LICHTRECLAME.
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
ife
1) KR
DONDERDAG, 25 OCT. 1934. No. 20780.
Filmnicuws
Capito! Theater.
Huldiging van de K. L, JR.
Kiel minder dan 2öu luien vfliu do Kj. L.
M. waren na..sl de vele. bezoekers gister
avond in liet CapLol Theater samenge
stroomd om de Co.r den lieer A. do.Joing
georganiseerde huldiging" van d'e iv. L. M.
bij te wonen.
Na de pauze begon de lieer do Jong
met een van zijn in Rotterdam al beroemd
geworden liuldigingsspoecih.cn.
Na de dagen, van groolo spanning, aldus
spr., liebhen wij de groot© K. L. M.-fainiiie
als gaste in ons midden. Do spanning is
eindelijk geweken en wij kuinnen weer-vrij
ademen.
In de eerste p'aai'.s komt de eer don pi-
lolen !oe, dio zioh waro Nederlanden ge
toond liebbon, dooli in do tweede plaats
moet do K. L. M. genoemd worden, do orga-
nisalic, die dozen lodht nogelijix gemaakt
heeft.
Dé zegetocht van-de Douglas heeft we
derom geloond-, dat de Nederlandeis vaak
te bescheiden zijn. Wij behoeven housdli
niet legen andere landen op te zien, want
het is gebleken, dat Nederland aan de
spits slaat'. Vroeger waren wij depioniers
ter zee, l'lians zijn wij de pioniers in de
lucht.
Scotl heeft een pracht pres'ai'ie geleverd
door na een zoer zwaar traject te hebben
afgelegd, als eerste aan te kolnen. De pres
tatie van do Nederlanders doet daar echter
in goencn deelo voor onder.
Spr. overhandigde don vertegenwoordiger
van de K. L. M., den heer J. II. Behagen,
een bloemstuk, waaraan linten in de natio
nale kleuren met het opschrift: Uit waar-
waardeering aangeboden aan d'e K. L. M.
Directie Capilol en City Theater.
Vervolgens weid de film van don aan
komst Ie Mildenliall.de startplaats, ver
toond. Aditereönvolgens-zag'men Scott en
Blaclk, het echtpaar Móllison,cn de "Deen
Hansen arriveeren.
En dan richt de lens zioh op hot" groote
Douglas-toestel, do Uiver, die in do 'hangar,
waar een grooto bedrijvigheid heerscht, stil
en geheel verlaten s'aat. Een luid gejuioh
in de zaal toonde, 'hoezeer men met de
Uiver heeft medegodeold op zijn langen en
moeilijken tqdlit.
Moll hoor'en we nog net zeggen: „ik
zal blij zijn, als 'het half zeven is, dan
kunnen we heel rustig en kalm naar Au
stralië gaan". Ook de Panderjager is ge
filmd. Parmontier en Cijsenctorffer, de ge
zagvoerders van de beidto NerierlainriscPio
toestellen, honden nog eon kort© toespraak,
waarin beiden zeer optimistisch zijn.
Na afloop speelde het strijkje het Wil
helmus, dat door velen werd meegezongen,
terwijl lallooze personen zich van hun ze
tels verhieven.
Een luid ho era-geroep en - aipplaus be
sloot deze ma geslaagde huldiging.
Sport
Zwemmen.
Rotterdamsche Dameszwemclub.
Nieuw Ncderlandsch record
10 X 100 M. vrije slag.
In het Oostelijk Zwembad te Rotterdam
heeft gisteravond de Rotterdaimsche Da-
meszwemcilub een aanval gedaan op het
Noderlandsclh record over do 10 X ICO
meter vrije .slag.
De dames C. van Zuren, N. Eilers, C.
Sneep, W. van Leeuwen, 51. Olson, A. Ho-
geweg, G Brouwers, A. Timmermans, 'W.
den Ouden en T. Baumeister legden ach
tereenvolgens de 100 meter af en het blccik,
dat 'liet record mot 14.4 see. verbeterd was
en gebracht op 12 min. 42 soo.
Het oude record, dat eveneens ten name»
van de R. D. Z. stond was 12 min. 5G.4 sec.
De zwemsters hadden een langdurige
ovatie in ontvangst te nemen.
Vliegersvrouwen geïnterviewd. Ten huize van mevr. Parmontier werd gisteren niet
de vrouwen van de bemanning van de Uiver een gesprek voor de microfoon gevoerd.
ZEER MODERNE DAMES JAPONNEN,
prima wollen zand-crêpe, aparte fijne
modellen, maten 38 tot 48, nu voor
DOET MEE AAN ONZE HANDWERK WEDSTRIJD
INLICHTINGEN AAN DE AFDELING HANDWERKEN
ub technische eischen en mogelijkheden.
De lichtreclame in het stadsbeeld.
Elke reclame, in "woord, in beeld, of
in. don vorm. van een voorwerp, waarvan
het effect wordt verhoogd- door een doel-
bcwus.e toepassing van licht, wordt licht
reclame.
leder voorwerp heeft licht noodig, om
gezien 1© worden, liet is daarom nog geen
lichtreclame. Pas, wanneer wij boven die
normale verlichting uitgaan, walmeer wij
met het Jicht bizondero effecten bereiken,
kunnen wij van Jidli! reclame spreken. Door
liet bizondero lidit-effect valt de-liciiLrerJa-
me veel moer op, dan haar uitgangspunt:
hot opschrift, het uid angbord, het afriJie,
liet reciamevoiorwcrp, mot drie- dimensies.
Daarom is lichtreclame stoeds super-re
clame. Dit bepaalt liaiar doel: moer op to
vallen, dan de overeenkomstige niet bi
zonder verlichte reclame. Dit wijst ook op
de lockomstmogelij.hedentallqozo nieuwe
toepassingen.
Voor de lichtreclame golden dus, om te
beginnen, allo oisdicn, dio wij aan gewone
reclame stollen, zooals originaliteit van
tekst,, beeld en vorm-, duidelijkheid .(lees
baarheid), gunstige plaatsing, Afmetingen,
herhaling en aostetische waarde.
Daarbij komen de specifiek© factoren der
lidil reclame:
A'. De contrasten in hot reclame-object
zelf en tegenover de omgeving;
B. Do beweging (in- en .uitschakelen),
vormverandering, kleurverandering);
C. Voor zoover de lichtreclame niet per
manent biandt, de indruk, dio de licht
reclame als gewone reclame overdag maakt.
liet succes «Mier lichtreclame hangt in
hooge mate af van do contrasten. Het ooa-
.11 8enov©r de omgeving wordt be
paald door d'e verhouding dor lichtinten
siteit van de reclame tot do lichtintensi
teit van Ue omgeving. In een donkere om-
f2,nf ,k®mt 0011 hchIzwakko lichtrcc'ame
nog tot haar recht. Maar, paarraalo het
hch niveau in de omgeving stijgt, moet de
hdhlrer a-mo ook liehlsterker zijn De bo
dhwl! to i,S'S Sneven door de verb'hiding
i I reclame weer minder dui lelijk
maakt. Is het lichtcontrast nog niet vol-
doendo, dan ko-nit de kleurcontrast tehidp.
Iiiorop berust hot bizondero effect dor roo-
de,^blauwe en groane Neonlicihlbuizen.
Naar gelang vain de teclhnischa uitvoe
ring van de lichtreclame kan men drie
groepen onderscheiden
1. De belichting van het reclame-object
met opvallend licht;
2. de doorlichting van het reclameob
ject met doorvallend1 licht (transparent);
3. de uit lichtende lijnen bestaande licht
reclame (uit rijen gloeilampen samengestel
de lichtreclames en de liditbuizen).
Deze volgorde is tevens gekenmerkt door
toenemend© lic!h(intons:teit, zoadat de bi-
zonder sprekende liclitreo'ame vrijwel aKe
tot de derde groep behooren.
Gelijkmatigheid is d© technische eiselh,
dien men bij alle drie groepen stelt en
waartegen dikwijls gezondigd wordt, soms
uit onkunde, soms uit te groote zuinig
heid.
De gelijkmatigheid van een belicht re
clameobject zal to wenst hen overlaten,
wanneer de lichtbron zioh te dicht voor
hef belichte vlak bevindt.
Een transparent zal ongelijkmatig be
licht zijn, wanneer de lampen zich te dicht
achter het doorlicht© vlak bevinden ©n
wanneer zij t© ver van elkaar verwijderd
zijn.,
Bij de derdo groc-p zullen de uit gloei
lampen samengestelde vormen van letters
en figuren slechts dan goed weergegeven
wonlen, wanneer de -lampen zoo dicht bij
elkaar goplaalst zijn, dat zij voor het ooi
op een afstand in elkaar schijnen over
te gaan.
Een .belangrijke vorhooging. van hot ef-
feoUler lidhlredauve w-ordt vorkregen door
de invoering van beweging. In haar een
voud igsten vorm 'beslaat zij iu do afwis
seling van het in- en uitschakelen.
- Bij tijdelijke liclilroclames ziet men gaar
ne heem ever do ontsiering van de gevels,
Büj permanent aangebrachte' lichtreclame
speelt echter de indrukoverdag een be
langrijke rol. Hier is het terrein, waar de
zakelijke belangen dikwijls in strijd komen
met do verantwoordelijkheid voor 'het stads
beeld, die de schoonheidscommissies dra
gen. Ongetwijfeld is reeds veel verbeterd
ten opzichte van den indruk, die de licht
reclames overdag maken. Vooral de lidit
buizen heeft men zoo met den achter
grond kunnen oombineeren, dat overdag
nauwelijks het verschil met een gewoon
firmascihild te zien is. Toch zal men nog
venier gaan in het streven de lichtreclame
aan de architectuur van do gevels aan te
passen. Het stadsbeeld zou amd'ers tenslotte
te vergelijken zijn met een dagbladpagina,
waarop de meest heterogene advertenties
kris-kras door elkaar zijn gezet. Zoo'n krant
legt ieder spoedig terzijde. Voos* het be lar
ven stadsbeeld kan de voorbijganger echter
niet de oogen sluiten.
Daarom zal men met een bizondero be
langstelling de ontwikkeling volgen van de
nog jonge lidh[architectuur. Zij zal de ge
vels der moderne zakempanden, der 'hotels,
restaurants, schouwburgen en bioscopen
zoo kunnen vormen, dat deze d'es avonds,
dank zij het licht, één sprekend geheel
vormen, waaraan de lichtreclame is onder
geschikt gemaakt.
Lichtarchitecitunr komt alleen in aanmer
king bij ingrijpende veranderingen,, of bij1
nieuwe gebouwen. Bij oude gebouwen, waar
aan men nieis kan of wil veranderen, kan
de gevelvedidhling worden toegepast. Hier
door kunnen b.v. de openbare gebouwen
ook' des avonds tot hun recht kamen. Tot
nu toe heeft men een verliohling van raad
huizen, kerktoren, enz. slechts bij fees
telijke gelegenheden toegepast. Maar lang
zamerhand zijn groote sleden, b.v. Parijs,
Boedapest, er toe over gegaan, do merk
waardigste gebouwen permanent te ver
lichten, zoodat vrij tegenwoordig reeds kun
nen spreken van een „stedelijke lichtre
clame", niet in den vorm van groote ver
lichte borden langs den weg, dio u ani-
meeren, de een of andere Amerikaansvhe
stad te bezoeken, maar in vorm van een
verlichting, die de biz oudere gebouwen uit
de duisternis naar voren haalt, waarin zij
thans des avonds schuil gaan; do ver-;
lichting, die een nieuwe attractie zal vor
men èn voor do burgers van de stad'
zelf èn voor de vreemdelingen.
Kunst en Wetenschap
Officieels opening van de „Grato"
Plechtigheid, welke het volle
licht deed schijnen op de be
langrijkheid van de tentoon
stelling.
Een markante zuil voor het stationsge
bouw van de Bissohopstad vestigt de aan
dacht van de reizigers op de door de
Federatie van werkgeversorganisaties in het
boekclrukketsbedrijf in het Jaarbeursgebouw
georganiseerde internationale grafische ten
toonstelling, waarvan naar gemeld' is
de offioieele opening gistermiddag is
geschied'. Een openingsplechtigheid, die,
verricht als zij werd door don minister
van economische zaken, rar, P. L. S. Steen-
berghe, ten volle recht heeft doen weder
varen aan de belangrijkheid van deze groote
en grootsche expositie, welke zoowel na
tionaal als internationaal, een levende ge
tuigenis is, van de geweldige hoogte, uit
een oogpunt van techniek en schoonheid
op grafisch gebied' bereikt.
Groote belangstelling.
De zaal, waarbinnen zich de opening
voltrok, was schier te klein om alle be
langstellenden te bevatten. Velen moesten
zich met een staanplaats tevreden stel
len en tot zelfs in de gangen stonden
de menschen. Tot de genoodigden behoor
den o.m. de burgemeester van Utrecht, mr.
dr. G. A. \V. ter Polkwijk; enkele-wet
houders, dè directeur-generaal van P.T.T.,
ir. Darome, afgevaardigden naar het vierde
internationale boekd'rukkersoongres, dat tij
dens de tentoonstelling wordt gehouden,
alsmede vertegenwoordigers van boek-
d'rukkersorgan isati es
Nadat minister Steenberghe zijn rede
had uitgesproken, was het de heer S. S.
Korthuis, voorzitter van de Federatie, die
Z. Exo. hartelijk dank zegde voor het
feit, dat deze hem had voorgedragen voor
de hem door H. M. de Koningin-verleende
onderscheiding, ridder in do orde' van
Oranje Nassau.
Namens de builenlandsche delegaties
sprak vervolgens de heer" 11. Austen Leigh,
voorzitter van het Internationaal Bureau
der Boekdmkkersvereemigmgcn.
Itede van den heer Korthuis. -
Als voorzitter van de .Federatie, die
deze tentoonstelling in verband met de
naderende herdenking van het 25-jarig be
staan heeft georganiseerd, sprak tenslotte
de heer J. J. Korthuis zelf een rede uit,
waarin hij in d'e eerste plaats minister
Steenberghe hartelijk dunk a«gd© voor zijn -
bereidheid, het -eere-voorzittersohap van de
„Grato op zich te nemen en de expositie
te openen.
Spr. herinnerde er verder aan, dat het
nu reeds oen zestal jaren geleden is, dat
hij voor het eerst het plan blad geopperd,
het propageeren van de leuze voor „meer
en beter drukwerk", door het houden van
tentoonstellingen te steuusi. De boekdruk
kers zochten daarvoor contact met den
papiergroothandel, die onmiddellijk tot sa-
memverking bereid was.
Jloeilijker vorderden onze plannen met
de handelaren in machines en materialen.
Het resultaat van alle onze voorbereidende
besprekingen is geweest, dat ook in deze
branche de deelname zoo goed als alge
meen is.
Een groot getal van de meest ing-enïeuse
en geperfectionnoerdc machines op grafisch
gebied' is bijeen gebracht, die zoowel door
den vakman als den leek zullen worden
bewonderd.
Indien ik dan nog zeg, aldus spr., dat
de waarde van de machines, die hier zijn
tentoongesteld, .op een bedrag van circa
een millioen gulden mag worden begroot,
dan begrijpt ieder wel, dat het in oogen-
scliouw nemen van d'eze verzameling stel
lig de moeite waard moetzijn.
De schoonheid' in het grafisch1 - kunnen
van weleer, welke wij nu nog in oude
drukken mogen bewonderen, legt ons in
derdaad plichten op. Hoe d'e drukkers zich
van dezen plicht hebben gekweten, zal de
tentoonstelling aantoonen. Zij heblren eemg
vertrouwen, dat het publiek in dit opzicht
niet zal word'en teleurgesteld.
In d'en loop der 25 jaren, welke mt
achter ons liggen, is een geest van sa
menwerking geboren tusschen 'eigenaren
van groote en die van kleine bedrijven en
tegelijkertijd tusschen de patroons in hot
algemeen en de leiders van de werkt le
denorganisaties.
Deze geest van samenwerking rechtvaar
digt ook voor de.toekomst de besto ver
wachtingen, aldus, eindigde spr,1
ir
