1.1 RUU
m
m
m
#1% i'
ÜST SPANJE TERUGGEKEERD.
Adverterstiëp
KLEINE ADVERTENTIEN.
Verplaatst
Je Betiangselbeurs",
VAÜ SCHIEDAM
GEKNIPT
VOOR
Prils f 3.5Ö
H. A. H. ROELANTS
t
mm
Ongeluk of misdaad?
De „Ajax" in Amsterdam, na een tocht tijdens
den burgeroorlog langs verschillende Spaansche
havens.
-•te-T 'AT
MÉMf
Gemengd! Nieuws
S3ss
mB^s^Bsssma^msssmsBsssm
Hoogstraat 132,
Schiedam. Tel. 6859 i.
Vraagt onze nieuwe, moderne
collectie ter inzage
Lange Haven 141, Schiedam
HANDELS
DRUKWERK
BESTELLINGEN BIJ
DEN BOEKHANDEL OF
BIJ DEN UITGEVER
(00K TELEFONISCH!)
SCHIEDAM TEL. 68103, 68617 EN 68923
Men schrijft ons uit Amsterdam:
Tegen 9 uur gisteravond is a ui de Su-
xin.'unekade te Amsterdam aangekomen hel
vrachtschip „Ajax" van de KA SM", dat
op 9 du li j.l. uit de hoofdstedelijke haren
vertrokken was voor een ran de gebrui
kelijke vierweoksohe vitaehliei/pi n.nrver-
schillende Spaunsclie, Pertugeosehc en
Koord-Afrika ansehe havens. Dal het sclnp
ocr&t nu, dus bijna /.even weken later,
tmigkeeit, vindt zijn oorzaak in den Spain-
schen burgeroorlog, waardoor de liax"
als liet ware verrast werd.
Een der officieren heeft ons na aan
komst te Amsterdam liet een on ander
vei tolt van de belevenissen der opvaien-
den, die gelukkig gespaard zijn gebleven
voor ernstige moeilijkheden on slechts aan
den buitenkant met de verschrikkingen van
den Spannschen burgerkrijg in aanraking
zijn geweest, wat echter ruimschoots vol
doende was om hen een indruk te ge\en
van den g ruwe lij ken strijd, die in Spanje
met groote verbittering en op meeloogen-
loo/.e wijze wordt gestreden.
Op 0 Juli, toen althans naar het uiter
lijk in Spanje nog niets aan de hand was
vertiok de „Ajax", onder leiding \an ge
zagvoerder Maarlcveld, via Rotterdam naar
Lissabon,, vandaar naar Cetubal en ver
volgens, overeenkomstig het gewone reis
plan, naar Melilla op de kust van Spaansch
Marokko.
Op weg daarheen ving men aan boord
de c» "sto berichten over den nationalis
tische!! opstand op, o.a. dat do Noord-
Afrikaansche garnizoenen in ver/.et wa
ren gekomen. Toen men Zondag 19 Juli
voor Melilla arriveerde, bleken dezo be
richten juist te zijn. Die loods, die aan boord
kwam, adviseerde voor de stad voor an
ker te blijven liggen -en zoo kwam men
pas Maandagochtend aan den wal, waar
gelost werd. Men onlried de bemanning,
de stad in to gaan, omdat dit gevaarlijk
was en nog denzelfden middag vertrok
de „Ajax" naar Cartagena, dat in bandon
der regeering was gebleven.
De eerste kennismaking met
(lc revolutie.
Dinsdag 21 Juli kwam men in Carta
gena, weike stad duidelijk het stempel der
hizondere gebeurtenissen droeg. Geregelde
troepen, die de regeering waren trouw
gebleven, hadden alle openbare gehouwen
bezet en oefenden een strenge bewaking
uit. Overal groepte de bevolking bijeen,
vooral bij de café's, waar luidsprekers de
uitzendingen der regeeringzenders duide
lijk hoorbaar maakten en een intensieve
propaganda voor het regeeringsstandpunt
weid gevoerd.
Nadat ook liter zonder groote moeilijk
heden gelost was ging de reis verder naar
Alicante. Hier zag men voor de eerste
maal tal van groote vrachtauto's met ge
wapende arbeiders, doch ook met gere
gelde troepen, die zich in snel tempo
door de stad bewogen. Voor de eerste
maal zag men hier ook in de haven voor
anker liggende Spaansche schepm, die als
verblijfplaats dienden voor de gevangenen
der regeering, fascisten en andeie poli-
ttieke tegenstanders o! verdachten.
Gewapende arbeiders aan
boord.
In de volgende haven, Tarragona, maak
te de „Ajax" voor het eerst nader ken
nis met do gewapende arhei hu--, d.e met
rootle handen om den arm u i a inkomst
van hot Noderlaiulsche schip a m boord
vemehenen. Den kapitein went me loge
deeld, dat hij slechts aan den wal kon
gaan als hij daartoe vergunning woog
aan de leiders dor gewapende arl eider»-
coipsen, die dan Imwillc van do uhg-
heid der Nederkmdois voor cm geleide
zouden zoigcn. Dc kapitein weigerde dit
echter en besloot, allo hier te legden
zaken met den agent der K N S M. aan
booid af te doen, wat ook geschiedde,
waarna de „Ajax" naar Vatenei i veitiok.
Laden en weer lossen.
In Alicante had dc „Ajax" zoowel go
lost als geladen, en in Tarragona ha 1 men
m opdracht van de maatschappij ook de
\oor Valencia bestemde lading gelosl. In
Valencia zolf word derhalve slechts ge
laden en we namen een hoeveelheid
abrikozenpulp. Nog voordat men hiermee
gereed was, kwam namens de Spaauscho
regeering het hevel, doze lading weer to
lossen, aangezien met het oog op den
buitengewonen toestand geen levensmid
delen uitgevoerd mochten worden.
Aan den wal.
Voor Valencia lagon Amerikaansche,
Fransehe, Italiaanse lie, Duitsche en En-
geische oorlogsschepen voor anker, die
met barkassen eon druk verkeer op den
wal onderhielden cn voortdurend vluch
telingen aan boord brachten. Des Zon
dagsmorgens hebben eenige opvaiendon
van de „Ajax", waaronder onze zegsman, j
zich onder bescherming van hun Neder-
landschen zeemansumform, aan den wal
gewaagd. Den weg van de havenvoorstad
Crao de Valencia naar Valencia zelf leg
den zij te voet af. Zij kregen den in
druk, dat hier slechts kort tevoren wa
pens waren uitgedeeld aan arbeiders, op
geschoten jongens en zelfs kinderen, die
op de meest roekelooze manier ermee
rondliepen of in groote auto's ermee rond
reden, vaak mot bommen in do hand, of
met geweren en revolvers in dea ann"-
slag. Later bleek, dat den vorig» nacht
in een cavaleriekazerno aan den ingang
der stad een opstand was uitgebroken te
gen do regeering, die echter door do
loyale troepen en door de ongerege'de
groepen arbeiders, die later georganiseerd
zouden worden tot de z g. volksmih'Üe,
was onderdrukt, waarna de kazerne was
geplunderd en de wapens, die men er
vond, waren verdoold. Do Nederlandsche
zeeheden, die zich tot voor do kazerne
waagden, zagen er nog de bloedige spo
ren van het gevecht, dat hier kort tevoren
geleverd was.
Dc kerken uitgebrand.
Ook zagen zij verschillende geheel ver-
nielde on uitgebrande kerken van welker
beelden men barricaden had opgeworpen
De groote kathedraal van Valencia was
geheel vernield.
Ncderland-cbc vluchtelingen
aan boord.
Te Valencia kwam eea Nederlandsch
ingenieur met zijn echtgenoote aan boord,
die na een spannende en afmattende twee-
daagsclie spoorreis uit het binnenland do
kust had weten te bereiken. Hier kreeg
de „Ajax" opdracht, naar Barcelona lo
gaan om vluchtelingen af te halen en
naar Alirseillo te brengen
ln de Innen van Barcelona.
In de Cntalaanscho hoofd-lul zag men
nog wel do spoten v.m de lievige go
vechten, die brj liet uitbreken van don
oiileulnihkm opstand hadden gewoed, ma.u
in vergelijking met de andere li neus
bevrachte liter niM en ot\k\ In de haven
zag men \o!o buitenhuid-who ooilog^seli
pen en ook weer Spaaiwche schepen met
gevangenen, die bewaakt weidon door ie
geermgsgetrouwe gunnln civile Da icgev-
img«/etideis hadden bekend- gomaïkt. dat
er voor vluchtelingen uit het binnenland
ge'egenhe.d Instond, met het Nederland-
<-che stoomschip idpaujc to verlaten en
zoo kreeg de „Ajax", een der kleinste
v" [iepen van de KA* SM, met nagenoeg
geen pus-agieis atcomodatie, 6.1 pas-n-
giois aan booid, gmotendeels Spanja irden,
doch ook buitenlanders, die door hemidde
hng van hun consulaten aan booid wei
den gebiacht Onder de. Spanjaarden lie
vonden z ch tweo piiostera cn dtie non
nen, die vermomd het schip hadden we
ten te bereiken en evenals (te overige
Spaansche passagiers, op waren van de
zenuwen, want de katholieke geestelijken
zijn, wanneer zij door, de menigte her
kend worden, in vele stroken hun loven
niet zeker. Onder do overige Spanjaarden
bevonden zich veisclioideue zeer gefoi tu
il eerde ondernemois, d o door den burger
oorlog eensklaps alles, wat zij bezaten,
kwijt waren Do stuurlieden, do leden aan
den civ telen dienst er vele matrozen ston
den hun verblijven af aan de vrouwen en
kinderen, terwijl voor de mannen leger
steden werden geïmproviseerd. De scheeps
koks zagen zelfs nog kans, deze plotse
linge invasiei van passagiers van de tioo-
dige drank en voedsel te voorzien En de
toestand zou nog dragelijk zijn gewoed,
als den volgenden moigen niet een mistral
was opgestoken, waardoor nagenoeg allo
vluchtelingen, die lichamelijk en geesle'ijk
toch reeds zoo veel hadden doorgemaakt,
zeeziek werden Gelukkig bereikte men m
den namiddag Matsodle, waar de vluchte
lingen, die bijna allen van alle hulpmid
delen veistoken waren, aan land gingen.
Ecu zeegevecht.
Koit voor Gibraltar was men er nog
eliLigo van, hoe een rebellonvhegtuig zes
bommen liet vallen op een regcermgs-
duikboot, die echter onder de oppervlakte
verdween, zonder getroffen te zijn Dit
alles speelde zkn op korten afstand van
de Ajax af, die de veilige haven van Gi
braltar binnen liep, waar een groolo- me
nigte boven op den beroemden rots dag
op dag de gevechten op zee/doch dikwijls
ook te land, gadeslaat O a had men ge
zien, hoe een afdeeling Mmokkaan-che
troepen, nabij Algeciras geland, ern troep
revolutionaire arbeiderskind ^overvallen on
met het Moorsche zwaard had afgemaakt
of liet land ingedreven.
Te Marseille kreeg de „Ajax" opdracht,
verschillende Ilaljnanscba havens 'aan te
loopen, waarna het schip via Cetubal de
terugreis aanvaaidde Zonder spijt lieten
onze Nederlandsche zoehedpn de Sp.jan-
sche kust achter z.cli, om bijna drie we
ken na den vastgestolden tijd den rus-
figen en vcdigen vaderlandsclien bodem
te bereiken
Door hel 3c en 14c regiment infanterie worden in dc omgeving van Breda oefenin»
gen gehouden, waarvan hierboven een snapshot.
den, zou in den loop van vandaag een
onderzoek instellen.
Toen do Ulrechtsche politie! van ne vondst
op do hoogte werd gesteld en vernam,
dat de mogelijkheid van misdrijf niet was
uitgesloten, hoeft zij een nader ondeizoelr
ingesteld naar do amMandigheden van het
slachtoffer, dat cenigcn tijd geleden ernstige
oneenigheid moet hebben gehad met een
andoren inwoner van Utrecht Naar dozen
persoon wordt thans door de Utrechteolio
politie gezocht.
Felle brand te Haarlem»
In den afgeloopen nacht is te Haarlem m
perceel Keizerstraat 7, waarin gevestigd is
een manufacturenzaak welke door "drie
dames wordt gedreven, oen felle brand uit
gebroken Te ongeveer half drie werd de
brandweer gealarmeerd, welke spoed g met
groot materiaal uitiukle Met zes stralen
op 'de waterleiding werd het vuur be
streden, doch ondanks alles kon men legen
do vuurzee weinig uitrichten. Het j-ér-
ceel is dan ook geheel uitgebrand, terwijl
ook de geheeie' mbooJel verlnren ging
De eigenaresse' van dc zaak, zoomede
enkele logeetjes, moesten in het holst \an
den nacht in nachtgewaad vloeiden Zij
zijn door buien .welwillend gehuisvest
Mel_ groote moeite heeft dc brandweer
uithieiding van het vuur voorkomen De
oorzaak van den brand is onbekend
Lijk gevonden in het Alcrweile-
kan aal. i
Gistermiddag om diie uur is uitJ'het
Meiwedckanaal bij Amsterdam, het lijk op
gehaald can een man, die bleek ecu in
gezetene Ie zijn van Utrecht. ILt ver
toonde aan hot hoofd een diepe snede, van
zoodamgen aard, dat bij do po'ilie het
veimocden van misdrijf ices, hoewel dc
mogelijkheid niet is uitgesloten, dat het
slachtoffer door andere oorzaak Lc water
zou zijn geraakt cn door een schroef van
een passeorend sclnp de wonde zou heb
ben opgeloopen
De politiedeskundige, dr IIiiLt, uit Lei-
WOENSDAG, 20 Augustus 1930.
Hilversum I, 1875 AI.
VARA-uitzcncling. 11QO v.m. en G30
mm. RVU.
8 00 Gramofoon 9.30 Kcukenpraatje.
10.00 Morgenwijding. 10 15 „Orvitropia"
en causerie, 11.10 RVU. Tuinbomvpiaat-
je. 11.30 Concert. 12 00 Giarnofoon.
12.30 De Flierefluiters 100 Giamofoon.
I 15—1.45 Concert. 2.00 Viool en piano
.230 Voor de vrouw. 3.00 Orgel. 3 30
Voor de kinderen 5 30 Kwintet, 6 00
Dansmuziek. 6.30 RVU. „In de boot",
causerie. 7.00 Sportuitzending. 7 20 Gra
mofoon. 7 30 Zang. 7.50 Causerie. 8 00
Berichten. 8 03 Berichten ANP, VARA-
Varia. 8 15 „Men vraagt, wij draaien en
ik duizel", gramofoon en voordracht
9.00 VARA-orkest. 10.00 Berichten ANP.
10,05 Zang, 10.20 Concert. 11.15 Gra
mofoon. 11.3012 00 Orgel.
nilvcrsun» II, 301 AI.
NCR V-uitzending.
8 00 Schriftlezing 8.15—9.30 Gramofoon
'10.30 Alorgendienst. 11.00—12.03 Orgel.
'12.15 Gramofoon. 12.30 Kwintet en gra
mofoon. 2.00 Gramofoon. 2.30 Praatje
voor jeugdige postzegelverzamelaar.
3003.45 Piano. 4.00 Clir. Genu Koor
„Excelsior" en gaxmofoon. 5.00 Kin
deruurtje. 6.00 Giamofoon. 6.30 Afge
staan. 7.00 Ned Ctir. Persbureau. 7.15
Causerie. 7.45 Reportage. S 09 Berich
ten ANP. 8.15 NCR V-orkest. 9 00 Medi-
sche causerie. 9.30 Concert, m.tn.v. so
list. 10.3911.30 Gramofoon. Ilierna
Schriftlezing
Droitvvich, 1500 AL
11.05 Concert. 12.05 Orgel. 12.35 Gra-
moloon. 1.20 Orkest m.m.v. solist 2 20
Orkest. 3.05 Piano. 3.35 Black Dyke
Mills Band. 4.50 Gramofoon. 5.35 Dans
muziek. G.50 Orkest. 7.35 Zang 8 20
Sy mp.nome-oikest en solisten. 10 35
The New Aeolian Players m in.v. so
listen. 11.3512 20 Dansmuziek.
Radio Faris, 1648 AI,
7.20 en 8 20 Gramofoon 1120 Kamer
orkest. 2 50 Sympliomeooncert 4.20
Gramofoon. 5 50 Kamerorkest. 8 20 Con
cert. 11.0112 35 Dansmuziek.
Keulen, 456 AL
6 50 Hans Bund's orkest. 12 20 Orkest.
1.35 Symphonie-orkest. 2 35 Orgel. 4 50
Kamerorkest 7.20 Gramofoon. 9 03 Con
ceit. 10.5012.20 Kleinorkcst.
Brussel, 322 cn 481 AI.
322 Al. (Vlaamsch programmal: 12 20
Gramofoon. 12 50 Orkest. 1 30 Sa'on-or-
kost. 1 50—2 20 Gramofoon. 5 20 Gra
mofoon. G 50 Orkest en gramofoon. 8 20
kost.- 10.3011 20 Gramofoon.
481 AI, (Franseh programma): 12 20
Gramofoon. 12 59 Satonorkost. 130 Or
kest. 5 20 Orkest. 6 35 Salonorkest 7 35
Gramofoon 8.20 Programma ia dialect.
9.20 Populair concert 1.0 30—11.20 Ca
baret.
Dcutsclilnndsmclcr, 1571 AI.
8 30 Vroohjk concert. 9.35 Orkest. 10.50
Piano. 11.20—12.20 Kleinorkcst.
Heden overleed, na een lang
durig lijden, onze geliefde Echt
genoot, Vader, Behuwd-, Groot
vader on Broeder, de Heer
.JACOB VAN DER AIOST,
in den ouderdom van 78 j'aar.
Uit aller naam:
Wed. J. v. d. MOST—
van der Ta„.
Schiedam, 23 Augustus 1936.
Koemarkt 1.
De teraardebestelling zai plaats
hebben a.s. Donderdag. Vertrek
vanaf liet sterfhuis n.m. 3.30 uur
Eenige en nlgemeeno kennis
geving.
1313 23
Heden overleed tot onze diepe
droefheid, na een langdurig
lijden, onze geliefde Vrouw, Moe
der, Behuwd- en Grootmoeder,
Mevrouw
J. L. V. d. BRUGGE—Verkuil
in den ouderdom van ruim
62 jaar.
Uit aller naam
II. J. v. d. BRUGGE.
Schiedam, 25 Augustus 193G.
Jan van Avennesstraat 57 a.
De begrafenis zal plaats heb
ben Dondeidag a.s., des na
middags 12.30 uur, op de Algem.
Begraafplaats, alhier.
1345 23
Hiermede vervullen wij den
droeven plicht, kennis te geven,
van het overlijden van onzen
eemgen zoon
DIRK W. y. KATWIJK,
m den ouderdom van mini
24 jaar.
C. VAN KATWIJK
C. VAN KATWIJK-v. Roon
Schiedam, 22 Augustus 193G.
Hoofdstraat 243.
Geen bezoek.
t/m 15 woonlrn 50 cent, t/m. 23 wooiden75 cent.
elk woord meer 5 cent tot maximum 30 vvooitlen.
In de Zatordassche editie t I. tenzij die Viyflng» reeds aan 't Bureau zijn be/oigd.
MEISJE
van 84 uur. V.g g.v
Br. onder lelt. W.K. aan
bur. v. d. blad, L. Haven
141.
BEK.EM4AIA.KING
Paardenslager.i O. P.E-
Z1SMER, v/h B. Verkaaik.
W. Brouwerstr. IS. levert
LI eerste kwaliteit, tegen
scheip concurrcorcnde
prijzen. Ook weer Lams-
vleesch verkrijgbaar.
i.ite 18
wegens uitbreiding,
tan Rotlcrdiimschcilijk
naast „IIEAIA", naar
JiiV-i "_U
Gevraagd
MEID- HUISHOUDSTER.
toor alle voorkomende
werkzaamheden en koken
Adres te bevragen bur.
v. d. blad.
ZOEKT U PLAATSING
als Huishoudster, Winkel
juffrouw, Alodiste, Naai
ster, enz.? Plaatst een
annonce in dit blad.
ADVERTENTIEN
in deze rubuek hebben
beslist succes I
TE KOOP:
Heerenfiels cn Wherry
met zeiltuig, beide in
goeden staat. Ilagastr.
80 b.
In net gezin woidt ge
vraagd een flinke
HULP IN DE HUIS
HOUDING.
Liefst op do hoogte mot
verpleging. (Alleen voor
den dag). Br. v.gg.v. on
der lelt. W.II. aan het
bui v d. blad, L. Haven
141.
Te koop, een complete
ZEIL-CAN0
zoo goed als nieuw, voor
spotprijs. Te zien en be
vragen M. C. KONING,
Ridderstraat 21, Tel. 203,
Vlaardingen.
Ter overname aangeboden
STUDIEBOEKEN
voor de eerste klas dor
Rijks II.B.S. te Schiedam.
Br. onder lett. W.J. aan
het bur. v, d. blad, Lange
Haven 141.
s^^asmzsgem&mass
ADRESBOEK
Gevraagd:
AG Al EIS JE,
Zondags vrij. Aanmelden
|na 8 uur. Mevr. E1JL,
Rott, dijk 239.
Gevraagd bekwame- en
aankomende
KNU'STERS
en strijksters 'voor ja
ponnen, enz. WORTEL-
BOER's Confectiebedrijf,
Nieuwe Binnenweg 310,
Rotterdam,
m
m
Personeel-Aanvragen,
Dienstaanbiedingen
Aangeboden en Gevraagde
Woningen en Kamers,
Vraag en Aanbod van
Kleedlng en Huisraad,
en»., en»., en».
