mm#-
Zaterdag: October 1936.
DE BELGISCHE POLITIEK.
Zoo'n Migraine?
STADSNIEUWS
buitenland
Jaargang.
Tot No. 68103, 68617 en 68923.
BÜRÉAU LANGE HAVEN 141'(HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 88923.
Postrekening No. 53II.
Dit nummer bestaat uit, 2
en een kinderblad
bladen
EERSTE BLAD
Rede van minister Spaak. De pubiieke meening
over den omzwaai.
Dc Belgische ininister van. bui'.lcnlandsclie
zaken, Spaak, heeft op een politieke ver-
gatlering een rctlo gehouden, waarin hij de
nieuwe Belgische politiek als volgt ont
schreef:
„De zekerheid, dat liet Belgische grond
gebied niet kan dienen voor een doortocht,
xioeli als operaticbasis voor eenige mogend
heid, is een geruststellend element. Wan
neer wij, om de deugdelijkheid van deze
politiek to verzekeren, van het land
een belangrijke militaire krachtsinspanning
cischcn, die ons evenwel in slaat moet stel
len, onder vervulling van al onze plich
ten, onze verdediging en onzo veiligheid
to verzekeren, voeren wij niet slechts en
•uitsluitend' een integraal Belgische politiek,
doch dragen wij op dc meest doeltref
fende wijze tot den wereldvrede bij."
in deze bijeenkomst, die vooral gericht
was tegen het Rexisme, zcide Spaak ver
der, dat de regeering „den handschoen op
nam,i ndien het noodig was do mouwen
op to stroopen, en tegenover den golf.
van hot rexisme een golf zou stollcu, zoo
krachtig, dat men over G maanden niet
meer van een dielatuur zou spreken." Spaak
wees tenslotte op de immoraliteit van het
bondgenootschap der rexislcn met dc
Vla a msdi-na t i onal isten.
In hel Vad. troffen wij een beschouwing
van Ilavas van de velschillende mee'ningen
van vooraanstaande Belgen.
„Zij laten niet na to herhalen dat Brus
sel te Parijs niet geheel begrepen weru
en dat dc houding van de Framscho pers,
Belgische politieke kringen heeft vorrast;
do vriendschap tussclien beide landen blijft
toch bestaan on België heeft geen oogen-
blik zijn internationale verplichtingen uit
hel oog verloren.
Men moet niet vergeten, dat Vlaanderen
do versterking der weermacht niet had
goedgekeurd, indien de koning niet de
verzekering liad -gegeven, -, dat de nieuwe
weermacht 'uilsluitend Belgische belangen
zou dienen. Eén van de redenen dor publi
catie van 's konings uitéénzetting was juist
-om do aanneming van het militaire -wets
ontwerp te vergemakkelijken.
De meerderheid was bevreesd voor de
gevolgen vain het Franscli-llussischo ver
drag dat in België altijd verkeerd begre
pen is. De Vlamingen, zoo bereid als zij
zijn om hun grondgebied te verdedigen,
zouden nooit erin liebben toegestemd oip
vreemden bodem te' vechten op grond van
internationale verplichtingen, in 't bizon-
dor van Locarno. Sedert eenige maanden
werd de tegenstelling tusschen Vlamingen,
en Walen steeds schei-per. Het was noodig
de Belgische eenheidte herstellen om -een.
nieuwe militaire inspanning mogelijk te
maken en deze eenheid kon, rondom den
koning, tot stand worden gebracht wanneer
de verzekering werd gegeven, dat do gc-
vraagde offers gebruikt zouden .worden uit
sluitend voor de verdediging' derBelgi
sche belangen.
Mot nadruk wees men erop, dat deze mi
litaire inspanning alleen gericht is tegen
liet' eenige gevaar 'dat België' bedreigt,
de militaire kracht van Daiisdiland.
Het is niet juist, zooals sommige berich
ten melden, dat troepen, geplaatst' zouden
worden aande Tknhsdié greins; integondeel
de voorziene troepenbewegiiïgan benogen
juist een versterking van de Noordoost- en.
do Ooslgrens.-ïw-ee regimenten zijn van.
Brussel naar de grens verplaatst tér ver
sterking van liet Albert-Kanaal, een zeer
belangrijke- hinderpaal voor Diultschland.
- Do Fransclio helaiigen. worden bij den
'nieuwen toestand allerminst geschaad, in
tegendeel Frankrijk heeft hot allergrootste
belang bij oen krachtig Belgisch leger dat
tot een werkolijkon tegenstand in staat is.
Overigens staat niets het overleg tus
schen de Franschcn eu de Belgische gene
rale staven in den weg en de gemaakte
afspraken blijven volledig van kracht
Do Havas-oorrespond cm t raadpleegde ook
de Vlaamsche leiders en constateerde, dat
hoewel zij zich eerst tegen het Frainsdh-
Belgisch militair aceoord verzetten, dit
thans niet meer hot geval zóu zijn, temeer
daar dit a-ccoord thans het karakter van
technische afspraken li-eeft gekregen.
Integendeel zoiu het hun. wcnsch Zijn
deze afspraken ook uit te breiden tot de
Nederlandsclie eu do Engelkolio generale
staven-de mogelijkheid van een dergelijke
afspraak met Duitschlaud werd niet* ge-
op zich zal nemen over allo gewapende
troepen.
Bij decreet wordt een algemeen com
missariaat van oorlog in het leven ge
roepen. Voornaamste taak zal zijn poli
tieke controle uit to oefenen op de strijd
krachten eu de verbinding te vormen tus
schen de militaire leiding en de strijdende
massa.
Alvarez del Vayo, de minister van bui
tenland sche zaken, is tot algemeen com
missaris benoemd.
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven cn andere officieele af- cn
aankondigingen en kennisgevingen van bet
Gemeentebestuur.
H.TW.van der VLERK
Mcdcdccüngcn der opstande-
lingcn.
Radio Sevilla heeft gistermiddag mede
gedeeld dat de opstandelingen aan hot
front van Toledo een colonne vrijwilli
gers hadden omsingeld, die voor een
groot gedeelte uit buitenlanders eu mili
ciens bcslond, die over de Sierra Sail Vi
conto door de linies der rechlscben Iroepou
passeerden om te trachten Madrid te tie
reiken.
Hel radiostation La Coruna deelt mede,
dat een in de Sierra Alcubierre iu Arago-u
opcreercndo colonne een vijandelijke af
dccling op do vlucht heeft gedreven, waar
bij de regecringsaanhangers Gd loodeu
verloren.
In den sector Toledo liebben de reclit-
•scbén ecn*''vija'ndelijk'""kanapaangevallen
cn, 80 man gedood. Tiïyclén sector:Madrid'
hebben de troepen van Franco Me dorpen
Valmojadó en Casarubie' bezet.
Do troepen van Varcla liebben een vijan
delij ken aanval afgeslagen; de regeerings-
troepen verloren 150 dooden, 270 man
werden gewond, 300 geweren en 7 mi
trailleurs violen in handen der reclitschen.
De rechtscho luchtmacht heeft een vlieg
veld in do nabijheid van Malaga gebom
bardeerd en vijf toestellen vernield. Aan'
liet front vanTalavern, zijn drie regee-
ringsvliegtuigen neergeschoten, bij Cordova!
twee, bij Malaga één.
Radio-Teneriffe deelt mede, dat wan
ordelijkheden zouden zijn voorgekomen
aan boord van het regeeringsvaartuig
Campeador". De bemanning zou dén ka,-
pitein, die de instructies van Madrid wei
gerde op te volgen, gevalngen hebben ge
nomen. 1 j
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam brengen ter', openbare kennis., dat bij
hen is ingekomen een verzoek van II. S IT-
T'ON, alhier, om een verlof B uitsluitend
voor den verkoop van alcoholvrijen drank
voor gebruik ter. plaatse van verkoop in
do beucden-voorlócnlileit van het perceel
Lange Ilaven 121, alhier; en
herinneren, dat binnen 2 weken na deze
bekendmaking legen het vermenen van liet
verlof bij hun College schriftelijk bezwaren
kunnen worden ingebracht
Schiedam, 17 October 193G.
U573 29
recle kracht met hen samen strijden, om
de EuropcescJie beschaving te verdedigen
en liet bolsjewisme uit Europa te ver-
jagdn.
Kamers tegen 27 Oelolicr bijeengeroepen.
Do kabinetsraad' heeft oen wetsontwerp
aangenomen, dal beoogt de beide Kamers
in buitengewone zitting bijeen-te roepen
en als datum voorstelt 27 October as.
Frankrijk
Engeland
Britsclie politiek jeen politiek des vrecles.
In een rede te Hitchin verklaarde sir
Samuel lloare, daUde Britsche builcnland-
sclie politiek er :op gericht is de collec
tieve vredeskraditen te verzamelen. Fr is
geen sprake van een politiek van onver
antwoordelijke interventie. Ook iiet Brit
sche program van herbewapening is essen
tieel om de Britsche vrijheden te ver-le
digen tegen een.aanval van buiten af en
de rogoering 'is vast besloten, dat geen
extremisten, hetzij van links, hetzij van
rechts, deze van- binnen uit zullen bedrei
gen.
Dwatschlami
Ilc koloniale cisehen van Duitsclilanti.
D-e Duitsclic; koloniale bond heeft te
Breslau dc gi'óotc koloniale tentoonstel
ling geopend-. Aan den anderen kant 'is
te Jena op'het, c-ongres der Duilsche geogra-
plion, dat gisteren zijn werkzaamheden heeft
beëindigd, met klem gewezen op de nood
zakelijkheid vcdr Duitschlaud, zijn koloniën
Ie herkrijgen. Deze' manifestaties bewijzen,
al-dus meldt Ilavas, dat de koloniale eïschen
een eerste plaats blijven innemen in de
politieke zorgen van het derde rijk.
Belgis
„Dc koning verdedigde liet programma
1 -1- vu n' Itc-x".
'De leidèrc van - do Rtoxiste-n- Dogrclle,
verklaarde aan den correspondent van het
Italiaansc-he agentschap Slefuni, dat toning
Leopold in zijn rede in den ministerraad
dé grondstellingen verdedigde, welke het.
rexisme sedert den eerslon dag van zijn
politieke actie heeft voorgestaan, 11,1.1 do
noodzakelijkheid,; dat België zich bevrijdt j
van de voogdij van Frankrijk, vooral op het
oogenblik,want juten ziet dé regcoriug.'te
Parijs steeds mper wijken voor de door
Moskou geleide revolutionaire krachten.
Deze voogdij zal België wel eens weer
mee kunnen trekken in een conflict, dat
door het bolsjewisme wordt gewensout cn
alleen. in het belang van 't bolsjewisme is.
Als het rexisme aan dé macht komt,
zal al zij'n streven gericht zijn op samen
werking met de anti-bolsjewistische lan
den, z-ooals Italië, Dnilscliland en bet toe
komstige Spanje.
De Hex zal met alle materieel e. ca mo
Nationalisatie van dc vliegtuig-industrie.
liet Fransche ministerie van luchtvaart
publiceert liet volgende communiqué:
Overeenkomstig dio wet van 11 Augustus
193G besloot het ministerie van luchtvaart
allo fabrieken die luchtvaart-materiaal en
motoren bestemd voor do nationale ver
dediging produceeren, te mationalisooren.
oor vliegtuigen en watervliegtuigen zul
len door het ministerie vier maatschap
pijen worden opgericht. Twee-derde van
liet kapitaal van ieder dezer maatschap
pijen zal door den Pransclien slaat wor
den verstrekt. Op hel oogenblik wordt ge
arbeid1 aan de redactie van do statuten
van de genationaliseerde maatschappijen
welko binnen zoor korten tijd definitief
zullen worden opgericht.
de roomse,h-kalho'.ioke geestelijkheid cn nog
minder do Toomsdi-katliolieko kerk.
De bladen wijzen er op, dat deze aanval
is gericht tegen father Coughlin, die anti-
Roosevelt is cn father Ryan, die pro-Roose
velt is.
Int. Samenwerking
Locarno-verplichtingen van Rcigiü blijven
gehandhaafd.
Het Brusselsche „Le Soir" schrijft, dat
de verplichtingen van Beigic, welke voort
spruiten uit dc- diplomatieke instrumen
ten, welke gewisseld zijn met Frankrijk
cn Engeland na do bijeenkomst van do
Looarno-statcn te Londen, hun integrale
waarde zullen blijven behouden, zoolang
de voorgenomen internationale besprekin
gen de bedoeling en do draagkracht hier
van niet zullen hebben gewijzigd.
BINNENLAND
Vlootbezoek aan Amsterdam.
De kruiser „De Ituytcr" ongetwij
feld liet middelpunt van de be
langstelling.
Omstreeks het tijdstip, dat do jongste
aanwinst van de Koderlandscbe marine,
do kruiser „De Ruyter" in do hoofdstad!
wordt verwacht cr bestaat voor dit
bezoek veel belangstelling zal do Am-
sterdamscho haven ook bezoek krijgen van
twoo lorpedoboofen cn drie onderzoobootön
onzer marine, welke op 23 October zul
len aankomen.
Waarschijnlijk zulten ter gelegenheid1 van
het bezoek van do „De Ruyter" enkele
plechtigheden worden georganiseerd.
Voorts zal G November a.s. de hoofd
stad bezoek krijgen van den Amerikaans
schen torpedojager „Rorter."
Gemengd Nieuws
Afeesssme
Das Nassi'uoc.
Dc grootc Abessijnsche legeraanvoerder
Ras Nassrboe, die sinds ccnigen lijd in
i Zwitserland verpleegd werd, is gisteren
i overleden.
,- Veresïiigde Staten
Coughlin vertegenwoordigt dc kerk niet.
liet orgaan van den aartsbisschop van
Baltimore, de „Catholic, Review",schrijft:
Wij liebben 30.000 priesters, waarvan
29.998 zich wijden aan hun geestelijken
arbeid, terwijl de twee politici! zich m het
belang van kérk cn staat zich beter kon
den iiitoómen. Zij vertegenwoordigen niet
Jeugdreis naar Zwitserland.
Do vereeniging voor onderwijsadviezen
secretariaat OrabethslYant 5G to Gouda
organiseert met de Kierstvaeanti© een
jeugdreis voor leerlingen va;n de II.B.S.
en Gymnasium naar Davos in Zwitser
land.
Tir zullen vier groepen jon gons elk van
15 onder leiding van een leeiraar gaan en
oen groep meisjes.
Do jongens worden gehuisvest iu het
internaat vain hot lyceum Fridericianuin,
terwijl de meisjes éen onderkomen zul
len vinden in het TocchIersti tut Castel-
mont te Da vos.
Jioémd"
De burgeroorlog in Spanje.
- Hargo Cabalicro opncrbcvcl-
lieblicr.
De Spaanscho S taaiscourant publiceert
een order van het ministerie van oorlo"
volgens welke Largo Cabal Ier o, dé mi
nister vain oorlog voortaan bet opperbevel
mm
E m
Pi JC-'- il 1
De burgeroorlog in Spanje. Regccrïngs (roepen trekken op naar Madrid (er ver
sterking van de stad tegen de oprukkende nationalisten.
Een 70-jarige.
Dc lieer J. M. v. d. Schalk
verjaart morgen. Een nuttig
cn rijk leven.
Morgen, 18 October, wordt de heer J.
M. van der Schalk 70 jaarl
Bij het bereiken van den leeftijd, welke in
den Bijbel als die van de sterken wordt"
aangemerkt, kan de lieer Van der. Schalk
op een rijk leven terug zien; rijk in de
beteekouis van welbesteed en nuttig voor
anderen. -
Hij is een geboren Schiedammer, be
zocht hier dé school cn ging als 19-jarige
jongeling naar Worms, om het brouwersvak
to leeren. Na eenige jaren deed hij zijn
intrede in bet" Schiedamsche zakenleven
en word in do leiding van do brouwerij
van do firma v. d. Schalk opgenomen.
Als vrijgezel nog geen 30 jaar
werd hij reeds commissaris van de Spaar
bank. regent van het Weeshuis der Her
vormden cn lid van den gemeenteraad.
Feu' lange reeks van jiirca is do heer
v. d. Schalk president van het college van
regenten van liet Weeshuis oil in die kwa
liteit', heeft,1 deze instelling zeer veel aan
hem to;, danken.Bij hot tot standkomen
van het Tehuis' 'voor,, half weézen zij iride ver
diensten v;ui ;don jarige van morgén' voor
do ge'meehsdiap j.erkend, door1 zijn benoe
ming tót offiöiér indé' .Oixle 'van 'Oranje
Nassau. j;1;-ri-
Aan zijn! luhctios 'van; hoogheemraad
yahDelf land oti 'van'" Scliieland beide, komt
bij jliet bereiken van', den" 70-jarigen leef
tijd ecm cinde.tOpkiinMievk\valitcit heeft
hij ;.idQ€>irfï«t^<*p^^^^L^in^ch^^ê©Z7isnLiattlgr
werk-im.jhët''belang van.'andcreii kunnen
■vernélibra,T^V ;;'L'
Do';lieerjVan dér^Schaik-jvas'7yöprzitter
van" de afdëcling Schiedam yan deh Nèdi-
Prot. Bond, -lyoprz ittor l yaa' do ^creonigmg
Volkshuisvesting,v cpminissairis*-• van de
Steal'ine-kaarsenfab'rick .'^Apollo'l; hijbe
hoort tot de oprichters vandé1 Am li a cht s -
scliool' én was bestuurslid .van do Huis
houd- en. Industrieschool; voorts is
lijj president-kerkmeesterder Nod. Herv.
Kerk; voorzitter van do afdéoling Schie
dam -van liet Groene .Kruis j prcsydoht-c'om
missai'is van de HAAr~Bank éii; van "tal van
andere finahcieclo of indusiriëélo onder
nemingen.
Zioer velen liebben reden den lieer J
J. AL van der Schalk.
nooit heeft hij zichzelf daarop laten voor
staan. llij is een man, dio niet verlangde!
op don voorgrond te treden; hij vindt
zijn vreugde en levensgeluk in anderen;
helpen.
Zulko onbaatzuchtige mensclien, begaafd
niet een helder verstand on een bezonken
oordeel, treft men niet te veel aan in onzo
samenleving. En daarom wordt do heer
v. d. Schalk in zoo wijden kring gewaar
deerd, wat bij deze gelegenheid1, nu hij 70
jaar wordt, wel eens in liet openbaar ge
zegd mag worden, al strookt dit wellicht
niet met zyn wcnsclien
Zijn bescheidenheid gaat zelfs zoo ver,
dat de heer v. d. Schalk, om zich aan mik
huldebetoon op zijn 70slcin verjaardag Mo
onttrekken, morgen uilsledig- zal zijn.
Maar al is dan de gelegenheid er niét
liom te complimenteeren, velen zullen loch
liem éen vriendelijke, dankbare geJadito
wijden, cn, zonder dat zóó onder woorden
te brengen, liem nog vele jaren toe wcn
sclien te midden van ziju familie eii van:
M. van der Schalk dankbaar te zijn. Maar zijn werk, die liem beide zoo lief zijn.
Doi# courant rerschynt Jagolyka, mot lit* ftflcto
■onderin; van Zon- eu Feestdagen. yyi>te
Pryo por kwartaal fa.—franco por poot -
(1,60. Prjjo por week: 15 ntoV'—Afaon-
dorlyk* nummors 4 cts; Abonneme'ntos
worden da;elyko nangenomen...M-'.
Adverlentiiin yoor hot oeratTolgend nnm-
cior nfoeton-v66r' «lf uuraan - hetBuream
bezorgd zijn, 'e Zaterdags vóór U uur..
Eon bepaalde plaats van advertontiSn
wordt niet gewaarborgd.
Al OIO no Prija.dnr Aüvertonttën: vun l— O ivgoM1
li Q Z. IdOü tedore regel raeor f (L30: ia bet Zatcrdagnumiber
15 regels f 1.80, Iedere regel meer 10.35.
Reclames f0.75 per regel. IncassokostenS ete;
postkwltanties 15 ets. Tarieven van adTertontifco
bij abonnement zijn aan het Uureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tégen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen fU.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t}m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Klein© Adverteutiëntot 25woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën f 1.00, Indien
Biet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
GEDIPLOMEERD
UURWERKMAKER
Rotterdamschedijk 208
Telefoon 67593
Dus weer een ellendige dag in hel voor
uitzicht. Heusch niet noodig 1 Neem een
"AKKERTJE" en binnen 'n kwartier voeli
Ge U weer frisch en opgewekt en zijt Ge
Uw hoofdpijn kwijt. AKKER-CACHETS
helpen verrassend snel bij Hoofdpijn, Kies
pijn, Zenuwpijn, Rheumaliek, Griep. Per
12 stuks slechts 52 cent. Overal verkrijgbaar
