EERSTE BLAD.
DEOMS1NGEUNGVAN MADRID
STADSNIEUWS
Donderdag 5 November 1936.
olmour /Guadalajara
.BI-AKLiTA"
Italië
patent
Ned. Vereen, van Huisvrouwen.
W!:
89sle Jaargang.
No. 21399
Te!. No. 68103, 68617 en 68923.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 68103, 68617 en 68923.
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Het vliegveld Getafe in handen der opstandelingen
Deze week nog bezetting van de hoofdstad?
Van do zijde dor opstandelingen
wordt medegedeeld, dat Gelafo door
do troepen van generaal Varela is ge
nomen. Ook het vliegveld is bezet.
Vnrela zeide tot de journalisten„Gij
kunt de gcheele wereld medcdeelcn,
'dat Madrid nog deze week bezet zal
worden."
Gistermiddag om twee uur zijn de troe
pen der opstandelingen het dorp Getafe,
dat op 13 kilometer van Madrid gelepen
is, binnengetrokken, na een,hevig artillc-
'licduel. In de eerste huizon van het dorp
trachtten ccnigc honderden miliciens den
'terugtocht door geweervuur te dékken. Te
'■14.30 uur werden de benzinetanks van
het vliegveld in brand geschoten, zoodat
een dikke, zwarte rookkolom opsteeg. Om
3 uur was Getafe geheel door de regee-
ringslroepcn ontruimd'.
De colonne van Cabavillas is bij liet
klieken van den dag het dorp Alcoreri
dat op 11 k.m. van Madrid is gelegen,
.binnengerukt. De voorstad van Madrid,
Carabanchel, ligt thans onder' het vuur
.der kanonnen, van de opstandelingen.
Do gisteren ondernomen aotie slrekt zich
jiit over een fronllcngte om Madrid van
20 k.m*
Vannacht werd per radio een officieel
communiqué van de opstandelingenuit
gezonden, waarin werd medegedeeld', dat
gisteravond 21 uur'do zevende divisie van
de rechtschen, Alcorcon, Leganes en: Ge
iafo had bezet. De troepen zetten hun op-
marscli 'voort.
Aan liet Sompsicrrafront is de lucht
macht zeer actief, de vijandelijke.'steU%
gen werden krachtig gebombardeerd.
Do veertien jachtvliegtuigen van 'de re
geering, welke op hot vliegveld- Quatro-
V.ientos waren gestationeerd1, hebben .deze
basis 'verlaten
RegccringsiiicdédDeiingeh over
den strijd.
Gisteravond- heeft het ministerie het vol
geilde communiqué gepubliceerd:
In den sector van Grado hebben ne
regeeringstroepen haar stellingen geconso
lideerd. Oviodo word gebombardeerd1. .In
Aragon hebben de regeeringstroepen na
een bombardement de eerste huizen van
Iluesca bezet; in den sector van Alcanez
werd een convooi van tien vrachtauto's
buit gemaakt en een groot aantal gevan
genen gemaakt. Aan liet' Zuidelijk front
werd een tweetal colonnes der opstande
lingen, die naar het Noorden oprukten,
met achterlating van een groot aantaldoo-
den vernietigd. Aan het centrale front m
den sector ten Zuiden van Madrid blijft
de vijand sterken druk uitoefenen, dien
onze troepen met name nabij Mastoids
-• blijven weerstaan. Aan het front maakten
wij 27 gevangenen. Van de overige fronten
valt niets te melden.
Van liet front in Aragon wordt nog ge
meld, dat de regeeringstroepen in den
sector Tnrdiento belangrijke terreinwinsten
hebben behaald en strategische punten op
den. vijand hebben veroverd.
De opstande.ingen deden can tegenaan
val in hét gebied' van Suioema, doch wer
den mol zware verliezen afgeslagen.
Spaansche zaakgelastigde lc
Berlijn overvallen, t'
Volgens uit Duitsohe bron ontvangen
mededeolihgon is de Spaansche zaakgelas
tigde, Rovira, te Berlijn, door twee Spaan
sche. uitgewekenen overvallen, toen hij te
voet naar' huis ging. De" daders ontrukten
den zaakgelastigde een actcntasch, waar-
In zioli een aantal diplomatieke documen
ten bevonden en verwondden Rovira licht.
Zij wisten met hun bu t, zonder herkend
te zijn, te ontkomen.
De minister van buitenlandschc zaken
heeft den zaakgelastigde zijn leedwezen
over het gebeurde betuigd. De politie heelt
een onderzoek ingesteld.
vi-
Beigle
Motie van 'vertrouwen in ;dc.'regeéring
aangenomen.
Do Belgische Kamer hoeft mét .135 tegen
41 stemmen een motie van vertrouwen
aangenomen, die ingediend was Ion be-
s'uito 'van de behandeling der interpella
ties van Rex, de frontistcn en rle com
munisten over do binnenlarids'cho politiele
der regeoring en het verbod van de Rexis-
- tischo .betooging op 25 October.
Opstenrljk
-Do reconstructie der regecring.
De nieuwe leden der regeering hebben
gisteren hun functies aanvaard. Naar ver
luidt zal do afgetreden vice-kanselier Banr
Barenfels gezant te Boedapest en de oud-
f minister van handel Stockingcr president
der hondssponrwegen worden'; De afgetre-
den minister van financiën, Draxler, wordt
wellicht president der „Kredilanstalt".
Frankrijk
De grensversterkingén.
Daladier zal ccri' crcdict van
- 500 miiliocn aanvragen.
Voor de logercommissio van de-, Fran
sche Kamer heeft do minister van natio
nale defensie, Daladier, een .uitvoerige
uiteenzetting gegeven over den militairen
toestand van Frankrijk, dien hij als vol
komen geruststellend1.-beschouwt. Dala/lier
besloot -zijn uiteenzettingen ouaeveer als
volgt:,
.'^N^aiiijeer .yelp' Franschen naar. de .ver-
slérkto streken" ih Noordoost'Frankrijk zou
den kunnen aan, en daar dé defensieve
organisaties y ouden kunnen bezoeken, wel
ke. dé grenzen beschermen, ..zouden, zij een
govoel van geruststellingondervinden; als
zij constateerden, dat de barrière niét lo
overschrijden valt en dat de veiligheid
van Frankrijk" "aan- dien "kant -verzekerd
is". Dit werk zal trouwens aangevuld--wor
den- aan do -Noordelijke grenzen en ach
lerinlde zone, d'.e tot dusverre krachtens
het- verdrag, van 1814 open was gelaten
en die tegenover. Bazel on Belfprt ligt.
Ook do "Jura-strèek zal worden geforti
fieerd, teneinde dezen kant van den weg
te verspenen voor een invallend' leger,
d:at -de neutraliteit van Zwitserland zou
hebben geschonden'.
Daladier kondigde vervolgens aan, dat
hij zonder verwijl bij liet parlement een
crediet van 500 fnillioen zou aanvragen,
ten behoeve van de vervolmaking der"de
fensieve organisatie aan de grenzen, en
vooral in de Noordelijke streek, welke
thans vooral door „waterwerken" verde
digd wordt.
Binnenkort zullen werken van gewapend'
beton, gelijk aan die op de grens van
den Elzas, gebouwd worden aan de Bel
gische grens, zulks volgens een program,
dat reeds v-ersolieidene jaren is uitgewerkt.
Daladier heeft zich van deze -verken re
kenschap kunnen 'geven, toen hij kort ge
leden in gezelschap van géneraal Gamel in
een tocht door het" Noorden' maakte.
In het vervolgvanzijn verklaringen
gaf Ddadier eon èritische 'bespreking van
den toestand Van het' DiiitscH'e leger/ dat,
naar zijn mooning, 1 niét over voldoende
kader beschikt voor i de 'énorme menigte
mannen, i die thans' gerecrule'erd worden
onder den tweejarigen dienstplicht. Hot zal
minstons nog een jaar.durenj voor het aan
tal offioieéen gebracht zal kunnen worden,
op het aantal, datji'no'odig ;is voordè
leiding van het leger.
Foorls werden door .i- den ministerop
dcsbelroffende \Tagch; nadere bizpiidérlie-
den medegedeeld over de ontwikkeling van
do motorisecring van hét Duitsché .léger,
de ondernomen wegwerken aan dó andere
zijde van de grens, enz. T- j;
Koning van Italie .cni Mussolini naar
Boedapest?. ,'i,: -
Koning Victor Emmanuel env Mussolini
zullen, naar. men 'meent "lo ".wctén'j^! kort
voor Kerstmis éeri 'óffioleel bezoek"; aan
Hongarije "brengen,' ?évën.als andere" Vopo
aanstaande buitenlaindsche'- pèrsooiilijk-
heden. - k
Hotbezoek -zal ee'n'ïii iingv "zijn-Van 'de,
eensgezindheid, die'iussMicn d:o"Vefscfln'I-:
lende door hen veilegenwoprdigde;mogend;
licflen bestaat. /,--'jy-'v ;V.-1 up: J
Dit zal de eerste'^Witéhïandsohe'jTëis
van Mussolini sedert' Velé jaren'zijn.';1- v
Int. Samenwerking
Zal ook Diiitschland liet ':protocolover dé
luimanisccriiig van den «luikbobtciióorlog''
tcckcncii? i
In verband met ;de aanstaande :onder-
féekening van het protocol óver do.huma-
niscering van den duilcbooloórlóg, wordt
il>f,]?evocgde kringen te Londen de" ver
wachting uitgesproken, dat ook Duitscli-
land zich bij de overeenkomst zal aan
sluiten.
P1III.IPS'
districten van o'o 100.737 is nog niet he
kend. Het' is zeer waarschijnlijk, dat Roo
sevelt het ongekend booge aantal van 25
miiliocn stemmen op zijn persoon zal ver
eenig-en.
In het Huis van Afgevaardigden en in
den Senaat zullen de democraten do abso
lute meerderheid hebben. In den Senaat
zullenzij over 7L zetels beschikken en
in het Iluis van Afgevaardigden over 316.
Do samenstelling van den Senaat zal
als volgt zijn: 71 democraten, 17 republi
keinen, 2 labour en 1 progressist. Voor
vier mandalen is de uilslag van de verkie
zing nog niet bekend.
Het IHiis van Afgevaardigden zal 316 de
mocraten, 87 republikeinen, C progressis
ten en 3 labour tellen. Voor 23 zetels is
do uilslag nog niet bekend. Het vorige
huis lelde 308 democraten.
Wijziging van de regcerin;
aanstaande?
In politieke kringen te Washington wordt
reeds gesproken over een mogelijke wijzi
ging, welke met ingang van 1 Januari
zal worden gebracht in liet ministerie. .Mi
nister van P. T. T., Farley, zou zijn po-
lilieken loopbaan opgeven, terwijl ook mi
nister van handel, Roper, Swaiison, minis
ter van marine, Woodring, minister van
oorlog, Miss Perkins, de minister van ar
beid en Oummings, minister van justitie,
zouden aftreden.
Naar verluidt zou de burgemeester van
New-York, Laguardia, Woodring vervangen.
Japan
Het leger weer voor het voetlicht
Een memorandum inzake ver
hooging der logerbegrooting.
De publicatie van een nieuw lcger-memo-
randum over de. noodzakelijkheid; van een
uitbreiding der bewapening en een ver-
hieuwing van de wccrbaaiheidsgedachte in
Japan, hoeft groot opzien gebaard.
Met dit memorandum, waarin de logerbe
grooting ten bedrage van 3.3 milliard yea
wordt gemotiveerd, treedt het leger voor
het eerst sedert -den Februari-opstand weer
voor het voetlicht.
Het memorandum gaat uit van de ge
dachte, dat de Sovjet Unio door haar
bovenmatige bewapening, gesteund op den
Volkenbond, Frankrijk en Tsjecho Slowa-
ije en door haar pressie op Engeland,
haar slreven, do wereldrevolutie tracht to
verwezenlijken.
Japan li oef t tegenover de Sovjet Unio
niet gewapend cn is derhalve niet paruat-
zijn taak als vredeslactor in liet Verre
Oosten en als beschermer van Mandsjoe-
kwo ie vervullen. Japan heelt seuert 15
jaar ontwapend, terwijl de Sovjet Unie
ziclv sedert 5 jaren op don oorlog voor
bereidt.
Thans moet het Japansdie volk het ver
zuim herstellen en in tien jaren het eerste
gedeelte van liet herbewaponingspian uit
voeren.
Het leger eischt voorts 0.111. de geesle--
lijko vernieuwing van het geheele volk
en een ingrijpende staatshervorming.
Hoewel slechts uittreksels van het me
morandum bekend zijn geworden, zijn- do
partijleiders reeds heftige aanvallen legen
liet leger begonnen, dat men verwijt liet'
plan te hebben een dictatuur in te stollen.
Overeenstemming (usschcn Tokio en
Nanking?
Naar Domei meldt, zou de Japansche
regeering vast besloten zijn, in overeen
stemming met do voorstellen van Nanking,
zich or toe te beperken, voorloopig do basis
voor een accoord lusschen do beide volken
te scheppen. In verband hiermedo zal eerst
van regeling van alle incidenten moeten:
worden getroffen cn dan gemeenschappe
lijk do terzijdestelling der anli-Japansclio
stemming in China moeten worden voor
bereid.
Polen
Beek naar Jiohdcn.
/Naar te Warschau verluidt ;zak/de;*-Tiiï
nister wan buitenfandsclie 'zaken, Beek,
morgen vertrekken voor- zijn 'aangekon
digde. reis naar- Londen/ Hij zal drie da
gen in de Brilsche hoofdstad blijven.
v Vereenigde Staten
Roosevelt herkozen.
Hij behaalde 523 stemmen te
gen Laudoii slechts acht.
Volgens den Inatslcn uitslag van de ver
kiezingen behaalde Roosevelt de overwin
ning in 46 stalen met 523 stommen in liet
kiescollege, terwijl Landon alleen in Maine
en Vermont, die 8 stemmen in Het college
hebben, de overwinning behaalde.
Ten gunste van Roosevelt werden
2.3,822.442 slemmen uilgebraclit en ten gun
ste van Landon 14.835.381 stem-men.
De .uitslag van de verkiezing in 22.035
'Vdl Kinilcrmiildag.
In het Vereenigingslokaal heelt gisteren
do afdeeling-_Schiedam .van; dé Nod., Yer-
eèniging van I-Iuisvrouwèn één zeer ge-
i slaagden middag:-voor de kinderen der le
den gehouden. De zaal was tot de laatste
plaats bezet, toen de présidente, mevr. T.
BótererihroodBlanken een kort welkomst
woord' sprak. Ziij gaf daarna do leiding
over aan'mevr. M. van Borssum Wanlkes,
die zich uitstekend van haar taak gekweten
heeft.
Er werden aardige filmpjes vertoond,
mevr. M. BoorBijl had' een klein clubje
om de piano verzameld, dat lustig zong
en als gangmaker fungeerde, want de zaal
deed ook spoedig mee; er traden debulan-
tjes op en er heerschte oen opgewekte
stemming.
In de pauze werden de jongelui getrac-
teerd en daarna volgde de film: De ver-
jaardagstaart, waarom daverend gelachen!
- l i«
\JIII
I
\mtmm
iS I Sé-it
Het stoffelijk overschot van den kringcommamlant der Schicilamschc brandweer, den
heer C. Nicuwcnhuijsc, ecu der slachtoffers van de ontploffingsramp aan boord van dc
.„Patralns Noniikos", is gisteren tc Schiedam ter aarde besteld. De rouwstoet.
Wiener Sangerknaben.
Een zeer geslaagd concert.
Do roem van. de Wiener Süngcrknabeni
was "hèn. reeds;.yöóraitgesneldHén/hét 'go-
volg vvas, dat zij bij hun e.—ste optreden
hier ter stede, een- volle zaal van den/
R.K. Volksbond aantroffen, lladio, film en
gramofoonplaat hadden velen reeds doen'
genieten van de kunst van dit bizondera
gezelschap knapen, maar zien en booren'
is altijd nog meer dan alleen hoorenl
Het programma, dat de 19 jongens van'
naar schatting 1014 jaar uitvoerden, be
stond' uit drie doelen: een viertal goesto-
lijko liederen, waarvan drie uit do 16ej
eeuw a capella gezongen werden; het
Uveede doel werd gevormd' door de op
voering van een zangspel in één actei
„Die belrogcne Nachbarin", op muziek!
van W. A. Mozart, en het laatste deel
werd gevormd door volksliederen, waar
toe ook Stiindchen cn Deutsche Tan ze,
beide van Schubert, gerekend moeten wor
den volgens het program. Als toegift wet-
den twee walzen van Joh. Strauss, waarbij
„Rosen aus deth Siiden", gegeven.
De Wiener Sangerknaben vormon een!
prachtig geschoold', en. gedisciplineerd
koortje; alle jongens zijn; zeer muzikaal
cn beschikken over,, een /goede stem. Bo
vendien zijn er ccnigc aardige acteurs-in-
den-dop bij, wat bleek bij de opvoering van
het zangspel.
Het gaf blijkbaar eenige moeite om goed!
op dreef te komen, zoodat uit kunstzinnig
oogpunt de geestelijke liederen niet liet
beste deel van het program vormden.
De zang van 19 jongens klinkt wat „dun"
om daar een heelen avond in gespannen,
aandacht naar te luisteren, ofschoon tech
niek cn voordracht welhaast volmaakt
waren. Daarom was het goed' gézién ook
een „show" in te lasschen:/het zangspel
met zeer verzorgde costuums' en dansen,
waarhij dc lielft der jongens „omgetoo-
verd" was in dames 1
Prachtig, zelfs fenomenaal werden do
walsen van 'Joh. Strauss gezongen.
De muzikale leider, ."Viktor Gomboz, is
ook een vlot begeleider op-de'piano.
Het is gelukkig, dat liet instituut dér
Wiener' Sangerknaben, dal reeds van 149S
date-CTt en oorspronkelijk tot. doel -had to
assisteeren bij de kerkelijke diensten in do
Ilofburgkapel to Weenen/ in 1923 herleefd)'
is, nadat het in 1918 met den val van hef;
Habsburgsche Huis verdwenen was, omdat
do keizerlijke familie de onderneming finan
cierde.
Dé omstandigheid, dat uit financieelo
.overwegingen kunstreizen naar hel buiten
land moeten worden gemaakt, is oorzaak
dat behalve de Weenschc burgerij ook
anderen kunnen genieten van do prosia-
tie's van het jongenskoor. Ér i'iii» «t onge
veer l1/» jaar ernstig gestudeerd zijn,' voor
een program kan worden uitgevoerd, als
de Wiener Sangerknaben gisteravond de
den!
D«u r.ottrtnl rewhijut da^clijka, met uil-
■4Q']erli>( Tin Zon- en Feestdagen.
JPrijl per ktmtaal f 2.frauco per port
ft^O Prija per week: 15 ets. Afr.oa-
derate nummore dote. Abcnnementea
vorden digelyke aangocomen.
Adrertentiïn voor het eorstvolgend num
mer moeten vóir oir uur aan hot Ilnreit
buxorgd e'ju. 'a Zaterdags vóör 1» uur.
Ken bepaalde plants van advortentiën
wordt niet gowaarborgtL
if
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prijs der Adv«rionÜÊu: van 15 rogola liö;
Jedero regel meer i O^Oj In bet Znterdaguuramer
i5 regels f 1.80, iedere regel meer f 0.25.
Roclatnea f0.75 per rtgel. Incassokcct&uóetij
Eostkwltantiesló ets. TarioTen van adromp.liia
ij abonnement zijn aon het Bureau vo» krijgboaz;
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klrin*
'Advertcntien opgenomen A fu.50 t/m. 15 woor-
don, f 0.75 t/m, 25 woorden. Kik woord moer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleino Advcrtcnlic» tot woor
den 0.25, mits vóór Dinsdagavond Buur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advcrtentiën f 1.00, indie*
Biet vóór Vrijdagavond 8 uur bezorgd.
IOZOY»
TQOCtt-t&uH
ClKCLfcPo
dWRCLopowrs
VlUUltL
lSCOHIAL
IFM7DO
Pmutio»
Ktwtot.
BOUUE"1- 41X091
VUlAVjOOWk*
Hoofdpijn, gevoel, van onbe--
hogen, snelle vermoeidheid bij
avondwerk, verdwijnen in menig
geval, wanneer dé huijveriich-.
ting verbeterd wórdt! Contro
leert toch of hét. middenlicht,
van al Uw vertrekken wel'een
- Philips' „Bi-Ar!ita"-lamp var»
minstens 150 dekalumen beVatl
Neemt da moeite onï groti's boekje.
„Von hel Wonden:,Zion'K~éent oor»
te vragen I - j'
SB