mmmm
NIEUWE KERK TE DELFT.
Rouw in het harte van zeer vele duizenden, EEN PLECHTIGE ROUWDIENST IN DE
die een laatsten, stillen groet brengen.
Dinsdag 27 Hfïaart 1934.
Jaargang.
Tel. No. 68103. 68617 en 68023.
No. 20602
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL, 68103, 6861? en 88923.
Postrekening No. 53II.
De residentie in den vroegen
morgen.
Het is thans ©en week geleden, dat Ko
ningin. Emma 11a een kort ziekbed aan Ilaar
Koninklijke nabestonden, aan land en
volk ontviel.
Groot was de ontroering, die door al
len ging, toen zij1 vernamen: de Koningin-
Moeder is niet meer.
Al Ier, vege rouwde men. ■uiterlijk en in-
meutijik, om het verscheiden van de zoo
geliefde vorstinne. Deze nationale bewo
genheid bleek bij het défilé, dat in ont
róerenden eenvoud zoo treffend was; zij
bleek overduidelijk bij do plechtige uit
vaart van IT.M de Koningin-Bloeder, welke
heden lieefl plan's gehad.
Do schaduwen van dit oogonblik vielen
needs eemge dagen vooruit. Vandaag was
het dan een dag van rouw voor ons ge-
hoele land, maar wel zoor in het bizon
der voor de vorstelijke residentie, nu het
stoffelijk overschot van do Koningin-Broe
der vanuit Haar paleis aa'n het Laugc Voor
hout werd uitgedragen om to worden te
ruste gelegd in don Koninklijken grafkelder
van de Oramjo's en hun Verwanten in de
oude Prinsetnslad, het naburige Delft.
Nog is het vroeg in den morgen, het
ochtendgloren is nauwelijks zichtbaar en
reeds vullen zich de straten met duizen
den- en Tiog eens duizenden, van lieinvle
en verre samengestroomd om getuige te
zijn van den laalsten tocht van de alom
in alle lagen onzer samenleving zoo zeer
geliefde voretinne, die loefde in de harten
van oud en jong, omdat de oudoren onder
ons volk bij het klimmen der jaren Haar
steeds meer achting en liefde toedroegen
en omdat het jongere geslacht vol eerbied
tol Haar opzag, daar het steeds zooveel
goods over Koningin Emma hoorde.
Itonw.
Iels onzegbaars lag in de vroege
ochtenduren over de stad; die duizenden,
welke zich door de slraten bewogen, met
als uiterlijk toeken van deelneming in den
nationalen roinv slrikjes of rosetton van
oranje met zwart dragende. Men wist het:
do plaatsen voor de ramen en op de tri
bunes moesten tijdig ingenomen worden.
Strenge politiemaatregelen waren noodig
om de orde te handhaven. De binnenstad'
lag als het ware gevangen in een gordel
van afzettingen, welke als 'n wijde lus ge
legd was van Staatsspoorstation naar Hol-
laindsche spoorstation. Een plechtigheid als
deze is voor ons land zonder precedent.
Wel zijn er ook in vroegere jaren begrafe
nissen van vorstelijke personen geweest,
maar de omstandigheden waren toen ge-
hcel anders. Dunk zij de ontwikkeling van
de verkeersmiddelen kan holen een groot
doel van onze bevolking de plechtigheid
bijwonen. De autoriteiten hadden dan ook
thans, veel moer dan ooit tevoren, te reke
nen met een massale belangstelling, welke
slrenge voorschriften noodzakelijk maakte.
Dit kwam duidelijk tot uiting toon do
politie er toe overging, reeds om 7 uur
vanochtend den groo'on ring te sluiten.
Langzaam maar duidelijk kwam er teeke-
ning in don chaos van liet verkeer; de
weg. waarlangs dc stoet zou gaan, begon
zich needs te onderscheiden.
Het aanzien van de sad toekent, ook
touw al door do tallooze vlaggen, welke
halfsloks zijn uitgestoken, door do om
floerste lantaarns, die aanstonds ontsto
ken zullen worden, wanneer de stoet voor
bij trekt.
Het zakenleven ligt heden natuurlijk zoo
goed als stil. Do meeste openbare diensten
zijn stopgezet. Aan do Departementen en
andere Rijksgebouwen en aan provinciale
ca gemeentelijke diensten wordt niet ge-
aiheid; winkels en magazijnen zijn gesloten.
Hol statige Voorhout, waar op dozen
dioeven ochtend, de voorjaarsbloemen als
toeken vaiti jong en nieuw leven uit den
grond opschieten, hooi al vroeg een onge
kend schoüwloonool. Langs de fraaie lanen
dikten zich gaandeweg de rijen tot een com
pacte menigte, welke zich daar langs den
ïmmm
Koningin Emma-
weg geschaard had', zoo dicht mogelijk bij
het paleis van de betreurde dooJe. Maar
o ulanks de aanwezigheid van die duizend
koppige schaire verstomde elk rumoer. Veel
eer lieersohte er een aangrijpende, beklem
mende stilte, welke oen pijnlijk contrast
vormde met de .vreugdetonen, welke an
ders in datzelfde Voorhout steeds uit de
menigte opscliallen, bij gelegenheid van
vorstelijke feestdagen, in vroeger jaren on
der een dak van glanzende illumineer
glaasjes, in lateren tijd in de bevlagde
lanen.
De massa realiseerde zich zichtbaar dit
contrast.
Thans, op dezen rouwdag, zweeg de me
nigte eerbiedig stil, oen devote stilte, welke
slechts verbroken wordt door bet gebeier
der klokken, waarmede wijding woivlt ge
geven aan do droeve plechtigheid, welke
zich straks voltrekken gaat.
De voorbereidingen voor den
laatsten tocht.
Onder den indruk daarvan wachten de
duizenden.
Inmiddels gaan de uren voorbij en wordt
het tegen haJf tien. De militaire troepen
komen aanmarcheeren. Zij belmoren tot
onderdooien van onderscheidene eenheden
onzer weermacht. Een detachement van do
brigade Grenadiers en Jagers betrekt de
eere-nacht bij het paleis. Het omfloerste
vaandel met vaand'dwacht van de Jagers
on liet muziekkorps van liet Vdc Regiment
Infanterie.
De verdere troepenmacht dient voor do
afzetting van liet begin van don te volgen
wegVoorhout en Kneuterdijk. Het is een
vertegenwoordiging van ons geheele leger,
een groot© verscheidenheid van weermacht-
afdeelingen: huzaren, luehtvaartafdeeling,
sclioolcompagnie van den molordionst, re
giment wielrijders, veldartillerie, motor-ar
tillerie, corps rijdende artillerie, hiohldoel-
nrtillerio, genietroepen, pontonniers, torpe-
disten, hospitaalsoldaten, enz., enz.
Maar levens komen van de richting Dcn-
neweg aangerukt de detachementen, bo-
stemd voor het militaire gedeelte van don
rouwstoet.
Rouwdienst ten sterf huize.
De vorstelijke personen, die aan de begra
fenis deelnamen, verzamelden zich heden
morgen half 10 in het paleis aan het Noord
einde en begaven zich van daar per au 10
naar het sterfhuis aan het Voorhout.
De oud-hofprediker, de hoogbejaarde ds.
Welter, leidde daar den rouwdienst.
Het uur van vertrek nadert meer en
meer.
Voor zoover het Voorhout niet is afge
zet is het één menscheninenigte. Talrijke
deputaties hebben in de omgeving van het
paleis een plaats gekregen. Daar staan
o.rn. enkele honderden burgemeesters uit
de verschillende plaatsen van ons land,
ook zijn er opgesteld de weeskinderen, ver
pleegsters, de leden van het Ilnagsch co
mité voor Volksfeesten, de leden van de
Vereoniging van oud-Indische generaals en
hoog© militaire autoriteiten en voorts ver
schillende andere corporaties. Ook voor
de scli ooi kin deren was een regeling ge
troffen. Van elk© school waren vijf kinderen
aangewezen, die gezamenlijk bij net paleis
een plaats gekregen hadden.
Tegen half elf wordt in de nabijheid'
van het paleis de rouwstoet opgesteld.
Deze wordt geopend door een dolachoment
marechaussee te paard met omfloersten
standaard en standaard wacht, Daarachter
volgde de algemeene troepencommandant,
generaal-majoor Van Amlel, als bevelheb
ber in de eerste militaire afdeeling met
zijn staf.
Dadelijk daarop volgt in den stoei ae
Koninklijke Militaire Kapel, onder leiding
van zijn directeur, kapitein Waltner Boer.
Het militair escorte van den rouwstoet
beslono uit twee gedeelten, hol eonc, dat
aan den rouwwngen en de volgkoetsen
vooraf ging, en het tweede, dat den stoet
sluit.
Hel eersle militaire gedeelte omvatte een
bataljon infanterie met omfloerst vaandel
en vaandehvacht van het Regiment Gre
nadiers en wordt gevormd door vier com
pagnieën, resp. uit de He, Ille, IVo en
Vc infanteriebrigade. Daarachtei kwam een
cscadron huzaren met omfloersten stan
daard van het Hie half-regiment huzaren.
Nadat dit gedeelte van het militair es
corte zich had opgesteld, reed do romvsloot
van het Koninklijk Huis voor. Achter de
huzaren kwam een rijknecht-majoor met
twee rijknechts te paard. Direct daarachter
volgde'een hofrijtuig met oen lakei, gaan
de naast elk portier en waarin gezeten
waren de waarnemend kamerheer-ceremo
nie mees ter, jhr. A. G. Sickitighe, en do
kamerheer i. d., jhr. ir. Sis. In een
tweede hofrijtuig namen plaats de oud-in
tendant van Soestdijk, de heer Groonevoldt,
de secretaris van wijlen II. M. de Ko
ningin-Moeder, jhr. Witscn Elias,_ cn de
geneesheer, die wijlen II. M. de Koningin-
Moeder tijdens Haar ziekte behande'd' heeft,
dr. De Jongh. Vervolgens kwamen zes hot-
rijluigen, waarin de 24 kamerheeren, die
als dragers van het stoffelijk overschot
van II. M. dc Koningin-Moeder fungeer
den, gevolgd door een hofrijtuig, bestemd'
voor dc dingers van de slippen van het
rouwkleed. Naast elk portier ging ook hier
een lakei.
In het volgende rijtuig had plaats ge
nomen de 'Oppeiceremoniemeester van II.
M. do Koningin, Graaf du Monceau. Het
wordt een lange stoot door de vele gnlarij-
tuigen en hofkoetsen van hoogwaardig-
heidsbeklcedcrs.
De rouwwagen rijdt voor
'Om elf uur rijdt de rouwwagen voor
hot paleis-bordes. Het plechtige moment,
waarop bet stoffelijk overschot van H. M.
de Koningin-Moeder naar buiten wordt ge
dragen ter aanvaarding van Haar laatsten
tocht, is aangebroken,
De kist, van blank* eikenhout, op de
hoeken met zilver gemonteerd, bevattende
het stoffelijk hulsel van de grijze Vorstinne,
wordt uit het Paleis gedragen. Kamerhee
ren van de Bloeder des Vaderlands verrich
ten dit laatste dienstbetoon en plaatsen
de kist in den rouwwagen. Diep ontroerd'
ontblootte de overtalrijke schare het hoofd.
De treurmuziek van liet muziekkorps van
het Vde regiment, onder leiding van zijn
kapelmeester v. d. Glas, doet klagende
rouwtonen van Grieg's „Ases Tod" hoo
ien. Het is de klacht van Peer Gynt om
zijn gestorven moeder.
Rouwwagen en lijkkist dragen het stem
pel van vorstelijke soberheid. De hemel
van den wagen is afgezet met oen zil
veren omlijsting en draagt een zilveren
kroon, terwijl ann de vier hoeken zwarte
struispluimen met zilveren franje zijn aan
gebracht. De galabok is gedrapeerd mot
zwart fluweel, omzoomd met zilveren franje
en draagt ter weerszijden liet Koninklijk
wapen in zilver. De kist, eveneens ge
drapeerd met zwart fluweel, afgezet met
zwart zilveren franje en galons, wordt
overdekt met een zwart fluweelen kleed, dat
tot dicht bij den boganen grond afhangt.
'Op het lijkkleed worden de kroon van de
ontslapen Vorstin, benevens Haar ordetee-
konen, gehecht op een rood fluweelen kus
sen, geplaatst.
Toen den lijkwagen liet paleis verliet
weid de standaardvlag vain het paleis neer
gehaald.
Het lijkkleed was aan het oog onttrokken
door kransen, terwijl aan de achterzijde
van de koets een krans was gehecht met
linten in de Belgische kleuren en waarop
de namen Leopold III en AstriJ.
De rouwwagen wordt getrokken door 8
met rouwlcleeden gedekte paarden, waarvan
6 van den bok bestuurd, terwijl het voor
ste span door een postiljon wordt bere
den. Do vier slippon van het rouwkleed
worden gedragen door hooge hofd'ignitaris-
scn: het zijn de lieeron Jhr. Sohimmelpen-
ninók, Juckema van Burmania baron Ren-
gers van Warmenhuizon, mr. D. J. A.
baron van tlarinxma thoe Sloolon en Six-
ma baron van Heemstra.
De 24 kamerheeren, die het stoffelijk
overschot van Hare Blajesteit naar builen
hadden gedragen, stelden zich ter weers
zijden van den rouwwagen op. Ter rechter
zijde reed do olief van het Bliiilaire Huis
van H. BI. de Koningin, vice-admiraal Bau-
duin, en ter linkerzijde de gouverneur der
residentie, luitenant-generaal jhr. llöell.
Dadelijk achter den rouwwagen stelden
zich te voet de officianten en hot perso
neel van wijlen II. Bï, de Koningin-Bloe
der op.
De stoet stelt zich in beweging.
Langzaam reed de stoet het voorplein
af. Officieren der landmacht van het Mi
litaire Huis reden er achter te paard, twee
aan twee, naar ouderdom van rang.
In het eerste hofrijtuig achter den rouw
wagen reden in den stoet mede hofdames
van de overleden Vorstin. Naast elk por
tier ging een lakei. Dan volgde een aantal
gal a-hof rijtuigen, bestemd voor de vorste
lijke personen, In het voorste hadden plaats
genomen Prins Hendrik en de Vorst van
note coaisnt T«rscli\jnt dngelgkn, o.et ui».
.ondermg van Zon-en Feestdagen. OOStb
Vrij9 per kwartaal f2.—Iranco per poet
fo5(j Prijs per week: 15 eta. Afzon-
derliiae nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagers aangenomen.
Advertenties voor liet eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd zijn, Zaterdags voor uur.
Een bepaalde plaats van advertentiï#
wordt niet gewaarborgd.
I ICR f OJMSCHE COURANT
Pryader Adverteattèoi fan 1—6r«gel®
todern regel meur f030; In het Zaterdnguummw
15 regela f t.80, iedere reg> 1 meer I (135.
Reclame® fO.75 |>er reget, IncasHokoaienÖcta^
poHtkwllaniies 16 cie. I arléVen van ad verten uëa
tij abonnement njn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling KHne
Advertentiön opgenomen k fu.50 t/m. i5 woor*
den, f 0.16 Um 25 wootden. Elk woord meer
6 cent tot een maximum van 30 woorden,
Woensdagas Kleum Ad\ertentlëntot25woor»
den f 0.23, mits vóór Dinsdagavond fi uur aan het
Bureau berorgd.
'h Zaterdags* Kleine Adverumtiön HAKMndlen
aiet vóór Vrijdagavond 6 uur beiorgd.
De plechtige uitvaart van H. St. de Koningin-loeder
k
k
li
rr -
