DE VLOOT KWESTIE.
HORLOGE
H.Th. v/d. Vlerk
DE STRIJD IN DEN CHACO.
Maandag 3 December 1934,
De commissaris van politie
vermoord.
Een drama, op het hoofdbureau van politie.
Een gedegradeerd hoofdagent-titulair schiet
zijn chef achter diens bureau neer.
Denemarken.
jaargang.
No. 20813
Tel. No. 68103, 68617 en 68923.
BUREAU. LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923
Postrekening No. 5311.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
en een St. Nicolaas-bijvoegsel.
EERSTE BLAD
BUITENLAND
Simon pleit voor een tien-jaren-verdrag. Het
Japansche standpunt. Mussolini tegen een
Japansch-Fransch-Italiaansch blok.
De Engelsche minister van buitenland-
sclie zaken, sir John Siinon, heeft gisteren
medegedeeld, dat er in het kader der
Engelsch Japansche vlootbesprekingen thans
plannen beslaan voor een t'cnjaren-veidiag,
dal het verdrag van Washington zou moe
ten vervangen. Een dergelijk verdrag zou
dan ook bepalingen bevatten omtrent de
vlootbouvvprogiammn's der deelnemende
mogendheden voor de eerste vijf jaar, als
mede voor de volgende vijf jaren.
lutusschen verluidt, dat de Japanners
met zijn terug gekomen op hun eisohl tot
pariteit en dat nog geen noemenswaar
dige votderingen zijn gemaakt.
In het Japanseihe huis van afgevaardig
den heeft de minister van marine, Osoe-
mi, geantwoord op een vraag van Yadanji
Nakajima, dat hij uit de interpellatie be
greep, dat liet in hoofdzaak ging om den
vrees voor een bewapeningswedloop lor
zee, wanneer de vlootverdiagen zouiden
zijn opgevinngd, en om de, vraag, welke
maatregelen de Japansche regeermg in dat
geval denkt te nemen. Door de gecom
pliceerdheid der kwestie, lijkt liet er nog
lang met op, dat weldra overeenstemming
üis=chen de mogendheden zal worden be
reikt. Indien de besprekingen ongelukkigcr-
wijls in een mislukking /ouden eindigen,
of indien Japan do vlootverdiagen zou
op/eggen, dan zal er een vcrdraglooze
toestand ontstaan, maar ook indien liet
verdrag van Washington nog binnen het
jaar zal worden opgezegd, zal het nog
gelden voor 1935 en 1936. In den tijd
bestaat er een goede gelegenheid 0111 de
andere mogendheden meer begrip te doen
krijgen voor liet Japansche standpunt. In
dien dan een mogendheid., ongeacht de
Japansche bereidheid tot ontwapening, zijn
vloot zal uitbreiden^ moet Japan daarop
voorbereid zijn. Osoemi achtte een der
gelijke ontwikkeling Volder met onvermij-
del'jk, daar geen intigendlieid meer eon-
liedcn zal bouwen, dan inderdaad 1100-
dig is.
Van gezaghebbende zijde wordt uit Rome
vernomen, dat Mussolini heeft beslolcn,
een afwijzende houding aan te nemen te
genover de Japansche nilnoodigmg om zich
accoerd te verklaren mei net opzeggen
van liet veidxag van Washington, Do ïla-
liaaimclie ïegeor.ng is van meenmg, dat
de were'dvtedc met wordt bevorderd doen
een Japanseh-Fiansch Italiaan'■ch blok tegen
hel erdrag.
gearing. De moordenaar, wiens naam nog
iniel bekend is, is door de G.P.Öe gear
resteerd.
De geheele Sovjet Russische pers publi
ceert artikelen ter eere van do nagedach
tejus van den vermoorden secretaris-gene
raal der communistische partij, Kirow.
De rol, welke Kirow heeft gespeeld',
wordt algemeen gewaardeerd en men legt
er den nadruk op, dat de moord zon
der pardon zal worden gestraft. Niet
slechts de moordenaar, doch ook degenen,
die met den moordenaar in verbinding
hebben gestaan, zullen gestraft en uitge-
STADSNIEUWS
Zaterdagmiddag, even over 2 uur,
is in zijn banier op het hoofdbureau
van politie aan" de Lange Nieuw-
straal de commissaris van po
litie, de heer F. Elïenbcrger, door
den gestraften hoofdagent-titulair
C. C. v. d. IC, neergeschoten.
De heer Elïenbcrger overleed kort
na den aanslag.
Groole consternatie is Zaterdagmiddag
in de stad verwekt d'oor den moord op
den commissaris van politie, den heer F.
Elienberger, gop'eegd dioior e,.n lid van
Zijn gedrag liep echter dj» spuigaten
uit en nadat veel consideratie met hem
was gepleegd, en hij vele malen was ge
waarschuwd, strafte de buigemoester als
hoofd van de politie hem met terugstelling
tot agent.
Die straf heeft do commissaris \an po
lilie Zaterdagmorgen aan v. d'. K. moeten
meededen; zij ziou Maandag (heden) in
gaan. Van der K. zou vooilnan dienst
doen in de binnenstad en gep'aitst war
den aan den politiepost Buitenhaven. Dat
voelde do man als een te zware straf. Ilij
VOOR EEN
BETER
KIEST U GEMAKKELIJK BIJ
Gedipl. Uurwerkmaker
Korte Dam 6 - Telef. 69593
Sierlijke Modellen - Nouveauté's.
Frankrijk.
Naar verlenging van tien dienstplicht?
De vro'gcTe minister van buitenlandsclio
zaken. Paul Boneour, veiklaart in een
artikel in Oeuvre, dat wanneer geen ont
wapeningsconferentie meer zal heslaan,
wanneer geen algemeen oxtxv ipemngsver
drag tot stand kci.nt, nog voor liet einde
van de huidige paileinentszitling-,pcriolo
do verlenging van den algemeenen dienst
plicht lol. twee jaren een feilt zal worden.
Inspetcur Bony gearresteerd.
Inspecteur Bony, een bekende figuur uit
de Slnwsky- eu Prince affaire, is gearres
teerd op e-m bevel tot voorgel ithng, udge-
vaariigd door den rechter van instructie in
de /aak Volberg, welke Bony had aango-
klaag I wegens smaad.
Saargebied.
De polilicbew .iking tijdens de verkiezingen.
In baar vierde jaaihjks he rapport deelt
do regeeimgsconunissie van het Saargebiel
mede. dat voor de verkiezingstijd 100 po-
lilicagrnlen door de commissie zijn aan
gesteld, welke in twee speciale formaties
zijn toegewezen aan de staatspolitie te
Saaihrucken en liet land jagerscorps ie
Saarbrticken teneinde zoo 1100lig naar
andere plailsen van het gebied te kunnen
worden geëxpedieerd.
Bcla Kuil in Kopenhagen.
Groot opzien is gebaard door het bericht
van de Dagens Nylicler, die mei ling maakt
van bet geiucht, dat de voor conigen tijd
loL leider der communistische partij in
Scandinavië benoemde Bela Kuu zich ss-
deil duo dagen heimelijk in Kopenhagen
ophoudt.
Bcla Kun is de bekende Ilonguxrschc
communislenleider uil 391S
Sovjet-Rus'and.
Kimxv vermoord.
De serie tans van de pariijorgunisalios
van Leningrad', Kirow, is Zatcidagmid 'ïg
111 liet gebouw van bet Loningradsolie bu
reau d vr oen terrorist doodgeschoten.
Kirow ix as lid van het politieke bureau
van de tonlrnlo c.veculieve dor commu-
nisli'-cho partij en lid van do centrale ro-
roeid moeien worden.
tiet volkscommissariaat xran binnenlnnd-
sche zaken, de vrocgeic Gcpeoe, deelt
mede, dat de dader oen xwoegero employé
van liet filiaal der arbe.ders- en boeren-
inspectie te Leningrad is, Leonid1 Wassil-
jewitsj Nikolajcxv, die in 1901 is gebo
ren.
Nikolajcxv heeft bekend, Kirow te heb
ben gedood. Hij heeft dit plan weken
lang xoorbercid. De motieven voor zijn
daad wilde hij nog met modedoelen.
Ilij verklaarde slechts slecht behandeld
le zijn na zijn ontslag uit den staatsdienst
Hij zal zich in iedcren straf schikken.
In verband met deze moordzaak" ver
luidt, dat de chef der voormalige Gepeoe
te T -nmgrad van zijn funotio is anlheven,
aangezien bij niet voldoende voorzorgs
maatregelen bad getroffen.
Roemenië.
Tiloclcseoo in Boekarest terug.
Titocle^ooe is Zaterdugmidd ig Ie Boe
karest ge rnveerd. Hij is door den koning
in andienüe ontvangen, waarbij lnj rap
piert uitbracht ower de door hom te Paiijs
gevoerde bcspiekingen en oen overzicht
gaf over de rcoctrto ontwikkeling van de
internationale situalie.
Na zijn ontvangst door den koning,
heeft Titoelescoe voor de pers <en vei'kla-
ring afgelegd, xvanrin hij zeide, dat hij xol-
komen tevreden xvas over de resultatun van
zijn besprekingen te Parijs en xvaarin hij
met nadruk naar xraren bracht, dat Roe
menie zijn so'iilariteit met Znid-SIavie zou
handhaven. Vandaag zal Titoelesooe we
derom aanwezig /.aj'n op oen audiëntie bij
den koning, ter gelegenheid' van het f dl,
dat dan de ems to Sovjet Russische diplo
matieke vertegenwoordiger in Roem mie,
Ostroxvski, zijn goloofsb-ici'on zal overhan
digen.
int. Samenwerking.
JRibhcnlrop bij Laval.
flavas deelt mede, dat do bi/.andere vea-
tegenwoordiger van Ilitler, Von Ribben-
trop, gisteren te Parijs door den Frainschen
minister van buitenlandsclio zaken, Laval
is onlvangon.
.fc.
WmwA
De heer F. Elïenbcrger, commissaris van
bureau van politic in de Lange Nicuxv
xveril
liet politiecorps, don jivst tot agent gede-
gi ai leerden 52-jarigen hoofdagent-titulair G
O. v. d. K., xvonende aan den Vla ïrdinger-
dijk, gehuxvd en vader van 6 kinderen,
waarvan de jongste twee omstreeks 12
jaar.
liet gedrag van v d K. liet den laatsten
tijd nog al te xvensohen over, oa gmg
hij zicli in het openbiar te buiten aan
liet gebruik \an alooliol. Als pobtio m m
had v. d K. vroeger goede kwaliteiten
en xooral tegen xTeemdc scliep lingen, xviei
schip in de Willielininal'iaven lag, trad lnj
als kot moest, steeds korda.il en doorlas
lend op Hij xxas speciaal belast inel hel
poditietoez'clit in de btiilenxxijken xan de
slad en als er moeilijke karweitjes xva en
Op te knappen, bv. het overbrengen \nn
kiankzinmgen xvetxl da.rvoor meos'a! v
d. K. aangewezen
Opmarsch der Paragueesche troepen. Binnenkort
beslissende slag verwacht.
palitie, achter zijn bureau op het hoofd
straat, waar hij rjlenlagmiildag duodelijlc
gexvond.
heelt Zaterdagmergen vei'kl ard pogingen
te zullen xloen om in de baden vermeld
te kiijgen, ,.<iat lnj alloen omdat lnj een
paar potjeo bier had gedronken on ner
geus anders om" gedegradeerd xvas
Veimoodeüjk beeft luj den commissaris
als de bexverker xan zijn staf ainge
zien. Do/e beeft echter don laals on lijd
wel eens tegen anderen uitng g geven
aan zijn smart, om maitregelon te m oe-
t g n nemen tegen den man, die lnj vroe
ger steeds als poli lie-mar zoo zeer had
gewaardeerd,,lk kan cr nachts niet xan
slapenI" heeft de commissaris xxel eens
verklaard en zijn vrees uitgespmk-n, dat
v. d K. na dlo degradatie de haal xvel
eens aan zich zelf 'zou kunnen slaan
Toon v d K. Zaterdagmorgen de straf
was meegedeeld, zeide du/e. ,,(lk hal er
op gerekend!" en liaa'de een mosje te
De vorige xvoelc is er in den strijd om
den Graan. Cliaoo tussdliem do beide Zuid-
Amerikaansclie si den Paraguay «n Bolivia
een blijkbaar doorslaggevende xxending ge
komen ten gunste xan Paraguay.
De Paragueesche troepen hidden in liet
begin van de vorige xveek belangrijke var
deringen gemaakt 011 onder invlaod daar
van ontstond groote verxvarring in Bolivi-
aansche politieke kringen, minister-presi
dent Salamanca verdxveon op een gegeven
moment en bleek later afgetreden te zijn.
Ilij xverd opgevolgd door don liberaal Te-
jae'a Scrzeno.
torichten uit La Paz melden; dat de
uit we rcgoeiiug onder leiding van pre
sident Tejada Sor/ano vastbesloten is om
den grootst moge lijken tegenstand te bie
den. Waarschijnlijk zal het Bo'ivin inwfie
defensief xvarden geoonci-ntio a'd om Villa
Moiile", Intusschen ver/ameleii de Para-
geescbe strijd krach ten zid'i xmar 'n boslis-
sendon E U ijd 0111 den vijand uit den Chao
le verdrijxen
Do Poüviaansche regeering en het Ho
livuansclit hoiofukwarlier hebben gisloien
rader verkla trd, dat men vast besloten
is Villa Monies zoo krachtig mogelijk le
verdedigen en den oorlog tegen Paraguay
in den Ciran Clnoo xrooit te zotten, ondanks
do Pnrnguoesoho Op'inaisdh in het gebied'
van den Pilcaimnyo.
Uit Ascuncicin xxordt gemeld:
De commandant xan het ox-oiwinnende
Paragueesdio leger, generaal Felix Esti-
garnbia, heeft gisteren het bevel g geven
xxoor 'n algeineemein opmarsch langs de Pil-
ooiinayo-nVier en bnnen comge dagen
xvoidt de val verwacht van do Bolivia m
sclio forten Curourenda en het fort d' Or
bigny, txx'ce belangrijke strategische pun
ten, xvaar volgens oen ccanmunirjue de
Paragueesdio terpen nog slechts 30 K.M
xan verwijderd zijn.
Vandair kunnen de troepen gemakkelijk
een aanval doon op Villa Montes, de bisis
der Boliviaansche iroepm aan hot front.
Algemeen wordt x'orxvadit. dat genoemde
feiten zonder groolon tegenstond zullen
xvorden crox'o'd. Volgens inedelo hngen
van Paragueesche zijde is het moreel dm
BcJiviaansche troepen gcbiokon en waren
deze troepen niel meer in stolt lot crnsti-
gen tegonsland.
Te Ascnncion hoopt do bevolking op een
spoedige» Leshsseiidon s'ag en men xvn-
xvaebt nog deze week den val win Villa
Monies.
Men horpl vurig, dat daardoor eon einde
aan den oorlog komt, die nji reeds diie
ja.ir liet land in sp inning houdt.
Het lioulilliurrati xan politie aan de Lange
Nicuxx straal, xxaar Zaterdagmiddag de af-
sclmxx olijke moordaanslag plaats had. Boven
links is de kamer va 11 den hoofdinspecteur
van politie. Daarachter is de kamer van
den commissaris gelogen.
Chr. Krijger,
die vandaag 70 jaar wordt.
voorschijn, 0111 de distinctieven, de zil
veren biesjes, van zijn mouw te tomen.
Daartegen had do commissaris echter be
zwaar en met oen inspecteur is v d. K.
daarop naai den Ucoimaker gegaan, die
de biesjes heeft x-erxvijdeid
Al xxas de inan hoofdagent titulair,
hij had een inkomen, dat ver uitging
boven dat van eon gewonen agent, xvait
hom \\as oa opgedragen hot toezicht op
liet woonwagenkamp «1 het innen van de
sfnanplaalsgelden, de keuring xan trekhon
den en dan xvas hem nog, als bizondcio
gunst toegestaan gelden te innen xoor pol-
dcibestuien.
Al deze functies braxihten extra inkom
sten inee: bet toezicht op liet xvoonwagem-
j kamp £150, de keuring van trekhonden
f 50 per jaar. -
1 Zaterdagmorgen werd hem gezegd', dat
hij 11(11 ooik van de bizondcre politiedien
sten xverd ontheven 's Middags half 2 moest
hij op hel 'hoofdbureau terugkomen om
de bescheiden in te lever.in, die mgt deze
ontheffing in verband stonden. Tevens zon
den hein dan insfruolie's xvo'-den gegeven
voor den middagdiensl Ilij moest in bur
ger op surveillance olm het oog te hou
den op do naleving van het oolportage-
verhod. Zondag zou lnj vrij zjifn en Maan
dag begon zijh dienst am den pinliticpost
Bmtenhavenweg.
Om 2 uur een half uur te lont
dus verscheen v. d. K Zatordxgmid-
dng Op hot hooMbureaxi. Ilij lioefl de le
den van het ariministraliof pusoneel op
hun kamer eoe bezoek gebracht oa bij Iht-v
heengaan xle hand gereikt met e'tn- „Non.
ik ga er vandoor!" Op de gang kxx-am hij
nog een agent togen, die ook administra
tief werk verricht, en dezen vroeg v. dl
K „Is de commissaris op zijn kamer?"
Op het bevestigend anlwoord begaf hij
zich naar bnnen, dilmral zjomder kl-ippoai,
iels xwat Wij anders nooit x'orzuimde. In
de kamer bwoinden zich met den oosnmis-
saris twee agenten, speciaal belast met
bet toezicht in hot Sferreboselli en Volks
park, do hoeren L .T Vis en L. Ilagestein.
De liGiofdinspecteur, de heer E N II. Da-
sou], had juist de kamer van don com
missaris xTerl iten, nwlat deze onclcir een
officieel stuk \roor hot laatst! zijn
naam had gepi'antst De agenlen V en II.
kregen xran den commissaris mstructie's
met betrekking to1 him dienst.
Toen v. d K binnentiad, zat de oom-
ïnissaris achtc zijn btueau; v. d. K. kxvam
nader, haalde de b^seheilen met b trek-
j king tct de IrokUcmdenkeiuing en het xvooa-
xvagenkamp xxior <lon dag, zeide nog zoo
iets als „Laten xvo nu maar direct afre
kenen!" en loste bout porlant een drie
tal schoten Op zijn dhef. Doz'e stond'
nog cp, liep om zijn bureau hom pp
v. <1. K. toe, en zeide: „Van der Iv„ xvat
doe je nu?" en zakte toon ineen. Ook toen
schoot v. d K. nog eenige malen.
De hoofdinspecteur, de heer Dasoul,
xviens xverkkamer aan die xan den com
missaris gienst en daarvan mot een deur
gescheiden is, kwam op het lax waai toege
sneld, zag wat er gebmirdi xvas 011 greep,
geassistee xxl dooi* de twee aanweziget agen
len, den aamslagploeger xasl ei. dxx-angen
hem zijn revoiver los te laten, die op den
grond viel. Deze was geheel lo-ggeschofcn.
Onmiddellijk kxx-am al het in liet hoofd
bureau aanwezige pwsonool toeg-loopen
en werd v d K in een cel gesloten.
Men besefte op dat moment nog niet,
dat dij scholen doo lelijk waren ueweest.
De piohtiedokter De Loeuxv en even later
dv .v. d Roig waren bnnen zeer korten
lijd aanwezig De ocr&fe onderzxeht den
rommissaris en stekle vist, dat hier geen
medische hulp mem 7,01 kuincn baten.
Fem'ge minuten later 0x01 leed dn hm E.
/-raider dat hij xerdei iets hal ge "g!
De verslagenheid op het hoofdbiueau
xvas luülcngcxxonn groot De mannen, die
eiken dag met de harde realdct xan liet
lexen 111 aanraking komen, stonden ver
slagen bij liet lijk van hun chell Dit xvas
ook xvel iets zoo afscb clijkr, als nie
mand zich ooit ban v jigesteld dat zou
I kunnen gebeuren. De man had zeker allo
D070 couiftui ïLUtiujui Il.y lijks, mu uit- n-jctia
lonüering van 'Zon- eu l'ecstdagen
l'njs por kxraitaal f trauco por post 1
f2 50. Pnia per week: 15 cts. Af'/ou-
derliiko nummers 4 eta Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advortentun voor hot eorBtvolgend num-
mor moeten vóór olf uur aan het Bureaa
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór 1» uur.
Een bepialdo plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Pryedor Advertentiën: Tan tfl.55,
Jedero refol saeer f0 30, In het Zaterdagnummer
15 regws f 1.80, iedere regel meei f 0.35.
Reclames 107$ ner regel. Incassokosten 5 ets.,
postkwitantiea 15 cts larieven van ad\ertentien
otf abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling kltlno
Advertentiën opgenomen k f(L50 t/in- 15 woor
den, f075 t/m. 25 wooiden. Elk wooid meer
6 cent tot eon rrmimura van 30 woorden.
'b Woensdags; Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f025, mita ^óór Dinsdagavond C uur aan bot
Bureau bezorgd.
'k Zaterdags: Kleine Advertentiën fl.OO.indieD
niet vóör Vrijdagavond G uur bezorgd.
