Schiedamsche Courant
v,
Radioprogramma's.
HAAR AVONTURIER.
TWEEDE BLAD
Mijmeringen.
HUMIOR UIT HET
ZATERDAG, 2 DEO. 1933. No. 20507.
De rechte Weg.
Ex zijn woorden, gezegden., zinnenwelke
zich onwillekeurig vasthechten in ons ge
heugen. Hoe dat komt weten we niet aan
stonds. Later is het ons duidelijk. Zonder
dat we het toen misschien begrepen, speur
den we iet-s van den diepen zin. Later
ging de A .vaarhoid daarvan voor ons
Op en \ere-jdden we ons, dat dit woord'
ons bijgebleven was.
Een -van de eerste dingen, welke een
schooljongen leert, wanneer hij begint met
de meetkunde is: een rechte lijn is de
kortste verbinding tusschen twee punten.
Wij herinneren het ons nog als de dag
van gisteren, dat onze leermeester, toen
thdj ons dit leerde, tot ons zeide: Jongens,
onthoudt dat goed.
lOnthoudt het goed, dat de reohte lijn
de kortste verbinding is tusschten twee
punten wil dat niet zeggen in hlat leven
van al den dag, dat de rechte weg altijd'
de beste weg is en zeker tot bet doel
leiden moet.
Men beeft op het papier twee punten
ataan. De kortste verbinding 'm nu om'Se
redhte lijn te trekken. Die lijn gaat recht
op het doel af, wijkt niet uit naar rechts
of naar links, maar boudt de vaste rich-
ling.
ïs zoo ook niet do rechte weg? Die
wijkt toch ook niet af. Maar voert linea
recta naar bet doel. En wie den rechten
weg bewandelt, diio zal niet verkeerd uit
komen. Hij kent bet doel en hij kent den
weg. Wie dool en weg kent, zal' slagen
Is dat nog een woord voor onzen tijd'
fiat de redlite weg, die beste is? De Romei
nen zeiden feitelijk niets anders, die meen.
den, dat men met den middenweg best
uitkwam. Inderdaad. Wie zich wroet te be
waren voor de uitersten is een versta n-
dig man. Die zal bij bet najagen van zijn
floel ook niet afwijken naar links of naar
rechts. Maar de middenweg zal ook voor
bem de rechte weg worden, welke leüdt
tot het begeerde doel. Het klinkt «enigs
zins ouderwetsch „dat begeerde doel".
Maar we gebruiken deze uitdrukking met
opzet, omdat bet woord begeerd zoo dui
delijk aangeeft wat ons op den weg naar
het dool vaak parten spelen wil: de be
geerte. Heeft Vondel niet reeds gedicht:
Sluit voor begeerte uw graag gezicht? We
zuilen per se iets bezitten, iets bereiken,
iets worden bet gaat misschien ge
makkelijker langs een omweg, langs de zij
paden. We weten wel, dat dit een af
wijken is, hetwelk we voor ons geweten
niet. kunnen verantwoorden, maar we wil-
ten het toch zoo verbazend graag bezitten.
Het is do begeerte, welke ons afvoert
van den rechten weg. En misschien be
reiken we liet dan ook inderdaad. Maar
de vreugde over bet bereikt© succes zal
toch meer of minder vergald worden door
de gedaobte: het was toch mot do reclhte
:weg, welke tot mijn doel mij leidde.
Over zulk een voor ons eigen geweten,
toich. teleurstellend' gevoel mogen we ons
niet hoela laten drijven door de gedachte,
d'at zoowel andereu niet anders handelen,
d'at wie niet sterk is toch maar slim wezen
moet en welke compromissen met het
geweten verder voorgeslagen worden.
Pet groote ideaal moet toch steeds blij
ven voor hart On geweten: de rechtte weg,
Ook al is die weg niet steeds de gemak
kelijkste, noch db prettigste, noch de voor-
d'eeligsto.
Er loopt ©en aardig verhaaltje uit het
leven van een dter laatste Russische Czaren,
De spoorweg van Petersburg 'naar Moskou
moest aangelegd' worden. Doch de plain-
iten schoten maar niet op. Er waren al
lerlei maeiiijkhed'en te overwinnen van al
terlei aard1. Da Ozaar werd' ongeduldig
en tadn d'o ingenieurs hem op de kaart
verklaarden, welke moeilijkheden er all
waren, nam de Gzaar een. Tineaal en trok
eon rechte lijn tusschen de beid© steden!
Zoo moest de spoorweg worden aangelegd
ten episode uit den Uerügjarigen üariog.
Oorspronkelijke schets van
G. P. BAKKER
83)
„Mijn mannen hebben toevallig ont
dekt, heb ik gehoord," begon de veldmaar
schalk. „Ik vernam, dat u de wapens
tegen mij hebt opgenomen."
„Excellentie," sprak Saxon, zonder de
oogen neer te slaan voor diens blik, „het
ia zekeren zin waar. Het feit valt niet
te ontkennen."- v
„In zekeren zin, kapitein? Wat betee-
kent dat? Men vecht voor of tegen mij."
„Ik was in de stad om enkele inlich
tingen m te winnen, toen uw zegevierende
ruiters de veste binnen reden. Ik geraakte
la de mêlée en had geen keuzo. Het was
slaan of gesiagen te worden; toon kwam
dte gevechtswoede over mij, maar dat be-
boef ik uw excellentie zeker niet nader
uit te leggen"
„Wat deed u in een belegerde vesting?
Ja. j is een spion van zijn doorluch
tige genade vorst van Wallenstein, hertoe
Van Fnedland." s
„Spion is oen loelijk woord-, excellentie.
Kan ik vnjuit spreken?"
„Zeker."
,Vele vrienden van don hertog zouden
lever willen dan litem wear alsopper-
bevellwhber dor -;hocle armada to begroe
te». Hij alleen bezit de noodige macht,
;;:°m autoriteit, de rijke hulpbron-
w**, do buitengewone talenten om de erf-
Bewoner van erg afgelegen dorp„Zoo, nu al nieuw
jaarskaarten
Postbode: „Jawel meneer, der zijn er r.og een naar
van dit jaar voor den dag gekomen." (Happy Mag,).
,,ïïfi gromde tegen een groote Deensche dog, liefste."
(Passing Show).
(Passing Show).
Heer des huizes, op vier December„Waar voor den
drommel zijn mijn schocne overhemden gebleven?"
Vrouw„Ik ben bang, dat je zal moeten wachten tot
morgen. Grootmoeder is zoo ouderwetsch; ze heeft alle
pakjes in huis tot morgenavond verstopt, zie je."
a (Happy Mag.)
welke moeilijkheden -ook te overwinnen
waren, zse werden overwonnen omdat do
rechte lijn gevolgd' moest worden. Zoo
wilde het de Czaar.
Zouden we bot ook zoo niet kunnen
zoggen, d'at manscbelijk en goddelijk recht
van olns wemscht, dat ook wij in alle
dingen den rechten weg zulten bewande
len dn d'at we het daaroim ook doen zon
der te trachten het met dat recht op eetu
acooordje te werpen?
Want het moet toch tenslotte in ons
leven onaantastbaar waar blijven, d'at we
geen vrede mogen hebben met wat niet
recht is.
Recht op het doel af, langs dan rechten
weg dusmisschien danken we soans,
d'at is ©en ideaal, hetwelk we in het nuch
tere leven van al d'en dag niet in toepas
sing kunnen brengen. De wereld' is rond
en niet recht, zoo zal men zeggen en in
de ronde wereld passen geen rechte wegen.
Een ideaal is er tenslotte om kracht te
geven. Het mag maar niet opgeborgen
worden op den rommelzolder, Nean, we
moeten het meedragen in ons leven, o»>
uit de kracht ervan te leven.
Zoo ook het ideaal van don rechten
weg. Die weg moge d'e voordeeligste niet
wezen, modi de gemakkelijkste, noch de
prettigstehij is de beste. Waarom?
Omd'at hij aan. die hem bewandelen geeft
den vrede in de overtuiging: ik heb geen
zijpaden en geen slinksche wegen bewan
deld', maar steeds dien rechten weg gehou
den: ik deed wat ik doen moest en de
uiteindelijke uitslag zal mij in hot go'ijk
stellen. J. NAGEL.
INGEZONDEN.
landen van zijn majesteit keizer Ferdinand
in Duitschlaad te beschermen en den ko>-
ning van Zweden in de 'Oostzee te jagen."
De maarschalk keek hem zwijgend maar
verbaasd aan. Hij zelf had Wallenstein
nauwelijks een maand' geleden ongeveer
hetzelfde geschreven.
„Bovendien, de methode van Wallenstein
te wachten en dan den vijand met groote
overmacht te verrassen, is de ware geble
ken, al hebben velen meer gelachen dan
or aar- geloofd'," vervolgde Saxon, een
zin aanhalende uit Von Pappenheim's brief.
Saxon wist, dat de maarschalk een groote
en trouwe sympathie voor zijn móester
had' bewaard. Veel grootcr dan voor den
tcgenwoord'igen generaal graaf Tilly, wiens
bedachtzame voorzichtigheid door den vuri-
gen daadkrachtigen Von Pappenheim als
te aarzelend' en angstvallig werd gebrand
merkt.
__„Zeker. U schijnt te weten, dat ik tot
zijn trouwste vrienden behoor," antwooixl-
de de veldmaarschalk.
„De hertog wensccht van alles op de
hoogte te blijven, zelfs van hizonderhe-
den, die anderen van geen belang zouden
beschouwen. Daarom heeft hij overal zijn
vriend-om die hein inlichten, en uit al
deze berichten trekt hij als een goed wis
kunstenaar zijn conclusies. Ziedaar de re
denen, waarom ik in Maagdenburg was."
„Maar weet u, welke straf u h'obt ver
diend vroeg, de maarschalk.
„Voor mij de kogel, excellent'e."
Hij wist: do strop.
„Als hij sterven moest, goed!, maar dan
als soldaat," dacht Saxon en onwillekeu
rig schoot door zijn hersenen i
Het woonwagenkamp.
Mijnheer d'e redacteur.
Woensdagmiddag kregen wij bezoek van
eeltige menschen uit bet woonwagenkamp,
die hun nood' kwamen klagen over het
lot van hum paardtan.
Na 'onderzoek zagen wij, dat enkele
paarden gehuld waren in kleedjes, man
tels en lampan .zander stroo of iets voor
beschutting. Medelijden krijgt men, als
men hot ziet.
Komt, diexenvrietoidein, overtuigt u en
wandelt oeins den Ruitenliajvenweg langs.
U weet misschien, d'at de Ned. Voroan.
tot Bescherming van Dieren er een stal
wil plaatsen. Daarvoor hebben wij ook
uw steun noodig; oen goede stal kost wel
geld'. Toe, kijkt u eens, of gij iets kunt
tossen voor d'it doel; .geeft u op als lid.
Wilt gij ons een gift doen toekomen, hoe
klein ook. zij wordt in dank aanvaard.
Men vertelde ons. dat d'e beesten heele
nachten staan te hoesten. Voorloopig is
er door de Vereen, voor Dierenbescherming
voor stroo gezorgd.
Het is treurig .dat er van gemeentewege
niets wordt gedaan als me nagaat, dat
er in gemeenten als Vlaardingen cm Maas-
Beter als soldaat te sneven
Dan te hangen d'oor den beul.
„In ernstige ©ogenblikken heb jo soms
de dwaaste invallen," dacht hij, maar hij
zei:
„'Omdat uw excellentie den man niet
is," en hij maakte zijn wambuis los, „een
officier, die den gouden halsketting van
den hertog draagt, een soldatendood te
weigeren."
„De gouden ketting? Hoe lang was u
bij den hertog in dienst?"
„Sinds de hertog in Weenon den keizer
aanbood' een leger van twintigduizend man
op zijn eigen kosten te onderhouden. Ik
was een van die twintigduizend."
„Dius zeven jaar officier?"
„Juist, excellentie."
„Hoe bent u uit Maagdenburg ontko
men?"
„Gewond' door een sabelhouw op het
hoofd', gelukte het mij in" een boot de Elbe
over to steken en d'e" Oude Herberg te
bereiken, waait mv huzaren mij vonden."
„De 'Oude Herberg?"
„Ja, ongeveer drie uren van hier, waar
een kurassier van mijn vroeger regiment
pachter is."
„Van wien?"
„Van den htertost. Hij kocht die tijdens
de vorige beleger!, en wilde dat ik daar
mijn kwartier nam.'
„U zeide, van uw regiment. Dan moest
u overste zijn.."
„Zeker, excellentie, maar in mijn tegem-
woordigen werkkring vond ik kapitein min
der opvallend, bet heeft zijn voonleelon."
sluis wel voor de paarden gezorgd' wordt
Ilier moeten de woonwagenbewoners nog
fl betalen voor hun staanplaats.
Dierenvrienden, helpt gij ons bij het bou
wen van een stal. Onze penningmeester
staat voor u klaar, bol op 696B5; ons
gironummer is 21G407.
J. KREUGER,
Zondag, 3 December 1933.
Hilversum, 296 M.
9 u. V.A.R.A.
12 u. AV.R.O.
5 u. V.A.R.A.
6 u. V.P.R.O.
8 u. AV.R.O.
9 u. Postduiven- dn voetbalnieuws. 9.03
u. Tuinbouwpraafj© S S. Lantinga, 9.30
u. V.A.R.A.-Örk ander leiding van Ht
d'e Groot. 10.10 u. Declamatie M. Bever
sluis. 10 30 u. Vervolg orkestconcert. 11
u. Gramofoonplaten. 11.30 u. Vervolg or-
bestcaricert. 12 u. Omroeporkest onder lei
ding vain N Troep mot medewerking van
„Piot Kespo's Dameskoor" te Utrecht; W.
Kickmanin, pianobegeleiding en Gramofoon-
plalen. 2 u. Roekbespreking dr. P. H>.
Riteer Jr. 2.30 u. Oanccrtgebou w-orkest on
der leiding van E. v. Beinum an Igar
Markevitch on Gramofoonplaten. 4 u. Gra-
mofoonplatein. 4.45 u. Vaz Dias en Gra-
moioonplatan. 5 u, V.A.R.A.-Kinderkoor
,De Krekeltjes" ander leading van Leida
Huisdier, 5.15 u. Voor de kinderen. 5.45
u. Vervolg kmderkoorconcert, 6 u. Boek
bespreking dr. K. F. Proost, 6.45 u.
Kerkd', uit de Veroen. v. Vrijz. Htetrv. to
Beverwijk. Voorg.dB. Hi. A, Enklaar. 8
ur. Vaz Dias. 8.15 u. Omroeporkest onder
leiding van N. Troep met medewerking
van Htèlèn© Cals, sopraan on. J. v. d.
"Woud©, viool. 9 u. Causerie door Wj.
Vogt. 910 u. Gramofoonplaten. 9.45 u.
Kovacs Lajos en zijn orkest. 10.30 u. Grai-
mofoonplatan. 10.45 u. Kovacs Lajos. 11.30
■12 u. Gramofoonplateln.
Huizon, 1875 M.
8.30 u. K.R.O.
9.30 u. N.O.R.V.
1.2.15 u. K.R.O.
5 u. N.O.R.V.
7.45—11 u K.R.O.
8.30 u. Morgenwijding. 9.30 u. Orgel
spel P. Leonders Man. 9,55 u. Kerkdienst
uit de Ned'. Hterv. Kerk (Oranjekerk) te
Utrecht onder leiding van ds. jlir. J. L.
A. Mariens vatn Se venhoven. Hierna go-
wijd© muziek. 12,15 u. Schlagermuziok on.
lezing. 2.10 u. Causerie. 2.30 u Kwartel-
concert. 3 u. Gramofoonplaten en vervolg
kwartotcancert. 4 u. Ziekanlof. 5 u. Gen
eert mevr. F. de WolfWuite, alt; Tj.
Vellinga, tenor en F. Kloek, orgel. 6.60 u.
Kerkdienst uit do Gerot. Kerk (Raphael-
kerk) te Amsterdam onder leiding van.
dB. 0. J. Sikkel. Hierna gewijde muziek.
7.45 u. Sportnieuws. 7.50 u. Lezing 8.15
u. Folkloristisch programma. Oirca 9,05
u. en 10.20 u. Vaz Dias. 1040—11 u.
Epiloog,
Maandag, 4 December 1933. j
Hilversum, 296 M.
Algemeen programma, verzorgd dooir de
AVRO.
8 u. Gramofoonplaten. 10 u. Morgenwijf-
ding 10.15 u. Gramofoonplaten. 11 u. Or
gelconcert door G. Stam, mm.v. V. v. Bers
(tenor). 12 u. Kovacs Lajos en zijn orkest
en gramofoonplaten. 1.30 u. Uit het Gel),
v. K. en W. Den Ilaag: Aankomst van
St. Nicolaas. 22.15 u. Gramofoonplaten.
2.30 u. Kamermuziek d. h. Gertlcrkwar-
tet. 3.15 u. Gramofoonplaten. 4 u Piano
recital J. de Leeuw. 4 30 u. Max Tak
De Koning dor RhapsodieénFranz Liszt
(met gramofoonplaten). 5 30 u. Orgelconcert
P. Palla m.m.v. II. Viskil (tenor) en het
Mandoline orkest Crescendo o.l.v. II. v. cL
Bogeri. 7 u. Causerie door V. E. van Vries
land. 7.15 u. Gramofoonplaten. 7 30 u. Viool
recital A. Moszkowsky. A. d. vleugel: E.
Veen! 8 u. Vaz Dias. 8,05 u. Operaconcert
door leden van de N.V. Italiaaasche Opera
o.l.v. V. Marini In de pauze: grammofoon
platen. 10 u. 24 Augustus 1572, hoorspel
van P. II. van Moerkerken. Regie: Kommer
Kleijn. 10.45 u. Omroeporkest o.l.v. N.
Treoep, 11 u. Vaz Dias. 11.1012 u Uit
Central Den HaagConcert door Jancsi Ba-
loch en zijn Hong. Zigeunerorkest en dans
muziek door het ensemble Lenriartz.
Huizon, 1875 M. I
NCRV-uitzending.
8 u. Schriftlezing en meditatie. 815
9.30 u. Gramofoonplaten. 1030 u. Mor
gendienst o.l.v. ds. A. C. Biedericks 11
u. Ckr. Lectuur. 11.30 u. Gramofoonpla
ten. 12.30 u. Orgelconcert J. Zwart. 2 u.
Voor de scholen. 2 35 u. Gramofoonplaten.
2.45 u. Wenken voor de kouken. 3.15
3.45 u. Knipcursus. 4 u. Bijbellezing dooir
ds. II. Visser, mm.v. mej. C. de Jagen1
(zang) en M. P. Jurjaamz (orgel). 5 u. Grar
mofoonplaton. 5.15 u. Concert. M. Hagen
beek (sopraan), H. v. d. Kamp (alt) m
movr. J. Ottenvan Warmelo (piano). 6.30
7 u. Vragenuurtje. 7.15 u. Nod. Chr.
Persbureau. 7.30 u. Vragenuurtje. 8 u. Arn-
hemsche Orbestvereeniging o.l.v. J. Spaan
derman, m.m.v. N. v. d. Stad (cello). 9 u„
Declamatie door L. Lens. 9.3010.30 u.
Vervolg concert. Ca. 10 u. Vaz Dias. 10.30
11.30 u. Gramofoonmuziek.
De maarschalk kon een lachje niet ver
bergen. Hij zelf was een genie in het
uitdenken van krijgslisten.
„Begrepen."
„En wat zag u in Maagdenburg?"
„Toen ik het verliet, stond do stad' in
brand."
„Uw oordeel?"
„'Onbegrijpelijk. Een vesting van niet te
schatten waarde en nu een leeg nest, een
open plaats."
„Wie heeft den brand er ingestoken?"
vroeg de maarschalk. „Het zal altijd oon
raadsel blijven. Von Falkenberg, den be
velhebber zelf, om ons slechts een ver
woeste, volkomen onbruikbare vesting ach
ter te laten? De burgers, die hun goe
deren liever zagen verbranden dan in han
den der soldaten? De mannen, die htm
vrouwen en dochters liever dood wisten
dan in de macht der plunderaars? Sa-
guntum? Kont u de Romeinsche geschie
denis? Kent u Latijn?"
„Ja, excellentie."
Von Pappenheim was niet alleen bekend
als een dapper aanvoerder, maar ook als
een zeer geleerd man. Hij had aan volo
universiteiten in verschillende landen go-
studeend.
„Student geweest?'- vroeg hij.
„Groningen,. Tiibingen en Voneti," luidde
het antwoord.
„Groningen, dat ia Friesland.'5
Volgens den rector Ubbo Emmius zeker.
Groot Friesland van het Vlie tot aan den
Wezor."
„Rerum Frisicaxum historica,' «dhte
Von Pappenheim. ziet, ik ken zijn
werk."- i
„De bewoners zijn eigenlijk Saksers,'5
verklaarde Saxon.
„Dus u fs Hollander Kranige werktuig
kundigen, koppige kerels."
„Maar ga zitten, man.' De maarschalk
wees hem een stoel aan. Zijn gezicht stond
vroolrjk. De wetenschap had hem in eeü
goed humeur gebracht.
Nu wist Saxon, dat zijn h'oofi geea
gevaar meeer liep.
„Is u ook ingenieur? U heeft volkomen;
gelijk. Een open plaats en geen geld om
de vesting op te bouwen, geen werkvolk
verkrijgbaar."
Even zwoeg hij.
„Zeker, wij hebber de plundering toe
gelaten. Do dapperheid der soldaten, moot
beloond worden. Zij waren half verhon
gerd, verzwakt door ziekte, zelfs heerschte
de zwarte pest. Wat helpt verbergen, ut
zult de vlag hebben gezien. Zij nebben'
gemoord, gemarteld. Het protestantschia
Duitschlanö dient door angst en vree ze
onderworpen te worden. Er bestaat geen
andere wijze. Met verdragen rukt men de
wortels niet uit. Met vuur en Zwaard moe
ten de ketters verdelgd worden. Het valschi
geloof dient met wortel en kem uitgeroeid,
de ware leer in de hoofden en harten
te worden gehamerd."
Hij wond zich op, maar het bekende
kruis op zijn gekerfd voorhoofd zag Saxon
uiel verschijnen.
„Magdenburg is het eerste voorbeeld,
het inluiden van een nieuwe periode.
Sed vinoero sciebat Hannibal." (Maar Han
nibal wist te overwinnen.)
Zijn toon werd. iota kalmer.
Wordt vervolgd).
DEK
t/tngsTiOu,
