UIT SOVJET-RUSLAND
Schiedamsche Courant.
if
De toekenning van Nobelprijzen. Groote mannen
gepasseerd. Zweedsche animositeit tegenover Rus
sen? iwan Boenin.
eischen. Ilij is de 'grootste1 Russisch© stylist
I van onzen tijd. Er is nauwelijks iemand
j aan te wij/.en, die den geweldigen rijkdom
der Russische taal zoo/ volkomen be-
I heersclit als Boenin.Onder normale om
standigheden zou zijn bekroning in Rus
land als een nationaal leest beschouwd
I worden. Maar Rusland is verscheurd1 en
verdeeld
Dr. BORIS RAPTSCII1NSKY.
(Nadruk verboden).
Zoodis die lezer weet, zijn. d© Nobel
prijzen ingesteld' door Alfred Nobel, dan
uitvinder vain dynamiet. In zijn testar
ment bepaalde Nobel, dat zijn miFioenetn
besteed1 zouden worden om van do ronta
elk jaar 5 prijzen uit te doelen aan per-
Bonten, die zich bizonder verdienstelijk
haddein gemaakt op het gebied vain schei
kunde, natuurkunde, geneeskunde, litera
tuur en het werken voor den vrede.
Deze laatste bepaling werkte toen nogal
verbazing, omdat zo vain dan uitvinder
.van dynamiet kwam. De beoordoeling, wie
in aanmerking voor een prij's komt, werd
aan d© Zweedsche academie opgedragen.
Toien de bepalingen van hot testament
bekend worden ontstond al dadelijk vrees,
dat het ui idool en van die prijzen wel eens
aanleiding zou kunnen geven tot aller.ei
geknoei, tot misverstanden, intriges, enz.
Er werden sombere voorspellingen gedaan
over de onvermijdelijke botsingen van
nationale hartstochten, den verwoeden
strijd achter de schermen, gekonkel, be
voorrechting van eigen monschan.
Deze sombere voorspellingen zijin ech
ter, in het geheel genomen, volkomen on
gegrond gebleken. In het algemeen kan
gezegd' warden, dat de prijizen vo'or na
tuurkunde, schei kunde en geneeskunde
aan personen toegewezen worden, die
liet ten volle verdienen. Hiefc eanigo. var-
wijt, dat sommige geleerden den Zweden
maken, bestaat daariin, dat geleerden
van naam, die een dergelijke prijis ten
volle verdiend hebben, hem niet krijgen.
Om niet in het „verre verleden" ai te
d'nletn wijzen wijl op een recent geval: de
beroemde Fransche geleerde Roux, do
bacterioloog van wereldreputatie, wiens
ontdekkingen miUioanen monschen het
leven hebben gered', do medeoprichter
van het beroemde instituut Pasteur, heelt
den Nobelprijs iniet gekregenI En men-
schon, d'io op bet gebied' van geneeskunde
veel mindfer prestoeren, hebben hem wel
gekregen. Nu was Roux iemand', die wei
nig op eereblijken gesteld' was, die zijn
leven aan don dienst der menschheidl
had' gewijd' en wien al het uiterlijke vol
komen onverschillig lied. Htem hinderde
het niet, dat de heeren te Stockholm hem
dien prijs iniot waardig vonden. Zijn room
heeft er niet -ond'er geleden. Maar ieder
een zal moeten toegeven, dak bet niet in
den. haak was.
Uitgezonderd dergelijke gevallen, kan
liet verbenen van de prijzen voor do
drie bovengenoemd© vakken, in den regd
als verantwoord' beschouwd warden.,
'Anders staat het echter met die twee
0,nd©re prijzen voor letterkunde en
don vrede. Wat de prijzen voor den Vrede
betreft, zoo kan al dadelijk gezegd wor
den, dat het ©dn jammerlijke mislukking
werd. De moeste memschelni, di© door de
geleerd© hoeren te Stockholm werden er
kend', zich voor de zaak van den vrede bi-
nier verdienstelijk te hebben gemaakt,
rijn ombekenden. Ik h'ob eens ©enige zeer
«iihaafde monschm van vorsctiiltondo
nationaliteit d© namen dor prijswinnaars
voor vrede genoemd ©n gevraagd wie dto
boeren waren. De moest© na-man waren
volkomen onbekend'. En zijl, wier naam
wel bekend' was, haddein nu ©n dan een
verleden, dat weinig in overeenstemming
was met het recht op d'en Nobelprijs voor
vrede.
Evenveel Verbazing wekte nu en dan de
toewijzing valn den Nobelprijs voor lito-
ja'.uur. En Het grootst© schandaal was
Bij wij'zo, waarop d© Russische literatuur
n.iarbij behandeld (af juister gezegd: 'mis-
'uudeld) werd. D© prij's werd voor het
eerst in 11)01 toegewezen. Er was in dien
tijd één malm, die do hoele wereld als den
candid'aat voor den Nobelprijs voor let
terkunde beschouwde ,n'.L Leo Tolstoj, „d©
grotote schrijver der Russische Aard©'"
ziaoals do Russen hem vol eerbied' noem
den, Tolstoj was eön der grootste geesten
di© d© mienschheid h©elt gekarnd, ©en der
weinigen, die als d© hoogste toppen van
d©n geest beschouwd kunnen worden,
ètolt- u nu do algemeen© verbazing voor,
toen de prijs toegekend'werd niet aan den
reus Tdstoj, maar aan d©n tweede-rang^
dichter Sully Prudhoimmo, wiens inaam al
lang_ vergoten' is. Ook in d'e volgend©
jaren word' Tolstoj iniet waardig bevon
den d©n_ Nobelprijs voor letterkunde to
ontvangen. Tolstoj slierf, zonder den
Innam van Nobelprijs-winnaar to dragen.
Dat was to vreemder, omdat Tolstoj voor
twee prijzen^in aanmerking kwam: voor
literatuur en den vrodo. Tolstoj heeft
voor, de zaak van den vrede veel moor
gedaan, dan al die middelmatigheden,
die den prijs wel hebben gekregen, samen
gonomdn. Do academie te Stockholm zag
al die dwergjes en bemerkte dén rnisi
Iniet. Dorgeljjko blindheid komt meer
voor.
Dé Russische literatuur was in het be
gin vain do XXste oouw (en is Wet ook
hu) ©dn der rijkste en belangrijkste van
do wereld. Behalve Tolstoj leefde in di©
i jaren ook Tsjocliow. Welnu, ook Tsjo
ohW werd door do heeren tei Stockholm
te licht gevond'elu. Tsjocliow kroeg dton
Nobelprijs niet. En zoo ging hot oeni
jaar na het andere voorbij. Telkons wer
den andere schrijvers door de hoeren to
Stockholm als de belangrijkst© van den
tijd' aangewezen. Iliet waren vertegen
woordigers vain allo beschaafd© volke
ren. Zelfs een Hindoe was er bij (deze
BINNENLAND.
^Omzetbelasting.
Een aanvulling.
Bij d© Tweede Kamer is ingediend een
dichter had, overigens, dan prijs ton volle wetsontwerp tot aanvulling van de Om-
verdiend) Alleen geen Russon. Do schit- zetbelasting 19 33- Aan de memorie van
TOm«uu;.. iiuo. b .niiTO. I toelichting wordt het volgende ontleend:
terende, rijke _©n belangrijke Russisch© yde {abrikantcn hebben. j'oopende con-
literatuur, de literatuur, die liaar stempel brac^en na komen, die 'zijn gesloten
op onzen tijd' heeft gedrukt, bestand voor 0p tijdstip toen er van omzotbelus-
d© hoeren te Stockholm niet. ting nog geen sprake was en die dus bij
Dik wekte in Rusland eerst verbazing, het bepalen van den prijs met de omzet-
later ergernis, tenslotte verbittering, belasting geen rekening hebben gehouden,
wrevel En d'le verbittering werd steeds De omstandigheid, dat zij do door hen
groober, toen telkens weer mannen ©n verschuldigde omzetbe aslmg met op de
r ,i- koopers kunnen verhalen, beleekent voor
vrouwen werden bekroond die in ail© op- b^lan&rijk<5 schade. De minister
zichten ver boneden d© Russische schrij-1 }|et QOodig deze niet-bedoelde gevol-
vers stonden. Den Nobelprijs voor htera- gell van d© -wet te voorkomen. Dit kan
tuur hebl>©n vrijwel alle Scajndinaafsehe naar zjjn meening li'et béste geschieden
schrijvers gekregen, die iets prestoeren, door in het algemeen aan'fabrikanten, die
Fr waren daarbij een paar min of meer rechtstreeks aan anderen- "dan fabrikanten
belangrijke namen, maar ook „mensclion ©n groot- of kleinhandelaren leveren, de
die allerminst voor een dergelijk© onder- bevoegdheid te verleenen de verschuldigde
scheiding in. aanmerking kwamen. De belasting te voldoen door-'gebruikmaking
Nederlands-die literatuur heeft ©enige van plakzegels overeenkomstig artikel 9
schrijvers opgeleverd die veel meer voor j eerste lid, onder oplegging van de verplioh-
den Nobelprijs in aanmerking kwamen dan ting om alsdan een gezegelde factuur uit
verschillende Scandinaviërs, die dien prijs te reiken. Bestaat deze verplichting voor
hebben gekregen. I den fabrikant, dan kan hij verhaal op
Do Russen waren overigons niet de eeni-1 den kooper uitoefenen op grond van arti-
gon, die door den boycot door Stock- i kei 8,
holm- van de Russische literatuur verbaasd
waren. Stockholm heeft alle sdhrijvers van
Scandinavië bekroond (behalve den .opstan-
dlgen en belangrijksten Ibsen), lieeft
den prijs aan allerlei onbekend© en onbe
langrijke romanciers en dichters toegewe
zen, maar zag do Russen niet. Stockholm
werd tenslotte geïnterpelleerd. De heeren
gaven het volgende antwoord: ,_,,Do Rus
sische literatuur is sinds de revolutie in
twee gedeelten gesplitst: de ,%,rood'e" -en
de „j,witte"; Stockholm wil geen den- beid©
partijen krenken en verleemt daarom in
het geheel geen prijs aan Russen.
Dat dit slechts een uitvlucht was, ligt
voor de hand. Tot 1917 bestond' die ver
deeldheid immers niet on toch kregen nodh
Tolstoj, noch Tsjechow den prijs. Bioven-
dion: de Nobelprijs heeft niets-met politiek
uit te staan. Toen do Hindoe Tagoro den
prijs kreeg, vroegen de heeren te Stock
holm zich niet af, of de Emgolscihen zich
hierdoor gekrenkt zouden kunnen voelen
(verschillende Fngelsché schrijvers van
naam waren toen eveneens camdidaat voior
den Nobelprijs).
De 'verklaring moet gezocht worden in
d© .animositeit tusscihen beidia volkeren.
De Zweden' kunnen niet vergoten, dat Rus
land in de XVIIi© en XlXe eeuw Zwied'en
eenige nederlagen had toegediend ein
Zweedsch grondgebied geannexeerd. Fm al
vond de laatste oorlog tussclien Rusland
en Zewden ruim 125 jaar geleden plaats,
de Zweden kunnen die nederlagen niet
vergeten. De schrijver dezer regelen heeft
het vaak ondervondenelke ontmoeting
mot een Zweed ging stroef terwijl ontmoe
tingen met andere Scandinaviërs steels
van hartelijken aard waren. Wij willen
geenszins beweren, dat de Zweden de Rus
sische literatuur bewust boycotten, maar
dat de animositeit in hun onderbewust
zijn aanwezig'was en een belangrijke rol
gespeeVl heeft' bij het ontstaan van cl©
blindheid tegenover de Russische litera
tuur, is zeker.
Tenslotte zag de Zweedsche academie
zich genoodzaakt den boycot van de Rus
sische literatuur op te geven ©n ©en Rus
te (bekronen. De keuze was moeilijk. Er
waren n.l. twee ernstige Russische candi-
daten: Iwan Boenin en Maxim Goi'ky. De
De eerste was ©en wilt©",'dus een tegen
stander van het tegenwoordige regime, de
ander een ,,„roode" en daarbij iemand
dio in Sovjet-Rusland oen bevoorrechte
positie inneemt. De ,j,witte", Iwan Alexo-
jewitsj Boenin, is echter ongetwijfeld ©en
veel grootor kunstenaar dan de ,roode"
Maxim Gorky (die in werkelijkheid Alexoj
Pesjkow heet). En de prijs werd aan Boe
nin toegewezen. Onder d© ,j witten"
lieerscht vreugde. De bolsjewiki zijn boos
en beschuldigen het- „internationaal kapi
taal" van allerlei zonden.
Iwan Alexcjcwits'j Boenin is in 1370
geboren. Hij is dus nu 63 jaar oud. Hij
stamt uit een oud adellijk geslacht, dat
reeds eenige merkwaardig© persoonlijkhe
den heeft opgeleverd (o.a. ©en dichteres
van naam). Boenin schrijft zoowel gedich
ten als novellen en romans. Reeds zijn
eerste gedichten en verhalen hebben de
algomeene aandacht Van kenners getrok
ken. Het word duidelijk, dat aan het fir
mament een nieuwe ster van d© eerste
'grootte was verschenen. In 1909 koos d©
Russische Academie hem tot lid, een on
derscheiding die in Rusland niet licht ver
leend word, Boenin leefd© vóór don oodog
té Moskou op' zijn landgoed. Hij reisde veel,
kende het Westen goed. Tijdens do bolsje
wistische revolutie bevond Boenin zich in
Zuid-Rusland (hij zelf is een man uit MM-
den-Rusland). Voor den monarchist Romin
kwamen moeilijke tijden. Il'ij kende zwar©
ontberingen en beproevingen. Hij droeg ech
ter alle3 met oen waardigheid, waarto© de
moesten zijner Collega's niet in staat wa-
ron. Boenin transigeert nooit, weigert ©lp
compromissen m to gaan. Voor zoo iemand
was hot leven in Sovjet-Rusland zeer moei
lijk1, moeilijker dan do moeste Nederlan
ders zich kunnen voorstellen. .In 1920
vluchtte Doonin naar het buitenland. Hij
vestigde zich "in Zuid-Frankrijk, waar hij
sindsdien oen b'oséhoiden bestaan leidt.*
Boenin is een hardo werker ©n daarbü
iemand, die aan zijn werk de hoogst
denkbaro oisfehen stelt. Wat Van hom ver
schijnt, b'eantwoordt aan de allerhoogste
De voorgestelde aanvulling heeft het
voordeel, dat zij niet alleen een oplos
sing geeft voor moeilijkheden, 'die zich
in het overgangstijdperk vo'ordoon; doch ook
vóór de duurzame werking van de wet
een regeling treft, welke naar den minister
bekend is, door vele fabrikanten wenscho-
lij'k wordt geacht.
Een tweede punt, dat bij de invoering
der wet aanleiding tot moeilijkheden geeft,
is liet volgende
Een fabrikant, die tevens importeur is
van goederen, moet na do inwerkingtreding
van de wet van alle door hem afgeleverde
goederen omzetbelasting belalen, ook van
die, welke hij voor de invoering van de
wet uit het buitenland heeft ingevoerd,
terwijl bij, die uitsluitend importeur van
de zelfde goederensoort, is, de voor die in
voering van de wet ingevoerde goederen
zonder betaling van omzetbelasting kan
leveren. Er dreigt dus ten aanzien van
gelijke goederen een achterstelling van den
fabrikant-importeur bij dengene, dio uil-
sluitend' importeur is. Deze ongelijkheid
bestaat alleen met betrekking tot de bij
de inwerkingtreding van de wet aanwezige
voorraden; zoodra de wet werkt, staan
ingevolge hot bepaalde bij art. 18, eer
ste lid, sub. 2, fabrikant en importeur ten
aanzien van d'e ingevoerde goederen op
gelijken voet.
Het schijnt den minister wensohelijk deze
ongelijkheid weg te nemen door opneming
in de wet van een overgangsbepaling.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is ter vergadering bijeen
geroepen tegen Donderdag 7 December,
des namiddags te 2 uur.
Wcrkloozcnmtkecring te Rotterdam.
Van 128 'October is door Maatschap
pelijk Hulpbetoon te Rotterdam f 1.730.015
uitgekeerd (v. j. f 1.694,896). Van 1 Jan.
TWEEDE BLAD
VRIJDAG 1 DEO. 1933, No. 20506.
tot 28 Oct. is f 18.501.713 uitgekeerd1 (vw
j. f 16.674.838).
Oost-Indic.
M o o r <1 a a n s a g.
Aneta meldt uit Koetaradja, aan hét
Vad., dat een met een mes gewapende
Aljehcr eenige kinderen, die op den weg
speelden, aanviel en het 7-jarig zoontje
van den lieer De Graaf ernstig verwondde,
terwijl de andere kinderen lichte verwon
dingen opliepen. De dader is gegrepen.
De Mcrapi in werking.
Gisteren heeft een uitbarsting van de
Merapi plaats gehad, die tot 500 M. boven
den kraterrand uitkwam. Er viel een stee
nenregen op dé westelijke hellingen.
De noodlijdende gemeenten.
Er is weer een gemeente aan do droeve
rij noodlijdende Drentsche gemeenten ge
voegd. Thans beeft 'Oosterhesselen mot een
tekort van f 12.500, bij het rijk om
hulp aangeklopt, zood'at deze gemeente
binnenkort wel baar zelfstandigheid zal
verliezen.
De nangsche begrooting.
In hun M. v. A. op het afdeelingsver-
slag van don raad, doelen B. en W. van
Den Haag' mede.- cfat - zij het tekort, na
de korting -op de 'Uitkeering uit het Ge
meentefond-s,-op ruim f300.030 berekenen.
In overleg met het gemeenlepersoneel zuib
len de volgende dekkingsmaatregelen wor
den genomen: een vaste korting van 2'/ei
pot. op de loonen; een nieuwe wachtgeld
regeling; geen vaoantiebijslag over 1934;
geen periodieke loonsverhoogingen in 1934.,
mm
té
DER
IN DE STATENZAAL van de Prov. Griffie te Utrecht nam de scheidende burgemeester, dr. J.
P. Fockema Andreae, Donderdag afscheid van den gemeenteraad. Tijdens de afscheidsrede
vari dën~bufgerrieester.1 - - -
DE VERWOESTING, aan boord van de „Indrapoera" te Rotterdam aangericht door den
feilen brand, die er Woensdagavond woedde en een schade van eenige tonnen aanrichtte.
HUN OFFER. - 'Leerlingen van de Peetersschool te Amsterdam met speelgoed, kleeren, schoeisel en*, door hen btf-
#engebracht voor arme kindoren uit de hoofdstad, teneinde deze een prettig St Nloolaasïeest te boreldeo.
