Dinsdag 7 Augustus 1934.
De laatste gang van Von
Hindenburg
DE FREGATVOGEL
Van Neudeck naar het Tannenbergmonument.
Hitier en Goering aan de baar. De droeve
tocht door den nacht over de stille wegen
van Oost-Pruisen.
No. 20712
Tel. No. 68103, 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923.
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Gisteravond hebben te Neudeck de fa-
ïniliel-edelii van Von Hindenburg afscheid
genomen van hel stoffelijk overschot van
don overleden rij'kspresident.
Do kist slaat opgesteld op de katafalk'
in 'do hal van het Imis. Do oorlagsvlag
dekt de kist m daarop, liggen hiolm en sa-
hel, dn in do nabijheid oön icussein met
dfi'n maarschalksstaf en do ordeteoköneu.
Vier officieren houden do dood on wacht.
Als het donker wordt, komen do bload-
verwalnten afscheid nomion: do kinderen,
de kleinkind enen, do achterkleinkinderen.
Ook het personeel van het huis is in do
hal aalnwezig.
Veldbisschop Dolirmalnn spreokt met ge
dempte stam vain don grooten doode.
„Blijf bij Ons, want het zal avond wor
den", zoo begint hij', zijn rouwpredicatio,
Dn'n spreokt hij! van de goede eigenschap
pen van den dooide, van zijln geloof en
zijn trouw. Psalm 62' vers 2 neemt do
prediker tot zijln uitgangspunt. „Mijn ziel
is stil tot God". Dain spreekt hij van hot
verlies, dat de familie lijdt, eer zij dom
den doode overgeeft aan hot volk, waar
toe hij behoord beeft en waarvoor hij een
vader des vaidcrlainds was. Uit zijn geloof
heeft hij do kracht geput om dat to dra
gen, wat hem hot lot heeft opgelegdgroo-
tc e'n sehoone, maar ook liet hittere.
Bohrma'nn roemt hot geduld, do wovlor-
baro gelatenheid en do hoopl, dio dom
overledelne kenmerkte. Uit zijln gevouwen
hainden op het sterfbed bobben wij'
aldus do prediker mog eenmaal do
stilte gevoeld, waarin hij ons het boold
vain ware vriendschap1 en goedheid des
harteln was. Hij dankte waar hij kan her
velen, hij verzocht waiar hij kon eischon
Nog eenmaal dankte do void bisschop
dc!n doode voor alles, wat bijl hoeft go,laan
voor zijln familie, zijn volk en de wereld
Daarna sprak hij den zegen uit.
Hel gemengde koor van Freystadt zingt
dan „Wees getrouw tot in den dood".
Daarna spreekt de prediker het gebod1
uit.
Dan schallen de hoorns uit bet doikero
park, Het Laatste stille uur is voorbij. De
deuren worden geopend on do officicron
diagrtn de kist op de katafalk voor liet
buis, waar vclon er getuigo van zijn, dat
de grooto Voln Hindenburg zijln buis voor
de laatste maal verlaat.
Rijkskanselier Hitler beeft zich gister
middag per vliegtuig Inaar Oost-Pruisen
begevdn. Op don weg van Mariënburg naar
Hohönstein over Boutsch-Eylau, Osterodc
On Muchlen zij'n ïntussebdn do laatste voor
bereidingen voor de opstelling van de fak-
kei vacht aaln den gang. Deze wacht strokt
zib uit over een afstand van 100 K.M. Op
den weg FreystadtNeudeck staan reeds
de rijkswoeraEdoclingen, dio den rouwsloet
zullen vormen.
Twee kilometer voor Neudock staan de
escadroins der rijkswoer, do formaties, die
thans de kist overnemen on verder zullen
B ©UN ANIENTÉM n
m a a. ,,'t Ei. tCHTPUNT"
rmouviitAA'i imi -
t ut,bi don iissar,
begcleidon. Do weg voert door donkere
bossclian, dan weer door dorpen en langs
velden. De weg is bestrooid met dennen
groen, wit zand cn bloemen.
Langs de weg staan de plaatselijke groe
pen der N.S.DA.P. met haar vanen, af-
deelingen Hitlerjeugd, arbeidsdienst, brand
weer, ambtenaren, beambten, enz. Ruiters
houden den weg vrij. Er ligt oon plech
tige stemming over bot golioei: het is stil
en rustig, men boort nauwelijks een woord
spreken. In Dieutsch-Eylau hangen vainalie
huizen de zwart omfloerste vlaggen, romv-
gnirlaindos zijn over dé-straten gespannen.
De weg is ook bier bodokt mot groen en
bloemen en do toeschouwers staan vele
rijen dik. Na Beutsch-Eylau gaat de tocht
weer door dorpen, vlakten, langs volden.
13ij dén vekllieersbeuvel van Proegenau
is alles voorbereid. Daar zal do doodo nog
ebnmaal stil houden op dc plaats, waar bij
ddn groeten islag van Oost-Pruisen beeft
geleid.
Men schrijft ons uit Neudeck:
Gisteravond tusschen negen en tien uur
heeft do overbrenging plaats gehad van
liet stofeiijk overschot van den overleden
rijkspresident Von Hindenburg van bet huis
te Neudeck naar liet Taunenbcrg-monument
Over Neudeck daalt de schemering. De
plechtige stilte, dio er heersebt, wordt
slechts onderbroken door het marcheeren
der colonnes, dio aanrukken voor de romv-
parade en door de korte commando's.
Na do beëindiging van de familioplch-
tighcid! in bet slot vlammen met roodgee-
leu schijn in een verren omtrek duizen
den fakkels op. De voorgevel van liet
slot wordt daardoor bel verlicht.
Op dat oogc.nl>!ik verschijnt in generaals
uniform minister-president Goering. llij be
geeft zich in liet slot en legt een prach
tige kians met zwart-wit-rood' lint op do
kist.
Dan openen zich de deuren van den
ingang om den grijzen bezitter van Neu
deck voor het laatst door te laten.
Onbeweeglijk slaan de compagnieën.
Acht officieren dragen de kist, die bedekt
is met do oorlogsvlag, den lielm en den
degen van den veldmaarschalk, naar bui
ten en zetten hem neer voor het portaal.
Do beide muziekkorpsen spelen op dat
aoscnbhk: „Beveel gerust Uw wegen!"
Dan roffelen de trommen dof. Het oude
commando schalt door don nacht: „lielm af
voor bet gebed1!" Aangrijpend klinkt liet
oude koraal: „leb bete an dio Macht der
Liebe". Veldbisschop Dolimann zegt dan
eenvoudig: Na- nemen wij afscheid van den
vader en den boor van d'it huis door bet
laatste Onze Vader te bidden." Hij spreekt
daarna den zegen uit onder doodschc
stilte.
Deutsch-Eylau, waar de bereden Icger-
afdoelingen zich bij den stoet aansluiten.
Do sloet, die dan voorttrekt in het
schijnsel der fakkels, tusschen cle iioog
oprijzende boomen in het zwijgende land',
bedt een machtigen aanblik. De muziek
korpsen laten een plechtige treurmuziek
hooren.
Aan den spits marcheert het corps trom
petters van het artillerie-regiment. Daar
achter volgt een esoadrom van het ruiter-
door George Owen Baxter,
naar den Amerikaanschen roman
bewerkt door J. M. P.
20)
„Doe je praatjes vlug, h5. Maak het
kort."
„Moet je zoo gauw v „er terug vroeg
Asprey, kalm als een rots.
„Weet niet ie kunt het nooit weten.
Hij was als eert slang vlug en zeker in
alle3 wat hij deed," verklaarde moorde
naar.
„Wie was dat?"
„Over wie heb ik je verteld?" schreeuw
de Renney in een plotselinge zenuwuitbars-
ting, „Ik heb je over hem gesproken,
is het niet? Over die glibberige slang,
dien gladden duiivd, Geraldi."
„Je zeide, dat je hem van den top
van een spoorwagen hebt gescholen. Dat
moot toch nogal finaal oon einde aan hom
hebben gemaakt."
„Misschien denk jo dat," merkte Ren-
ney op. „ik dacht het zelf ook, maar
van ai hot begin twijfelde ik; ik doodde
hem, ik schoot een kogel pal door zijn
hersens, ik wierp hem van dien trein af
met een vaart van vijftig mijl per uur.
°5 WJ8 lxa* Scheelo afgrond om naar
beneden te vallen. Er zijn genoeg „de
nim om aan te nomen, dat-io dood is en
toch voo ik niet dat-io dood is. Hij is
met dood en begraven. Ik voel hem jios
adder in myit hoofd1."
Geraldi was getroffen door wat domoor-
donnar zeido; nooit tevoren had hij een
regiment en de oerewacht-compagnio van
het infanterieiegiment met de vaandels.
Dan volgt de clief van den staf der eer
ste divisie, kolonel Hoepner, die op een
kussen den maarsch,alkstaf van Von Hin
denburg draagt en officieren met de ordc-
leekencn van den maarschalk gegdeiden
hem.
Door zes paarden getrokken volgt het
affuit met het stoffelijk overschot. Zes
officieren van het eerste artillerie-rcg ment
houden den teugel. Achter de kist schrij
den do verwanten cn de naaste vrienden
van den grooten doode.
Dan volgt do generaliteit van-het leger,
met aan don spits luitenant-generaal Von
Rundstedt en luitenant-generaal Von Brau
schitseh. Daarachter marcheeren de muziek
korpsen. De overige dooien van hot inliin
terie-regiment er. oen batterij artillerie vor
men de staart van den stoet onder leiding
van den commandant der rouw-pamde, ge-
neraal-majoor Wodrig.
Langzaam rukt de rouw-parade tuss hen
do fakkeidragende S.A.- on S..S. op in de
richting van Ileinrichsau. Dof klinkt de slap
der compagnieën, dof rollen d'e affuiten
on de hoeven der paarden trappelen op
den weg.
Na twee kilometer wordt de eerste rouw-
parada afgelost door een tweede, die be
staat uit oen gemotoriseerde afdeel mg en
een compagnie rijwielen en motorrijwielen
Nog eenmaal presenteert de afgeloste co
lonne het geweer en liet stoffelijk over
schot wordt door officieren van het eerste
affuit overgebracht op een motor affuit.
Dan beweegt zich in een wat snellere
vaart do stoet door oen ononderbroken
gang van fakkels in de richting van Tan-
nenberg.
In allo dorpen luklen de klokken. 'Oost-
Pruisen geleidt zijn veldmaarschalk naar
de laatste rust, op do plaats van zijn
grootste overwinning.
Guirlandes hangen van boom tot boom
en op sommige plaatsen heeft men dlc
vruchten van het veld daarin gevlochten.
In Ostorode zijn lichtende zuilen, op
gesteld, do lantaarns zijn ouitloesxt. Hot ge-
heele dorp is op de been.'Uit do gVdieele
streek zijn tienduizenden hierheen geko
men om den stoet te zien voorbijtrekken.
Op verschillende p'antsen zijn eer'poorten
opgericht met een iaateten groet, Ook bij
Reichenau staan d'e menschen reeds sedert
uren in afwachting van den droeven stoel.
Bij Proegenau buigt dc stoet van den
grooten straatweg af en gaat voorbij Pan
nenborg met de Ordekcrfc. Dan komt men
langs den Veklheexsheuvei, waar een monu
ment er aan herinnert, dat generaal-:eld-
maarschalk Von Hindenburg van hier uit
den slag bij Pannenborg le dele. Bij Paulsgut
zwenkt do stoet weer naar het Noorden,
naar llohenstein en vandaar naar het Tan
nenberg-monument.
Op weg tusschen llohenstein en Panisgui
staan tusschen do spoorwegkrnising en IIo-
duidelijker bewijs gezien van telepathie.
Ontwijfelbaar was Renney iets meer dan
een armzalige bruut; hij was hoog ont
wikkeld en gevoelig een scherp ver
stand een eleotrische geest van voor
voelen. Asprey van zijn kant merkte het
ook op.
„Je bent te scherp om ooit gelukkig te
zijn," zeide deze. „Is dat niet waar,
vriend Je hebt mij je naam nog niet ge
noemd."
De ander grinnikte langzaam; hot was
niet de lach met de witte tanden van
Geraldi; zijn glimlach br-gon aan de mond
hoeken, die omkrulden en een voor oon een
rij gele tanden lieten zien, als een waak
hond, dio nijdig wordt op een indringer.
„Ik ben Renney."
„Zoo, ben jij Renney," zeide Asprey.
„Dat verklaart alles, geloof ik. En jij
bent dus Renney. Ik dacht, dat Renney
een grootor man was."
„Zoo dacht je dat? Wel, dat is hij
niet, hij is van mijn grootte. Ik beu het
zelf. En ik zal je wat zoggen," voegde
de moordenaar er giftig aan toe, „al was ik
maar lialf zoo groot, dan zou ik nog
groot genoeg zijn,"
„Natuurlijk zou je dat," antwoordde As
prey. „Alles wat jo to doen hebt is een
revolver te kunnen aftrokken. Zelfs een
kind beeft daar kracht genoog voor."
„Is dat alles, wat ik te doen heb?"
smaalde do misdadiger. „Wel, ik ben ten
minste mans genoeg voor het werk, dat
ik te doen heb."
„Maar vertel mij eens, Renney, heb je
altijd1 dit soort van werk gedaan?"
„Vraag het aan je noef," antwoordde
Renney somber. „Hij kent mijn loven. Als
hen-dein de troepen opgesteld van het es
corte, dat van hiér af do kist mot het
stoffelijk overschot van het auto- en motor-
oscorlo zal overnemen.
Tegen den morgein wordt liet kond. Een
grooto menigte heeft zich langs den weg
geschaard. liet is kwart voor vijf als de
sloiet Tannonberg nadert. De auto die do
mol or affuit met don kist heeft getrokken,
stopt.
Langs den langen weg lot aan liet mo
nument staat de arbeidsdienst der S. A.
on S. S. geschaard en daarachter in dielhto
rijen de bevolking.
Reeds te ongeveer vijf uur hoort men
bij liet Tannonberg gedenkteckein in de
verte do klanken dor treurmuziek. Dit is
bet pignnal voor hot ontsteken der reus
achtige offervuren op d<* acht lioogo toiens
van hot monument. Zwarte rookpluimen stij
gen naar dart onbewolkten blauwen hemel
omhoog. Dan nadert de stoet en zwenken
do beido voorste oscadrons voor den ingang
naar rechts en links.
Gcdempte commando's klinken. De kist
wordt van do affuit gelieven en door
twaalf o'ficieren van leger en marine in
den Voldheorloren godrngcin, vanwaar het
stoffelijk overschot na de romvplechtiglieid
zal warden bijgezet in don daartegenover
Üggpuilen Manreohalktorem, liet achter de
affuit komende gedeelte van dm stoet Irekl
\earder den straatweg o<p. Nadat de vaan-
deicompagnio van de Rijkswcer liet monu
ment weer heeft veiiaten, ligt het weer stii
in den vroegen ochtend.
DUIÏSCHLANI).
E e 'n II i n d c n b u r g P 1 a t z te R e r 1 ij n.
De politicprcsident van Berlijn, Ton Le
voizow; heeft met toestemming van liet
Piuhisohe ministerie van liinnenJandsche
zaken en op instigatie van den eerste
buigemeesler van Berlijn, het plein „Var
den Biandeidiurger Tor" in Endenburg-
platz omgedoopt,
FRANKRIJK.
Do onlusten to Constantino.
Omlient de bloedige ;"/obeurtonissen in
Constantino worden thans nadere bizon-
je hem ontmoet ora den hoek"
weer met dien sinisteren glimlach
„vraag het hem, en hij zal het je ver
tellen."
„Mijn neef, neef Edgar?" vroeg Robert
Asprey,
„Ja, hij."
„En wat heeft hij met jo te doen
en met mij?"
„Hoe voor den duivel kan ik dat zeg
gen?" antwoordde Renney, „behalve dat
hij' mij zond."
„Zond hij je?" riep Asprey uit. „Hoeft
hij je gezonden?"
Renney zakte nog wat dieper op zijn
kruk door en stak zijn hoofd nog maar
naar voren.
„Dat treft je, hè?" zeide hij. „Dat is
je wocko plek, is het niet?"
Robert Asprey stak oen langen arm uit
en leunde tegen den muur; zoo hield hij
zich op, zwaar ademend en veegde lang
zaam met de andere hand over zijn voor
hoofd.
„Edgar is altijd wel man, ik was zijn
vriend! Hij is dus het is niet mogelijk!"
„Dat zijn de dingon, waarmee je altijd
rekening moet houden", zieide do ander
ernstig. „Dat zijn do dingon, waarop j. oei
lotton. Het is niet, wat je ziet, dat do i, ei-
te waard is om te weten, maar wat achter
den muur is, om don hoek, iu do lucht
dat is, wat je moot voelen en gissen en
probcoren te weten le komen. Dat is ook
de reden, waarom ik niet voldaan bon over
mijn dood an Geraldi. Ik zal terug gaan om
hem te zien liggen tusschen de rotsen
met zijn gezicht, stukgoreten doer do
gieren, dan zal ik gerust zijn."
„Edgar, Edgar", mompelde Robert
Asprey. „Maar waarom? Wat kan iiij er
bij winnen?"
„Ilo, ho", beet Renney hem toe, „weet
je niet, dat je vrouw rijker is dan de hel
„Rijk?"
„Oh, man vertel eens, waar ben je al
dien tijd al die jaren begraven ge
weest?"
„Rijk, rijkl" echode Asprey, moer on
moer in de war. „Maar mijn vrouw heeft
mij voortdurend geschreven over de vrees©-
lijke armoede en ik heb als een slaaf
geweikt om een beetje geld to verdienen
om te sturen
„Je spreekt als een dwaashoofd", zei
de Renney kortaf. „Je vrouw weet zelfs
niet, dat jo leeft!"
Asprey fronste de wenkbrauwen en zei
de in het geheel nieis.
„Wel, als zij kon denken, dat je werke
lijk in leven bont, zou zij er dan over
denken om hem tete trouwen
„Wie?" riep Asprey uit.
„Ie weet wel dion vetten noef van
jo!"
Robert Asprey sloeg met zijn harde
vuisten tcgon zijn iioofd. „Alweer Edgar!
Maar mijn brieven
,)ilij is een handige snuiter met de
pon!"
„Dat is bijl" riep Asprey uit. „Ja, dat
is hij i Ik herinner mij dat, toon hij nog
een jongo man was. O, G odRij zweeg,
derhedon békend.. De Mohammolaansche
bevolking zou in beroering zijn gebracht
door het optreden van oen dronken sol
daat, die oen. moskoe was binnengedron
gen. De boschonk'eno zon afkonslig zijn:
geweest uit de Jodenwijk van Constantino.
Do geboete Jodenwijk lijkt een groote puin
hoop cn de rnaloricele schade is nog niet
to overzien. Vijf en-twintig personen zijn
bij de botsingen om liet loven gekomen,
waarvan 22 Joden.
Onder de slachtoffers bevinden zich acht
kinderen. Hel aantal gewonden kon nog
niet met zekerheid vastgesteld worden.
OOSTENRIJK.
De verliezen dor ops tandelln-
geli in Ivarintliië.
De bladen publiooercn nog steeds bi-
zohdcrbcdon over do gevochten wan 25,
26 cn 27 Juli. liet aantal dooden aan dei
zijde der opstandelingen bedraagt moeit
dam honderd. Er zij'n 6100 personen ge
vangen genomen. Aan regeeringszijdo zijn
ongeveer <10 personen gedood.
ITALIË.
Begin der vl ootm an oeuvre s.
Gisterochtend zijn de vlootmanoeuvres
begonnen in de golf van Caela. Doel dezer
manoeuvres i.s het oefenen in het scliietonl
bij grooto snelheden.
Arpinati verbannen.
Do uit de faseislisclie partij gezette
vroegere staatssecretaris van liet ministerie
van binnenlandschc zaken, Aupinali, ia
veroordeeld lot vijf jaren ballingschap.
Kerk en Sctio©!
N e d. Her v. K o r k. I
Beroepen te Juti'ijp-IIommerts, d«. J. v.
d. Ilcido te Mimnertsga; te Elbcn (toez.)
ds, L, A alders to Vaals.
Aangenomen naar Voltenliovo ds. G. CL
van Niftrik te Schraard (Fr.).
Bedankt voor Ileeronveen-Neyohaske, ds.
L. Kuier te Birdaard.
Geref. Kerken. I
Beroepen te Vinkeveein II. P. Rutgers,
cand. te Snoek.
Aangenomen naar O, cn W. Souburg ds.
C. B. Bavinck te Hook (Z.).
Bedankt voor Monster, ds. Jac. Andrea
te Poortegaal. I
Evang. Luth. Gem.
Aangenomen naar Kampen, mej. ds. J.
xY. Hainmcrsen te Woerden-Bodegraven.
Vrij Evangel. Gem.
Benoemd' tot voorganger te Corinchem
G. J. W. Vaasson, Evangelist to Brussel.
verslagen door verdriet en verwondering.
„Renney", zeide hij plotseling, „jo bont
voor dit werk betaald 1"
„Geen eont", zeide Renney, „maar dat
komt nog. 0, ik zal or voor betaald' wor
den 1"
„Zoo", zeido Asprey, „maar laat me je
dit vertellen; je ziegt, dat mijn vrouw rijk!
is
„Zeker, alles wat jou mislukte, is in
goud' veranderd'. Dat is, wat iedereen be
weert."
„Dan is die rijkdom mijn."
„Die rijkdom is van je geest, niet van
jou."
„Renney, geloof je, dat je op mijn woord
kunt vertrouwen?"
„Zeker, ik geloof, dat jo eerlijk bent."
„Dan zal ik jo wat zeggen elke cent,
dien ik op do wereld bezit, zal jij krijgen.
Ik zal er voor zorgen, dat je alles in han
den krijgt, als jo de .zaak wilt omdraaien!
en mij helpen met deze zaak, of zonder
hulp, laat mij eenvoudig vrij om hem
to zoeken om Hij hield' op, door
emotie gesmoord.
Renney, die met bewondering en gijn-
storende oogen luisterde, knikte begrijpend',
„ik begrijp het", zeide hij.
„Jo hoort het, Renney! Ik meen, wat ik
zeg; a' rijk bon, bezwoer ik jo, d'at
ik je alte. zal geven. Edgar-O, God!"
I
(Wordt vcrvolqdh
I
Das* eonran» var«eh§nt dsgelffka, met uiW
seB-doring ?s.n Zon-<m 'Jeestdagen. g/Ste J33r£3n2.
Prijs per kwartaal 2,franco per port
£2.50. Prijs per week: 16 ets, Afzon
derlijke num;ners 4 ots. Abonnemeate»
worden dagelijkB aangenomcE.
Adrertentiên - oor tiet eerstvolgend num
mer moetea vóór elf tsnr aan bet Bureau
bezorgd zijn, 'a Zaterdags vóór O uur.
Sen bepaalde plaat» van sdvertentiSn
vrordt niet gewaarborgd.
SCHIED&MSCHE COURANT
Prflader AdTartenHSas van 1—6 regel» MJSSj
Iedere regel meer fO.SOj In het Zaterdagnumraer
1regele t t.SO, Iedere regel meer I OAS.
Reclames (O.H> per regel, Incassokosten 5 ets*
ixwtkwltantleaw ote. larleven van advertentlën
bij abonnement sQo aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleins
Advertent, opgenomen i f Ü.50 t/m. v5 woor»
den, f 0.16 t/m. 25 woorden. Elk woord moer
6 can: tot een maximum vs,a 80 woorden.
's W osnsdagsKlei no Ad verten U8n tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau betorgd.
'e Zaterdagsi Kleine AdvertentiBn I tüQ, indien
alet vóór Vrijdagavond O nur bezorgd
B
Laat. Uw
door ons overtrokken en bij varhuizing Uw
overhangen volgens voorschrift G. E. B.
Het stoffelijk overschot van wijlen president von Hindenburg, onder
bloemen bedolven, opgebaard In lijn werkkamer te Neudeck
