WEER
MOOI WEER
UFl
- W< W"w WW
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
'i'W
tymw
EEN GESLAAGDE DERDEDAG
De nieuwe bruggen over
RBIN^ENLAMD
De wijziging van de spelling.
- Burgemeester' geschorst.
JF 'WtiW s,. m> ,J#
&vy.Vs
B©ursS^raais,,t;
SciTiïesSatrsra-A'ciamrB
Dagelijksche Motorbootdiensten op
AMSTERDAM - -
De Eerste Schiedamsche Papiervernietiging.
Jac v. d. WAAL, w,a"10Sbc8l33oAT28-27
Rechtszaken
Burgerlijk© Stand
DER
VRIJDAG, 24 JULI 193G. No. 21311.
(Van onzen A correspondent).
Nijmegen, 23 Juli.
De zes cn-twintigste vierdaagsclve zal
in dJo geschiedenis van deze atstands-
marscben zeker nog langen lijd1 geboek-
slanfd' blijven als die met do ideale
weersomstandigheden. Dit kwam spe
ciaal dezen derden dag te gaode, daar
liet paicours leidde over den beton
weg i an Nijmegen naar Arnhem, dio
tweemaal moest worden geloopen. Het
gold hier eon proef na do openstelling
van do Waalbiug en do leiding der
marschen zal in do toekomst beoor-
doelen, of bij do volgende marseden
weer dezo route zal worden afgeba
kend.
Aan Arnhem zal het niet liggen, wan
neer misschien later een andere route
zal worden gekozen.,De Geldierscho hoofd
stad lieefl de deelnemers ontvangen op
oen wijze, die niets to wenscken over liet.
Do bewoners toonden het to waardeeren,
dat thans ook liun stad de oer van oen
bezoek gonoot on de belangstelling langs
don weg was geheel in overeenstemming
mot do belangrijkheid van deze sportieve
gebeurtenis, die telken jare moor Iandgo-
nooten er toe brengt op rustige wijze te
genieten van wat dit deel van ons land
aan natuurschoon te bicden heeft.
Nu is liet jammer, dat de grooto ver
koersweg tusscbon do twee grootste sle
den van Gelderland weinig gelegenheid
biedt oin van liet natuurschoon te ge
nieten. De weg leidt over de twee brug
gen (dio terecht de trots van ons wegen
net uitmaken) en verder langs boomgaar
den in de Betuwe, die in de lente, wan
neer ze in bloei staan, aantrekkelijker zijn
dan in deze dagen. Alleen-do nog over
gebleven bordjes met de uitnoodigingen om
t-e komen kersen eten hcirinneran aan die
aantrekkelijkheden, van dit deel van ons
land', maar duiar hadden de loopers on
loopsters weinig Lijd voor. Twee koer, zoo
wel op den heen- als op den terugweg,
moest dezo weg worden afgelegd.
Wel was er door de autoriteiten alles
in liet werk gesteld, om het den deelne
mers zoo prettig mogelijk te maken. Do
burgemeester van Eist had verkeers
maatregelen genomen ten einde den weg
zooveel mogelijk vrij te houden, aan de
beide beginpunten van den weg waren
doeken gespannon, waaropi den automo
bilisten en motorrijders op het liart werd
"gebonden, den wandelaars van dezen af-
standsmarsch zooveel als kon mij baan
te geven en een auto van do Gelderscbö
verkeersinspeetie reed over het parcours
heen en weer, waarbij door een luid
spreker aan het verkeer aanwijzingen wer
den. gegeven, die aan het vlot verloop
van den marsch ten goede kwamen. Maar
het bleef twee maal de betonweg Nijme
genArnhem en menigeen is op den te
rugweg de Rijnbrug overgetrokken, met
een zucht denkende aan den langen, een-
lonigen en drukken weg, welke nog voor
don boog lag.
In Arnhem zelf was alles weer zoo
best, als men het maar mocht verwach
ten. De loopers van 50 en 55 K.M had
den nog oen prachtig parcours in do om
streken, over don fraaion Scholmschewcg
met zijn prachtige vergezichten en af-
wisselendo beplantingen. Wel was diet ter
rein tamelijk geaccidenteerd, doch het na
tuurschoon vergoedde ruimschoots alle on
gemakken en oen gladde weg maakte liet
een genot om hier van do partij te zijn.
De wandelaars, die 40 KM. aflegden, on-
naar mon weet, steeds zijn de
militairen mot zwaro bepakking, kwamen
niet verder dan de stad, waar zo in Musis
Sacrum een. uiterst gezellig rustpunt had
den. Den. 30-crs was echter niets van dit
alles beschoren. Zij moesten op 5 K M.
van Arnhem, met het gezicht op do torens
en de bogen van de nieuwe Rijnbrug,
rechtsomkeert maken Zij zagen tweemaal
List en Lent en mochten tweemaal de
imposante Waalbrug passeeron. Dat was
alles en zij hebben hot, psychologisch ge
sproken, misschien wel hot moeilijkst ao-
liad.
Deze dag, dio aanvankelijk zwaar en
moeilijk scheen te worden, is toch ten
slotte gebleken een dag met goede re
sullaten en weinig uitvallers te zijn. Want,
wij mogen er ons toch over verheugen,
dat op den derden dag slechts zes "uit
vallers te noteeren waren. Dat zal voor
een deel wel aan do gunstige weersom
standigheden te dankon zijn, voor een deel
(en voor oen zeer belangrijk deel) aan
de goede conditie, waarin de loopers en
loopsters verkeeren, die aan deze afslands-
rnarschen deelnemen. Hot verloop is wel
miers, plezierig en do leiding is er dan
ook zeer tevreden over
De toelichting van minister
Slotcmaker <le Bruine aan
de Th cede Ivamcr.
De minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen hoeft aan den voorzitter
dor Tweede Kamer oen bxief gesclnoven,
waaiaan het volgende is 'ontleend:
Bij K. B. van 18 Juli 1936 zijn, tor
vervanging vati de Kon. Besluiten van 28
Augustus 1931 nieuwe voorschriften no
pens do schrijfwijze van dë Nederland-
sclie taal, bij verschillende examens, ge
geven. -
Ook de nieuwe voorschriften beperken
zich tot het aangeven van de afwijkingen
van de spelling volgens De Vries en To
Winkel.
Ter toelichting der nieuwe voorschrif
ten moge het volgende dienon.
Uitgangspunt blijft, evenals in 1934, de
schrijfwijze volgens De Vries en Te Win
kel. 1
De regels 1 tot 3 zijn ongewijzigd ge
bleven. Do minister is overtuigd, dat con-
linuiteit moet worden betracht, tenzij dwin
gende noodzaak tot een andere houding
noopt; deze dwingende noodzaak acht hij
hier niet aanwezig. Bovendien zou een
meer of ook een minder radieafc wijzi
ging van deze regels ten gevolge hebben,
dat do schoolboeken en kinderboeken, dio
sinds Augustus 1934 op de basis der toen
verschenen besluiten zijn gedrukt, voor
het onderwijs niet of nauwelijks 'bruik
baar zouden wezen, terwijl ook de woor
denboeken en woordenboekjes, door een
zelfs bij een eenvoudige wijziging noodig
wordende verschuiving dor woorden', niet
meer bruikbaar zouden zijn. De gedachte,
dat de aldus veroorzaakte economische
schade door middel van schadeloosstel
ling van overheidswege zou kunnen wor
den weggenomen, acht do minister niet
voor verwezenlijking vatbaar, evenmin de
gedachte, dat niéuwe boeken slechts zou
den mogen worden aangeschaft voor hot
ondenvijs naaunalo de oude vooriaid zou
zijn uitveikocht. Eindelijk zij er op ge
wezen, dat ook in Nod -fndie, in Suriname
en Curacao de spellingregels 1 tot 3 in
het onderwijs reeds zijn ingevoerd.
In de regels 4 tot 6 is wijziging aan
gebracht. Hier immers is, naar de over-,
tuiging van den minister, met slechts de
spelling, doch ook de taal in geding .Eco
nomisch zijn de aangebrachte wijzigingen
van weinig invloed, onder meer, omdat
vrijheid gelaten wordt, voor zoover-daar
door geen willekeur wordt bèvoiUerd./'Gel-
dig blijven, de normen, -waarmede dus-'de
leerlingen vertrouwd gemaakt, moeten wor
den,. naarmate- zij - ouder -.worden. Mn- .eik-
der drie bedoelde regels worden staande
uitdrukkingen, bizondere taal en bizondere
stijl opzettelijk vermeld. De bedoeling is,
dat liet bestaan daarvan naast do moer
gewone schrijftaal nadrukkelijk wordt vast
gesteld en don leerlingen allengs wordt
bijgebracht. Hierdoor zal een vervlakking
van de taal kunnen voorkomen worden.
Regel 4 is facultatief gemaakt in den
trant der regeling van 1930.
In regel 5 wordt het lies taan der ge
slachten nadrukkelijk "verondersteld. 'Be
halve in staandeuitdrukkingen en in -bi-
zondiore taal en bizonderen stijl wordt even
wel afwijking van d'en strikten regel toe
gestaan. Dat oen woord als „leeuw" niet
persó als mannelijk zou worden behan
deld door de leerlingen, acht de minister
in die lijn van 1930 ongowensclit. Iiij heeft
echter niet bevorderd', dat Be Vries en
Te Winkel zonder meer den regel zal aan
geven, Reeds sinds 1930 is het weglaten
van dö buigings-n in menig geval geoor
loofd verklaard, zonder dat hiertegen ver
zet is gerezen. Do minister vindt geen
aanleiding om geliool terug te gaan. Bo\ en-
dien zou het zonder uitzondering hand
haven van de geslachtsregels volgens De
Vries en Te Winkel het gevaar met zich
kunnen brengen van verstarring der laai
in plaats, dat een normaal vergrocimgs-
prooes zich kan ontwikkelen. Trouwens
heeft ook reeds de commissie-Ovoixliep-
IJoveler, in haar rapport van Maart 1934
do gedachte belichaamd, dat niet alle
woorden, hetzij mannelijk, hetzij vrouwe
lijk, hetzij onzijdtg zullen wezen.
Regel G, het beschaafde taalgebruik,
waarvan hier sprake is, wordt ook ver
meld in de rcgeling-Maxcliant en do rege
ling-I'c-rpslra, behoudens do vervanging van
„spraakgebruik" door deze aanduiding. Do
minister heeft daartegen te minder be
zwaar, omdat dezo uitdiukking bedoelt een
vast en concreet gegeven aan to duiden
en geenszins een ander woord is voor
den smaak of de willekeur van. onderwijs
krachten en leerlingen. Aangezien deze
laatste opvatting ïntussclien ©enigermate
heeft gedreigd, acht do minister een na-
diukkclijke vaststelling van hot tegendeel
aangewezen.
Wanneer de minister laalverslarring
vreest en taalontwikkeling normaal acht,
dan ligt het op zijn weg om het gcwensoli-
to proces in juisto banen te leiden tor
voorkoming van willekeur en uitwassen.
Het ligt dan ook in do bedoeling
der Nedorlandscho regeering, om, na
overleg en in overeenstemming met
do Belgische regeering, een commissie
samen te stellen, die over het vraag
stuk van de geslachten en in verband
daarmede de voornaamwoordelijke aan
duidingen na gezette studie zal rap
portooren. De samenstelling is aan-
vankelijk aldus gedacht, dat do loden
j worden aangewezen na raadpleging van
- de Koninklijke Vlaamscho Academie
van kaal- en lctteikunde en de Ko-
ninklijko Academie van wetenschappen.
Omtrent de vraag, of deze commissie
tevens do taak der commissie-Van Ilaierin-
gen zal voortzetten, zoodat zij als oen uit
breiding van deze laatste zal zijn to be
schouwen, dan wel naast haar zal arbei
den, pleegt de minister nog overlea met
de Belgische regeering. Omdat ook in liet
laatste geval de opdracht van de com
missie-Van llaeringen eenige wijziging zal
moeien ondergaan, is haar aibeid voor
het oogcnblilc geschorst.
Aan de nieuwe commissie zal, naar do
bedoeling van den minister, in ieder ge
val moeten worden opgedragen hel samen
stellen van een li|st van de woorden, welke
voor do locpassing van regel 5 beschouwd
moeten worden „kennelijk mannelijke zelf
standigheden" aan to duiden. Niet het in
zicht van den afzonderlijken taalgebruiker
zal hier dus beslissen, maai' er zal oen
vaste regel zijn, die intusschen in de toe
komst steeds hij de ontwikkeling van de
taal kan worden aangepast.
Over liet tijdstip, waarop de NoJcr-
landscho regoenng in do ofhcieelo
stukken de nieuwe spellingregels zal
gaan volgen, wensclil zij zich nog te
beraden,
Intusschen kan reeds worden medege
deeld. dat het do bedoeling is, dat zij
zich in zake geslachten en vooniaamw oor-
dehjke aanduidingen in de toekomst zal
gedragen, als tot nog toe gebruikelijk is.
De in. regels 5 en 6 mogelijk gelaten af
wijking daarvan is uiteraard niet bevloeid
voor taal en stijl, waarvan de regeonng
zich bedient.
Een Zccuwscli monument voor II. M.
de Koningin-Moeder.
Reeds geruimen lijd is men m Zeeland
bezig met hol verzamelen van gelden voor
oen monument voor wijlen II M. dc Ko
ningin-Moeder
Thans is besloten hel ontwerp van den
beeldhouw er, H.~J. Eitienne uit to vooien en
het monument té plaatsen op den Dam te
Middelburg. liet gekozen ontwerp is in
hel begin van liet'vorig jaar gemaakt, toen
voor een soortgelijk gcdcnktceken m Den
Haag, een prijsvraag was uitgesdueven. Hot
weid toen door de jury gerangschikt onder
de zes boste ontwerpen ji
- f Onregelmatigheden' (c- Borssclen.
De lieer II. O. R., liurgomees'er van Bois-,
selen, (Zuid-Beveland) - en ontvaiiger-gii f cr
van 'tbinneïibêliöer van den CiaHmitciwen
polder Borsselcn,' is in de/e fiinct'es door
"G'edepiïfëerdEH t'atën wan Zeeland*"voor een
maand geschorst wegens onregdmatigheden
in de adnrin'stratie.
Van welken aard en omvang dezo wan
ordelijkheden zSjtn, kon, hangende het on
derzoek, niet worden medegedeeld. Tot
waarnemend*"burgemeester en- ontvanger-
grillier is benoemd de hoer A. E. Elenbaas,
burgemeester -van 's-IIeer-Arendskerke.
De politieke vechtpartij hij Abcoude.
Het sd. lid der Tweede,. Kamer, da
heer -Albarda, heeft tot den "minister van
justitie de volgende vragen gericht:
is het den minister bekend, dat in den
nacht van 17 op 18 Juli 11., in de nabij
heid van Abcoude, eenige leden van de
N S.B. een groep weerlooze andersden
kenden hebben overvallen, dezen met
gummiknuppels en ploertendooders heb
ben mishandeld, een der mishandelde te
genstanders in het water hebben gewor
pen en de vrachtauto, waarvan dezen zich
hadden bediend, hebben beschadigd en in
bet water geduwd?
Is het waar, dat die leden van do N.SB.
waren gekleed in de verboden uniform
van de weerafdeeling der N.S.B., welke
veerafdcelingen volgens oen verklaring van
den hoer Mussert opgeheven zou zijn?
Wil de minister bij liet onderzoek, dat
ongetwijfeld naar de toedracht van deze
zaak wordt ingesteld, ook doen tiagaui,
hoe hot mogelijk is, dat een groep leden
der N.SB., die in auto's on op motor
rijwielen aanrukten, in den nacht werd
geformeerd en of hieruit .moet warden
afgeleid, dat de NSB op een of meer
plaatsen weeikorps afdeelingon gereerl
houdt, die in korten tijd kunnen uitruk
ken om geweld lo plegen?
Tot welke maatregelen geven dc hier
boven vermelde feiten den minister aan
leiding?
'nJm.
si}* y fc
f
i
r yyfr
Hoeveel prentbriefkaarten hebben wij noodig? H. K. H. Prinses Juliana koopt in go.
zclschap van eenige hofdames prentbriefkaarten aan een kiosk te Ilohwald. i
jr* v
'X'A
V
flv*%s. "to.
*ïf+irVC Vvv
In dir. verb. m. Groningen en Friesland, Vertr.
dagelijks 5 uur. Adres Schiedam, Oude Sluis 4.
Tel. 08450. A'dnm. Kloven iet sluigw, 9 Tel. 48957.
Schippers: J C. DE MOS en F. W. DON Jr,
Telefoon GSG4G 1 GEBR. 111.11.00
Inkoop van alle -ooricn
OTJXO (FAFXER, E3ST TvrP.TAT.Tnw
"onth op den derden dag der 'Yiei'daagsche Alstaudsmarsclien, leidde naar Arnhem,
deelnemers" passceren dit' jaar-voor „het eerst" dc nieuwe "Waalbrug te-Nijmegen.
Be route
Be
Besluiten van dert Anistcrdamsclicn
gemeenteraad.
Na zeer uitvoerige repLcken, waarin nog
eens herhaald weid wat reeds in eerslen
aanleg is gezegd over het uitvoeren van
eenigo werken voor de volledigo inrichting-
van do roeibaan in het z.g. Boschpla'n, ten
Zuiden van Amsterdam, in werkverschaf
fing, werd gisterm.ddag door den Amster-
damschon gemeenteraad dit voorstel goed
gekeurd met 30 tegen 7 stemmen. Met het
aanvaarden van deze voordracht is beslist
dat een bedrag van £635.000 aal worden
uitgegeven Voor de* plannen. In dit bedrag
i - begrepen f 246.300 voor loan en f327 200
aan materialon. Aan het slot van de ver
gadering werd nog behandeld den bouw
van een nieuwe keukon voor de kinder
voeding aan den Haarlemmerweg voor
t 286.500.
De capaciteit van do tegenwoordige keu
ken is reeds enkele jaren onvoldoond© en
ook do bedrijfszekerheid is in den laatslen
lijd in gevaar Na een korte discussie word
do voordracht goedgekeurd en de vergade
ring gesloten.
Aantal luisteraars in Nederland.
Op 1 Juli 1936 bedroeg het aantal aan
gegeven radio ontvangtoestellen in Neder
land 606.641, terwijl het aantal aangeslo
tenen aan radiodislnbutie centrales 332 70S
bedroeg
In totaal bedraagt liet aantal luïsleranrs
derhalve ongeveer Til per 1000 inwoners
Dertiende zomcrcunfercntie van de Christe
lijk Historische Unie.
De dertiende zomer conferentie to Lan
teren, uitgaande van do Christelijke Histo
rische Unie en cle vereemging vanclirislo-
lijke historische leden van gemeentebestu
ren, is gisteravond in het conferentie
oord aldaar geopend dooi den \-oor/, it (er,
den beer J. R Snoeclc Ilcnkcmans
Bij do voortzetting van de conferentie
kreeg mr. J. J. R. Schmal uit Den Haag
het woord. Spreker bad als onderwerp ge
kozen die toekomst onzer staatsidee Na
een geestige inle ding doolde hij mede,
eigenlijk te willen spreken over de toe
komst der democratie.
Dc Spaansckc gezant vertrekt uit Den Haag
Do, Spaansckc gezant bij het Nederland-
scho Hof, d'e lieer José Maria Doussina-
guo y Texidor, hoeft wegens verschil van
politiek inzicht met hot jongste Spaanscho
kabinet, ontslag uit zijn funotio gevraagd.
Dit ontslag is hein door de Spaansche
regeering verloend.
Naar het Vad. weet to melden, verlaat
de lieer Doussinague y Texidor vandaag
Den Haag om naar Frankrijk to vertrek
ken.
Adjunct-commies te Ylissïngcu
geschorst. I j
Burgemeester en wethouders van Vlisi-
singen hebben besloten den lieer G. P. II.
adjunct commies ter secretarie, als zooda
nig to schorsen in verband met <?e gebeurte
nissen bij het plaatselijk cris'soomitó en
maatschappelijk hulpbetoon.
Zware straffen geïischt tegen rijwicldieven.
In de maanden Maart, April en Mei
werden in Zaandam tientallen fietsen ge
stolen. Eenigon tijd later deed zich het
ongewone feit voor, dat een der daders
zichzelf bij de politie kwam aangeven. Het
was do 33-jarige workman II. IA S. uit
Amsterdam, die verklaarde, dat hij samen
met zijn to Boesd in Gelderland woonach
tigen zwager A. K. herhaaldo malen naar
Zaandam was gegaan, om daar fietsen tie(
stolen. In verband luermoo werd ook de
zwager aangehouden, maar deze ontkende,
iets van de fielsend.efstallon af to weten.
Toen heide mannon in het Huis van Bet-
waring in Haarlem waren ingesleten, pro
beerde K, briefjes door te geven naar S.,
welke door bewakers werden onderschept.
In deze briefjes gaf K. aan S. allerlei
aanwijzingen over de houding, welke hij
voor de rechtbank moest aannemen.
Beiden stonden gistermiddag voor do
IlaaiJemsehe rechtbank terecht
Een giooL aantal inwoners van Zaan
dam, wier fietsen waren gestolen werd
als getuige gehooid'. Ondanks de verklaring
van S dal zij samen do fietsen ontvreemd
hadden, bleef Tv. hardnekkig ontkennen.
liet O.M., waaigenomen door mr. Ak
R. Atuhinga, eisehto tegen S. een jaar
gevangenisstraf en tegen K., die roods her
haaldelijk wegens ernstige misdrijven is ver
oordeeld, twce-cn-half jaar gevangenisstraf.
Uitspraak G Augustus.
"VLAAKDINGEN. j
Geboren: I
20 Juli. Neeltjo, dochter van J. v. d.
Waal en T. J. Oosterberg, 2e Liesveld-
steeg 16. Anihonie, zoon van P, D,
van Zeventer en M. Iloogerwerf, Tromp
straat 15.
21 Juli. Johannes, zoon van J. van Dorp)
en M. Simons, Westnieuwlnnd' 712. 1
22 Juli. Cornelia, dochter van \V. II
Vuijk en W. W. v. d Werf, Slcijnsiuat 23,
Gehuwd: i
J. F, de Koning, 22 j. en M Zwaan%
20 j. J. W. II Luijten, 23 j, en E
M. Vermaas, 21 j.
