De manoeuvres zijn begonnen
3
Vele problemen'
Gemengd Nieuws
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
J-n11 r
4
De Achterhoek in oorlog! Regen en koude
hebben geen invioèd op de mentaliteit van
den soldaat
- (Van onzen'A redacteur,)
Wehl, 16 Sept. „En we moge
nog blij zijn, dat wo niet in Sjanghai
bonne," zegt een druipnatte huzaar,
dte van een kleine gevcehtspauzc dank
baar "gebruik maakt om zijn brood-
lasdh een aanzienlijke gewiohtsvonnm-
deiing te, doen ondergaan.
llij redde met deze woorden en
velen van zijn kameraden ongetwijfeld
ook zijn mentaliteit in deze zware;
vermoeiende dagen.
liet is goon pretje om voor een dag
ol zeven op manoeuvres te moeten gaan
in een jaargetijde, waarin men niet veel
goeds te verwachten heeft wat het weer
betreft, zooals do Bilt ditmaal somber
voorspelde. Het goot van den regen op
dezen eersten officiioelen manoeuvre dag
van de Lichte Brigade en reeds vele on-
dcrdcelon hadden op de voorafgaande on
oificiéelo dagën, bij het optrekken naar
het gevechtsterrein, ruimschoots genoten
van Pluvius' gaven.
liet was de goede Nederlandscihe eigen
schap om onder moeilijke omstandigheden
le donken „hot-kon-nog-erger", waardoor
do meeste soldaten al door de rogenmoei-
Irjkhcdëa-hoen .waren. Anderzijds icon men
ook eonstateeren, dat do regen door hen
heenwas..
Maar, uitgesproken fleurig was de stem
ming m de Achtcrhoeksche plaatsjes ea
plaatsen, waar oen groot deel van het
sehijnoorlogstooneel zich afspeelde Vlag
gen woeien van torons en huizen en waar
lijk niet alleen ter gelegenheid van de
komst* van de Koningin en don Prins, Men
verheugde zich over het feit, dat „het
leger weer een tijdje in het Achterhoek
sdho land was. Overal was de bevolking
uitgeloópen om de troepen te zien voor
bijtrekken. Op het land werd het werk
gestaakt als de huzaren voorbij galoppeer
den of de pantserauto's vau de artillerie
langs rolden. En zelfs waagden "Ach terhoek-
sohe schoonen zich op do plek waar mi
trailleurs nijdig ratelden en infanteristen
door bosch en over akkers kropen om
den vijand te verjagen.
Maar dat waien misschien manoeuvres
oor de avondmanoeuvres. 1
Grooto drukte
Op het kleinste binnenpaadjo .wordt
rr.cn verrast door soldaten te paard, te
voet, per fiets of op zwaar ronkende
motoren
Dat lijkt heel gewoon om op ?oo'n
binnenpad met een motor of fiets te rij
den. Maar thans, waar de regen de we
gen herschapen heeft in klei en mod
derpoelen, is het voor liet mitraiilourpe-
lolon, bestaande uit motorrijders, een
zwaar, een heel zwaar werk geworden,
de hun_ opgedragen taak te volvoeren.
Er is meer dan gewone rijkunst voor.
noodig orn met eeu zwaar bepakte mo-'
tor ecnige kilometers te ïijdeu over
zachte tdeipaadjes ter breedte van
hoogstens 25 c.M. En vele malen ge
beurt het dat de hoogopgeladen, moei
lijk le besturen machine wegglijdt in
do naast het pad gelegen greppel. Zij,
die „vertrouwd" zijn met hot militaire
rijwiel, wiens grootste renomméo is
het keiharde zadel en doortrap, zul
len begrijpen, wat de moeilijkheden
van de berijders waren.
Veel en velerlei zijn de vehikels, die
op het ooilogsletrrein verschijnen. Oer
oude Eysinkmotoran draaien over de we
gen, maar ook de nieuwe Amerikaansche
machines razen over do wcgein, vaardig
bestuurd door zwaar in leer en oliegoed
gestoken ordonnansen. Llang niet alle auto's
waar soldalen in en opgezeten zijn, be
lmoren aan het rijk Verhuizers ou -last-,
wagens zijn gehuurd uit allo stroken vau
het land teneinde te voldoen aan de nu
eenmaal to stellen vervoars'eischetn bij
dergelijke troepenbewegingen. De ietwat
smalende uitlating van een toeschouwer
dat het departement van defensie niet
eens in het bezit is van een voldoende
gebrek van goed inzicht van den man
aan hot licht komen. Het rijk kan tetnj
«enenmale daar niet alleen. voor zorgen,
omdat zulks niet Je dragen lastein 'met
zich möe zou .brengen. Thans is het inog
een voordeeltje voor hen, die hun wa
gen tegen een zeer redelijke prijs wallen
afstaan, terwijl zij tevens do zekerheid
hebben dat 'hun materiaal in vertrouw
de handen is.Menigeen zal zijn wagen
heler hebben terug gekregen dan toon
hij hem afstond.
Ook de motorrijders die in het bezit
zijn van eigen machines mogen deze mede
nomen als zij aan de manoeuvres deel
nemen tegen een vergoeding van f7.50...
per dagt
Met vrije benzine. Van karigheid kan
hier dus niet gesproken worden.
Voedsel en onderdak.
De moeilijkheden, waarmede-de leiding
hiermede te:kampen heeft;-'zijn',welhaast
niet te overzien. Het is geein sinecure om
to zorgen voor eenige duizenden man
schappen ©n paarden. Keukenwagens staan
hor en dér in de dorpen, waar des nachts
ingekwartierd wordt en speciale maatrege
len heeft men getroffen om de voedsel
voorziening zoo goed mogelijk'iln* orde te
brengen. Veevoederketels staan in vracht
auto's opgesteld. Groota hoeveelheden kun
nen hier in verwerkt worden op gemak
kelijke wijze, want onder de ketel be
vindt zich een vernuftige stookplaat, die
goen gevaar oplevert voor de auto. Een
schoorsleenbuis voor afvoer van de rook
en klaar is Kees. Dat laatste moet nog
met danige ïeservtei genomen worden, want
de bereiding van het voedsel is nog (niet
geheel af... Vandaag hebben de troepen
rundvloesch, aardappelen en groente te
verorberen gekregen als avondeten en het
kost tijd om al deze kostelijke zaken apart
te bereiden. Morgen komt ev erwtensoep
en' overmorgen weer wat anders.
En waai' al deza voorraden, die dui
zenden kilo's wegen, over groobe afstan
den vervoerd en op verschillende plaat
sen gedistribueerd moet worden, behoeft
het geen betoog, dat de intendance zware
dagen tegemoet is gegaan.
Slapen d.w.z. ©en gezonde nachtrust,
is voor den soldaat te m an oeu vre) vel de
een puzzlè. Inkwartieren voor de'n nacht
is een zeer betrekkelijk iets. Vannacht
zal de soldaat tenminste voor verrassin
gen komen te staan. Hot gerucht doet
de ronde, dat om twee uur iederelen wear
in de heen en moet komen en het vraag
stuk hoe laat de dagoefening afgeloopen is
is voorshands nog niet opgelost. Da Het-
tenbeuvel is nog niet ingenomen! Zoo
ziet liet >er deze nacht letterlijk en figuur
lijk wel somber uit voor de manschap
pen, maar... alles-"went.
En voor den burger is nog oen aar
dige verrassing bewaard. Hot doet goed
te merken, dat de tollen bij Oidam, die
vrij aardig in aantal zijn, zicli vliegens
vlug openen als de op tolplicht ingestel
de motorrijder nadert en passoerön mag...
zonder te betalen. Schrijver dezes hoopt
echter, dat deze vrijstellingen hem niet
verleend zijn op grond van des tolbewaar-
ders vermoeden van de nadering van leien
militair motorrijder I
Kunst en Wetenschap
De Slalin-lop beklommen.
Zes Sovj et-Russisch© bergbeklimmers
hebben ondter leiding van ervaren alpinis
ten voor hot eerst den li oogsten bergtop
van Sovjet-Rusland' heklommen, den Stalin,
top in Pamir. Deze is 7495 meter hoog.
Boven gekomen, hebben zif aldaar een
aantal wagens deed wel het volkomen j portret van Sialin achtergelaten
Vorstelijke belangstelling voor de legcrmanocnyres in den Achterhoek. - Een detachement motorrijders trekt voorbij aan H.M,
i de Koningin bij het bezoek, dat iZij gisteren aan de oefeningen van de lichte brigade bracht.
De Frobcnius expeditie naar
Jfcderlandsch-Indic.
Het onder leiding van geheimraad Leo
Frobenius staande „Kulturniorphologisohes
Institut"' to Frankfort a.d. Main, heeft plan
nen ontworpen tot het maken, gedurende
de eerstvolgende 25 jaar, van studiereizen
naar Nederlandsch-Indiè, de Australische
eilanden en Australië. De eerste reis naai*
Ïïederlandsdi-Indië is reeds ondernomen..
Bij enkele stammen van het eiland' Ceram
heeft men prachtige legenden gevonden,
welke man, met behulp van tolken, heeft
kunnen vastleggen. Do reis door het berg
achtige eiland' ging vaak met groote moei
lijkheden gepaard. Do expeditie bevindt zich
op het oogenblik in Nieuw-Guinea, in een
woeste streek tusschen d'e gemeenten Fak-
Fnk en Kohas. Ook hier heeft zij, dank zij
do hulp der Nederlandsche autoriteiten,
talrijke moeilijkheden kunnen overwinnen.
Dr Jensen, de leider der expeditie, wordt
tegen einde September te Frankfort terug
verwacht. De andere deelnemers blijven
nog enkele maanden in Nieuw-Guinea on
der leiding van dr. Niggemeyer. De resul
taten van de (onderzoekingen op Ceram
(allerlei voorwerpen, aanteokeningen, foto's,
films en teekemngem) wordendoor dr.
Jensen mee naar Frankfort gebracht
Z.K.H. Prins Bernhard
in gezelschap vau tic
officieren van den gc-
ncralcn staf bij Let be
zoek, dat gisteren door
Hem gebracht werd
aan de manoeuvres,
welke de lichte briga
de in den Achterhoek
houdt.
Pygmeeën onderzoek in West Equatoriaal
Afrika. j t
Di'. Paul Julien, do Ulreclilscbe specia
list op het gebied der dwergvolken, die
tor voortzetting van zijn pygrnoeenonder
zoekingen in West-Equatoriaal Afrika ver
toefde, is Maandag na beomdigdm arbeid
te Utrecht teruggekeeid. liet thans voltooi
de onderzoek voimde do directe voortzet
ting van den door dr. Julien in 1933 aan
gevangen arbeid onder do pygmeecn van
liet Itoeriwoud in Belgisch Congo en die
van de midden-Dzjah rivier, Ln hot grens
gebied van Kameroen en iniddol-Coingo
Het arbeidsgebied van de thans beëin
digde expeditie omvatte Zuid-West Kame
roen. De expeditie, in totaal uit circa 35
zwarten bestaande, reisde te voet. De af
stand, op deze wijze afgelegd, was iets
grooter aan varleden jaar, namelijk c.a.
550 kilometer.
In totaal slaagde do onderzoeker erin
bij moor dan 600 du ergon en bijna 900
negers bloedgroep en bloodfactor-bepalin-
gen te verrichten, waartoe 3000 analyses
noodig waren die alle to velde weiden
uitgevoerd.
Als voorloopig resultaat der bloedstu-
dies blöek, dat do Baolka-dwergen prak
tisch identiek zijn aan de Bakah. Waar
schijnlijk zijïi het Iweie takken van een
groep. Echter volgt uit verschillende, voor
namelijk linguïstische, gegevens dat heide
groepen al in een zoor ver verleden moe
ten gescheiden zijn.
Wat de verdere resultaten van deze
expeditie betreft, kan vermeld worden dat
bij ongeveer 1000 individuen do phenyl-
tlnoureuni-reactie werd bestudeerd, waar
door het eerste onderzoek op dit gebied
in Afrika op Noderlandschem naam werd
gebracht. Eenige duizenden melingen wer
den uitgevoerd terwijl ten behoeve van
een onderzoek van dr Dankmeyer te Hei
den een 2400-tal vingerafdrukken verza
meld werden. Van het dagelijksch leven
der dwergen, hun jaclitgewoonlem cd. werd
eeu uitvoerige film vervaardigd, terwijl in
ruim duizend fotografische opnamen een
uitgebreia'e documentatie, land en volk
betreffende, werd vastgelegd. Vooruiltoo-
pend op de definitieve publicatie van zijn
gegevens stelt dr. Julien zich voor om
in lezingen en filmvoordrachten over do
resultaten van zijn expeditie te berichten.
Het gebalsemde lijk van den overleden (president-bevrijder van Tsjecho-Slowakije Masa-
rijk ligt opgebaard in een der zalen van het kasteel Lany, welke tol rouwkapel is
- - - - ingericht.
Man bekneld geraakt tusschen auto cn
boom?
Gistermiddag is in ©en bocht van den
weg te Scherpenzeel een tractor met aan
hangwagen geslipt. De wagen reed tegen
een voetganger, die bekneld raakte tus
schen do auto en oen boom. De man, uit
Voorthuizen afkomstig, werd zeer ernstig
gewond en is kort na liet ongeluk over
leden.
De sleepboot Ganges
Tc Maassluis teruggekeerd.
Gisteravond om half tien is de sleep
boot „Ganges" van LL Smit en Co. 's in
ternationale sleepdienst, ma oen reis van
209 dagen Le Maassluis teruggekeerd.
De sleepboot is, zooals wij roods meld
den op 20 Februari j l. van Maassluis inaar
Port Dirie in Australië vertrokken en is
op 27 April de sleepreis met hot bescha
digde Engelsche stoomschip „Kmgswood"
begonnen. De tocht ging via Albany, Fliree-
mantle (Ind. Oceaan), de Ghagoseilanden
en do Afnkaansclie kusL maar Aden on
vandaar over de gebruikelijke route naai'
de Tyne in Engeland.
Kapitein Klinge noemde het een bizon-
der zware reis voor de stokers. Do heen
reis, welke 60 dagen duurde, kenmerkt©
zich door buitengewoon zwaar weer. Op
21 April kwam de Ganges te Port Pirio
aan, waar een groote menigte op de kade
aanwezig was om den Nederiandschen zee
sleeper te bewonderen.
Even voor het vertrek op 27 April wer
den vele weddenschappen afgesloten mol
een stand van 7 tot 3, dal de sleep niet
zou overkomen.
D'e „Ganges" ving met een snelheid van
5 tot 6 mijt de 1.2000 nnjl lange sleepreis
aan. Aanvankelijk bad men met -slecht
weer te kampen en vooral bij Kaap
Leeuwin spookte het danig en weid er-
veel van de trossen gevergd, doch onge
vallen didon zich niet voor.
In de Iloodo Zee lreeft de bemanning
slechte dagen beleefd. En kelen werden
door ©en tropischsn ziekte aangetast en
konden dagenlang hun werk niet verrich
ten Zoodoende word extra veel van ban
gceischt, doch men wist zich er goed
doorheen te slaan. Toen een der opva
renden door hevige kiespijn werd ge
kweld, was goede raad duur in vijftig
dagen zou men geen haven binnenloopen
en daarom werd ©ca combmalietang
gebruikt om den kies lo verwijderen.
In do Middellandsob© Zee had de sleep
veel belangstelling van vliegtuigen, di© her
haaldelijk hoven het schip cirkelden, doch
goen last veroorzaakten. Verder ging d©
reis voorspoedig lot aan Spurnhead, waar
men enkele dagen geloden arriveerde. Ilier
moest diio dagen op goed weer worden
gewacht, doch toen men Maandag van
daar vertrok was, de reis spoedig vol
bracht on atriveerde do sleep Dinsdag
ochtend op do Tyne Hier kwam de hoer
Constantino, eigenaar van hot s, s
Kingswood" aan boord, die zijn bewon-
ring uitsprak over de volbrachte zoorois.
Woensdagmiddag vertrok de Ganges van
Shields ear liep gisteravond om acht uui
den Kieuwen Waterweg binnen, om ton
slotte om half tien onder gejuich van een
groot aantal belangstellenden in de haven
van Maassluis aan te komen.
Twee ronselaars aangehouden
Negen personen naar het front
gestuurd.
Do politie te Beverwijk heeft proces ver
haal opgemaakt tegen twee inwoners, we
gens het ronselen van ingezetenen voor
Spanje.
Bekend is dat zij negen personen naar
het front hebben gezonden, van wie er
vier zijn gesneuveld' j j j
Bedorven vleesch. i
In Papendrccht zijn Maandag twee gezin
nen ongesteld' geworden na het eten van
paard on vleesch. Ook in Dordrecht heeft
zich een dergelijk geval voorgedaan. Da
waarnemende directeur van het keurings
dis triot Dordrecht heelt verband gelegd
tusschen de overigens zeer onschuldige!
ziektegevallen en het feit, d'at de drie ge
zinnen vleesch van eenzelfden .Dordtsdhen
paardcmslager hebben betrokken. Eenige
proefstukken uit den voorraad van den
slager worden thans onderzocht. De pa
tiënten zijn in tusschen zoo goed' als her
steld'
Gevel ingestort
Aan den Steiger 1c Botterdam.
Gisterochtend is een gedeelte van don
achtergevel van pand' 87 aan het Hang te
Rotterdam, waarin gevestigd is do kruide
nierszaak van de firma A. Burg en wel ld
pand zich uitstrekt tot naai den Steiger,
over een brood te van ongeveer acht meld:
gescheurd, gobiohen en ingestort. Persqom- j
Jijko ongelukken hebben zich daarbij niet
voorgedaan 1 -
O.'p het oogcmblik dat hot onderstuk
van den geve! het begaf, voor er juist'een -
schip voorbij, dat Wat water over kreeg.
Tjvee zich aan boord' bevindende vrouwen
snelden naar hel achterdek en Mommen
in een roeiboot, maar d'ra zagen zij dat
haar viees volkomen ongegrond' was. Het
schip had niet de minsllo schade opge- -
loopen, i ,i i i
De bomvpalilie heeft etn roc.de vlag
doem plaatsen als te eken, dat'de door
vaart bij deai Steiger tijdelijk gestremd is.
Sneltrein" ParijsMarseille ontspoord.
De sneltrein Parijs—Marseille is bü Beau-
chastel (depart. Ardèche); ontspoord. Per
soonlijke ongelukken hebben zich evenucl
nietvoorgedaan
VRIJDAG 17 September 1937. No. 21602-
Si
bit
A
^cyw^uwsSSSS^SEESSS
i 1** t 1 f
WlV v.jet «fa T A IJ
A
i I
juut
vi
jjI
1 «f.
l