politie, die omniA
lijk gmg dreggen. Nai Inerined© ruim ©wi
uur biezig geweest te zijd', werd hot
getje opgehaald'. Men heeft nog gefraBi)!
de levensgeesten ©p te wekken, dóch zulks!
dé levensgeesten op te wekken, doch zulk!
mocht niet meer gelukken.
Brand te Groningen.
Gisteravond omstreeks elf uur Is brand
uitgebroken in oen opslagplaats' aan del
Kruitlaan, in do onmiddellijke omgeving)
van liet Academisch Ziekenhuis, welke!
toebehoorde aan den heer W. van Hen-
lëelum. De opslagplaats was in twee go-
Geelten verhuurd, en diende als opslag
plaats voor papier en voor bouwmaterialen1.
Do brandweer was spoedig tor plaatse en!
bestreed met 3 stralen op de waterleiding!
het vuur. Na! een uur was men den brandt
meester. Do opslagplaats is geheel uitge
brand. E'en in de nabijheid staande ver
huiswagen word eveneens een prooi dun?
vlammen. Do oorzaak is onbekend. De
schade wordt door verzekering gedokt.
Goede vangst.
Te Hilversum is een man gearresteerd',
die aldaar vier meubelzaken voor belangd
rijke bedragen zou hebben opgelicht cn
daarenboven nog rijf maanden gpvamg©
msstrat te goed had.
Vrijdag, 4 'Aug. 1933.
Hilversum, 1875 M.
8 u. V.AÏR.A.
12 u. 'A'.V.ÏLO.
4 u. V.A'.R'.A.
8 u. V.P.R.O. em 'A.V.R.O.
11 u. V.'AiRU.
8 u. Gr amofo on pi at o n10 u. Morgenwij
ding V.P.R'.O. 10.15 u. Declamatie J. Lo
rn ai re. 10.30 u. Trio Guaromi. 11.15 u.
Vervolg declamatie. 11.30 li. Vervolg Trio-
concert. 12 u. Gramofoónplaten, 12.30 u„
Koivacs Lajos en zijln orkest. In de pauze
Gtramefoonplaten, 2.15 u. Gramofoonïnu-
ziek. 2.30 u. Voordracht door mevr. Iïeuff,
3 u. Giramofoonplatein. 4 u. Orgelspel Ji
Vogel. 4.30 u. Voor de kinderen. 5.10 u,
GramofooinplateA. 6 u. Eddy Walis en zijn
ensemble. 6.40 u. Causerie door dar. J-
Rrosser. 7 u. Vervolg orkestcanoert. 8 u.
Causerie door ds. W. J. .Wegen8.30 u.
Uit het Ivurhaus te ScheVeningenRiesir
dentïe-Oikest onder leiding van Oarl Schu-
riclit. In de pauze oim 9 u, Causerie door
M]. K'. H. Franken. 10 u. Vrijz. Godstlj.
Persbureau. 10.05 u. Vaz Dias. 10.15 n.
Declamatie J. JL de Groot. 10.45 u. Gra-
mafoonplaten. 11-—12 u. Gramofoonmuziek.
Huizen, 296 M,
Algemeen programma, verzorgd door do
N.O.R.V.
8 u. Schriftlezing en meditatie. 8.15—
9.30 u. Gram of oenplaten10.30 u. 'Mor
gendienst onder leiding van dó, S. 0. v„
Wijngaardeln. 1112 u. Zang door Ml
Rucksluhl, alt, met medewerking va'n Karin
Maria Kwant, pianoi. 12.15 u. Gramofoo-itr
foianplatcn. 12.30—2 u. Ensemble v. 'd.
Horst. 2.30 u. Cihr. Lectuur. 3 u. Viool-
trecital O. Gantzert. Al d. vleugel R!. V,
d. Velden. 4 u. Gramoüodriplaten. 5 u.
R'. Totmam: Schoonheid van Augustus; 6.30
u. Kwartetconcerfc einder leiding van H
Lahenroth!. 6.30 n. Causerie A'. J. Her
wig. 7.1'5 u. Ned. CJhï. Persbureau. 7.30
u. Literaire causerie. 8 u. Trebehte Vrijs,
■Muzi ekv ereenigi ng onder Wd!i|ng van F»
Hendrichs ejn orgelspel;.99.30 u. J. "Hol
land or: Perstribune, 10.1-5—10.25 u. Vaz
Dias. 1T—11'.30 u. Gramofoonmuziek.
pijn en vroeg, half overeind komende, met
verschrikte oogen
„Waar is Dolores? Waar heeft men'
haar heen gebracht? Ontsnapte zij door
het raam
„Zij is in veiligheid," zei Inez, hoewel
zij daarvan niets wist. Don Jan werd weer
door zwakte overmand en leunde zwaar
tegen haar aan. Zij steunde hém zoo goed
zij maar kon, maar haar houding was niet
gemakkelijk en zij was niet sterk. Heel
bang dat hij in haar armen zou sterven,
wenschte zij van liarle, dat er iomand
kwam om liaar te helpen of om -een ge
neesheer te halen. Maar gelukkig had hp
slechts een lichte flauwte gehad, waaruit ht
spoedig weer bijkwam en toen steunend'
op zijn handen, weer overeind kon gaan
zitten.
„Goddank, dal Dolores in veiligheid is,"
zei hij met zwakke stem. „Kun je me hiel
pen om naar een stoel te gaan? Ik schjfn
leelrjk terecht te zijn gekomen. Hoe lang
zou ik hier wel gelegen héb bon Ik her
inner me 1 i
Hi,- hield even op en streek met een
hand over zijn oogen.
„Ik herinner me dat de koning hier
was dat er een twist tussehen ons ont
stond' o!"
Na dien uitroep hield hij plotseling op;
zijn herinnering keerde terug en bij be
greep dat het in hot belang van rijn broo
der was het geheim te bewaren. Hij legde
oen hand als steun op den schouder van
het meisje, en, geholpen door zijn andere
hand, knielde h% op één knie.
(Wordt vervolgd)
64)
*jB»araa«3»*taaraneE«a7OTaiJrsrHi»
