m
Zaterdag 26 Mei 1934
Barthou voor de Fransche ÜCarner
De Schiedamsche „wolkenkrabber
FA. W. VAN LOON
No. 20650
DE INDUSTRIE"
m
87ste jaargang.
Tel. No. 68103. 68617 er. 68823.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL, 68103, 6861? en 68923.
Postrekening No. 5311.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
en, een Kinderblad.
EERSTE BLAD
BUITENLAND
Belangrijke rede oyer het ontwapeningsvraagstuk
en de Saar-stemming.
iBiirlhou, de Fransclie mi uister van bui-
lenlandsobo zaken, hoeft gisteren1 in do
Fransche Kamer, in- antwoord op inter
pellaties van do afgevaardigden Ghappe-
Üelaine (links-radicaal) en Ghasseigne (sop.),
een groote redegehouden.
'Baxlhto-u leidde dèzé. rede in met enkele
woorden over zijn reis 'naar Warschau en
Praag.
Frankrijk aldus vervolgde Barthou
is niet geïsoleerd. De betrekkingentüs-
sohen Frankrijk en Turkije zijn daarvan
o.a. een bewijs. V.-
Ten aanzien vande ontwap-eningskwes-
tie zet.de tegenwoordige regoeringde. po
litiek barer voorgangers voort. - De presi
dent der onlwaponingsco'nfbreiitio, Hender
son, beeft indertijd in een riota de vraag
gesteld, of bet niet doelmatig zou ziju, in
plaats van de conferentie, onmiddellijke on
derhandelingen tusselven de regeeringen in
te leidén, Barthou heeft toen aan den
Quai d'Orsay. het ontwerp-antweord zijner
voorgangers gevonden en niet kleine wij
zigingen daarvan een antwoord aan Hen
derson gevormd, dat evengoed1 van Dala-
dier of van Paul Bonoour afkomstig had1
kunnen zijn. Want de Fransche' politiek,
die daarin tot uitdrukking kwam, blijft
steeds dezelfde: vermindering der liewape-
mingen en rechtsgelijkheid, maar in veilig
heid met doelmatige garanties. (Geroep:
„Zeer juist I")
Frankrijk handhaaft op alle punten d'e
eenmaal aangenomen houding: het wil niet
de politiek der bewapening, maar houdt
vast aan de ontwapening.
In dit verband bestreed de minister, dat
de opvatting der Fransche regoering in
Engeland niet is begrepen. Hij legde er
verder den nadruk op, dat de opvatting
die tot uiting 'komt in d'e nota van 17
April, door do Fransclie regeering een
stemmig is goedgekeurd'. Barthou stelde
daarn ado vraag, of de regoering daarmede
van meening was, dat alles geëindigd was
en dat. allo deuren, die van- don volken
bond en die van <,'«"3 ontwapeningscon
ferentie, gesloten waren. Dat is in het
geheel niet het geval. Frankrijk blijft de
beginselen van ontwapeningsconferentie e.n
Vo'.kenbondsstatuut trouw. De Volkenbond
blijft vioior Frankrijk de zekerheid voor den
wereldvrede.
üorthmi keerde zich scherp tegen dege
nen, die critiok op don Volkenbonduitoe
fenen. Wat zou er van de wereld geworden
zijn, als het niet mogelijk zaz:u zijn, zioli
tot den Volkenbond te wenden?
Voor do toekomst zijn twee hypothesen
mogelijk: zal de ontwapeningscioiiiforontie
haar werk voortzetten oi zal zij den Vol
kenbond haar opdracht teruggeven? De op'
valling'der Fransclie regoering is bekend.
De Fransche regeering blijft d|o zaak van
den vrede trouw en zij kan zioh dien
vrede niet denken buiten het kader van
den Volkenbond.
Tenslotte ging Barthou op do Saarkwestie
in. Hij legde er den nadruk op, dat het
bestuur" van het Saargebied door de ver
dragen is geregeld.' Na 15 jaar moet de
bevolking zicih verklaren, of zij don tegen-
woiordigon status wil gehandhaafd zien,
tot Duitscihland wil terugkoeren of voor
Frankrijk wil stemmen. Maar die stemming
moot vrij, moet oprecht zijn. Van Fransclie
zijde is voorgesteld', dat een verklaring
zou worden afgelegd1 door de Fransclie en
Duitsohe regeeringen. Duitschland heeft dat
van do liand gewezen. Barthou erkent, dat
Duitscihland in dit opzicht gelijk kon 'heb
ben endaarom liooft hij toegegeven. Het
probleem is daarna echter anders gestold.
Een stemming is slechts oprecht, wan
neer riij vrij is en geheim blijft. Barthou
heeft de bewoners van het Saargebied niet
willen blootstellen aan bepaalde represail
les. Als h\ anders gehandeld had, had
hij niet voor do Kamer d'urven verschijnen.
Hij legde cr den nadruk op, dan Frank
rijk prijs stelt op een spoedige regeling
dor Saarkwestie, dio niet slechts op de
Duitsdi-Fransolio betrekkingen, doch op de
geheele wereld drukt. Hij herhaalde echter
dat hij niet kon toestemmen in hot bepa
len van een tijdstip voor de volksstemming,
zoolang men geen voldoende garanties had
gegeven.
Do rede van Barthou word met groeten
bijval ontvangen. Do Kamerzitting werd
verdaagd 'tot Dinsdag aajislaande, doch de
debatten over do biutonlaudsche politiek
zullen pas do volgende week Vrijdag wor
den voorlgozot.
In politieke en parlementaire kringen
verklaart men naar aanleiding van de ver
klaringen van Barthou over do buitenland^
sche politiek!, dat dk> minister van builen-
landscho zaken in dio eerste plaats cm
tactisch-parlementaire manoeuvre heeft ver
richt om die midden groepen en de gema
tigde linkerzijde tevreden te stellen. Dit is
ook do "rod'cn, waarom hij ziöli zoo her
haaldelijk op Paul Boncour on Daladier
beriep. Barlhou wilde daardoor hol verwijt
ontgaan, dat onder zijn leiding oen an
dere koers in de Fransche buitonlandsche
po'iliek 'zon zijn ingeslagen.
99
Een monument van het „bewust wonen". De
inrichting. Beveiliging tegen brandgevaar. Enkele
cijfers. De tentoonstelling van de Bijenkorf.
IERLAND.
De Senaat afgeschaft.
De Iorsdi'e Kamer van Afgevaardigden
de'.Dail Eirean, heeft gisteren met 54
tegen28 stemmen de wet tot afschaffing
van den Senaat definitief aangenomen.
OOSTENRIJK.
Strenge maatregelen tegen aan
slagen.
lii den Oostcmrijksohen ministerraad' van
gisteren is besloten, dat de standiecht-
prooedure zal worden uitgebreid tot aan
slagen; met ontplofbare stoffen. Deao pro
cedure goldi tot dusverre slechts voor
moord, roof, brandstichting en zaakbe-
scihadiging onder bizonder gevaarlijke om
standigheden.
De ministerraad besloot vorder, bij staats
gevaarlijke actie van rijksambtenaren on
middellijk tot strenge maatregelen over te
gaan, zonder dat een langdurig onderzoek
wordt gevoerd.
HONGARIJE.
Go-er in g te Boedapest.
De Pruisische minister-president Goering
is gisteren door rijksregont Horthy ontvan
gen. Vandaag vertrekt hij naar Berlijn.
BULGARIJE.
Alle gemeenteraden ont
bonden.
Bij decreet van den Bulgaarse.hen ko
ning zijn gisteren de gemeenteraden van
alle Bulgaarsche steden en dorpen ont
bonden. Zoolang geen nieuwe burgemees
ters zijn benoemd, blijven do burgemeesters
belast met de zorg voor het bestuur.
VEREENIGDE STATEN.
De toestand te Toledo.
Naar uit Toledo in Ohio wordt gemeld',
hebben zich gistermiddag, nadat het 12
uur ruslig was geweest, ongeveer 1500
stakers in de omgeving der fabrieksge
bouwen verzameld en een nieuwen, aan
val ondernomen. Een hagel van sternen
werd naar de gehouwen en de nationale
garde geworpen. Do politie bewaakt alle
wegen naar Toledo, daar bericht ontvangen
is, dat uit Chicago on Detroit 200 com
munisten onderweg zijn, om do stakers^te
steunen,
'Bij d'e onderhandelingen tusschen de
stakers en de fabrikanten, waarbij ook
vertegenwoordigers van de regeering aan
wezig waren, handhaafden de stakers hun
eischen van een loonsverhooging van 10
procent en erkenning van dé vakbonden.
Men hoopt, dat het conflict thans spoe
dig bijgelegd zal kunnen worden. Do an
dere vakbonden dreigen met een sympa
thie-staking.
'Amerikaansche, motoren naar
Dui tschl and.
Naar verluidt hoeft Duitschland1 dezer
dagen in de Veireonigdo Staten 46 nieu
we vliegtuig-motoren aangekocht, zoodal
in totaal sedert 1 Januari van dit jaar door
Duitsdhlaind' 168 Amerikaansche vliegtuig
motoren zijn aangekocht, tegen 47 motoren
in het geheele jaar 1933. Terwijl in 1933
Duitschland' im do Veroenigde Stalen' voor
349.000 dollar vliegtuig-materiaal aankocht,
bedraagt dit bedrag in 193-1 reeds 1.169.000,
waarvan alleen in de afgeloopen maand
Alp-ril 261.500 dollar.
CHINA.
Japansch luchtbombardement
boven Ohineesch gebied?
Uit Shanghai wordt gemeld, dat volgens
berichten in de Ghinoescho pers Japan
sche vliegtuigen in eenigo streken ten
'Western van Tsitsjau verschillende dorpen
hebben gebombardeerd. In zeventien dor
pen zouden door het luchtbombardement
verwoestingen zijin aangericht, terwijl in to
taal ongeveer duizend Ghin-oesche boeren
zouden zijn ged'ood.
De laatste werkman is, nog niet uit do
fiatbouw aan liet Koemarktplein verdwe
nen, maar men mag nu toch langzamer
hand wel aannemen, dat (ditmeest mo
derne gebouw van Schiedam,voltooid, is.
Het is een monument geworden, dat ver
kondigt: er is een nieuwe tijd aangebro
ken, die door Sclu-edanisr.be ingezetenen,
en de SdhieJamscho autoriteiten wordt aan
gevoeld.
Men beeft in den torenbouw iets meer
te zien, dan een min of meer grillige
speling van het lot of een min of meer
geslaagde poging om anderen na- te doen.
PP» V l I u
gen 14 woningen op elke verdieping
telkens één links en één rechts van de
„straat", die gevormd wordt door een trap
penhuis on eon lift.
De woonruimte van ielke woning is aan
de voorzijde gelogen. Er is gebroken met
het tot nu toe (zoo zeer geliefde katnors-
mót-schuifdeuran-systeemDe huiskamer
staat in open verbinding mot oen naast
gelegen zijkamer, die ook gebruikt kan wor
den als hoeren-, studeer- of slaapkamer.
Do woningen in hot front zijn aan de voor
zijde 8.80 M.de woningen rechts en links
van do trappenhuizen 9.90 M. Do laatste
Gemengd Nieuws
Do strijd tegen de mopperaars.
Een 66-jarige handelsreiziger is te Ber
lijn veroordeeld tot een maand gevange
nisstraf om het feit, dat hij in Juli 1933
openlijk in een tram zijin misnoegen te
kennen had' «egovon over hot feit, dat do
tramkaarten die vroeger 27 mark kosten,
in prijs verhoogd, waren tot 40 mark, het
geen de man aanleiding gaf tot c!o op
merking ,dat de -nazi-bonzen van thams
niet beter zjjn dan de socialistische bon
zen van vroeger.
Zuiveraar van
Gebouwen en Schepen
Stadhoudcrslaan 37 - Schiedam
Telefoon 69655
hmü
fan
J. van Nellen is naar Milaan vertrokken,
waar bij morgen Mijndors zal vervangen in
den voet hal wed strijd legen Zwitserland, liet
afscheid van zijn verloofde
voor 'n werkelijk goede
waschhehandeling
STOOMWASSCHERIJ
a
.jJIEUWE HAVEN 85-87 - Tel. 68715
Het toronflatgebouw aan het Koemarktpl-ein.
De fiatbouw is het resultaat va-n logisch
donken, het aanvaarden van feiten en daar
uit trekken van een conclusie.
Beziet men eon stad va.n uit do hoogte,
dan springen het eerst in het oog de to
rens en keiken, als uitdrukking van het re
ligieuze voelen; de molens en fabrieken,
die het economisch element vertegenwoor
digen in het stalsbeel-1; het raadhuis, dat
hot symbool is van liet burgerlijk gezag en
nu komt daarnaast als nieuw element in
do stedebouw de torenwoning als uitdruk
king van „hét bewust wonen".
Ta oen tijdperk, toen men andere eischen
aan do woning stolde, werden ook andera
huizen gebouwd. De tijd weerspiegelt zich
in wat in bont en steen," in beton en ijzer,
wordt opgetrokken. En de toekomst - zal
moeten loeren of do bouwmeester uit wat
men dc school na '30 zou kunnen noe
men, "werk heeft geleverd, dat blijvende
waarde heeft.
Voor het huisgezin met kinderen is de
ruime eensgezinswoning ideaalgeef aan
al loenw omen dan, aan jonggehuwden die nog
alleen zijn on aan oudaren, die wéér al
leen zijn, oen flatwoning, waar alle ver
trekken vlak hij elkaar, op d-e zelfde ver
dieping liggen en het bewonen een mini
mum van energie vergt.
De knappearchitect, die nu een paar
jaar Onze stadgenoot is, de lieer H. Lcppla,
heeft lnj hot ontwerpen van den toren
bouw ami het Koemarkt plein, zichzelf
strenge eisohon gestold-; hij was zich be
wust, dat een architect, die zijn taak goed
opvat, oen cultureele taak te vervullen
heeft.
De opgave, die hij ter oplossing kreeg,
was -niet gemakkelijker moesten compro
missen worden aangogegaan, omdat men
re-koning had te houden met liet bestaande,
o.a. liet aanwezig zijn van een schoolge
bouw aam do achterzijde va.n de op te trek
ken torenflat! Van den houwer, den heer
C. Korsten, heeft de architect denrrmeest
inogolijken steun ondervondena'sl man,
die de dingen groot ziet en durft aan te
pakken, waar anderen aarzelend terug tre
den, heeft hij mogelijk gemaakt, dat oen
„nieuwlichter" op het gebied van woning
bouw zijn plannen kon verwezenlijken.
Moe'r bevoegden dan wij, dio leek zijn op
het gebied van de bouwkunde, hebben ver
klaard, dat wat uit de samenwerking tus
schen de hoeren C. Korsten en II. Lep pi a
is voortgekomen, behoort lot bot besic
wat er tot nu toe aan fiatbouw in oris
land- tot stand- is gebracht.
De torenbouw van oen. boganen grond
mat 7 étages sluit uitstekend aan op.den
fiatbouw Van bescheidener proporties langs
den nolterdamsrliendijk,
Twee verticale „straten" loopen aan do
voorziido door don torenbouw; aan elk lig-
hebben dan ook eigenlijk twee zijkamers
aan de straatzijde, waarvan één zonder
veel bezwaar tot slaapkamer kan worden
ingericht. Al deze kamers zijn 4.30 M.
breed.
De slaapkamers liggen in gewone ge
vallen aan' de achterzijde van de woning,
van do woonvertrekken gescheiden door
een gang, die evenwijdig loopt met don
voorgevel. Aan liet eind van de gang
vindt men een toilet en oen ingerichte bad
kamer. De keuken behoort tot het com
plex, achter de gang gelegen, ligt dus naast
do slaapkamers. Daardoor is toepassing van
d.oorgeefkaslen uitgesloten, maar van het
aanrecht in de kouken tot de gedekte
tafel in de woonkamer is slechts een af
stand van een paar meter.
Komt men langs d-e trap 'naair boven
of stapt men uit de lift, dan arriveert
men op een vestibule, met links en rechts
de toegang naar twee verschillende wo
ningen. Iedere woning heeft nog een kleine
hal, voor mén in de eigenlijke, gang komt.
Tusschen hal cn vestibule zijn zware
ijzeren deuren, die bij brand zich automa
tisch sluiten. Daarbij is gebruik gemaakt
van een z.g. smolpunt. Wordt een Iw-
paalde temperatuur bereikt, dan vallen de
deuren dicht en is de woning brandvrij
afgesloten van de vestibule en het trap
penhuis met liftschacht.
Bij don houw van do torenwoning is
meer clan gewone aandacht geschonken aan
beperking van het brandgevaar. De eischen,
die in dit verhand werden gesteld, waren
-niet gering.
Voor meerdere stijfheid, doch tevens lot
vermindering van brandgevaar, zijn op de
le, 3e, en Ge él ago vloeren van beton aan
gebracht. De stalen kolommen, waarop het
geheele gebouw rust, zijn omgeven door
beton of steen, zoodat doors me! ten prac-
tisoh is uitgesloten.
Voorts zijn twee ijzeren wentel trap pen
aan d-e achterzijde van li-et gebouw aange
bracht, die reiken van het platte dak tot
aan den grond.
En dan is er nog een extra voorziening
getroffen. Aan de voorzijde, in elk trappen
huis, loopt een dikke buis loodrecht naar
hoven, die op den beganen grond dadelijk
kan worden aangesloten met de motor-
brandspuit. Op e'ko verdieping kunnen
slangen op die buis'worden aangekoppeld,
LAMPEKAP
m ORNAMENTEN
Mag. „'I LICHTPUNT"
zoodat het ov-ontu-oel niet noo.lig zal zijn
brandslangen tientallen motors op te trek
ken dc vaste buiz.on fungeeren zoo noo-
dig voor slangen!
Voor met den bouw werd- bogo-rmen zijn
800 heipalen in den grond- gelreven; voor
den kelder en beganen grond is 650 M3.
l.ieton gebruikt; voor liet geheele gebouw
1250 M3.bovendien zijn nog plm. 1 mil-
liocn stcenen verwerkt.
Het stalen s'kelet, dat door <i-o N. V. Gebr.
Vincent geleverd weid, weegt 300.030 K.G.,
Hel -ontwerpen en uitroeien van een derge
lijk werk, zoo, dat alles precies past en
ter plaatse slechts bevestigd behoeft te wor
den, is een arbeid', die respect afdwingt,
even als bet precies berekenen van do
draagkracht der ijzeren binten. Er moest
ook gerekend worden mot die geweldige
kracht die winds toeten op bet booge bouw
werk uitoefenen; in verband daarmee zijn
bizioudere voorzieningen getroffen.
Do liften, die tot de 7e etage gaan, kun
nen 8 ii 9 personen - in totaal 750 K.G.
vervoeren. Ze zijn heel gemakkelijk te be
dienen en alle voorzorgsmaatregelen ter
voorkoming van ongevaJlou zijn getroffen.
Op het ruime, platte dak heeft men bij
helder weer een prachtig uitzicht orer de
stad en omgeving. Enkele boven het dak
uitstekende bouwsels en de min of inecr
grillige vorm, de gedeeltelijke afschutting
met glas en 'n betonnen plaat zijn oorzaak,
dat hot dak koelemaul geen onpretligen in
druk maakt. Al zit men 35 M. hoog, er is
altijd toch wel een luw plokje te vinden,
waar men met genoegen vertoeft.
In den kelder beft nten eten ketel voor
de centrale verwarming aan on oen pomp-
inslallalie, die de druk op hot water in do
leiding vergrooL Het water zou zonder
deze installatie niet verder komen dan .do
vierde verdieping. Op d-e vestbulcs en in
het trappenhuis kan men 's avonds het
licht inschakelen, dat na 3 minuten auto
matisch weer gedoofd wordt.
De bewoners van de flat kondem precies
zeggen, wanneer de school uitging. Dan
werd n.l. druk het „sdicldourtjc"' beoefend.
Dat spelletje tieeft thans geen aantrekkelijk
heid meer, wanthet belletje buiten
„gaat" niet meer, d.vv.z. niet o-ver dag.
Wil men één dor bewoners laten weten,
dat men gearriveerd is, dan vindt man be
neden in het trappenhuis oen bord met
schelknopjes. Een jongen of meisje, die
hel schelüeurtjos-spet beoefent, zou dus
naar binnen moeten gaan en heeft dan veel
kans L'.j ciijn kraag gepakt te warden,
's Avonds na 10 uur zijn do knopjes buiten
weer ingeschakeld.
Elke vier woningen hebban één spreek
buis, z.oodat liet voor bakker, kruidenier
en wie er meer met boodschappen aan
de deur komt, niet noolig is zipli naar
boven le begeven.
Op één der vele moeilijkheden, die de
architect had op te losse», willen we nog
wijzen.
De begane grond moest worden ingericht
voor verkoopruimte, waarbij eiscli was:
weinig kolommen om ruimte to winnen en
liet overzicht to vergemakkelijken. Maar
op allo étages komen kleinere vertrekken
voor en waren heel wal steunpunten noo-
dig voor het verkrijgen van afscheidingen.
Magazijn De Bijenk,o: toont hoe men om
flatwoning kan inrichten mot oudere hou
ten- en met moderne, stalen meubelen. Dok,
die niot.in liet nieuwe flatgebouw een wo
ning betrekken, kunnen op de tentoonstel
ling van do Bijenkorf, die de volgendo
maand nog gecontinueerd' wordt, nieuwo
indrukken mot betrokking tot woningin
richting opdoen. Hot is niet al'ij I u-o'ig
Oeïe courant TerBchijnt dagelijks, met uit-
eomloring van Zon- en Feestdagen.
Frjja per kwartaal f2.franco per post
f2.50.,Prjjs por week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aaugenomon.
Advertontiëu voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan hot Bureau
bezorgd zijn, 'e Zaterdags vóór O uur.
Een bepaalde plaats van advertentiSn.
wordt niet gewaarborgd.
SCH1EDAMSCHE COURANT
Prfls do» AdvartenUBni van 1—6 regel» f IJSSt
tedere regel meer fO.30) In bot Zaterdagnummef
15 regels f 1.80, iedere regel meer f0.35.—
Reclames f0.75 per regel. IncasBokoetenScUj
poatkwltantles 15 ets. Tarieven van advertentlön
bn abonnement zijn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klein*
Adverteattön 'opgenomen 5 f 0.50 t/m. 15 woor
den 10.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 'cent tót een maximum van 80 woorden.
'g Woensdags: Klolne AdvertontiBn tot 25 woor
den f 0.25, mits. vóór Dinsdagavond Buur aan hot
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentlên 11.00. Indien
tiet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd
BSC
Laai Uw
door ons overtrekken en bij verhuizing Uw
overhangen volgens voorschrift G. E. B.
HOOGSTRAAT tOfl TEI.KFOON fi.sS!l.
