at Mevr* Visser over den iC3«r8,korurn* tocht. TWEEDE BLAD SCHIEOAMSCHE COURANT - -<•, r-'>c-dti-f De disconto-verlaging. Een Nederiandsche vrouw sn de Midden- Aziatische ijs- en steenwoestenij. Haar speciale taak bij de expeditie. Van de beschaving naar de ivilden'nis en weer lerng. Ju Lo Kampioen, otgaan.van don Kon. Ned" Toeristen bond A. N. W. Bvan dene week, hollen, wij hol volgende inter view nan, dat /Loenste" had met onzo oud sl'ulgcneole, mevr. Visset ILooIt, over <Ic vierde K/uak'öium expeditie. Voor den vierden keer. De hoeveelste maal was het dat u een cxnedilie naar den Kurakocum meemaakte, moviomv Visser?" viaagl de interview ster, en zij manst-oit ïntussclien iet of "wal verbaasd do Karakoruin-rei z igs I er, die te genover haar zit. Hoewel ze geenszins verwacht luid iemand in ski-c.oetimm met bouten muls op en reusachtige handsclmo- nen aan in het hartje van Den Haag te vinden, strookt deze werkelijkheid toch met heclcmaid met hot vage idee, dat zij zich van een Varakerum-reizigsicr had ge vormd. Mevrouw Visser knikt opgewekt. „Den vierden keer," zegt zo kalm, zoo ongeveer alsot zij veitelt, 'dat zij deze week vier maai langs den Schcveningschen weg naar do1 pier is gewandeld. Over zooveel maller-of-fact ness zwijgt de verslaggeefster even onthutst, en peinst vervolgens over een tweeden aanval. „Maar", zegt ze weifelend, „heM u nu m den loep van al die vier keer niet eens een enkele maal gedacht: „Ach nee, ik ga toch een volgende maal maar niet moer mee hot is toch eigenlijk geen vrouwenwerk? Ik bedoelhebt u nooit eens op een oogenbhk tegen uzelf gezegd: „lk wou dat ik maar niet mee was ge gaan dit zijn lach werkelijk geen onder nemingen voor vrouwen?" Mevrouw Visser kijkt haar met oogen, die heelcmaal rond wnrden van verbazing aan, en denkt vervolgens een oogenKil- ©ver de kwestie na Het schijnt dat oen dergelijke gedachte werkelijk nog nooit in haar hoofd is opgekomen, want zo ziet eruit alsof ze moeizaam allo hoekjes van haai brein nagaat of ze daar met een vleugje van herinnering aain een dergelijk soort van gedachte kan vinden. Ten slotte is ze blijkbaar genoodzaakt onvcrrichter- zuke naar haar punt van uitgang terug lo kecren, en ze kijkt haar, die de vraag stol de nog eens verbaasd en rondoogig aam cn zegt langgerekt en nadenkend, alsof do kwestie ook voor haar eigenlijk een nieuw gezichtspunt opende: „Neeoee Sclicvciiingsehe Boschjcs cn Karakorum. Is het wonder, dat de interviewsier iet of wat onrustig in haar stoel schuift on zich afvraagt wat ze eigenlijk moet begin nen met een dergelijke Karakonun-reizig- ster? Die over haar grootc toch'en praat alsof bet wandelingen in de Schevening- sclie' Boschjes waren, die al die onder nemingen blijkbaar volkomen vanzelfspre kend voor een vrouw vindt, en die met een glimlach „Ja" zegt als de interview stor min of meer wanhopig uilrnept: „Maar mevrouw Visser, u moet toch ongeveer de eemgc vrouw zijn, die ooit dergelijk werk in den Himalaya verricht heeft". liet is werkelijk wonderbaarlijk, en aan gezien er, zoolang de verslaggeefster liet over dezen boeg Llijft gooien, toch geen bombastische ve-halen over gewe'dige da- den van he'dcnmoe 1, over gevaar'ijke toch ten cn Fabelachtige onderneming n te ver vachten zijn, zoekt ze het maar een beetje langs den meer huiselijk en kont, dus stijl-wandcliiig-in-de-Scheveningsrhe Bosch, jes zoo ongeveer Waarop mevrouw Visser, iet of wat gerustgesteld, deze situalie blijk baar aanmerkelijk aangenamer vmdt. En nu ik haar niet langer de onge- wcnschtc rol van „heldin van don Kara- korum" opdring, komen zoo langzamer hand de verhalen en de details los, en als men die ztoo slt.,.jo bij beelje aan elkaar logt, krijg! men een veel charmanter en interessanter inzicht in wat het beteekont de eerste vrouw te zijn, die aan weten schappelijke expedities in den Karakorum heeft deelgenomen, dan wanneer zij het etiket van „eerste vrouw enzi" aan alle kanten op haar uiterlijke verschijning en wijze van doen had gedragen, en zwaar gosticulecrend met een sigaret of zjoo, hol v.<ot vediaal van haar wederwaardigheden had gedaan. liet is alleen voor een inter viewster soms wel moeilijk, in een tijd, waarin vrouwen graag in a'don ge valle uiterlijk „flinic" en „über'cgem" doen, een Karakorum reizigster te vindon, die. in een alleraardigst j ap.cn no'je, sigaret- loos, met in het midden gescheiden haren boven een lijn cn zacht en vriendelijk ge zicht, een beelje verlegen is met het geval, dat men haar per se de on tri ek kings rei- viigstci anno 1935 wil laten spelen, cm zich eigenlijk min of meer verontschuldigt, om dat dal toch heusch een rol is, die haar niet ligt. Wal de Britsch-Iiidisclie vrou wen dachten Maar we pinten nu, gezellig en genoeg lijk; en lioewel ik nog steeds liet vage gevoel heb, dat we het eigenlijk op die gewone, vanzelfsprekende manier hebben over heel andere en veel minder geziochle dingen dan zulke expedities, komt lang- znneihand u l de brokslukken het aandeel, dat mejiouw Visser in die tochten en vooral in de toebereidingen eivoor gehad heeft, naar voren. Doch, zeker om me te bewijzen, dat ik niet do ©enige ben, die er ganseh verkeerde voorstellingen van VW3 A V A Mevr. VisserHooft. Karak,ornm-reizigsters op na houdt, begint ze met mo het smakelijk verhaal te ver tellen van Khan Sahib, den lopograaf van do expedities, die een Brilsch-lndiër was, en dus een Britsch-Indische oehtgenoole had, die zich volgens de zeden van liet land, niet alleen cn ongesluierd op straat mioclit vertoonen. Toen zij hoorde, dat. er met de tochten naar den Karakorum ook steeds een vrouw meeging, had zie vol ver bazing tegen haar man uitgeroepen, dat dat toch wel een bizondeie vrouw moest zijn, minstens tweemaal zoo groot en twee maal zioo dik als iedere anlere Mevrouw Visser vertelt vervolgens, dat zij op alle expedities altijd1 do huisvrouwehjke plichten waarneemt, die voornamelijk be staan uit het oppertoezicht over den kok en de keuken, en over de voedselvoorra den. Dat klinkt natuurlijk allemaal wel heel eenvoudig, maar zoo eenvoudig Is hel niet. Alleen al het inslaan van de mond1 voorraden, waarover mevrouw Visser ook hel oppertoezicht voert, neemt heel wat tijd en zorg, en bovendien een aantal in gewikkelde berekeningen in beslag, want hoewel er voor ieder lid1 van de expeditie tallooze dragers meegaan, is het natuurlijk zaak, dat men alle voorraden wat betreft omvang on gewicht, zooveel mogelijk he perkt, terwijl er natuurlijk toch voldoende voor ieder moet zijn voor den duur van de expeditie. Expert in liet rijsl-koken. De blikjesvoorraad komt altijd regelrecht uit Nederland1: zuuikool met spek en boe renkool met worst vertegenwoordigen dus ons dierbaar vaderland tot zelfs op de eenzame hoogten van d'cn Karakorum, in dc keurige en gesoigneerde blikjes, waarin de nationale kostjes de wijde wereld ple gen in te gaan. Verder wordt de overige voorraad grootendeels in Kashmir inge slagen; mevrouw Visser vertelt lachend, dat zij langzamerhand in staat zou zijn een kampeerderskookboek samen le stel len, waaruit kampeerders mot de meest een voudige middelen in staat zouden zijn een ser.e van de meeest verschillende menu's te koken. Op het gebied van rijst vooial is ze expert Italiaansche risotto en tallooze andere uillieemscho wijzen van rijstbereiding staan zelfs op het programma der Ivarakoi um-expcdilic. En als de voor raden voor de leden van de expeditie zelve klaar zijn, moeien bij het aanwerven van de dragers nog die van hèn verzorgd wor den: een week lang hebben hun vrouwen noodig voor het roosteren van het graan, dat zij mee moeten hebben en ook daar over moet mevrouw Visser een wakend oog laten gaan. Van de wetenschappelijke doeleinden van ae expeditie zelve berust bij haar de plan tenafdeeling, terwijl zij gedurende die van 1925 ook de vlindcrafdeolmg waarnam Daaraan herinnert nog steeds hc.t teit, dat er oen door haar op groote hoogte ont dekte variëteit naar haar „Janeta" werd genoemd. En het is maar goed; zegt mevrouw Visser, dat zij van tijd lot tijd aan dat zooken en dragen van planten en bloemen do liandon vol heeft, want het wil wel eens gebeuren, dat zij door om standigheden alleen met den kok cn liaar bediende' één of verscheidene dagen, soms zelfs een week, achter moet blijven in éón dei basiskampen. Dal is één van de dingen, waarvan velen haar vragen, of ze liet niet een bijna onoverkomelijk bezwaar der expedities vindt: dat alleen achterblijven te midden van de eenzaamheid der hergen, waar toch altijd, vooral in Chineesch Turkestan, de mogelijkheid voor roofovervallen beslaat. Maar ook dit is iets, waar mevrouw Vis ser altijd met gemak overheen heeft kunnen slappen; de eenzaamheid vindt zij met erg; een roofoverval heeft zij, niettegen staande hot feit, ctot er inderdaad altijd gevaar voor bestaat, nooit meegemaakt, hoewel zij er eer maal werkelijk bang voor is geweest, toen op een dag vier ruiters het basiskamp naderden maar die ble ken bij nader inzien liulp te komen halen in plaats van onheil tc willen slichten. En he! ecnigo dat zij van al die tochten ooit weikelijk bezwaarlijk, heeft gevonden als zij het dan werkelijk moot opbiechten is het overtrekken van de snel slroo- mende rivieren, hetzij te paard1, hetzij per hulpbrug van touw, hetzij zelfs op den rug van haar bediende. Ze is trouwens niet liet eonige lid vau de expedities, dat mei geen mogelijkheid heen kan komen over de duizeligheid, die haar dan steeds DI5R DONDERDAG, U NOV. 1935. No, 21102. weer bevangt, en als ze haar trouwen be diende met had, zou ze zich m die moei lijke oogenbjilikcn wel eens geen raad hebben geweten. I)e trouw der bedienden. Over het standpunt an dien beJunJe ei tiouwcns ook van haar andere Outsell In dische bedienden ten opzichte van haar toclitcn vertelt mevrouw isser het nco- clige merkwaardigs. "Tiaar eigen bediende is tweemaal mei do todden mee geweest, en toen de hoer is&er is namelijk con- sul-genciaal in Calcutta het gemeld, dat er weer een vierde Karukorum-Cxpcdi- tie op til was tot Jhj de zend 'ragen in Centraal-Azie was doorgedrongen, kwam hij vele weken ver aanloopcn stond op mi gegeven oogenblik vpor <le deur met hel verzoek toch alsjeblieft weer zijn oude functie te mogenvervullen. Terwijl ook de andere bedienden,(van hot ge/m Vi-ser er steeds ongelooflijk prat op gaan, dat hun „Mèm-sahib" aan de expedities mee doet en er ieder over vertellen, dio er maar van hooren will Ach nee, als men mevrouw Visser zoo hoort keuvelen, heel genoeglijk in haar stoel in haar Ilnagscli hotel zittend, alsof de Karakorum eigenlijk toch maar een Idein heuveltje ergens ,in Midden-Azic was, waarop haar- man en zij een klein tikje, in het heel bescbeidene, do bergsport be oefenen en een paar onbelangrijke weten schappelijke onderzoekinkjes hebben ge daan, dan vraagt men zicli vel eens af, waarom niet dc halve wereld rondluioelt daar op den Himalaya, en waarom zij nog steeds oen der drie vrouwen is, die het gewaagd hoeft aan zulke tochten deel Le nemen. Maai' wij allen, die langzamer hand wel weten, dat die ondernemingen alles behalve do peulescliillcn zijn, waar voor mevrouw Visser ze zoo luchtigjes weg wil lalen doorgaan, welen wel, dat er toch nog wel -eenige redenen voor be- slaan, waarom dat niet zoo is, en liet .ijdt geen twijfel, of de meeste Nederiand sche vrouwen (cn ook de mannen') zijn er in lnm hart niet weinig trolsch op, dat een der zeer weinige vrouwen, dio ooit den Karakorum beklommen, oen Nederiandsche isl Verrukkelijk om te j,aan cn... om terug te komen. „Ik vind," zegt mevrouw Visser lachend, „die tochten verrukkelijk, en ik vind het ook altijd verrukkelijk om woer leiug le komen. Ik vind het een feest, om, als we starten, mijn bcrgplunjc- aaiu te trek ken cn de civilisatie een poosje te ver ruilen voor de eenzaamheid en do pracht van dc bergen en ik vind hel ook een festijn om, als we weer terugkomen, die- zelfde bergplunje voor een poos aan kant te leggen, me weer eens echt „vrouwe lijk" aan te klecden en dezelfde civilisa tie en haar geneugten aai. alle kanten om me hoen te weten. Zoo ziet u - dat is nu, geloof ik, echt de manier, waai op een viouw van dergelijke dingen als Karako rum-expedities houdl..." En ik kan niet atndors doen dan in het midden lalen of iedere vrouw cr zoo over zou denken. Maar voor mevrouw Visser zijn, lijkt me, die wooidm wel heel typco rend en toekenend1, zoodat ik niet kan nalaten ze met oen gevoel van bewonde ring aan het slot van dit artikel te me- morceren... In het kuiler der zunelwi-ken werd gisteren iu Den llaag een grootc „Zuivel voedt U gued"-»ptocM gehouden, waarvan hierboven een detail. De zregsman deed uitkomen, dat door de N. V, Nederiandsche Vliegluigenfahriek een groote serie projecten is gemaakt mol kle.nere en grootere verbeteringen ten aan zien van de F 36, welke projecten den naam hebben van F 3Gb, F 37, F 37a en dergelijke. Het is echter aldus de lieer Fokker voor mijn onderneming onmogelijk, eigen disposities vooi void eren houw en ontwikkeling te treffen, aangezien wij ten deze van de K. L M. noeli een beslissing, noch richtlijnen ontvangen heb ben, omtrent hunne desiderata. Zoo is er ook een project voer een F 40 uitgewerkt en sedert mijn terugreis uil Amerika met den heer Plesmart bestaan er bij de K. L. M. wederom nieuwe plannen voor hel be stellen van een machine voor 43 personen, liet ontbreken van een vaste lijn hij onze Mederl. afnemers leidt er cellier steels toe, dat de Nedcrl. industrie door gebrek aan informatie, zich niet tijdig op de behoefte van deze afnemers kan voorbereiden en, als er bestelhngen komen, ton onrechte het verwijt moei hooren, dat zij met up to date is, of met in st.aat zou zijl op do Werd verwacht. Reeds (cn tijde van do vorige disconto- verlaging spraken wij de verwachting uit, dat de omslandighedeu van dien aard v a- ren, dat hij een voortduren daarvan er op gerekend kon worden, dat de Nederiand sche Bank geen oogenbhk langer dan strikt noodzakelijk was, zou wachten mei het ver der losdraaien van dc disconlo schroef. Do weekstaat heeft wel aangetoond, dat dit moment daar was en de thans aangekon digde verdere veriaging van de oflicicelc tarieven met een half proeent heeft dan ook geen verrassing gewekt. Ook dc no- tceringen op de geldmarkt wezen do laat ste dagen, trouwens reeds in die richting. Het particuliere disconto gold gisteren 3 1/16, cn de prolongatie-koers is gis teren voor liet eerst weer tot 3 pCt. ge daald. Bij dergelijke noteeringen in Je open markt was het officicele tarief van 4 pCt. uiteraard niet meer effectief De gestelde termijn, te ievcren. Tlicidcrr z-ijn jongste ^ee^staat loont afin, dat deze lagere voor ven- milhoenen opdrachten naar het buitenland gegaan, welke dorw tij lig over leg voer de Nederiandsche industrie be houden hadden kunnen blijven. Een eclatant geval ten deze is de be- stelbng van de Douglas vliegtuigen. Inp'nats dat ik, ooals thans het geval is gcweosl, Een vlucht van de F 36 naar Indië. Hel oordeel van Anthony Fokker. In verhand met het vao-ruemon van de K. L. M., het vlaggeschip dezer maatschap pij, de F 36, mettcitijd een rfbrmale lieeu- cu weervlucht op de Indiê-ro-ute to lalen volbrengen, heelt oen verslaggever van het AJg. Ned. Persbureau oen onderiioud ge had met Anthony Fokker. De hoer Fokker deelde mede van oordeel te zijn, dat deze vlucht een proefneming op hot traject naar Indie gelden zal, ten einde met deze machine algomcene be drijfservaring op te doen, vooral wat de ventilatie en dc gosclnklheid van de bin nen ui richting belrefl Sr?-«ü ANTHONY FOKKER. Voorsprong met vicr-motorigc machines niet hen ui. Hol droevigste echter is vervolgde de heer Fokker duf men in Nederland van den groolon voorsprong, welken wij hier met de 4-molorige vliegtuigen hnd'- den en nog hebben, zich niet bewust is cn dat men zich uit vrees voor d'e Impe rial Airways hoeft laten beïnvloeden d'oor toestellen aan Ie schaffen, welke voor de speciale toestanden in Amerika de lo gisehc ontwikkeling waren. De ervaringen, opgedaan in Amerika. De heer Fokker deelde vooits mode, dat de studiecommissie van de K.L NI. in Ame rika de ervaring heeft opgedaan, dat er daar geen 4-motorige commercieel» laud- vlicgtuigen le koop zijn, doch dat deze alleen min of moer lutgewoikt op papier staan. Do ocnig-e 4-molorigo laindnmclii.no is dc onlangs verongelukte Boeing-hom- menwerper geweest, waarvan insiders weten, dat dit vliegtuig niet voor common cieel gebruik in aanmerking kwam. Alen heeft in Amerika moeten constaleeman, dat geheel metalen 4-molorige vliegtuigen van de afmetingen als de F. 36, waf de aan- scliaffingskoslen betreft, zoo duin zouden woulen, dat de rentabiliteit zeer in het gedrang zou komen. Alen ziet in dit ver band in Amerika thans in, dat men con cessies aan de snelheid1 moet doen, ten- eindo wederom rentabiliteit te bereiken. Men heeft in Amerika ingezien, dat dc veiligheid bij het vervoeren van eon groo- tcr aantal passagiers alleen bercikl kan worden met 4-molorige vliegtuigen on niet door de bestaande 2-inotorige nogmaals le vergrooten. Do hoer Jack Fryo, do lei dende directeur van de T.W.Aoöii der grootste verkeci'smaaLschappijen in de Ver eenigde Stalen, heeft mij dit pereoonlijk verzekerd. Dit oordeel hooft te moer waar- do, aangezien do heer Fryo zelf als pilool met een klein vcrkeersmaatschappijtje be gonnen is, daarna is opgeklommen tot zijn huidige positie en nog altijd; ais hij van de Oostkust naar de "Westkust vliegt, de machine als verantwoordelijk pilool be stuurt, teneinde geheel op do hoogte lo blijven van de problemen, welke aan ma chines en piloten in hel practise!) gebruik gesteld worden. Hij is oerst mcdc-veranl- woordclijk geweest voor de concurrenfio- race tusschen do transcontinentale maat schappijen, waaraan thans echter een ein de schijnt to komen, doordat de transcon tinentale lijnen uit commorcicele over wegingen genoodzaakt waren, zich aaneen te sluiten. noteeringen de jiositie van do geldmaikt in ons land volkomen juist illustreercn, want do binnenlandsclie credict-verkemng is in de afgcloopcn week opnieuw zeer sterk in gekrompen. Voorts heeft dc gootd-loo- vloeimg naar ons lalnd verderen voort gang gehad, waaruit blijkt, dat de positie van den gulden op de internationale vis- 30 Douglas maclvnes als agent uit Amerika in Europa heb moeten imporleeien, zou ik - - deze vliegtuigen, wanneer mm minder-lang- -nelmarktcn ^weereyolkmwen gezond^ is en getramccrd had, in onze Nelr-rlaindsche fabriek hebben kunnen lalen houwen. De iiccntierechtcn toch, hadden wij sinds No vember 1933 in ons bezit. dal het cenigen tijd geleden gevluchte ka pitaal weer naar ons land terugstroomt, hetgeen bewijst, dat men weer vertrouwen m de situatie stelt. Daartoe heelt oa. mee gewerkt het verloop van de debatten in de Tweede Kamer, well.e een aandui ling go- ven, dat de regeering op cn meerderheid kan rekenen hij het verder roeren van haar op aanpassing gerichte poli'iek. Do beloggingsmarkt geeft hiervan tiouwcns eveneens ccn wmorspiegelmg Indien zich geen onvoorziene gebeurtenissen voor doen, is trouwens een verdere verlaging van het renle niveau hier to lande zeker met onmogelijk on aangenomen kan wor den, dat dc Nederiandsche Bank niet zal nalaicn hierop, voor zoover mogelijk, in vloed uit te oefenen Al is het rente niveau laatstelijk reeds belangrijk gedaald, zonder twijfel is dit, do zoor groole beschikbare kapitalen, waarvoor thans geen emplooi kan worden gevonden, in aanmerking ge nomen, nog aan den Imogen kant. Zoowel het bedrijfsleven als de Nederiandsche staal zullen hij ccn verdere daling van het renteniveau ten zeerste gebaat zijn De goudvoorraad ran dc Ne deriandsche Bank. Blijkens den weekstaat van de Neder iandsche Bank, 11 November, gepubliceerd, bedroeg de goudvoorraad I613 1314G7, tegen f606 385149 op 4 November of f6 746 318 moer. De zilver, oorraad bedroeg op 11 No vember f20 221559, legen f20.213 071 op 4 November of 111483 meer. Op 11 November was dus de metaal- voorraad Icamen f633 356 026 en in om loop f791 665 675 aan bankbiljetten, tegen f815 909.450 o-p 4 November of f21 213.775 n inder YJaggcnltaarf in kleuren van Dirk Riihl ,Tr. De hoor Dirk Rühl Jr, de bekende In dische calligraaf en heraldicus, die oa, liet aan wijlen II M. de Koningin-Moeder door do Nederlandbeho viouwen aangebo den album onlwderp en ook vervaardigde hel boekwerk, dat het Koninklijk Neder- landsch-Indisehe leger aan Z.Exc. generaal Swnit aanbood, heeft gedurende zijn ver lof in Nederland! een studie gemaakt van de Nederiandsche vlag cn den Koninklijken Standaard. Als resultaat van zijn studie heeft d'e hoer Riihl een vlaggcnkaart in kleuren samengesteld \annf het tijdperk, dat de Bouigondischo vlag gevoerd word iot op lieden. liet eerste exemplaar van deze vlaggcnkaart is aan 11. M. de Koning'n aangeboden, terwijl ook de verceniging Do Piincevlag" ccn present-exemplaar ontving. Uil deze heraldische gegeven0 blijkt, dat de guidon des couleurs v: n den Prins van Oranje, oranje-hlanje bleu was en dat de vlag, onder welke de 80 jarige oor log werd ingezet, des Printen coulcurcn, oianje-hlanje-hleu voerde. Waarschijnlijk zal deze vlaggenknait la- Ier in den handel worden gebracht. -■u-*Tt7*ntP cv*- - f's// niiiii in*"" iiiTWBiWiii ui i ■■nuir ttihiimwih n tjsas l,U U<llU O, UT IJJUb lil öUULU /J'J-lt fi\\ X Ub iii, l 1 LX 1

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1935 | | pagina 5