AMERIKAANSCHE notities
*nsr r. -
atft
Schiedamsche Courant.
;k
verdronken?
De zomer die achter ons ligft was een zeer
bijzondere. Het weer en president Roosevelt
hebben de boel in de war gestuurd. De man
in de verdrukking komt op den voorgrond.
TWEEDE BLAD
fDoor -onzen correspondent!
New-York.
Waren do boornln aderen niet langzamer
hand' aan hot geel, road on bruin worden,
gegaan, dan zou iniemaind1 er anan gedacht
tóbben, dat de zomer alweer omgevlogen
Us En oen heel Inzender© zjuner is hot
geweest om allerlei redenen, Ewstc/ns heb
ben wo in Vele jaren UUöt zulk wisselval
lig weer gehad als ditmaal; de zomer in
dit Itad is precies ivat liet woord aan
geeft: onophoudelijk zoin en warmte, veel
onweer en zelden een rogendag. Over
schoenen en regenjas komen eerst vanij
November tol April te pas, weken van te
ivoren aangekondigde feesten of wedstrijd
den an den open lucht gaan zoo goed als
alüjid' door en zelfs do openluchtcoincerto»
in het Central Park en Ijowishhn Stadium
wonden maar zelden afgelast. Een Luma
Pairlc tor grootte v'an een stad als Gon-oy
Island' en tientallen, kleineren langs de
kust moeien in de paar zomermaanden
hun jaarsbestaan maken en slagen daar
ook altijd in. Maar dit jaar was liet alle
maal anders. Tenvijl liet op don lstón;
'Augustus niet minder dan 100 graden in
d'ezio stad langs do lioe-le Oostkust was,
ivolgd© daar een paar dagen latór de uil-
looper van een West-Indische orkaan, die
hoornen omkegelde en bijtna andorhalvo
decimeter regen in een paar etmaal neer
gooi. Toen het opnieuw mooi ivoor was
geworden, lazen we met een zucht in. de
laant, dat Cuba weer gogeoseld word en
ivo een tweedon storm kandon Verwacli
ton. Die ook aankwam
In andere jaren ging de zomer in gemoe
delijke rust voorbij. Het ivas do tijd van
normale slapte in zaken, vain personeel
mot vacanlie, van i'oarboreidi'ng voor hot
komende seizoen liet zakenleven ver-
koorde dan in ©dn soort droomtoestand.
Ook daar kwam ditmaal niets V,m tereclil.
Sinds president Roosevelt liet sein lot een
algomeenen aalnnal op de malaise lieoft
gegeven en sinds valnaf dat oogenblik
„actie" liet AvaclitAvoord is gCAVorden, heeft
niemand zich tevreden gesteld mol Dins
dag hetzelfde als Maandag te laten zijn
Dinsdag moest en zou beter zijn! Dat
is vrijwel liet grondpnuoipo van de li-eole
N. R. A-beweging. De maand Augustu
zag liet koortsachtige lot slaml brengen
Van do zoogenaamde „codes" voor elke
aparte tak van handel, nijverheid dn in
dustrie, Parapluiemakers hebben een andere
code dan lampenkap pon makers en de New-
Yorkscho hotels, een reuzenlicdnjf op zich
zelf, zijtn er nog maar niet in geslaagd een
code to vinden, die do goedkeuring van
"Washington wegdiaagt al vier zijn er
geweigerd en teruggestuurd. Maar is er
wel een moeilijker bedrijf denkbaar dan
het hotel- en restaurantivozon, om hot loon
en de arbeidsuren ervan precies te formu-
leeron
Ifoo dit zij, geen sterveling is ontsnapt
aan het algemoeme drijven om uit den
stilstand' te geraken on in beivoging lo
komen. Wel is de verwachting van de
menigte ©en beetje te hoog gespannen ge
weest, zooals nu gaat blijken. Voor oen
groot deel van de bevolking was de N.R.A,
allesbehalve ©en cadeautje. Door don nood
gedwongen of uit louter hebzucht hadden
immers vele Averkgevers een minimum aan
tal arbeaders voor een diic ioon ©n voor
zooveel mogelijk arbeidsuren aan don ga'ng
gehad. De N.R.A, veranderde dit met één
slag op 6 September 1933; honderd dui
zenden menschein gingen AA'oor aan hot
Averk, omdat duizenden ben aannemen
moesten en ©dn grooter bedrag aan sala
rissen uittrokken, d'at volgens de N.RA.
vietrhaald zou ivorden op do grootoro koop
kracht van 't publiek. Die intusschen met
zootvieed is toegenomen. En nu moot het
geld' opgenomen worden bij ©en bank. Ter
wijl d© banken 'niet alledn een groot deel
hebben bijgedragen tot d© ruino van '29
en het ©orst d'oar liet Republikemsche be
vind' van Hoover gesteund zijln om later
door 't democratische van Roosevelt
schoongemaakt en ontsmet te zijn, schie
ten zij nu geheel in hum plicht to kort
om den kleineren zakenman ruim crediet
te geven. Zij zijn deswege door Washington
op hum ^©revers dhoonbare Inalaligheid gc-
Avezen. Zoodets was vroeger ondankbaar,
ito regoonng mocht haar neus niet in par
ticuliere aamgelogtcnheden. steken! Maar
sinds de regeering wel goed genoog is
gebleken om bij te springen in den nood,
meent zij ook het recht te hebben te waar
schuwen en desnoods te dwingen om het
niet zoover te laten komen. Eu ntet alleen
het oangres, maar hot overgroot» doel van
ld© Amerikanen sclujint er heden net zee
«vier te denken. Of hot zoo blijven zal,
wanneer de toestand' voel verbeterd is, mag
leen andere vraag lieotea Vergeleken bij
loon jaar of vier geleden is alles ongel oof-
Rjk veranderd- en verandert nog mot den
"--uH ©enige dagen geleden deelde de gou-
tVjemeur van de Engo3che Baak, Montagu
tormam, zeer terecht mee-, dat do U. S. A'.
2,001 'vlue van interne aangelegenheden vor-
Avisseldon dat nieuws v-an don vorigen dag
a weer Avaardeloos was geworden. Traditie
DINSDAG 17 00T. 1933, No. 20167.
gotro-uw gaat het alles ivoor op zulk een
kolossalen voet, dat de gemiddelde buiten
lander liet amper gelooveu kan De Now-
Y.orksubo gemeentelijke sloun aan iverk-
looaen en behooltigen zal deze maand
maar 10 milliaem dollar zijn en den vol
genden inog mi'nder; den vorigen ivintor
ivas liet tweo maal zooveel!
In het dagolijkscho leven ziet men ovor-
al grooter versobering voor liet oogen
blik tenminste. Roosevelt's „forgotten man",
de man in do verdrukking, is op dön voor
grond gekomen en zal zich misschien nooit
meer terug laten dringen. Een voorbeeld.
De grooite Opera, genaamd do Metropolitan
ivas en is nog een kostbare instelling, ivaar
men d© moedige dollars per plaats moot
neertellen. Hoeivd do opera do 'noodige
duizenden kan bergen ©n do loges voor
fabelachtige sommen por seizoen verhuurd
worden, schijnt het instituut va'n Oaruso-,
Oalvé, Mataeaiauer, Jcrilze e.a. ten onder
gang gedoemd, omdat de exploitatie te
veel kost en do inkomsten niet groot ge
noog zijn; met vtocl gebedel en uitgeraken
zal het aanstaande Avi'ntorseizoön mis
schien zonder ongelukken alloopon. Inmid'-
dels Averd er in het kolossale Hippodrome,
ivaar 7000 mensdien kunnen zitten, een
opera geopend' iran heele goede krachlöni
en ivaar de duurste plaats maar twee
kwartjes kost. Natuurlijk ontvangen de
heldentenoran ©n coloratuursopranen daar
geen duizenden por iveok als bij do Me
tropolitan, maar bij liun bescheiden gage
krijgen zij iets lieel anders: do opgetogen
bijval van duizenden eenvoudige opera
liefhebbers. En het schijtot, dat deze
kunstenaressen ©n kunstenaars daar vol
kom-en tevreden, ja zelfs eig gelukkig mee
zijn. Inmiddels moet bereden poiliüe don
ingang van liet Hippodrome avolnd in,
avond uit don hooien zomer afzetten om
oido te bewaren ander do duizenden, die
dien avond Lohengrin of Aida of La Bo
hème niet kunnen liooren ivegens een uit
verkochte zaal. De „man i-n de verdruk-
Idng" kan nu ook eindelijk zijn hart op
halen aan opera.
Maar diezelfde man hc©ft soms een,
twee jaar zonder ii'ork randgoloo-pen ©n
wordt nu eensklaps aan den gang gezet.
Dat betoekent niet, dat hij meer te iter-
teeron hoeft dan toen hij van iveldadigheid
leefde, maar hot beieekonl ivol, dat hij
zijn zelfrespect heeft teiuggovonden ©n de
Avoreld mot andere oogon aan/iet. Rot be
toekent, dat bij van een pessimist oan op-
tinnsl geworden is en psychologisch een
iviiist in plaats van een verlies is gewor
den. Wat ik dus voornam olijk over den
afgeloopen zomer te signaloeron heb ge
kregen is oen aantal opgeruimde gezich
ten in plaats van begrafenis dito's. Ik heb
links en rechts gevraagd: wat dankt u
Van d© N.R.A. en wat zijln uiv cigön onder-
Ahndingeln in dat opzicht? Zander één en
kele uitzondering ivoren d© antwoorden op-
g©togen, zélfs van lieden, die er nog niets
beter aan toe ivaren dan een jaar geledon,
maar dl© Vol hoop ivaren er vandaag of
morgen de Vruchten van te zulten pluk
ken.
En u-at zal -nu do komende winter
brengen? Zonder ©enigen twijfel nog voel
armoede en ellende, maar het huidige
Washington is d© politiek toegedaan, dat
het misdadige onzin is om geweldig©
simplussen aan graan, steenkool, katoen,
e.d. opgestapeld te hebben aE zelfs te ver-
aueligon, terwijl duizenden hongerig, on
verwarmd en slecht gekleed moeten rond
loop-en. Hot Republikemsche beivind ont
kende en iveigerde zelfs pertinent elke
re-geermgsstoun, beweerde, dat dit louter
©en kwestie van locale en publieke ivel-
dad'igheid ivas. Bijna tachtig millioon dol
lar is door d© huidige regeering uitgetrok
ken om in den eersten nood van de komen
de Avekon te Voorzien en ivainnoer dat op
is, staan nog meerdere fondsen tor be
schikking. In de afgeloopen w-inlors is ivel
©en massa oliënd© gelenigd' do-ar de pu
blieke liefdadigbeidszin, maar hot ivas hot
vorige jaar al duidelijk geivarden, dat de
beurzen van Jan en alleman ook mot moer
zoo dik gespekt ivaron als vroeger. Het
ivas en bleef dus een onzekere toestand.
Welisivaar iverd van hoogerliand' aaamg©-
drongen op vrijwillige milddadigheid, maar
volkomen zekerheid bestond 'niet. Die be
staat nu wél ©n ook dat is oen belaingh
rijk© factor tat grooter optimisme voor den
komenden winter.
Want d'at er nog genoeg iv-orklaosli-eadi
zal zijn is langzamerliaind tot de massa
doorgedrongen, die eerst wonderen vor-
ivachtte en dacht dat allo3 in oen paar
weken ivoor het oud© zou zijn. Maar de
zwart» wanhoop van den vongön winter
zal ditmaal uitblijven. Daar komt nog hij,
dat a.s. ?den November lieel New-Yarlc ter
stembus zal optrekken en naar alte waar
schijnlijkheid1 met het oud© corrupte Tam-
many-rogiorn, waarvan „Jimmie" Walken
zulk ©en schitterend en zijn tegenwoordige
opvolger O' Biien zulk een tragi-komisch
v oorbeeld ivas, afrekenen. Hlet ia een pu
bliek geheim, dat de stad aan den ralnd viani
bankroet staait, dat het geen jaarflaat siaara
vaer jaar zoo kan voortgaan.
Eén ding is opmerkelijk dezer dagen
ivaar blijft d© deels verwachte, deels ge
vreesd© prijsveriiooging? Aflos is haast bij
liet oude gebleven en het moet verande
ren, ivil de N.R.A. slagen; gaat het niet
goedschiks, dan maar door inflatie. Maar
dat ook in liet aller, allerlaatste geval.
ïimSENLASÖ.
Oost-Indil!.
De muiterij op de Zeven
Provinciën.
De ten laste legging.
Anota meldt aan de II. Ort.
Do ten laste logging van de oersle groep
muiters is lieden aan de beklaagden be-
teekend. Deze ten laste logging houdt in,
dat deze eersto groep onder die Inlandsche
matroos Kaïvilarang opzettelijk on in ver-
©cniging de aan boord iran De Zei-en Pro
vinciën zich bevindende officieren en
onderofficieren van hun irrijheid vain han
delen beroofden en/of zich mot bedreiging
mot geweld togen hen verzeilen. cn/of op,
dezelfde ivij/.e lien hebben gedwongen hun
dienst na te laten, uitvoering gevend aan
©en beraamd' plan om met hot scliip eigen
machtig onder stoom te gaan en naar Soo-
rabaja terug te keeren, zich door geweld-
d-aKligo verbreking der ge-ivoerrekk'en en
van d© nmniliebergplaals van wapens
©n munitie moester lo maken. De hoofd
man Kaïvilaiang ivordt bepaaldelijk ten
lasto gelegd het voeren dor naviga'ie, be
dreiging van den luit ter zee 2e klas&o
II. L. van Oven, daarbjj vorderend© eenigo
scliepiolingen di-o zich bij do officieren had
den gevoegd, uit te leveren.
Amok par tij.
An-cta meldt uit Bindjei aan het Val.:
E-en met een mes gewapende Inlander
heeft in de moskee amok gemaakt F en
Maleier iverd getlool, een lo\ onsgoianriijk
gewond en twee Malciers werden licht ge
ivond. Do commandant van de vehlpo'iiio
Ifass, die de deur van do moskee forceerde,
kroeg een messteek in de linkerzijde, ter
hoogte van liet hart, ivelke echter afstuitte
op oen rib. De hoer lïass bracht don amok-
malcer een kleivaughouiv toe, waarna de
amokinak'er mot rei-oivcrschoten ii-erd neer
geschoten, De toe-stand van Ilass is met
-ernstig.
Thamrin niet naar Europa
Do reis van den heer Thamrin naai Ne
derland gaat niet door, in vdrband met
ontstommirig in bepaalde bij de P.P. P.
KJ. aangesloten organisaties, the bel niel
goedkeuren dat d© heer Thamrin voor
een niet bij do P.P KI. aangesloten or
ganisatie deze zending zou i-olbrongen.
R.K. Staatspartij.
Een manifest.
'Do leiding van de R.K Staatspartij lioeft
zich in een manifest tot alle Ned'eilainders,
ui het bizonder tot alle katholieke Neder
landers gewond, opdat ieder zal ivetón,
hoe zij haar plaats bepaalt in het slaat-
Icundig leven iin Nededand en aan ivolko
beginselen zij onvoorwaardelijk zal vast
houden.
Do katholieke parlij houdt vast, aldus
liet manifest aan de altijd dootr haar he-
toden Avaarlieid, dat do iixsttige Overheid
met macht bekleed is en gehoorzaamheid
kan ©m moet eisclian van allen, omdat
haar gezag uit God is.
In de lijn van oen grooto traditie erkent
d© Katholieke Staatspartij de sowiierome
rechten van het Huis vau Oranje en d©
le-igcn taak van het Koningschap, dat zij
beschoiiAvt als ons hoogste nationale be
zit en ivolks eigen recht zij wil zien ge
ëerbiedigd.
Een rogeeringSTorm echter, ivaarin elke
parlementaire zelfstandigheid als verzet
ivordt beschouAvd, irerwerpt de Katholieke
Partij, als volkomen in strijd inel de ge-
scliiedenis en don aard vain ons volk. Zulk
een regeoringsvorm is een gevaar voor go-
zag ©n vrijheid beide.
Daarom stolt de Katholieke Partij zicli
met beslislhcid te ivoor tegen ©Ikon vorm
Van dictatuur.
Op -economisch en sociaal gebied1 ivordt
|in dit manifest verder de taak van de
R.K. Staatspartij uitgebakend, ivaarna de
partijlied ding ton slotte betoogt, dat zij in
eigen gelederen geen verzwakking of half
slachtigheid kan dulden.
De rijksmiddelen.
De rijksmiddelen hebben iin September
f33.255,400 opgebracht of f3.322.500 meer
dan Verleden jaar. La de eerste negen
maanden va,s de opbrengst f 280.950.500 of
14.916.800 minder dan in 1932.
SEPT* M
De werkloozcnstcun.
In de gisteren gehouden gemeenteraads
vergadering van 's-Gravcnhage hebben de
stemmen geslaakt over een motie-Van Lan
gen, waarin de raad, overwegende dat
door de langdurige werkloosheid tiendui
zenden gezinnon in armoe zijn. geraakt,
welke armoe nog erger wordt door de
verslochting van d© steunregeling, B. en
W. uitnood'igt, zielig met een gemotiveerd
vertoog dienaangaande tot de regeering te
richten,
In de volgende vergadering moet en- dus
overgestemd' worden.
tót
pr ^sur^iêjft
|jjrn J$i
hm Ijtmm
SMMübri»0 w(t rnj&
«Rn, p trtUiï -•
De Ocirgsiraad.
Gisteren is het nieuwe gebouw van den
octiooiraad aan het Willem Wilsenpleui te
's Giuvenluge, een in streng modernen
stijl opgebakken en zeer sober ingelicht
bouivwerk officieel in gebruik genomen.
Onder de aanivez gen bevonden zich mi
ms-ier Verschuur, staaisiaad Ko-olen, vele
liGOgieeren, secro'ans^en-g meraa! van
verscheidene departem in'on, a er tegen woo r-
digeis iran Kamers van Koophandel, Rijks
gebouw endicns', Ticlin llo"gescihool. Kon.
Insk A'an Ingenieurs en vele andeiv- organi
saties. Hel Avoord weid geimerd door den
voioivitler \an den Raad nu Aliingh Prins,
minister Verschuur, baron van Lynden.
lio-old van den ItijksgebouAvendienst cn nog
imle anderen.
Vreemdelingen cn examens hier te lande.
Bij de Tweede Kamer is ©cm wetsontiverp
ingediend tol lijdelijke bepeik.ng van de
bevoegdheid van hen ,die niet do Nodcr-
landsclie nalioiudiieit of het Nedeilandsch
o.nderdaanscliap bezi'ten, lot het afleggen
van examens aan dc technische liooge-
school te Delft, van universitaire examens
en van andere examens, d o de- bevoegdlieid
tot het beldeeden van ambten cai bedienin
gen verleenen, alsmede tot hot verkryg-en
iran het recht deze ambten en bedieningen
int te oefenen.
Nieuivo padvinders organisatie.
Te Utrecht is de o-p.ïch ingsvergader ng
gehouden vane cn nieuwe padvinders orga
nisatie, beslaande uit lien, d e zich met de
Engelsclie beloften i-an Ba.den Powol niet
kunnen vereenigen
Het vliegongeluk in de Betuwe.
Onder groote beiangslellmg van autori
teiten, vertegenwoordigers van de Koning n.
van den minister van defensie van colle
ga's, vrienden familie en kenn ssen, zijn
gisteren de stoffelijke overblijf se' en van de
siaohtóffeis van de vliegramp in de Betuwe,
jhr. Van Asch van Wijk, jhr. van Goel'ioorn
i'an Swinid, seigeant-majoor Vermeulen en
sergeant van ILmloveld, resp. te Wouden
borg, Brummen, Zeist en te Utrecht tor
aarde besteld.
Fonds ex art. 123 Ziektewet.
Bij Kon. besluit is aan prof. dr. J. R.
Sletëmaker de Brume op zijn verzoek eer
vol ontslag verleend als lid tevens voor
zitter van liet bestuur van' het fonds, be
doeld in art. 123 derde lid dor ziektewet
en is bonoomd tot vooizitter van genoemd
bestuur dr. N. M Josephus Jitta, voorzit
ter van den gezondslieidsiaad lo "s-Graven-
hagc, lid van dat bestuur.
Het volkslied en de Amsterdamsche politic.
D© Tijd meldt:
Do hoofdcommissaris van politie te Am
sterdam hoeft ach tot het persaneol ge
waaid met een order, dat bp het spelen
iv'aai ons nationale i'c-lksliod de houding
moet woerden aam genomen en hot saluut
moot Avaixlen gehradit tenzij hizandere
omstandigheden dit onmogelijk maken.
GEMENGD NIEUWS.
H e i' i e z en sin o k k ehi ii r.c veroordeeld.
De ïcclitbank te Krefcld- lieeft A. M. uit
Blea'ick tot drie maanden gei angönisstral
veroordeeld ivegens deviczensmokbelanj.
Trani tegen auto gebotst.
In do Pulsclielaan lo Rotterdam is oen
motorwagen van lijn 2 tegen ©en vracht
auto gebotst. De voorzijde van de auto
ivord' geheel vernield. De tram werd licht
beschadigd.
In de Brielsclielaan te Rotterdam is een
met een paard bosparanan ivagon togen
lijin 2 gereden. Do ivagan iverd geheel ver
nield1. liet paard sloeg op hol, doch iverdi
spoedig gegrepen. Er gebeurden goe-n per
soonlijke ongelukkan.
Ernstige aanrijding.
Gisteravond* is op de Waalsdorperwcg
te 's-Gravenliage de 51 jarige P. P. S.,
Avonende ïn de Stuyv'osantsLraat, door een
auto aangereden. Mot ©an gobrakcia rcdi-
teiarm, oen grooten wond aan hot hoofd
©n een hersenschudding is hij naar Bro»
novio vervoerd'.
Ernstig? ongeluk bij het voetballen.
Tijdens don voetbahvedstrijd Alemariai
4Alkmaarschei Boys 2 kroeg de doelver-
dedigcr van laatstgenoemde club een trap
tegen het hoofd', ivaardoor de schedel in
gedrukt ivord'. Zijn toestand is zeer ernstig.
Ondorzceschc telefoonkabel gestoord.
Er is ©en storing ontstaan in do dorde
omdorzeescli© telefoonkabel EngelandNe
derland. Het verkeer ivordt zooveel moge
lijk langs andere ivogen gatedd.
Oude boerderij afgebrand.
Gisteravond brandde in de Kijfhoek, ge
meente Zwijndrecht de re.ds hveohonderd
jaar beslaande boerderij van S van Dam
af. Een aantal kippen en tweo varkens kwa
men in de vlammen om. Ook een partij hooi
ging verloren. Van den inboedel kon eau
gedeelte woo-den geivd De motorbrandspuit
uit Groote Lindt on die u,t Zwijndrecht
waren spoedig ter plaatse en bestreden hot
vuur mot vier stralen. De oorzaak van
den brand is onbekend
5000 Japansche soldaten
Bij het oversteken van een
rivier.
Volgons een bericht uit Sjanghai zijn
5000 soldaten bij hot overridden van een
rivier verdronken. Zij ivilden tijdens oen
gevecht met vijandelijke Cliineosahe troepen
met eigen gebauwde booten do rivier over
steken. De haoton weiden ovemvel door
den stroom medegesleurd ©n vernield.
DEK
DB „VEILIGHEIDSLAAN" te den. Haag, welke is ingericht in verband met dc veilig-
bcidsweek der K.N. A.C,, is Maandag door den burgemeester van Gravenhagc officieel
in gebruik gesteld. De goedgekeurde wagens worden van een vlaggetje voorzien.
bi m
i
fa K <V<v fa<K frt.
«k. aS^< arf/vA- f. V Y/s&itAfr#,y
s- tv e» ««K
ie? tv
'Art
S>.s <f,M JysfcC
t»/A< J 'W
t Jjr. /y Sv«-/
DE PROCLAMATIE van cle Duitsehe Rijksrcgeering oan
het volk over het uittreden uit den Volkenbond en dc op
handen zijnde volksstemming is in aile steden van Duitochi.
land aangeplakt.
