KOLONEL SV1ACIA OVERLEDEM-
«i
STADSNIEUWS.
V
<Mmwm
Woensdag 27 December 1933.
mmm
No. 20526 iedere regel meer f 030, In het Zstcrdagnuinmer
LAD.
ERRES I. SO
)sie Jaargang.
Tel. No. 68103, 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL, 68103, 68617 en 68923.
Postrekening No. 5311.
BUI'! KW!.A ND.
Eerste president van de autonome Catalaansche
republiek, wier stichter hij was.
Nadat Zondag een Holde verbetering in
den toestand van kolonel Macia, de po
pulaire president van Cataloniè, was in
getreden, verergerde zijn toestand later weer
dermate, dat hiij op den Eersten Kerstdag
is overleden.
Kolonel Macia, die 74 jaar oud te ge
worden, ..liad op 15 December 1932 het
presidentschap van de Catalaansche gene
raliteit voor den tijd van vier jaar aan
vaard1.
Francesco Maoia, aldus meldt het Vad!
omtrent zijn levensloop-, vrerd1 in 1859 in
Oatalonió geboren. Hij trad' in militairen
dienst, waarin hij het bracht tot den rang,
van kolonel.
Tot de opriclhiting der dictatuur en de
voorafgaande militaire ramp in Marokko
legde Macia de gewone konmgstrouw aan
den dag van den officier en speelde geen
pohtelce rod. Eerst daarna wond hij door
do oppositie tegen den Koning en Primo
de Rivera gedwongen zich1 aan het hoofd
te stellen der Catalaansche separatistische
beweging togen Madrid.
De vervolging door Primo de Rivera
tegen hem ingesteld! noodzaakte hem Spanje
in 1924 te verlaten en in Parijs een toe
vlucht te zoeken. "Vandaar uit leidde hij
de separatistische revolutiebeweging en hij
zou met d'e voorbereiding tot een revolutie
vrijwel gereed gekomen zijn, wanneer hïj
niet met zijn staE door de Fransdie re-
geenng op verzoek van de Spaansche
regeermg in November '1926, gevangen
genomen was.
In 1929, opnieuw uit Spanje uitgewezen,
trok lxij naar Bnissol. Omdat hij na den
val van de dictatuur m 1930, niet begena
digd weid, keerde hij in September van
datzelfde jaar heimelijk naar Barcelona
teiug, waar hij echter in de woning van
zijn dochter gevangen genomen werd, terwijl
de politie hem daarna in het geheim over
de grens zette. Eerst op den 2den Februari
1931, -vvcrtfi hem,-., gratie geschonken. Zijn
terugkeer in hjot" vaderland werd op triom
fantelijke wij zé - gevierd'. -
Na den val van de monarchie op den
14den April 1931 en het uilroepen van de
Spaansdiie Republiek, werd m Barcelona
de Republiek Cataloniè uLtgeroepen, aan
het hoofd waarvan Macia zitih stelde,
terwijl blij den 16 April van dat jaar het
eerste zelfstandige Catalaansche kabinet
instelde.
Do verkiezingen, welke in de daarop vol
gende maaindeln volgden, beteekend-ön
steeds nieuwe overwinningen voor Macia.
Ondanks, dat, was het uitsluitend aan zijn
politieke schranderheid, zijn politieke fijn
gevoeligheid ou aan zijn helder inzicht
te dajnken, dat door langdurige onderhan
delingen met de regeermg over het sta
tuut van Catalonië eenerzijds en met do
radicale elementen onder zijn aanhangers
die een volledige scheuring met Spain.]e
verlangden anderzijds te danken, dat
voor beide partijen oen. bevredigende op
lossing gevonden werJ.
Den 20en November 1932 koos het Catai-
laansche volk hetwelk moer dan ©en
zesde van geheel Spanje omvat voor
den eersten keer zijn vertegenwoordigers
in een eigen parlement en riep tevens
Macia uit tot den eersten president van
de autonome regeermg vain Cataloniè.
Do begrafenis is vastgesteld op holen-
ochtend 11 uur,
Bmnen acht dagen zal hot Catalaansche
parlement een 'nieuwen president kiezen. In
politieke kringen sprecik't nictn van do mo
gelijkheid dat de Spaansche ambassadeur
te Brussel, Salvador Albert, opvolger van1
Macia z.al worden.
FRANKRIJK.
Bespreking te Parijs
Do Grieksche minister van buitonlandsobe
zake'n, Maximos, die zich ongeveer een
week te Panjs zal ophouden om daarna
naar Rome te vertrekken, beeft gisteren
een onderhoud gehad mot zijn Franschen
collega Boncour over don Internationalen
toestand'
Nader wordt gemeld, dat bij het onder
houd tnsschen Maximos en Boncour spe
ciaal is gesp roken aver d'e organisatie van
den vrede in den Balkan.
De Belgische minister van buitonlandsche
zaken, Ilij'mans, is gisteren te Parijs aan
gekomen. Vandaag zal lnj een onderhoud
hebben met Boncour.
Financieel© voorstellen defini
tief afgehandeld.
Zondagochtend om drie uur is de bui
tengewone parlementszitting gesloten, na
dat Kamer en Senaat de voorstellen tot ge
zondmaking der financiën definitief had
den afgehandeld. De financieel© wet sluit
op een bedrag van 4,470 millioen franken
liet parlement /.al op 9 Januari weer in
gewone /diing bijeen komen.
TURKIJE.
Tu r k s c h ,f ai pan echo ovoicen-
komst gesloten.
I'.i is, naar Maindag te Islamboel weal
met 'Electro Uynamwchen-Luuispreker
GEEN BETERE.
Desgewenscht gem betaling
INVENTA HAARDEN f
Mag. 'i Lichlpum' Itoopiraal 103, Iel. 08836
bekend gemaakt, ©en Turksch-Japansch©
overeenkomst gesloten, welk© do invoeren
regelt.
ITALIË.
Sir John Simon t© Capri.
Zondagochtend is de Britsche minister
van buitenlandsche zaken, Snnon, met zijn
echtgenoot© te Genua aangekomen. Van
daar werd hij door den kapitein-vlieger
Biseo naar Capri overgebracht.
Men neemt aan, dat Simon pas op 3 Ja
nuari een onderhoud met Mussolini zal
hebben.
SPANJE.
D© betrekkingen met het
V ati caan.
In politieke kringen loopt het gerucht,
dat Sanchez Al born oz, de minister van bui
tenlandsche zaken uit het kabinet Mir-
tin-ez Barrjos benoemd zal wor Ion tol am
bassadeur van Spanje bij den Heilige Stoel.
Zooais men weet is deze post vacant se
dert Öe uitroeping van de republiek
VEREEN. STATEN.
Kerstboodschap van president
Rooseve) t.
President Roosevelt heeft Zondag een
Kerstboodschap tot het Amerikaanscliie volk
gericht, waarin hij voor do toekomst ©en
pleidooi houdt voor naastenliefde.
Roosevelt ontstak de lichten van den ger^
moetnschaps-Kerslboom nabij hot Washing
ton-monument.
iK'ij betuigd© zijn dankbaarheid aan do
duizenden, die hem Kerstgroeten hebben
gezonden. „Voor mij en voor mijn familie
is het de gelukkigste Kerstmis. Steed's meer
hebban d© woorden „Gij zult Uw naaste
liefhebben als U zeöwe" ©on nieuwe he-
teekenis voor ons gekregen. Het is ons
doel. dit toe te passen in ons dagelijksch
leven. Moge de toepassing van dit liooge
ideaal bij ons allen in de jaren, die komen,
toenemen".
Toen de president en mevrouw Roose
velt bij den Kerstboom arriveerden, luid
den ziioh vel© duizenden aldaar vierza-
meld.
De president en mevrouw Roos&v©lt heb
ban persoonlijk speelgoed' ©n andere gif
ten aan d© hinderen gegeven. Bij de Kerst
viering op het Witte Huis verklaard©
Roosevelt„In ged icliten zdjln wij te samen
met millioenen anderen, in ons eigen en
in andere landen ©n andere continenten in
gelukkige ©n eerbiedige beleving van dan
geest van Kerstmis".
Aartsbisschop der Armdniers
vorm oord.
Leon Tourain, de leider der Armenische
Kerk in de Vereietaigde Staten, Canada
oil Zuid-Amerika, is Zondag tijdens den
kerkdienst door moardanaarsliand gevallen.
'Aartsbisschop Tourain schreed' naar het
altaar toen vier mannen uit ©en kerkbank
te voorschijn traden. Een hunner stak met
©en geweldig slagarmos eenige malen in
oip den geestelijke. De mannen zijn gear
resteerd1.
Amnestie,
Roosevelt heelt tier gelegenheid' van het
Kerstfeest ©en proclamatie uitgevaardigd,
waarm hij bekend' maakt, dat hij onge
veer 1500 gevangenen amnestie verleend)
en in liun huigerrechtan hersteld heeft.
Deze gevangenen zijn in de oorlogsjaren,
veroordeeld wegens spiemmago, vlerraad, op
positie tegen de deelneming dei' Vereeaiig-
d'o Staten aan den oorlog of wegens w©L-
genng zich voor den militairen dienst te
laten inschrijven,
ZUID-AMERIKA.
De w ap ens til s tand in den. Gram
Ohaca geschonden.
De Boliviaainsch© delegatie op de Pan-
Amerikaanscb© oomferenli© hoeft den pre
sident van Uruguay ©n den president Van
do Voikenbondscommissie medegedeeld,
dat de troepen van Paraguay opnieuw de
Bodivioainsche troepen, hebben aangevallen,
D© munster van buitenlandiscbe zakten
van Paraguay heeft medegedeeld, dat hij'
hiervan gom bericht had' ontvangen,
De onderhandelingen mot do oorlogvo©-
remden zullen tie Carrasca op ©enige kilo-
meters afstand van MonteAiideo beginndni.
D© Vcxllajttboindsoommïssi©, die bielast
is met de beslechting van lilat ootnfliot om
den Gran Ghaoa, heeft gisteren met haaf
werkzaamheden een aanvang gemaakt
Niot-officieel woidt medegedeeld, dat
thans d© Paraguaauscho delegatie op haai'
beurt de Voikonhondscommissia in ken
nis heeft gesteld van ©em schending Vain
den wapenstilstand' door Bolivioansche
brotopet'i,
CHINA.
Foetsjau gebombardeerd.
Naai- officieel gemeld woidt, hebben
vliegtuigen van de rogeering te Nanking
Zondagmiddag Foetsjau gebombardeerd.
Vijf vliegtuigen verschenen boven de stall
©n wierpen gedurende vijftig minuten bom
men. Onder de bevolking ontstond een pa
niek. Er zijn geen slachtoffers onder de
Japansche onderdanen. Het aantal Chinee-
sche slachtoffers is onbekend, dook vol
gens ontvangen berichten moet dit hoog
zijn.
Het bombardementvan Foetsjau door
Chmeesche vliegtuig-eskaders, is Maandag
voortgezet. Het hoofdkwartier der Foekien-
troepen en andere militaire gebouwen zijn,
door 40 bommen verwoest. Het aantal
dooien wordt gemeld op 48, terwijl 87 per
sonen gewond werden.
JAPAN.
De handelsbalans.
De handelsbalans van Japan wijst dit
jaar een passief van 92 iml'ioen yen aan.
Zoowel de invoer als de uitvoer zijn ech
ter mot 33 o/0 gestegen in vergelijking met
de cijfers van het vorige jaar
Er wordt echter op gei rezen, dat reke
ning moet worden gehouden mot den on-
zichtbaron uitvoer, welk© op 170 millioen
yen geschat wordt. In dit geval is de han
delsbalans actief met 100 millioen yen.
De Japansche landdag geopend.
De 65ste zitting van den landdag is gis-
Nog ©en foto van hot interieur van het Passage-Theater, genomen rechts
van het balcon in de richting van het tooneeJ.
termorgen in tegenwoordigheid vtatn ddn
kei zot formeel geopend.
In de troonrede sprak do keizer zijn vol
doening uit over den groei der vriendschap
pelijke betrekkingen tusschen Japan 'tin
zijn verctragsmogendheden.
Beide huizen van het parlement hebben
liet adres van antwoord op de troonrede,
waarin de keizer geluk gewenscht woiüt
met de geboorte van den kroonprins, mot
algemeone stommen aangenomen.
Algemeen© amnestie
De bladen molden, dat de regeering den
keizer zal verzoeken oip 29 Dec., don Lag,
waarop de kroonprins zijn naam zal ont
vangen, een amnestie op grooton schaal
af te kondigen.
J. Bitter, f
Weer heeft de dood ©en man weggeno
men, die zich door zijn bizondere kwali
teiten heeft ondersoheuten, voer de stad
zijner inwoning een sieraad was en getoond
hooft hefdo voer de opgroeiende jeugd
te bezitten
Hun, die den heer J. Bitter konden,
was het opgevallen, dat Jyj%den Matsten
tijd „oud" werd. De vorige weck voelde
lnj /icli ziek, Vrijdag werd Ifxiji m hot Ge
meente Ziekenhuis opgenomen on Zateidag-
a\ond laat is hij daat, na nog een operatie
te hebben ondergaan, op bijna 66 jarigen
leeftijd oveileden
De heer Bittor heeft zich door zijn ener
gie, gepaard met een scherp verstand, een
eigen weg gebaand. Hij begon als lS-jange
jongen hier ter stede, waar hij ook geboren
werd, en de Rijksnormallessen bezocht, als
ondeiwij/OT, Na de hoofdactc en acte
Fransch te hebben behaald, werd ihjj onder
wijzer aan de „school van Tijl"
Hij studeerde vorder en behaalde ook
de beide acten Fransch M O., wat mogelijk
maakte, dat hij van het lager onderwijs
naar het middelbaar onderwijs overging;
hij werd leeraar aan de gemeentelijke H.B'.S.
en het gymnasium alhier.
In 1917 werd hij benoemd tot gemeen
telijk inspecteur van het lager onderwijs te
Rotterdam en later tot gemeentelijk inspec
teur van het middelbaar onderwijs.
Ofschoon b^ geheel in zijn werk te
Rotterdam opging, bleef hij toch steeds
vorm als dooir den inhoud,
Ook de sport had zijn belangstelling. Als
Hermes-D.V.S. hier speelde, behoorde d'e
heer Bitter bijna altijd tot de toeschouwers.'
Wat zijn verdiensten voor den kring buiten
de Schiedamsohe gemeenschap betreft, die
zijn nog dit jaar, bij het aftreden als ge
meentelijk inspecteur van het M 0. 19
Rotterdam, uitvoerig in ons blad gememo
reerd,
In Rotterdam organiseerde de heer Bit
ter o.a. de vakcursussen voor werldoozen
en ook na zijn pensionneenng bleef hij op
verzoek van het gemeentebestuur nog zijn
aandacht aan dit werk schenken
Scluedammci.
Bij zijn afscheid op 1 Februari j I wat
een grootsche huldiging werd ten slad-
hm/e te Rotterdam, zinspeelde die buige-
meobler, P. Drooglee ver Fortuyn, daar nog
zeer nadrukkelijk op.
Do heer Bitter was vele jaren lid en ook
voorzitter van de Commissie van Toezicht
op liet L O. luer ter stode; van 1910 af
bestuurslid van de vereemging De Am
bachtsschool, eerst voar/itter der onder-
wijscomnnmssie uit dat bestuur, de laatste
6 jaar na het o verlijden van den heer J.
Haima van dei Wal voorzitter van het
bestuur. Voor de Ambachtsschool had de
thans ovciledene voel over. Toen hij nog
zijn ambt 1e Rotterdam vervulde, bracht hij
menigmaal, vóór hij aan zijn eigenlijke dag
taak begon, een bezoek aan de Amihachts'-
scliool m de St. Liduinastraat en na zijn
pensionneering kwam nog meer tijd vrij
voor deze onderwijsinrichting Iïij kon op
de bijeenkomst eens per jaa,r in do zaal
van den R. K. Volksbond, als de diploma's
en prijzen worden uitgereikt, mot groot
enthousiasme, maar torih ook ernstig spre
ken tot de jongens van de Ambachtsschool;
als hij helpen kon, was hij steeds bereid.
De heer Bitter was ook voorzitter van het
plaatselijk A.V.R.O.-oomitó en toen hij meen
de, dat er een culture-oio instelling van
groote waarde onrecht was gedaan, hield
iijj bij de opening van een protes(.vergade
ring in Musis Saorum eon rede, die voloa
lang zal zijn bijgebleven, zoowel door den
im ww
al ém
'•"Vv.
mv F
J. Bitter f 1
De Fransche taal en de Fransch© cultuur
stonden bij den thans overledene in hoog
aanzien; hij had dan ook vol© vrienden in
Frankrijk,
Door de Fransche regeermg werden zijn
■verdiensten erkend door zijn benoeming
tot officier in het Legioen van Eer.
Meermalen maakte de heer Bitter deel
uit van do examen commissie voor do acte
Fransch M. 0. en ook behoorde hij dikwijls
tot de gedelegeerden, aangewezen om de
eindexamens H.Bi.S. bij te wonen.
Voor hot onderwijs in de Fransche taal
verschenen van zijn hand eenige workjes.
De Nederlandsohe regeering benoemde
den heer Bitter hij zijn afscheid op 1 Fe
bruari j.l. tot ridder in de Orde van Oranje
Nassau.
Hedenmiddag 3 uur is hot stoffelijk over
schot van den heer J. Bitter, op do Alge-
meeno Begraafplaats alhier ter aarde
besteld.
Niet alleen liet Staiwkartargied m heit
Passage Theater, maar ook die speel taaM
wekt d'e greote bawondieringj van d© be-
zoekers, in do pauze van de vtaorstel-
liug.cn verdringen zich tiemtafie|n om di©
epeeltafcl tei heachtigen.
D© twee boivetnste begon züjh dte registiar-
wippore, die de ouderwiefcschie registcr-
ktn oppen van vreegiar, die mem moest uit
trekken. en tuxl'uwctn, varvangen. Met een,
lichten druk van dm slinger kuunm diet
wippers worden bedaeaxd.
D© eerste hodzontal© lijn wordt gevormd)
donor wippers, waarmee effecten als leouwe-
ilk, gongslag, looomotiefgefuid', sirene ©na.
kuamon worden bereikt.
Daaronder volgdn 3 manualen met knop
pen, waardoor verschillend© regisLoreombi-
natie'a nxageljjk zij'n.
D© 3 tredm zgki viaor cresaando's au
daaronder is liet gewone voetpedaal.
Prijsuitreiking „Fidclio".
Zondag j.l. had in Gebouw „Eendracht"
de uitreiking plaats der prijzen, die wer
den behaald bij,den naliomaten za'ngwcd-
strijd', door de Gemengde Zangveroeniging
„Fideho" in November 1 gehouden.
VerecJieideno voreonigLngen hadden af-
gevaardigdan gezonden, om dan behaal
den prijs in ontvangst te nomen.
De Jreor A. Ris se ma, voorzatter van
„Fid'olio" beett© d© aanwezigen welkom
©n hield1 daarna een korte beschouwing
over don zoo uitnemend' geslaagden wed
strijd, waarbij hij zijn dank bracht aan
ahem, dte tot het wei*slagen hadden bij-
gedragen.
MocJit oen ©nkele verooniging niiindcw
gelukkig uit het strijdperk zijn getreden,
d© meeste vereenigingen hadden zich bi-
zonder iingiemonian verklaard' met do wijze
van heoordOcling ©n d© vierdere regeling
van het concours.
D© directeur van „Fufcakx", d© been
Ohr. van B©©k, di© ook yteol van de
jury had' uitgemaakt, gaf oen uileenziet-
ting van d© regelen, waarnaar de jury had
.gemeend te moeten booordeelon on stel
de fin het-licht, dat ©en prijs, bij dezen
wedstrijd behaald, indercla-ad waarde voor
d© bekroonde vareenignxg heeft, daar d©
jury streng hoeft beoordeeld1.
VcrsclieidCaie afgevaaxdi^l©n vloerden
d'aarna liet woord, om hun dank te betui
gen aan „Fid'elioi" voor de uitmunt,©nd-e
regeling van dtan wedstrijd.
Velen gaven d'aai'bij de vier zekering, dat
zo bij ©au ©ventueelo hei'ludmg /ckox- wcér
Sin Schiedam zouden terugkeeren.
Doze courant rerachijnt ii&gelijk», met mt-
tondoring van Zon- en Feestdagen.
Prgs per kwartaal 2.—; franoo per poet
12,50, Prijs per week: 16 ots. Airoa-
deriijM nummer3 i ots. Aboanemente*
worden dagelijks aangenomen.
Advertention voor Het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf nur aan het Bureau
bezorgd zyn, 's Zatordags vóór uur.
Een bepaalde plaats van advertontiëa
wordt met gewaarborgd.
F$« der AdvertentvBni van Sregela fttt)
SCHIEDAmSCHE COURI NI
i5 regels f180, iedere regel meer f035.
Roclam es f 0.75 per regel. lncoaaokos ten 5 cta;
postkwltantles 15 ets. Tarieven van advertontiBa
Bi).
b(j abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelyks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentlbn opgenomen h f050 t/m. Ï5 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord moof
5 cent tot een maximum van 80 woorden.
- *8 Woenadagai Kleine Ad verton t!3n tot 25 woor
den fÖ.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau botorgd.
*a Zaterdags: Kleine Advertentién f 1.00,Indien
olet vóór Vr^dagavond 0 uur bezorgï
M—
j?.f*
A
- c *'M - if 'KV'J'V W»
I
