EERSTE BLAD.
Vrijdag 1 October 1937
De vrijwilligers in
Spanje
uper-kwaliteit:
mmêmmmm
90ste Jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53 il.
BUITENLAND
Stap van Grandi bij Eden. Moeilijkheden in de
voorbereidingen van de drie mogendheden conferentie
Ia Italiaanse' kringen te Banden
wordt medegedeeld, dat de Italiaan
sche ambassadeur te Londen, Grandi,
gisteren1 aan minister Eden de rede
nen uiteen belaft gezet, waarom Ita
lië zekere opwerpingen heeft gemaakt
legen liet Franscli-Biitsche voorstel in
zake do besprekingen der drie mo
gendheden over do inmenging in
Spanje.
De ambassadeur herinnerd© Eden or
aan, dat liet terugtrekken van de. vrij
willigere reeds in de niet-mmengingscom
missie was behandeld en zijn regeerimg
zag niet in, waarom deze kwestie in eon
conferentie dor drie mogendheden behan
deld zou moeten worden.
Do drie voornaamste argumenten, wel
ke G-randi naar voren bracht, zijn: De
besprekingen der drie mogendheden zou
den paralel loopen me't de besprekingen
van de niol-inmemgingscommissie, welke
ook reeds de vrijwi 11 igerskwestie behan
delt.
Volgens de opvatting van de regeering
ta Rome kan de vrij wi 11 i gors - k was t te niet
alleen worden opgelost, aangezien de rech
ten van oorlogvoerenden hiermede verbon
den zijn.
Ten slotte is de Ilaliaansehe regeeruig
van meening, dat het terugtrekken van do
vrijwilligers niet ,©en zaak is, ivtelke al
leen Frankiijk, Engeland en Italië aangaat.
Verder verlangt Italië, dat ook Durtsch-
land deelneemt, hetgeen wei blijkt uit de
redevoeringen vain den Duoe en den'
Fuhrer. - -
Naar verder Verluidt "zou Italië er in
toestemmen de kwestie- van do vrijwilli
gers en de toekenning van de rechten
van oorlogvoerenden» gemeenschappelijk te
hespreken, het verlangt evenwel, -dat men
niet zal wachten tot allo vrijwilligers te
rugga trokken zullen zijn, alvorens de- rech
ten van oorlogvoerenden zullen worden
toegekend.
Engeland zal- niet toelaten dat
besprekingen van non-interventie-
vraagstuk op lange baan wordt
geschoven.
"In Bnlsche diplomatieke klingen gelooft
men niet, dat de stap, die de Italiaansche
ambassadeur gisteren bij Eden heeft on
dernomen, een beletsel behoeft te zijn
voor de Britsch-Fransche uitnoodiging tot
driezijdige besprekingen. Man geeft te kan
nen, dat men aan de door Grandi te ber
de gebrachte bezwaren niet de beteekanis
van iaën -weigering wil toekennen en dat
de Fransch-Britsche nota te Rome zal
worden overhandigd, zoodra liet overleg
tusschen Londen en Parijs is geëindigd.
In eik geval is men te Londen steeds min
der geneigd, de bespreking vta het mon-
interv-entiovraagstuk op do lange baan te
laten schuiven of zich te leemen voor
vertragende manoeuvres, van welken kant
zij ook komen.
De Londensche correspondent van de
N R C vestigt er de aandacht op, dat men
in Lngelscho kringen ontkent, dat Grandi
de zaak der vrijwilligers wilde terugbren
gen naar- de niet inmengingscommisste, wier
trage manier van werken zoo langzamer
hand wel beroemd is geworden
Men kan allerlei gissingen doen. Een
zoo'n gissing is, dat Italië inderdaad zijn
bezwaren tegen een driomogendhedencoin-
ferentio heeft kenbaar gemaakt en dat
Londen en Parijs dit ontkennen-en Italië
toch formeel tot de conferentie willen uil-
noodigen om. het„zoodoende lot oen open
lijke uiteenzetting van zijn. bewaren te
dwingen Maar of daar veel mee gewonnen*
zou zijn? - -
Op dezelfde wijze kan men vragen of
deze geheimzinnige ontwikkeling in de
voorbereiding van de drie-niogcnclheden-
conferentie misschien* in- verhand moet
worden gebracht met den inhoud van de
vandaag door een Geneefsche subcommis
sie opgesteld^ resolutie over het Spaan-
sche conflict," wdar men al aanzienlijken
tijd over kibbelt en mu< plotseling over
eenstemming over heeft verkregen. In pa
ragraaf zes van deze resolutie wordt de
hoop uitgesproken-i,,dat/de diplomatieke
actie, die zekere .mogendheden hebben on
dernomen om de .terugtrekking der- vrg-
willigi rs te bevorderen, zal slagen" (Hot-
is duidelijk, dat hiermede op.het Engelsdi-
Fransche initiatief voor eon drie mogend
heden conferentie wordt-gedoeld)-en di
rect daarop vodgl de waarschuwing: Jat
do leden van don bond, tenzij, dit resul
taat in de naaste toekomst zou worden
verwezenlijkt, de opzegging van de niet-
inmengingsovereenkomst onder de oogen
zullen moeten nemen." Is dit een dreiging
met openstelling van de Fmnsch-Spaan-
sche grens aan het adres van Mussolini?
Is het geïnspireerd door het onderhoud
tusschen Grandi en Eden van gisteren?
Niemand kan/het zeggen. Slechts één ding
is zeker. Dat is -dat het optimisme over
Mussolini's plotselinge bekeering, waarte
gen wij al eerder 'hebben gewaarschuwd,
uitermate voorbarig was en dat ex op het
oogenblik achter de schermen weer hard
diplomatiek touw. .getrokken, .wordt.
De strijd in China
Van het strijdlooneel le Sjanghai.
De Chineeschje stellingen hij Sajngliai
worden sedert drie dagen door de Japan-
sche batterijen te land en meer dan twintig
Japansche oorlogsbodems onder vuur ge
nomen, bovendien worden voortdurend, aan
vallen door vliegtuigen gedaan.
Japansche marinetroepeii hebben eon
aanval gedaan op de Patsoebrug bij- het
Noorderstation, doch. deze aanval kandoor
do Cliineezen worden afgeslagen. Ook tus
schen Lioenhang en Lotien werden hevige
gevechten geleverd, waarbij de Japansche
legerleiding tan'k-afdeelingen in het vuur
bracht. Ook hier slaagden de aanvallers
er niet in de verdedigers te verdrijven,
naar verluidt werden twee tanks buiten
gevecht gesteld1.
Japansdie vliegtuigen hestoiökten de ver-
dor achterwaarts gelegen stellingen der
CJuneezen, waarbij naar verluidt te Kasjmg
een Japansch vliegtuig omlaag werd ge
schoten-
De Chineezen vernielen de hotonning in
do Jangtse, blijkbaar met het doel de .Ja
pansche scheepvaart op do rivier te belet
ten. Een* Japansch patrouilleschip heeft een
jonk, welke de helonnmg vernielde, tot
zinken gebracht.
Japansche vliegtuigen zullen blij
ven bombartleercn.
De Japansche woordvoeider te Geneve
heeft gistermiddag verklaaul: „De Japan
sche luchtmacht zal de Cjhineesch© steden
blijven bombardeeren, wanneer dit nood-
zakebjk is".
De Spaansolie kwestie
De ontu crp-rcsolutie door de po
litieke commissie aangenomen.
De inhoud1 van de tfntwerp-resoluü© die
gistermiddag door de politieke commissie
van de Volkenhondsvergadering is aange
nomen als resultaat van de bespreking
der Spaansehe kwestie kan als volgt wor
den samengevat:
De resoltuie herinnert aan de niet-in-
mcngingsoveroenkomst, constateert met
leedwezen, dat deze overeenkomst ernstig
is geschonden en dat de huitenlandsche le-
gerafdeelingen door haar aanwezigheid in
Spanje een inmenging in^ de binnen-
landsclie aangelegenheden van dat land
beteokenen. De resolutie beroept zich op
de door de mogendheden aanvaarde ver
plichting de politieke onschendbaarheid en
do lerritonale onafhankelijkheid van Spanje
te eerbiedigen.
Zij spreekt den wenscli uit dat de onder
handelingen met Rome, waartoe Engeland
en Frankiijk het initiatief hebben genomen,
tot resultaat zullen liebben, dat do overeen
komst van Londen nagekomen zal worden,
ai het bizonder door de verwijdering der
huitenlandsche strijders. Indien de onder
handelingen tot mislukking, gedoemd zou
den zijin zou er voor de deelnemers aan
het niet-iinnengingsacooord aanleiding Ire
st aan, zoo spoedig mogelijk don toestand'
ophieuw le bezien ©n vast- te stellen, dat
het* stelsel van niet-inménging geliquideerd
zou 'zijn? i -
italië
Mussolini te Rome terug
Ifortc rede vau den Duce.)
Om half zeven gisteravond kondigden
kanonschoten, sirenes eiridobgelui.de aan
komst 'aan van den troin/Iwaarmede Mus
solini it© Rome terugkeerde. De bevol
king had den Duce een .grootsche ont
vangst bereid, en bij liet verlaten van liet
station werd lrij stormachtig toegejuicht
door een ontzaglijke mensoliemnenigle. In
een open auto begaf Mussólini, naast wien
Cinno gezeten was, 'zich' naar het Palazzo
Venezia, 'waai zióli opnieuw een groote
menigte verdrong om den Duce"' toe le jui
chen. 'Fan het-* balkon van het Palazzo
Venezia hield Mussolinieen korte toe
spraak, waarin lrij zeide:
Ik heb vanDuiteehland en .van mijn
gesprekken met den'-Fuhrer een diepen
GEMEENTELIJKE
KENNISGEVINGEN.
DIENSTPLICHT
"Ontslag buitengewone* dienstplichtigen
De Burgemeester der Gemeente Schie
dam,
brengt ter openbare kennis, dat op 1
October van dit jaar wegens geeindigden
dienstplicht, uit den dienst' worden ont
slagen -de buitengewone dienstplichtigen,
die dit jaar -10 jaar oud werden of wor
den/
Aan ieder buitengewoon dienstplichtige,
die uit den dienst, is ontslagen, wordt,
tenzij hij als vrijwilliger in dienst is hij
de landmacht, de zeemacht of de over-
zeescheweermacht, een bewijs van ont
slag uitgereikt of toegezonden alleen in
geval hij, blijkens een ter gemeente-secre
tarie van zijn woonplaats mondeling of
schriftelijk gedaan verzoek, op zoodanig
bewijs prijs stelt.
Schiedam, 1 October 1937.
Die Burgemeester voornoemd.
Beëindiging zomertijd
Ter algemeeae kennis wordt gebracht,
dat de zomertijd dit jaar/eindigt m den
nacht van Zaterdag 2 op t Zondag 3 Oc
tober a.s., to 3 uur. -
Op dien tijd zullen/ de gemeentelijke
opertbare uurwerken één uur worden terug
gezet, zoodat zij alsdan weder de tijdrege-
ling van den middelbaren zonnetijd van
Amsterdam zullen aangeven.
De beheerders van der openbare uur
werken in deze gemeente)' worden uitge-
noodigd alsdan eveneens, hun klokken een
uur terug te zetten.
Schiedam, 1 October "1937.
3C 90 50
indruk en onuitwisohbare herinneringen
meegenomen. De Italiaansch—Duitsche
vriendschap, die bezegeld is m de poli
tiek van de as RomeBerlijn, ,is in deze
dagen doorgedrongen in het hart der beide
landen en zal daarin blijven; de doelein
den dezer vriendschap-zijn de nauwe sc/
lidariteit tusschen de beide revoluties, de
wedergeboorte van Europa, en een vrede
tusschen de volken, die dezen naam waar
dig zijn. 1
Duitschlandi
Zware», slag voor de Belijdende kerk.
Ilimmlers decreet, waarhij de theologi
sch©---scholen, waar de.zinderden les kre
gen van h oogt eéi aren der Belijdende berk,
worden ontbonden,! be'eefcent den zwaar-
sten slag, che de Belijdende' kerb ooit is
toegebracht. Het ctecieet belemmert het
geestelijk leven dezer kerk op zeer ern
stige wijze.
Na hel bezoek van Mussolini.
De Italiaansche ambassaderaad te Ber
lijn, graaf Magistrati, heeft in opdracht
van .Mussolini aan Hitler een in zilver
gelijst portret van den Duoe overhandigd,
voorzien van de woorden „Aan den Fuh-
rer en kanselier van hel derde rijk Adolf
HrMer, in hartelijke vriendschap. Musso
lini."
Tijdens zijn verblijf m Duitschland heeft
Mussolini den Fuhrer uitgenoodigd, zijn be
zoek 'te beantwoorden. Ito Nationalsozialis-
tisclie Parteikorrespondenz verneemt, dat
Hitier de uitnood ig. tig heeft aangenomen.
Gemengd Nieuws
De „Endeavour" weer thuis.
Aan den veelbewogen zeiltocht van het
Engelsclie jacht „Endeavour 1" over den
Allantischen Oceaan, is een einde geko
men. Hedenmorgen heeft het vaartuig het
anker laten vallen in de haven van Gos-
port, bij Southampton, waar het door een
juichende" menigte ontvangen werd.
Gosport had een feestelijk aanzien en
was geheel met vlaggen getooid. Muziek
verhoogde do blijde stemming over den
terugkeer van het veiloren gewaande jaoht.
Chauffeur oververmoeid
Auto legen boom gereden. Een
der inzittenden overleden. De be
stuurder in arrest gesteld,
In den nacht op Donderdag omstreeks
drie uur is nabij Quatrebras een ernstig
auto ongeluk gebeurd.
Een auto uit Blerick, reed, door over
vermoeidheid van den chauffeur, met groo
ts vaart tegen een boom.
De in de auto gezeten 40-jarige mej.
Verhaarschot bekwam zeer ernstige ver
wondingen, terwijl de mede-inzittende heer
Joosten aan het hoofd werd gewand.
De beide gewonden zijn naar het rk.
ziekenhuis te Tegelen vervoerd, waar mej.
V. gisteravond om zeven uur is overleden.
De chauffeur, die met den schrik vrij
kwam, is door de politie in arrest gesteld.
Voor niets van Den Haag naar
Antwerpen
Scherpe concurrentie tusschen
toiiringcaronderneniers.
De scherpe concurrentie tusschen tou-
ringcatondernemers doet het publiek soms
profileeren van minimale reistarieven tus
schen groote steden. Wat zich deze week
evenwel in Den Haag heeft afgespeeld,
slaat alle records.
Een touringcar ondernemer heeft name
lijk aangekondigd, dat hij dan passagiers
gratis een retour geeft van Dim Haag
Antwerpen en nog geld toe, om ze maar
bij zijn concurrenten vandaan te houden.
Inmiddels had deze royale aanbieding 'na
tuurlijk een zoodanigen toeloop van zeis
lustige Hagenaars tot gevolg, dat de on
derneming haar bureaux al voor eanigen
tijd heeft moeten sluiten. Mm heeft in de
residentie een d*ietal tournrgearoadeirao-
mingen, de firma Van Zotten en Zephir
op het Spui en Wilma in de Weimar-
straat, die sinds geruimen tijd een dienst
Den HaagAntwerpen onderhouden, wel
ke voor f2.75 den passagiers een retour
verschaft. Sedert korten tijd was een con
current op het Spui verschenen, de firma
Wïelders uit Haarlem. Deze bracht den
rclourprijs tol 12 terug. Pogingen van de
andere reisbureaux dezen prijs op f2 75
te brongen, mislukten De samenwerkende
ondernemers lieten toen een sandwich
man hij den concurrent rondloopen met
de mededeeling? dat bij hen voor f 125
retours Dlm IhtagAntwerpen verkrijgbaar
waren Dit lid de firma Wielders niet op
zich zitten ©n deze verlaagde haar tarief
lot f 1 De drie reisbureaux staken de
hoofden hij elkaar en besloten geen kamp
te geven. Prompt weid het Antwlerpsdie
relourbiljct tot f0 75 teruggebracht. Deze
vervoede concurrentiestrijd, die zich op
het Spui voor de verschillende reisbu
reaux afspeelde, trok van alle zijden pu
bliek, zoo zelfs dat er politie aan le pas
moest komen om do verhitte gemoederen
te bedaren De firma Wielders bleek niet
van plan den laats ten strategrschen zet
van haax concurrenten onbeantwoord te
laten en besloot een troef uit to spelen,
die onmogelijk te overtreffen viel De fir
ma kwam met de verrassende mededeeling.
dat zij den passagiers voor Antwerpen
een gratis retourbiljot aanbood, en dit
met alleen, maar nog geld erbij1 Er ont
stond zulk een volksoploop voor het' reis
bureau van deze firma, dat de politie
ruim baan mocsl maken. Gratis naar A'nt-
w eipen heen en terug met geld er bij,
wordt niet iederen dag aangeboden. Do
tegenpartij Lad evenwel voor ©an nog ver
rassender zet gezorgdzij zorgde dat
twaalf van lraar mannetjes de eersten wa
ren, die van dit royaal aanbod konden
profileeren Zij kregen inderdaad een gra
tis retourbiljet en 2!/» cent
5lO CT.
BLAUW BAND VOL AROMA
WIT BAND EXTRA LICHT
Hei is rypê'Sièr. Tabak f -
Meteen kwam evenwel de mededeeling
vair het reisbureau Wielders, dat de tou
ringcar -volgeboekt was. en- geen nieuw©
liefhebbers voorioopig konden worden aan
genomen. De tientallen andere liefhebbers
zagen do deur gesloten dn de zaak werd
tijdelijk stopgezet. De drie concurrenten
hebben thans den sandwichman tijdelijk
in strategische positie teruggetrokken Ün
afwachting van de verdere maatregelen'
van hun lasligen concurrent. Thans is dej
strijd gestaakt en het publiek wacht in
spanning op nieuwe verrassingen in den
feilen concurrentiestrijd.
Meineed
Gemeente-veld wachter en win
kelier ie Rolde gearresteerd, I
Hel zoo rustige dorp Rolde werd giste
ren opgeschrikt door het gemcht, dat de
gemeente-veldwachter A. E. en de winke
lier A. IL naar Assen waren overgebracht
en door de justitie aldaar in arrest waren
gesteld, als verdacht van meineed, alge-"
legct in een strafzaak, die in 1934 voor
de' rechtbank te Assen was behandeld
tegen den jachtopziener^ G. Huisman, te
Rolde. Deze zaak heeft indertijd heel wat
stof doen opwaaien. De" jachtopziener
stond .toen nl. terecht als verdacht van,
het doodschieten van* ©en/hondje van den
gemeente-architect, H Hammes Dit zou
zich als volgt hebben toegedragen. De
jachtopziener Huisman was met den ge
meente-veldwachter en den winkelier A'.
H op 29 Februari 1934 op konijnenjacht
geweest ïr. de buurt van Rolde
Den volgenden morgen vond men het
hondje van den heer Hommes door ©en
trein overreden op de spoorlijn liggen Het
ineek toen echter, dat het dier een schot
hagel had gekregen.
De jachtopziener werd er toen ,van ver
dacht, dat lnj het dier had doodgeschoten
en vervolgens op de spoorlijn gelegd. In'
de daaruit voortgekomen strafzaak werden
als getuigen gehoord de gemeente veldwaoh!-*
ter en "de winkelier, die bij de jacht
teaenwoordig waren. Zij verklaarden toen
echter, dat zij niets wisten van het dood-'
schieten van den hond.
De jachtopziener werd vrijgesproken.
Thans is er echter, na langdurig onder
zoek, een andere wending in deze affaire'
gekomen.
De jachtopziener Huisman heeft nl be
leend, dat hij het dier wel had doodge
schoten. Ook de gemeente veldwachter ©n
de winkelier zouden daar meer van we
ten, waaruit dan valt af te leiden, dat
zij in de strafzaak tegen Huisman een
valsclie verJdaung zouden hebben afge
legd.
In velband hiermede zijn zoowel de
gemeente-veldwachter als de winkelier A'
11. naar Assen overgebracht en na ver
hoor in arrcsl gesteld.
Aanboord van den
ie,Amsterdam in aan
bouw zijnden ilottielje-
Ieider „Tromp" is gis-
teren ten aanvang gc-
maakt met liet plaatsen
van kanonnen, Drei
gend steken de mon
den van een van Jiet
drietal stuks dubbel
loops-geschut over de
verschansing.
Deze «ml vei schijnt clagclljka, mot uit-
jonilering van Zon- on Feestdagen.
Prya por kwartaal f2,— franco per poat
f2.50, l'rija por we«k: 15 ets. Afzon
derlijke mimmora 4 ofs. Abonnementen
wordon dagelijks aangonomen.
Advertontiui voor hot oorstvolgend num
mer mooton vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd ryn, 's Zatordags vóór t> uur.
Een bepaalde plaats ran advertentien
wordt niet gewaarborgd.
i»
SCHIEE AMSCHE COURANT
Nlï 91 R74. prÖa dor Advertenllën- van 15 regels f 1
IIU, tlüiT iedere regel meer r030; in het Zaterdagnummei
j5 regels f 1.80, Iedere regel meer f 0.35
Reclames f0.73 per regel, ïncassokostenö ets j
gostkwitanties 15 ets. larleven van advertentien
Ij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar,
JDagehjks worden tegen vooruitbetaling kleins
Advertentfën opgenomen k 10.50 t/m. 15 woor
den, f 075 t/m 25 woorden. Elk woord meci
5 cent tot een maximum van 80 woorden»
'a Woensdags: Kleine A d verten tién tot 25 woor
den f025, mits vóir Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
'a Zaterdags: Kleine Adverteatién 14.00,Indien
niet v66r Vrydagavond 6 uur bezorgd.
I
---r-