m
m
EERSTE BLAD.
Woensdag 29 December 1937
Nieuw bewind in Roemenië
V» l'.AREND
België
Ierland
E?® IMi
m mm
i
mm
90ste Jaargang.
No. 21749
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
De regeering Tatarescoe maakt plaats voor een
nationalistisch kabinet onder leiding van Goga.
Tiet Roemeen sclie liberale kabinet
Talarescoo is thans afgetreden. Mi-
nistér-president Tatarescoe heeft er in
een verklaring voor <lo pers op ge
wezen dat, hoewel zijn regeering in
den Senaat over een flinko meerder-
toid beschikte, zij na de verkiezingen
'.in doKamer niet op een liberale
meerderheidkon steunen. Daar deze
toestand de verwezenlijking van het ro-
geeringsprogramma onmogelijk maakt,
lieolt hij den koning het oiitslag van
het kabinet aangeboden.
De voorzitter der christelijk-natio'iale
partij, Goga, is gisteravond door den ko
ning ontvangen. Bij liét verlaten Van bet
koninklijk slot verklaarde hij tegenover
do pers, dat de koning hem met de vor
ming eenor nieuwe regeeririg belast heeft.
De nieuwe regecring, die onder leiding
van Goga staat, is roods gevormd. De
ministers hebben in handen van den ko
ning den eed afgelegd. De leden ftehoo-
<ren meerendeels tot de nationaal-christe-
lijkc partij. Vier ministers maakten tot
dusver deel uit van den rechtervleugel
der nationale boerenpartij.
Do voornaamste portefeuilles zijn ais
volgt verdeeld
Goga: minister-president.
Micescu: buitenlandscho zaken.
Savoe: financiën.
Calinescu: binnenlandsche zaken.
Radulescu Mehedinti: justitie.
Antonescu: landsverdediging.
Irimescu: luchtvaart en marine.
Do nieuwe regeering is een regecring
.van de stérke liancl. Zij' boschild ih do
Kamer oyer veertig zetels van de .390 on
do vorming- is alleen torug levoeren tot
de wil van den koning om éea'beroep te
doen op een bizondor energiek persoon.
Goga wordt als zoodanig beschouwd én
men denkt hierbij aan zijn optreden als
minister van binnenlandsche zaken in 1926
toen hij den doorslag gaf tot de overwel
digende meerderheid van maarschalk Ava-
Toscu bij de verkiezingen.
In sómmige kringon gelooft men, dat
wanneer nieuwe verkiezingen zullen wor
den 'uitgeschreven onder hét minister-pre
sidentschap van Goga, do regooring ocin
mc-erd'cflióid van de nationale christelijke
partij zal vèrkrijgon. Do regoéring hééft
•ton'doel de recktsclio stfoomingen, die af-
wijken'van de IJzeren Garde,; samen te
-dooii gaan, aangezien dé leidende .'perso
nen in hot land vieozen voor de IJzeron
.Gardé. Deze taak zalmoeilijk zijn, want
do regooring zal het hoofd moéten bieden
aarT'de IJzeren Garde, aan de nationale
boerenpartij én misschien ook. aan dé-li
beralen. - - ;7' -'/' v'v' -
In de binnèidandsché politiek- zal zekpr
hét programma' van de nationalé christe
lijke partij, wolké zich op rassenstanGpunt
'stélt, worden verwezenlijkt, n.l. invoeren
van eon „humerus claiisus" of een naar
verhouding verdoelen van de openbare
functies volgons het percentage - van de
-in liet landaanwezige rassen,vorder na
tionalisatie van verscheidene bedrijven, o.a.
'van do pers en een antisemitische poli-
'tick. Ov- 7
In dé buitenlandscho' politiek zal de
7nieuwe rogcoring, niettegenstaande' haar
sympathieivoor hot nationaal socialistische
Duitscldand - oil hot fascistische, Italië, teu-
'minsté in 'hét begin niet ver afwijken van
'do politiek van -'dc voorgaande regeerin-
gen.Het schijnt,' dat do regooring alleen
.-om bihnenlaridsch-politieko redenen is ge-
kozen. 7'7;''T;-:.::';\T7.1', -
,7 ii 7": 7 Goga vriend van Duitschlaud
- 0ctavian' Góga,' de niouwe minisler-pré
c sident, weid ia .'1881 ,të ,Sibiu(Transsyl-
f. yanië) géboren/', Hij istudoorde te Boedapest
<ai te pérlijn. - Vóór den oorlog agoérdé hij
-ln^lVanssylyanm,' dat door Hongarije word
.overhcerscht,'.; ten' gunsto van' Roemenië!
/.Hij/is pen. talentrijk'/ dichter,7Goga' hooft
deel uitgemaakt van do politieke gróep 'van
.maarschalk Avaroscu, waaruit hij 'is gé-
tredenoni do nationalé boerenpartij op té
richten., die. samenging met. den' bond.'van
prof'.Covisza., Hieruit is* de 'nationalé'chris-
vfélijko partij;'ontstaan. Goga is Voorstander
van éénrassenpolitiek, en'van''één. /goéde
verstandhouding met Duitsciiland,, in;' te!
genstelling mot Tatarescoe, die.oen vriend1
van Frankrijk is.
j'; 7- Hel oordeel van Manioe over
do nieuw© regecring.
- Jules Manioe, de. president der nationale
-boerenpartij, heeft tegenover do: pers ver-
klaard. dat de regecring van Gaga, na: de
verkiezingen, een uildaging was aan liet
adres van de natie. Do partij1 van Goga
heeft slechts tien percent der stemmen op
zich verecnigdi en dient zich 'aan als per
soonlijke regooring in anti-parlementairen
en anti-constitutioncolea vorm.-
Manioezei do, dat zijn partij in do op
positie zou gaan tegen do nieuwe re
geering die een werkelijk gevaar voor
do belangen der natie boteokent.
De ministers, die bun medewerking aan
Goga hebben verleend', zijn dan ook on
middellijk uit do partij gezet.
De strijd in China
De Japanschc opmarsch.
Het Ghineesche telegraaf agentschap Cen
tral News meldt:
De Japanscbe troepen, die in Tsjekiang
strijden, zouden zich geireod maken op drie
punten Kiatigsi, de eerste provincie in het
Zuid-Westen aan te vallen. Hevige: gevech
ten zijn reeds ontbrand langs do Toejong.
Op 40 K.M. ton Zuid-Woslen van Hangtsjau.
Generaal Sjihaihissoeng, de gouvérncur
van Kiangsi, heeft verklaard vastbosloton
to zijn tegenstand te bieden tot het einde
van den Japansclien inval.
Hij zeido o.m.: „De soldaten van Kiang
si, de Kwomintang en de regecring zullen
de provincie niet verlaten".
Aan het front van Sjansi schijnen dé
Japanncezen na een rustperiode de krijgs
verrichtingen te zullen gaan hervallen.
De streek ten Zuid-Westen van Wei in
Hopei is bevrijd van Japanneezon, dank
zij herhaalde successen dor •Chineesché
luchtstrijdkrachten.
De bevelliebber van het Japanscbe
Jangtse-leger, géneraal Matsoei, heeft mede
gedeeld, dat hij zijn troepen rust zal blij
ven gunnen, daar er geen haast is bij de
hervatting der krijgsverrichtingen in den
Jangtse-sector. De generaal voegde hier
aan toe, dat men hiermede do centrale
Chinoesche regoeriug den tijd gaf om den
toestand opnieuw te bestudoeren.
Japan heeft geen territoriale bedoelin
gen, in China. Het oppercommando streeft
er. naar China niet onnoodig scliade te be
rokkenen of tot, wanhoop te drijven. In
dién de Chineesché, regecring echter haar
standpunt zou handhaven, zou de Japan
scbe regeering hot noodzakelijk achten haar
niét'langer als centrale regecring te er
kennen. In dat geval ;zou men wellicht
naar Ilankau en Tsjoonking moeten optrok
ken.- i'.
- 7'':1.:Frankrijk
Staking te Parijs
Bij 'do openbare diensten.
De intersyndicalo' ^bestuurscommi's-
sie voor de openbare diensten heelt
ten motie aangenomen, waarin beslo
ten wordt dat vandaag bij alle open
bare diensten te Parijs het werk ge
staakt zal wordcn.
De staking van het' personeel van de
aulobusdicnslen is te middernacht in wer
king getreden. 7:7.7.
Bij het aanbreken van den dag werd
de staking op grooter schaal merkbaar,
ue Metro en de autobussen reden niet. Het
publiek, dat niets wist jvan do beslissing,
welke in den nacht is/ genomen, wachtte
bij de halten vergeefs i.op de bussen en
trams, doch deze toestand duurde niet
lang. A! spoedig werd het publiek door
de stakingsposten in dé Metrostations en
bij de autobushalten ingelicht.
Aangezien de taxi's' niet aan.do staking
meedoen, maaklen zij' goede zaken, zij ver
voerden de passagiers 'gemeenschappelijk.
Ook de auto's van do stadsreiniging
verlieten de gareges niet, terwijl ook liet
huisvuil niet zal worden weggehaald.
Do minister van binnenlandsche zaken
lieefi maatregelen genomen om de orde. rT ov
to handhaven. Op verscheidene punten in in^le buurt van Hebron en Boer Shoba
Parijs zijn afdeelingcn van de mobiele j opereèrende benden versterkt. Do bandie-
garde geplaatst, vooral bij do garagesvanton zijn tot in het centrum des lands door-
de autobussen en bij sommige stations gedrongen.
van do Metro.. j Te Ramleh zijn schoten gelost op eenige
Nieuwe leening van Frankrijk to Londen? -huizen. Kolonisten wei'dcn gedwongen hun
Ofschoon hi erom tien t in ofticieolo krin- staaa'
Italië
Zuiniglicid.-
In liet streven naar -autarkie w.ordt in
Italië een nieuwe zuinigheidscampagnc ge
voerd. Er zal, zoo meldt do Daily Telegraph
and Morning Rost een speciaal comité ge
vormd worden, dat propaganda- zal maken
voor de grootste zuinigheid Uiuis en in
do fabriek. In een nieuwe perscampagne
wordt erop aangedrongen, ieder stukje slaat
en lederen kruimel voedsel te sparen. Werk
gevers wordt verzocht zuinig Ie zijn met
alles, van eindjes touw tot de nscli in hun
ovens, van vloeibare brandstof tol smeer
olie en electrisclien stroom. Metaalproduc
ten moeten goslandarisecvd worden. Die in-
zameling van onbruikbaar geworden huis
houdelijke artikelen waarmede bij de af
kondiging der sancties werd begonnen, dient
hervat te worden. Telefoonabonnó's te
Rome moeten liuu oude telefoonboeken te
rugzenden, indien zij nieuwe wensohen te
ontvangen. Do oude zullen ten bate van bet
Italiaansche Roode Kruis worden verkocht.
Palestina
Afpersing.
Groepen gewapende Bedoeincn, die on
getwijfeld uit ïransjordaniè komen, hebben
De strijd is Spanje
•Hevige geveclitcu in en om
Tcrncl. -.'
Naar een der. speciale verslaggevers van
Havns meldt, ging, liet initiatief in den
strijd om Teruel. gisternachtuit- van de
troepen van Franco, die, den vijand op
den linker- cn rechtervleugel bestookten
en bezit namen van do hoogten, welke do
stad beheerschon. Do regeei'ingslrocpen
voeren voortdurend reserves aan om te
vci'bindcren,; dat de rechlsdie hulpcolon
nes zich eèn weg naar do stad banen. Do
ring,' dié dé troepen van Franco om do
stad vormen, wordt lederen dag sterker
aangehaald en in welingoliclito kringen
denkt mén, dat do bevrijding van do ver
dedigd^ der stad nabij is. Do verliezen
dei' linkscbcn zouden reeds tot'20.000 man
gestegen zijn.
.De toestand in Toruelzelf is onveran
derd Gistermiddag'; begonnen beide par
tijen elkaar hevigmet geschutvuur te be
stoken. Derogeeringstroepen hebben ér-
sterkingon in don strijd, geworpen, o.a. >p
den rechtervleugel,in do Sierra Pa)omor.;:
"7 Do rcchtschcdu in het seminarie
vluchtten.
Het ministerie van nationale verdediging
deelt medeV '-. .- '7'
Gisteren hoeft dovijand weinig activiteit
aan'den dag gelegd. Aan liet Oostelijk front
.hébben,wij een Junkervliegtuig te Tortajada
omlaag gehaald. Aan den ingang van Teruel
ontspon zich eon luchtgevecht tus3chen
vier. van onze. jachtcsca'drilles en vijande
lijke honimen\yerpérs'-éscadrilles. Vier bom
bardementsvliegtuigen; -werden door ens
neergeschoten, tefwijl wij één toestel ver
loren. '-'7': 7 71
Bij het vallen 'van.'dén avond hebben
wij in een stormaanval met handgranaten
hot seminarie, veroverd. Do bezetting
vluclitto in dén haf naast .-hel', klooster St.
Clara, waar do tegenstand1 niet lang kan
duren. Seminarie en klooster staan beide
111 vlammen. -
gen te Parijs geen modedoelingen te ver
krijgen zijn doet daar hei gerucht do ronde,
dat Frankrijk binnenkort zal trachten, in
Vereenagde Staten
Massa-oulslag bij dc General Motors.
Het aulomobielconcern General Motors
Engeland een nieuwe leon.ng te sluiten J hwft besloton met jn ran 1 Januaxi
voor hetzelfde bedrag als die welke jmst |30 000 ar])oiders OI1 employé's to ontslaan,
afgelost is, namelijk 4D mill,oen pond ster-Ms tnoUe[ wor(U aang0^e;d d,c aigomw,ie
hng. Men acht hei evenwel zeker, dat aclltcruil a gecllfrofaade hot afgcloopcn
gunstiger voorwaarden .verlangd worden Uwarlaalbinbbijna aIlo takken: van uet Arno-
en dat er geen sprake zal zijn van het Ti,.Mnsrj14, h0fWifsmvm.
vervoer vun goud naatr/L'ondon als onder
pand. 7
Degrcllo wint drie processen.
ü'e eerste kamer van hot hof van be- j tot <To omstandigheden heler worden,
roep te Brussel, heeft gisteren vonnis ge-
wezén in do proiessérijf dio do Rex-leider
I con Degi'ol/o aanhangig*-IibeJTt gemaakt le-
rikaansc-he bedrijfsiovon.
Na de massa-ontslagen bij dc General
Motors zullen bij liet concern nog 205.000
monsclvem werkzaam zijn. Er zal slechts
drie dagen in de week gewerkt worden,
De positie van den journalist
Is hel wcnscliclijk dat ecu wette
lijk geregeld vcrschooningsrccht tot
-stauil komt?
liet bestuur vail den Nod. J 0 inn al i steil'
Kring lioeft besloten, oen commissie in Th et
loven le roepen, welke het bestuur zal
Tapp01 toereu over do vraag of hol wem
schelijk is, dat een wettelijk geregeld \'Oiv
schooni'ngsi'ccht voor den journalist tot'
stand' komt 011 zoo ja, lioe een. dergelijké
wettelijke 'bepaling zou moeten luiden.
Do heer; jhr. nir. G. W. van YierssOu
Trip, vice-president van de rechtbank te
Rotterdam, oud-redacteur van do Nieuwe
Roüerdamsche -Courant, heeft, zich bereid
verklaard de leiding dezer commissie op
zich te nomen.
De commissie beslaat vordor uit do
hoeren nir. J. F. E. Belinfanlc, plaatsver
vangend directeur van hot persbureau AnO-
ta Den Haag, mr. A. J.. Ilankes Drielsma,-
advocaat en procureur to Rotterdam, D,
Ilans, hoofdredacteur van de Avondpost,
Den Haag, mr. dr. G. J. van Heuven Goed
hart, hoofdredacteur Utree li Iscli Nieuws
blad, te Billhovon, G. P.. J. van Overboek,
rcdactea-r van de Arbeiderspers te Amsler-
dam, mr. L. J.. Plemp van Ditiveland, eore-
voorzitter van den kring te "s-Graveniiago,
G. Polak Daniëls, parlementair redacteur,
van Het Vaderland, te 's-Gravonhago en
mr. M, Rooy, secretaris van de hoofdredac
tie der Nieuwe Rollerdamsche Courant W
Rotterdam.
BINNENLAMD
gen de bladen Ie Spir, Le Petiole en Dr. L. IJcycrniaiis ,-benoemd lot officier
La Flandré Libérale Di'sze bladen behben in
dertijd artikelen gepubliceerd, waarin ge
zinspeeld, werd op dc herkomst dor fond-
in de orde 'van'Oranje Nassau.
Gisteren hoeft dr. L.' lIeyermans afscheid
genomen van- medewerkers, vrienden cn
sen van het Rexisme, welke artikelen loor relaties naar aanleiding van zijn elftreden
Degrello lasterlijk en schadelijk geacht wer
den.
Het hof was van oordeel, dat de ge
wraakte artikelen niet las tori ijk, doch
slechts belecdigcnd waren, cn veroordeel
de Le Soir tot publicatie van hot vonnis,
terwijl liet lovens do publicatie in.Trio
dagbladen gelastte. Het hof achtte deze
publicatie een voldoende genoegdoening
en heeft Degrello derhalve geen schade
loosstelling toegewezen. In eerste instan
tie had Degrello 25.000 frank 'schadever
goeding gekregen.
Ten aanzien van La Flandre Liberale ge
lastte liet hot do publicatie van het von
nis in dit blad. en in oen Belgisch dagJ
blad, terwijl Le Peuplo veroordeeld werd
tot publicatie van liet vonnis in dit blad
en drie' andere Belgische bladen.
Oostenrijk
Nalin iiaal-socialisl iscli e propaganda.
Do tolbeambten te Scharding (Öppor-
Ooslenrijk), die een Duitscho auto, afkom
stig uit Passau on waarin zich vier man
nen bevonden, van welke twéé" tol de S.S.
bcliooreo, hebben aangehouden, hebben eau
poging der nalionaalsocialistén ontdekt op
grooto schaal propagandamateriaal Oosten
rijk binnen lo brengen. Er zijn dikke pak
ken - in beslag genomen, welke nationaal-
socialistisclio lectuur en instructioliriovpa
bevatten. De inzittenden van do 'auto zijr.
gearresteerd'.
Do nieuwe grondwet vau kracht.
To middernacht, met het in werking
treden van de niouwo grondwet, hoeft
Ierland opgoliouden to bostaan oil is ..Eire"
■er voor in de plaats golmlen. Volgens
deze nieuwe constitulio zal Do Valera de
functie van ..taoiseach",' d.w.z. leider lm-
kleoden. Vooris zal oen permanent licluam.
de raad van state, ingevoerd worden, ter
wijl de wetgevende macht in handen zal
zijn van de Diail en den senaat. Dezo laat
ste zal bestaan uit zestig loden, waarvan
zes gekozen door do universiteiten, drie
en veertig door de Du.il en do graafscliaps-
raden en elf benoemd door don leider.
De senaat zal oon zokoro bevoegdheid tot
uitstellen van wetsontwerpen hebben. Do
kaning zal gemachtigd zijn op advies van
do Iorsché regooring diplomatieke eu con-
sulairo vertegenwoordigers aan lo stellen
en internationale verdragen to 3'uiten zoo
lang Ierland deel blijft uitmaken van liet
Britscho gemeonebost.
De rechtspraak wordt opgeëischt voor
geheel Ierland, maair zal niet warden uit
geoefend 'in do zo3 graafschappen van
Noord Ierland' (Ulster). j
als directeur van don G.G. on G.D. te
Amsterdam.
Do' directeur-generaal van do volksge
zondheid-, dr. C. van den Borg, doelde daar
bij o.a, mode, dat dr. Ilcycrma'iis benoemd
was lot officier' in do Oranje Nassau-orde.
Nederland en Italië
TDe houding vau de Nederland-
sclie regecring cn liet protest
vau den negus. 7 1
Naar aanleiding van hot bericht, dat
de negus Ilailo -Selassie in een telegram
aan de staatshoofden dor Oslolanden er
zijn-ongerustheid over hoeft uitgesproken,'
dat op uitnoodiging van do Nederland-
snh'o "regecring dezo stalen in overweging
zullen nemen de bezetting van Ethiopië
door Italic de jure to orlcennen. wordt
van bevoogde zijde er op gewezen, dat
lief Nederlandsche voorstel betrekking
beeft op een erkenning do facto, doch
tlai van een erkenning de jure nimmer
sprake is geweest.
ISpSrfl
k* - 'i
Dozo courant verschijnt dagelijks, motuit-
zoudoring van Zon- on Foestdagon.
Try's por kwartaal f 2.—; iranco por poot
i 2.50. Prijs por weck: 15 eta. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
wordon dagolyks aungonomon.
AdverlonUcn voor hot eorstvolgond num
mer mootep vóór olf uur. .'aan hot Uareau
bezorgd zyn, 's Zatordaga vóór 1' uur.
Een-.bepaalde plaats van advertentidn
wordt niet gewaarborgd.
SCHIED&MSCHE COURANT
Prijs der Advcrtentlcn: van 15 regels 11.55;
iedere regel meer f0.30; in bet Zaterdagiiummcr.
5 regels fl.SO, icdore regel moer f 0.35
hcclames f0.75 per regel. Jncassokosten&cts.;
postkwitantlcs 15 ets. Tarieven van ndvertentien
bij abonnement zijn aan hot Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Ad verten tiën opgenomen ft I 0.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent., tot een maximum van 30 woorden,
's Woensdags: Kioine Advertentitintot25 woor
den f 0.25, mits \66r Dinsdagavond O uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zo ter dage: Kleine Advertcntiën 11.00, indien
aiot vóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd.
Ilct - Japansclie Jangtsc-leger
maakt geen haast.
Een GOEDE BRUL
bij een GOEDEN OPTICIEN
dus
HOOGSTRAAT 91
Brillen voor Ziekenfondsleden
vsiband met de aanstaande blijde gebeurtenis aan het Hot wordt thans
^eds druk gewerkt aan de versiering der verschillende gebouwen in da
Residentie. Het aanbrengen'van illuminatie aan: den gevel van het gebouw
der Amsterdamsche Bank