NIEUWE
1 SEPTEMBER
Adverteert;
HET KANKERVRAAGSTUK
Advertehtiën
SGHI ED AM SC H E
COÜRANT
KLEINE ADVERTENTIEN.
Een (luidelijItè
PRIJS SLECHTS f 0.60
FONT
-Sr
De oorzaak van het woekerproces onbekend.
Beteekenis der erfelijkheid. Nog veel arbeid
voor de geleerden.
Beginnende kanker is te
genezen!
Gemengd Nieuws
Singel .72 - Tel. 68847
Schiedam
V'
„sonnetje
voor vele
it je" J
3 wintei's j)
mm
v Li
Yiet
WET IDEAAL VAN DEN WIELRIJDER
IN DE
(Op carton geplakt) f 1
Verkrijgb.: bij den Boekhandel of bij den Uitgever H.A.M. Roelants
Lange Haven, hoek Korte Haven - Telefoon 69300 (3 lijnen)
Ia den ycxrigeax briciT) iiobbca we bosclxre-
Teu boo elk kwaadaardig gezwel als oen
plaatselijk celproces begint cn zich pas
Sla verloop vaxx.tijd' verder door hot lichaam
.verbreidt. Do -vraag welko. ons nu aller-
eerst moet* bezighouden is deze, welko
oorzaak of oorzaken voor dit merkwaar
dige wookeringsprocos aansprakelijk zijn
to 'stellen. Voer 1900 taslto men hierom
trent volkomen in het duister.
Aleeniugen iu de oudheid.
Kippckratcs (do Ge uit oon bekend ge
slacht d'or Asclepidon, 4G0375 voor Chr.)
poerde tien haam „karkinonia" iin ein zocht
de oorzaak ,vooral in slechte galwerking.
De inéening van Claudius Galonus (13i
203 na Clir.) leerde dogmatisch, dat
kanker ontstond door de zwax-to gal,;welke
.van de milt afkomstig zijn. Feitelijk bleef
dteae opvatting totin. de lSe eeuw stand
houdénl" Melancholie zou het ontstaaln be
vorderen. Paracelsus- (1-1931541) was de
eerste, die aan tie leer van Galcnus ging
tornen dn een overmatige hoevoelheidi
zout in het bloed- aansprakelijk stelde voor
het 'ontstaan van kanker. Rrné Descarto
(1590—1G50) stelde do samenstelling van
hot pas ontdekte lymphevocht aansprake
lijk voor het optreden van kanker. Nadat
öx de 19e eeuw de cel was ontdekt met
behulp 'f van der microscoop krdeg kanker:
studio het karakter van celstudie en is
do vraag waarde oorzaak ran kwaard-
aardige gezwollen terug te brengen tot
déze vraag: „Welke zijn do invloeden, die
normaal weefsel iri kankerweefsel kunnen
doen overgaan?" i-
Jlet spreekt van zelf, dat in de tweede
helft van de vorige eeuw de ontdekking
vah een groot aantal bacteriën als ziekte-
ciórzaken ook de hoop deed verlevendigen,
dat voor kanker .eveneens oen ziektekiem
zóu kunnen worden vastgesteld'. Er werd
en wordt nog steeds ijverig naar gezocht,
maar tot nu toe zonder succes.
Nieuwe wegeu.
Nieuwe' wegen zijn na 1900 ingeslagen
met behulp van het proefondervindelijk
kankeronderzoek, Jensen Bashford en an
deren vonden n.l. een overentbaxen kanker
bij muizen en konden daardoor veel leercin
tèn opzichte van eén aaintal vraagstukken
betreffende den kanker zonder dat dit ech
ter'het inzicht in do oorzaak vee] verder
heeft gebracht.
Een geheel nieuwe weg werd: aange
geven door Fibigor uit Kopenhagen, die
ih 1933 publiceerde, dat bij ratten door
een bepaalden worm maagkanker kola wor
den veroorzaakt. Daardoor liet Fibiger rat
ten voeden met kakkerlakken, die met lar
ven van den spiroptera meopjasticum (zoo
heette de worm) besmet waren. Koe waar
devol en interessant deze mededeel ing ook
het ware volkomen onjuist hieruit een
algeméénto conclusie te trekken voor het
ontstaan van alle kaïnkervormeax. Omstreeks
1915 kwam uit Japan een nieuw geluid'.
ïYahxagiwa, en Ichikawa konden kanker bij
muizen en konijnen verwekken door de
huid' van deze dieren langoren tijd met
korte tussche.npoozen met teer. tebestrij
ken. Velen, ook rn. oitxs land'Kvi? Déèlmaix
e.a.hebben zich op het onderzoek van
dezen teerkankor met ijver cn betrekkelijk
succes toegelegd'. Behalve toor, "karj. ook
van. anali'ne, paraffine en arsenicum zulk
een kankervenvckkendeiix invloed1uitgaan.
Maar ook langjarige inwerking van hitte,
van Röntgenstralen cn andere schadelijke
prikkels kunnen oorzaken voor kanker zijn.
Dit des wijst or op, dat chemisch' biolo
gische factoren (chronische prikkel?), voor
een aantal kankers van groote? lóétèokeixis
kunnen zijn. V j :i
Do paraiitairo mogelijkheid' wérd' editor
niet losgelaten. Dï Engclschmain Gye meen
de in 1925 b.v. den kankorparasiét déiti-
nief te hebben gevonden, Keel de,wereld
hief een juichtoon aan. Relaas te-bbci:x
latere onderzoekingen aalngctooüïd, 'dat - zijn'
.mcdedeélingen.'voor geexx önkeie blyvon.de
conclnsie vatbaar*, waren. F
Telkens weer' duikt oon nieuwe karxker-
bacil op en telkens weer blijkt zulk een
mcdedéeling voorbarig en onjuist, to. zijnj
'Kef-is dan ook. voorloopig volkomenon
geoorloofd'aan. zulk een vermeende véaclst
meteen een belifindeliingsmogelijkbeid; vast
te knoppen, die bolero resultaten bëlooft
dan do thans beslaande. Dit geldt nxetname
nu pas; weervoor. do kanktorkiém ,'rah
Voir Brehihér; v.V-"?x-'
Een derde richting, waarin hot kalnkcr-
vxaagstuk zich voortbeweegt is dé? betee
kenis van. de erfelijkheid'. Kier is' buiten
gewone voorzichtigheid' geboden. Een Ariio-
rikaansche, Maud- Slye heeft proefonder
vindelijk aangetoond dat een zekere 'aainleg
voor kanker bij bepaalde mui ziens tam nxen
zich in opeenvolgende geslachten volko
men gedraagt naar do erfelijklicidsvettcr.
volgens Mendel. De mogelijkheid, dat de
erfelijkheid' derhalve mede een rol speelt
bij het optreden van kanker, wordt hier
door vergroot.
Ook schijnt wel aangenomen te mogen
worden, dat inderdaad in bepaalde families
en geslachten de kankersterfte hooger is,
in andere geslachten b.v. hart- envaat-
lijden abnormaal sterk op den voorgrond
treedt. In Amsterdam in het .Anionic. van
Leeuwenhoekhuis worden de verschillende
wetenschappelijke kanten van liet kanker-
vraagstuk niet groote nauwgezetheid be
studeerd. Ook daar komt men,naar liet
niij' wil voorkomen, tot bepaalde positieve
conclusies teil opzichte van de beteekenis
van. de erfelijkheid.
Ten. slotte moet de beteekenis worden
nagegaan van de constitutie, d.i. dus van
het gestel. Stofwisselingsonderzoekingeix
van Warburg; aantoonbaarheid van ver
andering in de samenstelling der lichaams
vochten (verricht door Fischer—Wasels) en
andere experimenten werken in deze rich
ting. Verandering van. de samenstelling van
het bloed bij kankerlijders hebben tot het
doen van reacti-es geleid, welko tot doel
hebben een persoon als kainkcrlijder te
herkennen, (nog vóórdat op andere wijze
deze diagnose was vast te stellen. Een be
hoorlijk betrouwbare methode, met prak
tisch nut voer do menscliheid' is tor nog
niet uit ontstaan.
De positieve oogst niet groot.
Uit deze onvolledige opsomming zxoh
wij dat in "de laatste jaren liet ontslaan
van kanker langs verschillende wegen wordt
bestudeerd-.' De gedachte wint veld, dat
verschillende factoren, samen of afzonder
lijk, voor het ontstaan van kalukor, aan
sprakelijk gesteld' kunnen worden-. Do po
sitieve oogst vaxx- den arbeid vtvn vele emi
nente., geleerden uit. alle - declen; van de
wereld .is nog^ ixic.t|^9t;:.:Maar toch mag
ook" op' dit. - ^c|b.iedi^^s(Xtokt-''-xiiiet o'ncliéi?
schatlen. i'-è j
Herhaalde imVerking b.v. vaxx bepaalde'
schadelijke.prikkels doet voor bepaalde or
ganen liet kanke.rgevaar zeker ioememein.
Wanneer men-dezerpvikkels leent, zijn ze
te, vermijden-.én ikaMhioir dus zelfs voor
behoedend' óptredei^IIet: is xi-ot ondrink
baar, dat b?v';;voor Fjét optreden vaivmaag-
kanker t clenfotlernfii,- .voedingswijze niede
aansprakelijk is.: t..';
Enkele tipjes van den sluier van geheim-
zimx:oheid, -.- wclkè jnog over liet ('ontslaan
van 'kanker., bestaat,zijn'opgelicht. Er. zul
len nogvele-'j'arèn wan"zwaim atbeicLvjüx-
vele; geleerden voorbijgaan ..voor,': dat 'men
do oorzaak;, of oorzaken van. kanker völ-
ledig kent" ?eh? weet- to beheerschcn. Tot
zoolang lean dé behandeling dus ook niet
zuiver ariti;-oorzakelijk'zijn. Dat moge te
betreuren 'zijn,-Hét/: geeft echter niet liet
recht ;riu'maar? bij d'o pakken neer to zit
ten. Het" dxvingt^ns in do-'praktijk to be-'
handeléix (niét iiffle.-beschikbare; mógelijk
heden.' Deze. zijtx:' 1? opératie,'.2. Röntgm-,
-sjraién', ;3; r^diijnx cn ^v' ciiémische. midde-
lciu w y'
'--VS'yk In liet begiii is kaulccr to stuiten.'
Hierbij kómt? nu: dé gróote .bet-eekenis
ïiaiar voren' vamyde cintwikkeling - van hét
k'axikerprópes. Het begüxt immers als eén
plaatselijke haard van bescheiden'om
vang "Eri'ariügr-öï statistiek leeren- dat ver
wijdering van -ean begjriinend kankerproces
in een behoorlijk percentago tot blijvende
genezing voert, al kan de behandelende
geneesheer hier,'.evenmin als in welk ziek
teproces dan ook, geen honderd procent
zekerheid- bij voorbaat beloven.
Ondanks déze groote mogelijkheid van
blijvende genezing van een beginnend
kankerproces, is/do sterfte aan kanker zeer
groot cn toegeriQmen. Telkens weer komt
oen groot deel dér patiënten met een pro
ces, dat roods té uitgebreid is om behan
deld' te Wórden ('met een redelijk groote
kans op blijvende genezing. Dit ligt vaak
aan de zorgeloosheid der monschen, soms
aan zorgeloosheid van artsen, vaak aan
vaV :o beloften'"'van ónvieralntwoordelijkc
kwakzalvers en heel vaak aan hét betreu
renswaardige feit, dat ecu deel der kanker-
processen pas Wachten gaat govern bij een
reedste ver voortgeschreden uitgebreid
heid1. -1
Van kanker van' cle horst zoowel, ais van
de baarmoeder kan b.v. met voldoende
stelligheid 'gezegd; worden dat een begin
nende kan kerb aard hierin met de beschik
bare behandelingsmogelijkheden van den
tegenwoordige» tijd eau blijvende genezing
te' verkrijgen is in ongeveer "iD pCt. der
gevallen. Kebons loert de ervaring voort-
durona' weder dat het genezLngspercentage
dor lijdcresstoti, die voor deze kwalen in
het ziekenhuis terbehandeling zijn geko
men veel kleiner is, omdat het aantal vrou
wen dat vreeg genoeg is verschenen, be
droevend klein is. Zorgeloosheid cn mis
schien' vaak' ook "innerlijke a'ngst voor een
gevreesde werkelijkheid .deen hier m
al to vaak een nuttigen tijd voorbij- la tea
gaan. IIoo langergewacht, hoe slechter
risico en lioe kleiner genezi'ngskains. Groo
te verbetering in' d'o gehezi'ngslca'ns is dus
al lo bereiken- door st-ceds weer er op
te wijzen, dat tolko afwijking in dein ge
zondheidstoestand abnormaal is on onder-
zook cn behandeling veroischt. Stöeds
weex- moet er op gowezen worden, dat het
een fatale nvoreehlscho struisvogolpoliliek
•is, met klachten en kwalen onbehandeld
rond to blijven loopen.
Sommigen verwachten heil van coinsul-
latiebureaux voor kanker. Ilc acht het nut
hiervan niet groot. Want de patiënt, die
uit angst of onachtzaamheid' wegblijft van
het spreekuur van zijn huisarts, zal nu
'niet ineens wel naar' zulk een bureau
gaan. Maar wel moet hot publiek geregeld
liooren, dat beginnende kankervéelab te
genezen is én dat' de oudere mcinsch geen
enkele klacht mag vtonv-aarlooaen, maar
onnxiddclljjk medisch advies behoort in te
winnen. Bclctr tienmaal overbodig aanklop
pen cn getroost weer heengaan dan oen-
maal een maand' te laat.
Wel blijft dan hot bezwaar bestaan, dal
voor bepaalde vormen in 'bepaalde orga
nen de -eerste Idacht pas laat optreedt. Jjx
dit verband waro te overwegeix of wel
licht verzekeringsmaatschappijen geen nut
tig en voor deze maatschappijen finan
cieel voordeelig werk konden verrich
ten door hun verzekerden van oen zeke
ren leeftijd af geuogeld' voor rekening dozer
instelling to doen onderzoeken?
In een dorden en laatstcin brief over hel
kankervraagstuk zullen wij- ten slotte nog
enkele andere punten vain hét kankervraag
stuk bespreken.- en speciaal het - sociaal
verschijnsel van de .kankertoöixamo ixader
.beschouwen. -
- a P. N-N..,
I werd geplaatst in ons blad vaxx
)Dinsdag 20 Juli. y-y-ï' étepvj.-b-ié'-''
Weefsels, die men draagt.
Door de eeuwen heen lieeft de mcnsclx
voor zijn kleeding weefsels gebruikt, waar
voor het planton- of dierenrijk liet ruwe
materiaal verschafte. De meest primitieve
holbewoners kleeucn zich met smakeloos
gevormde dierenhuiden, welko afkomstig
waren van de huid, die zij van de jacht
medebrachten.
Langzaam bego-n de akkerbouw 'zich
te ontwikkelen en won men meer vlas,
terwijl de herders de wol der scliapc-n
ais een. uitstekend ruw materiaal leerden
waardeoren. Katoen kreeg men uit do
landen, waar de katoenboom groeide, -ter
wijl China reeds in do grijze oudheid' zijde
naar Europa verzond.
De gansche ontwikkeling van do tex
tielindustrie was gebaseerd op wol, Innen,
zijde én katoen, zuiver dierlijke en plant
aardige producten.
Aangezien men voldoende voorraad had
om in de behoeften der menschen te
voorzien, ontbrak de prikkel om naar an
dere, wellicht hetero grondstoffen te zoe
ken. De aarde was groot genoeg om het
ruwe materiaal te verschaffen, waardoor
in do behoeften voorzien ken worden.
Men spon en weefde in matig tempo cn
de aan huis geweven "stoffen werden met
de hand lot kleèdingstukken verwerkt. Aan
gezien de mode destijds nog niet zoo'n
grillige persoonlijkheid was, werden ver
anderingen slechts met een slakkongan-
getje aangebracht.
Hef. aantal, -monschen .begóax (oe to ne
meneii 'de éïschen wijzigden zich in lioogéi
miile, De wetehscliap kwam op steeds hoé.
ger poiij terwijl' do,.zucht; tot uitvinden'
van nieuwe niogelijkheden grooler werd en;
iheer dan ooit streefde men.ér naar de
lovonsvormcax to verhetoren/ -
ITooko, oen Engelschc en Ilêamiu', oen'
Fransche geleerde hielden zich reeds meer
dan twee-eeuwen geleden bezig mol een'
onderzoek .pin- langs scheikundigen wc<r
ruwe producten samen te stellen, die go.
sponUen lot weefsels verwerkt zouden kun-
ncn worden. Meer dan experimenten 'kom;
men liet echter niet noemen, omdat d«
drang der noodzakelijkheid' zich-eerst dood!
gevoelen hijde' 'ingebruikneming 'der mar
chines. I i I
Do niccluuHSchowoefstoelbracht dei
zijdeweverij op ixieuwe grondslagen, menl
produceerde veel meer, de zijd'o word good1-
kooper en de afname grooter.
Machines zijn nu eenmaal onverbiddelijk
ou eischen sloods nieuwe voeding, waar
aan do lovex-ancior vaxx hot rmvo product
do zijderups zich echter weinig ge
legen Hel'liggen. Wanneer tengevolge van
slechte weersgesteldheid en ziekte onder
do. rupsen, de voorraad zijd'e verminderde,
bcleékende dit, dat liet werk stop gezet
zou moeten .worden. --
Het oogénblikh.was.diis gekomen, dat de
mcnsch moest trachten evenwicht te bren
gen tusschen de levering en verwerking
der producten 1
In 1845 vond. de Duitsolior Schönhein
en in. 1883 do Engelsclurian Swan hot prin
cipe uit, waardoor de natuurzijde deo-r
een kunstmatig product vervangen zon
kunnon worden. De Fransche Comté de
Chardonnet stelde aan dó hand' der uit-
komst van de prooyen vanhoyengeaxoem-
do gelecrdéh' 'eén xvoefséldraad' samen,
waarmede men de eerste kunstzijde" hoeft
geweven, die op de wereld ten toon steil in g(
van 1889 in Parijs .werd- geëxposeerd.' Na'
eeuwen achteréén op oen viervoudige ba
sis gewerkt te hebben, had men thans een!
vijfde grondstof, die aanvullend zou wer
ken in do behoeften der textielindustrie.
De eerste kimstzijdcnweefselilraad heeft
inmiddels reeds enorme verbeteringen on
dergaan en in Düilschland heeft men o.a:.
de viskoso, dieuit dennenhout wordt go-
wonnen, dat daar; evenals de noodige'
chemicaliën in groétè hoeveelheden voor
handen is.
Do vele kinderziekten, die de kunsUijde
noodzakelijkerwijs moest overwinnen, be
lmoren thans, tot het verleden en de re
sultaten zijn dlloszins bevredigend,. Groole
triomfen heeft kunstzijde o.m. ook óp het
gebied van elegante daméskloeding geoogst.
Kunstzijdo is een oudere zustor van de
celwol, éveneens oen kunstmatig product,
die haar uilvindnig dankt aan oen evcn-
tueele inogclijkheid', dat do dierlijke wol-
niet moer in voldoende mate. voorhanden;
zal zijn; in de toekomst. i
Thans zijn wij ook in ons land oon
groote schrede voorwaarts gegaan en
heeft men een product weten samen te
stellen uit onclerinelk, z.g. melkwol, die
evenals schapewol geschikt is om tot al
lerlei mooie wollen stoffen geweven te
worden. l' I
Kunstwol zal dim ook ongotwijfeild', even
als kunstzijde een voornaam aandeel in
dé wereldmarkt gaan innomen, te meer
nog, daar hét een. product van superiouze
kwaliteit blijkt to zijn,, dat ongetwijfeld
vele mogelijkheden zaJ bieden.
De Heer en Mevrouw
JONKERS—Klamer
geven met blijdschap kennis van de
geboorte van hun Dochter
V JOHANNA CHRISTINA
ELISABETH.
22 Augustus 1937.
Tijdelijk adres: Wormerveer.
Zaanweg 3.
De Heer en Mevrouw
S. HIJMAN—Stibbe
zeggen vriendelijk dank voor de vele
en zeer hartelijke bewijzen van belang
stelling op 16 dezer ontvangen.
Schiedam, Augustus 1937.
Tuinlaan 108.
CORUESP. STEfiOTïPIST(E)
PART. SECRETARESSE
STENO-TYPIST(E)
NED. ILVND. CORRESP.
FRANSCIIDUITSCH—
ENGELSCH
DOEKHOUDEN
(c.a.)
STENOGRAFIE
BlACIHNE-
SCHRIJVEN
Inschr. dagel.
Prosp. en in!, gratis
ENGELSCH
P&lQSU
Dit is een fraaiehaardkachel
en vulhaard, die zijn plicht
kent -en niét 'duur is. ideale
.warmte-uitstraling ook. bij
'gébruik van kleine goedkobpe
anthraciet, die tot poeder-asch
verbrandt, of parelcokes.
Onafbrandbare lak en achter
de mica-ruiten een gezellig
vlammenspel, dat 's-winters
zoo knus aandoet.
Prijs als haardkachel f 87.5°
Prijs als vulhaard. .196.-
Capaciteit 225 M'.
Dit is slechts een voorbeeld
uit onze kerncollectie van meer
dan 70 verschillende modellen
haardkachels, in prijzen voor
elke beurs. -
HAARDEN - KAC.1ELS - FORNUIZEN
NIEUWE MARKT 19, ROTTERDAM
ROTTGRD. DIJK 247, SCHIEDAM
HET JUWEEL DER
VRIJWIELREMNAVEH
t/m. 15 woorden 50 cent, t/m. 25 woorden75 cent,
elk woord meer 5 cent tot maximum 30 woorden.
In de Zaterdagsche editie f 1.—,tehzij dio Vrijdags reeds aan 't Bureau zijn bezorgd.
Mevr. HOEK, L. Haven
21. vraagt tegen 1 Sept.
een
DIENSTBODE
voor dag en nacht. Kun
nende koken en netjes
werken. Niet onder, de
20 jaar.
Gevraagd een nette, vol
wassen
DAGDIENSTBODE
(P.G.), in staat de huis
houding (geen winkel) ge
heel op zich te nemen.
Brieven onder lett. J.M.
aanhet Bureau van dit
Blad, Lange Haven .141.
ADVERTENTIEN
in deze rubriek hebben
beslist succes! -
ZOEKT U PLAATSING
als'Huishoudster, Winkel
juffrouw, Modiste, Naai
ster, enz.? Plaatst een
annonce in dit blad.
TE KOOP GEVRAAGD
2 of 4 vrije beneden- en
bovenhuizen in'nette straat.
Volledige aanbiedingen
D. KRUIDENIER, Boer-
havelaan „38b, Schiedam.
BANKETBAKKERIJ.
Een nette Jongenge
vraagd, 16 a 17 jaar., liefst
eenigszins met het vak
bekend.
Brieven onder lett. J. K.
aan het Bureau van dit
Blad, Lange Haven 141.
'y v 4.',. 7
van Schiedam, in 1936 geteekend door den Dienst
van Gemeentewerken, op een schaal 1:10.000 en in
3 kleuren'"gedrukt, behoort eigenlijk tot de uitrusting
van elke onderneming en'van aile Vereeniglngen
hier ter stede gevestigd.
