Ukkdêmseke tmmmé
0
Be beteekenis van de devaluatie.
Provincials
Mist- es Depesitobaek
KLEiNE ADVERTENTIËN KOFA-MAGAZIJN Gebr. Beitels w w HaVm
eOüP@M r BOIEKaJlES
WIE HET DRENTSCHE VOLK
Adverteotlën
i€©@pt NU Uw w@llen»
©f gestikte Dek&n w@©r
de winter!
en Uil
Nederland is geenzins op weg naar inflatie.
Zal de devaluatie een snellere aanpassing
brengen?
„In geen geval een ramp!"
De benzinerekening werd te hoog
H om Bffl.
I
UMèÊ }.'K «Mr
--1
'>V
Gemengd Mieiaws
Ernstig ongeluk.
ECcsopt thans
Oct. a.s. aanvang rep, bekende Kin
der- en Jonge Dames Ensemble o.l.v.
Ko de Keijzer.
SC H8SDASV3
Gemengde Mollen deken, 2 persoons
Wollen deken, prima kwaliteit, 2 persoons -
Leidse, 100 pit. wollen deken -
De grootste Leidse wollen deken 100x230 -
Gestikte deken prima satinet-
Zijden deken, moderne bloksükkïng -
Grote 2 persoons zijden deken 180 x 220 -
Prima satin deken, geen zijde, zeer
solide, 2 persoons -
8,75
6.90
bevattende 25 COUPONS, eik recht gevende op het
plaatsen van een „KLEiNE ANNONCE" op een wiiie-
keurigen datum binnen 6 maanden na uitgifte, zijn
aan ons Bureau; Lange -Haven 141, verkrijgbaar
a i©„—
bij vooruitbetaling/Telefonisch aangevraagd (Nos. 68103
68617 en 68923) worden deze zonder prijsverhooging
thuisbezorgd.
PROVINCIALE DRENTSCHE llgf
ASSER COURANT ©§P
x
k -ë\
w
in
Zij, die een onbeperkt vertrouwen stelden
in de officieele verklaringen over de hand
having van den gouden standaard, moeten
wel heel verbaasd gestaan hebben bij
de plotselinge omzwenking in de laatste
dagen. Wie dieper peilde, wist echter wel,
dat de jonste gebeurtenissen op monetair
gebied reeds lang hun schaduwen vooruit
hadden geworpen.
Nu wij voor het feit van een gedevalueer-
den gulden staan, is liet van het grootste
belang onnoodige ongerustheid, of redelooze
angst te voorkomen. Een gedeelte van onze
pers heeft steeds de devaluatie als een na
tionale ramp voorgesteld en wij zijn dan
ook benieuwd hoe de publieke opinie zal
rcagecren op den nieuwen koeis in de
monetaire politiek.
In de discussies over het geldprobleem
is helaas een scherp polemische toon ge
komen, die nu niet bepaald geschikt was
om den belangstellenden leek ook maar
eemgermate objectief voor te lichten. Wie
nuchter wil zien, dient zich te bevrijden
van twee groote dwalingen, die nog altijd
allerwege opgeld doen.
Ten eerste verwarre men niet devaluatie
met inflatie. Devaluatie is een beheerschte,
nauwkeung berekende correctie van de
waarde van het ruilmiddel. Inflatie is de
overhaaste, verwarde en ongeregelde waarde
daling van het geld, die door de ervaringen
kort na den wereldoorlog een bizondere
beruchtheid gekregen heeft. Ieder goed ge
ordend staatsfinanciewezen kan ook zonder
goud de waarde van het ruilmiddel op
peil houden. Zoo heeft ook Nederland
gedurende de oorlogsjaren den gouden
standaard kunnen ontberen, zonder aan een
inflatie ten prooi te vallen. Men zegt wel
eens, dat de devaluatie „een beetje inflatie"
is en dat men ongemerkt van het een op het
ander komt. Dit zou ik gaarne een geheel-
onthoudeisargument noemen, namelijk de
vrees, dat één glas wijn per sé tot verder
drinken, en dronkenschap moet leiden.
I^atep wij op dit'- punt gerust zijn: onze
tegsérihg'én de*'centrale bank staan stevig
genoeg om de teugels in handen te houden,
zoó goed als Engeland de goudbasis van zijn
muntstelsel kon verlaten zonder in den
chaos van een inflatie te geraken.
„'De 'tweede' dwaling, die ik op het oog
heb, is door een "voortdurende herhaling
.van eenige van onze' groote dagbladen
bijna tot een gemeenplaats geworden: „Wij
hebben onzen1 gulden tot dusver eerlijk* op
peil gehouden". Vooral dat „eerlijk" maakt
gewoonlijk indruk. Ook de regcering kon
nogal eens met pathos beweren, dat zij zich
moreel verplicht gevoelde bestaande ver
plichtingen ten volle te handhaven. De
goudgulden moest goudgulden blijven. Be
schouwt men dit argument op den keper,
dan blijft er niet veel van over. Reeds de
meest elementaire economische kennis leert,
dat niet de nominale waarde van het geld
voor het ruilverkeer beslissend is, maar de
koopkracht ervan. Door den gulden
vastgekoppeld te houden aan het goud,
werd allerminst de gewenschte waarde
vastheid bereikt. Van „op peil houden" was
geen sprake. In het laatste tiental jaren
daalde hier te lande het prijsniveau voort
durend, m. a. w. de koopkracht van den
gulden steeg regelmatig. De gevolgen daar
van lagen voor de hand. Iedereen, die
vorderingen had op langen termijn en daar
van rente opstreek, ontving in koopkracht
meer dan het bedrag (eveneens m koop
kracht uitgedrukt), dat iiij oorspronkelijk
uitleende. Wie echter schulden liad op
langen termijn, voelde, bij daling van zijn
inkomen, steeds zwaarder den druk der
„vaste lasten". Constante inkomens werden,
alweer in koopkracht uitgedrukt, hooger.
Het handelsinkomen, afhankelijk van het
dalend prijsniveau, daalde snel.
Wat men het „op peil houden" van den
gulden noemde, was niet anders dan een
deflatieproces, dat een gedeelte van de be
volking even sterk dupeerde als het een
ander gedeelte bevoordeelde. Hoe kan men
hierbij van eerlijkheid en moraal spreken?
Slechts weinig voorstanders van deva
luatie zullen ontkennen, dat de gouden
standaard in de 19e eeuw en in het begin
van de 20e eeuw uitnemende diensten heeft
bewezen. Het was van onschatbaar belang
een relatief waardevast ruilmiddel te hebben,
vooral voor den internationalen handel,
die in de vorige eeuw zoo'n groote vlucht
nam. In en na den wereldoorlog begonnen
de moeilijkheden. Noodgedwongen moesten
een aantal landen den gouden standaard
laten varen. Er ontstond een wilde valuta-
concurrentie, die het normale conjunctuur
verloop vertroebelde. Het zou buiten het
bestek van dit artikel vallen, de factoren
te bespreken, die tenslotte ook het pond
en den dollar van het goud afbrachten. Wij
dienen genoegen te nemen met te consta-
teeren, dat tenslotte driekwart van den
wereldhandel zich voltrok met behulp
van ruilmiddelen, die 25 a 35 minder
koopkracht hadden dan het, vroegere goud
geld. Als'eenzame „duurte-eilanden" lagen
de landen van het— goudblok, Frankrijk,
Nederland en "Zwitserland in een oceaan
van gedeprecieerde ruilmiddelen. Een be
denkelijke isolatie, die tot toenemende uit
schakeling op de wereldmarkt leidde, en
die een groeiende werkloosheid veroorzaakte,
met alle funeste gevolgen daarvan voor het
staatsbudget
Tegenstanders van devaluatie weigerden
de stijgende werkloosheid in verband te
brengen met het vasthouden aan den gou
den standaard. Zij wierpen de schuld op
het gestremde handelsverkeer. Maar is het
warnet van invoerrechten en contigentee-
ringsmaatregelen niet op zichzelf reeds groo-
tendeels het gevolg van de lievige valuta-
concurrentie? Men moet toegeven, dat dc
anti-devaluisten in zooverre een helder
inzicht toonden, dat zij een weg aangaven,
die ook zonder den gouden standaard te
verlaten, de zwaar getroffen „dure" landen
uit hun isolement kon verlossen, Deze weg
was de deflatie, de consequente verlaging
van het kostenniveau. Door een verlaging
van de productiekosten met 30 a 40
zouden wij opnieuw „konkurrenzfaliig"
worden. Onze regeering is inderdaad dezen
weg ingeslagen. Maar tot dusverre zonder
veel resultaat. De loonen en salarissen
werden gedrukt, doch in een democratisch
land, waar de wetgevende macht gewoonlijk
wat schuw omkijkt naar het kiezersvolk,
bestaat een zekere schroom om in dit op
zicht drastisch te bezuinigen. En wat er van
de verlaging der vaste lasten (hypotheek
en obligatierente, pachten, enz.) terecht
kwam, vormt geen eervol hoofdstuk uit de
geschiedenis van onze vaderlandsche wet
geving.
Wij lazen dezer dagen, dat we „zoo aardig
op weg" waren met de deflatie. Een schrale
troost, wanneer men bedenkt, dat de aan
passing op die manier nog jaren kan duren.
Als wij maar tijd van leven hadden. Want
al lagen de kelders van de Nederlandsche
Bank vol goud, een half millioen werkloozen
moest door de volksgemeenschap worden
ondeihouden. Het begon te lijken op 'het
oude verhaal van koning Midas: we dreigden
in het goud te stikken.
Wat de langzaamwerkende deflatie tot
dusverre niet kon 'brengen, mag van de
devaluatie worden verwacht snelle aan
passing. Geen systeem zonder nadeelen.
Iedere devaluatie openbaart zich in een
prijsstijging, waardoor een gedeelte der
bevolking onaangenaam wordt getroffen.
Wij moeten ons echter voor overdrijving
hoeden. Een devaluatie van 25 a 30
veroorzaakt zelden een prijsstijging van
meer dan 10 De reden daarvan is, dat
in de productiekosten voornamelijk de uit
het buitenland geïmporteerde grondstoffen,
die door de devaluatie duurder worden, een
betrekkelijk kleine, plaats innemen. Vaste
lasten, en de loonen, stijgen niet of slechts
in geringe mate In het totale bedrag der
productiekosten is hetdus voornamelijk
één factor waarvan een prijsopdrijvende
kracht uitgaat. Laten we, aannemen, dat het
binnenlandsch prijsniveau 10 stijgt.
Voor ambtenaren gepensionneerden, in het
algemeen voor iedereen, die een vast in
komen geniet, is zoo'n prijsstijging een na-'
deel. Maar het zou kortzichtig zijn om het
oordeel over de devaluatie daardoor geheel
te laten beheerschen. Weliswaar hebben wij
altijd de neigingen om de zaken van ons
beperkt standpunt uit te bezien, maar
op den duu r is toch ieder het meest
gebaat bij een stijging van het algemeen
welvaartspeil. 'r
De devaluatie schakelt Nederland weer
in het wereldhandelsverkeer. Ze schept een
basis voor internationale geldstabiliteit. Het
is gevaarlijk om zich aan economische
voorspellingen te. wagen, maar redelijker
wijze mag, tenzij .politieke catastrofes, alles
vernielen, een opleving van onze conjunc
tuur' en daarmede tevens een snelle daling
der werkloosheid liier te lande worden
verwacht. Wat sommigen te lijden hebben
van de prijsstijging, zal na verloop van tijd
weer gecompenseerd worden door lagere
belastingen en meer werkgelegenheid.
Vergeten wij ook Indië niet. Daar heeft
men wèl drastisch bezuinigd. Op de meest
doortastende wijze heeft de afgetreden
Gouverneur-Generaal het Indische kosten
niveau verlaagd tot een grens, die de kolo
niale productie reeds in 1936 tot een con
currentie op een groot aantal markten in
staat heeft gesteld. Komt daar nu daaren
boven nog de devaluatie, dan zullen onze
koloniën weer een hartig woordje mee
spreken in den internationalen concurrentie
strijd. Een bloeiend Indië komt direct
en indirect vrijwel de geheele Nederlandsche
bevolking ten goede. Wij willen niet in
overdreven optimisme vervallen. Een de
valuatie kan onverwachte gevolgen hebben,
waardoor juichtonen bij voorbaat misplaatst
zijn. Maar zeker is, dat wij in geen geval
in de devaluatie een ramp mogen zien.
Het vertrouwen, dat wij zoo langen tijd
in den gouden gulden stelden, kunnen we
gerust op den gedevalueerden gulden over
dragen.
Dr. P. J. BOUMAN.
Motorrijder op echtpaar ca
twee kinderen ingereden.
Op het ktuispunl to Hoevelaken is gister
avond laat con militair, die zich per motor
fiets naar zijn garnizoen te Harderwijk
begaf, ingereden op het echtpaar Ruiten
beek uit Hoevelaken, waarvan de vrouw
een kinderwagen met twee kinderen van
resp een cu twee en een half jaai oad
voortduwde.
Allen worden tegen den grond gesmakt.
Hot oudste van de beulo kitulozon bekwam
een ernstige hersenschudding
Be motorrijder brak een s'eutelheen en
liep ernstige verwondingen aan het hoofd
op. Ilij weul in bewustcloozen toe.,tand in
een nabij gelegen slagetij binnen gedragen.
Bo heer Ruitenbeek kreeg een verwon
ding aan een zijner knieën, terwijl de
vrouw en het jongste kind met don =chrik
vrij kwamen
Nadat dr. Ivoopmans, uit Hoevelaken, Je
eerste hulp had verleend, is het gcwonJe
kind naar het r.k. ziekenhuis te Amers
foort overgebracht Ba militair is, na be
handeld te zijn, naar het miüta'r hospitaal
te Amersfoort vervoeul.
Brand in cabine van bioscoop.
Gistermiddag is, tijdens een kindervoor-
stolling, in do Holland a-bio-eoop te Hpek-
holzerheide, gemeente Kerkrad e, brand 11 it-
gelnjoken, in do cabine. Twee actcn van
de film „Piraten" en 'Je fdrti „Hot is
altijd feest", zijn verbrand Pan don fiim-
opejatein'i ycrbraudilen de wenkbrauwen en
het hoofdhaar, benevens kleediagriukktm
Be 20Ö aanwezige kinderen, voor wit
geen gevaar bestond', hebben dcor do nood
deuicn de bioscoop knprien rial.én Bo
bj'o-coop is yeizekerd te5en 'brand- en be
drijfsschade. Ook de filmtoestellen en de
geluidsinstallaties, die veel schade hebben
gekregen, zijn verzekerd
De bioscoop is voorloopig gesloten.
Werkman te water geraaid en verdronken.
Zaterdagmorgen is in de Voorhaven te
Rotterdam, ter hoogte van de Rollerdam-
scho kolencentrale, oen werkman in liet
water gevallen on verdronken.
Drie monteurs en twee vracht-
1 rijders aangehouden.
Do politie to Haarlem heelt drie mon
teurs aangehouden, dio benzine, olie en
autobusonderdeolen ton nadeelo van do
N.Zi.lI.T.M. hebben ontvreemd.
Ilct was do directie van deze maat
schappij opgevallen, dat het benzine- en
oiieverbruik dor autobussen in den laat-
ston tijd oen stijging vertoonde, waarvoor
geen. oorzaak was a,an te wijzen. E0n
onderzoek leverde goan resultaat op, waar-
na de politic in de zaak werd gemengd
Eenige rechercheurs slelden zich verdekt
op in do garage aan do Leidschcvauit en
zagen nog in den nacht van Zaterdag
op Zondag twee monteurs benzine uit
do tanks der autobussen in banzinebük-
kon overhevelen. Toen de mannen de
gevulde Wikken naar een gereedstaande
auto wilden brengen, werden zij gear
resteerd. Bo benzine en een partijtje kleine
onderdeden, dat was klaar gezet om even
eens medo te nemen, werden in beslag
genomen.
Gisteren is nog oen monteur ge
arresteerd, dio eveneens bij do diefstallen
betrokken was. Be aangehoudenen hebben
verklaard, dat zij het gcstolene naar twee
vrachtrijders brachten, resp. wonende to
Santpoort cn to Zand voort. Deze vracht
rijders zijn oveneens aangehouden, ver
dacht van holing. Uot staat nog niet vast,
voor welk bedrag de Noord-Zuid Ilolland-
scho Tramweg Maatschappij door dezo
diefstallen is benadeeld.
Aanrijding met dnminlijken afloop.
Gistei morgen is mejuffrouw Claosscus,
wonende te Stabeekhoulhcm, toen zij zich
te lloutliem ter kerke wilde begeven, docr
een luxe auto uit de richting Valkenburg
aangereden.
De chauffeur, is door het krachtige rem
men door de voorruit geslagen en werd
aan hoofd en hals gewond.
Br. Kottier, uit Valkenburg, die spoedig
ter plaatse was, vei bond' don chauffeur.
Mejuffrouw Cl. is zonder tot bewustzijn
te zijn gekomen aain de bekomen verwon
dingen. overleden.
Be auto is waarschijnlijk tengevolge vain,
de gladheid van den weg, geslipt met liet
vermelde gevolg.
Be zwaar beschadigde» auto is door oen
wagen van de fa. Fisselte to Maastricht
naar een garage gesleept.
De koninklijke marechaussee te Huls
berg heeft dc zaak in ofidorzoek.
Oude man dppr,, auto aangereden,
Zatcidagavond to, ruim zes uur wil'dü
de 72-jarigtp wielrijder J. uil Soest,'nabij
den voormaügen „Veenhuizor tol to Baard
den betonweg,naar .Utrecht oversteken'
Hij lette daarbij -blijkbaar nipt op hel vet-
keer, met'het gevolg,' dat hij door echt
personenauto, komende uit de rieHtin^
Utrecht* en bestuurd door den lieer L.'uit
Rioemendaal, gagyspon (iyertl en conj'üvfft-
tig meter werd - meegesleurd, "Br." Donker
uit Soest was spoedig ter plaatse en
constateerde „shock"-verschijnselen, als
mede een gecompliceerde onderboenbreuk.
Gezien den hoogen leeftijd van het
slachtoffer kunnen dezo verwondingen
doodelijk zijn. De man is naar de rijks
klinieken te Utrecht overgebracht.
De bekende en onbekende schuld-
eischers in de nalatenschap van den
Heer J. OLSTIIOORN, in leven laat
stelijk zonder beroep, gewoond heb
bende te Kethel, overleden te Schie
dam, 20 Januari 1930, worden opge
roepen om tegenwoordig te zijn bij het
doen aan rekening en xerantuooriling
door de beneficiaiie erfgenamen op
Woensdag 7 October 1Ö36, des voor-
middags elf uur ten kantore van den
ondergeteekende, Nieuwe Haven 149
te Schiedam, en indien geen verzet
mocht plaats hebben, tot liet ont
vangen van hunne vorderingen, voor-
zoover het bedrag der nalatenschap
toereikend zal zijn.
Notaris II. B. E. BLAISSE.
In studie „Jaargetijden" voor Zang en
Tooneet. Regie en Rythm. dansen Mevr.
Sanson Catz. 1e Club meisjes 714.
2e Club meisjes 1418.
Inschrijven Woensdag 30 -Sept. 2 uur
„Musis", Contr. F 1.per maand.
1C22 10
Öranjcstr. 2 SCHIEDAM Tel. GS8S0
De Diiectic beticht, datdepei
1 Octobiu a.s. tenallcnde coupons
der 5% Obligation, ondei altick
',nn de betaalde coupon-
belasting, vanaf dien datum
betaalbaar zijn bij de Associatie-
Cassa te Amsterdam, bij de Ilee-
ren R. Mees en Zoouen te Rotter
dam, 's Giaveuhasiooii Schiedam,
alsmede ten Kantore der Bank.
Geuit Verboonstiant IA.
taartjes
zijn de populaire kleine annonces
in de
van WoenSdar/avonddie het O
mogelijk maken in maximum 25
ivoorden ook 2e hands voorwerpen
van geringere waarde per an
nonce aan ie bieden. Prijs slechts
2". cent per annonce bij vooruit
betaling. Tekst der annonce moet
uiterlijk Dinsdag 6 uur nam.
bezorgd, zijn op ons Bureau:
TE HUUR:
Yrie rulscli ajis t raatbe
nedenhuis t'4.20, boven
huizen f 4.25 en f 3.90
Te bovT.: v. d. HEIJ
DEN, Hoogstraat 108.
Gevraagd een flinke
DAOniEXSTBODK,
boven de 18 jaar, ver
plicht katoenen japonnen
te dragen. Aanmelden
Maandagavond na 7 uur.
Adies: Burg. Knappert-
Jaan 114.
AOVEIITEX'ITEX
in deze rubriek hebben
beslist succes!
EERSTE SCHIER. TAXI-
OXBERNEMEKG,
L. v. d. MOST, Tel. G0709.
8 cent per K.M. Buiten-
ritten speciaal tarief. Vooi
soliede personen ook wa
gens zonder chauffeur.
Voorheen Brouwerstr.,
thans Lekstraat 1517.
GEDEELTE
van een Bovenhuis te
huur, met gebruik van
keuken; netten stand,
ruim uitzicht.
Brieven onder lett. B.O.
aan het Bureau van dit
Blad, Lange Haven 141.
MOBILISATIE VAX ID
BIETSEN.
Belastingvrije motoren.
Speciaal adres: JOHN
8CIIAEPMAN, Rembr.-
laan 17, Tel. C8555.
Rijlessen f 7.50,
Lederen ldeeding naar
maat.
ZOEKT U l'LAATSING
als Huishoudster, Winkel
juffrouw, Modiste, Naai
ster, enz.? Plaatst een
annonce in dit blad.
t
KOORVKREEXIGING
N. P. B.
Hedenavond geen repe
titie.
door publiciteit wil bereiken, slaagt hierin met zonder de
die in ACHT DUIZEND ViJP HONDERD exempt.'
verschijnt en door samenlezing
(een specifiek Drentsche gewoonte)
komt in een VIJF EN TWINTIG DUIZEND huisgezinnen
0 t e -1
-C- *wT
