2^9
Zaterdag 27 October 1934,
■mm
F\ W. VAN LOGw
kerkstrijd in Duitschland
^ilmgBÉrasters
87ste Jaargang.,
No. 20782
Tel. No. 68103, 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 {HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68)03, 68617 en 68923.
Postrekening No. 5311.
Dit nummer bestaai uit 2 bladen
en een Kinderblad. -
EERSTE BLAD
BUITENLAND
Dr, Jaeger afgetreden. Spoedige oplossing van
het conflict te verwachten?
Do R'uilsclie evangelische land'sbissclmp-
pciR met inbegrip van de ZuiddDuitsch©
geestelijke commissarissen zajin gisteren en
Donderdag in hot bureau vaini' de rijkskerk-
Ucgooriing bijeengekomen. Qndter voorzitter
schap van den rijksbisschop werden iln-
wemdige kerkelijke problemen besproken.
Eir lieerschte volkomen eenheid' van op
vatting. Do rijksbisschop riep oen bisschops
raad' bijeen, die in hoofdzaak le kork-
poiitieke problemen zal moeten behandelen.
Tevoren had de rijksbisschop mede
deel iing gedaan van een op 26 October
gedateerd verzoek van don advocaat der
diirelctor Jaeger, dat als volgt luidt:
Duitsch© Evangelische kerk, ministerial-
„Mijnheer de rijksbisschop, na primci-
pioelo afdoening van do mij gestelde taak
van organisatorische behandeling der Duit-
sch© Evangciisch© kerk, leg ik, gelijk ik
U reeds eanigon tijd geleden heb aalngie-
komdiigd, mijin kerkpolitieke functie weer
in uwe handen,.
Eet is mijn overtuiging, dat de iinwcin-
d'igo kerkelijke opbouw en uitbreiding, die
slechts mot den inzet valn alle kracht©!
kan worden begciniocin, slechts gegrond
vest kan word'an op aotieve medewerking
van hot land1.
Ik stel U derhalve voor een engerani
raad van de bisschoppen bijieen te roepen,
welke U voor liet opbouwwerk in dton zin
van waarachtige paoificatie ter beschikking
staat. Ik hoop en wonsch, dat het werk
tot het heil van het Duilsche volk ge
lukt."
Hot ontslag van Jaeger, aldus de Ber-
Jijnsche correspondent van het Vad., is
een wending van betoekenis in het ker
kelijk conflict.
(Merkwaaid g is, dat de beslissing om
trent het lot van Jaeger gevallen is in
een soort kerkelijk padement, een raad
van bisschoppen, welke naar verluidt, zicli
min of meer zelve hoeft geconstitueerd en
toen door rijksbisschop Midler als zoodanig
is bekrachtigd. Mocht echter, gelijk in liet
oflieieele communiqué wordt voorgesteld,
rijksbisschop Muller het initiatief tot het
instellen van den bisschopsraad hebben
genomen, dan neemt dit weinig weg van
hot opmerkelijke verschijnsel, dat in de
kerk de overhaaste ontwikkeling van liet
leider-principe ook op geestelijk gebied
niet slechts is afgebroken, maar dat men
een stap terug heeft gedaan in een vroe
ger stadium. De bisschoppen verlangen dat
Jaeger zich voortaan stipt zai beperken
tot zijn eigenlijke taak.
Jaeger stelde daarbij voor, om een raad
van bisschoppen te benoemen. Deze raad
treedt drns zoo wordt dit opgovat
voor hom in de plaats: Hij ruimt voor de
bisschoppen het veld.
Deze raad van bisschoppon, die thans
de politiek van ©en soort regeeringsgede-
togeerde, gelijk ministeriairat Jaeger kon
worden beschouwd, moet liquideeren, be
staat natuurlijk uit oen min of meer ge
lijkgeschakeld evangelisch episcopaat.
Er moest zoo of zoo een eindt» aan liet
contlict komen, hetwelk de activiteit maar
buitan schaadde cm de eönhciid naar bin
nen in gevaar bracht. Ook woffid' zich het
buitenland', vooral het Angelsaksische bui
ten, over het geval op, waarover echter
van officieel» zijde stilzwijgen werd be
waard1, terwijl alleen inlichtingen wordtin
verschaft door do oppositie, inlichtingen
welke, laat men hot erkennen, ook niet
steeds van eenzijdigheid waren gespeend.
Koe nu? Een groot© belemmering op
den weg naar de pacificatie is verdwenen.
Maar rijksbisschop Midler is er mog en do
oppositie verlangt ook d'iens val. Is
•Jaogor's emissie d'o voorbereiding? De
laatste instantie welke de uiteilndieiijke be
slissing hooft, Hitler, heeft de bisschop
pen, die maar Berlijn waren gekomen om
in zuju handcin dcm eed af te leggen, tot
dusver mict eens ontvangen. Dat hij zich
voor kerkelijke kwesties en in het bizoin-
diör voor protcslamtscho kerkelijke kwesties
niet interessoort, is bekend1, tenzij zulk
een kwestie politieke gevolgen hoeft. Zijn
Prick c.s. or in geslaagd den leider te
ovoituigen, dat man de oppositie haar zin
moet geven om het gevaar van de ont
aarding van «ren, kerkelijke oppositie iln
©en polit.'oko oppositie te bezweren? Op
het oogonblik, dat moet in het oog ge
houden worden, kan meln do kerkelijke op
posite met een politieke oppositie niet
zonder moer vereenzelvigen. Bisschop
Muller bijvoorbeeld, is reeds oen oud lid
van do partij on propagandist voor het
n all on aal-social isme. Do oppositie zen cu
ook vreemd opzien, indien mdn haar voor
miot trouwe nation aal-socialisten zou wil
ton ver-'jten.
fs hel waar, dat Prick in dezen zin
mol succos invloed op den leider heeft
uitgeoefend', dam is stellig ook de positie
van rijksbisschop Muller wankel geworden.
Velen houden dat voor' ocm, uitgemaakte
zaak en de oppositie voor welke het heen
gaan van Jaeger ©en groot succes is, zal
daardoor aangemoedigd, eerst recht geen
afstand1 willen doem vain den ouden eischein.
Muller weg, dan komt de vrede van zelf.
ENGELAND.
Eet Lagerhuis komt Dinsdag
weor bijeen.
Een uitgebreide agenda moet door het
Lagerhuis worden afgewerkt, dat Dinsdag
weer bjijeen zal komen.
Verscheidene belangrijke maatregelen van
biinmclnJalndsch bestuur moeten woeden af
gehandeld, voor de huidige zittingsperiode
zal worden gesloten. Op 22 November zal
do koining d© nieuwe zittingsperiode
openen.
Tusschentifd sohe ver
kiezing.
Bij een tussdientijdsöho verkiezing te
Swindon voor het Lagerhuis werd dei la-
bour-eandidmat Addison gekozen met 20.902
stemmen, De conservatieve ciandidaat Wa
kefield behaald© 18 253 stemmen.
Dc voorbereidende vloot-
besprokingen.
De Japansclie en Engelscho gedelegeer
den zijn gisteren opnieuw bijeengekomen'
in Downingstreet 10. De Japanners ver
strekten nadere inlichtingen over een aan
tal punten hunner voorstellen.
Er verluidt, dat de besprekingen een
informeel karakter dragen en dat de Ja
pansclie voorstellen vooralsnog in goön
enkel offfficicel document zijn vastgelegd'.
In oen subcommissie van vlootoxperts
zijln gisteren voorts nog oen aantal tech
nische kwesties, dio tijdens de besprekin
gen opgck'omen waren, besproken. De be
sprekingen tussclion do Engeiscbe enAme-
rikaansclie gedelegeerden zuilen waarschijn
lijk Maand'ag of Dinsdag worden horvat.
Do overige onderteekenaron van liet ver
drag valn Washington worden op do hoog
te gehouden van deze bilaterale bespre
kingen.
Norman Davis zal vandaag met den
Japainschen ambassadeur Matsoedeira een
partij golf spelen. Beiden zulton den ge
ileden dag op do golffslinks doorbrengen
en samen lunchen.
Mc'nverwacht dat Matsoedeira in den
loop valn den dag don Amerikaansclien
ambassadeur de Japanscbe voorstellen zal
voorleggen.
FltANKMJK,
Aanval op Herri ot op
partijcongres.
In de gistermiddag gclhoiiidcin zitiing van
het partijcongres der radioaal socialisten
te Nanies, bracht Cot rapport uit over de
buitenlaindsdho politiek.
Hij constateerde dat de wereld door ooi-
log wordt bedreigd', hoewel niet spoedig
een oorlog te verwachten zal zijn.
Hij beval aan een Europeosche „veilig
heids- en luchtpolitievloot", bestaande uit
1000 moderne gevechtsvliegtuigen.
Ten slotte had nog oen incident plaats.
Een der congressisten stelde voor van de
agenda af te wijken, hetgeen de partijvoor
zitter Herriot als een tegen hem gerichte
manoeuvre beschouwde. Herriot verklaarde
wel is waar niet te zullen aftreden ais
voorzitter, doclh zijn gmate redevoering
morgen als lid van de partij en niet als
partijvoorzitter te zullen houden.
BELGIE.
Kamerlid voor opruiing
gestraft.
liet Belgische communistisch© Kamerlid
Lahaut was (ijldens do textielstaking te
Servilles wegwis het optreden tegan po
litic ön gendarmerie gearresteerd, doch
ec'n vervolging was niet mogelijk, aange
zien de Belgisch© Kamer weigerde zijln
f arlementaire onschendbaarheid op te hef
fen.
Nu echter do Belgische Kamer op reoès
is en daardoor volgens do Belgische wet
do immuniteit is opgeheven, heeft de
rechtbank te Luik hem veroordeeld tot 6
maainden gevangenisstraf! en 175 flVancs
boete.
SOVJET-UUSLAND.
Onregelmatigheden bij
vl o e s c h t r u s t.
Do commissie voor do partijcontrole
deelt mede, dat bij do Sovjet Russische
vlocpclilmst groote onregelmatigheden zijn
ontdekt.
Ongeveer 507.000 centenaar vlcesch is
„zoek".
Vele staatsbedrijven en collectieve
boerenbedrijven zouden do levering van
we bobben geweigerd'.
Ta! van ambtenaren zullen ter verant
woording worden geroepen,
wMmm
WÊÊIÊmSMè Jkrl
De l'anderjager, toen hij na een proefvlucht op het veilige Schiphol, waar geen auto hem in
j i den weg kon komen, naar de hangar werd gereden.
HONGARIJE.
Minister Kanya weer terug.
Da minister van buiteinlajnd'sche zakcin,
Kaïnya is na eon vaca'ntie van verscheidene
weken weer teruggekeerd naar Boedapest
■waar hij zich weer belast heeft met de
leiding van het ministerie van buitenlandt-
sche zaken. Over liet verloop van zijn
besprekingen met Mussolini te Rome wordt
niets medegedeeld. De internationale toe
stand in Zuid-Oost-Europa zou echter uit
voerig tusisclmn do boido staatslieden zijn
besproken.
MEXICO.
Ook optreden tegen protest ani
se he geestelijken.
Kot blad Universal meldt uit Chihuahua,
dat ook de proteslantscho geestelijken in
d'ezon staat hun kerkelijke homing niet
moor mogen uitoefenen.
JAPAN.
D e pc tr al ou m p ojj i i^k.
De wooidvoorder van het depart© nent
vain huitcmlaindsclio zaken hoeft verklaard,
dat het juist is, dat dc Zuid-Mandsjoerijr
sche spoorwegmaalschappij had ingciee-
kelnd op het aandeolenkapilaal van de
Mandsjowijsche peiroleum-rnaa'sjhappij,
die oen fabriek had opgericht in het pact-
gebied vain Kwanloeng, doch dit kon niet
worden beschouwd als ©en schending van
eenig beslaand verdrag.
De woordvoerder reide: „Bet is in Ier-
daad onmogelijk voor de Japanscbe no
geering Japanscbe kapitalisten te beletten
in te schrijven op het aamdeeienk ipitaal
valn oen Mandsio:'kwosclie potroloum-niaat-
schappij, die in Mandsjoekwo is geves
tigd, of' de Mandsjoekwo regoering te ver
zoeken ©enige maatregelen op te heffen
inzake de coulrèle dor olie, welke zij
wönscht in te sMIea".
In dit ver rit verluidt, dat Mandsjoe
kwo voorgenomen oliecomtriile nooit
eenigen inbreuk zal vormen op het prin
cipe van de opon deur, zoolang geen dis
criminatie ontstaat in de bob an doling van
Japalnsche of anderen volgens hun natio
naliteit.
BINNENLAND
Herziening der orsdcrwijssalarissen te
Rotterdam.
B. ©ti VV. van Rotterdam hebban dan
gemeenteraad' voorstellen doen toekomen
betreffend© een nieuwe regeli'ng van do
salarieering van het Rotterdamsche ondcr-
wijzande personeel. Deze herziening is zoo
veel mogelijk aangepast aan de wijziging
in d© bezoldiging van hot gemeen teporso-
iieel. De beslaand© onderlinge verhouding
dor salarisgroepen is niet gewijzigd. In
vergelijking met 1920 is eon salarisveriar
ging over d© geheele linie van 15 pCt.
als norm aangehouden, met ©da aftrek
voor ongchuwden-miet kostwinners van 5
pOt.
In dit verband merken B. On W. op,
dat ingevolge besluit van don raad d,d.
29 Jain. 1925 op bepaalde groepen van
personeel bij hot onderwijs, buiten de voor
allo ambtenaren geldende kortingen, nog
een speciale vermindering wordt toege
past. Deze korting (10 pCt. der bezoldiging-
1920 bedragende), de zg, korting-Richters,
wordt, behalve voor de hovvaarschoolon-
Zuiveraar van
Gebouwen en Schepen
Stadhouilerslaan 37 - Schiedam
Teletoon 69655
Het „journalistieke" echtpaar.
27 October. Naast mij woont het
cchlptaar.
Vain do zes deuren op mijn portiek zijn
er vier, die niet weten welk eon bizonder
echtpaar dezelfde hooge, sleenen trap als
zij bestijgen en afdalen, bestijgen en af
dalen, zes koer daags en zoo al twaalfhon
derd dagen lang.
liet echlpaar is niet geheel net, en ook'
niet geheel bohémien, het is journalistiek!
en dat is nogal moeilijk te dofmieeron.
Hij ziet er uit als eöu gewone meneer,
een referendaris, een boekhouder, of ©en
chef hij dc Bijenkorf, maar hij schrijft
stukjes in do krant over kleine voorval
len des levens, over films en over pre
mières vain operettes. Voor do gov oio
redactie-bezigheden is hij to artistiek en
voor de Tweed© Kamer of het hooflarlikel
is hij te weinig aigemeen ontwikkeld.
Zij ziet er uit als oen gewone dame,
do vrouw van eon rechter, een hoofd
onderwijzer of een danslocraar voor de
beslist-gegoulo kringen, maar zij schrijft
per jaar vierhonderd vijftig stakes in
twee onderlig dag, week- en maandbladen
over jumpers, lafeldeLkt cn gelaatsver-
zorgi'ng. Voor het hakken van biefstuk- is
zij te artistiek en een roman schrijven kan
zij' niet.
Zij hebben een drie-kamcr-woning on
oen keukenlje. Een woonvertrek, ©an
slaapvertrek ©n ©en work-kabinefje. In het
woonvertrek heerscht een artistieke sfeer.
De wanden zijn tango rood gesausd en
over de divan ligt ©en liberty-kloed. Het
bruggetje ou do Zonnebloemen van Van
flogh hangen aan den muur op ©en cro-
cus-gclen lap en naast do kalender-met-
poesjos van de brood bakkerij „Allen Eén"
hangt het Konijn van Dürer. Een groote
koperen -pot is hun aschbak en drie leego
boekenkisten met een pareigrijzen doek,
het dressoir ©n alle jaargangen van „Do
Vrouw ön haar Leven" liggen in een hoek'.
In hot werk kamertje slaat een bureau-
ministre met ©en ravage van kranten en
bloc-notes. Er hangen portretten van kun
stenaars en vcel-belovondo schrijvers met
opdrachten, die geuren naar honing om
hoschviooltjcs. 1
De hoekenkast puilt aan vele zijdon uit.
Ge vindt er hot weekblad „Voor Blek
wat Wils", de Kritik dos Reinon Ver
munt!, en Van het Viooltje dat Weten Wild©.
Het slaapvertrek' heb ik nimmer betre
den. Doch ik denk aan ©en ijzeren ledikant,
een katoenen sprei en een lampetkan.
Ilij heeft mij gisteren gezegd, dat hij
drie brieven van lezeressen ontvangen
heeft naar aanleiding van zijln slukjo over
do herfst ön hot dwarrelen der doode,
roestbruine blaren. „Ik ben niet verwaand",
zei hij, „ik weet dat ik niet in do schai-
duw kon slaan van ilonri van Wermes-
keiken, maar zulke belangstelling geeft je
toch voldoening en ambitie; ik' ga nu ©en.
stukje schrijven over Storm langs de
kust".
Zij heeft mij vanmorgen in onze por
tiek gezegd,,ik vind 't altijd zoo prettig,
dat u óók hier woont. Met de andoren
kan ik geen gesprok voeren. Hun levens
gaan zoo heelemaal langs hot onze. Wat
vindt u van SzekelyLulofs?"
Door de week olen zij boterhammen
met kaas, rijst met kerry, hokking ©n
chocolade-hagelslag. En Zaterdags koopen
zij een half Hoschjc port hij den kruide
nier.
Ilij zegt: „Ik heb mijn hóéle teven in
kroegen gezeten; ik ken er allo gezichten,
ik houd er van om ruslig thuis te zitten
ön als do Waalhode mijn serie over het
Mondaine Leren in de Groote Stad op
neemt, kunnen wo een radio koopen."
Zij zegt: „Ik haal liever wat in huis,
dain dat ik opgeprikt tussclion allemaal
dames met bontmantels en locge hoofden!
zit. Ons huis is ons domein. In ons huis
vi'nd ik inspiratie voor mijn babbeltje in
de Vrouweinkroniok. Zoo als het thuis is
vi'nd je hel tóch nergens."
En ik denk aam dc drie houten kisten
onder den grijzen doek, aan 't ijzeren le
dikant en de Kritik des Reinon Vornunft.
En rijst met kerry smaakt bést na een
glas port.
derwijzoresson, ook toegepast op de onder
wijzers in de lichamelijke oefening ©n op
de haindwerkondorwijzeressöu hij het L.O.
Voor de laatstvormekle twee groepen is
er bij de samenstelling van de ontwerp-vcr-
ordoning van uitgegaan, dat bij de bereke
ning van de thans aan te brengen vermin
deringen als basis genomen zouden moeten
worden de salarissen, zooals zij met inacht
neming van bedoelde extra korting worden
genoten. Deze toch is indertijd aangebracht
uit overweging, de normen van 1920 voor
deze groepen, bij vergelijking met die voor
do andere groepen, onevenred.g hoog wa
ren gesteld.
Wat het personeel bij hot voorbereidend
onderwijs betreft, op welks salarissen naast
de korting-Richters nog. een extra-korting
van 4Va pet., wordt toegepast (ingevolge be
sluiten van 9 Maart en 27 December 1933),
moet daarbij bovendien nog rekening wor
den gehouden met dc
bij het prae-advies va
maanden geleden uiig
salariskorting, en wei
milighcid, dat
i \V, enkele
opnieuw oen
1 10 pet. der
»crdo salaris-
zooals zij bc-
thans in werkelijkheid
sen (d. z. dus de salarissen
naald zijn bij do verordening van 1920,
verminderd zijn met 10 pet. en 4'/e pet.,
benevens voor kostwinners met 10 pet. en
voor niet-kostwinners met 15 pet.), werd
voorgesteld.
De loonvoordracht (e Amsterdam.
Door B. en W. van Amsterdam van Am
sterdam wordt aan den raad voorgesldd
aan dc aanmoniirg van het Kon., besluit
gevolg te gcvcu en dus alsnog to aanvaar
den do voordracht tot verlaging van de sa
larissen van het ondoru ij/oud' personeel
der openbare schoten, voor middelbaar ou
voorbereidend hoogcr onderwijs, van do
gemeentelijke kweekschool voer onderwij-
ezrs en onderwijzeressen en van de vorm
school voor ui 'era ij-cress m b'j het vr©r-
bereii'cnl end ruijs, alsmede van de hoog-
leeraren der gemeentelijke universiteit, op
denzeifdon vrvt, als voor do gemeente
ambtenaren is voorgesteld.
Rente en aflossing der Grisislccaingcn.
Bij de Tweed© Kamer zijn wetsontwerpen
ingediend tot:
1. Wijziging on verhooging van het ze
vende hoofdstuk A dor rijksbegrooting
voor 1934;
2. wijziging van het zevende hoofdstuk
B, der rijksbegrooting voor 1934.
In do memorie van toelichting, wijst de
minister van financeën er op, dat in ver
hand met de opheffing van het-Leenings-
fomls 1914 dc uitgaven wegens rente en af
lossing der z.g. crisislooningem, welke tot
en met het einde 1933 uit het Lconings-
foncls 1914 werden gekweten in den ver
volge, te beginnen met den dienst 1934,
ten laste van hoofdstuk VII A belmoren
te worden gebracht, terwijl do inkomsten
van gemeld fonds onder da rijksmiddelen
belmoren to worden opgenomen.
Een cn ander heeft tot gevolg, dat d'e op
hoofdstuk VIIB voor liet dienstjaar 1934
uitgetrokken bijdrage aan hel Leonings-
fonds 1914' lcoint to vervallen.
Do wijziging cn verhooging van hoofd
stuk VH 'V is in hot eerste der gennemdo
wetsor rprn vervat. liet tweede beoogt
het op n. 91 van hoofdstuk VUB als
bijdrage arm hot Loemingsfonds 19L1 uit
getrokken bedrag ad f 5GS9S.718 tot nihil
terug te brengen.
Per saldo is als gevolg van do euurersio»
operatie de bcgrooting voioir 1934 ontlast
mol een bedrag van f 23.375.000.
j ou 'O i hm ,1-. r met uit»
Mttdering .u. '.ui „mi
Prijs per kw.irUuilM - r.vnco per poot
f2.50. Prijs per n ct> il-. Afzon»
dêrlijKe nummeis 4 ets Abonnementen
-flönleu dagelijks aangenomen.
1 Advertentiim voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd zjju, 's, Zaterdags voor uur.
—r Kou bepaalde plaats van a<l vertonti3n
4'ordt niet gewaarborgd.
Prija dot AdvertenUém van 5 r^gula 11 55,
tedere regel meer tO.30; in het Zatmiagnummer
45 regels t.80, iedere regel meer i 0.85.
Reclames f 0,75 per regel. incassokosten 5 ets,j
i08tkwitanties15 ets. 'ianoven van advertentièn
abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
'Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertonüen opgenomen fü.50 t/m. 45 woor
den, f 0.75 t/m. 25 v\ooi den. Elk wooid meer
5 cent tot een maximum van 80 woorden.
*a Woensdagst Kleine Advertentióntot25 woor
den f025, mits vóór Dinsdagavond G uur aan het
Bureau bezorgd,
'a ZaterdagsKleine Advertentilin fl.00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bozorgd.
