"JIT DE TWEEDE KAMER.
Het Fransche bagno.
Die- omsdUclp/l^
staat tacU <zektc
niet op uw auto?!
De kieswet. Het evenredig stelsel. De dwergen. De
jacht op de dwergen. Het voorstel van den minister
gaat te ver. Driehonderdduizend stemmen worden
waardeloos. In strijd met de Grondwet. Districten of
maximum aantal partijen De minister verdedigt zich.
Het was de wensch der Kamer. Het districtenstelsel
van de baan. De minister gaat nader overwegen.
Kerk en School
Kunst en Wetenschap
Hadioprogramma's
Gemengd Nieuws
Een brandweer zonder water.
fl, ae» „W"
Toen men indertijd liet stelsel iter even
redige YertogenivcKmliging in ons kiesrecht
wilde uitvoeren, was bet sonis aandoenlijk
to hooren, hoo zeer men er op gestold
was iedere stem tot gelding to doen bren
gen. Bat was het hoofdmotiefde kleino
minderheden, die in allo districten onder
den voet geloopen werden, zouden zich
over het geheelo land kunnen vereenigen
om op verovering van zetels uit te gaan.
Kot stelsel kwam in werking; het krioel
de heel spoedig van kleino minderheden,
die zich tot één landelijk geheel vormden
to inderdaad een of twee oï drie zetels
wisten te bezetten. Toen weid het scheld
woord „dwergpartij" uitgevonden. Het hin
derde do grooto partijen, dat zij voort
durend ten prooi waren aan de „splijt-
rwnmmerij".
Al spoedig werden allerlei deurtjes dicht
gemaakt, waardoor do dwergen binnen
slopen. Het stelsel van de grootste over
schotten werd vervangen doordat van de
grootste gemiddelde; een strop voor de
dwergen. Eet percentage van 50 pCt. voor
één zetel werd geleidelijk gebracht op
,75 en 90; voor den tweeden zetel eveneens
op 90 maar het baatte niets: het ras dor
dwergen bleef. Nu kwam minister De
JVBdo met een lengtemaat voor de dwer
gen: pas drie op elkaar waren toelaatbaar.
Voorts werd een waarborgsom gevergd bij
de verkiezingen, die verloren zou gaan bij
geen succes.
Van die aandoenlijke liefde voor iedere
stem was niets meer over.
Wat men dan tegen die kleine partijen
heeft? Do groote vinden ze hinderlijk als
Oen blaffende hond, die al maar voor je
voeten loopt. Voorts zijn er veel te veel
yan die dwergen gekomen vinden de
grootcn en zij vormen daardoor een niet
te onderschatten macht, omdat zij herhaal
delijk den doorslag kunnen geven, waarbij
gemeenschappelijke ontevredenheid hen te
samen brengt. Verder is het de verbrok
keling, die het aanzien van het parlement
én de politiek schaadt. Hen wil dia kwaal
camoufleeren door er althans in liet par
lement geen plaats aan te geven. Ten
slotte mat de voortduren de aanval van
die kleine de grooto te veel af. En... het
publiek heelt er maar al te dikwijl» schik
in, dat liet die groote zoo ongezouten
wordt gezegd!
Wat de gevolgen van het drie-zetcl-stcil-
sel zou geveest zijn, indien het reeds in
1933 bij de Kamerverkiezingen had bestaan,
blijkt uit doze cijfers, de zes eenlingen zou
den zijn weggevaagd, mitsgaders alle drie
de Kerstenianen. omdat de derde zetel
daarvan een overschot-zetel is geweest
Voorts zouden de communisten er maar
drie gekregen hebben. Niet minder dan
tien zetels zouden dus anders zijn toe
bedeeld en wel vijf aan de katholieken,
twee aan de sociaal-democraten en telkens
één aan do anti-revolutionairen, de libe
ralen en de vrijzinnig-democraten. Er gin
gen er dus zes naar rechts en vier naai'
links. Zóó ongeveer hooren de tien thans
ook thuis. De drie plaatsen van Kersten,
do plaatsen van Lingbeek, Arts en Van
Het ballingsoord voor zware misdadigers,
door R. S.
3)
("Vei volg en slot).
De guillotine.
Na de cellen to hebben bezichtigd en
Oen bezoek te hebben gebracht aan liet
hureau, waar de gevangenen geïdentifi
ceerd en geregistreerd worden, gingen wij
naar oen meer afgelegen gebouwtje, waar
do guillotine (valbijl) voorloopig stond op
gesteld.
Deze is n,l. steeds gedemonteerd cm
eerst voor een executie woidt het werk
tuig in elkander gezet. Vermeldenswaardig
is wel, dat de veroordeelde dikwijls vraagt,
dit monteeren zelf te mogen doen, ten
einde zekerheid te hebben, dat het toe
stel niet zal weigeren.
Het kamertje, waarin de guillotine slaat
heeft nog een deur, die uitkomt op een
pleintje buiten do ■'gevangen is, waarop do
executie .in het openbaar plaats vindt.
Daar zag ik ook vier sfceenen blokken,
Waarop het toestel komt to staan. Nu zag
ik dus van zeer nabij het werktuig, dat
zulk een belangrijk deel gehad heeft in de
vorming van de geschiedenis der vorige
eeuw": lo bois de Justice, la Veuve...
Ik had mij de guillotine grooter voorge
steld. Dit komt omdat zij op plaatjes al
tijd op oen verhooging staat afgebeeld,
Waardoor zo zoo groot schijnt.
Wat do hoogte betreft, zou het toestel
kunnen staan in een gewone kamer, mits
die oen normaal hoog plafond' hoeft. Af
gezien van het doel vah de guillotine, is
de machine zelf oen kunstig, fraai stuk
(wérk. We kunnen een geweer, een dolk,
Houten, werden dulj \%i r.k. en één anti
revolutionair. Inderdaad ziet men toch liet
ontoelaatbare daarvan.
liet was ten slotte de groote partijen
al te machtig. Het bezwaar, dat het gebod
en al in fiagranton strijd' is mot de even
redige vertegenwoordiging, went naar vo-
ren geschoven, maar het is de vraag of
men dit nu wel zoo zwaar tolde. Hen
durft het niet gooi aan; dat is het eigen
lijke motief. Een aantal van driemaal hon
derdduizend kiezers eenvoudig op zij te
zetten, gaat (o ver en do baas-spelerij kon
wel eens onaangename gevolgen hebben.
Het grondwettelijk bezwaar tegen het
drievoudstelsel is met name door rar. de
Geer, duidelijk geformuleerd. Art. S en 9
der Grondwet geven duidelijk aan, dat allo
honderd zetels naar evenredigheid van het
aantal uitgebrachte stommen verdeeld moe
ten worden. Do kiesdeek-r is de onaantast
bare grondslag van hot stelsel. De onjuist
heid van ihet drievoud-stelsel blijkt mede
hier uit, dat als die geoorloofd is, ieder
ander cijfer eveneens geoorloofd is en dat
dus de willekeur volmaakt kan werden
toegepast. Ook voor een districten-stelsel,
gelijk de heer Vliegen wilde, achtte de
heer de Geer de Grondwet duidelijk. Het
dit stelsel splitst men do hondeid zotels
en ook dit is niet toelaatbaar.
Men heeft volgens hem de kleino par
tijen te aanvaarden, vijl zij het gevolg
zijn van het stelsel, dat liij persoonlijk
liever door een districten-stelsel zag ver
vangen. Een waarborgsom kan hij aan
vaarden als middel om niet serieus mee
doen aan de verkiezingen te verhinderen,
maar als het drievoud-stelsel of het dis
trict-stelsel a la Vliegen in de wet kwam,
slcmde hij tegen het ontwerp.
Hoe een man als de heer van den Heu
vel nog den moed had om na dit betoog
de stelling te verdedigen, dat de tliofndwet
geen bezwaar was voor de uihoering van
dit stelsel, is ons een laadsel. Argumenten
had hij daarvoor niet, de wensen om die
dwergen tie fnuiken was de va»'er vin
zijn gedachten.
Volgens den heer de Geer was het een
goede daad van de groote partijen om
dit ontwerp af te wijzen; daarmede werd
eens aan liet volk getoond, hoe men niet
op zetel-ja ebt uit was. Dat klonk nu wel
heel voor am, maar dan treft het ver
wijt des te meer de xegeering, aio op
zoek ging naar verdelgingsmiddelen van
de horzels", zooals nu de klcmc partijen
al heetcn, omdat de Tweede Kamer her
haaldelijk op afweergeschut tegen deze
aangedrongen had Als men maar een „fat
soenlijk" middel '.rist. dan zou men liet
wel hanteeren, maar liet voorstel van den
minister is in wezen onoirbaar, zooals
ieder fatsoenlijk mcnsch dat inziet
De verdediging van den minister was
uiterst zwak Hij verklaarde het ontwerp
gehandhaafd te hebben, omdat hij de ge
legenheid wilde behouden zijn standpunt
te verdedigen, dot het niet in stiijik was
met de Grondwet, Evenredige vertegen
woordiging was z i. een staatkundig be
grip, een stelsel van evenredigheid was
een mathematisch begrip. Aan het eerste
mag men veranderen wat men wit, zoo
betoogde hij Dat is natuurlijk ecu theo
rie, die kant noch wal raakt. liet woord
evenredig is een wiskundig woord, dat een
ondubbelzinnige beleekcnis heeft en geen
wiskundige in Nederland zou als deskun
dige in deze zaak gehoon!, iets anders
kunnen verklaren, dan dat de vertcgen-
woonliging moet ziju evenredig naar het
aantal uitgebrachte stemmen. Wit men een
correctief op dit stelsel, dan moet dat in
de Giondwet worden vastgelegd; maar dat
is niet geschied'.
Uit de verdediging van don minister kre
gen wo eeuigermato den indruk, dal hij
verwacht had, dat de overgrooto meerder
heid der Kamer wel ieder middel zou
hebben aanvaard, dat een „strop" zou zijn
voor die „woekerplanten", zooals de mi
nister nu do kleine partijen al kwalifi
cecide. Dat is liein klaarblijkelijk tegen
gevallen en het bleek, dat liet primaire
rechtsgevoel (och nog Meiker is dan liet
onaangename gevoel, dat die „woekerplan
ten" opwekkkon De goede beurt, die vol
gens mr. do Geer do Kanier maakte door
op_ grond van het recht dit ontwerp af te
wijzen, is door de redeneoring van den
minister weer geheel en al vernietigd. Met
de Grondwet chicaneeren om jo zin door
te drijven, is zeer onbetamelijk.
Het verknippen van liet land in visa'
districten, gelijk de heer Vliegen wil, is
eveneens in strijd met do grondwet. Nie
mand heeft bij bet opstellen van doze
bepalingen van do grondwet iets an Iers
bedoeld dan wat thans geldt. Het voor
stel, van den heer Bongaorts, om niet
meer dan veertien partijen toe te laten,
is precies even willekeurig, omdat dit cij
fer op niets berust dan willekeur. Wil
men de kleine partijen verdelgen, dan zal
dit buiten het parlement moeten geschie
den, door de kiezers te overtuigen van de
verkeerde denkbeelden. In het parlement
do deur to sluiten, is niet alleen onbillijk,
maar in boogo mate dom; want men maakt
van do kleine partijen martelaren.
Eén amendement, de districten-indee
ling, is al weer van do baan. De beer Bon-
gaerts trok zijn amendement in, nadat de
minister had toegezegd, dat hij nog eeins
nader wilde overwegen, hoe hij den band
tusschrn do kiezers en de districten k'an
versterken.
Hiermede is do wet al weer naar verre
dagen verschoven.
Nu nog de rest.
immers ook mooi vinden en wat doen
wo met deze wapenen?
Deze guillotine was van donker hout met
netjes opgepoetste metalen deolen. Toen
ik het toestel goed bekeken ha 1, werd!
mij de gang van zaken gedemonstreerd.
De veroordeelde wordt, nadat hij gebe
den heeft, of anders direct, naar de guillo
tine geleid. Do plank, waarop hij gebon
den wordt, is plus minus 1.40 II lang.
Deze schuift over een voetstuk, waarop
ze ook kan omklappen, zoodat de hori
zontale stand oen verticale wordt.
Tegen deze plank wordt de gevonniste
dus in staande houding gebonden met de
borst en de buik tegen de plank-, zoodat
hij a.h.w. boven deze uitkijkt. Nu wordt
de plank in horizontalen stand terug ge-
wipt; de veroordeelde komt dus op zrju
buik te liggen. Vervolgens wordt de plank
naar voren geschoven, zoodat hoofd en
hals te leen buiten het vlak, dat men zich
denki.i „-an tusschen beide opstaande pa
len.
Daarna wordt een klem op den nek ge
schoven, zoodat het hoofd gefixeerd blijft
en direct daarop wordt do handle, welke
in verbinding staat met den haak, die
het mes vasthoudt, overgehaald, met het
absoluut noodlottig gevolg uiuuvau.
Deze'scèno verloopt zeer snel. De ver
oordeelde wordt niet vastgesjord, maar
slechts even vastgeriemd op de plank
het schijnt, -dat op zoo'n laatste oogea-
blik geweld zelden noodig is de plank
omgewïpt, naar voren geschoven, kiem
neer, handle over, mes!
Dus voordat de veroordeelde katireali-
sceren„ik Hg er dus nui werkelijk onder",
is het leed geleden...
Bij deze uiteenzetting 'duwde de onder
directeur het mes naar boven. Het korte
Ned. llerv. Kerk.
Drie.al te Rotterdam (vat. Posthumus
Meijjes), ds. A. T. IV. do Kluis te Vlissin-
iren, ds. E II. Blauwen draad fe Bairn en
ds. J. Koopmans fe 's Heer Hendrikskin-
deren.
Daling van de liiniiciilamlselie kosten.
Het Zendingsbnreau. te Degstgeesf (post
rekening na 607 4J vraagt ons plaats voor
het volgende:
Over h jaar 1933 hebben de totale
inkomsten van de samenwerkende zen-
dingsEorporaties bedragen fSS0 979 62 en
de uitgaven 1973 192 35, zoodat in flat
jaar liet tel ort bedroeg f86 212 73. Van
de uitgaven betrof een bediag van
fS KSS64 71 de uitgaven in Indiê en
f121 327 61 d'c in Nederland. Men ziet,
dat het percentage voor de binnenland
er!) e uitgaven, daf enkele jaren nog 17
bedroeg, nu gedaald is tot 13 71 pel
Do cijfers over 1931 zijn nog niet be
kend, daar de rekeningen uit Indie voor
eerst nog met ingekomen en bewerkt kun
nen zijn, maar de waarschijnlijkheid is
groot, daar er in 1933 een bizondere uit
gave luer te lande moest worden gedaan,
dat over 1931 het percentage nog iets zal
blijken gedaald te zijn.
Aloissi Italiaansidi' staatsburger.
De Duitsche acteur Alexander Moissi,
do laakte twee jaar bijna uitsluitend' in
Italië heeft gespeeld, hoeft hot Italiaan-
sche staatsburgerschap verkregen.
zouder eeniga
mannetje moest met zijn volte gewicht
het zware blok hijsclicn, dat bovenaan in
een klem wordt vastgegrepen. De hefboom,
terzijde van een der opstaande paton, opent
de klem en het mes valt,
wrijving of andere stoornis.
Vol belangstelling keek ik naar dit toe
stel. Dit mes mist nieh het werkt radi
caal. Het is schuin afgeslepen, zoodat het
in zijn val werkelijk snijdt en niet kapt.
Maar al ware het mes nog zoo bot, het
zwaro gewicht zou al voldoende wezen om
aan iemands leven eon einde te maken.
Het is ook niet to stuiten in zijn vaart en
verhalen, volgens welke de valbijl zou blij
ven steken of nog zou zijn tegengehouden,
lijken zeer onwaarschijnlijk.
Dat is de guillotine. Andere moordwerk
tuigen, als galg of electïische stoel, zag
ik niet, maar de guillotine is feilloos. Wie
op die plank geriemd wordt, is onherroe
pelijk verloren...
Maar genoeg over den valbijl. De be
schrijving mag wat sensationeel zijn, dooli
zoo is ook do sensatie, welke do aanblik
van dit toestel en zij'n werking wekt.
Alles zoor interessant, maar toch her
ademde ik, toen ik na dat bezoek weer
Luiten stond en de gluiperige Anamiel de
kleine poort achter mij had gesloten.
Kans op ontvluchting?
Gelijk ik reeds vertelde, lijkt de mogelijk
heid van ontvluchten uit de gevangenis
buitengewoon gering, ja haast onmogelijk,
De veto vluchtelingen ontsnappen dan
ook tijdens de werkzaamheden buiten de
gevangenis of wanneer hun wat meer vrij
heid wordt toegestaan, b.v. na ontslag uit
de gevangenis, maar nog steeds met de
verplichting op St. Laurent (of andere!
strafplaats) te blijven,
De vlucht geschiedt natuurlijk op voor
SATERDAG, 23 Maart 11)30.
Hilversum, 1875 M.
VARA-uitzcnding.
S u. Orgel. S.30 u Grnmofoon 10 u Mor
genwijding VPRO. 10.15 u. Voor Arb.
i.d, Contiinibcdr,De Zonnekloppers, Do
Flierefluiters, VARA-tooncul on grama-
foon. 12 u. Orvilrnpui, 12.4a uJazz
programma. 1 u. VA li A-orkest. 145 u.
Zenderverzoiging. 2 u. Hoo do'toon
kunst groeide. 2 20 u. Lezing over jazz.
1? 40 u. Hoe een vreemdeling Nederland
e.n do Nederlanders /.iet. dialoog. 3 u.
D.msorkost en Bobby 't Sas, zang. 3.30
u. RoUerdamselx Philh. Orkest o.l.v. S.
Swaap, m.m.v. Eduard en Marinus Flip se,
piano en W. Ravelii. bas. 4.30 u. Badi-
lozing. 4.50 u. Vervolg orktesteoncerl. 5 40
u. Literaire causerie. G u, Syncopaters.
G,ï5 u. De F]ienefluitoi"s. 6.30 u. M,
Wecrsnu; Do stylistick in hot piano
spel. hierna piano. 7.15 u. Sopraan en
piano. 8 11. Ilcrh. SOS-ber. 803 u.Gra-
niofoon. 8.30 u. VARA-Maandrcvuo. 9
n. Vaz Dias en VARA-Var ia, 9.15 u.
VARA-eïkcst. 9.45 u. Bont programma
12 u. Sluiting.
Huizen, 301 M.
KRO-uitzending. 2.30—3.45 u. VLRA,
8—9.15 en 10 u. Gramofoon. 113012
u. Gotlsd. halfuur. 12,15 u Schlagermu-
ziek en gramofootni. 2 u. Voor do jeugd.
2.303.45 u. VLRA 4 u. Causerie. 4.30
u. Voor de kinderen. 5.-30 u. Esperanto.
5.45 u. Orkest en lezing. 7.15 u Cau
serie. 7.35 u. Gramofoon. Om 8 u Va?
Dias. 8.35 u. Schlagermuziek, 1015 u.
Gramofoon. 10.20 u. Populaire muziek,
10.30 u. Vaz Dias, 1035 u Orkest. 10.50
u. Populaire mimiek. 11 u. Orkest. 11.30
12 u. Gramofoon.
Droiiwich, 1500 M.
11.20 u. Gramofoon. 12.05 u Oik'cst.
I.20 u. Orkest. 2.20 u Orkest. 3,20 u.
Orgel. 3.50 u. Orkest. 505 u. BB&Duis-
orkest. 6,50 u. Sp'orlpruntjo. 7 50 u. Cul
lender's Rand. 8 50 u. Variótó-progr.
10.20 u, Orkest, 11.20—12 20 u. Am
brose.
Radio Paris, 1648 AI.
7.20 en 8.20 u. Gramofoon. 12 35 u.
Orkest. S.20 u. Gevar. progr. 10.50 u.
Dansmuziek.
Kalmidborg, 1261 M-
II.201.20 u. Concert. 2' 10 u. Piano.
2.30—4.30 ii. Orkest. 7 20 u. Populair
conceit. 8.20 u. Orkest. 9 2011.35 u,
Gevar. programma.
Keulen, 456 M.
5.20 u. Gramofoon. 6.35 u Orkest. 11,20
li. Concert. 12,35 u. Scliraminctoireinb!e.
1.35 u. Gramofoon. 3.20 u Vroolijk pro
gramma. 5.40 n. Concert. 7.30 u. Vroo
lijk progr. 9.45 u. Gramofoon. 10 20—
12 20 u. Dainsorkest,
Rome, 421 M.
8.05 u. Gramofoon. 8.20 n Volksliede
ren, hierna1 operauiitzehding.
Brussel, 322 en 4(84 31.
322 M. (Vlaiamsch)12.20 u. Gramofoon.
1.30—2.20 u. Satomorkest. 420 en 4,50
u. Gramofoon. 6.20 u. Concert 7,35
li. Gramofoon. 8.20 u. Madame Saus—
Gêne. 11.1012.20 u. Dansmuziek
484 31. (Fransell)12.20 u. Salonorkest.
1.302.20 en 4.35 u. Gramofoon. 5.20
u. Dansmuziek!. 6,20 u. Gramofoon 6.50
u. Piano. 7,20 en 820 u' Gra.mofoootn.
8.35 n. Gramofoon. 8.50 u. Gramofoon.
9.05 n. Concert. Hierna) dansmuziek' tot
12.20 tt. J
Dfiufsehlandscmler, 1571 M.
7.35 u. Dansmuziek. 10 201215 u.
Dansmuziek.
Twee woningen ie Rosmalen in
aseh gelegd.
Woensdagmorgen te elf uur is door onbe
kende oorzaak brand' uitgebroken in de
woning van den steenkoJenhand'elaar en
vrachtrijder L, van Drunen, gelegein aan
den Rijksstraatweg Den BoschGrave ón
der Nuland-Rosmaten. Do brand nam een
aanvang in een achter het huis gelegein
schuurtje, doch do vlammen sloegen wel
dra over naar het woonhuis. Do inboedel
ging totaal in do vlammen op, In het ach
terhuis bevond zich een voorraad' steen
kolen en een vrachtauto, die evleneatts eep
prooi der vlammen werd'en. Da brandweer
is niet uitgerukt, daar wegens gebrek aan
water toch niets verricht kon worden.
Door den Zuidwesten wind sloegen de
Vlammen over op do landbouwerswoning
van den heer W„ van Zoggel. liter kan
nog een en ar.der naar buiten worden ge
dragen, docli de inboedel ging toch groo
tend ^els verloren. Het vee kon geredi
worden.
Do schade wordt in beide gevallen door
verzekering gedekt. De naast do boerderij
van den hoer Van Zoggel gelegen villa
„Nedorveen" kon voor het vuur gevrij
waard worden. Het verkeer, dat op den
Rijksweg zieer druk is, was geruimen tijd
gestremd.
Ernstige autobotsing.
Op den hoek van de Noorder Amstel-
laan en Schoktestraat te Amsterdam, heeft
gisteravond' een ernstige autobotsing plaats
gehad. De schok was zoo hevig, dat 1 van
de 2 wagens tweemaal over den kop sloeg
en daarna weer op zijn wielen terecht
ieder ik zou haast zeggen origincete
wijze.
Hoofdzaak is te trachten, de overzijde
van de hlarowijnerivier te bereiken of
deze af te zakken naar zee.
Dit gebeurt of al zwemmende of in een
gestolen corjaal (boomstam), maar ook
vaak laat de vluchteling zich afdrijven in
de groote stukken kroos, die door den
stroom meiegcsteiu'd worden.
31eestal vlucht een groot aantal tegelijk.
Dit heeft verschillende voordeden. Tdn
eerste een zekere gezelligheid," bij dó ge
dachte van niet allee'n 1e zijn en ten twee
de wordt de kans van slagen van de
vlucht grooter. Het schijnt nl. dat de
vluchtelingen veelal hun vlucht beginnen.'
in verschillende richting, waardoor liet
den achtervolgers natuurlijk moeilijker
wordt allen op te sporen. Ee'nige hunner
loopen dus het gewone risico te worden
gesnapt; de overigen der Ontsnapten heb
ben meer kans om vrij' te komen; een
soort kanspel dus.
Ook kan er bij" deelneming van een groo
ter aantal vluchtelingen een grootero boot
gestolen worden, b.v een motorboot, die
anders door één main niet bediend had!
kunneh worden en welke natuurlijk ook
veel zeewaardiger is, dan een corjaal, die
eigenlijk niets anders is dan een uitgeholde
boomstam.
Ten slotte kan een grooter aantal man
nen meer wteerslalnd bieden aan de ge
varen in het boscli of op het water.
Vele, zeer vele ballingen riskeere'n de
vlucht en als men verneemt, boeveto bultx-
nor terecht komen in de handen der ach
tervolgers en lioevelen in het la.nd der
vrijheid na een öntzeltenden tocht vol ge
varen, aankometn. is de som gemakkelijk te
maken en kajn noon becijferen, dat er nog
werken o
Q- aüg, ban.
werken ^eisleten
«iel «el Sdenaaf»'
stuur vo'-1 ooMCIE
I stuur'
niet van
nienw
BSSIs
kwam. Men vreesde dan ook het ergste
voor den chauffeur. De man kwam er
echter wonder boven wonder goed. af. Hij
liep slechts eemge schrammen op',
De "beide wagens waren er echter erger
aan toe. Do mateneele schade was zeer
groot.
Gecompliceerde botsing.
Jongen gewond.
Gistermiddag omstreeks twee u,ur heeft
in de Witte do Withslraat te Rotterdam
een botsing plaats gehad' tm>sletb,en een mo
torwagen van lijn ll, ecm railzuigmaebinè
en een vrachtauto.
De vrachtwagen weid bijna totaal ver
nield, terwijl van dm tramwagen en van
de radzuigmachine cenige ruiten werden
ingedrukt.
De 15-jarige II. V., die naast den chauf
feur van do vrachtauto gezeten bind, be
kwam eenige snijivonden. Hij is ter plaatse
velbanden.
Do tramwagen had een kwartier öplolnU
houd.
veel meer zijn, die nooit gevonden w'ojb
den dan door de gieten en de inseete^! i*t
liet woud of door de bewoners van de tee.
Vroeger schonk het Nedcflandsch g<(>iefd;
hun steeds de vrijheid Na een weUd!Ran
gen tocht door liet maagdelijk boscli van
Suriname kwamen de vluchtelingen jvon
in do hoofdstad Paramaribo, uitgeput 'TOi
vermoeienis, verhongerd of doodziek.
Tlians cd iter is „liet land aan de over
zijde" voor d'e vluchtelingen geslote'n.
Na al zijn pogingdn, na zijn vlucht ivcff-
den ook hier de man'rean gegrepen en nas»
liet „bagno" terug gezondein.
Dit brengt met zich mede, dat de aS-
ling vaak weer uit de gevangenis in Suri
name, waar hij dan voorloopig in bewa
ring is gesteld, of uit bet hospitaal, wraur
hij voor zijn wonden of ziekte wordt ver
pleegd, moet uitbreken en ee'n tweede
vlucht moet ondernemen
3Iaar hiervan schrikt de déporté niet
terug. Liever dood dan terug naar liet
„bagno"...
Mocht nog Engelsch Guyana vroeger
openslaan voor de vluchtelingen, ook dit
land sloot zijn grenzen. De balling, moet
dus vluchten naar Venezuela en Colom
bia. Een vlucht over een afstónd va!n
Amsterdam naar Warschau, in tropische
hitte, door absoluut onbekende streken,
aeï'boscli en moeras, over breed© rivie
ren,. onder hevige skgregdns, omringd
dooi' ongedierte, aangegrijnsd' door ziekte
en dood'.
Vaak gaat de tocht over zee, in de on
gelukkige bootjes eti dit is niet minder
riskant.
Dat deze menscbon lot dergelijke wan
hoopsdaden. overgaan, doet ons bcgrij'pen,
hoe Hef bun de vrijheid is en hoe on
draaglijk liun straf.
EES3S5SE3
