u
mm
EHI
I»
TWEEDS BLAB-
SCHSEDAMSCHE COURANT
- DKU
WOENSDAG 23 NOV. 1230. No. 2U1G
BINNENLAND
Tweede Kamer.
Dr. begronling van justitie. Nog
•fern aJgc'meeno voldoening inzake
1: gcva.l-Hics.
(Vci'N'oig vergadering van gisteren).
Dc lux r Van tier 11 éi do (so'c. tan.)
kaii'do redo van.den minister waard ecren
0111 den loon 'en de diiaruit blijkende bo-
Avogcnheid.D'e inhoud bevredigt spr.niet.'
Do spreker handhaaft zijn mooning
over de verhouding van politie en pers.
Spreker wil 'och spoor aanwijzen.
Do minister informeer» eens, waarom
liet. A.N.L'.na hol verschijnen dor eer
ste hroehnre geweigerd hoeft, een persbe
richt viiii. den hoofdcommissaris ,to ver
spreiden,.'dat loon alleen in het „Handels
blad" is opgenomen.
.Spreker- handhaaft do verdere punten
uit. zijn' redo. Wat dc minister zeidc, heeft
spr'. teleurgesteld. Spr. betreurt, dat die
minister nadere inlichtingen weigert. Hij
onlkenl, dat er-onderlinge samenhang zon
zijn; Eris alleen één lang stuk. Zoo is
óok het oordeel van de raadslieden. De
zaak-Bics slaat niet in verband met de
zaken, die voor de rechtbank zulten komen.
Spreker licrinneTt aan allerlei geruch
ten,: als" bijv,, dat do. Duilsche justitie
Óen dossier van. mr. Kies had én zou
veivolgen als do Ncd'erlaindsoho justitie
"net nietdeed.Dergelijke geruchten.wor
den door do stilzwijgendheid van den mi
nister niet uit de wereld geholpen.
Spr. aciit de rode van dien minister
onvoldöeinde. Welle 'recht; had 'do;ïninister
van financiën voor zijnoptreden? Door
het antwoord van de regeerin'g kan de
zaak niet ten einde zijn.: 1.
Dc lieer Boon (lib.) bespreekt dë
kwestie der'uitzetting vain vreemdelingen
Wat de minister dienaangaande zeide, lveeft
spr. 'bevredigd.' Het sluit spr. tegen do
liorst, als een communist hier aandringt
op strenger optreden tegen extremisten'.
Naar aanleiding van hetgeen er is gé
zegd over'liet optreden van' zeker caba
ret; verbaast liet spr., dat hier te lande,
in de zoogenaamde bakermaat dar geestes
vrijheid, niet mag, wat in Amerika en in
velé'- andeTo landen is toegelaten.
Wat de Haagscho zedenzaak .betreft)) 'de
nicdccl delingen van den - minister waren
_.niet.;zeer--lmv.redigeiid;;iSprv.-J.ceurt-|iet.A.pp.-
treilen van do justitie af.. Ook .is He politie
cv'veel te vroeg'bij geweest óm iiti te
grijpen. Spr. kan de zaak .hiermede -niét
beëindigd beschouwen.Dc, minister stel
le'een commissie in vaiïhoógslan.nde
mcnschen om' Ie controlccren, of de be
trokkene als ambtenaar is te handhaven,
Ongelwijfeld zou dc Kainer zich hij haar
uitspraak neerleggen.
De .heer Coops (lib.) zégt dat ons
strafrecht aangetast werdals bleek dat
zaken, niet in liet dossier aanwezig, wa
ren in aanmerking genomen. Gelukkig
heeft dc minister 'verklaard, dat alle stuk
kon in het 'dossier zijn-geweest. Maar waar-
oin weigert de minister dan verdere inlich
tingen en blijft do zaak in nevel gehuld?
Er beslaat voor deze zaak grooto belang
stellig, niet alleen om mr. Ries, doch
vooral om do vrees of liet met onze straf
procedure wel in orde is. Spjr_ heeft andera
klachten over gedragingen van rcchters-
commissarissen in strafzaken. Spr. bepleit
cenigerlci toez:"ht op de rechterlijke
macht, ook vóó. je openbare zitting
De lieer Schalker (comm.) hand
baalt zijn ;n eersten aanleg genoemde be
zwaren in zake de houding van de over
beid jegens vreemdelingen hier Ie lande.
Spr. zou-gaarne van den heer Boon ver
nemen, aan wiens zijde diens sympathie
is, aan die van liet volksfront, waarvan
de. communisten een belangrijk deel uit
maken, of aan de zijde van lien die de
volksvrijhcdcn bedreigen.
De heer Rutgers an Rozenburg
(c.li.) bepleit nogmaals strenger optreden
tegen verspreiding van onzedelijke lectuur
Ilel antwoord van den minister in de
zgn, zedenzaak, heeft spr. geheel bevre
digd. Het gaat hier om hot vertrouwen
in politie en justitie, in do ministers van
justitie en financiën.
Instelling van een commissie houdt het
bezwaar in dat de zaak op. do lange baan
wordt geschoven;
De minister geve dc inlichtingen, wclko
hij geven kan.
.De heer Days' (zonder partij), ziet in
mcnschen, als bedoeld in de zedenzaak
beklagenswaardige individuen. Wat de'mi
nister lot nu toe beeft, gezegd, heeft spr
niet bevredigd. Niemand weet, of dc mi
nislei' openlijk do kaarten op tafel mo
gooien. De regeering leao niet over zicli
heen laten gaan de verdenking van grof
onrecht. Kan dc minister de mcdodeolin-
geir niet doen in besloten •zitting of doen
neerleggen ter gritfio? Is het belangrijkste
itócl betreffende den lieer Ries te vinden
in andere dossiers, clan kan dat niet avot
;den goedgekeurd.
a Het antwoord van den minister
/'-Be minister van justitie, de heer Van
Scb nik,/ dupliceert. Spr. kan'niet nat
der op zijn mededcelingeii ingaan
Verschillende zaken loopén dvu'i' elkaar
hoen. Hot be treil hier oomtomdex.xLeyM
toon 'de instrucliein haar.- geheel -werd
gesloten,kon "de officier vair jusluie- tof
zija beslissing over verschillende' perso
nen overgaan. B»il hóéft uit den aard dei'
zaak lang inbeten duren. Mei de annwij-
ingciiV, nu, gegev-on, zal. 'spiv onderzoeken,
of er'nieuw, licht in zake de bekende pu-
blicrJie is to verkrijgen.
In zake do gedragingen van dan rech
ter/commissaris 'in deze zaak lieeft spr.
reeds medegedeeld, nog niet; over de ri nó-
igc gegevens to beschik ken. Zoo ccnvou-
g' is oen onderzoek lén deze niet.
Ei' dient minutieus to worden onder
zocht, waarbij rekening is te houden met
do hier in le on 2ó instantie gesprojcon
woorden. Voor politie, justitie on rechter
commissaris' is er oen onaangename kant
aaii dc zaak verbonden, llun bloed kookt.
Zij kuim'en zich niet vorwcran en geen
contra-brochure schrijven, Verschillende
klachten jegens genoemde'autoriteiten be
rusten niet op juiste gegevoiis.'
Zoo mogelijk zal spr. - nader do Kamer
inlichtingen verstrekken.
De -.kinderrechter was good op de hoog
te omtrent den minderjarigen getuige. Ma.g
cén rechterlijk ambtenaar maar al zijn
gegevens verstrekken aan iemand,:die zich
oor een bepaalde zaak interesseert?'Hij
heeft den heer v. d. Heide in de gelegen
heid gesteld', zich over den jongende'uiten.
Spr. was als chef der justitie, .gerech
tigd en verplicht, Inzage, te- nemen van
allo stukken. Daaronder waren brieven;
die spT. ter inzage gaf aan zijn ambtge
noot' vaiF/financiën, die niet spr. nauw
in' dózo'-'zaak betrokken was..:
Terwijl ilio stukken bij spri waren, -zijn
dó stukken teruggevraagd, bij dagvaardt hg,
oh óp korten termijn teruggegeven.
Zonder dagvaarding zouden ze ook spoe
dig teruggegeven zijn.. Maar" spr.' móest 'er
kennis van nemen/'ook zonder liét-dos
sier; inal 'zijii .ohdefdobl'an -te 'doorgron
den, wat uit don aard dér zaak niét- kon.
Van dón' aanvang,af.konden spr.'en zijn
abtbigehoot tniet' -.andersdoen d'an politie
oh justitie h'aar gang lo'laten. gaain. Als
hfet 'Ó.M. in ëon belangrijke zaak als deze
nióet' ingrijpen, dan snol en krachtig. Er
liestond gevaar voor vlucht. Er is door
politic en juslitioop prcoiesexwijze ge
handeld. Hét'gaat ér om' of dé justitie,
toén ze "bcivijzóri móest bijbrpugeiii, zoo
goed mógelijk gehandeld hoeft, Alen moet
zich goed' voor oogon stollen, hoé teen
de zaak stond;
Indien spr. mododeelingen' len nadeel-C
van de. -verdachte .moest cl'oe'n, zou,,dit'
zijn, door omstandigheden. gebóden. Dn
rollen; schijnen omgekeerd: politie on jusLi-
ipb.pp /d|^_bekjaagdonbanktHet ignal,>r.
om of' hét recht. voldoende gchahrHiaaSd
wordt. Spr. móet dan .krachtens besluit
aii den ministerraad óver. ernstige be-
zwaxëh' hööiislappeiv.
Spr. doét voorlezing (zonder namen on
bepaalde details) van óch procies-vcrbaa.l
dd. 2d Mei 193G den dag voor do aanbou-
ding.
Spr. zal voorls verzoeken dit stuk tor
griffie to doen in-oerl-eggen. Men denkt, dat
oeh jongen van 18 jaar door. kwaadspreken
zoo maar iemand bij don kraag kan doon
pakken;.- Het proces-verbaal.'geldt een ver
klaring van oen 20-jaógo c?n ..betreft ocin
feest- waar allopn yinainiim tegenwoordig
waren.,ön gelioudén „1Soplcmbcr 1935.
Daar warenverseliill-eindeiiaanwezig, o.-a..
mr. Ries. In een der ka mei-s was gelegen
heid' lot dansen.
Het proces-verbaal betreft verder de ge
dragingen van homosexueelo personen.
Toen bepaaldo personen vertrokken, werd
het bruidslied uit Lohengrin gezongen.
Het proces-verbaal vermeldt nog meer bi-
zo ndcrhe.d en.
Spr. maakt melding van andere gegevens
der zedenpolitie, o.m. uit 1932. waarbij
weder mr. Ries werd aangetroffen.
Deze geschiedenissen tezamen met do
ton dee.lc fantastische, ten deele reed's bc
kende mededcelingen van den 18-jarigon
getuige, gaven tocli voldoende aanleiding
om tot aanhouding over to gaan.
Spr. zou den lieer v. d. Heide willen aan
raden den lieer Ries eens ie vragen avat
er 21 Maart 1.923 in Den Haag is gebeurd
(Stemmen; Lag dat in liet dossier?).
Do minister moet het stellen tegen
liet reclassoerings-rapport, Avaarover zoo
veel ophef Avordt gemaakt.
Spr. zal dan voorlezing doen van een
proccs-vcrbaal betreffende dat gebeurde,
Het gold toon de houding van mr. Ries
jegens een korporaal dor artillerie. Hei
spijt 'spr. buitengewoon, dit to bobben
moeten voorlezen. Mag spr. de meening
laten bestaan dat er lichtvaardig gehan
deld is? Neen. (Luid applaus).
De heer v. d. Ileido zegt dat deze
iaalsto verklaring niet inhet dossier lag
en spr. niet bekend Avas. Waar spreker
bet over heeft gehad, gold feiten begaan
toen mr. Ries niet anmvezig Avas.
De begrooting van het departement van
jusiitio Avordt z.li.s. aangenomen.
Verworpen Avordt vervolgens eön voor
stel van den heer K. ter Laan (s.d.) ."tót
instelling \'an don achtjarigen leerplicht,
niet 58 tegen 25 stemmen (soc.-dom., com
munisten, Duys en Van Houten).
Daarna wordt begonnen met de begroó
ling van handel, nijverheid en scheepvaart
waarvan de behandeling in avondverga
dering Averd voortgezet.
Réehtssak'eh
Onredelijke prijsopdrijving.
Antslerdanisr.lm winkelier tal f 100
boete veroordeeld.
Vóór den kantonrechter te Amsterdam,
mr. Ilaase, had 'zich gisteren een winke
lier lo A'erantw.oodren, verdacht auiii on
redelijke prijsopdrijving. Hij werd tot f 100
boete veroordeeld.
Do man, een .niauufacturier rwoeg op 15
September voor knotten wol öG 'conl, op
21. October bad bij de prijzen A-crhoogd'
tot Gd- -cent.
Een- juffrouw/ had op oerstgenoeinden
datum een knot voor 5G cent gekocht 'en
er zeven laten ^roservoeren". Op 21 Öclo-
ber vroeg de Avinkelicr voor die gereser
veerde knollen ,Gd. oent. -
De cliënte lietüiet er niet bij en diende
een klacht in bij: de politie.
.De ambtenaar;.A-ain liet O.M. zeide in
zijn.requisitoir, dat er:géén noodzaak .be
stond om '-do -geroitervéérdé knotten in
prijs le vêrboogch. «a do devaluatie. Spr.
-achllo liet. strafliaro feil .bewezeu en ré
quireeixle. als waarschuwing ditmaal nog
een geldboete,'Uil; van f 100.
.Voor verdachte/'li'ail op mr. Simons uit
Utrecht, die o.a'.j" o.p' juridische groiutou
vrijspraak pleitte.' Heserroeren A'ari avoI
lieeft plaats om kléurgelijklioid voor don
.afnemer te 'gafdtfftééren, .dogli roservoetron
is géén verkóöp. Op 2L Oclober liad verd.
rekening le lioudén met do A-crva.ngirigs-
prijzèn ih verband; met liet stijgen, van de
groothandelprijzeit,.met 17 pCt. PJ. con
cludeerde tot .-Awijjpraak.
De kantónréchtcr Avees onmiddellijk .vou-
.nis. Spr. acJdto.-êen „prijsopdrijving zon
der redelijken grfind" -bewezen. Het lie-
ti'eft bier inïmers. verhooging van gereser-
veerde wol, van wol, dien verd. in voor
raad liad.
»Dc - Avet bedreigt overtreders met een
maximum boete Van IGOOO, avcI een bé-
Avijs, dat de AAtetgÓA'cr, dat soort OAtertre-,
dingen or,.stig- acht. Ei? zijn nog weinig
gevallen van prijsopdrijving geconstateerd,
AAT.'aruit de preventieA-e werking van de
wet blijkt. I,,..-. -
Do kantonrecliler.A'eroordedde verd. con
form den eisch tot f 100 boete, subs. 50
dagen hechtenis.
M
Met de Avcrkzaamhedeu aan den boiiAv van liet niciiAve lniofdburciiii van politie
aan het llaagsclie Veer te Rotterdam, vordert men thans goed, zoodat binnen
afzienbaren tijd Rotterdam een nicnAV hoofdbureau van polilic rijker zal zijn.
Schietpartij in den nacht.
Ecu-rijksveldwachter schoot wit
zelfverdediging cu het sthot
trof doodciijk.
/vliet was kórinis'. in. Zuklschanvondo en
de; bevolking vmni liot dorp vierde nnot
■velen uit de,omliggende i.lorpen btiilon
geAvoon gezelligi/dit;-volksfeest
Om 2 uur/s nachts was liot sluitingstijd
en" de gemeente- en' rijfcspolilie waawah'mv-
de -de eigenaars vair A'erschillciute lokali
teiten, dal liet „de lioogslo tijd Avas".
Dit Avas niet dieelemaal na,ar d'eu zin
van een aantal jongelui, die niet gc-
Avcnd 'aan zoo'n strong optreden van do
politie neenden, dat dc politie veel
te streng optrad. En zo maakten Jict de
agenten danig lastig, zij liet dan ook op
een groolen afstand!
Do rust Avas spoedig oa-ci' hel dorp ge
komen on ook de niciiAve rijksvoldivnchter-
brigr.dier, R. 0. v. d. B., Avonendc tc
Broek op Langcndijk, keerde huisAvaarls en
sliep Aveldra. Doch plotseling ii'erd hij ge-
Avokt door liet laivaai, dat on bekende
maakten bij zijn ivoning:, zij tarllcn hem
en A'crzochtcn bent lonslolte „dringend"
om eens buiten te komen.
Do agent kleedde zich, begaf zich naar
buiten en stond loon geplaatst tegenover
een groepje kermisvierders, die ontevreden
Avarcn gcAA'eest over liet politionecle e-phe
den tijdens d'e kermis to Zuidscliarivoude.
Nadat do agont v. d. B. de onruststo
kers eerst met' den kleivang liad verdre
ven, kivamen - ze opnieuw naderbij en
d1. B. dreigde toen niet den revolver.
Een dreigement bleek niet genoeg en Avel
dra klonken er oenigc schoten in den
SIP1S
Een hevige brand brak vanmorgen in de vroegte uit in liet winkelpand van de firma
Perry aan dc Ivalvcrstraat tc Amsterdam, üc brandiA'cer tijdens het blusschingswcrk.
Prins Bernhjird bekijkt het proefdraaien van
een scheepsmotor tijdens het bezoek, dat
hij gisteren aan de werkplaatsen van Werk
spoor te Amsterdam bracht.
duisteren nacht. En toen daarna plotseling
een schim opdoemde uit den ivalkant van
do naast don Airng loopende vaart, yolgdo
een vierde schot en... do nog jonge M. K.
werd doodciijk gelroffen. Pas toen keer
de do rust terug.
Dczo gebeurtenis beeft heel wal slof
tot spreken gegeven, eonewijds stek een
deel der bevolking liaar mcening t.o.v. den
rijksveldivaclilcr niet onder stoelen of
banken, anderzijds AA'crd liet hoog tijd,
dat aan do onbeteugelde ATijheidsidocün
van do oudere jeugd van Broek op Langon-
dijk paal en perk Averd gesteld'.
Het gevolg van oen en ander avus oor
zaak, dat drie der opruiers Averdcn gear
resteerd, tegen Avie proccswerbaa! Averd
opgemaakt. Dit drietal stond gisteren voor
do ai'rondisscmenlsrcclitbank te Alkmaar
terecht.
De dagvaarding.
Aan deze drie verdachtenD. S„ S. G.
on D. K„ .alien uit Broek op Langcndijk,
is ten laste gelegd, dat zij in den nacht
van 21 op 22 September 193G, tezamen
en in vcreeniging met M. K. openlijk met
vereende krachten te Broek op Larigordiik
geAA'cld hebben gepleegd tegen den ri.jks-
veldAvaclitcr-brigaclier R. C. van der B.
Tegen elk der verdachten Iavco jaar
geëischt.
Na een uitvoerig geluigaiivcrlioor ging
de oüictcr OA'er lot zijn requisitoir.
Do" officier herinnerde ami wat'cr'-Tn.
den macht van 21 op 22 Scptemlier go-
lieurd' Avas en Avees ór op, dat do briga
dier v. d'. Bosch als een zeer goed''po
litieman stond aangesclircA-on.
Men liad ook miet met een jong', nog
onbezadigd1 politieman to doen, doch mot
iemand mot een jarenlange praktijk. V. d.
Bosch Avas ecliler pas in Broek op Lan-
lijdens
bij „geprobeetd" Avorden. Dat is zeer be
langrijk omdat de uitslag van zoo'n „proef
neming" door belhamels al of niet lvel
vestigen van een prestige beteckoat a'eui
een agent van politie.
Spr. reconstrueerde daarna de gebeelo
gebeurtenis, avcos er op, dat het scliot
niet als doodelijk bedoeld1 Avas, herinner
de er aan, hoe lastig dc verdachten ge-
AA'oest waren op de kermis lo Züidschar-
AA'oude en eischic lensloltc tegen elk der
verdaclilen een geyangaiiissti'af van twee
jaar.
Do verdediger, mr. Langevekl:, meende,
dat de verdachten minder opslandig iva-
ren gOAA'cesl. dan de officier in zijln requi
sitoir ileetl uitkomen en aa'ocs er op, dat
alleen de verslngene, Kool, had getracht
den brigadier le molestecrem, terwijl do
verdachten op vrij grooto afsla,aden ston
den. Hij Auocg vrijspraak voor alle Arer-
dnehl.cn.
Na re- en dupliek AVcrd de uitspraak
bepaald op 1 December a.s.
Kerk en School
Beroepen: bij de Prolcslantscho kerk in
Ncd.-Indië, dc lieer C. A. van Wijek Jur-
riaansc, hulpprediker, te Groningen.
Ncd. UcrA'. Kerk. ,i
Bcroc])cn (c Arnemuiden, J. Batelaan,
cand. te- Bodegraven.
Aangenomen naar Wijkei (Fr.), ds. G.
J. llintzbcrgon, lo UI recht; naar Zcd-
dam, ds. W. A. Fr.van Dijk, to Oud-Karspel.
Geref. Kerken in If. V.
Bedankt voor Zaandam, ds. J. J. Buskes
Jr., to Amsterdam-Z".
Da.pl. Gein.
Bedankt voor Emmer Erfscjheidcrveen,
gendijk komen Avonen en natuurlijk moest F. E. Iluizinga, le LeeuAA'aideh.
n-ATT' .Txyr^ti.Vtrf»ri n
s
