EERSTE BLAD.
DE STRIJD TE SjANGHAI
Donderdag 19 Augustus 1937
Filmglinsters
-: De strijd- ini'Spanje.
Volkenbond
9Öste jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Het Britsche: voorstel tot instelling van een neutrale
zone heeft wéinig kans van' slagen.
Ia verband met de besluiten van den
Britsc-hon ministerraad hebben de Brit-a
scho ambassadeurs te Tokio'en 'Nam
king instructie gekregen, stappen te
doen bij do Japanscbe en de Chinee
sche regeering met liet oog óp een
ïicutr^jjsati^jï^diCt' gebied'van Sjang-
hairÉ-MénSï^t'/eoör. dat Japan' en
.Oliina hun la.nd- en .vlootstrijdkrach.'-
ton uit dit gebied' zuilen -terugtrek-,
ken en dat in ruildaarvoor '-Groei.
Brittannië zich 'zal belasten met de
verantwoordelijkHeid vóór de bescher
ming dér Japansche ingezetenen, op.
voorwaarde, dat do andere mogendhe-
don, d. w. z. Frankrijk en de Ver-
eenigde Staten, daarbij behulpzaam-
zijn. Do afbakening van do te neutra-
liaeeren streek zon het voorwerp vor
men van een plaatselijke bespreking.
- Men is van meening, dat dit voorstel
de Japansche bewering op de proef zou
stellen, dat de Japansche strijdkrachten,
slechts te Sjanghai opereeren, teneinde de
levens cn eigendommen der Japanneezcn
te beschermen.
Japan niet geneigd lot gelijk
tijdige terugtrekking van Ja
pansche cn Chineeschc strijd
krachten.
Domei meldt uit Tokio:
Welingelichte personen verklaren,dat
de Japansche regeering een sympathiek
jx-grip hoeft voor den Britschen wen joh
tot voorkoming van uitbreiding der vijan
delijkheden; „van Sjanghai, aangezien, Japan
even begoerig is als ieder ander land de
levens en' eigendommen van de buiten-,
landsche ingezetenen, te Sjanghai, niet, in
begrip van de 8Ö.OOÓ Tapanneezon,-je"be
schermen. Zij- wijzen er échter op', dat ruim-
.100.000 man geregelde Chineesche troe
pen, onder wie 27.000 man gewapende
miiitietroepen, thans de internationale ne
derzetting omringen, heigeen een schen
ding betcekent van de wapenslilstandover-
eenkomst van 1932. Voorts wijzen zij ei-
op, dat de ervaringen van liet verletten aan-
tooncn, dat de beloften van de Chinee
sciie autoriteiten onbetrouwbaar zijn, in
het bizonder doordat de bevelen der bevel
voerende Chineesciie legerofficieren niet
volledig nagekomen worden door de jon
gere officieren en manschappen.
Jn welingelichte kringen hoersc.ht de op
vatting, dat do Japansche regeering niet
gunstig zal staan tegenover welk voorstel
ook, tot gelijktijdige, tweezijdige terugtrek
king der Chineesche en Japansche strijd
krachten uit hot gebied van Sjanghai on
der zuiver mondelinge gaxanlic van een
derde partij, dat een behoorlijke d-rifk _za)
worden uitgeoefend op de Chineeschc auto
rilciten om hen te'brengen tot uitvoe
ring van do vastgestelde terugtrekking.'
Dezelfde- kringen wijzen op de groole
beleggingen van 'Japan' in Sjanghai en op
do daar aanwezige 30.000 Japansche in
gezetenen. Zij verklaren, dat oen -volledige
nakoming van !- do waponstilstandovcrcen-
komst van 1932 een concitio sine qua non
is voor cenigerlei regeling, leder ander
plan loont slechts gebrek aan behoorlijk
begrip voor de werkelijkheden van hot
Verre Oosten van den kant dor voor
stellers.
oh China voelt er .weinig
voor. i'-i,-
-1 In geloofwaardige Chineesciie /..leringen:
wordt -vernomen, dat, het' voorstel, tot .in
stelling vaneen neutrale 'zóne.'in' Sjanghai
zal worden verworpen.' Do CHineezeüzijn
er vanovertuigd,' dat' doE'ngoisch-Ameri-
kaansche autoriteitenin eensoortgelijke
zóne nooitj''hun toevluchtzouden nemén
tot'geweld, wanneer inbreuk";- zooiworden,
gepleegd door do Japaneézen.
Toepassing van Amérikaanschc.'
i j neuïraliteitswet zou onbillijk zijn
tegenover China.
De toestand1 is zoo congéïifk in den strijd'
tusschen Chiria en Japan, dat de toepas^
sing van meutraliteilswet .ons zou kunnen
dhvingen,. een land to begunstigen en dat
willen wijl niet, aldus hoeft Roper, de
minister van handel verklaard. De eerste
maanden, van 1937 bedroeg de waarde
van den Amorikaansche uitvoer naar China
26 millioen dollar en van die naar Japan
140 millioen. D'e uitvoer naar Japan be
staat hoofdzakelijk uit katoen, olie en
benzine en een belangrijk punt is, in
hoeverre deze producten als ooirlogs matey
riaal moeten worden beschouwd. Roper
veronderstelt, dat de Amerikaansehe zaken
lieden met volledige kennis van de be
lemmeringen en de omstandigheden, die
zich kunnen voordoen, met China en Japan
handel zullen blijven drijven..
Gisteren geen Chineesche vlieg
tuigen hoven Sjanghai.
Geen cnktel Chinecsch vliegtuig is gis
teren boven Sjanghai verschenen, d'e eerste,
maal sedert 14 Augustus. Een desbetref
fend'-telegram uit Sjanghai, dat liet com
munique aanhaaltvan het hoofdkwartier
dér Japansche - laindingslrocpein, .meldt .ver
der, dat de luchtsl-rijükraellilén'der Japan-
soho marine voortgegaan zijn mot hot hom-,
baxdeeren' van de Chineesciie vliegvelden,
in en rondom Sjanghai. Tevens bombar
deerden zijl Chinéesche artilleries tellingen
te Poetooiig en 'Kiangwatt, evenals het
noordelijk station. In hetzelfde telegram
wordt gemeld, dat de luchtbombardementen
der Chineesche toestellen gisteren in liet
district Ilongkioe.ncihtlien slachtoffers heb
ben gemaakt. Hier hadden do Japamieezea
zich geconcentreerd1.
Jajiansoho troepen in offensief.
De Japansche strijdkrachten hebben met
d'e liulp van uit Japan aangekomen troepen
een offensief ontketend1 tegen de Chmée-
sclió linies tusschenKiaaigwain en Woes
soeng. f.-. i; j
De Japanneezcn beweren, dat zijl terrein
winnen.
Luclitboniba.rdement.
De eerste nachtelijke luchtaanval begon
gisteravond .om kwart over negen, toen
verscheidene Japansche vliegtuigen hom
men lieten vallen op doChineesche stel
lingen in Sjapei, Kjangwan en Mantao,
waardoor verscheidene gebouwen werden
verwoest en hier. en daar brand uitbrak.
Na -een kort mitrailleurraur heeft do
Japanscho artillerie vannacht om één uur
opnieuw Plootoeng en Nanlau gebomliar-
deerd.Om tien minuten over één (plaat
selijke lijd) werd het vuren gestaakt.
Chineesciie inwoners van
Sjanghai vluchten met him.
kinderen naar de internatio
naleconcessie om aan het
bombardement door do Ja
pansche luchtmacht te ont
komen.
Reuter meldt nog: Dé artillerie" en de
luchtmacht zijn hij het aanbreken van
den dag opnieuw tot actie overgegaan.
Bij de rivier wordt gevochten.
i Chincczcn blijven in het Noor-
den oprukken.
De ..Chineezen hlgvën in Noord-Sjahar
in bóstelijke ridding oprukken. Zij heb
ben-'daar Sjangïj op 5 k.m. ten Oosten
van Sjangtoé,bezet. Zij lx:legeroa nog
steeds Tsjarigpe.
- - De gevechten in het Noorden.
.Radio, Esp'ana doelt; mede, dat volgens
.om 'yijf.uurk'gistermid^ag in het hoofd
kwartier te' Salamanca (.ontvangen berieh-
.teh i déj troepen f der'^opstandelingen aan
het",frontvanSantander! Barenahebben
bézëtj-cen plaatsjój dat op '18 K.M. tem
.Noofdim yari' Iïeih'osa, digt- en op 45: K.M.
.van Santander. jV-'7-d.
Fransehc kolonie vertrekt uit
iI Santander.
Vernomen" wordt, - jlat Franscho con-
sülairè ""agent to Santander den' Franscho
ambassadeur te St. Jeanyde Luz oen toie-
gram heeft gezonden, waarin hij hom mede
deelt,dat 'op grond- vagnden toestand 'in
de streek van Santander firj gisteren schoep
is gegaan aan boord van dan trawler
„Louisetta", die zich, met de leden der
Fransche en Belgische kolonie aan boord,
benevens leden van het. internationale
Roode Ktuïs naar Bayonne begeeft.
Duitschland
Fraude door nationaal-socialislisehe
functionaris.
De chef van den propagandadiénst in het
district Mecklenburg, Alexander Gonder-
mann, is in verband1 met' onregelmatiglie^
den, die in de boeldiouding van zijn
bureau geconstateerd' zijn, fan zijn functie
ontheven. j j
Do afzetting van dézen belangrijken 'na-
tionaa.l-socialistischen funclionaris heeft
onder de bevolkin'g van Mecklenburg groofe
beroering gewékt., Er zou een bedrag van
5 tot 8.000 mark zoek zijn.
Do strijd tegen r,poIitiseerendc" geestelijken
Aah; alle loden-van''do;,N.S.D.A.R. in het
Saargeijied en dé Pfalz is. door goiuwlei-.
der B uerckelópdraiclit gegeven- katholieke
priesters aan te brengén, die van den kan
sel of bij andere gelegenheden open
lijk of bedekt aanvallenrichten' op partij
of Staat. I'
Ehbutt moet Zondag Diiitschlaiid verlaten.
Het Duitsche Nieuwsbureau verneemt,
dat aan den hoofdcorrespandeut van de
„Times", Norman Ebbutt, heden is mede
gedeeld, dat hij vóór den aangekandigdon
termijn, dus vóór Zondag 22 Augustus,
24 uur, liet Duitsche rijksgebied moet ver
iaten. -
Mandatencommissic beëindigt haar wc'rk-
zaamheden.
Do mandatcnconimissic van den Vol
kenbond beëindigde gisteren- de zitting,
welke gewijd was aan de bestudeoring van
liet Britsche rapport inzake Palestina. Zij
besloot haar rapport niet te publiceeren
voor de bijeenkomst van dein-Volkenbonds-
raacl op 10 September.
De commissie heeft niets togen het be
ginsel van verdeeling van Palestina, zoo
als in liet rapport van de koninklijke com
missie is uiteengezet.
•f. Vereenigde Staten
Onderzoek naar activiteit vim
nazi-organisaties, v
In verband met ontvangen klachten, dat
dc ïiational-socialistischc organisaties in de
Vereenigdo Staten o.a. in Jersey inililairo
opleidingskampen hebben ingericht, heefl
de attorney-general een onderzoek gelast.
Een federaal onderzookingsburoah zal cein
voorlc-opig onderzoek instellen, dal, indien
dc feiten dit rechlvaardigen, door con meer
formeel onderzoek' door de regeering zal
worden gevolgd.
liet deficit op de Amerikaansehe hegrootiag.
liet departement van financiën maakt 'bé
kend, dat het op 1 Juli begonnen-bcgroo-
tingsjaur op 15 Augustus een deficit lieefl
opgeleverd van 292 millioen' do-Har (egen-
over een deficit van 221 miilic-on op 15
Augustus 1936,
Een scène uit het leckenspel _,De geheimen van de heilige mis" -dat thans achter We
r.k. kerk in dc Lekstraat opgevoerd'wordt door do Gorzcnarcn ter gelegenheid van
het 25-jarig priesterfeest van pastoor Th. Vis. v
faulus aan dc voeten van Christns. De Joden rond liein keen betreuren zijn
bekeering.
BINNENLAND
liet verbruik van electrisclic
energie.
ïiv liot Augustusnummer van „Dc Ne-
dcriandscho Conjunctuur", p'ublicalie van
liet Centraal Bureau voor do Statistiek
verscheen een artikel ouder don titel ,,Sla-
tisliselie bepaling van do yraagfiinclic voor
clcclrisclio energie voor liciit-, liuisiiou-
d el ijk verbruik en verwarming".
Allereerst wordt liet begrip vraagfunclic
■en zijn statistischc bepaling nader geana
lyseerd. Twee mogelijkheden doen zich
voor n.l. de bepaling van de vraagfunclie
als - tijdreeks cn als plaalsroeks. Men kan
n.l. de vraag bepalen aan do hand' vair
gegevens,-die op dezelfde plaats op ver
schillende tijdstippen, cn aan dc hand1
van gegevens, welke op verschillende
plaatsen in oen zelfde jaar betrekking heb
ben.
Na een onderzoek van het beschikbare
statistische materiaal wordt ter karakte
riseering van de vraag gekozen het elec-
triciteitsverbruik per woning en getracht
dit te verklaren uit den gemiddelden prijs
en het gemiddeld inkomen per aangesla
gene. Getracht is de vraagfunctio te be
palen, zoowel voor de 1L provincies als
voor 19 stoden (met 50.003 inwoners of
meer), waarbij de tweede methode betere
resultaten bleek te geven -dan de eerste!
'Op deze wijze werd voor elk der jaren
19291934 een plaatsrecks gevonden. Uit
de combinatie van deze plaatsreeksen is
tenslollo de elasticiteit bepaald op 1,45
voor den prijs cn 1,12 voor-het inkomen,
m'.a.w. bij gelijkblijven dér "'Andere groot
heden, die het verbruik,beïnvloeden, cor
respondeert met. een prijsverlaging ,van
IC pCt. van het inkomen, van 10 pCt.
een toeneming van.het verbruik.van 11,2
pCI. f l'tit
De heer J. Asseher overleden.
In den afgeloopen nacht is le DeauviUa
in den ouderdom van Gó jaar overleden
de heer Joseph Asseher, hoofd dor bekende
diamantfirma I. ,T. Asseher, le Amsterdam.
De lieer Asseher, die te Parijs geves-
ligd was, was een zeer vooraanstaande
figuur in do Fransche hoofdstad. Hij was
o.TO. voorzitter van de Nederlandsche Ka
mer van Koophandel aldaar.
Gemengd Nieuws
Wanhoopsdaad van een vader
Ziju drie dochtertjes ver
moord.
Te New Vork heefteen Russisch.schoen
maker, Horbatsjefski, met een revolver zijn
drie dochtertjes, resp. negen, zeven en vijf
jaar oud, doodgeschoten. Na liet volvoeren
van zijn daad is hij zich bij de politic
gaan aanmelden met dc woorden, dat hij
liever zijn kinderen aan den dood wilde
govdn, dan dezen in handen te laten val
len van den „kindermoordenaar van Brook
lyn", die reeds verscheidene misdaden op
zijn geweten heeft.
Horbatsjefski is thans in observatie ge
nomen cn zal waarschijnlijk in een krank
zinnigengesticht worden ondergebracht, lu-
lusschcn heeft de poli(ic den 55-jarigen Si
mon Elmpre gearresteerd, van wión men
gelooft, dat hij de „kindermoordenaar' van
Brooklyn" is.
Het hart huiten het lichaam
Merkwaardig geval vaii een pas
geborene te Riga-
De dokters te Riga.slaan verbaasd over
liet merkwaardig geval van -een pasgebore
ne/wiens hart .zich buiten liet lichaam
bevimll.
ilet kind werd veertien dagen geleden
geboren in een zieken inrichting. Zijn lmrt
ligt onbeschermd builen de ribben -cii is
slechts bedekt door de iniid. Men kan
het duidelijk zijn samenlrekkende bewe
gingen zien maken cn hel Ijijna in do
hand némen.' Aanvankelijk vreesde men,
dal hel kind niet lang meer zou leven,
doch desondanks ontwikkelt het zicli nor
maal. Alen neemt thans allo voorzorgen
om het liart is thans een bescherm oudé
kast van aluminium aangebracht. De dok
ters hebben vaslgesleJd, dat deze abnor
maliteit te wijten is aan de onrègelmaligë
ontwikkeling 'van dc ribben, die zeer kort
zijn en niet tot aan hel borstbeen reiken.
Indien liet hart' zich even normaal blijft
ontwikkelen'als liet lichaam van hot kind,
dan zou er geen reden zijn om aan lo
nemen, dat hel kind niet in liet leven
kan worden gehouden. Hel zal echter nooit
in slaat zijn tot eenigon licliaïnc-lijken ar
beid. - - a'
Kranten lezen.
19 Augustus. Als man-van-de.
krant niag je de waarheid zeggen, zonder
dat do chefredacteur daar boos om is.
Dat is -een prettige positie, want de waar
heid zeggen is prettig en een hooz-o chef
redacteur is erg onprettig. Daarom mag
ik met een gerust gemoed dezo waarheid
zeggen; liet lezen van de krant is oeia
onnuttige bezigheid. 1
Vroeger wist ik dat zoo niet. Maar ik
bcai pas teruggekeerd van ©en vacanlic.
Drie weken. 11 n in drie weken geen krant
gezien. Anders ren ik altijd naar de bus,
wanneer de krant er'in ploft. En dan
verschans ik nïij in mijn kamer om 'r uit
te spoil-oil. Ik. vond dat 's menschen
plicht als inlellectueel-zijnde, mede-bou
wervan het- lot - van. de .wereld -en.
menscliheid moet je op do hoogte zijn
vond ik. Alle nuances in de binnen- on
huitenlandsciio poiiliek moest je op do
voet volgen, kennen, proeven, begrijpen
vona ik. Kranten-lezen ging voor al
het andere, desnoods 's een dag niet eten
dan niet de kraait lezen -vond ik.
En nu vind ik het heelemaal anders."
Want nu de wereld drie wek-em lang
heeft doorgedraaid .zonder dat ik mij in
dien trjd met haar bemoeid heb zond-er
dat ik één oogenblik mij in óén enkele
courant verdiept heb, is er- heelemaal
niets veranderd.
Drie weken gcled-cin was de- internatio
nale toestand' er slecht aan toe on nu is zij
er nog slecht aan toe. En naar ik verno
men heb is er ontzettend' veel over ge
praat en hebben alle kranten van1 alio
landen lum belangwekkende c ommen-
la ren daarop geleverd en zijn or allerlei
gunstige, ongiuislige, gunstige, ongunstige
wendingen geweest en onderhandelingen
en briefwisselingen, -maar liet resultaat
van die drie weken nervositeit isalles' is
nog precies zoo als drie wéken geleden. -.
De. verdeeling van Palestina, do bur
geroorlog in Spanje, liet Cliineescli-Japaii-'
selio geharrewar, de zuivering in Rus
land, dc Jamboree 't is allemaal precies
liet zelfde gebleven: Palestina is nog -niet
verdeeld, Madrid is nog niet in handen
van Franco, China is nog geen Japansche
provincie, Slalin 'zit nog iri liet Krcml
pii do Jamboree is in Vogelenzang geweest.-
En locli zijn er in die drie weken over
de hoe-Ie wereld 1.5,96.384.226 conrimton'
uilgckomen, samen bcvattelnle: .-
355.679,888.216.329 kolommen druks...
En mi moet u zelf maar do condusio
Irckkcn. Ik mag en lean dat wel aau ;uw
inzicht cn intellect- overlatein. 11; hoef dat
'niet zelf te doen. Bovendien heb ik daar
geen lijd voor. Want ik ga vanavond naar
dc bioscoop. En voor dien lijd moot ik do
krant nog lezen.
Ik. weet niet; wat dat;is„ maar wanneer
:ik' naar de bioscoop ga en ik Iieb mijn
„Schiedammer" nog niét gelezen, dan is-
hét nel of'ik iols mis.- 'U leunt dat
onyohlnhc' gevoel naluiirlijk ook, niet-
waar?'-
Vechtersbaas aangehouden.
'De--politic ,van liet bureau.AVarmoeS::
straat te Amsterdam, .heeft in den afgeloo
pen nacht'in 'de Raadhiiisslraat oen ió-j.i-
rigen expcditiekn-ccht «uiiigéliouden, die gié;
icravond .'tijdens' een vechtpartij in do Pa-
loisstraat' een 'lO-jar.'gen chauf.'e.ir mofceh'
mes had gestoken.
...De cliaiiffcur werd- in zijn buik é:i
achier-zijri! linkeroorgeruakj.' Gelukkig ble
ken deze wonden niet levensgevaarlijk.
Dom Ctrciiut vuracliijnt ilagclijka, mot uit-
jomloriug van Zon- cn i'ècildagcn.
1'rijB per kwartaal f2,franco per pont
f2.50. Prijs por Wfctfk. 15 ets. Ai'rod-
ilcrlyke ntimmora -i ets. Abonnonionten
worden dagolps aangouomen. K
Advortonticn voor bet eerstvolgend nam-
mor mootou vóór 'olf uur aan het Duress
bezorgd zyn, 'a Zotordags vóór uur.
Ken bepaalde plaats van edvortentiën
wordt niot gewaarborgd.
Ma 01RQ7 Prijs der Axtvcrtcnliëo: van 1—Óregels J l-55$;
I1U. fciüvl Jedore regel metrf 0.30; in bet Zaterdagnummer
15 regels f 1.80, iedere reeel meer f0.35.-—
Reclames f0.75 per regel. Incas8okosten5ct8.|
poatkwltanUes 15 ctó. Tarieven van adverlentiën
by abonnement zijn aan bet Bureau verkrijgbaar,
/Dagelijks worden tegon vooruitbetaling Kleina
Advertentiën opgenomen f0.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meel
6 cent tot een maximum van 80 woorden.
's WoensdagsKleine Ad verten tiën tot 25 woor
den f0.25, mlt3 vóór Dinsdagavond 6 uur aan bel
-Bureau bezorgd.
*s Zaterdags: Kleine Advertcntiën flOO, indien
niet vóór Vrydagavond 6 uur berorgd.
i 4 a