wmmmmm?'
I
Hr. Ms.
„De Ruyter
vertrokken.
naar Indië
W/MM
y TWÊEDï BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Een ontzaglijke menigte woonde de afreis van
den prachtigen kruiser bij.
Begunstigd door
schitterend weer.
(Speciale berichtgeving)
Onze groolo atlmiiaal Do Ruyter
hoeft voor zijn. laatste reis gezegd
-\,,Do Ueeren hebben mij niel to ver
zoeken maar te bevelen. Waar do
[loeren-!: laten hun vlag aau n;'ij hebben
•toevertrouwd, daar zal ik mijn plicht
niet verzuimen" Jio-inucrJe scliout-bij-
nacht J. J. Dikkers de opvarenden
van den kruiser, die toon in binnen
luttele oogenblikken do vene reis naar
de Indien zou aanvang n. En hij
eindigde met de woorden: „Doet Uw
plicht lot heil van liet Vorslenl ..nis
en Vaderland. Leve de Koningin 1"
waarmede allo hens, pel o£ mu.s in
de hand. met een jlrioweif .„Hoezee"
instemde.
Reeds vroeg bedrijvigheid
Al in de vroege ochtenduren klonken
trompetsignalen of sneip.ai Iioo-.smansl hik
jes door de ijle lucht. Matrozen putsten
emurers water over het dek, waarna een
verwoede sehrobparli) volgde waardoor het
dek alom als een spiegel. De laatste toe
boreiUselen we.den getroffen om bot schip
in volle glorie te laten zien aan hen die
over eeniffo uien aan boord zouden ka
men teneinde afscheid te nomen van vader
zoon of echtgenoot voor wien de kruiser
gedurende eenige maanden het oenige te
huis zou zijn.
Een frissche Zuid-Oostenwind woei over
het water. De zon rees langzaam aan een
blauwnevelieeu hemel, waar geen wolkje
zich vertoonde en alles lesaam beloofde
het een prachtigen d'ag te zullen worden.
Een paai vissdieisscheopjes voeren lang
zaam naar bu.ten het Ma.sliep in, deels
zeilend, deels gebruik makend van een
hakkepoffende motor. Texel was als een
gele streep zichtbaar aau den horizon en
gaf spoedig 'bewijzen van een algeheel
ontwaakt zijn door het zanden, van eenigo
watendicgangen van het Maiïnevliegkamp
„Do Mok" die laag -.cirkelden boven hel
grijze schip en soms neerstreken op de
roede om daarna full-speed te taxiën over
het witschuimende water en weer .ronkend
het .luchtruim' te kiezen.
Om "lialf tién' washel:'vlaggbnpaf adS
aan boord.- De wacht kwam in -hol geweer
op het achterdek en plechtig werd de
nationale driekleur gohesehein, waarmede
de dag officieel begonnen was.
Bezoek aan boord.
Dadelijk hierna stroomde het vol aan
boord I Van heinde en vo.xo waren familie
leden met treinen, bussen ol door middel
van particuliere wagens gearriveerd om
afscheid- te nomen van bon die -ecnige jaren
het land in de Oost zouden moeten gaan
dienen. Officieren en 'minderen begaven
zich over do loopplank aan dok om bun
collega's vaarwel te zeggen alvorens, hun
dienst aan den wal te beginnen. Bij de
railing eon boolsma-n die m-et fluitsignalen
het „Geeft acht" coinimandeaj-do als een
officier het dek betrad en twee mariniers
aan weerszijden van de plank cn* onbe
rispelijk do veieisclile eerbewijzen brach
ten. Strain pre sen lieerden zij .het geweer,
vlot het geweer aan den voet. Een ge-
haareen slag. facteurs liepen af en
aan cnn nog do laatste brieven en tele
grammen aan boord to brengen en do
laatste kisten werden aan boord gebracht,
terwijl andeien bezig waren de water anks
nog bij te vullen. Rookwolken kronkelden
omhoog uit de massieve en taah slanke
schoorsteen. De commandant, andeie offi
cieren en-minderen waren aan boord
het schip was gereed voor de laaisto
inspectie
Do dijk was overvol.
N'iet alleen aan boord was bet eivol,
ook do dijk krioelde van nioiisehen en de
politie had- het niet makkelijk een door
gang vrij to houden voor de af- en aan
rijdende voertuigen die verderop moesten
parkeeren. Leerlingen vntn de Zeevaart
school toonden hunne belangstelling voor
hun marine-collega's, terwijl uit den aard
der zaak niet de marinemensohon man
keerden die maar eventjes vrij van dienst
waren. Staf mensehen van Polygoon en
Profilti waren druk in de weer de micro
foons op te stellen en d<e kabelleidingen
uit te leggen, maar ook fotografen
zoowol beroepsmensehen als amateurs -
vereeuwigden de drukto en het gejacht.
Vroolijke deuntjes klonken op ten gehoiore
gebracht door vaardige harmonicaspelers
en venters met afbeeldingen van het
schip dat vertrekken zou, deden 1 goede
zaken.
1 t Allen van boord.
Niet veel tijd werd den opvarenden ge
geven afscheid te nemen van familie en
kennissen, want precies om elf uur gaven
drie dreunende fluitstooton het teekon aan
do bezoekeïs om het schip te verlaten,
yooi inspectie moest alleen de be
manning aan boord en er viel nog het
een en 'ander te regelen voor men tot in
WOENSDAG, 13 JAN. 1937. No. 21454.
de puntjes klaar was. Langzaam schuifel
de men voetje voor voetje weer van de
loopplank, Lelkons wuivend en roepend en
bel duurde een geruimen tijd' aleer ieder
burger van boord was gegaan en dan op
den wal op een afstand vorder afscheid
genomen werd.
Een detachement mariniers treedt
aan dek, do officieren groepeereit
zich en ook do verdere bemanning
bereiden zich op den komst van den
schout-bij nacht voor. De officier van
piket slaat hij de valreep. Even later
een signaal en daar schiet de sehout-
bij-nachlvlag langs de vlaggclijn om
hoog en waait hoog uit. Een rood-wit-
blauwo vlag niet in de roodo haan
twee witte sterren. Stram staal een
ieder in de houding. De blauwe ver-
trekvlag waait van den top.
Dan 'het signaal „Voor do boeg"...
een toespraak van don schout-bij-
nacht. Een donderend „Hoezee" cn on
der het daverend1 geweld van dertien
saluutschoten verliet hij het schip.
ï)e slccpbuoten maken vast.
Twee sleepbooten van Wijsmuller, die
reeds «enigen tijd langszij hadden gele
gen, maken zich gereed de trossen uit
te brengen. De „Meerroi" wordt geblazen,
een ieder is op zijn post, liet fluitje
van den schipper 'gilt over het dek en
even later hebben do booten verbinding;
gekregen.
Inmiddels hoeft een ieder zich naar het
havenhoofd begeven, alwaar de Marine-
kapel onder leiding van kapelmeester
Leislikkow zich heeft opgesteld, om het
schip plechtig uitgeleide te doen.
Het grootc moment.
Het oogenblik is aangebroken waar
op do „De Ruyter" zich los heeft
gomaakt van den Vaderlandschen bo
dem. Do trossen worden opgevierd
en langzaam trekken de sleepbooten
bet slanke schip in do vaargeul en
statig glijdt het schip weg.
Do geheele bemanning staat aango-
treden aan stuurboord, onbeweeglijk
in de houding voor bet Wilhelmus
dat wijd en gedragen klinkt over de
^wateren. Rustig vaart liet schip ,yoor;
bij hel havenhoofd, langs het voor
malige, fort 'Ilarsens. .onder de da
verende' toejuichingen van een ieder
en onder .de vroolijke tonen van ma-
rinemarsclien, die de Marinekapel in
middels lieeft ingezet. Buitengaats lig
gen een onderzeeër en een G-hooi,
die den kruiser uitgeleide zullen doen.
Ook daar aan boord is de bemanning
aangelreden. Even later is liet schip
buiten. Langzaam draaien de sloep
booten het gevaarte dat flitst in do
hclschijnondozon. Dó schroeven
draaien 'al, het water borrelt op on
der de achtersteven. Sleeptrossen wor
den losgegooid, dan draaien de mach
tige schroeven snéller, en sneller. Het
water spritst op tegen den boeg en
weg glijdt het schip, geëscorteerd dooi
de twee andere schepen, van de Noor
delijke kusten van Nederland', warmere
."treken tegemoet.
De „De Ruyter" is vertrokken...
BINNENLAND
Negenduizend gel uk wensch leb-grammen voor
het Koninklijk Huis.
Door den Noderiandschen telegraafdienst
zijn ter gelegenheid van het huwelijk van
Prinses Juliana en Prins Bernhard rond
9000 felicitatietelegrammen aan liet Ko
ninklijk Huis afgeleverd. Hierbij waren ver
scheid ene zeer lange telegrammen, liet
langste bevatte niel minder dan 3000 woor
den.
Van het totale aantal waren ongeveer
2000 telegrammen uit Indië afkomstig en
7000 uit Nederland. Van deze laatstcn wa
ren ongeveer 5000 stuks op het bizondere
daarvoor ontworpen formulier aangebo
den. De overige waren deels gewone tele
grammen, deels werden deze aangeboden,
op een der bestaande 5 soorten van ge-
luklelegrammen.
Van de 5000 speciale huwelijkstelcgram-
men, van welke men, zooals bekend, op
hetzelfde formulier een afschrift kon krij
gen, zijn ruim '2500 van deze afschriften
verstrekt. Aanvragen daartoe komen nog
steeds binnen, hieraan zal zoolang de
voorraad formulieren toereikend is, wor
den voldaan.
Verlenging octrooi Nederiandsche
Bank.
Memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer.
Verschenen is de memorie van antwoord
op het voorloopig' verslag der Eerste
Kamer nopens liet wetsontwerp lot ver
lenging en wijziging van liet aan de No-
dcrlaindsche Bank verleende oclrooi.
In deze memorie merkt do minister van
tinanciën o.m. bol volgende op:
Of dc thans voorgosleldo herziening van
liet octrooi in verband met de voorge
nomen instelling eaner staatscommissie,
moet worden beschouwd als do voorlo-o-
per van een uitgebreidere herziening, kan
gevoegelijk in hel midden worden gelaten.
Die minister is vooralsnog niet van moe-
ning, dal aan een dergelijke herziening
behoefte bestaat. liet schijnt intusschen,
nu, naar hij vertrouwt, binnen korten tijd,
deze staatscommissie haar arbeid zal kun
nen aanvangen, weinig doelmatig over deze
vraag opnieuw inv een breede gedaclitem-
wisselmg to treden.' Overigens moge ter
voorkoming van misverstand or aan wor
den herinnerd, -dat het onderzoek, dat aan
de staatscommissie zal worden opgedra
gen. in do eerste plaats het zoogenaamde
particuliere bankwezen zal betroffen, al
zal baar tevens do gelegenheid worden
geboden, indien zulks haar gew'önscht
mocht voorkomen, ook het statuut der
Noderlandsclie" Bank daarbij te betrekken,
Bij dc samenstelling i der commissie zal
de minister er naar streven, dat de moo
ning dor onderscheidene richtingen met
betrekking tot het bankwezen daarin tot
uitdrukking zal kunnen wprtlon gebracht.
Die leden, die van 'oordeel zijn, dat die
opzegging van het octrooi in 1932 min
der juist zou zijn geweest, omdat daar
door de schijn zon zijn gewekt, dat liet
beleid der bainkdireclie daartoe zou heb
ban gono'opt, moge de minister er op
wijzen, dat tot dusver altijd gebruik is
geweest, dat, indien de regeering een her
ziening van liet baukoctrooi in overweging
wilde nemen, tot opzegging van dit oclrooi
werd overgegaan. Do regeering is dus in
1932 in de.oude lijn gebleven.
Al was het pondenverlies do aanleiding
om een herziening van hot octrooi in over
weging te nemen Wn' derhalve, overeen
komstig het gebruik,-Atol opzegging over
to 'gaan, dit betce-kendo - geenszins, dat
die opzegging een uiting was van onte
vredenheid over het beleid der baukdi-
rectio.
Evenmin kan do minister toegeven, dat
die schijn van ontevredenheid wordt ge
wekt doordat do lertnijln van oetrooivor-
lenging teruggebracht is van vijftien jaren
tot vijf jaren. Die verkorting toch bobee-
hcint in liet wozen der zaak niet anders
dan dat do regeering en die bank op 1
April 1937 weder zullen konten te ver-
keoren in do positie, waarin zij zich be
vonden op 1 April 1929, do positie, waar
in het oclrooi van beide zijden met oan
termijn van oenige jaren zal kunnen wor
den opgezegd. Het menige verschil is, dat
die termijn onder liot thans afloopando
oclrooi vijf jaren is, terwijl hij bij de
nieuwe regeling, to rebanan van 1 April
1939 af, drie jaren zal boloopon.
Dal nijon uit do bereidheid van den
minister om do instelling te bevorderen
den- meergemelde staatscommissie, de con
clusie zou trekken, dat er aan do Neder-
landsche Bank toch blijkbaar iets hapert,
acht hij uitgesloten. Hetgeen door hem
m/et betrekking tot do instelling dier com
missie is gezegd, houdt niets in, dat oen
dergelijke ccmelusio zou kunnen rechtvaar
digen.
Wat betreft do bevoegdheid van don
koninklijken commissaris, merkt do minis
ter op, dat, maar zijn mooning, do kon.
commissaris over voldoende bevoegdheden
beschikt om do gestie dar banldeiding in
alle opzichten te Jcunnen beoordoelem on
ina te gaan, zoodat hij ia staat is om de
regeering in vollen omvang omtrent die
gestie in to lichton. Andere,moerdere be
voogdhedon mot namo die om recht
streeks in te grijpen in het te voeren baauk-
beleid zijn niet wel mogelijk,
Do verantwoordelijkheid voor het bank-
beleid of bepaalde onderdoelen daarvan
dient toch do diroctio on niet d'e kon.
commissaris te dragen.
Het geschenk van dc Nederiandsche liuis
vrouwen voor het PrinseHjk jacht.
Hot hoofdbestuur der Noderlandscho
vereeniging van huisvrouwen is met het
algemeen ooinité lot aanbieding van een
Nationaal Huwelijksgeschenk overeengdko-
men, dat liet aandeel der vereeniging in
voornoemd' geschenk zal bestaan in de
kéukeninriditing van het Prinselijk jndit,
welke geheel door haar zal worden ver
zorgd1.
't't.'V;-mlp;
net verblijf van H.K.H. Prinses Juliana era Z.K.H, Prins Bernard te Krynica in
Polen.
De ski-sport wordt door de Prinses cn den Prins druk beoefend, en menige tocht
wordt door de Vorstelijk gehuwden in dc omgeving ondernomen.
Dc ministers Gelisscn en Deckers vertrokken gisteravond uit Den Haag voor een
bezoek aan Noorwegen en Zweden op iiitnoodiging van deze landen. Even
voor het vertrek aan hel station S.S.
den door de luckldoelartillerie in de laat
ste jaren slechts 's zomers -een enkele maal
gebruikt, zoodat deze dus zonder bezwaar
aan do luolitvaarlafdeeling ter beschikking
konden worden gesteld
Voorts vernomen wij nog, dat hel in
do bedoeling ligt, om ook een gedeelte
van do 2c compagnie der luchtvaartlroe-
pen, onder commando van den kapitein-
Vrijwillige leening voorgesteld voor de
defensie.
In een adres anti den ministerraad heeft
liet hoofdbestuur van het Verbond voor
Nationaal Herstel verklaard, dat liet do
overtuiging is toegedaan, dal snel en
krachtig de achterstand in de dcfensiemid-
delen in Nederland en Indië moet wor len
vlieger P. M. Koenen, naar het voor- ingehaald en dat liet kennis genomen heeft
malig kamp van do luobtdoelartiHerie over
1c brengen.
Kazerncecyig van dienstplichtigen hij
de lucMvaartafdecling.
In verband met liet voortdurend grooter
wordende contingent dienstplichtigen bij de
1 uclitvaartafdeeling to Socsterberg en do
uitbreiding van hot aantal hulpmccano's,
die na liet beëindigen van hum diensttijd'
aan de luchtvaariafdeeling verbonden blij
ven, is er bij de opkomst van dc nieuwe
lichting in Februari a.s. geen voldoende
ruimte meer om deze in de kazerne van
het vliegkamp te huisvesten.
Teneindo hierin te voorzien, zijn do
barakken van het kamp der luahldoelartil-
lerie uit Utrecht, gelegen aan den Kamp
weg to Soesterberg, overgegeven aan - de
lucht vaartafdoel ing, In deze barakken zal
nu de', nieuwe lichting dienstplichtigen
worden-gehuisvest. Deze barakken wor-
Ministers Gelisscn en Deckers up reis.
De ministers Gelisscn en Dockers, ver
gezeld rail do li-ecren Lamping, directeur
van do liandclsacooorden en Peteis, se
ciretaris van den minister van landbouw
en visschcrij, zijn gisteravond om16.51
uur uit Den Haag vertrokken, 0111 via
Hamburg naar Scandinavië ie reizen.
Naar men weet geschiedt dezo réis ter
bevordering van het handelsverkeer lus-
sclien Nederland en do Scandinavische
stalen.
Twee Nederlanders in Sovjet-Rusland
gearresteerd.
Aan do jongste arrestaties in Sovjet
Rusland waarbij zooals men, weet vele bui
tenlanders betrokken waren, schijnt nog
steeds geen einde te zijn gekomen.
Det Duilsche Nieuwsbureau meldt thans,
dat bekend is geworden, dat ecu dezer da
gen wederom twee buitenlanders, van No-
derlaiulscho nationaliteit, die als specia-'
listen in de Sovjet Unie werkzaam waren,
zijn gearresteerd.
van den geest, waarmee hot Zwitser scha
volk bezield is, om zijn zelfstandigheid!
van land en volk to handhaven, hetwelk:
o.a. gebleken is uit do ruime overlooking
van oen door de Zwilsersche regeering
uitgeschreven vrijwillige oorlagsiooning
legen lagen rcntestanchiard.
Adressant is de meening toegedaan, dat
ook ons volk niet denzclfden geest ten
aanzien van do verdediging van ons rijk
bezield is cn hij dringt er derhalve krach-
lig op aan, zoo spoedig mogelijk in ons
land eveneens een vrijwillige oorlogslee-
ning legen lagen renleslandaard uit to
schrijven.
BINNEN 3ÖMETEB
HSpï
'-■M; L I
1)1-111
.'•-."Xv c. -y' ..x ax t a x
van een brandende straat
lantaarn of op 'n officieel
parkeerterrein moet uw
auto staan om vrijgesteld
te zijn van de plicht
om licht op te' hebben Sfe
*a)
Bj