Vrijdag 14Augustus 1936.
EERSTE BLAD
DE REVOLUTIE SN SPANJE
.„PJSi
89ste Jaargang.
Te'. No. 68103, 68617 en 68923,
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HA\
TEL. 68103, 68617 en 68923.
Postrekening No. 53il.
BUITENSLAND
De nationalisten schijnen in het Noorden meer
vasten voet te krijgen. Het Duitsche antwoord
aan Frankrijk opgeschort.
Nieuwe successen der Spaan-
schc nationalisten.
7>o vannacht door de Spaanscho radio
stations uitgezonden berichten geven het
volgende beeld:
Do nationalistische troepon zijn gisteren
in den loop van den avond 6 k.m, ver
der naar Santander opgerukt.
Badajoz is door de nationalisten na een
beschieting, 'die verscheidene uren duur
de, voor de helft ingenomen. In liet O'
nge deel der stad wordt nog gestreden.
Tusschcen Meriade en Madrid konden de
troepen van generaal Franco de op 120
Okm, ten Z,W. van Madrid gelegen stad
Talavera in bezit nemen en talrijke ge
vangenen maken.
Voor Malaga heeft een vliegtuig der na
tionalisten den kruiser „Jaime 1" gebom
bardeerd1, waardoor een aeel van liet
scheepsgeschut werd vernield. Twee andere
oorlogsschepen der Madrileensche regecn
ring hebben de zijdo der nationalisten ge
kozen.
Te Antequera bobben regee rings vliegt ui
gen het lazaret en hel stedelijk ziekenhuis
gebombardeerd.
Te San Sebastian verwacht men elk
oogcnblik den intocht der nationalistische
troepen.
De plaats Renteria, tussclicn Iran en
San Sebastian, is eveneens met bommen
bestookt.
Te Alicante zou, evenals te Valencia,
een oorlogsschip voor de Madrileensche
regeering gereed liggen, om haar .in staat
to stelJcn te vluchten, wanneer Madrid
valt. Volgens een to Hendaye opgevangen
radiobericht uit Madrid, zou de locstand
in do hoofdstad van dag tot dag ver
ergeren.
Del radiostation Cnrgo-s deelt mede, dut
hek Vaiicaan opnieuw bij de regeering te
Madrid geprotesteerd heeft tegen de ver
moording van taliooze geestelijken ooor
de communisten.
Voorts verluidt van betrouwbare zijde,
dat generaal Mola gisteren te Seville is
geweest en met generaal Franco bespre
kingen heeft gevoerd.
De Madrileensche regeering zou getracht
hebben, do inboorlingen in Marokko er
too aan to zetten, generaal Franco in
den rug aan te vallen Als antwoord hier
op beeft liet opperhoofd van den groot-
sten stam aan generaal Franco 20,000 sol
daten voor den strijd togen Madrid aan
geboden.
Het radiostation Madrid beeft medege
deeld, dat de regecringsvliegers op Ura-
nada,.dat zich in handen der nationalisten
bevindt, 5 ton bommen hebben gewor
pen. Van andere zijde wordt hieromtrent
gemeld', dat deze bommen een deel van
liet Alhambra hebben verwoest.
Opstandelingen bombardccrcii San
Sebastian.
De aitiilerio dor opstandelingen beeft
gistermorgen voor do ciersle maal bet vuur
geopend1 op de stad San Sebastian. Onder
do bevolking brak groo-te opwinding uit,
ondanks liet feit, dat bet vuur vooreerst
als'intimidatie bedoekl was cn do opstan
delingen liet voornemen schijnen te heb
ben do stad waar nog talrijke, don rebel
len gunstig gezinde, elementen verblijf hou
den, zooveel mogelijk to sparen. Slechts
in uitersten nood zouden do rebellen tot
een werkelijke beschieting overgaan.
Ook aan de grens bij Irun is gisteren
een levendig vuur onderhouden. Do voor
hoede der insurgenten ten zuiden.van San
Sebastian is gistermorgen ooniglo kilometers
ten noorden van Tolosa opgerukt cn be
vindt zich thans op een afstand van nog
slechts 15 K.M, van San Sebastian. Ook
de activiteit dor vliegers is belangrijk toe
genomen. Talrijke bewoners zien in het
feller worden van den strijd aanleiding uit
bet door de regeeringstroopon bezette ge
bied te vluchten en zioh over do Franscho
grens in veiligheid to brengen.
Luchtaanval der opstandelingen
op Badajoz.
Uit Lissabon wordt gemeld', dat gister
morgen vier vliegtuigen der opstandelin
gen uit Sevilla een luchtaanval vain oetn
half uur gericht hebben op de stellingen
der regeeringsmililio bij Badajoz. Daarbij
hebben zij ongeveer 100 bommen van 60
pond! naar beneden geworpen.
Verzet van Badajoz prac-
tisch gebroken.
De Portugeesche radioclub meldt, dal
verscheidene pantserauto's dar nationalisten
reeds Badajoz zijn binnengerukt.
De burgerlijke gouverneur v.an Badajoz,
die le Arroches de grens is gepasseerd,
was diep terneergeslagen. Hij bad een hart
aanval gehad en is daarom in het zieken
huis te Flvas opgenomen. Hij verklaarde
geen communist tc zijn en reeds lang
to hebben willen vluchten, doch dal de
mililicsoldalen dit onder bedreiging met
den dood hadden belet.
Fcn vrachtauto met mijnwerkers uit Rio-
linto heeft .-eon aanval op CÖrtèjana in
gezet.
De Portugeesche raclioclnb bevestigt
voorts de inneming; van Antequera dooi
de ïebelien, en kondigt do bezetting van
Marbela Llora aan. Ten slotte wordt rard"-
gcdceld, dat 2000 soldalen u t Marokko
to Algcciras ontscheept zijn.
Ifaliaansche cn Duitsche vlieg
tuigen tc Sevilla. s
Volgens de mededcelingen van vluchto
lingen, die uit Sevilla le Gibraltar zijn in
die stad .vele vliegtuigen van Duilsch dn
Italiaansch fabricaat. -Bovendien zijn er
vclo vliegeniers, d're Duitsch of Italiaansch
spreken, of andere talen. Zij meen on ver-
dier, dat de Italianen do uniform van het
Spaansche vreemdelingenlegioen dragen,
terwijl d'e Duilschcrs in het wit zijn ge
kleed.
De Spaansche gezanten tc Home.
Do Spaansche ambassade bij bot Vaii
caan wordt stieng bewaakt door carabi
nieri en detectives. Ieder, dio liet gebouw
wil binnengaan w'OLdl scherp ondervraagd.
Haar vernomen wordt, verkeert do ge
zant, Zulucga in hetzelfde geval als zijn
collega bij hel Quirinaal, Aguinagu, n.l.
dat hij' de gevangeno is van zijn perso
neel, dat op de hand van de opstandelin
gen is. Dit zou niet moer met hem willen
samenwerken en heeft hem verzocht in
zijn eigen"vertrekken to blijven. liet schijnt,
dat Aguinaga de ambassade heeft verlaten
cn zich thans bij Zulucga bevindt. Do lia-
aan
Jiaansch-e politio bewaakt- do ambassade
scherp om to voorkomen, dat vechtpar
tijen lusschen Spanjaarden plaats hebben.
De niet-inmenging.
De onderhandelingen te
Londen.
De diplomatieke onderhandeling lo Lon
den over hot niet-inmengingsaceoord wor
den langzaam voortgezet. Naar veiluidt
hebben verscheidene desbetreffende be
sprekingen tusschen Engeland en Italië
plaats gevonden, wvaarbij het Britscho
standpunt alsdus geformuleerd is, dat pro
blemen zooals het aanwerven van vrijwil
ligers en geldinzamelingen heter later ter
sprake kunnen worden gebracht.
liet antwoord van Portugal op de Fran
scho voorstellen wordt nog vandaag ver
wacht.
Het Duitsche antwoord
Parijs opgeschort.
Olficieuzo kringen te Berlijn geven to
verstaan, dat de overhandiging van hot
Duitsche anLwoord op het Fransche voor
stel tot nict-inmenging in de Spaansdie
aangelegenheid, mogelijk nog zal worden
vertraagd. Zlij voegen er, nog aan toe, dat
dit uitstel veroorzaakt wordt door hot foil,
dat do rijksregccring, welko zoo spoedig
mogelijk wenscht le antwoorden, wacht,
totdat zij do door haar noodzakelijk ge
achte garanties verkregen zal hebben.
De rcgcering heeft te Madrid inlichtin
gen gevraagd aangaande de inbeslagneming
van een vliegtuig der Lufthansa door do
regceringstróepen. Volgens do Wilhelm-
slrasse werden zes vliegtuigen greonfis-
keerd, waarvan vijf na Duitsche protesten
werden teruggegeven. Het zesde toestel
wordt nog steeds bij Madrid vastgehouden
Alen meent le wotan, dat het opgehou
den vliegtuig een driemotorigo bommenwer
per is, welke bij vergissing le Barajaz zou
zijn gedaald en vervolgens door b.nzine-
gehrek te 7„uaga (provincie Badajoz) Voor
bet oogcnblik eischt ulo rijksregoering in
do eerste plaats voldoening over do tc
rechtstelling van vier Duitschers te Bar
celona en do opheffing Van liet besla;
op bovengenoemd vliegtuig.
Int. Samenwerking
Kleine Entente in September bijeen.
Do drie staten der Kleine Entente zijn
thans overeengekomen lnin conferentie te
houden in Presburg van 12 tot 14 Sep
tember a.s.
Voor Zuid-S la viÓ zal minister-president
Slojadinoewilsj en voor Roemenië Titoc-
lescoe aanwezig zijn. Binnen bet kader
der conferentie zullen de'staatslieden ook
door den Tsjecho-Slowaakschon minister
president, dr. Bcnesj, worden ontvangen
die dan verblijf zal hou ten op het
kasteel Topoltschan.
BINNENLAND
Spanjaarden geleverd zouden worden, Do
Nodcrlandsche papieren zijn uil do vlieg
tuigen gehaald, terwijl het contract door
den directeur dor Engelscho maatschappij
is ondertockend, zonder tussclicnkomsl van
andere personen.
Ook moet niet uit het oog worden ver
loren, dat bedoelde Engelscho maatschappij
reeds verscheidene malen van de K.LM,
vliegtuigen had overgenomen, welke door
eerstgenoemde maatschappij op haar lij
nen geëxploiteerd werden.
Men achtte het in het geheel niet on
waarschijnlijk, dat de/.e machines inderdaad
gebruikt zullen worden voor een vaste lijn
met Spanje en Portugal.
■SM.AWKM.MM.
Toulouse
„.Ovieöo
Lugo
•.'■rXu'teü 'iUon '7 \VitonsP
Pamplona
Kueaqn
fe, Lerida
iCMGM
aao ss
Ami siSatY Guadalajara
- MADRID
g.„N <W
Tewst
stellon
Toledo
'■'ffeoWürfa
Atbams
zmsaa Mupcia
:.fA^fX'cop^i
(Lores
^wÏ3Qena
%vmMz!„nf-*
W-' Almerl
-j - - -"'J '-Engeland
Verloving van' koning Edward?
Een der zusters van koning
George van Griekenland gc-
noenui.
Hot rcpublikemsche Atheensdie blad „Pu
tris" bevatte gisteren het herleid, volgens
hetwelk de verloving op komst is \an
koning Edward van Engeland met een der
zusters van koning George van Grieken
land, prinses Galhaiina of prinses Irene.
De kinderen van Tlailc Selassie.
Men meldt lil Londen, dat de doclder
van den negus een cursus voor verpleeg
slers volgt in een kinderziekenhuis en dat
haar broer naar Jeruzalem is vertrokken
voor een bezoek aan zijn moeder.
Frankrijk
Parlement op reces.
De Kamer en de Senaat hebben den ge-
lieelen nacht vergadeid, teneinde voor de
va cant ie nog verschillende wetsontwerpen
af le handelen Nmlat men hiermede gereed
was, heett do minister-pres "dent do ge
wone zitting 193G voor gesloten verklaard.
Men gelooft algemeen, dat het niet noo-
dig zal zijn, de Kamer voor eind October
bijeen te roepen.
China
Kiesrecht voor Chinccsclie vrouwen.
De nationale rogeenng te Nauk'ng heeft
oen decreet uitgevaardigd waarbij den Chi-
necschon vrouw en liet kiesrecht wordt ver
leend. Dit besluit is het gevolg van do
actio der „suffragelies", dio vele verzoek*
scbritten hadden ingediend. Alle Olunee-
sdio burgers, mannelijke zoowel als vrou-
lijke, zullen gelijke rechten hebben bij de
komende verkiezing van gcdelegeerdenn
voor do Nationale Vergadering. Deze komt
in November bijeen, o\n do nieuwe grond-
wet goed to keuren, welko do inleid ng zal
vormen, van con democratisch beslunr in
China.
fapan
Versterking van ilc Jnpanscho legermacht
in Mandsjockwo.
De Nisji N sji Sjimboeu schrijft in een
hooidaitikel, dat zoowel de regeering als
het volk van meaning zijn, dat do Japan
seho legermacht in Mandsjockvo moet
worden veislerkt, teneinde gelijkwaardig te
zijn aan do Russische strijd krach Ion in
het Veiro Oosten. Hel blad schrijft verder,
dat hot gcvaailijke punt van do Japansch-
Rnssisclie bedekkingen in liet Kremhn ligt,
aangezien de leiders bier bezield zijn van
do iitee, dat Japan de vijand is.
Hei blad is van oordeel, dat de betrek
kingen tusschen beide landen veel zou
den verbeteren, jndien leiders van Sov
jet-Rusland dit denkbeeld konden opge
ven en moer begrip hadden voor dc fvm'da-
monteolo politiek van .Tapan tot het hand
haven van den vrede in Hiel Verre Oosten.
De wijziging van de steunregeling
Schriftelijke vragen.
Het Tweede Kamerlid, de lieer Sneevliet,
heelt tot den minister van sociate zaken
de volgende vragen gericht;
1. Is do minister bored nvede te doelen,
of in eenigerJei vorm voorafgaand overleg
met de gemeentebesturen heeft plaats ge
vonden over de wijzigingen in de steun
regeling voor de werkloozen, welke door
hem bij circulaire van 31 Juli 193G, ter
kennis van die gemeentebesturen zijn go-
bracht en,' indien deze vraag ontkennend
wordt beantwoord, waarom dit overleg ach
terwege is gebleven?
2. Wil de minister mcdedeelen, welke
van de in de circularo opgesomde wijzi
gingen in overeenstemming zijn mol de
door de geraadpleegde vakcentrales ken
baar gemaakte inzichten en wejke van die
wijzigingen, hetzij zonder bespreking mei
dio vakcentrales, dan wel in strijd met
de kenbaar gemaakte inzichten, door hem
zij'n vastgesteld?
3. Is do minister, in verband mot de
door liem in de Kamer gedane modedeclin-
gen over inkrimp ng van het aantal werk
loozen, en aangezien bij de vaststelling
van do wijzigingen is uitgegaan van een
maximum uit do publ eko middelen be
schikbaar to stelten som, bereid oen op
i gave te verstrekken \an het totaal bedrag
der uit publieke kassen voor do werkloo
zen beschikbaar gestolde steunni(keerngen
en mede te deden" of de door hein geeon-
stateenle inkrimp'ng van dc werkloosheid
automatisch gec|n inkr mping van hot to
tale bedrag ten gevolge heelt cn, indien
dit wel liet geval is, in wolkje mate?
4. Wil do miu'&ter voorts mcdedeelen,
welke ïanu'ng ton giondslag ligt aan dc
in do ciroula re voorgestelde verbetering
voor de steuuveiIee'Uing der negende klas
se cn voor de inawmnmpeiüonlngcs en
welke som voor die verbetering nood'g is?
5. Js de minister net van oouled, dat
do deciasseering van langdurig werk
loozen, voor wie oen nieuwe loannorm
m dio circulaire sub d. is vastgesteld,
neerkomt op het loggen van een moroolen
druk op deze slachtolfevs van de liecr-
schende werkloosheid, die als onnao.lige
verzwaring vain hun lot gezion moei
worden?
6. Wil do miiv'stcr mcdedeelen hoe groot
liet aanlal wcildoozjen is, dal dc nadoelen
van het in die c'rotilniro sul) d. bepaahio
do zal ondervinden en welk bedrag door
den nieuwen maatregel te hunnen laste
woidt uitgewonnen?
7. Welke besparing wil do minister ver
krijger door d,o voorgestelde intrekking
valn den huurbijslng?
8. Acht do minister bet oorbaar, dat
do tot dusver uitgebleven algomoono buur-
veilaging, althans ten derde, door aantas
ting van den huuibljdag woidt ver
kregen
9. Zijn do soeiaal-liygicn scho gevolgen
van het betrekkon der goedkoopcco wo
ningen door do van bun lutürinjdaS ver
stoken wcikloo7cn niet van dien aard lo
arhlcn, dat <lo toch rcc-Js ongunstige le-
vonsomstandiglieden dor werkloozen nok
op deze wijze worden verslechterd?
Edw. Ford tc Amsterdam.
Naar wij vernemen, is do Amorikuansehet
auto-industrieel, de lieer Edw. Ford, een
zoon van Henry Ford, gisteravond te Am
sterdam aangekomen en heeft hij mot zijn
familie intrek genomen in het Amslel ho
tel. De heer Ford zal oenige dagen te Am
sterdam blijven.
Gemengd Nieuws
Drie kinderen onder vallende
vrachtauto.
Een van hen gedood cn een
gewond.
Gisteravond omstreeks kwart voor acht
is op den rijksweg onder de gemeente
S wal men (Limburg), dc zwaar beladen
vrachtauto van den heer Roovalckers uit
Bleiick, hij het passeeren van een voor
hem uitrijdende Duitsche vrachtauto met
aanhangwagen omgekanteld'. Ongelukkiger
wijs kwamen juist op dat oogenbük de
lieer Coumans, uit Belfeld', met zijn echt-
genoote en drie kinderen per rijwiel voor
bij Een ongeveer 13 jarige jongen en oen
achtjarig meisje kwamen onder den wagen
loiecht.
De jongen werd dermate gewond, dat hij
in zorgw ekkenden toestand naar het hos
pitaal te Roermond moest worden over
gebracht, waar hij nog den zelfden avond,
is overleden.
Mot meisje liep ernstige hoqfdwonden
op, terwijl het derde kind met den schrik
vrij kwam.
Ook de ouders bleven ongedeerd.
De officier van justitie te Roermond,
mr. dr. P. Rioter, stelde onmiddellijk ecu
ondeizoek naar de toedracht van liet on
geval in.
Boerderij verbrand.
In de buurtschap Holten, onder II,n-
elt, js gistermiddag door lot nu toe on
bekende oorzaak biand ontslaan in do
boerderij van den hoer C. van den Berg.
Do boerderij met twee schuren en een
hooiberg met ongeveer 75.003 pond hooi
gingen in de vlammen op.
Do inboedel kon worden goied. Verze
kering dokt gedeeltelijk de schade.
Nederiandsche vliegtuigen naar
Spanje.
Dc koop werd gesloten door
ceil Engelsclie maatschappij.
De Engelscho luchtvaartmaatschappij Cril-
loy Airways heeft in Nederland twee vlieg
tuigen gekocht van het type Fokker 70, na
melijk de Reiger cn do Specht, van de
K.L.M.
In verband met hot vermoeden, dat deze
vliegtuigen naar Spanje zouden gaan, werd
dc overdracht aanvankelijk tegengegaan.
Woensdag zijn do toestellen echter naar
Engeland gevlogen en daar afgeleverd.
Gisteren zijn beide toestellen toch van
Croydon naar Spanje vertrokken, lerge/etd
van vier Britscho transportmachines.
In verband hiermede deelt tnen ons van
bevoegde zijdo mede, dat doze twee passa
giersvliegtuigen geen Nederiandsche vlieg
tuigen meer zijn.
Do beide machines zijn door dc K,L 31
aan een Engelscho maatschappij verkocht
en deze verkoop is slechts tol stand g
komen nadat aannemelijk was gemaakt, dat
deze machines niet aan Spanje of aan
Knaapje overreden en gedood.
Op bel Scliefforspleln te Dordrecht, had'
gistermiddag een ernstig ongeval plaats.
Dc vijfjarige Thomas de Boe, wonende
in de Augustijnenkamp, viel van een Lang
zaam rijdenden sleperswagen en kreeg daar
bij een achterwiel over d'e borstkas. Heli
vinei kreeg zware inwendige kneuzingen
cn werd m zorgwckkendoii toestand naar
het gemeenteziekenhuis vervoerd, waar liet
spoedig na aankomst is overleden.
Herdenking van om het leven gekomen
mijiiv erkers.
Gisteren werd m allo kolenmijnen van
Engeland' gedurende twee minuten stilto in
adit genomen Ier herdlmiHng van dw 58
mtjnwtrkcis, die de vorige weiek to Barns-
ley om het loven zijn gekomen.
Massa-vergiftiging.
In de stad llama nulsoo, ten Westen van;
Tokio, verkccrcn 105 soldaten en -13 vrou
wen, werkzaam in een textielfabriek, int
levensgevaar, als gevolg van vergiftiging,
naar het schijnt tengevolge van het eten
van bodoivc groente.
S%adi©ir&ie&$ws.
Verandering in de kortcgolf-zendtijden der
I'hohi.
In verband met de vordering van het
jaargetijde beginnen do kortegolfzenders
hun zendtijden le veranderen. Met ingang
van 30 Augustus worden do uitzendingen
van do Pholii op 1G.8S M. een half uur
later gezet. Van dien datum af vindon do
uitzendingen voor Indlé dan plaats van.
14.20 tol 1G.20 A.Zi.ï. In verband hier
mede zal op 30 Augustus ook hot wokc-
lijksch KRO-uur, bestemd voor Azië, ver
schoven worden naar 13 20 lot 14.20 A Z.T,
liet wekelijkscb KRO-uur, bestemd voor
Afrika, zal op 30 Augustus eveneens ver
schoven worden naar 20,20 tot 21 '30 A Zj.ï.,
tciwijl hel van dien datuin af op 31.23 JL
zal plaats vinden. 1
Dozo courant verschijnt dagelijks, met uit
sondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f2.—franco per post
f 2.50. Prijs por week: 15 ets. Afzon
derlijke nummtfte 4 cta. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentien voor het eerstvolgend num
mer mooter vóór elf uur aan' hot Burend
bezorgd rijn, 's Zaterdags vóór uur.
Een bepaalde plaats van advertentido
wordt met gewaarborgd.
S)1 oon f>r^s der Advortontiën: van 15regels f JUV5;
riO- j/H ledero regel meer f0.30: fa bet Zaterdagnummer
1—5 regels f 1.80, Iedere regel meer f 0.35,
Reclames f0.75 per regel. incassokosten 5ebt;
postkwitantloslö ets. Tarieven van advertcntiea
bij abonnement njn aan het Bureau verkrijgbaar.
D^r'yks v. orden tegen vooruitbetaling Klein®
Advvtentiön opgenomen fü.50 t/m. 13 v»oor-
d en, 0.75 t/m. 25 u ooi den. Elk voord meer
5 cent tot een maximum van 30 voorden.
's Woensdags: Kleine Advertentien tot 25oor
den f 0.25, mits vöór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bdorgd.
's Zaterdags: Kleine AdvertcntiSn f 1.00, indien
niet vóór Vrijdagavond uur bezorgd.
y.v
j-—atan=,
wFm,-,
7»
