Woensdag 2i Se|témber 1936
EERSTE BLAD.
DE OPSTAND !N SPANJE.
ILLlüSOi
buitemlamd
8 ets.
Filmglinsters
89?te, iaargang.
Te!. No. 68103, 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL, 68103, 68617 en 68923.
Postrekening No. 53!I.
Een sombere voorspelling. De neutraliteit der
naties. De strijd aan de fronten levendig
Generaal Mola, een der leiders van den
opstand, heeft verklaard, dat „het nar der
overwinning" nabij is, maar dat de bur-
gciooiiog lot het einde van den winter
zal voortdaren, Mola voegde hieraan loe:
Misschien zuilen wij1 volkomen do macht
van het communisme in Spanje vernieti
gen. Vooits zeide hij„Ik geloof niet in
de neutraliteit der naties."
Dat uur der overwinning <s reeds meer
malen aangekondigd, zonder echter ror-
gezeld to gaan van do mededeel!ng, dat
de burgeroorlog nog tot het einde van
den winter zal voortduren. Dat laatste zou
er op wijzen, dat het optimisme bij de
opstandelingen niet zoo groot moer is
Het is niel bekend, op wie Mola liet
oog heeft, als hij zegt: lk geloof niet in
de neutraliteit dor naties. Zou dat Duitsch-
larid zijn, dat blijkens de gevonden 'docu
menten, niet geheel onkundig was van wat
er rn Spanje broeide en nog steeds zich
niet heeft aangesloten bij de groep landen,
die een wapenembargo hebben uitgevaar
digd
Portugal heeft nu eindelijk toch ook ver
klaard geen toestemming meer te rullen
geven wapentuig naar Spanje uit te voe
ren Voor do opstandelingen kan dit on
prettige gevolgen hebben, want de regering
van i'ortugal staat mot haar sympathie ach
ter do iasurgenteii.
Mexico denkt er niet over do Spaansdie
regeenng in haar strijd' tegen de opstan
delingen tegen het wettig gezag, moei
lijkheden in den weg te leggen. DeSpaan-
sche ambassadeur heeft toestemming ver
kregen voor de verscheping van 20.000
geweren en een hoeveelheid munitie uit
do haven van Vera Cruz, bestemd voor
de regecringslroepen in Spanje.
Naar de „Echo de Paris" meldt, wor
den nog steeds wapens en munitie uit
Frankrijk naar de Spaansche regecrings-
troepen gezonden. Gisteren zijn wederom
drie grootc vrachtauto's met machinege
weren en munitie aan de internationale
brug le Hendaye aangekomen, doch de
autoriteiten stonden niet toe, dat de reis
werd voortgezet. Do auto's zijn daarop
naar Behobio gereden, waar de Fransche
grenswacht zich toegevender toonde, zoo
dat zij naar Spanje konden doorrijden.
Generaal Mola zou dus, ais de „Echo
de Paris" juist is ingelicht, toch gelijk
hebben I
De Spaansche ambassade te Parijs ont
kent eategonseh, dat te Saint Jean de
Luz een conferentie van ambassadeurs zou
hebben plaats gehad, en dat de Spaan
sche regeering sedert een maand steeds
weer den steun van de mogendheden zou
hebben gevraagd, zooals een Frjnsch blad
mededeelde.
Naar Reuter verneemt, achten de regee-
ringeu van Fiankrijk en Engeiand het van
zeer veel belang, dat de coordinatie-com
missie inzake do non-iinterraüie in Spanje
zoo spoedig mogelijk bijeenkomt.
Otticieeie Britsclie kringen hopen, dat
do ceiste zitting deze week zal plaats
kunnen hebben.
de Fiausche en de Britsclie regeering
hebben DuilschJand gepolst en de hoop
uitgedrukt, dat liet bereid zal zijn, z.tling
te nemen in de commissie.
Spaansche regeering op bree-
dccc basis? -
Er zijn slappen gedaan tot wijziging
van do legenwooidigc Spaansche regee
ring, waardoor dit een broedore basis zou
krijgen door de intrede van verscheidene
poisoonlijkhedóa der partijen va'n het Volks
front, die tevoren niet m de regeering wa
ren vertegenwoordigd, t.w. do so.cial.slen,
de communisten en de Baskisdie inationa-
Jislen. Desgevraagd zeido de vroegere so
cialist sche minister Prioto, niols bepaald
lo vv clou aangaande do mogelij'kc toewij
zing van een min stoiie zonder portefeuille
aan oen vorlegenwooidiger van do natio
nale aibeidsc'oiifcdcrntie.., IRj meende ech
ter eerder, dat er uit deze organisatie oen
comnussio zou woïden gevormd ter raad
pleging door de regeering.
De Madiileensche regeering hoedt na de
oigamsatio van de Volksfront-m.hWe, wel
ke üc leiders bij keuze benoemd, thans
ook do Guardia C'tvJe gereorganiseerd.
Van do oude Uadilie van het poldiekorps
blijft alleen do uniform gehandhaafd en
deze nog wel voorloapig. Do naam wordt
gewijzigd in „Republ.keinsche nationale
gai<Jo".
Voider wordt to Madrid een revolutionair
gerechtshof gevormd, dat bestaat uit drie
boroepsi editors, vier vertegenwoordigers
van do links-buigcrlijko partijen en 7 ver
tegenwoordigers van social slen, dommtrnis-
ten en amuchiston. Voor deze rechtbank
zullen alle „volks- cm staatsvijanden" te»
rechtstaan. Op do vonnissen van do recht
bank is geen beroep mogelijk.
Aan dlo fionlen is do slriji thans weer
levendig. Om Irun, aan do Golf van Bis
cay o, vlak bij de Franscho grens, woidt
buitengewoon verwoed gestreden. De regee-
ïingstroepen houden hij do verdedig mg
der stad stand, de aanvallers moeten aan
zienlijke verliezen hebben ge'cd en.
In en om Iluosca in Arragon, zijn do
rollen juist omgekeerd en treden do regee-
nngstroepen op als aanvallois en zijn de
opstandelingen de verdedigers.
Volgens te Gibraltar aangekomen vluch
telingen zou de toestand te Malaga, aan de
MiddeUamlsche Zeekust, dat in handen
der regeering is, zeer or.tiek zijn. Do op
standelingen zouden op minder dan 3
K.M. van de slad zijn.
Bij den strijd wordt van weerskanten den
laatstcn tijd druk gebruik gemaakt van het
luchtwapen. Men ontziet zich niet ste
den to bombaideeren, maar tot nu toe
wordt nog weinig melding gemaakt van
vele slachtoffers tengevolge van luchtbom
bardementen.
Generaal De Llano heeft gisteravond via,
radio-Scvilla medegedeeld, dat de rocht-
sche troepen in de provincie Toledo do
stad FiScurial genaderd zijn. Die inneming
van dit strategische belangrijke punt is
nog slechts een kwestie van enkele dagen.
Engeland
Eden ongesteld.
Edien zal geen deel kunnen nemen aan
d'e kabinetszitting van heden. Hot Foreign
Office heeft me-eged'edd, dat hij lijdieindie
is aan een liohto ongesteldheid1 met c'emigo
tomperahiursverhooging.
Zijn^dokierVbleft rlïbrn" voörgesïlirèrai
oenige dagen to bed to blijven.
frankrijk
De secretarissen van Trolshi.
Het veiluidt, dat do beide secretarissen
van Tiotski op weg naar Frankrijk zijn.
Verlenging van den diensttijd overwogen.
Naar <Je „Figaro" meent Le weten, zou
die regeiCTing verlenging van dan diensttijd
tot 2Va jaar overwegen.
Deze kwestie zou a.s. Vrijdag in den
ministerraad worden besproken.
Zwitserland
"Weseman (ot drie jaar veroordeeld.
In hoögcr beroep is het vonnis van drie
jaar gevangenisstraf, waartoe Ilans Wieso
man, duo den Duitscheu emigrant Bertliold
Jacob heeft ontvoerd, bevestigd.
Beigie
Wapentransport.
Tc Antwerpen gestrand.
Wij hebben, destijds mjelding gemaakt \an
het geblokkeerde oorlog=mateua-iI, dat te
Antwerpen ingescheept ,'wa.i aan boord van
liet s.s. Sancta Maria en bestemd was
voor den negus doch niet meer kon vouleu
afgeleverd, daar de Italiaansch-Abessijnsche
oorlogs inmiddels was gccmdigd
Wij hebben ook gemeld, dat de Sanda
Maria teruggekeerd was ea dat de lading
ooilogsmateriaal te Lillo ui de Schelde in
lichters was ontscheept, ia afwachting \an
een andere bestemming.
in Augustus is het Engelscho s.s. 5tan-
mor e, gi'oot 517 ton, komende van Rotter
dam, le Antwerpen gearriveerd, om het
oorspronkelijk voor Abevdnie bestemde
oorlogsmateriaal aan booul te nemen
De douane verzette zich hiertegen, waar
op het schip op 15 Augustus naar Ter-
neuzen terugkeerde, om op 17 Augustus
weer te Antwerpen te arriveeren. Door de
eigenaars waren inmiddels stappen gedaan
bij de Belgische regeering om de" voor
waarden te vernemen, waaronder het oor
logsmateriaal zou mogen worden oveige-
laden.
Deze voorwaarden zijn thans bekend en
luiden als volgt:
lo. Te Antwerpen mag worden overgela
den, indien de zending teruggaat naar het
land van oorsprong, t w. naar Finland.
2o Aan boord van het schip zal een
begeleider de reis meemaken, die over
do ieis verslag zal moeten uitbrengen,
3o. Door de verzenders moet vooraf een
boigslehmg worden gestort ten bedrage van
do totale waarde van het oorlogsmate
riaal, zijnde 4 milliocn franken
Men gelooft niet, dat het schip onder
deze omstandigheden spoedig zal ertfok
ken.
Palestina
Egyptische grensmaatregelcn.
Met liet oog op dan toestand in Palesti
na hoeft die Egyptische regeering strenge
maatregelen am die grenzen genomen, ten
einde oen clandestien passeoron der gren
zen to voorkomen. Het aantal dtor grens
troepen is .aanzienlijk uitgebreid'
Protest van de Amcrikaaiischc Joden.
Twintig Jocdseho organisaties in do
Vereen. Staten, die twee- millioeiu Amieri-
kaansehe Joden zegden to ver'ogeuwoordi-
gen, hebben eon protest tegen da Britse!»
pobfick in Pules Una bij Cordie-11 IIull, den
Amerikaanstjien sla ilssecroians-, ingediend.
Volgens liet JooJsthe tolegraaf-agenlsohap
beschuldigt het protest de Bntsclie regee
ring er van verantwoordelijk te zijn voor
het voortduren der onlusten.
Lithawesi
Volksvertegenwoordiging weer hijeen.
De Lilhausohe volksvertegenwoordiging,
die Juni j 1. na een onderbreking van tien
jaar weer is gekozen, is gisteren in eerste
zitting bijeengekomen.
Na de beeediging door den president
van den ministerraad, hield de staatspresi
dent een toespiaak, waarin hij de geschie
denis van de laatste tien jaar behandelde.
Do nieuwe Kamer zal behalve do gewone
wetgeving ook nog de grondwet, welke
in 192S is gewijzigd, moeten behandelen.
mmS
Sov|et HissSanrf
Een nlct.officiccl revisie-proces?
ïn een verklaring van het Internationaal
Persbureau voor revolutionair socialistische
eenheid wordt voorgesteld een commissie
te benoemen, waarin dto verschillende sfroo-
mingen vertegenwoordigd zijn, belast met
het onderzoek naar de beschuldigingen van
terrorisme, welke tegen Trolski zijn ge
uit. Deze commissie zou de getuigenissen
van het proces te Moskou lollodig moeten
kunnein bestudaerai en zoowel de Sovjet-
autoriteiten, als do Russische communis
tische emigranten.
De Sovjet-autoriteiten zullen voor een
dergelijke controle wel niet veel voelen!
De toestand in de Oekraïne.
De „Prawda" publiceert oen schrijven
van de Kolchoz-arbeiders uit het district
isium, in de streek van Charkof, waarin
gezegd wordt, dat de berichten in de Dmt-
sche pers over hongersnood en opstanci in
de Oekraine, daar grootc vroolijldicid ge
wekt hebben De arbeiders der Kolchozen
kondigen een oveivloedige oogst voor dit
jaar aan
igygste
Geen non-aggrcssiepacl met Turkije.
Tegengesproken woidt, dat Egypte en
Turkije de alsluiting zouden overwegen
van een non-aggressiepact in het bizonder
met hel oog op hot Suez-kanaa.1.
HisesssHÈe
De Abcssijnsche regeering.
Het Abcssijnsche gezantschap te Londen
deelt mede, dat de negus van dan nieuwen
chef der regeering in de Amhamsche taal
een schrijven hoeft ontvangen, waaruit
blijkt, dat in hot Westen des lands (het
niet door de Italianen bezette gebied) vol
ledige ord'o en rust heerschcn. De brief
besluit met de mododeeling, dat in over
eenstemming mot die instructies van don
negus met het oog op ito bezetting van
Addis Abeba door de hahanen om regee
ring is gevcnm en dat alle sladszakon
worden gevoerd mei medewerking van oen
staatsraad, welke bosteat uil ambtenaren
uit allo provincies van Abessinie.
Sni* Samenwerking
Hervorming van den Volkenbond.
Be voorstellen ran Nieuw Zeeland.
Gisteren was de l.ialsio dag, dat hot se
cretariaat-generaal van dan Volkenbond'nog
voorstellen lot heriornung van don bond
hl ontvangst kon nemen. Alken van Frank
rijk, Sovjet-Rusland, Argenlnne, Urugay en
Nieuw Zeeland zïj'n voorstellen ontvangen.
Nieuw Zeeland' stolt voor, dat alle sta
ten, leden en nieL-lcdcn van den bond, on
middellijk oen plebisciet oiganisoercn over
de volgende beido punten
Is het volk bereid) automatisch en on
middellijk dool to nemen aan sancties,
voorzien bij artikel 1G van het Volkicm-
bond'spact tegen iederen staal, dio door
dein raad of do Volkenbondsvergadoriing
woidt gckenmeikl als een aanvaller?
Moeten in dit geval de legers vain de
stalen onmiddellijk en aulomalisch ter be
schikking van dloa Volkenbond worden go
stekt?
ITcl standpunt vim Letland.
De regooung van Letland acht don op
houw' van liet Volkcubondspact van dion
aaul', dat een wijziging iniel mooilig is.
Men moet alles doen om liet aantal leden
van d'en bond to verhoogon on verder moet
vermotten worden, dat do militaire same-
ties worden verzwakt
In grouic lijnen nvereciisteiiimnig
tc bereiken?
De Argenlijnsche minister van buitcm-
landscho zaken Sauvcdra Lamas, die aan
boosdl van hot s.s. Alcanha de havon van
Rio de Janeiro aandeed, heeft tegenover
journalisten verklaard, dat hot eoaigo doel
van zijn reis is, d'e Votkeubondsvergario-
ritrg to presidoercn. Do minister gelooft
niel, dal tol oen hervorming van het Vol-
kcnbonchslatinit in do a.s. zitting zal kun
nen woidon boslolen, doch liij acht hel
mogelijk, dat men in gioote bjMon tot ovor-
eenstemining zal komen.
Valuta stabilisatie rn coniingêutcrriiig.
Volgens een veiklaiiug van Paul Raslid,
den Franschen minister van 'hnnuo!, hovipt
de Volksfiont-regeering na do Volkonbonds
zitting ui September te Genèvo, op een
herleving van den wereldhandel
In een interview van de L'fnforrnation'
met Paul Bastid, verklaarde deze, dat zoo
lang er geen internationale overee jkonist
bestaat, met betrekking tol de valuta-sta
bilisatie, of contingcnleerïng-stelsel, er geen
vèikcTijke vooruitgang mogelijk zou zijn.
HET
Gezondheids - Tarwebrood!
Schiedamsclie Broodbakkerij A. Peters
Bespreking grensgeschillen.-
'Op 25 September zullen oi> het station
van Madsjoeli de conferentie tusschon \'er-
tcgenwoordigeis van Mandsjoekwo en vlo
Mongoolsche volksiepubliek worden hervat
tot regeling van de giensgcschiiten D"ze
besprekingen werden einde November af
gebroken, in verhand met de verregaande
eisclicn van Mandsjoekwo.
De bank.
2 September. Een bank staat er bij
den vijver in bet park, dat is een idylle.
Wanneer ge er een plaatje van zoudt zien,
dan. zoudt ge zeggen: zoo'n plekje van
rozengeur en maneschijn, van vogelge-
Ijilp en geuren van heesters, met een treur-*
wilg erbij en een bruine beuk, met een
gebogen brugje op den achtergrond, zoo'n
plekje komt alleen op ansichtkaarten voor:
„IK HER U LIEF" in gouden krulletters
en de bank vermiljoen en do luebt violet
en de vijvers helblauw en do postzegel
scheef,ondorste-boven, dat is: „BEMINT
GIJ MIJ?"
Maar de bank staat er housch.
En alles is precies als op de prentbrief
kaart onzer droomoti, behalve do kleuren
die bedeesder zijn en „ik heb u hef", dat
niet in gouden krulletters boven do vijver
staal, maar dat toch in u is, wanneer
ge bijgeval op die bank zit en bemerkt
dat ge de stilte nog liefhebben kunt en
geboeid naar een vogel in de struiken
kunt zitten kijken en dat het leven nog
op een prentbriefkaart kan gelijken, met
de postzegel scheef in den linkerboven
hoek, dat is: „ik ben gelukkig".
De bank staat er en behalve een ver
dwaalde vreemdeling of oen man die boos
is op zichzelve en onihulst door cle we
reld, komen er altijd dezelfden op het
zelfde uur, wanneer de verliefden achter
de schrijfmachines zitten, de vreemdelin
gen achter de kleintjes koffie en er nog
niemand hoos op zictwelf en onihulst door
de wereld zijn kan, omdat do dag hem
daaitoe den lijd nog niet gegeven heeft.
Om half elf 's jnorgens zitten er diiö
hoeren.
Dat is al vijf jaar zoo en wij hopen!
dat het nog tien jaar duren mag.
En een enkele maal zit er oen vicrdei
heer, die gezag van meepraten gekregen'
beeft en die medezeggingschap heeft ver
overd over den ouden tijd, de nieuwe ze
den en de wonderlijke capriolen van 's
mensehen lol, die ook „tja-tja," mag doen
en mot zijn wandelstok peinzend figuren
op den grond mag Irekken en over don'
vijver naar het bruggetje staren en van
het bruggetje naar de treurwilg en wéér
„Ija-tja" en het voorhoofd fronsen.
En die vierde ben ik.
Een zéér onervaren vierde heer.
Die niet weet hoe slecht sommige vrou
wen kunnen zijn, die sommige mannen
alléén laten midden op de puinhoopen'
van een verbrijzeld leven.
Dio niet weet dat er broers zijn, met
een ton gouds, een lintje on eon villa,
broers die zelfs gemeenteraadslid zijn en
dio niel opendoen als bun bloedeigen naam
genoot...; go moei er niet aan dpnken
En die zelfs niet weet. dat jo oen heel
lang loven hard gewerkt kunt hebben voor
ecu spaarduitje en dat je zoo gezeid van
bes!o familie bont en vroeger geregeld
naar den schouwburg ging en wanneer
je zin in een si ga nil je bad, wel, dan.
stak je een signailje op en dal jo dan
voor dertig gulden in de maand in do
kost bont bij een clarnc, die je liever ziet
gaan dan komen, en altijd andijvie en
nooit 's een kopie thee
Dal weet ge zoo niet, wanneer ge niet
toevallig vierde beer zijl op die ééno
hank, om half elf icdcrcn morgen bij den
vijver, behalve wanneer liet pij'pcslelen
ïogent
Maar liet is niet slecht om daar do
bitterheid van bet leven tc proeven Om
over den vijver do adem van den herfst
le zien gmn en naasl n de stem \au do
menschelijke eenzaamheid Ie liooren
Om de geuren van don neergang air
allo loven te pro-wen, die van den voch-
(tgen bodem stijgen on naast u de onder
gang van a'ie illusie te weten.
Om op den grond lijnen lo trokken en
liet voorhoofd to fionsen en „tia-tji" to
zeggen en naar liet brnggefp te slnroa en
geen antwoord te verwachten, omdat dio
hun antwoorden op alle vragen reeds go
geven hohhen.
En op tc slaan.
F.n „móógo hoeren" to zengen.
En langs don vijver en over het hrusjcj
de luide stad in to gaan en eon prachligo
prentbriefkaart met oen row dame 1e s'u»
ren aan een blonde dauw en do post
zegel in don iinkerhcnedenlvcok 'o p'ak-
ken, scheef en omgekeerd, dat is: „hoi!
leven is schoon".
Dok courant mocliynt dsgolyks, met uil-
jon dering van Zon- en Feestdagen,
Fry's per kwartaal f2.i franco por post
f2.50. Frya'.por week: 15 ets.*Af?on-
dorlyke nummers 1 ots. Abonnementen
vrorden dagelijks aangenomen.
Adyertontnin voor bot eerstvolgend mim-
tnor mooton ,yóór elf uur aas liet Buresn
bezorgd rijn, 's Zaterdags vóór O uur.
Eon bepaalde plaata van advertontidn
wordt niet gewaarborgd.
- iMIBM—B—BB
Af n-f oxC Prl9 der AdvertentiSn: -van i5rogoSa f 1.55;
Nn VI jftn iedere rex»l meer 1030: io betZaterdagnumnwr
1—5 regela f t.80, led ore regel meer f 0.35.
Reclamea 10.115 per regel. Incassokosten5ct»4
poslkwltantios 15 ets. 'iarlcven van ad verton tien
by abonnement zyn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegea voormtbötaling kldne
Advertentie opgenomen k 10.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
6 cent tot een maximum van 30 woorden.
*a Woensdags: Kleine Advcrtentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
Zaterdag»; Kleine Advertentién f 1.00, indien
Riet vóór Vrijdagavond uur bezorgd.
\x
PER STUKJE
voorheen Persocn
VLAARDINGERSTRAAT 7 TELEFOON 68012
l rn* vf r<dodiglng van Madrid maakt cjs Spaansche legerleiding gei
oruik van de moderne afstandsmeters. Ben snapshot bij een der vér
vooruitgeschoven waarnemingsposten