EERSTE BLAD. gemeente van den heiligen Johannes den Dooper Maandag 27 December 1937 Het Japansche excuus wni 90ste Jaargang. Tg!. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL, 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 53!I. BUITENLAND Heeft in Washington voldoening gewekt. Ameri kaansche retour-nota in vriendelijke termen gesteld. Hel antwoord van; Japan aan de Amorikaanscho regoering inzake het protest naar aanleiding van het Par nay-incident, 'heeft int Wasbingion vol doening gewekt en 'men heeft_ dozen indruk niet onder .^stóeleaof banken gestoken. v- Hen Japanscheantwoófd hevat uiteraard wederom do noo'dige^-'verontschuldigingen. Hoi incident wordt geweten aaii een ver gissing, Do luchtaanval óp de Panav en cfo tunkboolen geschiedde geheel onop zettelijk. Japan zal Amerika in ruime maté schadeloos slellen, Strenge hevelen zij li uitgegeven om zulte incidentenin \dp.toekomstte vermijden. Overal, waar zich vreemde oorlogsschepen bevinden, zal met, de grootste voorzich tigheid te werk gegaan worden. Hei Japansche antwoord op de Ame- rikaansche nota betreffende de Panay heeft, zooals gezegd, een gevoel van ontspan ning gewekt, vooral bij de openbare mee ning. Politieke kringen te Washington wil len mot te veel belang bochten aan de tegenspraak, die beslaat tusschen de be wering van Tokio, volgens welke de aan val op do Panay veroorzaakt zou zijn door eon onwillekeurige vergissing, en 'de rapporten dor vlooLcominissie van onder zoek en den commandant van de Panay. Deze kringen zijn van meening, dat hier geen aanleiding is con twist gaande te houden. Voordat het incident echter geslo ten verklaard zal worden, zal het staats- departement opnieuw volledig en diep gaand de documenten, in liet bizonder de Japansche nota, .l>cstudeeren..u Amerika waarschuwt tegen her-'" hallagen. Do regeering der Vereen igete Slaton hoeft besloten de Japansche veront schuldigingen, in verband met dan on dergang der „Panay" te aanvaarden. Zij waarschuwt echter krachtig tegen herhalingen. Na. aan de incidenten op de Jangtse herinnerd1 tc hebben zegt de nota: „De regeering der Voromigdo Staten heeft met tevredenheid den spoed gadegeslagen, waar mede Japan de nota van 14 December heieft beantwoord; terwijl hot zijn verant woordelijkheid voor liet incident met de Panay" toegaf, uiting gaf aan zijn leed wezen. en schadevergoeding aanbood. De regoering der Vereenigdo Stplenis van meening, dat hol Jdpauscho verslag over do getroffen maalregolon beantwoordt aan don Amorikaanscbem oiscli, uiteengezet in de nola van 14 December. Wat do oor zaken en "de omstandigheden van liet in cident betreft: De Japansche regeering heeft in do nota van 14 December mede- deeling gedaan van de slotsom, waartoo zij gekomen is. In dit opzicht handhaaft de Amorikaanscho regoering dé conclusies van haar onderzoek, waarvan een copio naar Tokio is gezonden. Do regeering der Vereenigdo Stalen spreekt de hoop uit, dat de door Japan geuomon' maatregelen toereikend1 zullen zijn om nieuwe aanvallen of onwettige inmengingen door de Japansche autoritei ten of strijdkrachten legen Amorikaanscho -burgers, belangen en goederen to voor- "komen. Do Amerikaansche .nota, aldus meent men, maakt oen einde aan de Ameri- kaansch-Japansche diplomatieke spanning zonder evenwel het incident te sluiten. Daar de door Japan te Betalen schade vergoeding nog.vastgesteldmoet worden én het hertrouwen der Amerikaansche re geering in do Japansche beloften .beperkt blijft,' zooals uit de' laatste zinsnede van de nota blijkt, zal Washington Jiot Ja pansche optreden in China, met do groot ste aandacht blijven volgen. NiéUemiri' zal de nota bijdragen tot kalmeéring der gemoederen in dè Ver-' .éenigdo Slaton,' althans voor enkele dagen, hotgëen van belang is in verband1 met da' aanstaande vertooning van de film, die het publiek niet alle bizonderhodon van het bombardement dor „Panay" lakend zal maken. Mén is verder van meening, dat do nota beschouwd kan worden als de éérste "stap. op dén weg naar versterking der diplomatieke samenwerking tusschen Amerika én de andere onderteekenaars, van het negenmogondhedenverdrag, zoodat men den gemeenschappelijk standpunt zou kuiii- nön vóórbereiden' voor hét geval Japan; zich aan nieuwe incidenten zou schuldig maken, -v- De strijd in China De Japanncczcu ziju ever do Gele "-Rivier getrokken en i hebben lïangtsjau iugenomen. Uit het Noorden des land s wordt gemeld, dat deJaipansdhe 'strijdkrachten over de Gele. Rivier. Sjantóengzijn binnengetrokken .op weg naair Tsihgtau, waar meer dan dui zend vreemdelingen verblijven. - teie 'oórïógsschêpémj; dér. Amerikaansaho vloot hemden zich in. de Golf van. Kiau- sjau om zoo nood'ig direct de Amerikaan- sdhe onderdanen een driehonderd lal te 'evaoueeren, wanneer te Tsingtaui gevech ten mochten uitbreken. Volgens een med'edecling van den woord voerder van'het Japansche garnizoen te Tientsin moet het binnenrukken der Ja pansche troepen in Sjantoeng beschouwd worden aJs een strafmaatregel wegens de vernieling van Japansche eigendommen. Het .overschrijden der Gele Rivier op en kele mijlen afstands van Tsinam Roe is, naar men gelooft, het Japansche antwoord1 ■ojpi do vemidingen, welke verleden week le Tsingtau zijn aangericht aan Japansche eigendommen die in het geheel een paar honderd miliioen guldens^ schade zouden hebben ,opgeloopen. Er zijn ook drie Britsthe oorlogsbodems1 in de buurt van Tsingtau. Havas meldt uit Sjanghai, dat do Japan sche voorhoede op eersten Kerstdag Hangt- sjau is binnengerukt. Do terugtrekkende Chinees'ohe troepen hebben dé voornaam ste brug over.dé rivier Tsiengtang met dy namiet in de lucht lalen vliegen. bomaanslagen op Russische huizot te Sjanghai. •ri-HcpARussisché-persjwrieau /Tass Vmddt, dat onbekenden Vrijdag te Sjanghai een hom in .de woning van ingenieur Droury, lid1 van de ,,Club van Russische burgers", hebben geworpen, waardoor do ingenieur •gew.oiid word. Op dénzelfden dag is een bom ontploft in het bureau van de „Intoe- rist". De woning van Droury ligt in d'e Frain- sclie, liet bureau dor „Intoerist" in do internationalo nederzelting. Tass verklaart, dat zicli reeds vior van dergelijke inciden ten hebben voorgedaan, sedert de Japan- neezon Sjanghai bobben bezet. Volgens hot Sovjet-agentschap zijn dé aanslagen ge pleegd door witte gardisten, waarschijnlijk aangezet door de Japanneezen. Japansche soldaten dringen schoolgcbomv der Engelscho zending binnen. Gisterochtend zijn te Peiping Japansche soldaten met geweld de woning binnenge drongen van het Chinees cho hoofd der school van d'e Anglicaansclio zonding, waar zij -particuliere papieren in beslag namen. Vervolgens drongen zij, eveneens met ge weld, het schoolgebouw binnen, waar zij ook particuliere papieren in beslag namen. Daaxuia vertrokken zij weer, doch namen het hoofd der school met zicih medo. Deze bevindt zich thans in arrest. Het is niet bekend waarvan hij wordt besohulcligd. De strijd in Spanje De verovering van Teruel, Op eersten Kerstdag, drie dagen na do verovering van Teruel, waren nog slechts drie gehouwen door de rechtsdicn. bezet: het seminarium, In hot Noordwesten, de kazerno dér Guard ia Civil, iets Oostelijker, en do Bank van Spanje in het midden der stad. Eenigo rechtsclien sdioten soms niet ge, wéren .uit huizen, die .onmiddellijk' door re- geeringstipepen hestormd werden. Hot se minarium was nog hel belangrijkste Cen trum van weerstand. Hier bevonden zich 400 manschappen dér Guardia Civil, met vrouwen,- kinderen en., talrijke gevangenen, hetgeen een feilen aanval Bemoeilijkt, ;De> bevelhebbers dér. regceringshoepen liooptén trouwens, dat de belegerden zidli spoedig Zulleii overgeven.: De stad;wordt reeds Weer georganiseerd1 en herkrijgt geleidelijk haar norma:!© -uiterlijk. Totefcon en telegraaflij nen zijn hersléld en men kan thans dorres- pondèercn van Teruel met Baicelona au Valencia. Men gaat verder over tot évacu- alio van dé bewpnérs, dié 'naar het gebied achter het front willen. De fcöhtsclhien heb ben belangrij'k'o voorraden" levensmiddelen ené benzineadlifcorgelatén. Dè xcéhtsche troepen zouden volgens' hé- richten uit Salamanca, 'de slad weer aan vallen en verscheidene strategische putilén in den' omtrek hebben heroverd. Duitschland Beschuldiging van den Paus Gclooïsvcrvmlgiiig. De r.k. kerk doet niet aan polilick. l)e paus heeft Vrijdag scherpe woorden gericht aan het adresvain Duilscliland. Hij zeido. o.a.,,Wij voelen ons gedrongen voor dé gehoede wereld plechtige en nauw- k'eurige woorden te spieken over een feit, cn over een beginsel. liet eerste beslaat inhet vaststellen, dat er in Duitsdhlaind een werkelijke gc. loofsvervolging bestaat,nieltegenslaandé sommigen het tegendéd beweren. Het woord' over hét beginsel beslaat in do .ontkenning van do Ireséliuldiging, wel- klo dloor sommigen tegen, de koik wordt geuit, dat zij zich niet bezig hpudt met den godsdienst, doch met dé politiek".. De Heilige Vader protesteert krachtig té gen deze beschuldiging; hij bevestigt, dat de actio van de keak geen politieke actie is, d'at zij niets .met politiek te maken heeft én uitsluitend godsdienstig is. Dr. Gocbbels naar Egypte. Volgens ontvangen inlichlir.gen zal mi nister Goebbels een rei3 'naar Egypto ma ken waar hij zes ofacht weken, zal blij ven. Deze reis, die naar men in bevoegde kringen verklaart, reeds.lang to voren was voorgenomen, teneinde dén minister oeni- gen tijd rust te geven, zal van particu lieren aard zijn. Do gearresteerde predikanten. Dé predikanten der belijdeniskerk, die op vrije voeten waren gesteld' om do Kerst dagen in familiekring te kuniion doorbren gen, hebben bevel gekregen na de Kerst dagen weer naar de gevangenis terug te koeren. Ifet verzoek van Niemoellor om althans gedurende de Kerstdagen in vrij beid te worden gesteld; is afgewezen. Engeland Kerstboodschap dés knnings. Zaterdagmiddag heeft koning Georges VI een korte radiotoespraak gehouden, waar in hij, ma een korte verwijzing naar do Kerstboodschappen zijn vaders op dezen eersten Kerstdag sinds do kroning zijn dankbaarheid en die dor koningin tot uit drukking weaisckte té brengen voor de aanhankelijkheiden trouw der volkeren van het rijk „gedurende dit beelc onver- ;gételijkuv jaar,, dat zijn. einde, nadert'.'. Na, gesproken,te liobben over de'„schaduwen van vijandschap en vrees", dié- zich uit strekken over verschillende doelen dér we reld; zeido do koning: „Laten wij ons koeren naar de bood schap van vrede en goedheid; die Kérst- mis ons brengt. Laten wij zoo handelen, dat deze geest tenslotte zegeviert en dat ■elk onzer helpt er dan; sluitsteen van ons dagelijksche leven van te maken". Ten slotte wenschte do koning den. onderdanen van liet Brilsché rijk gezondheid en voor spoed' met den Zegen Gods in de komen de jaren. Palestina Do strijd tegen de Arabische bandieten. Zaterdag is een fel gevecht geleverd tusschen drie regimenten infanterie van de „Transjordaansché grenstroepen" én Arabische .bandieten in de heuvelen van Galilei. Brilscbo vliegtuigen ondorsleunden de troepen. Tien Arabieren werdén gedood. Do strijd duurde verscheidene urén. Een Britsch infanterie officier en twee solda ten sneuvelden. TsjecEio Slowakije Bencsj acht gevaar van oorlog verminderd. In een door de radio uitgezonden Kerst rede heeft president Bencsj o.a. verklaard, dat de diplomatieke onderhandelingen en deverklaringen dor laatste maanden van liet jaar 1937 onbetwistbaar beleekènen. dat men aan geen Europceschen oorlog denkt on dat de kans „dat deze ontbreekt heel wat minder is dan in do voorgaande maanden of jaren. Hij gaf als zijn meening tc kennen, dat de omstandigheden thans gunstiger zijn voor diplomatieke onder handelingen, Rusland Doodvonnissen cn terechtstellingen. De Russische provinciale Bladen melden, dat in het district Leningrad weer veertien doodvonnissen zijn - uitgesproken, terwijl twee personen terechtgesteld' zijn. Rechtszaken Met valschc raspas Nederland binnen gekomen. Voor do Rotterdamsche rechtbank stond Vrijdagmiddag een tweetal buitenlanders terecht, dié met oen valsche reispas de Nedcrlandsché grens hadden overschreden. De eerste, die zich te verantwoorden had, was de 59-jarige Duitsclio ingenieur M. G„ gedomiciloerd te 's-Gravenliage. Hij Bad zijn pas, die in April 1937 was afgeloopen, yervalsclit door do 7 van 1937 in een 9 te veranderen. Verdachte ont kende dit gedaan te liebbon. De officier van justitie eischto vier maanden gevan genisstraf. Do verdediger, mr. Oskam, pleitte vrijspraak, althans do uiterste cle mentie. Hierna slond terecht de 58-jarige dr FriedricJi W. Adler, secretaris van de socialistische arbeiders internationale, gé boren te Wecnen en wonende te 3russel, die met een reispas op valschen naam op het vliegveld Waalhaven was aange troffen. Ook hij ontkende liet hem ten laste gelegd. Het O. M. eischto f250 boete, subs. 100 dagen hechtenis. Verdachle's raadsman, mr. L'. A'. Donker, pleitte vrijspraak. MN|8|p8B|BKi - Gemengd Nieuws Brand ^tn een tehuis voor zwakzinnigen, Dl een gesticht voor zwakzinnigen te Montiédón bij Le Puy (Frankrijk) is brand uitgebroken. Het geheelo gebouw, waarin 135 meonschen verpleegd werden, is ver nield. Tot dusverre hoeft men vijf dooden teruggevonden. Op ;het oogonblik, dat do brand uitbrak, waren 135 personen op do slaapzaal van het paviljoen voor de mannen. Hot geliecle personecel hielp direct mede aan de eva cuatie 'Op hot oogenblik, dat de brand weer arriveerde,begonnen do vlammen reeds de gebouwen te bedreigen. Légen t'.en uur de brand was tegen half negen begonnen waren do gezamenlijke brandweercorpsen uit de buurt or in ge slaagd het vuur te beperken. Ernstige patiënten, die in de cellen waren opge sloten, heeft men niet tijdig kunnen red den, zoodat vijf personen om hot loven zijn gekomen. Tijdens dichten mist liep Vrijdag hot-9100! ton metende motortaukschin ,,Onoba" te Krimpen aan den 1 Jssel gebouwd v«or do Kou. Shcllgrocp, to water. Het scliip in zijn, element. Ongelukken in do Vereenigdo Staten. Bij Vdlsburg in West Virgiuië is een auto mot zes jongelieden, dio met KcrsL verlof naar huis gingen, in hot wal ar ge reden. Do inzittenden kwamen om hét leven. Te ritlsburg zijn de locomotief en de tender van een troiri van den 15 meier, hoogeii spoordijk gereden on op straat te recht gekomen. Twee monsch'en worden' gedood, zeven gewond. Te Turner in Maino brak brand uit in' een huis, waar twintig mensclion het Kerst feest vierden. Twoo kindoren en drie-vol wassenen vonden in do vlammen den. dood. Twee mcnschen, die tc hulp wilden komen, liepen ernstige brandwonden op. STADSNIEUWS De eerste pastoor na de Reformatie. De wed. Anna van der Burg als gastvrouwe. Zij verzoekt hulp van uit Antwerpen. Twee schuilkerken. Het Huis te Poort. Luchtvaart Drie doódcn bij vlicgluig- ongeluk. Een vliegtuig van do _Air Franco, de FA—MYD, dat Vrijdagmiddag om 3 uut 55 uit, Weonoii naar Praag was vertrokkon is in Zuid-Boliemen l>ij Kaspersk© Nory in een mistbank uit don'koers geraakt on verongelukt. Do besluuij'er, oen Tsjech, de ma.rc.oaiisI, een Franschman, on een passa gier, oen advocaat uit Praag, ziju bij hot ongeluk iom liet loven gekomen. Pas om twaalf uur Zaterdagmiddag heeft men de plaats van het ongeluk kunnen vaststel len. Por radio had men al dien tijd gei tracht .verbinding met hot Fransche toe stel to krijgen. i Trouiv aan het nationaal bisschoppen\jh gezag ii*. Buiten Schiedams vesten woonden op den weg naar VJaaidingen in Nieuwl5.nd e.il huilen do Ovorecliiesclio poort in de rich ting Delft, hoeren, dio aan hot Katholiek geloof trouw gebleven waren. Bij hen vond de geestelijke als boerenknecht gemakkelijk een schuilplaats on kon hij 's morgens on gehinderd do stad binnenkomen, Hel is een historisch voorbeeld; omdat op die wijze Sasbold Vosmeoi; do eerste Bisschop in deze gewesten na do Reformatie, binnen zijn geboorteplaats Delft wist te komen. Hoeveel hofsteden en buizen als kerk bobben dienst gedaan is onbekend geble ven oh "dó "na moir hunner eigenaars, dio gevaar liepen, dat zij bij ontdekking zwaar Beboet, en hun huis wellicht gcconfiskoord zou worden, zijn God alleen bekend. Van cón weten wij dén naam. Het is Anna ArcntsdoclUer van der Rurg, ecu welgestel de weduwe, die een hofstede bozat aan do Seliio buiten do Ovcrsdiiesche poorl. Zij bocd in 1G10 een tehuis aan den eersten pastoor, die na do Reformatio hier door bisschop Sasbold Vosmeer werd aangesteld'. Het was Godefricdus van Vliet, dio belast werd niet alloen mot liet pastoraat te Schie dam, maar ook te Vlaardingoh, Zoutevcen, Ketliel on misschien ook over oen vorder gelogen gedeelte van hel West!and. Do Dominicanen. Pastoor van Vliet begon do gcloovigeu weer-als parpchiegomoonte bijeen to bien- gon. Hij t moest ook de zielzorg in do omliggende gemceiilon waarnemen. Dit was lijdroovond en beletto hom zich go- heel'aan de Schiedamsclié* katholieken te geven. Dit veroorzaakte wrijving tusschen den pastoor en zijn gastvrouw, die wensch te, dat hij hot herderlijk work buiion Schie dam zou prijs-geven. Pastoor van Vliet deed niets dan zijn plièlit efi do wciluvé van der Burg terecht vroezesndo dat een beroep op den Iflissóhot) haar niet zou baton, wondde zich in 1G1G tot de paters Domi nicanen, to Antwerpen om hulp. Do pator Provinciaal heeft liaar verzoek „oenen Re ligieus, om hacr en do 'Catholyken van Schiedam te' bedienen" toegestaan én „liaer geprosentoert P. Gaspar Lupart.*.. Hij hooft gowoonl teil liuyzo van Jutfrou. van der Burg, on de plaots bedient den] tijd van 20 jaren..." Zoo kwam, buiten hot gozag van bis schop Vosmeer om, do oersto vreonule geestelijke to Schiedam en zien wij oolc hier don onverkwikkelijkcn toestand ont slaan die in de 17do eeuw aanleiding gaf lot voortdurende klachten van de zijde,der elkander opvolgende bisschoppen in deze, gewesten, n.l. dat do reguliere geeslcJij ken eigenmachtig optraden on telkens wei;- gerden zich aan de bisschoppelijke oppor- leiding te onderweirpon. Do bewering van weduwe van der Burg, dat „hunnen heer Pastoor met name Govaert van Vliet hen verlaten had, al- zoo liij tc Schiedam niet wel bestaan! kost", was de bemanteling van het feit, dat zij den'pastoor goecl- of kwaadschiks gedwongen heeft haar huis te verlaten. Hel rapport ,dut bisschop Rovcnius iinl 1G22 aan Rome uitgebracht, doet dit ver moeden. Daar lezen, wij „Te Schiedam is één parochie, wier pastoor Godfried va'ni Vliet, deze plaats wegens gebrek moest verlaten, omdat zeker dominicaan zich in gedrongen had, en do stad geen twee pa rochies onderhoudon konanno 1610 was hij door Sas- (Vosmeer) aangesteld. Thans bedient hij de naburige dorpen". Schuilkerken in de stad. Pastoor vanVliet móest do slad ver laten, maar zooals o.a. uit een rapport van bisschop 11^0^03'opvolger,bisschop De; la Tone blijkt, bleef hij aan Schiedam zelfs' hulp verloenon;' teen hij'te Delft ging wonen.Andéro' goes tel ij leen kwamen bier, rils pasloor aangesteld door den .bisschop vanUtrecht, ou zoo zijn hier seeuliera naast rcgulieie geestelijken werkzaam. liet gaf in do 17de oeuw menigmaal aanleiding tot wrijving zonder dat hot tot scheiding in parochies kwam. inmiddels moest de' schuilkerk van do weduwe .van der Burg,- op haar boarderij aan de Schie, na haar dootl verlaten woe den. „Nacr de.dood van juffr. van dor Burg huerde P. Mutsaert (opvolger van Dozo courant verschijnt dagelijks, mcluit- zondoring van Zon- on Feestdagen, Prijs por kwartaal 2.franco por post 2.60. Prijs por week: 16 ets. -• Afzon- dorlüko nummers 4 ets. Abonnementen worden dagelps aangonomoD. Advortontiön voor liot eerstvolgend num- mor moeten v6ór elf uur aan het Bureau bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór t» uur.' Eon bopaaldo plaats van adrertontife'n wordt niet gowaarborgd. SCHIEDAMSCHE COURANT aeaapa Mn 017/17 Prijs der AdvcrtentiÖn: van 1—5regels f1.55; llU. L H'Iedere regel meer fO/dO; In bet Zatcrdagnumraer i5 regels fl.80, iedere regel moer f 035. Reclame* f 0.75 per regel. lacassokostenö ets.; postkwitanties 15 ets. Tarieven van advertentiën Dij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine /tdvertentiën. opgenomen f0.50 t/m. 15 woor- den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 80 woorden. 's WoensdagsKleine Ad vertentiën tot 25 woor- den f 0.25, roite vóór Dinsdagavond uur aan het1 Bureau bezorgd. - 'e Zaterdags: Kleine Advertonticn f 1.00, indien niet vóór Vrijdagavond 6 uur "bezorgd. -■' i- J-Jr -

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1937 | | pagina 1