Vrijdag 21 September 1934. EERSTE BLAD. DE MINDERHEDEN-KWESTIE STADSNIEUW S No. 20751 HHH Tei. No. 68103. 68617 en 68923. BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL, 68103, 68617 en 68923. Postrekening No. 5311. BUITENLAND Behandeling in de politieke commissie van den Volkenbond. Do politieke com missie van. den Volken band heeft gisteren oen aanvang gemaakt met de bespreking van het Poolscbe voor stel tot göneraliseering dor bepailingen be treffende de bescherming der minderhe den. Fotitsj verklaarde namens Zuid-Sla- vië, dat hij. het dawenschelijk achtte, dat aam enkele staten in dit verband spe ciale verplichtingen zijn opgelegd. De Nederland sell© gedelegeerde, mr. J.i A. N. Patijln, verklaarde, dat hij er zich van bewust was, dat het algemeen rege lde van de minderh-e lenkwestie ongetwij feld groote moeilijkheden met zich mede brengt. Ook bestaat er een zeker gevaar', dat bij goneraliseering de minderheden van eenige staten verkleind worden. Des niettemin stemt hij loo in generaliseering in don zin van het Poolscho voorstel, in dien die goneraliseering tot Europa be perkt blijft. Tegelijkertijd sloot de Neder- landsche gedelegeerde zich alan bij het protest van Frankrijk, Engeland en Italia tegen de verklaring van den Poolschrai, minister van buitenlandsche zaken, waar in Polen zich onder bepaalde voorwaar den van modewerking aan het minder heid en verdrag bevrijd heeft. De Zwitserscbe bondsraad Motta ver klaarde zich accoord met het principe der generaliseering. Slechts den weg der procedure, namelijk hot bijeenroepen van een internationale conferentie, zooals Po len dat voorgesteld heeft, acht hij niet gelukkig. Een dergelijke conferentie zou waarschijnlijk tot een mislukking leiden, en gevaarlijk zijn voor den Volkenbond1. Ook hij-legde er den nadruk op, dat het aiet aangaat, bestaande verdragen op te zeggen, wanneer de toepassing daarvan, den een of anderen staat niet meer con venieert. De Zweedsché gedelegeerde "verklaarde zich voorts een doelmatige minderlielen- beschermi'ng, doch bet Poolsche voorstel 'achtte hij te verstrekkend. Nadat de vertegenwoordigers van Ca nada en Albanië nog gesproken hadden, weid het debat verdaagd tot Vrijdagmor gen. ENGELAND. Koninklijk bezoek. Gisteravond is koningin Mario van Roe menië te Landen aangekom-dn, waar zij eenige dagen zal doorbrengen, voor zij naar Balmoral Castlo za! vertrekken. Het is zo,o goed als zeker, dat koning Alexander van Zuid'-Slavië een officieel be zoek aan Landen zal brengen, ter verbete ring van de bedekkingen tussolien Groot- Brittannië en Zuid-Slavië. De moeilijkheden in de mij n- industrie. De minister voor het mijnwezen heeft bemiddelingsvoorstellen voorgelegd aan de vertegenwoordigers der mijneigenaars ©n der mijnwerkers. De beide partijen zullen deze voorstellen Maandag te Cardiff bespreken. Opschorting van het vloot- bouwprogram. Naar verluidt is het waarschijnlijk, dat de Britsclie regiering liet indienen van het vlootbouwprogram 1935'36 zal uit stellen, als een gebaar van bemoediging voor de a.Sj. vlootbesprokingon. Hot pro gram zal dan eerst weer ter hand wor- do'n genomen, wanneer de resullaten der vlootbesprekingen bekend zullen zijin. DUITSCHLAND. De ontvluchte c ommunisten. - Naar door do staatspolitie van Stetlin wordt medegedeeld, is het de geheime staatspolitie gelukt een op 18 September uit do gevangenis Altdam gevlucht com munistisch functional is Tomkewitz, tc ar- restocen. P' tegelijk met hein ontsnapte drie an dere communisten bevinden zich waar schijnlijk op het oogonblik nog in Sleltin of omgeving. Men acht het echter niet uitgesloten, dat zij hun vlucht naar het buitenland zullen trachten voort te zetten. Von Papen on d'e kerkelijke kwestie. De vroegere vioe-kans'eli-er Van Papen publiceert oen verklaring, 'waarin o. m. staat, dat liet hem in verband met zijn hizomdero missie te Weeinon niet meer mot- gelijk is de werkgemeenschap van Katho lieken te leiden, Killer heeft Von Papen bij beschikking van 9 September toegestaan als leider d'er Katholieke Duitsehers af to treden. Von Papan wijst or ap, dat de houding van den nationaal sociaüslisclieiii staal tegenover de Christelijke en de Katholieke kerk bij monde van den. Füliror ondubbel zinnig is uitoongozot. Kort geleden nog hebben onderhandelin gen plaats gevonden om de dubbelzinnig heden ter zijde te stellen, Von Papen ver klaart te weten, hoe zeer Hitler do paci ficatie tusschcn kerk on staat ter harte gaat. FRANKRIJK. Eein pact met Sovjet Rusland? De Geneefsche correspondent van de „Age'nce économiqme et financière" liecht veel waaide aain de bespreking, die Bar- thou en Massigli gisteren met Litwinof en Rosenberg hebben gehad. Deze bijeen komst aldus de correspondent is dienstig geweest voor de toekomstige sa menwerking tusschen Frankrijk on Rus land tot het behoud van den vrede. Er wordt gesproken over een Franscb-Rus- sisch pact, dat weldra zal worden geslo ten, en dat zich in het kader van het Volkenbondspact zal bewegen. OOSTENRIJK. Drie doodvonnissen. De jury te Salzburg heeft drie arbei ders uit Sauris wegens het zonder vergun ning bezitten van ontplofbare stoffen, tor dood veroordeeld. SOVJET-RUSLAND. De handel s'betrekkingen met S ov j et-Ru sland. De Engelsch-Sovjet Russische handels overeenkomst schijnt tot resultaat te heb ben gehad, dat Sovjet Rusland' in Groot Brittan'nië voor een aanzienlijk bedrag aan orders heeft geplaatst. In de eerste acht maanden van dit jaar beliepen de bestellin gen n.l. 3.G52.COO pond sterling, tegenover 2.926.000 pond sterling in dezelfde periode van het vorige jaar. ITALIË. Te w erk stel li rig in textiel Industrie. Tijdens een bijeenkomst van vooraan staande belanghebbenden bij do textiel-in- dustrie in de provincies BergaOTo, Turijn en Como. is besloten, dat de indusirieelon binnen afzienbaren tijd een aantal arbei ders in dienst zal nerricn, dat niet min der zal zijn dan 30 pot. van het totaal aantal thans bij hun bedrijven te werk gestelde arbeiders. Er is voorts een al- gemeene overeenkomst gesloten in zake de ioonen. SPANJE. De revolutie-plannen. Niet betrekking tot de revolutieberich- ten, verklaart men in welingelichte krin gen, dat het voor d-e hand ligt, dat zoo wel de rechtscbe als de linksche partijen trachten elkaar te overbluffen, maar dat toch de ernst van den toestand niet mag worden onderscliat, aangezien elk der par tijen hoopt, dat de ander de eerste slag zal slaan. Dezelfde kringen leggen er den nadruk op, dat het thans zooveel opzien barende socialistische opstandige plan in feite niets nieuws is, daar men reeds maandenlang door de socialisten zelf, die daar gee'nszins een geheim van maakten, wist, dat in die kringen na de laatste verkiezingen toon het samengaan van de links republikeinen pn de socialisten werd beëindigd, vooral onder de aanhangers van Largo Caballero meer en meer de overtuiging postvatte, dat den proleta riërs geen andere dan de revolutionaire weg overbleef. Voor het bereiken van" de gesteldo doeleinden, gelijk- door de re- georing dan _pok reeds is verklaard,is men Sn regeeringskringen in het minst niet verrast door de ontdekking van wa- penvoorraden, enz. Intusscbon heeft het sluiten van liet volkshuis te Madrid tot groote moeilijkheden aanleiding gegeven, aangezien hierdoor niet minder dan 125 arbeidersorganisaties worden gelroffen, hetgeen mede tengevolge heeft, dat ook stagnatie is ontstaan in de werkloozen- ondersteuning. De openbare gebouwen staan nog steeds onder scherpe bewaking. Een arbeider van bet monarchistische dagblad A.B C., is door een paar onbe kende personen, toen hij van zijn weirk kwam met vier kogels neergelegd. De da ders ontkwamen met een speciaal ge- reedgehouden auto. Incidenten van grooteren omvang heb ben zich echter nog steeds niet voorge daan. VEREENIGDE STATEN. Het onderzoek naar de war *p e n i n d us ri e. Dr. Luther, de ,Duits|he ambassadeur, heeft gisteren gernimen 'fjd met den Ame- rikaknschen staatssecretaris Hül! geconfe reerd. Dr. Luther noemdede geruchten volgens welke Duitsahland 'militaire vlieg tuigen en oorlogsmateriaal in de Vereonigde Staten zou hebben gekocht „absurd". De commissie van onderzoek naar de ge bruiken in de wapenindustrie nam er gister kennis van, dat de Japanners zich nauw keurig op de hoogte stellen van de uitvin dingen op militair gebied. Kolonel Smooth, commandant der troe pen in Ilawai, werd agent van de mitrail- leusefabriek van Thompson, ".zoomede van aan fabriek van „gassen". De revoluties in Brazilië (iin 1930*32) hebben don fabri kanten van oorlogsmateriaal, aanzienlijk© winsten opgeleverd. Jonas, de agent der Federal Laboratories in Zuid-Amerika schreef: de revoluties in Zuid-Amorika nopen mij dag en nacht te werken. Het werk loopt me ,over het hoofd met die Braziliaansche revolutie. Wanneer alles goed loopt, za! ik m'ijn schulden kun nen betalen. De fabrikanten: hebben aan beide partijen geleverd. Bemiddelingsvoorstel in de textielstaking. President "Roosevelt heeft het-hem door de commissie van arbitrage voorgelegde rap port, inhoudende de voorstellen tot bijleg ging van de staking in de textielindustrie goedgekeurd. Het rapport zal thans den stakingsleiders en werkgevers worden voorgelegd. De candidatuur Upton Sinclair. Nu George Creel tot waarnemend presi dent van de democratische commissie is be noemd, verwacht men dat Upton Sinclair tot gouverneur van Californië zal worden gekozen. VOLKENBOND. Memorandum in zake Saargebied. Dr. Benesj heeft een vertegenwoordiger van de executieve der wereldunie van revisionistische zionisten ontvangen, die hem een memorandum ter hand stelde, dat betrekking heeft op de toekomst der Jo den in het Saargebied,in geval dit ge bied weer Duitsch mocht worden, waarbij in het bizondex garanties' worden gevraagd tegen do toepassing der ariers-paragraaf. Koningin Emmabank-comité. Enkele bizonderheden, liet werkcomilé Koningin Einmabank- collecie schrijft ons: In afwijking met het oorspronkelijk idee, om met één optocht morgen, Zaterdag, van 2 uur 's middags tot 's avonds on geveer 9 uur door de gelieelo stad te trekken, met begeleiding van een aantal collectanten en coitectrices, die gelden zul len verzamelen voor de te stichten Ko ningin Emmabank, zullen morgen vier mu ziekkorpsen, t. w. het Stedelijk Muziek korps, directeur de heer K. II.' van Vleu ten; St. Ambrosius, directeur de heer J. F. M. Smits, en Gusto's Muziekvereeniging, en Harpe Davids, over welke korpsen de heer J. IC. C. Karseboom den dirigeer stok zwaait, elk een gedeelte van de stad doortrekken, begeleid door een groot aan tal collectanten en ooliectrices, die de gel den zullen inzamelen, niet alleen bij de wandelaars op straat, maar tevens huis aan huis. Voorts zal een optocht, bestaande uit een aantal dragers van oranje, rood-wit- blauw en oranje-blanje-ben-vlaggen, defluit- club Harmonie, directeur de heer J. Veen- man en een praalwagen, versierd met groen en bloemen, waarop het Hakkcrt-strijkje zal zijn gezeten, een tocht door de ge- heelo stad maken, eveneens vergezeld van collectanten en ooliectrices. Reeds heeft zich een groot aantal col lectanten en collëctrices, leden van Oranje- vereeniging en Princovlag, aangemeld, maar het aantal is nog niet groot genoeg, zoo dat zij, die hun medewerking nog willen verleenen, zich daartoe nog kunnen opgeven hedenavond om 9 uur in gebouw Een dracht, aan het Plein Eendragt. Do collectanten zijn kenbaar aan een oranjeband, waarop „Emmabank". Door deze collecte wordt ied'er in de gelegenheid gesteld iets voor de bank bij te dragen. De slijterijen op Zondag. Patrimonium. Causerie mr. P. B. Bouman. In de gisteren in het Gebouw van Chr, Soc. Belangen gehouden vergadering van Patrimonium, welke onder vooizitterschap van den heer W. A. J. Dalmayer stond, heeft mr. P. R. Bouman, advocaat to Botter dam een causerie gehouden over: „Natio nalisme en Internationalisme". Spreker begon met op te inerkcin, dat het dooi- hem te behandelen onderwerp aller lei vraagstukken raakt, dio tegenwoordig in het brandpunt der belangstel ing staain: Volkenbami, het oor'ogsprobtecm, fascisme en nationaai-socialisme, het ontwaponings- vraagstuk, de internationale handelspo'itiofc enz. Zonder op al die vraagstukken afzon derlijk in te gaan, wil hij de algemeene lei dende beginselen aangeven, die zo bes heerschcn. Spr. vroeg zich achtereenvolgens af: 1. Welke de zin der woorden is om zoo doende te komen tot de probleemstelling. 2. Iloe in den loop der tijden over het probleem is gedacht. 3. Welke stelling men naar Christelijk! beginsel tegenover dit probleem behoort in te nemen. i Bij punt 1 werd uitgegaan van d'o be grippen natie, staat en overheid. Aan de hand daarvan wordt vastgesteld dat de staat, of liever de overheid in den staat, tweeërlei raciping en taak heeft: een interne en eon externe, een taak naar binnen on een taak naar buiten. Wanneer de overheid haar roeping goed verstaat, zal zij aan bei de haar zorg" wijden, waaruit reeds volgt dat nationalisme en internationalisme geen tegenstelling behoeven te vormen, doch zeer wed samen kunnen gaan. De tegen stelling ontstaat eerst als eenzijdig de oone roeping vervuld wordt met verwaarloozing van de andere. Bij het historisch overzicht, waartoe zijn tweede punt hem aanleiding gaf, wees spr. er op hoe aanvankelijk, ook onder de Chris tenen, de idee van het eene wereldrijk ge huldigd werd': heel de Christenheid be hoorde niet alleen kerkelijk, doch oo'c staat kundig als een eenheid in de wereld uit te komen. Daarna is tengevolge van de los liet Drankwcer-Comité verzoekt geen toepassing van de wijziging dcc Winkelsluitingswet. TT j weeking der afzonderlivke staten van het Het bcineuanasohe Drankweer-Comi.é ronimlrfr-7.iip <1© iftep. van het. eene wereld- heeft het volgende adres gericht .aan den gemeenteraad O-nd erge toekende geeft "met verschuldig- den eerbied te kennen: dat door de Staten- Generaal is aangenomen een wetsontwerp totverruiming van de winkelsluitingswet; dat tengevolge dezer wet d'oor uw col lege aan verschillende winkeliers den ver koop hunner artikelen kan worden toege staan op den Zondag gedurende een maxi mum van zes uren; dat onder dez© winkels ook bchooren de slijterijen; dat eventueele toepassing van deze be voegdheid ge-bonden is aan de voorwaarde, dat de gemeenteraad verklaart, dat de crisisomstandigheden haar wenschelijk maken; dat afgezien van het verschillend oordeel, dat men kan hebben van deze verruiming in het algemeen, toch zeker de vermoerde- ring van de gelegenheid- tot verkoop van alcoholhoudende- dranken, en daardoor drei gende toename van het gebruik dior dran ken in de gezinnen, juist door do 'risorn- standigheden onwenschefijk moe orden geacht. Reden waarom hij zich mot vertrouwen tot uw college wendt, met het dringend' ver zoek \an uw bevoegdheid- in dezen, voor zoover het slijterijen betreft, in geen ge val gebruik te maken. Een hoekje van de L.U.T.O., do luchtvaarttentoomslelling, welke op het Malieveld in Den Haag geopend Is. centrale, gezag de idee van het eeno wereld rijk vervangen door die samenwerkende stat en-gemeenschap. En-eindelijk is de sou- verèiniteit der staten zoodanig op de spits gedreven dat de gedachte aan een staten gemeenschap; geheel op den achtergrond! gedrongen werd, hetgeen met innerlijke noodwendigheid leidde tot den wereld-oor log van 1914. En wel is daarna door de oprichting van den Volkenbond- do nood zakelijkheid van samenwerking weer een oogenblik tot uiting gekomen, doch in de practijk is daarvan sindsdien nog weinig gebleken. Bij de bespreking van zijn derde punt legde spr. den tweeërlei toetssteen aan: „wat staat geschreven" en „wat is ge schied", aan de hand waarvan hij tot de conclusie komt, dat wij beide, zoowel de staten-gemeenschap ,als de zelfstandigheid' der afzonderlijk© staten te aanvaarden heb ben. Ter toetsing van de door hem aange geven beginselen aan de practijk staat hij ten slotte nog min of meer uitvoerig stil bij het vredesvraagstuk, daarbij uitgaande van art. 57 der Grondwet, en bij het vraag stuk der internationale handelspolitiek. Na de rede werd door enkele aanwezi gen het woord gevoerd over het onderwerp. Gevraagd word- naar de motieven, die Nederland gedreven hebben om tegen te stemmen bij de toetreding van Sovjet-Rus land lot den Volkenbond'. över do interne en externe taak van de verschillend© staten, de internationale recht spraak en handelspolitiek, alsm-cde over de boteekenis van de kerk in den staat, werden voorts vragen gesteld. Op uitvoerige wijze werd door spr. van ropliek' gediend. De „Hokodama". Sluiten Urocrsveld, Brocrs- vest, Roiterdamschc dijk en Lange Kerkstraat zicli aan? Do „Ilokodama", waarvan de voorberei dingen reeds in vergevorderd stadium zijn en welke winkelweek op do Hoogstraat groote bolangsteUing blijkt gevonden te heb ben, hoeft took elders de animo opgewekt tot het organiseeron van oen winkelweek. Vanavond te half nege-n wordt door een initialief comilé eetn vergadering belegd in de benedenzaal van café De Amstelbron, ter bespreking van het plan om aan do win kelweek van Hoogstraat, Korte Dain, Groo te Markt een aanmerkelijke uitbreiding te verschaffen. Deze uitbreiding omvat de vol gende straten: Broersvold', Broers vest, Rot- terdamsche dijk en Lange Kerkstraat. Sluiting van de zweminrichtingen. Wij gaan zoo langzamerhand de „nacht schuit" weer in. Enkele herfstdagen met druilerige regen en donkere luchten lig gen alweer achter ons; mot het mooie zomerweer, dat ons nog de vorige week met zooveel gulheid werd' geschonken, schijnt liet afgeloop-en. Een van de symp tomen van hot afscheid van den zomer is telkenjare het sluiten van de zwemin richtingen aan den Wes IJ rankelan dscho dijk. Dit jaar geschiedt zulks Dinsdag 25 September a.s. des middags ,om 12 uur. Deie courant wichijnt ilagolpa, met uit» Q.- jonilermg ?an Zon-en Feestdagen. o/St0 1331*23112. Prjjs per kwartaal f2.— franco per post i {2.50. Prija par week: 15 ets, Afzon» derlflke nummers i ots. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Adrertentien voor hot eerstvolgend num mer moeten vóór elf uur aan het Bureau bezorgd zijn, 'a Zatordaga vóór uur. Een bepaalde plaatu van advertontiSn wordt niet gewaarborgd. SCHEDAiSCHE COURANT Prfla dw Adi jrtentvSn; fan 16 rtjgola f 1.53* teder? regel meer f 0.30; In het Zaterdagnuminei 1—5 regels f 1.80, Iedere regel meer f 0.35. Reclames f0.76 per regel. Incasso kosten 5 ctw postkwitantiea 15 ets. Tarieven van advertontiöa od abonnement zijn aan het Bureau verkrygbaar. DagetijkB worden tegen vooruitbetaling Kleine Advertentiën opgenomen h f0.50 tjm. 15 woor* den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer 6 cent tot een maiimum van SO woorden, 'b Woensdagst Kleine Advertentiëntot 25 woor den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan hot Bureau bezorgd* 'e Zaterdags: Kleine Advertentiën f 1.00,indien niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1934 | | pagina 1