EERSTE BLAD.
Duidelijke taai van Roosevelt
STADSNIEUWS
Dinsdag 4 Januari 1938
90ste Jaargang.
No. 21753
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postreken.ng No. 5311.
BUITENLAND
De vrede is het best bewaard bij de democratische landen.
De huidige feiten, en de toekom
stige kansen ©ischon, dat ik duidelijk
en ernstig spreek over de oorzaken,
die ten grondslag liggen aan de ge
beurtenissen, die ernstige bezorgd
heid bij alien wekken, aldus president
Roosevelt in zijn Nieuwjaarsboodschap
aan het Amerikaansche Congres. On
danks de vastbeslotenheid van deze
natie ten opzichte van den vrede wordt
het duidelijk, dat de daden en de
politiek van volkeren in andere dee-
len der .vereld verstrekkende gevol
gen hebben, niet alleen voor hun on
middellijke naburen, maar ook voor
ons.
Ik ben er dankbaar voor, dat ons volk
rustig gebleven is, ondanks de provocaties,
die in andere tijden door haar ernst zeer
wel een oorlog zouden hebben kunnen
verwekken.
Wij hebben een leidende rol gespeeld bij
bet bepleiten van het gebruik van vreed
zame methodes van bespreking en verzoe
ning bij internationale gesch.llen Wij heb
ben gestreefd naar beperking der mili
taire strijdkrachten, maar in een wereld
van hoogspanning en Vanorde, waar de
stabiele beschaving thans bedreigd wordt,
wordt het een verantwoordelijkheid voor
iedere natie, die naar vrede streeft in
het binnenland en naar vrede met en
onder de anderen, sterk genoeg te zijn
om de inachtneming te verzekeren van
die fundamentee.e eiscben eener vreedzame
oplossing der conflicten, die de een.ge
en laatste basis van een ordelijk bestaan
vormen. Vastberaden in onzen wil o.n de
rechten van anderen te eerbiedigen en
eerbied af te dwingen voor o.ne eigen
rechten, moeten wij ons evenredig sterk
houden in de zelfverdediging. Er is een
neiging in de wereld tot verwijüer.ng van
de inachtneming..raai rtc-tier, .--an.- geest der
verdragen
Wij stellen oiia v oor onze eigen ver
dragsverplichtingen na te komen, zuoals
wij dit in het verleden hebben gedaan.
Wij kunnen echtei met zeker zijn van
wederkeengheid vair den kant der an
deren. Het met in acht nemen van ver
dragsverplichtingen schijnt gevolgd te zijn
op de oppervlakkige neiging Zich af te
wenden van den democratischen, verte-
genwoordigenden regeeringsvorm.
Daaruit zou tneii kunnen af.eiden,
dat de wereldvrede door middel van
internationale overeenkomsten het vei
ligst Ls in handen van de democrati
sche, ver tegen woord g,.ndj r^ge ringen
met andere woorden, de vrede
wordt ten hoogste in gevaar gebracht
in en door die naties, waar de demo
cratie op zijde gezet of nooit tot
ontwikkeling gekomen is.
In dit vertrouwen ligt da toekomst van
den vrede der meoschheid.
Zich vervolgens lot do binnenlaadsdio
aangelegenheden wendende verklaarde
Roosevelt, dat den laatstee -tijd niets ge
beurd is, dat de regeering kan ontheffen
van den taak krachtig het hoofd te bie
den aan de menschelijke behoeften en ver
langens, die tegenwoordig oneindig grooter
zijn. „Veel moeilijkheden zijn ontstaan,
doordat men over het hoofd zag wat ons
gebeurde tengevolge van het zich uit eigen
belang schikken naar do heorschende opi
nie en doordat men de feiten niet onder
oogen wilde zien". Het nationale leven
borust op twee bijna gelijke productiekrach
ten, in.1. den landbouw en do industrie.
Roosevelt gaf in dit verband een overzicht
van de maatregelen, die ondernomen zijn
om verbetering te brongen in den land-
bouwtoestand.
In dit verband gaf Roosevelt eon
ontleding van den tegenstand tegm
verhooging van loonon en verminde
ring van werktijden voor de industrie-
arbeiders. Geen redelijk mensch heeft
getracht volledige gelijkheid te ver
krijgen van de ioonen in het geheel©
gebied der Vereenigdo Stalen, Hel
eenige waarnaar gestreefd is, aldus
Roosevelt, zijn wetten, die een eindo
zouden maken aan hongerloonen en
ondraaglijke werktijden.
Deze wetten vormen derhalve een pro
bleem dat definitief voor het congres slaat
om behandeld te worden. Het vorm! een
essentieel gedeelte van hot economische
herslel der Vereenigdo Staten en heeft den
steun van de overweldigende meerderheid
des volks.
„Wij hebben het nationale inkomen ver
hoogd1 tol GS milliard dollar in 1937. Ons
doel is het te doen stijgen tot 90 of 100
milliard. De begrooting. die ik binnenkort
naar het congres zal zenden, zal een ver
dere vermindering toonen van het deficit,
ofschoon er geen evenwicht bestaat tus-
schen inkomsten en uitgaven".
Voor de dekking van de noodzakelijke
uitgaven der regeerïng, die aldus Roo
sevelt niet veel beneden 7 milliard'
dollar per jaar gebracht kunnen worden
zonder essentieele functies te vernielen
ol het volk te laten verhongeren.
Voortgaande legde Roosevelt den nadruk
op de noodzakelijkheid van. samenwerking
tussehen kapitaal en arbeid. Het misbruik
van de macht van het kapitaal, of de
egoïstische opschorting van kapitaalgebruik,
moet beèindigd worden, anders zal het
kapitalistische systeem zich zelf door zijn
eigen misbruiken vernielen De president
voegde hieraan toe, dat hij een, speciale
boodschap aan bet Congres zal richten
over den wederopbouw van de bestaande
wetten ten aanzien van de betrekkingen
tussehen de regeering en zekere zaken-
processen.
Wat de arbeiders betreft, zeïde Roose
velt de ongelukkige verdeeldheden onder
de arbeiders zelve te betreuren. Deze ver
tragen de productie in zekere industaeen.
De president bepleitte de onmiddellijke
wenschelijkheid van verhooging der Ioo
nen der laagstbetaalde groepen in alle
industrieën. Tevens beval hij aan meer
te denken aan wat de arbeiders in het
geheel jaarlijks verdienen dan aan zijh
belooning per uur en per dag.
Roosevelt eindigde zijn toespraak met
een krachtig pleidooi ten gunste van sa
menwerking tussehen kapitaal en arbeid,
waarbij hij er den nadruk op legde, dat
geen regeering samenwerking kan voor
schrijven. Het is echter de plicht van
aLien, die vertrouwen hebben in de demo
cratische methodes, zooals die toegepast
worden op de industrie, den landbouw
en de zakenwereld, het uiterste te doen
om samen te werken met do regeerïng
in welk program ook, dat gesanction-
neercL.is door de door het volk gekozen
vertegenwoordigers.
„Ik ben niet van pion het volk te
desavoueeren en ik ben er zeker van,
dat bet Congres der Vereenigde Staten dit
evenmin zal doen."
De strijd in Spanje
Itegeeringstroepen melden succes
te cruel.
Gisteren heeft tiet ministerie van lands
verdediging medegedeeld
„Vanmorgen hebben onze troepen het
gouvernementsgebouw te Teruel stormen
derhand ingenomen en er onmiddellijk de
republikeinsch© vlag geheschen. Een deel
der opstandelingen die in hot gebouw tegen
stand boden, zijn gevangen genomen.
Anderen konden ontsnappen-naar hotel
Aragon, dat in de nabijheid gelegen is en
waar zij bet verzet wilien voortzetten.
Wen heeft vele lijken gevonden, waar
onder verscheidene van kinderen, die van
honger zijn gestorven. Talrijke burgers zijn
gedood".
De strijd in China
De Japansche opmarsch.
De Japansche troepen rukken thans op
van Taian in de richting van Jensjau. Zij
hebben reeds Tawenkau, omstreeks 25 K.M.
ten Zuiden van Taian bereikt.
Hier werd hevig gestreden. Een andere
Japansche afdeeling is op wog naar Ivweite.
De Japansche plannen.
Het politieke tijdschrift Kaizo publiceert
een interview met admiraal Soetsoegoe,
waarin de Japansche minister van binnen-
landsche zaken de Japansche plannen on
omwonden uiteenzet. Op het oogenblik
vordt de minister als ebn der leidende
personen in de regeering beschouwd.
De minister verklaarde in antwoord op
de vraag of de radicale elementen van het
leger bezetting van Noord-China verlang
den, dat in Noord-China eon regeerïng met
een bizonder karakter noodzakelijk is.
Deze regeering zal anders zijn dan die
van Mandsjoekwo, zij zal rekening houden
met de Chineesche zeden en het geluk
van de bevolking.
Natuurlijk zal deze regeering anti-com
munistisch zijn. "Vervolgens zullen de re
geeringen van Peking en' Nanking worden
samengevoegd tpt een regeering van Chi
na.
Palestina
De onrust.
Gisternacht zijn talrijke daden van sabo
tage gepleegd. Op verschillende plaatsen
zijn onlploffingsmiddelcn op spoorlijnen ge
legd.
Voorts hebben de arbeiders in do haven
van Tel Aviv geprotesteerd tegen in dienst
neming van nietgeorganisoerde arbeiders.
Die politie heeft de betoogors uiteengejaagd
en een twintigtal arrestaties verricht.
Duitschiand
De positie der roomscir-katkoliekc.il.
De j.Angriff" wijdt een artikel aan hel
van kerkelijke zijd© steeds weer naar varen
gebrachte venvijt( dat de geknvige roomsoh-
'katholiek In Duitschiand ónder uitzonde-
ringsreoht leeft. De roomseh-kaihohek kan
in Duitscbanld1 ongehinderd de mis bez-oe-
Italië
Het bezoek van Hitier.
Een speciale commissie is bezig een op
lossing te zoeken voor het probleem van
de nieuwe route, die gevolgd zal moeten
warden bij aankomst te Rome van hoof
den van bevriende staten, die een offi
cieel bezoek komen brongen. D gebruik©
ken en de sacramenten ontvang -n, aldus oude route biedt mot voldoende ge-
het blad. De priester kan de te rkdieosten
houden en zijn geloovigein troost verloe-
nen, veiliger dan in de jaren voor 1933,
toen kerk en berkdiensten beschermd moes
ten worden, niet zelden door dezelfde S.A.-
mannen, wien een kerkelijke begrafenis ge
weigerd werd. De politiek roomsdi-katho-
lieb moet weliswaar tegengegaan worden
in een afzonderlijk bestaan en in afzon
derlijk streven.
Voortgaande wijst het blad er op, dat het
aantal priestem en theologie studeerenden
toegenomen is, evenals het aantal orden.
Alle jeugdorganisaties in Duitschiand zijn
opgenomen in de staats jeugd, met uitzon
dering van de oonfessioneekn, alle arbei
ders-organisaties zijn opgegaan in het Duit-
scke arbeidsfront, met Uitzondering van
de roomsch-kathoi ieke organisaties. Alle tot
militairen dienst in staat zijnde Buitsdhers
zijn dienstplichtig, alleen fijet de roomsch-
katholieke theologische studenten en gees
telijken.
De roomsöh-kaüiolieke kerk heeft in
iogeukeid een goeden eersten indruk van
Rome te krijgen en stelt ook niet in staat
groote volksmenigten langs len weg hij
een te brengen. Het is nog niet hekend tot
welk resultaat de commissie is gekomen.
De route, die zal worden opgesteld, zal
voor de eerste maal gevolgd worden bij
het bezoek aan Rome van ,,het hoofd
eener groote bevriende natie".
Vereenigde Staten
Restauratie van het vrijheidsbeeld.
De beroemdste figuur in Amerika, het
vrijheidsbeeld, zal binnenkort in handen
vallen van schoonheidsspecialisten om een,
behandeling te ondergaan, die het tegen
de vernielende kracht van de natuur zal
beschermen. De kosten van deze restau
ratie worden geraamd op 150 000 dollar.
De nationale dienst voor natuurschoon
in de Vereenigde Staten heeft medegedeeld,
dat het standbeeld een geheel nieuwe bo
venlaag moet hebben ter bestrijding van
de uitwerking van regen en wind. De
Duitschiand het recht en de mogelijkheid f0(>t? *oc>rjf' die fde ^mdsfiguur ten
langs diplomatieken weg haar klachten en hemf houdt>. moet ™a todcn
wenschen bij de hoogste rijksinstanties ia i voorz.en voor de vijfhen enorme
te dienon. In dien zin staat inderdaad op eIeC,triS^e ^mpen die voor de scheep-
velie gebieden van het openbare leven de en h'cMJaart diensA dof ,als
msch-katholieke kerk buiten het alge- van de htlven van ^ew"lörk'
meen© recht, doordat zij privileges eisckte
on kreeg, welke nit den ouden tijd van liet 1QQ-
staatskerkvvezen zijn overgenomen in het ^e luv(' m
derde rijk.
Het vrijheidsbeeld, clat met do loorts
een hoogte bereikt van 46 meter, werd!
Roemenië
De verhouding tot Frankrijk.
Muusler-president Goga lieeft een verte
genwoordiger van liet Fransehe agentschap,
üavas ontvangen en tegenover hem vei kla
ring en afgelegd, waarin hij herhaalde, dat
zijn .regeering geen enkel dor oude bond
genootschappen wil verbreken, doch den
kring van sympathieën voor Roemenië wil
uitbreiden.
Wij hebben nooit gedacht, dat tie tra-
ditioüieele banden, die ens met Frankiijk
verbinden zouden kunnen worden aange
tast. Ik heb nooit een woord tegen de
vriendschap tussehen onze heide landen'
gezegd.
Het is volkomen onjuist, dat Goga een
dictatuur wil invoeren. De regoering zal
binnen het kader van de Grondwet werken.
De Kamers zullen worden ontbonden, nieu
we verkiezingen uitgeschreven. Het volk
zal zich moeten uitsproken. Het lot dezer
regeering zal van de verkiezingen afhan
gen.
Wat de opheffing van zekere dagbladen
betreft, zeid© Goga: Deze maatregel is in
West-Europa, waar de pers werkelijk de
autochtone meening vertegenwoordigt, niet
begrepen. Maat' in het leven van een jongen
staat, in een land', waar zooveel recente in
filtraties zijn geweest van vreemdelingen,
die zich nog niet hebben aangepast, moet
den geest van het publiek gemodeLeerd wor
den in een oationaien zin. Wij hebben over
wogen, dat de Roemeensohe pers door Roei.
menen moet worden geredigeerd. Deze
maatregel beteekent, evenmin als andere,
een agressief gebaar, maar een daad vara
nationale zelfverdediging.
W< n 'Vlag n gen met dr. Ph. C. Visser
Fa. J. MAK ZONEN
x
De Karakorum trekt!
xr» -- Voor een kort ziekte*. er lof, om te her
ig Broersveld 33» -ie F, t '9t siei]en v<m een langjarigen aanval van
iXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX dysenterie, is onze oud stadgenoot, dr. Rh
-- C. \isaer, de bakende harakorum-reiziger
en consul-genera il der Nederlanden ie Gal-
- Engeland cutta, met mevrouw Vis«er't Hooft, se-
Edcn met vacantie. dert eenige weken in de* residentie ge-
r, T, loeeerd. Hij heeft zich daar onder he-
munster van buitenland- handeling van een specialist gesteld en .s
sche zaken, Eden, is gisteren met zijn <jriJcoIe dagen in één der ziekenhuizen
eclitgenoote te Parijs aangekomen. Aan opgenomen geweest, met resultaat, dat hij
het station werd hij verwelkomd door zich thans weer geheel hersteld gevoelt
den Britschen ambassadeur. Gisten vond en op het einde van Januari naar zijn
vertrok de minister naar Cannes.
De schcepsbomvindustrie.
standplaats zal kunnen, terugkeeren.
In de hall van hotel du Vieuv Doelen
te 's-Gravenlinge heeft een verslaggever
Het jaaroverzicht voor scheepvaart en ran de Ilaagsche Ct- een onderhoud met
scheepsbouw voorspelt voor 193S twaalf dr. Visser gehad, aan welk interview we
maanden van geriadig werk voor de ma- het volgende ontleenen:
nne. Het overzicht deelt verder mede,
dal in totaal 36.500.000 pond sterling zal
worden betaald, waarvan naar scha'ting
30 milliaen pond sterling aan loo-nen en
Voor de vierde keer naar de
Karakorum?
- Overweegt u, zoo luidde de eerste
r-rbeidsonkosfen. Dit is liet grootste' rV-Lnaag, eea vierde reis naar den Karako-
drae dat ooit voor don scheepsbouw werd mm, ot is uw physieko gesteldheid daar-
uilgetrokken. Gedurende 1937 verden door voor 0611 beletsel?
particuliere scheepswerven 32 ooriafssebe Op het een zoowel als het andere f beleekems voor de kennis van het land-
pen aan de marine afgeleverd." Thans zijn antwoord ik nNeen I Mijn werk als schap, zijn geologische gesteldheid, de topo-
nog ongeveer 10S schepen in aanbouw of consul-generaal neemt mij volledig in
in voorbereiding. Het'grootste schip dat slag. Ik kom daar dadelijk nog op terug.
Mevr. Visser't Hoeft.
verleden jaar te water "werd gelaten, nl. En mijn lichamelijke conditie be
ne>' vliegtuigmoederschip „Ark .Royall" zal deze 's- 1111 de mmvul van dysenterie
in 1938 geheel voltooid worden." Hiervan overwonnen is en, aangenomen, dat ik een
werd de kiel in September 193*5 «ele-fd nieuwe besmetting zal weten te ontgaan,
geen beletsel, om wederom naar den Kara-
Beftglë korum te gaan. Een vaste leeftijdsgrens is
r. voor een onderneming als deze niet te
De spoorwegtaneveu zullen met o pCt. stelkn. Dit is geheel individueel Sven
u orden verhoogd. j Hedm trok op zeventigjarigen leeftijd nog
Uit een mededeeling van het ministerie naar den Himalaya. En cht voorbeeld voor
a verkeer aan den kabinetsraad blijkt, oogen nemend, heb ik nog tijd in ov er-
dat de spoorwegtarieven voorioopto met vï°«d-
5 pCt. zullen worden verhoogd Dit ^eldt lk u i! ontkennen, ging Je lieer 1S-
zoowel voor do reizigers-als voor do goe- ™ort dat ik de gedachte nog eens
na-ir en door den Karakorum te trek-
derentarievc-n. Deze maatregel is genomen
in aiwachting van een algemeen voorstel
tot tariefwijziging, dat binnenkort |n stu
die zal worden genomen.
Twee Rexisten aangevallen.
Twee Rexislen, waarvan één lid is der
provinciale staten, zijn gisternacht te Se-
raing door verscheidene individuen aan
gevallen en oa. door messteken, zij het
niet zeer ernstig gewond. In verband hier
mede is een Italiaan gearresteerd.
Sovjet Unie
Russische persstem «ver de enquête vau
Van Zeeland.
In de „Prawda" veroordeelt Borissof
het plan inzake eon internationaal econo
misch accoord, waarmede de enquete van
Van Zcelanrl verband hield, hetwelk vol
gens hem neerkomt op het „verleenen van
internationalen economischen steuu aan
de aanvallers". De schrijver voegt hier-
ara toe, dat geen enkel internationaal ac
coord omtrent economische en politieke
waagstukken doeltreffend kan zijn, indien
de Sovjet Unie afwezig is. Hij komt tot
do slotsom dat plannen zooals het ont
werp van Van Zeeland de fascistische
mogendheden hij hun daden van agressie
aanmoedigen en het front Jor vredelie
vende landen verzwakken
kon. zeer aanlokkelijk vind. Ons werk
daar is nooit voltooid, al is het gebied,
dat wij ons indertijd voorstelden te oxplo-
reeren, na de drie voorafgaande expedi
ties in belangrijke mate ingekrompen. Er
zijn ecliler nog tal van vraagstukken on
opgelost gebleven, problemen van groote
Dr. Ph. C. Visser.
grafie en wat dies meer zij.
Een Britsehe expeditie heeft verleden
jaar het gebied, waar wij de vorige .maal
eindigden, bezocht, maar den arbeid is
daar nog niet ten einde.
Zij heeft o.a. de aanwezigheid geconsta
teerd van een grooteu gletscher. Dit, voor
de kennis der glaciologie, belangrijke ob
ject zou ik zeker graag willen onderzoe
ken. En daarvoor bestaat te meer roden,
nu ik mijn tweede boek in de weten
schappelijke verzameling betreffende de res
sultaten der Karakorum-expedities, dat,
waarin de glaciologie wordt behandeld,
zoo juist heb voltooid. In de verwerking
der gegevens heb ik nog verschillende
wagen onbeantwoord moeien laten. Aan
den anderen kant mag ik zeggen, dat
het boek, hetwelk ik schreef in den wei
nigen vrijen tijd, dien mijn arbeid mij laat,
ta> van feiten bevat, die vele jaren scherp
betwiste strijdpunten waren in de kri 'Wu
der wetenschap. In dit werk hgt mijn jong
ste contact met den Karakorum, oen con
tact, niet in een expeditie-tent, maar vm
de studeerkamer uit.
Het vliegtuig.-
Van hot gebruik van vliegtuigen bij oen
Karakorum expeditie verwacht do heer Vis
ser w einig nut. De Karakorum is voel
le uitgestrekt en te woest en zelfs nood-
landingsplaatsen zijn niet te vinden
Bovendien is de heer Visser van mea
ning, dat exploratieve arbeid, als door hem
weid verricht, niet van een vliegtuig uit
verricht kan n orden. Hoogstens zou, aldus
de lieer Visser, het van waarde kunnen
zijn en zeker interessant, om die gedeelten,
die we nu goed kennen, waarbij dan mis
schien tevens do gelegenheid zou kunnen
worden benut, om een toekomstig object
van onderzoek bij wijze van panorama to
bekijken.
Dat ik mm geheid <o al ntkeirig Ivnwndit
modern© hatpin J 1 i n 11 i alg-'i-nie
waarde geloof - i>m owr J flim -lava
werd reeds euke'e i xiogffl i 'vlfs
over de Mo,ml -1 n on
uit het feit. dal ik Jeu UruM.'1"® air-
Deze courant verschijnt dagelijks, met uit
zondering van Zon- on ^ooatdagen.
Prijs per kwartaal f 2.—, Iraneo pot post
f 2.50. Prijs per weck' 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
woldon dagelijks aangenomen.
Advertentie!.! voor bet eerstvolgend num
mer moeten vóór elt uui aan het Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags voor uur.
Een bepialde plaats van adverteutien
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
puja der Advei teutten van 15 regels f i 53,
Ictleie regel meer 10 50, in het Zitei dagnummer
15 regels 11.80, iodeie regel meet 1 0.35
Reclames f0.75 jier tegel Incassokostend ets.;
postkwitnnties 15 ets. tarieven van advertenutn
by abonnement zijn aan liet Lluiuiu veikrygbaar.
l)ageii|ks vvoiden tegen ooi uitbetaling Jvlema
Aüvcrleuticn opgenomen ft iU50 t/m 15 wóór
den, l 0.75 t/m i» vvooi den Lik woord meer
5 cent tot oen uuximum van 80 woorden»
's Woensdags: Kleine Adv ei ten tien tot 25 woor
den t 025, mits vóói Din-sdtgnvond Buut aan hot
Bui eau bezorgd
's Zateidag» Kiemt Adveitcntiui 11.00, indien,
met vóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Voor x
X
X
X
I 1 i -T - U w,.a L !-■- iv\ ftli-l-n t I t A r- r~\
