i
üBy Ml
Zaterdag 3 November 1934,
DOUMERGUE'S plannen.
getuigen'1
mzomiu
STADSNIEUWS
Clearingverdrag opgezegd.
F\ W. VAN LOON
PASSERDOOZEN
TEEKEN ARTIKELEN
n.v, „m^steyRays",
87ste Jaargang.
No. 20788
Tei. No. 68103, 68617 en 68923^
Postrekening No. 5311.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
en een Kinderblad.
EERSTE BLAD
BUITENLAND
De grondwetsherziening in Frankrijk zal waar
schijnlijk doorgevoerd worden. Doumergue kan
nu niet aftreden.
Saargebied,
Vereenigde Staten.
Japan.
SViandsjoekwo.
Intern. Samenwerking.
Gemengd Nieuws
SC&inst en Wetensctap
De gezangen-kwestie.
Duitschland.
Frankrijk.
De Nederlandsche regeering 2egt de rigelings-
overeenkomst der betalingen met Duitschland op.
Er moet een andere opldssing gevonden worden.
Passage theater.
City
Zuiveraar va si
Gebouwen en Schepen
Stadhouderslaan 37 - Schiedam
Teletoon 69655
tas S' mm ■msnszsxr^asB^si
- Deze com ant verschijnt dagelijks, mot ttit-
I-\ lrancó por port
Cor™d'tïijn1V ter' iga
- Een bop?aide plaats van ïdvertent.Sn
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923.
Prijs der Advertentiën; ran 15 regals 11.55,
Iedere regel hiecr f 0.30; in het Zitterda<rnummer
15 regels r l.SO, iedere read racer 1 0.35.
Reclames f0.75 per regel. Incassokosten 5 cts^
Kastkwitanties 15 cis. laricven van advertentien
y abonnement rijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advei tontiën opgenomen k f050 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/ra, 25 woorden. Kik woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kterne Ad vertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bozorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën f 1.00,indien
niet vóór Vrijdagavond uur bezorgd.
wmmnatMwm
MC*
Im hot officieel© communique, dat. is uit
gegeven na iton gisteravond1 gehouden
Fransclie kabinetsraad, wordt verklaard,
öat de ministerpresident don leden dei
regeering zijn plan beeft voorgelegd voot
de grondwetswijziging ,en zijn motieven
voor dit voorstel heeft uiteengezet.
liet kabinet hoeft dit plan vervolgens
bestudeerd. De beslissingen zullen worden
genomen in den Zaterdag te houden rai-
inisterraad. Doumergue heeft hij het ver
laten vain de Quaï d'Orsay verklaardIk!
hel) geduld, terwijl Laval verklaarde: De
zake'n gaan zoo goed als maar verwacht
kon worden.
Later heeft het kabinet met algemcene
stemmen het plan van Doumergue goed
gekeurd.
In Fransclie regeeringskringen schijnt
men na den kabinetsraad weer wat op-
ü'-dsdbrlmr gestemd lo zijn. Men lreeft
0en indruk, dat de besprekingen over
(■ia gio.idwetswijziging in den loop van
den \nndaag te houden ministerraad een
voor alle partijen aannemelijke oplossing
zal opleverein.
Uit Parijs wordt nog aan het Vad', ge
meld1:
Bet bestand blijft en daarmede het kabi
net Doumergue. Aldus mag liet besluit om
de beslissing over liet ontwerp tot her
ziening valn d'e grondwet tot Zaterdag uit
tö stellen worden uitgelegd'. Het gezand
versland hoeft gezegevierd. Bet zou in de
spanning vam liet oogenblik lichtzinnig zijn
geweest om wegens een kwestie omheint
den Senaat em do Grondwetswijziging liet
ministerie tem val te brengen.
Op het oogenblik isi liet nog niet be
leend, welke vorm liet ontwerp precies zal
femunemdn. Er is al gemeld', dat de be
voegdheid van den president van do repu
bliek om buiten den Senaat om do Kamer
te ontbinden aan bepaalde gevallen zail
worden gebonden. De Senaat kan daar
tegenover bet recht van Veto krijgen.
Hoofdzaak is de positie van do rogoering
to stabiliseer en. Doumergue hoeft zijn po
litieke leven op de verwezenlijking van
dit doel ingezet,. Bij blijft or, bij maar met
voldoende ruimte om te manoeuvreerem.
Behalve liet recht tot Kamerontbinding
zonder machtiging van don Senaat is het
statuut van d'e ambtenaren en beambten
het gedrang. Do andere punten: ver
sterking van de macht van den eersten
minister, het recht van do rogoering om
alleen de begrootingsuitgavcn voor te stol
len, en dat om do begrooti'ng van liet
loopend jaar te verlengen als die van het
volgend jaar niet op tijd is aangenomen,
sluiten,niet op verzet. Degenen, die togen
esnoeiïng van de bevoegdheid van den
Senaat bedenkingen hebben, hadden tus-
selien twee kwaden te kiezen. Zij hebben
b'\ er niet op aan willen laten komen
'slum nol tieke crisis te ontketenen.
zou 'locl moeilijk geweest zijn Dou-
»o«« te ei vangen. Bet ontbreekt niet
Waarschijnlijk zullen deze besprekingen
zich dan ook uitstrekken tot de vernieu
wing van het Russisch-Fransche handels
verdrag, dat 1 Januari a.s. afloopt
Geen S.A.- cn S.S.-uniformcn.
De gevolmachtigde voor het Saargebied,
Burckel, publiceert een proclamat'c, aan
de S.A.- en S.S.-mannen, in het Saar
gebied, waarin hij bepaalt:
In den geest van onzen Fiihrer, die ter
wille van den Europeeschen vrede lot de
uiterste grens gaat, bepaal ik, dat van 10
Januari tot 10 Februari 1935 binnen een
zone van 40 K.M. langs het Saargebied het
dragen van uniformen, zoomede het hou
den van bijeenkomsten van welken aard
ook, verboden is.
Do leider van het Duitsche front, Pir-
rop, heeft tot de Duitsche bevolking in
hel Saargebied eveneens een proclamatie
gericht, waarin liij opwekt tot orde, rust
cn discipline.
Hel tekort op de bcgrooting.
Itet deficit op de Amerikaanse!)e begroo
ting voor dit jaar hooft gisteren het be
drag van 1000 millioen dollar overschreden.
Do crisisuitgaven bedroegen 1105 mil
lioen, de algemeono uitgaven 1129 millioen,
terwijl de ontvangsten 1208 millioen dollars
bedroegen,
Japansch protest.
'Officieel wordt medegedeeld, dat op aan-
tichtmg van het ministerie van buiten-
landsche zaken de consul te Los Angelos
heeft geprotesteerd tegen de uitwijzing van.
Japansche kolonisten uit Arizona (V. S.).
De bladen deden mede, dat.het aantal
uitgewezen families van 30 lot 51 is toe
genomen en dat in het geheel 1G0 Ja
panners de mcdedeeling van de Amerikaan-
sche autoriteiten do Vereenigde Staten in
den zoo korist mogelijken tijd te verla
ten, hebben ontvangen.
Voorts wordt medegedeeld, dat hot mi
nisterie van buiitenlandsche zaken den am
bassadeur te Washington opdracht heeft
gegeven stappen te doen.
Het brgroolingsdcficit.
Ttofc Japansche ministerie van financiën
verwacht op de begrooting voor 1935 oen
d'eficit .van 610 millioen yen, dat gedekt
zal worden door belastingverhoogimg en
do uitgifte van ©en obligatieleoning.
volgens voorschriït
K A NT O 0 It B 0 EK1I AND E L
LANGE HAVEN 77 - TELEF. G*S12.
„Maiulshukuo Oil Cy" opgericht.
Gemeld wordt, dat do Mandsjoerijstiho
regeering ©en verordening hoeft ondcr.cc-
kend, waarbij eon petroleummaa'sriuppij
onder den naaim „Manshukuo Oil Cy'"
wordt opgericht met oen aaindeelenkap't -al
van 5 millioen yen.
Een hoeveelheid aaindeelon ten bolragji
van 1 millioen zal in het bezit blijven
der Mandsjoerijsclhe regrering, 2 millioen
zal in handen komen van do Zuid M sm's-
joerijscllie Sipioorwcg, (©.wijl do res'cuvnJe
2 millioen zullen worden opgononen door
petroleuniTnaa'sciiappijcn, Do beide o'io-
maalsclhaippijcn, die iu dit verband genoemd
worden staain in nauw oordaot met greote
Japansche concerns.
Tot voorzilter van de nieuwe maat
schappij is Thosimioto benoemd.
De voorbereidende vlooibesprckingen.
In de -.worDcre'dende vloothesprckingen
is thans het stadium bereikt, waarin de
bestudcering van de voorstellen, die minde
ring zijn ingediend door de Japanners,
voltooid is door de Britsche en Amcn-
kaansche delegaties, in oveileg met de
Japansche vertegenwoordigers en in on
derlinge besprekingen. Er zijn nog geen
regelingen getroffen inzake verdere for-
meele besprekingen tussehen de drie ge-
interesseerde partijen. Intusschen houdt
men echter nauw contact mei elkander,
terwijl informeel de besludoering der pro
blemen wordt voortgezet.
een nieuwen prijs, groot £500 welke om
d'e twee jaren kan worden toegekend aan
©en uitverkoren voortreffelijk werk, afge
wisseld1 op het gebied van biographic on
cultuurgeschiedenis en op dat vam essays
on litteraire c.itiek.
Bet is dr. 0. J. Wijnaendts Frameken,
die het bestuur van de maatschappij lol
die bekroningen in staat wil stellen.
[tot gaat dus om het beste werk, dat
im d© gezegde rubrieken gedurdado de
laatstvorloopon vier jaren zal zijn ver
schenen, iin boekvorm, krant of tijdschrift.
liet bestuur zal zich doen voorlichten
door oen door liem aan to wijzen commis
sie van vijf leden, welko publicatie met
don „Dr. Wijnaendts Franckeu-Prijs" ware
te bekronen.
Tor jaarvergadering van 1935 zal deze
prijs voor d'e eerste" maal worden toege
kend'.
aan mannen die zich
geroepen achten, maar
Nieuwe prijs voor litteratuur.
In de gewone maaindelijksche ledenver
gadering van de Maatschappij der Neder-
laindscho Letterkunde, welke gisteravond
gehouden werd in hot Nutsgnbouw te Loi-
Idan, dood do voorzitter, prof. dr. J, de
Vries, m-ed'edecttng van de Instelling van
Haiidtaschjc uit schoolgebouw ontvreemd.
Een onderwijzeres va'n een school aan
do Admiralengracht te Amsterdam heeft
bij d'o politie aangifte gedaan, dat uit oen
beneden lokaal van d© school haar hand-
laschjo is ontvreemd', inhoudende een vul
penhouder, een potlood dn andere klein©
dingen, zoomede ongeveer 13 aan geld.
[J'et geheel zou niet meer dan f 15 waard
zijn geweest.
Tijdens het speclkwarliertje in do och
tenduren had d© onderwijzeres oen man
gezien, die zich iu gebukte houding bij
het raam ophield'. Deze man, die moge
lijk moer van de zaak afweet, is op zijn
fiets weggereden. Indien hij werkelijk dezen
diefstal heeft geploegd, zal liet voor hem
oen teleurstelling zijn geweest, te bobben
geconstateerd, dat de buit niet groot was.
Ecu gezond dorp.
Bel Ilaliaanscho dorp Cusali, ressor-
teeremdo omder de gemocuto Zara heeft,
©en nieuw record' gevestigdop de 400
in.roners is im 22 maanden slechts é&n
sterfgeval voorgekomen on dit 'nog wel
van een vrouw, die 'niet eens in Casali
was geboren. In deze 22 maaindcm vonden
ruim 70 geboorten plaats.
Neen! Het is weliswaar maar
een Aspirin-fablefje, maar
het geniet een groote repu
tatie. De geheele wereld
heeft sedert 35 jaar zijn
werkzaamheid bij hoofd- en
kiespijn, rheumafiek en ver
koudheid erkend. Deze vrij
willige erkenning gedurende
zulk een reeks van jaren ver
krijgt men slechts door da
den. In fegensteiling tof veel
namaak voldoet Aspirin aan
de verwachtingen, het helpt.
HET PRODUCT VAN VERTROUWEN
Ullslultend verkrijgbaar In de orarve-bandbutsjes van
20 lab). 70 ets, en oran|ozak|es van 2 tabl. 10cts«
In de Gerei'. Kerk.
De mate van rechtzinnigheid van oen
predikant wordt in memigo Hervormde ge
meente afgewogen naar het aantal Ge
zangen, dat hij laat zingen.
Er zijn kerkgangers, die éön Gezang
por dienst nog te veel vinden, anderen
zijn van meeaing, dat één er wel bij door
lean. D© dominé, die twee Gezaingen laat
zingen wordt verdacht
Het merkwaardig geval doet zich thans
voor, dat men in de Geref. Kerk ook be
hoefte gaat voelen aan aanvulling van de
Psalmen en de önkelo liederen, die daar
mee gelijk gesteld zijn. Do aanvulling van
den gezangenbundel zal echter ork daar
niet zonder verzet gaan, want in de korte
notulen vam de laatste gehouden kerke-
raadsvorgadering der Geref. Kerk alhier
leest men:
„Do kerkeraad, besprekende do uitbrei
ding vau de gezangen, zooais die zijn vast
gesteld op de j.l. gehouden Synode, be-
uitverkoroncn door het algemeen vertrou
wen on mot con onkreukbaar gezag is er
geen oen. Zoo. is hot voor de rust i'u
Europa van groot gewicht, dat deze kaap
omzeild is, al is alle gevaar neg niet ge
weken. De onmogelijkheid voor do radi
calen om met het gemeenschappelijk front
van socialisten dn communisten oen lijn
lo trokken ingeval vain nieuw© verkiezingen,
kan hen tot nadenken gebracht hebben.
Twee Amerikanen te Munchen gearresteerd.
r peLrf-nmTL'IClUK,n' lniSS ,lo!c» ListU' CU
Griffith Johnson Jr., zijn. door do po-
tc Munchen gearresteerd1, toen. zij naar
een oefening vau de S.A. keken, omdat
miss Ilelcn ©en kiektoestcl droeg. Zij wer
den er van beschuldigd „spionnen" te zijn
en naar de gevangenis overgebracht.
Na zeven uur werden zij weer in vrij
heid gesteld. De politie had niet willen
gelooven, dat het Amerikaatische meisje
geen foto's had genomen, voordat zij alle
films, welke do Amcrikaansche inhaar
bezit had, had ontwikkeld'.
Lamonrcux naar Moskou.
Fransclie minister van®handel, La-
inoureux, zal gevolg geven aan een uit-
noodiging van de Russische regccring en
in don loop van de volgende week naar
Moskou vertrekken,
In Fransclie politieke kringen ach' ?ncn
het waarschijnlijk, dat Lamoureux do ge
legenheid zat nemen on met de Russi
sche rogoering een reeks maatregelen te
besproken ter verbetering van de Framscli-
Russische betrekkingen.
Met het oog op de gerezen moeilijk
heden hij de uitvoering van hot Ned'er-
iandsch-Duilsche clearing verding van 21
September 1934, heeft de Nederlandsche
regeering gisteren gebruik gemaakt van
de haar verleende bevoegdheid, dit ver
drag met een termijn van 14 dagen op
zeggen.
Het betalingsverkeer tot 16 November,
den dag van buitenwerking treden van liet
elcaringvordrag, zal, volgens ©en bericht uit
Berlijn, op de gewone wijze plaats vin
den.
Dnitschland zal deviezen verstrekken tot
do helft van het bedrag, dat voor de
heele maand November zou worden toe
gestaan
Hot Vad. teekent hierbij aan:
Ten aanzien van do clearing zijn wij
Lier langen tijd vrij optimistisch geweest;
dank zij do zeer belangrijke pas-ivite't van
onze handelsbalans tegenover Dnitschland,
zou het ons burners altijd mogolijl z'jn do
Nederlandsche credioten zelf ie behalen uit
do Duitsche opbrengst van den Huiischen
import hier te lande.
Maar toen dan omdolijk op 23 Septem
ber do onvermijdelijk geworden clearing
begon te werken, bleek, helaas al zeer
spoedig, dat de gunstige situatie, waarin
wij meenden ons to bevinden, in werkelijk
heid1 niet meer bestond, vooral niet, daar
er zich in de matste maanden, voordat
het clearingsysteem aanvaard werd, een
groot e hoeveelheid vorderingen had op
gestapeld'.
Op grond van het clearingverdrag, dat op
23 September in werking trad, moesten
dan rut de opbrengst van don Duitsdien
invport hier te lande de volgende Neder
landsche vorderingen betaald worden:
prbnu, de heele Nederlandsche export
naar Duilschland uit dezelfde periode;
secundo, do vorderingen uit hoofde van
handelsverkeer, spoorwegvrachten, Rijn
vaart, douanerechten, enz., enz.; (daaronder
zijn ook de octrooirechten begrepen, maar
de kosten van octrooi-aanvrage schijnt men
vergeten te hebben);
tertio, de achteistailigc vorderingen uit
hoofde van export cn verkeer, d,e op 22
September niet geregeld waren;
quarto, een bepaald percentage van het
Duiteehe invoeroverschot, dal ter beschik
king moot gesteld worden van do Duiisehe
economie om haar in staat te stellen de
noodige grondstoffen te koopen, zonder
welke het spoedig tot een volkomen mcen-
storling zou komen.
Musschen was die Dnilsclie import
steeds kleiner geworden. Heeft de politieke
boycott daarin een belangrijke tol ge
speeld? Het is moeilijk uit te maken.
Duilschland is thans niet langer het
land van goedkoope industrietóe proluclen.
zooals het vroeger langen lijl geweest is,
aan de krachtige deflatie politiek in hef
buitenland is er sinds do vestiging van
het nieuwe regiem een einde gekomen, wat
dc ccmcurreerendo kracht op de interna
tionale markten moest doen afnemen.
Lr Augustus werd er nog slechts voor
21 millioen gulden uit Duilschland inge
voerd; in September voor 22 millioen.
In <lo zeven corsle maan den van het jaar
was hel gemiddelde nog bijna 27 millioen
geweest.
Dc zaak werd nog erger, doordat men
i'n Augustus, blijkbaar in de hoop op een
goodwerkcintl dearingstolsel, weer iels moer
naar Duilschland was gaan uitvoeren, De
gemiddelde waarde van onzen uitvoer tiaar
dit land had in do cersle zeven maanden
eou waaide gehad van 15 millioen gulden;
in Augustus werd het weer 19 millioen,
om in September opnieuw te dalen tot 17
millioen.
Hoe zou hot clearingsverdrag nu werken,
wanneer wij do iu- en uilvoercijfers vam
do maalntien Augustus en September als
de gemiddelde nemen voor een heel jaar?
liet antwoord moet luiden, dat liet stelsel
dan heelemaal niet zal werken.
Voor een heel jaar krijgen wij dan im
mers een Duitschen invoer van, laat ons
maar zeggcin 260 milliom. gulden. Daar
tegenover zou er oeu Nederlandsche export
slaam van 215 millioen (de cijfers zijn nog
wat geflalleeid, ten minste wanneer de
toestand blijft, zooals hij in Augustus en
September was).
Volgen» het Verdrag wordt er 10 pCt.
der waarde vain den Duilschon invoer ge
reserveerd voor de belaling van do achter
stallige schulden. Dat is in dit geval 26
millioen. Er blijft oen overschot van 234
millioan.
Van dit bedrag moet het percen e,
vrije deviezen voor Duilschland worden af
getrokken, waarover wij hierboven spra
ken. Uit de onlangs bekend gemaakte cij
fers van den dienst der clearing blijkt,
dat dit 7 pCt. van de waarde van eten
import, verminderd met de 10 pCt. voor
de achterstallige schulden. Laat ons maar
weer 't gunstigste geval nemen, dan krij
gen we een restant van 211,6 millioen.
Van deze 211,6 milliom wordt onze
export naar Duilschland betaald. Zou al
thans moeten betaald worden. Op giond
van de cijfers der maanden Augustus cn
September heblwn wij dien export be
rekend op 215 millioen.
Ei is dus niet eens genoeg! En er is
geen cent voor de betaling van den Ned.-
hidischen export naar Duitschland en geen
cent voor de verschillende vorderingen uit
hooide van verkeer, octrooien, enz.
Dc Indische vorderingen worden in den
Ncderlamdschen Werkgever van 11 Oclo
gen uit hoofde van verkeer op 20 millioen.
her geschat op 50 millioendo vorderin-
üe laatste schatting is misschien zelfs iels
lo laag; wij hooiden van deskundigo zijde
ook een bedrag van dertig millioen noe
men. Ilct doet or trouwens niet veel toe;
twintig of dertig, het een zoo min als hol
andere kan behaald' wonden op grond van
de tegenwoordige situatie.
sluit om, ter tegemoetkoming aan de be
zwaarde broeders, den predikanten te ver
zoeken vooiloopig geen gebruik lo makt«i
van deze uitbreiding bij don dienst des
Woords, totdat do bezwaarde broeders hun
bezwaren in dein kei kei ij kon weg hebben
behandeld gezien."
Blceke Bel.
De Nedeclandsuhe- filmindustrie is op
eens hard von st.tpel galoopen: do Jannes,
Malle Gevallen, tllceke Bet is oen urie'.al
waarin het gijn-genre zeer sterk op den
voorgrond treedt, maar ©r is thans ook
nog wal anders op komst, wat gelukkig
is, want men kan zelfs vaai do „gijn" te
veel krijgen I
Rleekc Ret is een film, die, even als do
Janljcs, in de Amslerdamscli© JorJaan
speelt en bovepdien komt er ook weer een
vertrekkende boot in de film voio.', die
een geliefde moe voert! -De Jan'jesl' her
innert men zicfli bij hot zien van Blceke
Bet elk oogenblik, ook al door d© mee»
spelenden.
Toch is Blceke Bet oen film, die zeer
de belangstelling zal trekken. Er komen
prachligen vondsten in voor; er wordt in
gevochten, en gesmeten, maar ook fijn
spel in vertoond.
Bleeko Bet (Aaf Reuber) hoeft een goed'
beklant groentenwinkeltje in de Jordaan,
dat ze samen drijft mot haar man Tin us
(Jolian EJsensohn), haar dodder Jans
(Jopie Koopman) en Ka (Fientje dc la Mar)
dc „noodhulp'Jams heeft kennis aan een
zeeman, Ko Momj(Jcluui Heesters), mair
Blecke Bet wil dat haar dochter trouwt
met Ilannes van Santen (Car Hermus).
Er doen ziclli allerlei meoilijkhedea voor,
maar alles komt terecht, dank zij ook
Sally, do ijsoo man (Sylvan Peons), die
niet alleen op hot tooneel, maar ook voor
de filmcamera een komieke rol tstok.nJ
kan spelen.
Hier en daar is do film w.d onwaar
schijnlijk, maar dat neemt men graag op
den koop loc, Oii er wordt v rooi ij ive id
uit geboren,
Blceke Bet zal wel (rokken!
In het vcio.p ogiain wordt het gebruike
lijk buitenlandsch en ManonianJsch jour
naal vertoond en reu kluchtMoet je oen
mar, om een boelschap sturen?
,,Tbe llollandia Three", drie Noder'and*
sdlie accordeonisten, geassisteerd nu cn
dan door den organist van het Passage
Theater, den lieer J, Walvis, spelen o.a,
melodieën uit Bloekc Bet.
Ilct nichtje van buiten.
Shanghai Express.
Na het gairone Éclair-nieuws gaat
„Het iniclilje van buiion", een film van
het operette genre, waarin Hal le Roy, de
revue danser, zijn been ca flink gebruikt.
Door toevallige omstandigheden raakt hij
verzeild in de slaapzaal van een jonge-
damespensionaal, en geelt zich, om del
situatie te redden, uit ah een nichtje van!
buiten. Als hij echter door do strenge leid
ster van hot pensionaat uilge.iocdigd!
wordt op haar kamer tc overnachten, wordt
hot hem te machtig en weet hij zich alleen!
