Arnhemsche
Courant
S IKERFREli LE
I OEllllt
OP WEG KAAR *BES8!NIË.
A dvertentïën
1
KLEINE ADVERTENTIËN
THEATER LUMIERE
M®0* SK\"<V*°
A-1814
Elegie: HARO v. P :SKi
Omzwervingen in Italië. Ongewenschte vreemdeling.
Jaarlijkse Alg. Vergadering.
N.V. v. d. BURG MULS.
HANDWEEFSfO &ESTREEfE*J
MAR°u,SE! i GEKt. FLM*6L
1
BSS
Opnieuw naar zee.
Gemengd Nieuws
wsmst
IFnFRFNfiVftWn AXKIE VAX WICKEYOORT crommelin.
LICUËnLllHVUIVU. Aan den vleugel: THEO VAN DER PAS.
Koningstraat 1445, Arnhem,
Telefoon: Nos. 23224. 22854
DINSDAG 10 DECEMBER - 8 UUR
G A LA-VOORSTELLING
als inzet van de reeks Succesvoorsteliingen te Rotterdam van het
Nieuwste Nederlandsche filmwerk
Plaatsen steeds 2 dagen vooruit verkrijgbaar
TOEGANG VOOR ALLE LEEFTIJDEN
Lange Haven 141, Schiedam
HANDELS
DRUKWERK
1 iNGORASWfFÉ
ClOQUE BOUCLESTOFteW
CREP' 5 voOR
'i
>,;;f
k
F
V
Triest verdween in den avond, den vol
genden dag doemde Fmmo op. Een dag
lator Venetië, ik. moet met Multaluli zeg
gen, dat ik bang ben eentonig to worden,
in mijn verbaal. Ik was weliswaar geen
koffieplanter, decb slechts correspondent,
hetgeen .overigons niet den minsten indruk
maakte .op mijn bewakers. Het komt trier-
dp neer: ik werd steeds weer opgesloten.
In eetstaking.
E.r was één uitzondering. En wel in
laatstgenoemde plaats, Venetië. Wij lagen
daar een vollen dag en gedurende dien
dag had ik een plan gemaakt. Ik zou in eet-
siakiag gaan. Ik zon absoluut geen voed
sel meer accepteeren, waarbij ik dien op te
merken, dat ik daartoe thans in do gele
genheid was, omdat de scheepvaart-maat
schappij thans o'Lcieel verordend had, dat
ik jOfticieren-menage zou krijgen. Het was
zeer verleidelijk, doch ik was goed ge
traind.In mijn cabine kwam een agent
in uniform. Hij behoorde tot het corps
„lijfwacht" van Mussolini. Ik sprak met
geen mijners bewakers, dat was me te ge
vaarlijk, dus ook niet met hem. Hij vroeg
me waarom ik niet wilde eten en drong
aan; mangiare, mangiare. Ik weigerde haid
nukkig. Hij sloot de deur opnieuw at;
toen ik opkeek was hij ook in de cabine en
vioog of ik Duitsch sprak? Toen ik ja zei
begon- hij in vloeiend Duitsch te vertel
len, dat hij een geboren Oostenrijker was
en zoo dolgraag weer naar Tirol terug
wilde. Ik vertrouwde hem niet en gaf nog
steeds geen antwoord. Ik lag op het bed
(stoeien waren er niet) en hij keek me
droefgeestig aan. Wat wilde die jongen?
Toen kwam hij naderbij, greep mijn hand
en brak 1*11 snikken uit.
Met een snikkenden Italiaansch
agent hand in hand.
Ik vond het een rare geschiedenis. Nim
mer had ik gedroomd, dat een Italiaansch
politieman aan mijn bed zou zitten huilen
en snikken als eeu klein kind. Overigens
was het tragisch. Op mijn vraag wat er
dan toch eigenlijk aan de hand wa.% kwam
in een stortvloed van bewooitlmgen het
feit naar voren, dat hij als zoon van Ti-
roolsehe -ouders na den oorlog was inge
lijfd bij het Itahaansche koninkrijk. Zijn
opvoeding was vo'maakt Oostenrijksch ge
weest, h ij voelde nog steeds als Oosten
rijker. Niettemin was hij op den daartoe
bepaalden leeftijd bij de lijfwacht van Mus
solini en had zijn tijd uit te dienen.
Laat ik u niet schetsen welke bezwaren
deze jonge man tegen het systeem opperde
Eerstens was ziijn oordeel met objectief
genoeg om van waarde !e kunnen zijn;
tweedons was het niet voldoende gegrond
om een juisten kijk te geven op de verhou
dingen. Doch één ding kon ik als vast
staand aannemen. Namelijk, dat van pw-
soon'ijko vrijheid van het indivpu vols'rekt
geen sprake was, heigeen tevens go'd voor
al zijn collega's.
Men leefde in de kazerne onder de
scherpste bepaUngen, waaraan slrikt de
hand werd gehouden en elke uiting, die
niet direct een tevredonhcidsniüng was,
werd onmiddellijk met kracht onderdrukt
on zeer strong gestraft.
01 deze jongeman fascist was? Ik zou
het niet graag"" beweren, terwijl hij mij op
cerewoord verklaarde, dat vete zijner col
lega's slechts met geweld gedwongen voort
leefden ïn hun omstandigheden. Eenvoudig
-omdat het niet anders kon. Uitzondering
hierop waren de officieren, die volgens
zijn oven 1 pertinente bewering, i een goed
loven leidden, hetgeen ik overigens her
haalde rnaien zelf kan constateeren. Hier
van echter later.
Ik mag ais bekend vei onderstellen, dat
hpt gedeelte van Zuid-Tirol, hetwelk in
dertijd bij Italië ingelijfd is, niet bepaald
Italiaansijh gezind is, hetwelk bij nadere
informatie in steden als Triest, Fmnie,
Bolzano en Brennaro, ook bleek. Dat de
Italianen het tegendeel verklaren zegt ten
slotte weinig; kunnen zij ook wel 'mders?
Na zijn uiteenzettingen heb ik nog lang
met hem gesproken. Hij begon met de deur
van mijn cabine open te sluiten. Eerstens
z.orxtJ3 hij zeide, om mij het gevoel te
ontnemen, dat ik gevangene was, hetgeen
door hem als belcedigond werd aange
merkt; ien. tweede, omdat hij precies in
do galen wilde houden, wie er alzoo
langs de trappen ging, omdat men nooit
kon wetenMen moest zeer voorzichtig
zijn. Het liefst had hij met mij de be en en
genomen, maar dat was een oumoge'rj'dieid
fels kon lij 'voor mij doen, namelijk de po
litie in Dan' en tenslotte in Brind s> op de
hoogte stellen, zoodnt men voorbereid was.
Ik z.au als tegenprestatie mijn eetstakïng
energiek volhouden en met den kapitein
spreken om hem te vertollen, wat ik van
plan was en aldus moreel dwingen mij
toch in Italië ergens aan land to doen
zetten. Hetgeen dan ook inderdaad ge
schiedde. Met een fermen handdruk nam
de jonge agent afscheid van mij, op cere
woord belovende, dat hij doen zou wat
hij kan, om mij te helpen.
In gesprek met den kapitein.
De boot vertrok en nauwelijks hadden
we de haven verlaten of ik meldde me
bij den kapitein. Hij had er reeds van ge
hoord, dat ik een eetstaking aangevangen
had en vroeg mij wat ik daauned-e be
oogde. IJij speelde danig op en zeide niet
de verantwoording voor zieke passagiers
te kunnen dragen. Dit was precies wat
ik wenschte. De eenige uitkomst zou zijn,
dat hij mij aan land zette en ik was er
van overtuigd, dat, indien hij energiek ge
noeg optrad, hem dit ook inderdaad geluk
ken moest.
Het weer was zeer stormachtig. Het
scheepje danste als bezeten op do gol
ven en na een vaart van 30 urm kwa
men we in de haven van Baii aan. Na-
tuin lijk speelde zich hier hetzelfde too-
neel af als in alle andere plaatsen. Doch
een uur voor het schip weer vertrekken
zou (we lagen hier slechts kort) verscheen
de kapitein in mijn hut, in vol or
naat, mij meeledeetende, dat hij naar don
commissaris van politie zou gaan om te
trachten, mij nog aan land te krijgen. Na
een uur kwam hij terug met de meitettee-
ling, dat ik in Driiulisi aan land gezel
zou worden; in Bari wilde men de ver
antwoording niet op zich nemen. Men had
telefonisch met Brindisi afgesproken, dat
ik daar aan land kon gaan.
Zou dan eindelijk de ellende een einde
nemen? Ik hoopte hot van gansclier harte.
Ik voelde me niet al (e goed. Do zemnv-
sloopemte spanning, do vaart op het dan
sende schip, alles bij elkander stemdo mij
minder prettig, Doch, zoo dacht ik, nog
enkele uren, dan zijn we in Brindisi on
neemt dc zaak mogelijk oen goede wen
ding. r
Weer aan den wal.
Midden-in den luiclit arriveerden we in
Brindisi; Èn inderdaad, nauwelijks lag liet
'schip aan wal of do order kwam'bagage
opnemen on aan wal: komen. Ik had nog
geen yoct aan wal gezet of twee carabi
nieri „ontfermden" zicli over mij, d'oor mij
officieel- te airesloeron en naar do go
vangenis to voeron. Ik was te moe oil to
ziek om-to protestceren. liet was mij vrij
wel onverschillig wat er gebeurde. Ik
was aan land en indien hot dag was,
zou er schot in do /.aak komen, li-at ver
telde men mij althans.
In dc cel.
Ik werd door vete nauwe straatjes ge
leid en eindelijk kwamen we bij do gevan
genis. De grooie deuren zwaaiden open
en binnen enkele minuten zat ik alleion
in een cel. Ik tuimelde meer naar binnen
dan dat ik binnenging. Ik schreeuwde bij
na van den honger en dorst. Nadat ik wat
gewend was aan het schemerlicht, dat een
armzalig oliepitje verspreidde, constateerde
ik het volgende. Mijn cel was een stoeneai
hok, betegelde vloer, een raam, waarvoor
dubbele ijzeren spijlen. Langs één der
zijden was legen den muur oen tafel op
twee schragen, bedoeld als bed'. Do eenige
deken was zóó bevuild en besmet, dat
het aanzien ervan me reeds e<en walging
bezorgde. Ik zette me op den vloer togen
den muur. i Als eenige troost bleef mij
over, dat het niet koud was en dat er
bij het aanbreken van eten dag zeker iets
geschieden zou.
Er geschiedde ook iets,
Nu naar Zwitserland uitgeleid.
Tegen 10 uur in den morgen werd' ik
door de overal aanwezige „carabinieri" ge
leid in liet Palazzo'del Govcrno. Daar
bracht men mijr voor eenige zeer gewich
tig uitziende hoeren, die onmiddellijk be
gonnen mij een verhoor af to nem'.m. Veel
belangrijks leverde dit niet op; ernstig pro
testeerde ik tegen de ondergane behande
ling; hunnerzijds werd! gewezen op liet
feit, dat ik zonder middelen van bestaan
niet in Italië kon blijven. Ik wees hen
met nadruk op liet feit,- dat in Triest mijn
geld lag en ik bij aankomst aldaar erover
to beschikken had naar vrije keuze. Et
werd onderling door de lieeren gesmoesd
en geredekaveld1. Het scheen een moord
aanslag op de ambtenarij to zijn, indien
men mij zonder meer had toegestaan, even
tueel onder geleide naar Triest te rei
zen. Het resultaat was dan ook, dat ik
onder geleide van eon agent der Pubblico
Sicurczza uitgeleid' zou worden naar Zwit
serland! Hoe ik; ook-opspeelde, hen wees
op het belachelijke en" onzinnige van deze
onderneming, niets baaltc. Ik werd weer
teruggevoerd in mijn gevangenis en had
nisli» af tc wachten tol hel den hoeren
zou behagen mij op transport te stellen.
In mijn cel teruggekomen begaf mij de
moed. Waar moest dat hoen. Ik wist innar
al te goed, dat ik in Zwitserland, zoo
al niet ecu onwelkome gast, toch zeker
oen gast was, die gioolo kans had terug
gezonden te worden, daar hij „zonder mid
delen van beslaan was." Welk tennisten-
land is op zulke gasten gesteld? Droevig
gestemd zat ik ia mijn oei, in diepe over
peinzingen wat uit deze geschiedenis nog
worden zou, iocn ik aldra weer cpgeroe
pen word. Ik moest verschijnen voor mijn
heer den kapitein der gevangenis en-men
maakte vingerafdrukken en fotografieën,
alsof ik een doodgewone boef was.* Ik
onderging alles gelaten; prolestceren, dat
wist ik nu wel, zou toch niets'" baton. Ik
deed slechts oen verzoek, nam jk, einde
lijk iets te mogen ontvangen wat oetbaar
was. Dit werd ingewilligd'; ik kreeg oen
droog stuk brood' on een kroes water. Dot
smaakte mij echter als bankoU
Enkele uren later was ik met mijn be
geleider onderweg naar Ghiasso, het laat
ste Itahaansche grensstation bij Zwitser
land. Hij was een gemoedelijk uitziend
jongmensch, die zich zeer vriendelijk voor
deed en liet ook bleek te zijn. Van de voor
raden, die men had medegegeven op reis,
heb ik mede genoten en ik kan u zeggen:
naar waanle geschat. Zelfs de wijn ont
brak niet. Het eenige was, dat de reis
zeer lang duurde. Wij reisden namelijk
alleen met boemellreinen, die allo over-
vuld waren met soldaten. Van slapen was
geen sprake. In den morgen van den vol
genden dag arriveerden wij in Chiasso.
Mijn pas werd afgestempeld' en aan mij
overhandigd'; ik kon gaan.
De grens over.
Ik marcheerde in de richting van de
Zwitscrsclic grens. IIoo er echter over te
komen? Terwijl ik daarover nog liep te
denken, werd ik aangehouden door eon
Italiaanschen douanier, die mij onmiddel
lijk vergezelde en tot de grens bracht.
Ilier werd ik „overgenomen" dooa' eon
Zwitserscben beambte, die mij direct de
vraag stekte, waar ik heen wilde en hoe
veel geld ik bij mij had? Ik vertelde hem
uitvoerig mijn geschiedenis en trachtte hem
te vermurwen. Zooals ik reeds gedacht
had: tevcrgeefsch. Ik kon terug gaan.
De weg terug.
Met loode schoenen aanvaardde ik den
weg terug, waar ik alweer met zoor min
zame gebaren ontvangen werd in het gr.aas-
station, en... opgesloten. Dit duurde ech
ter zeer kort. Binnen enkele uien word
ik naar de groote gevangenis gebracht in
Chiasso. Hier werd ik moedernaakt uitge
kleed, alles wat scherp aan mijn kloerein
was, werd afgesneden, er volgde wear het
zelfde als in Brindisi, namelijk vingeraf
drukken en fotografieën.
Hoewel ik over het algemeen ©en rustig
en gematigd mensch ben, die zich vrij
goed aan de gedwongen omstandigheden
weet aan te passen, ditmaal werd' het mij
toch te erg. Ik voor op hevige wijze uit
tegen eten bevelvoerenden officier, die
mij slechts zoor vertoornd aanstaarde, als«
ol hij zeggen wilde, dat Hij het ongehoord
vond, dat ik mij verstoutte me to ver
zeilen tegen de methodes, die in Italië
algemeen gangbaar waren en zonder pro
testen doorgevoerd werden. Als ©enig re
sultaat werd ik met eenige krach li ge „Por-
co Dio's" verwezen naar een strafcel.
Doodclijlc arbeidsongeval.
Hedenochtend hecfl op de llooftskadoi
nabij de Koningsstraat te 's-Gravenhage,
een ernstig ongeval plaats gehad'.
Van een bouwwerk aan het Weeshuis
werd een stelling afgebroken. De balken
van deze stelling werden door werklie
den getransporteerd van de vijfde' verdie
ping naar dc derde verdieping. Een
van deze baken is "waarschijnlijk door
do gladheid losgeschoten en kon niet meer
worden tegengehouden. De balk kwam neer
op een juist passeorenden wielrijder, den,
25-jarigen G. van II., die in zeer -wnstigen
toestand' naar het ziekenhuis moest wor
den vervoerd, ahvaar hij enkele aren la
ter aan do bekomen verwondingen is be
zweken.
Yisscher verdronk;».
De visscher C. Huiszoon, schipper op,
het Vlissingsche vmwhersvaartuig VI. .'rt,
is hedenmorgen bij het uitzetten /an net-,
ten ter hoogte van Zoutelando, over boord
geslagen cn verdronken. De man, die in
Vlissingen woonde, laat een vrouw en dria'
kinderen achter
Jury tijdens het week-end opgesloten.
Terwijl een groot deel van do bevolking
van de Iersche hoofdstad gisteren heeft
genalen van den voetbalwedstrijd Ierlan.l'
—Nederland, heelt de jury bij een der
rechtbanken het geheel© week-end doorge
bracht in eenige hotelkamers, wa.tr da
leden als gevangenen waren opgesloten. De
betrokken rechtbank behandelde gisteren
een moordzaak, en in den namiddag werdt
besloten, de zaak te verdagen tot Maandag.
Volgens de wet mocht de jury, in het sta
dium waarin do zaak verkeerde, niet oen-
der uiteengaan dan nadat een beslissing
gevallen was, en zoo besloot do rechter,
ondanks het protest der juryleden, dat zij
gedurende het week end zou ion worden
opgesloten, z'ij het dan oc-k in do vertrek
ken van een comfortabel hotel en voorzien
van een radio-toestel en oen welvoorziene
disch.
Aange7-ien de meerderheid der juryleden
R. IC. is en Zondagmorgen den Mis
wenschte bij te wonen, hebben do niet*
R. K juryleden verklaard, er geen
bezwaar tegen lo hebben, dat de Mis in
hun aanwezigheid werd opgedragen.
Scheepsramp.
Uit Bahia (Brazilië), wordt gemold, dat
twintig personen om het lev. zijn ge
komen tengevolge van ecu -> Morn fuel
ling op het s.s. Prudente Moraes, Jat op
de San Franeisco-rivier is gezonken.
Siiecnustorm veroorzaakt ver-
wocsüng'cn.
Hevige sneeuwstormen hebben in geheel
Hongarije groote verwoestingen aangericht.
Twee duizefïd telefoons werden buiten ge
bruik gesteld, honderden Loonnen werden
geveld en vele wegen, w.o. de autoweg
Boedapest—Weenen worden onbegaanbaar
en vor het verkeer onbruikbaar.
Heden overleed, in de liope
des Eeuwigen Levens, onze ge
liefde Vader, Behuwd-, Groot-
en Overgrootvader, de Heer
KABEL BODEWIJK
VOOHBACH Sr..
Weduwnaar van
ELIZABETH KERSSEN,
in den oudirdom van ruim
94 jaren.
Uit alier naam:
IC. L. VOORBACH.
Viaardingen, 8 Dee. 1935.
Callenburgstraat 91.
De teraardebestelling zai plaats
hebben op Donderdag 12 Dec.
a.s., te 12 uur nam.
ec.
DONDERDAG 12 DEC. 8.15 uur. PASSAGE-THEATER,
TOONKUNST-LEDEN,op vert. v. diploma vrijen toegang Voorverkoopkaarten
niet-leden (f 1.25 en f 0,75, bel. inbegr.): Woensdag 11 Dec., van 12-15 uur
en Donderdag 12 Dec. van 18 uur af aan cassa Passage-Theater.
Vrijdag 20 Dcc. 1935, tc 11 u. v.m,
ten kantore der N. V.
DE DIEECTIE,
lange Haven 117 - Schiedam.
KATH. DEM. PARTIJ
Al'd. Schiedam.
CITY THATER.
Houdt U Donderdagavond
12 Dec. v r ij
Grote Filmavond.
Aan 't Westelijk Front
geen nieuws.
Aanvang 8 uur. Spreker;
C. D. Wesseiing, met als
onderwerp: ln banden van
Rovers. - Prijzen 12 - 24
en 30 cent. Plaatsbespre
king a 5 cent bij A. v.
Geene, v. Marumstraat 25,
M. de Roinv, Iloofdstr. 18
en 's avonds aan de kassa.
HET BESTUUR.
TE HUUR
eer. Bovenhuis. Vriend-
schap.straat, f 4.20 p. w.,
Benedenhuis f 4.50 en een
Café, Nieuwstraat.
Te bevragen: J. v. d.
HEIJDEN, Hoogstr. 168.
ADVERTENTIES in deze
rubriek hebben beslist
succes!
ZOEKT U PLAATSING
als Huishoudster, Winkel-
tuffrouw, Modiste, Naai-
Mer, enz.? Plaatst - een
annonce in dit bind.
staat met hare dagelijksche
oplage en hare speciale
Donderdagavond .editie aan
de spits der ie Arnhem ver»
schijnende dagbladen.
Nauwkeurige inlichtingen,
statistiekenen accountants.
rapportenbetreÖende oplage,"
betalende abonné's, enzlig.
gen bij de directie voor bona
Hde belangstellenden gaarne
ter inzage.
TELEFOON 53311 - C00LSIXGEL 83 - TELEFOON 53311
(Majestic-film derTobis) naar den roman van
HENRI VAN WERMESKERKEfd
Faillissement J. P. ZOETMULDER.
Door liet* verbindend worden der
eenige uitdeelmgshist is bovenstaand
faillissement geëindigd.
ï)e Curator
Mr. J. H. WLL0ICI2R.
Schiedam, Lange Ilaien No. 82.
8128 7
,,v aj >C J..iT.C.-'V"*.,
f-V-0
BJV
k
l^«
Ir"
IV
1^* kJ'
\'S
s,
ÓFf
te»