L9NDENSCHE BRIEVEN
numom UIT HET SSÜITEPêLmMO.
1
Fascisme in Engeland.
(Var. onsen oorrespandent).
D>o vermaarde schrijver H. D. Wells hooit
onlangs tor golegenheid' vain een luncli-
paxtij van lotLorkund'igon verklaard1, dat hij
er geenszins zeker van is, d'at de geest van
fascisme en nazi-isme oak in Engeland niet
krachtig zal opkomen cti van wat Uians een
lunch-parlijtjo was, een iyinch-partijtje zou
maken onder leiding van sir Oswald Mos
ley of zijn collega Gilbert Frankau (eon
zoor imperialistisch voelend' auteur). Wells,
die zich tot de verlichte en democratische
schrijvers rekent met ocnig recht
houdt uiteraard niet van nazi's oE fas
cisten. fn zijn rede aan de letterkundige
lunch had \Vells vooral do nazi-boweging
in Duilschiand in de gedachte en hij sprak
in de woorden van den toorn over de
praktijk d"o boeken tot den brandstapel
veroordeelde, omdat de dictators het niet
eens waren met de er in uitgesproken
mecsni'-.gen. liet besef dat met zulke brand-
süchnngen vaar geestelijk goed, het doel
me. kcm worden gediend, omdat gedach
ten niet konden worden vernietigd en het
boek het op den duur toch zou winnen,
kon den schrijver uiteraard niet met het
verschijnsel verzoenen. Wells vergeleek do
toenemende dictaturen in Europa met lom
pe vlegels, die waren opgestaan tegen do
beschaving, tegen weldenkendheid en de
gezonde menschelijke gedachte. De dwaze
symboliek en de dwaze groeten, die uiter
lijke kenmerken waren van deze bewe
gingen, waren volgens den vermaarden
schrijver een uitdaging aan het intellect
on de redelijkheid rail het monschdom.
Het leven van den verlichten auteur was
inmiddels gevaarlijk en avontuurlijk ge
worden. Hij werd vervolgd, mishandeld,
door het slijk gesleurd' en vermoord. Wells
voorzag de mogelijkheid' van lynchpartijen
in Engeland, waarin hij onder zou kun ion
^aan, maar hij twijfelde niet of „de lompe
vlegels" zouden op deu duur onschadelijk
worden gemaakt.
Wiells is een schrander en wijs man en
zijn uitspraken kunnen niet zond'er meer
worden veronachtzaamd. Wanneer hij
vreest, dat fascisme of nazi-isme (er is
alleen maar verschil van nuance in doei
en optreden) in Engeland een macht kun
nen worden, waarmede moet rekening moet
worden gehouden, dan moet die vrees ge
wettigd zijn. We!is ziet en weet meer dan
de meeste menschen.
Het publiek in het algemeen ziet tot
lieden weinig van fascistische activiteit.
Er is een propaganda-bureau van Mosley's
„Britscli Verbond van Fascisten" in Regent
Street, oen kostbaar adres, dat schijnt te
getuigen, dat het Verbond vrij ruim met
zijn fondsen kaïn omspringen. Een vriende
lijk fascistisch meisje staat er aan de deur
tem deelt strooibiljetten uit aan voorbij
gangers, die op het oog voer de uieuwe
staatsleer withaar schijnen. In de voor
steden komt men op mooie Zaterdag
avonden soms langs openlucht-bijeenkom
sten, waar jonge mannen van Mosley's
gedachten en hemd1 staan to orecrem voor
een meer of minder talrijk publiek. Het
moest treffende van deze vergaderingen is
dat de jonge fascistische sprekers er keu
rig gekleed en wel verzorgd uitzien en
blijkens hun uitspraak van de taal tot de
wel opgevoede jeugd behooren. Het publiek
is van minder gehalte, minder goed ge
kleed' en minder welbespraakt. Het lacht
veelal om en spot met do stellingen, welke
door de jonge sprekers worden verkondigd.
Maar alles gaat in gemoede. Dit ander-
schseddt de fascistische activiteit in de
voorstad van die in het West End, waar
botsingen tnssdion fascisten en Joodsche
jonge mannen aan den oude van den avond
zijn. Voor de Joodsche knapen, die des
avonds door bet West End slenteren, is
do verschijning van een zwart hemd uit
dagend zooals de roode doek het is voor
den stier. De zaken voor dan politierech
ter, waarbij zulke schermutselingen wor
den behandeld en de schuldigen gezocht,
schijnen uit te wijzen, dat de schuld
yan de opstootjes veelal niet hij de fas
cist en ligt, tenzij men redeneert, dat zij,
die provooeeren de schuldigen zijin. En
voor die redeneering is wel wat te zeg
gen. Er zijn ook in Engeland massa's
menschen, die meonon dat politieke uni
formen en kenmerken moeten worden ver
boden, omdat ze zeker in deze li Jon van
fanatiek beleden opvaltimgon ever staat
en gemeenschap als brandbaar materiaal
zijn, dat het vuur der volkswoede en open
bare wanerd'e gemakkelijk kan deen op
vlammen. Maar zoo lang Enge'and het
voorbeeld van Nederland en Denemarken
nog niet hoeft gevolgd en deze uiterlijke
bewijsstukken van innerlijke polilioke over
tuiging nog -niet heeft verboden, zal de
provocatie in 'het West End blijven be
staan.
De vraag hoeveel aanhangers Mosley
of hoeveel leden zrjn Verbond van Brit
sche Fascusten heeft, is niet zoo gemak-
bclijijk to beantwoorden, noch de vraag
ervier hoeveel geld de beweging beschikt
on waar zij hot krijgt. De Bond' is op deze
punlen zeer geheimzinnig. Eenige maan
den geleden was er een bescheiden hoofd
kwartier in Westminster dat als weerspie
geling van '<?dn bloei van de beweging
weinig indruk maakte. Maar sedert heeft
de Bond een enorm gebouw in Chelsea
betrokken, dat in zijn aspect oen waardig
hoofdkwartier is voor een machtige orga
nisatie. Vroeger werd liot gebouw gebruikt
als kostschool voer meisjes. Hot inwendige
is geheel verbouwd. Alleen menschen die
„het wachtwoord" kennen gaan er in m
uit. Voorbijgangers wijzen elkaar het go-
bouw aan als het Lcxndenscho „Braun-
haus". Men zegt dat er uiitnle genoeg in
is om er 2000 strijdbare fascisten in op
ce bergen. Er is een kold'erkamor, die als
rechtzaal is ingericht en waar do onver
biddelijke atmosfeer weinig goeds belooft
voor lien, die tegen do weinschcn of bo
liden van don leider zouden handelen.
Maar zon ver is het niet. De leider heeft
nog niet de macht van den dictator, die
Wells vreest. De chef van Mosley's slat
is blijkens zijn uitlatingen vooralsnog in
de ordelijke constitutior.eeie stemming.
„Wij zijn eem politieke partij", kl hij
verklaard, „met een eigen ver reikend pro
gram en met dezelfde organisatie als die
van andore partijen. Wanneer de tijd komt
zullen wij gereed zijn op de normale wijze
onze candid alen te stellen voor het parle
ment". Maar een fascistische organisatie
kan daarmee uiteraard niet tevreden Zijn,
Do Britsche fascisten zoeken op bet voor
beeld van Mussolini een corporatieven staat
te stichten, een staat welke is georganiseerd'
als hel meinschelijk lichaam, waarin elk
orgaan werkt in harmonie ten behoeve
van het geheel, geleid en gedreven door
het brein van de fascistische beweging en
■een staat, waarin geen verd'eelende of
anli-nationale actie kan worden geduld.
Wannoe^dus de fascisten eens in het par
lement langs normalen weg een overheer-
scbende positie zullen hebben verkregen
zullen zij liet instrument, dat hen aan het
hoofd van den staat bracht, vernietigen
en regeeren zonder parlement, maar met
een soort corporatieven raad van advies.
Ook het Britsche fascisme is voor een aan
zienlijk deel een politiek van geweld, want
het wenscht niet te luisteren naar rede
van tegenstanders maar, zoodra het meent
er de macht voor te hebben, zulke tegen
standers onschadelijk te maken. Inmid
dels kent de Bond het aanlal aanhangers
nog niet. Hij wil hel ahhans niet onthullen
De chef van Mosley's staf heeft verklaard',
dat er meer dan 400 afdoelingen in het
land zijn. waarvan de leden zijn verdeeld
in werkende loden, die de „verdedigende
macht" vormen en zwarte hemden dragon,
en begunstigers of aanhangers, wier bezig
heden geen actieven arbeid voor de bewe-
Do fascisten spreken orndter elkaar voort
durend' van „den vijand", waarmede zij
allen bedoelen, die legen hen zijn. Vol
gens de vakbonden worden de fascisten
geldelijk gesteund „uit bedenkelijke krin
gen", Do fascisten zelf zeggen, dat de
fondsen worden opgebracht door dc leJen,
d'io zooveel betalen als zij kunnen. Vol
gens lieui, die over de ncodige gegevens
beeten (c beschikken, ontvangt de bomd
gemiddeld 60.000 pond sterling por jaar
van 100.000 leden. Hot is echter twijfel
achtig of de bond1- reeds '100.000 leden
heeft. Hij staat in do best© verstandhou
ding tot de Italmamsche fascisten, zooals
ook wel bekend moet zijn door de be
zoeken van Mosley aan Italië. Het is niet
algemeen bekend', dat vier gedelegeerden
Van don BriLschon Faseistctnbond tegem-
wooerdig zijn geweest bij dc nazi-vieringen
van onlangs in Neurenberg.
SP OUT.
Voetbal.
K. N. V. B.
Afd'eeling I.
le klasse:
HaarlemAjax. Henncs-D.V.S.'t Cl ooi
(j. J. F. van Gessel) A. D. 0.—Z. F. 0.
H. 1'. C.Sparta, V. S. V.Feijcnoord.
Afdeeling II.
le klasse:
ExcelsiorV. U. 0. XerxesStormvo
gels. K.F. C.—D. F C.; D. H. C.—R, C, 'K.
Hilversumff, B. S.
2e klasse A:
C. V. V.—De Hollandiaan. R. F. C.—
Quick. OlympiaV. I. 0. S.; H. V. V.
S. V. V. UnitasAlphen.
2e klasse R:
Overmaas—0. N. A. Neptunus—D. G. L
St. HoogcrB. E. O.; O. D S.—V. D. L.
FortunaGouda,
3e klasse B:
Coal—D. II. S.
4e klasse E:
S. AL V.—S. F. G; D. J. S.—Schiedam,
Reserve le klasse:
S. V. V. 2—A. D. 0. 2.
Reserve 2e klasse A:
H. B. S. 3—IHermes-D. V. S. 2.
Reserve 3e klasse D:
Olivio 2—S. V. V. 3.
Reserve 3o klasse F:
Hermes-D. V. S. 3—Xerxes 4.
Juniores.
H. V. V.—S. V. V D. ff. C.—flermes-
D. V. S.
Afd'eeling III
le klasse:
IIcrack;?.Vitesse. Enschedeschc Boys
Tubantia. HengeloA. G. 0. V. V.P. E. 0.
Wagsningon. GoAhead'Enschede.
Afdeeling IV.
le klasse:
AlcidesAchilles. LeeuwardenFrisia.
ging toestaan. De „Verdedigende macht" Be QuickVelocilas. SneekFriesland.
is ingesteld om „den vijand" te bestrijden. VeendnmG. V. A'. V.
De w e d s t r ij den van morgen.
Het zal voor Feijcnoord een zware dob
ber worden om zich van de nederlaag door
Ajax toegebracht, te herstellen. Dc Rot
terdammers gaan n.l. op bezoek bij V.S.V.,
dat er een eer in stelt een rol te spelen
in de race FeijcnoordAjax, zooJat de
Feijenoorders handen vol werk zullen heb
ben on misschien kost het hun wel een
puntje! Dat laatste zou zen ten voor-
deele van Ajax zijn, dat hei t g n Haar
lem wel klaar zal spelen. A.D.O.—Z.F.C.
zal een zware kamp opleveren, waarbij bet
terreinvoordeel wel cenig gewicht in da
schaal zal leggen. H.-D.V.S. kan haar pun-
ten-aantal opvoeren legen 't Gooi, wier
positie, evenals die van Haarlem niet be
nijdenswaardig is. Ook H.F.C. staat or niet
zoo mooi voor, doch nu v. d. Meiden weer
meespeelt, kan er weer hoop bestaan op
een kleine t -ge tegen het wisselvallige
Sparta.
Hilversum kan door een overwinning op
I1.I3.S., die echler nog lang niet vasf staat,
de kansen op het kampioenschap verbete
ren. D.H.C., dat thans de leiding heeft,
kan zich tegen R.C.II. wel handhaven,
hoewel het niet mee zal vallen, vooral
daar Van Nellen geschorst is, Stormvogels
zal tegen Xerxes do bandon vol krijgen.
Ook hier zal het medespelen van de gebrs.
v. cl. Broek zijn stempel op de verrichtin
gen. drukken. Excelsior en V.U.C. zullen
voor de eerste plaats niet in aanmerking
komen, evenmin als K.F.C. en D.F.C. Toch
zijn deze wedstrijden voor do laatste plaats
van groot belang. Mogelijk kunnen het ge
lijke spelen worden.
Het Oosten beleeft alweer een belang
rijken dag. Vibesse gaat op bezoek bij He
racles. De eerste plaats is hier de inzet
van het spel. Heracles heeft de beste kan
sen, doch een gelijk spel lijkt ons niet uit
gesloten. Enschedé, dat nog steeds in de
running is, gaat tegen Go Ahead haar ge
luk beproeven. De papieren van Go Ahead
staan er het best voor, terwijl verder nog
rekening gehouden moet worden met P.E.C.
dat ageningen wel zal kloppen. Hengelo
en Tubantia moeten op hun tellen gaan
passen.
Be Quick—Velocilas belooft in het Noor
den een derby te worden. De kansen van
Velocilas lijken ons in dezen kamp wed
de beste. In Meppol wordt de Drcntsche
derby AlcidesAchilles gehouden. Da kan-
s >n voor Achilles lijken ons niet zoo gun
stig als voor Alcides. Ook het treffen
SneekFriesland is van groote beteokenis.
In het Zuiden ligt de competitie stil
in verband met de 13de ontmoeting Lu
xemburgZuid-Nederland. De samenstel
ling van het Zuidelijk elftal heeft vele
zorgen gebaard1. Ook het ontbreken van
Van Run is een handicap voor deze ploeg.
Luxemburg komt met een sterk elftal
uit, zoodat we voor het succes der Zuider
lingen vreezen
Wat de tweede klassers betreft heeft S.
3? m
Hallo, uevenng ,t freest, met Albert.
Albert liefste; A van Adam, L van Lode-
wljk, B van Bernard, E van Eduard, R
van Robert T van Tlnus
Zeg eens, je hebt toch niet wéér kwestie met je vrouw?
Nee, het ls dezelfde kwestie die we hadden toen je hier
de vorige maand was. (Humorist)
Ja, maar met wie van tuiut jongens
spreek ik nu eigenlijk? (Happy Mag.)
Mai. jetrekken van de nieuwe woning'.
Aou net geluld van die trams toch niet
hinderlijk zijn 1
Vrouw: O nee op het woningbureau zeider. ze
immers, dat we het na een paar nachten nie
meer zouden merken En we kunnen die eerste
nachten wei bij moeder slapen (Happy Mag.)
V.V. wol de zwaarste taak in den uitwed
strijd tegen H.V.V. Wanneer de roodgroenen
verliezen, vallen ze uit het leidend polo-
ton. Het zal geen kleinigheid zijn om te
gen Adam c.s. to winnen en we durven
het niet, erg aan om op een overwinning
le rekenen. Misschien wordt het oen gelijk
spel. Neptunus zal tegen D.C.L. moeten
oppassen, wil ze de mooie kansen niet
bederven. In C.V.V.—Hollandiaan, R.FC.—
Quick, Overmaas—O.N.A. en Steeds Iloo-
ger—B.E.C., Iwbben de thuisclubs een uit
stekende kans om hun positie te ver
beteren.
V.I.O.S. zal tegen Olympia met een
kleine nederlaag rekening moeten bowlen.
S.V.V. 2 krijgt om elf uur A.D.O. 2
op bezoek, wat d© eerste overwinning voor
hen wol zal wezen.
liet derde moet de lastige en onplel-
zierige reis naar Bolnes maken. S.V.V. 3
moet, wil zij nog kans behouden beter
aanpakken en beter spden. De puntjes
zullen wd verdeeld worden.
Met het eerste elftal gaat ook het Jeugd-
elftal naar H.V.V., waar zij om 12 uur
tegen H.V.V. 3 moet spelen. Daar
wij de H.V.V.-ors niet kennen, valt het
moeilijk iets te voorspellen. Tevens spe
len dien dag alle 8 R.V.B.-elftallem. i
Zaterdag spelen al de Junioren, n.l. 13
elftallen, waarvan G thuis en 7 uit moe
ten spelen.
Heden is het 14e elftal in de R.V.B. in
geschreven. S.V.V. heeft nu het grootst
aantal ingeschreven Junioren in deR.V.B,
Varia uit de vogelwereld.
Kockoehsmanicrcn bij eenden.
Reeds sedert langen lijd is hot bekend,
dat o.a. tal van watervogels (futen, eenden,
rallen, reigers, meeuwen, sterns e.a.) vaak
een o£ meer eieren in het nest van een
andere soort leggen, maar niettemin voor
hun eigen nesten en eieren toch zorg blij
ven dragen. Het moest komt deze gewoon
te wel bij do eendachtigcn voor. Zoo
heeft men, om maar- enkele voorbeelden
te noemen, eieren van d'e witoogeend in
het nest van de wilde eend gevonden;
van de tafeleend' in dat van de witoogr
eend; van de wilde eend in dat van de
van de pijlstaart in dat van de krakeend;
rietgans; van den middelste zaagbek in1
dat van de borgeendvan (le ijseend, van
den brikluiker en van den middelste zaag
bek in dat van de toppereend.
liet is opmerkelijk, zegt Phillips in diens
„Natural History of the Ducks" (1925), dat
men nog nimmer eon nest van de Argen-
tijusdre zwartkop eend gevonden, althans
beschreven Iiceft, De oorzaak daarvan zal
wel liggen iu het feit, dat die eend in.
buitengewone mate parasitisch mol liaar
eieren te werk gaal; zij deponeert ze na
melijk in de nesten van den coscoroba-
zwaan, van steltlooper- cn niceuweinsoor-
tem, en zelfs in die va.n een roofvogel-,
een buizerdsoort. Sedert verkreeg men nog
nadere gegevens, die er alle op wijzen, dat
de Argentijnsolic zwartkop-eend constant
parasitisch in liaar broedgewoonton is.
Nu zijn er onder dc eenden, waarvan
er hiervoren eenigo genoemd zijn, soor
ten, die oen onkel ei irn een ander nest
dan het hare leggen; voorts soorten, waar
bij deze neiging in sterkere mate lioerscht
en eindelijk soorten, waarbij deze hebbe
lijkheid haar climax bereikt, om bij
Argontijnschc zwartkop-eend tot volslagen
parasitisme te zijn overgegaan.
Betreffende de in Zuid-Europa, Noord-
Afrika, Zuidwest-Azië en Zuid-Siber'.ë broo
dkaido ivitkop-eemd zijin er berichten, dat
zij slechls enkele plagen haar eieren be
broedt, en nadat de ontwikkeling der
©mbryonen begottiuieu is, staakt het wijfje
do bebroeding en kijkt zelfs niet meer naar
liet nest om Het feit nu, dal deze eend
na enkele dagen broedens liiermee op
houdt, doet vermoeden, dat haar eieren
wellicht een hoogere vitaliteit bezitten dan
de meeste andere, of dat hun ontwikke
ling, onder min of meer ongunstige om
standigheden, onderdrukt wordt. Indien
d'it zoo is, dan kunnen de embryonon in
de op goed geluk in andere nesten gclegdo
eieren mogelijk wol in leven blijven, ze.fs
indien ze slechts inu en dan een weinig
bebroed zijn geworden, zegt Herbert Fried-
mann, die aan dit onderworp oen artikel
wijdt in de „Proceedings of tlie U.S. Na
tional Museum" (vol. 80, 1932). En dit
is nu juist het' geval bij de witkop-eend.
De Argenlijnschc zwartkop-eend' legt een!
betrekkelijk groent ei. Hot ei van d'e wit
kop eend is ook betrekkelijk volumineus,
en uit resultaten van proefnemingen bleek,
dat liet oen merkwaardig thermisch aan
passingsvermogen bezit, daar het zijin!
warmte zéér lang behoudt zonder bobroed
te worden en dat het tegen beduidende
temperatuursverschillen bcsland' is.
Het verlies of de vermindering van het
instinct tol behoud v'an een zeker terrilootr
en van den inostbouw bij do eendon, die
illun eieren in liet nest Nan hun huren]
leggen, of gebruik maken Van oude nesten!
van andere vogels; do vermindering valt
liet broedinstinct bij liet wijfje en oen groot
ei, dat weerstand biedt aam teincpcratuurs-
scliommelingen, dit alles houdt Fried mankt
voor d'e eerste stadiën van oen proces, dat
tot een parasitische levenswijk leidt.
A. A. VAN PEET LEG1IIN.ER.
Arnhem, October 1933.
De heerWaarom ter wereld gaf u geen toeken?
De dame; Ik ela hier toch altijd af, idioot,
(London Opinion)
Grootma; Klaartje, dat klonk of er een héél groote
appel vieL (London Opinion),
Eggggftt*'" |TJ gg^g
