m
D E STAPEL LOOP VAN. DE
..NIEUW AMSTERDAM
mm
SCHIEDAMSCHE COURANT
TWEEDE BLAD
h;m. dé koningin zal-de laatste beletselen
wegnemen. Geweldige belangstelling voor
deze nationale gebeurtenis.- De inrichting
van Neërlands grootste- zeeschip
Ruimte en comfort y
voor de iKtésagiers. i,,., - f- ,-y
Nederhuid's grootste schip zal Zater
dag a.s. van stapel loopcii. II. M- de
Koningin zal «laarloc. de laatste belet-
sclcn •wegnemen.
Tienduizenden zullen, dan het ge-
Aveldigo gevaarte van de helling der
'Itotterdamsch'c Droogdok "Mij. zien
glijden. Tienduizenden aan beide oevers
van de Maas zullen getuige zijn van
do groole gebeurtenis, dal^de'„Nieuw
Amsterdam" voor. lieteerst inliet
Avater komt.
liet dübb'clschroef stoomschip „Nieuw
Amsterdam." zal dan nog slechts een ruwe
vonm zijn .van; liet schoone 'zeekasteel,1- dat
in. hét voorjaar- van.193S in dienst ge
steld zal avórden. Wat'Ie water gelaten
wordt is het casco, dat nogniet eens
voorzien isYvan' alledekken en dat in
zijn binnenste'; nog groole holle ruimten
bevat, Avaar nu; nog de. klinkhamer.;ratelt
,cn de mclaalbóor zich door. :de. roestige,
platen woelt. Daar flitsen, nógde lelie
lasohvlammén .op, en' spellengloeiende"
jjzerdceltjesrond',1 Daar werken ;nu nog
- de klinker èn"de;iasschef,';de smid'en; de
bankwerker. -:-
Maar eens zullen daar geruisclilooze rol
trappen exquise spijzen aanvoeren van een
electrisdhc' keuken 'haar.eenduxiicuso eet
zaal, Avaar laclUig in onberispelijk zwaTt-
en-wit geklecdo dienaars de schalen langs
do tientallen tafeltjes zullen dragon.
Eens zullen daar verwende passagiers,
na toilet gemaakt te hebben in hun super
luxe suites, in de .lift stappen om zich
te begeven naar de „social hall", waar
zij enkele'.kennissen ontmoeten' èn '.tchslótle'
naar liet:-theater- gaan.
liet 'stalen gevaarte,datovermorgen
„aan zijn clement'wordt toevertrouwd",-
zal liet volgende ;jaar liet- vlaggcschip Avor
den van;:d'o';vloót van de Hollands—Amé;
rika-lijn. In .-liet voorjaar van. 193S. zal
het zijn „maiden trip'' maken naard de
Nieuwe Wereld, om daarte-getuig'cn 'vaii-
de oude roem .óp.zeevaartgébied v'aiT het'
kleine lage ••.laiuhtejm- de - zee.';, rw w; ..v'
Schepen en schepen.
Duilscliland kan bogen op. de Breinen";
1 de „licx" geldt als een waardige verlcgen-
Avoordigster van; Italië; Frankrijk bouwde
het grootste "schip - ter wereld, de ,',Nor-
mandië"; Eilgéland; handhaafde ziju naam
met de „Quec'n Mary"; ook de Nederland-
sclie scheepsbouw werkt, aan 'een zee
kasteel, dat naar verhouding waarlijk geen
slecht figuur zal maken tegenover de rcu-
zenschepen, die thans den 'gróólcii liaring-
vijver bevaren.
De „Nieuw Amsterdam" meet .30.000
hrulo register ton. Het eerste schip van
denzelfdcn naam, dat van'1904 tot 1930
in de vaart Avas, mat 17.000 tón. De „Sta
tendam", die. een lengte, heeft van onge
veer '210 meter, en een .breedte van ongc
veer 25 meter, heeft een tonnenmaat van
23,000. Het grootste schip van de Am
sterdamsche vloot, do „Mamix van Sint
Alrlegonde", meet 19.100 Ion, de „Baloe-
ran" 17.000 ton. -
Interessant is het ayxjI, daartegenover
de - cijfers te noemen van de grootste
Oceaanstóomers. Wij noemen do „Breinen",
51.G00 ton; „Rex", 50.100; „Queen Mary",
-73.000 ton, en „Normandië"; 79.820 'ton.
De „Nieuw Amsterdam-" heeft oen lengte
van 229 meter, een breedte wan .26.90 meter
en verplaatst 37.500 kubieke meter water.
Als het schip geladen is, zal het een
•diepgang hebben van 9.55 meter.
Uiteraard zal het nieuwe schip in snel-
I lieid, luxe encomfort niet kunnen Avcd-
I ijveren met do grootere concurrenten,'maar
het. is de wraag, of op die schepen do
luxe niet te overdadig is en of minder
S Vér gestelde grenzen tenslotte niet d'ocl-
treffender en voor dé passagiers ook aan-
gcnanicr zijn.
De principes van de schccps-
accomodatic.
In vergelijking mot de „Statendam" zal
liet_ nieuwe schip niet zooveel meer pas-
sagiers kunnen vervoeren. Weliswaar is
do grootere .tonnenmaat, gebruikt ter vcr-
hooging van het comfort, van de' passa-
giers; doch dit comfort is niet gevonden
in pompouso overdrevenheid en ovorda-
digc Aveelde.
Het leidend beginsel is geweest don
passagiers zooveel mogelijk licht en luclit
1 te verschaffen.- Geen zware Ideedenen
gordijnen; geen onhandelbare meubelen,
maar moderne stofleering, flinke 'ramen,
eenvoudige,. smaakA'ollc m-eubileering,lichte
klciuen langs de. wanden 'en'. óp..<lc ylóe-
ren.
In do twaalf zoogenaamde super luxe
hutten bevindt .zich: een slaapkamer en
een zitkamer; Al deze huiten, welke bij-
voorbeeld voorzien zijn - van eigen radio,
Vzijii ovcnzoovele symboleii van de leidende
opvatting, volgens Avelko dit schip is 'in
gericht. B.' ra-
Verder zal liet, schip bevatten 268 ecr-
ste klasse, hutten, 187 hutten van do .toe
ristcnklassc, en 82 derde :.'klassê liuttén.
Er zullen 377 badkamers Avorderv'gebouwd
en 242 douchekamers', alle voorzien van
toilet1. \si:
Niet minder dan '1144 passagiers zul
len .niet; dit schip; den overtocht kuiinon
maken. Daarvan kan-do super 'luxe klasse
er slechts >24 'lierböfgén, do öorste klasso
V'.58, dö - toeristenkl'as&o '453 én do dórde
klass-o 209, v - •--
Döbemanning'teil 705 koppen. -
I De' veiligheid aan boord.
•Voordè veiligheid.der passagiers wordt
op uitnemende wijze' gezorgd. In do eer
ste plaats zijn tegen liet brandgevaar allo
verblijven, voorzien van brandvrije, schol-
ten.- Voorts is in. allo; verblijven .eon z.g.
Sprinkler-installatie aanwezig, Avelko thans
roeds is aangebracht. Diezó installatie zot
met 'een sproeier; een: hut onmiddellijk on
der water,, als «en.Aveerstandjeop een
bepaalde hitte .is doorgosmoltén. 'Oonslotte
is do veiligheid nog verzekerd door 48
waterdichte; schiiifdeuren,die elk voor
zich. van de commandobrag af elcctrisch
knimen worden bediend,dóch .'ook, ter
plaatse met do hand diclitgcscliovén I-run
nen'worden.-.: - 'V
'Er zulten 22 reddinghootih op het
stoepen dek komen. Zestien':', daarvan' :kun-
nèn met handlcraclit A-olgéns het' ;zig
fléming-patent ivoortbewogen - wordën
Do veiigo zeshebben diesel-paotoron en
twee daarvan - zijn-- -voorzion wan" eön~;ra-
di'o-ihstallatió. D-e reddingbóótenbevallen
in; tofaal. 1984'piaatsén." -
j De'inrichting.
:Om; oen; indrukte 'geven v'an liotgcleiii
denpassagiers aan boord gebódenzal
Avord'cn, soinmeii wij hier enkelo goge-vems
op omtrent do inriditing.
Het schip krijgt behalve do commando
brug en liet sloep-ondek, evenals do „Sta
tendam" tien dokken, onderverdeleld in
dria promenadedekken' en dein opperd'elc
en woorts zes dekken, welke genummwd
zijn A tot on mot F..
Op een gedeelte van lie-t opper-prome-
ijadedelc of sportdek wordt >een palmenhof
ingericht. jWIl men op 'andere manier
genieten van de zon, dan kam dat ook,
want aan; de gymnastiekzaal is een zoirtno-
bad verbonden. Men zal ook gc-on gelogeln-
hoid tp kort komen lot algemeeirolioliaams-
óntspaiuiing, Ayant er- komein twee zwem
bassins, oeii wegneembaar.zwembad, Pn
e-en „squash ïackot court" voor 'bezadig
der lieden.
Dp kinderen zullen hun gtfnouglein vin
den. Jii twee speelkamers oil do ho-ndon
genieten speciale Verzorging in oen ken
nel.
Ituimtc!
.Ruimte is er genoeg. De „social hall
is' 22 meter lang en 1G m-oter breed, Het
theater heeft dezelftfe afmetingen. De
grootste ruimte voor de passagiers is do eet
salon 1ste klasse, welke 54 meter lang en
15.40 meter breed is. De keuken do-et daar
echter niet voorond-èr, want die meet
:40 bij 25. De rooksalon 1ste klasse is
18.40 meter lang en 16 meter breed.
Er komt radio in allo salons en voorts
zullen nietminder dan drie filminstalla
ties kunnen zorgen vóór A'-erpoozing der
passagiers. Liften zijn er ook genoeg, acht
voor. personen en A'ijf voo-r goederen. Vier
roltrappenve'rgemaklaelijken jdo, bediening
ia de .eetzaal; lste klasse cn toieristen-
klasso.; ;.i
Op minder prettige goheurlenissen zal
men aan boord eveneens voorbereid' zijn
Tweo hospitalen ïvorden ingericht, terwijl
er voor de spo-edoischénde gevallen een
operatiekamer komt.
Vrijwel alles woedt elcctrisch gedreven
Daarvoor zijn' or -ongeveer 325 clectrom'o
toren noodig. In do Avasscherij bijvoor
beeld Avordciï door enkele dezer motoren
vijftien machines aangedreven.
Do „Nieuw Amsterdam" wordt slechts
een z.g. twee-pijper, maar do schoo'rsteenen
mogen er dan ook zijn. Een huis van drie
verdiepingen zóu in elk dezer machtige
schachten gebouwd kunnen wo-rden, want
zij zijn 12 meter hoog, 10.5 meter lang en
6 nieter broed. Die bovenkant van zulk
ccn pijp ligt 33 meter boven den water
spiegel, tien meter hoogér dan de, com
mandobrug. i
Ook komen cr twee masten. Do toppen
daarvan steken 55 meter boven d'en water
spiegel uit.' i
Machinc-iustallatics.
;D>e „Nicmv 'Amsterdam" Avórdt ccn dub-
belscliroéf stooniscliip, mot oliestook-iri-
ricliling.' -
Do: beide driebladigo 'schroeven met elk
een-: gowiclit van 22.000 K.G., zullen 131
oniAvenlelingen per minuut kunnen ma
ken.. Zij worden aangedreven dooir acht
turbines, nahielijlc vier op clko schroef,
Avaaryan één voóf schakel turbine voor cllce
as, met een totaal vermogen van 34.000
P.K.. De schroefassen, liobben een d óoir-
snedó' van - 52 c.M. Het schip zal tweo
extra-schroeven -met zich meevoeren.
De turbines .-wotixlon -gevoed' door zes'
Yarrow-Schclde ketels, niet - oen stoam-
capaciteit\ran 150.000 K.G. per uur vootr
vijf ketels on eon temperatuur \'aii 395
graden Celsius.
Voor licht en kracht zal worden gezorgd
door drie tiirhögenefatoren en 2 Diesel
generatoren, van resp. elk 10QO K.W. en
425 K.W. Tezamen hebben zij genoeg capa
citeit om oen stadje van 12.000 inwoners'
van stroom to voorzien.'.' p
Van deze stroombronnen voert een net
an 500 K.XI. lengte haar do plaatsen,
Avaar do stroom gebruikt wordt. Da to
tale lengte van do pijpleidingen beloopt
80 K.M. '-■■ V..
Dc geschiedenis van den bouw.
Het contract voor -den bouw van het
dubbelschroef .stoomschip „Nieuw Amster
dam" Averd getoek-end op fl December 1935.
DirecL Averd een begin-gemaakt met het in
orde brengen van een eter hellingen (ter
Rottord'. Dxoogdok-XIaalschappij,Avaarv.ooi-
do plannen reedswarenj uilgewcikt
'Een der beslaande, hellingen werd- G II.
verbreed en 50 M. verlengd. D-o totale
lengte dezer helling bedraagt thans 222
M. tot den waterkant en die breedte is
thans 13 M. i -
Bovendien wenl naast - de helling een
Iweede kraa'nbaan gebouwd, waarop 3elec-
frischo kranen met een- sprei lot 33 M.
en een hijschlioogte lot 45 XI. Hot ihefver-
mogen '.dezer kranen 'bedraagt 10 ton elk.
Reeds op 3 Januari; 1936 was men
gereed met den bouw .der betonnen hel
ling, zoodat op dien dag', de eerste kiel
plaat kon worden gelegd. j
Sinds dien datum wenl, voor den bouw
van hot schip 14.800 tón sdieepsbouw-ma-
teriaaj verwerkt, bestaande uit platen en
profielen. 1- I
Het casco is op dc-n. dag van'stapelloop
opgebouwd lot liet uppcr-prómenadedck, dit
is het- negende -dek -boven don tanktop.
Dol w co :rc s toe ren do' dekken n.l, het boot-
dek en het sportdek Avóruèn op de alboiuw-
plaals jria den slapeli.oóp'aangebouwd. Ook
tijdens het op do helling staan A'an het
schip is reeds een aanvang gemaakt met de
betimmering ,op do onderste drié drekken.
Men is reeds volop bezig' met het leggen
der houten dekken én het plaatsen van
verschillende liulpwerkluigén, lillen, roltrap,
pen'enz. Tegelijk met liet ophouwen der
dekken is die brandbluscli inslallatie ge
monteerd en Amor direct, gebruik gereed
in geval van brand. ;'.p j;,
Be niairlregelen voor den sln-
pclloop.
Voordat een aanvdhg word gemaakt met
dó voorbereidende maatregelen A'cor d-cai
stapelloop stond het schip""op 120 kiélstop-
pingon en 184 kimstpppitvgea. Hiciwah blij
ven tot één uur vóór den stapelloop 48
kimsloppingen slaan. Deze worden dan vóór
den stapelloop, woggeramd.1 Dit gesdiicut
door 8 ramplocgenjY-elk bestaand ,uit 10
man. Het tijdstip vaii islilslaahd Avater is
tussdien. 3 uur; 30_cu 4 :uur, zoodat. het
s'chip to Avaier moet Avordcn gelaten te
ongeveer 3 .uur .45. f'
Het sdiip loopt ie Avater-op Iivee sleden
en lAA'eo goten. De lengte' van do steden is
195 XL De breedte van elk der sleden :is
1.96 M., beslaande ,uit 7 Amerikaanseli
grenen Iralken 28 bij 23 o.M. Het" glijvlalc
bestaat uit een 15- m.M. dikke vcllaag.
Ilicn'oor Avas 'noodig 9O0Ö K.G. zuiver
JUtndvet,, 5000 K.G. -stearine -en 3000 K.G.
glycorinezeep.
De hoeveelheid hout alleen benoouigd
voor don slapelloop is 1000 M3 eerste
soort Amerikaainsch grenenhout in balken
tot 45 c.M. vierkant.
Na het Avegrammen van do kimsloppin
gen Avordt liet te water loopen van liet
schip alleen nog belet door den klink.
Deze bestaat uit 12 stel zwaar geconstru
eerde hefboomeu, welke gelijktijdig Aveg-
vallon Avanneer de klinkdraad' op de ecre-
Iribvme door II.M. die 'Koningin uvordt
doorgehakt. Elk dezer hefboomea kan een
gCAvicht van120.000 K;G. t.cgeulio.udcai.
Zoodra liet schip->geheel': te-AAUiter ligt,
moet de'-snelheid' van het schip, A-orkregon
door het- afglijden A-'au die helling, Avordon
afgeremd. Dit geschiedt 'door liet nrede-
sleepen van 20 ZAvare keltingpourcn we-
géndo van 35 tot 55 don-elk. In 'totaal [te
zamen ccn. gOAvicht van bijna 1.000.000
K.G. Deze peuren zijn met zware staalka
bels, Avelke een omtrek van- 20 c-.M. heb
ben, aan liet schip Arerbonden.
Onmiddellijk na bet stilliggen A*au liet
schip Avordon deze kabels losgemaakt eri
Avordt liet- schip overgenomen door acht
steilte sleepboolon en naar de afbouAvkiade
gesleept. Deze afbomvkade 'is speciaal A*ooi'
dein afbouw \ran bet D.S.S-. ,,Nieüvr An'Ster-
dam" onlAA'orpcn en uitgevoerd, Langs d-o
k'a.d'3 Avordt een lioogo kraanbaaai opge
steld van 180 XI. lengte. Hierop rijden
tAveo kranen élk met ecu sprei van 33 S\L,
een hefvermogen van 10 ton en oen liijsc.li-
booglo Aran 40 XI. boven „den'Avatorspiegcl.
I „I)e Ti'iuccvlag" bicilt «lo
naticvlag aau. 4
Het hoofdbestuur van „De Princevlag"
heeft aan de directie- vau -de Holland
Amerika-lijn de !groote: roo-d-wil-blauwe na
tievlag voor de „Nieuw Amsterdam" aan
geboden.
Dit aanbod is door de directie van de
Holland—Amerika-lijn gaarne aanvaard'. De
overdracht auu de vlag zal t.z.t. bij.de
olficieele ingebruikneming van hot nieuwe
vlaggcschip -der ••H.A.L. met cenig cere
monieel geschieden.
De vlag zal naar „De Princevlag"
mededeelt Avorden uitgevoerd in de
klournuanccs, zooals de II.A.L. dio A'oor
haar schepen reeds lang voorschrijft,
t.Av. bizonder krachtig rood', rvit eu hel
der, sprekend' diep hemelsblauw, Avelke
laatste kleur lichtere cn naar do meaning
Aran bevoegde déskundigen historisch juis
ter is. dan de A'celal toegepaste blauw
zwarte kleur. i
.-1 -
i
Gemengd Mieuws
Avontuur met haringvlet.
lluiin een etmaal op zee rond-
gezAvalkt met defect kompas
en zonder benzine.
Dinsdagmorgen vertrok te elf uur uit
de haven van Nieuwediep de haringvlot
ILD. 90, teneinde bij' de zoogenaamde
eslpunt van Texel lo gaan vissclien.
Aan boord bevond' zicli een tiental per
sonen. De schipper was Rieuwerls.
Nadat men den gelieelcn dag gevisclit
bad in eeu vrij dikken mist, besloot men
legen den avond' met bestemming Niou-
Avediep to vertrekken. Halverwege do reis
kwam oenkink in den kabel. Xfeu kreeg
molorpecli, terwijl liet kompas niet meer
goed functioneerde. De gevolgen Avaren,
dat men afdreef. Den gelieelcn nacht beeft
men op do Noordzee rondgezwalkt cn al
dc ontberingen van den mist en de kou
meegemaakt.
Vroeg in den morgen was men zoo
fortuinlijk te Avorden opgepikt door den
Katwijker logger K.W. 78, die de vlet
naar liet lichtschip „Haaks" bracht. Hier
AA'erd men voorzien \-an benzine, voedsel
en Avarme kleereu, zoodat men legen deii
middag den terugtocht Icon aanvaarden.
Om kwart over twee lcwain de vlet met
zijn uitgeputte bemanning in de haven te
Den Helder aan.
Brand.
In liet Willedorp.
Gisternacht om half één is brand ont
slaan ten huize van de familie Simons
aan de Galjocnstraa.t 23, in lietWit te-
dorp. De brand is ontstaan in ccn
slaapkamer, waar een ziek kind in haar
koorts ecu petroleumkachel beeft omge
trokken.
De woning brandde geheel uit. De brand
is met twee stralen gcbluscht.
Inbraak in liet City-theater tc Rotterdam.
Naar oerst thans bekend wordt hebben
inbrekers zich, op liet laatst van de vori
ge Avcclc, toegang verschaft tot het City-
theater aan do Hoogstraat te Rotterdam.
Do ongenoode gasten zijn via hot dak bin
nengekomen, Avaarna zij ecnigo deuren heb
ben geforceerd.
Allo veertig bussen van ""hot Bio-vacanlie-
oord, Avaarmcdo gedurende do Paaseiweek
in het- theater is gecollecteerd, zijn ge
opend en leeg gemaakt. Hot gestólen be
drag raamt men op ongeveer vierhonderd
gulden.
Zeldzaam geluk.
In do Noorderslraat te Amsterdam is
gistermorgen omstreeks 10 uur een man
uit een raam 'van de vierde verdieping op
straat gevallen. Hij werd naar hot Binnen
gasthuis overgebracht, maar kon na on
derzocht le zijn naai zijn Avoniug Avor
den vervoerd'. Hét bleek namelijk dat liet
slachtoffer slechts éenigo lichte kneuzin
gen cn schaafwonden had opgcJoópcn.
Yan ccn stuep gevallen.
Gisteravond is op dc Reyner Vinkeles-
kade te Amslerdam een rustend- genees
heer, die bij familie op bezoek Avas ge
weest van een stoep gevallen. Hij kreeg
ccn vermoedelijke hersenschudding en brak
ecu been. i
Ilij is in do Diacónosseh-inrichtingaan
den Overtoom opgenomen.
Uit een rijdcuilo train gcvallem
Vannacht om twaalf uur is op liet Tulp
plein te Amsterdam een G3-jarige dame vaa
oen rijdende tramwagen .van lijn 3,geval-,
•en-
Zij kreeg een hersenschudding én is
door den Geneeskundigen Dienst naar hot
Willielmina-gasLlniis- vervoerd, waar zij is
opgenomen.
Geheel district door brand verwoest.
Het district Tondo (Philippynen), Avaar
vrijwel uilsluilcnd lichtgébou wd-c arbeiders
woningen stonden, is gistermorgen mol den
grond gelijk gemaakt door ccn cnormen
brand: Twintigduizend personen zijn dien
tengevolge dakloos. D-e schade Avordt op
l.SÖO.OOü gulden geschat. Voor bet blus-
schingswcrk hoeft meil de hulp van Amó-
rikaauscljc Iroepon liioeléu inroepen.
Na vier uur werken is men er in ge
slaagd uitbreiding van het vuur légen te'
gaan.
Eén persoon Averd gedood, -elf bekwar
men verwondingen.
Scliotiereu diior bosclibranil ingesloten.
Ecu groep van 600 Japansclio scholieren,
die ecu tocht maakten naar eten top van
den berg Arakocra, in Yamanosji, zag zich'
omringd door een boschbrand. Men heeft
reeds de A'érkoolde lijken van tweo .'jon
gens gevonden.
Het -lol van alle andere scholieren is
niet bekend.
Een nader bericht'uit'Tokio meldt, dat -
de kiiuleicn 'ongedeerd teruggevonden'zijn.
Test in Chineescho provincie.
Uit Amoy Avordt gemeld/ ilat in dé Cln-
neesche provincie Foekien meer dan tivéè-
honderd personen om het leven'zijn; ge
komen tengevolge van de zwarte pest*
welke daar reeds eenigen tijd woedt;
DER
DONDERDAG 8 APHIL 1937. No. 21525,
SSRr
In vogelvlucljt. Een schitterend overzicht vanuil den montage-toren op den
bouw van de verkeersbrug over de Maas bij Hedel
Een der speciale Jamboree-zegels,
welke met toeslag van 1 Me! t/m 9 Juni
a.s. verkrijgbaar worden gesteld ten
behoeve van de vereeniging De Ned.J
Indische Padvinders. De netto-opbrengst
van den toeslag wordt benut tot finan
ciering van de uitzending van Ned.»
Indische padvinders naar de Wereld
jamboree