EERSTE BLAD.
Dinsdag 18 Januari 1938
De pogingen van Chautemps
Filmglinsters
90ste Jaargang.
No. 21765
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 CHOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Hij zal waarschijnlijk struikelen over de socialisten.
De nieuwe formateur van de Fransche
ïegeering, de radicaal socialist Chautemps,
minister-president van het afgetreden ka
binet, heeft gisteren den geheelen dag
onderhandeld met de in aanmerking ko
mende partijen.
Chautemps heeft het voornemen zijn
ministerie te baseeren op het Folks-
front. Hij wilde, aldus verklaarde hij
gisteravond, de socialisten dezelfde
voorwaarden stellen om deel te nemen
als bij zijn vorige kabinet Vervol
gens zette hij enkele dwalingen recht,
welke bestaan ten aanzien van de rol,
welke de radicaal-socialisten hebben
gespeeld in de jongste regeerings-cris s.
Tenslotte bevestigde hij, dat hij het
denkbeeld; van Leon Blum een re
geering op breeder basis te vormen,
goedkeurt en ten uitvoer wil pogen te
brengen.
Hel is-zeer waarschijnlijk, dat, indien
Chautemps, mocht slagen, de socialisten
mee te krijgen, -.vandaag het nieuwe ka
binet aan president Lebrun zal worden
voorgesteld.
Toen Chautemps gisteravond om acht
uur het Elysée verliet, verklaarde hij, dat
hij een belangrijk onderhoud had geluid
met Leon Blum, aan wien hij heeft mede
gedeeld, te verlangen dat de socialisten
zitting zouden hebben in het nieuwe ka
binet, dat hij zich voorstelt te vormen.
De radicaal-socialisten hebben Chau
temps hartelijk-hartelijk aangemoedigd. Gok
beeft Chautemps de vertegenwoordigers
van de communisten, Duclos en Gilton,
ontvangen.
Het was gisteravond zoo goed als ze
ker, dat Chautemps niet zal moigen reke
nen op deelneming der socialisten aan
een door hem te vormen regeering Meer
waarschijnlijk is het, dat hij den steun
dezer partij zal krijgen. De uiteindelijke
beslissing hieromtrent zou echter pas val
len in de gisteravond gehouden vergade
ring, van den nationalen raad der socia
listische partij.
Met den steun zijner politieke vrienden
dacht Chautemps wel een kabinet
te kunnen samenstellen, zelfs zon
der de deelneming der socialis
ten. Slechts indien hij van de zijde der
socialisten uitgesproken tegenkanting zou
ondervinden hetzij door tegenstemmen
hetzij door stelselmatige stemonthouding
zou hij zijn taak niet voortzetten, fix poli
tieke kringen verwachtte men algemeen
dat, behoudens in het geval dat de so
cialisten Chautemps beslist ongunstig ge
zind zouden zijn, deze erin zal slagen, een
kabinet te vormen. Mocht hij niet slagen
dan zou de president twee oplossingen on
der oogen kunnen zien. Hij zou als forma
teur opnieuw Blum kunnen aanwijzen,
wiens partij achtereenvolgens den val \an
het kabinet Chautemps bewerkstellig te en
de reconstructie ervan verhinderd zou heb
ben, of wel een beroep kunnen doen op
Sarraut om een volksfront-ministerie te
vormen met deelneming, of op zijn minst
steun, der socialisten.
De houding der socialisten.
De vergadering van den nalioiiaim raad
der socialistisch© partij werd gepresideerd
door Leon Blum, die eeret een uiteenzet
ting gat van het ontstaan der politieke
crisis en waarin hij Chautemps verweet
niet voldaan te hebben aan de socialis
tische wenschan op sociaal gebied.
Ter verklaring van zijn pogingen tot ka-
binetsvormuig zeide Blurn o.m.: Wij wisten,
sedert het begin van de crisis, dat ©en re
geering van het type 1936 slechts gevormd
zou kunnen worden op ©en e©nig9zins smal
le en breekbare basis. Ik dacht, dat ern
stige mfconngsverschiülen zouden kunnen
ontstaan tussehen de radicalen en ons,
ten aanzien van de monetaire politiek. Ik
achtte hot onontbeerlijk, dat de regeering
alle partijen van het Volksfront en ver-
tegenwooidigers van het C.G.T. (het Fran
sche vakverbond) zou omvatten. Het toe
treden der communisten tot een regeering
moest echter van zekere voorzorgsmaat
regelen vergezeld gaan. Een tegenwicht
moest komen in den vorm van een toe
treden der veilige republikeinen, die geen
aanhangers van het Volksfront waren".
Blum voegde hieraan toe, dat hij van
meaning was, dat de ontdekkingen der po
litie het noodig maakten, dat de regee
ring oen indruk van kracht gaf. Boven
dien moest de nationale eenheid zich
toonen op het oogenblik, waarop op in
ternationaal gebied hot offensief der tota
litaire slaton wordt voortgezet.
Deze combinatie mislukte Zondagavond
om half twaalf door de voorwaarden van
Reynaud. Vervolgens mislukte de combi
natie van een zuiver Volksfront, waarbij
Blum reden had te gelooven, dat de radi
calen een onoverwinnelijke1.! tegenstand
toonden tegen de gedachte van samenwer
king met de communisten. Bleef over de
combinatie van 1936 radicalen en socia
listen. Zij was gevaarlijk' maar mogelijk.
Men moest het probeëren.
Blum besloot ondertoejuichingen, dat
de gedelegeerden thans moesten antwoor
den op het aanbod tot deelneming van
Chautemps.
Serol, die vervolgens het woord voer
de, gaf te kennen, dat hij Chautemps ge
vraagd had of hij deelnemingder com
munisten overwoog.
Chautemps had hem geantwoord, dat
onder de huidige omstandigheden dit hem
onmogelijk voorkwam.
De raad nam 'vervolgens kennis .van eeia
communistisch aanbod - tot vorming van
een werkelijke Vojksfrontregeering..
Hel laatste gedeelte wan de Vergader
ring toonde, date er onder de socialisti
sche hoeren "vooralsnog weinig eenstem
migheid heerscht 'ten aanzien van het
standpunt van Chautënips.
Met het oog op'dè 'onzekerheid in den.
nationalen raad der socialist sche partij,
waarbij twee moties 'van tegenovergestel-
den aard vrijwel evenveel stemmen ver
kregen de een ten gunste van een
ongeschonden Volksfrontregeering onder
socialistische - leiding en met deelneming
der communisten,- de andere voor even-
tueelen steun aan dén radicaal socialisti
sche regeerirfg is liet*dan" ookAwipëP
achtig geworden, of Chautemps zijn pogin
gen tot het vormen eener regeéring Zal
blijven voortzetten. Hij zal zijn. beslissing
uitstellen, tot hij door Dormoy op de
hoogte gesteld zal zijn van de omstan
digheden, waaronder do nationale raad
zich heeft uitgesproken. Indien Chautemps
de opdracht terug geeft, zal Blum waar
schijnlijk opnieuw naar het Elysee ont
boden worden.
De strijdjn China
Beslissende»-strijd in Zuitl-
Sjantorng verwacht."
Naar het Chineesche agentsd' ap Central
News meldt, kan elk oogenblik een be
slissende strijd verwacht wordcin in Zuid-
Sjantoeng, waarheen beide pa tijen be'arig-
rijke versterkingen hebben ge/ouden. Van
Chineesdhe zijde zijn reeds alle maatregelen
getroffeai met het -oog op een aanstaanden
tegenaanval.
Er komen echter nog steeds versterkingen,
aan. In Noord-Kiangsi woidt verwoed ge
streden. In het centrum der provincie Anh-
wei hebben de Chineezen den toestand
goed in handen.
Chineesche aanval op Hangtsjau.
Van Japansohe zijde wordt de geconcen
treerd© Chineesche aanval op Hangtsjau
bevestigd'.
Acht divisies hebben Yoeyand, 10 K*M.
ten Westen van Hangtsjau, bereikt. Vijf "di
visies zijn in Foeyang, 10 K.M. ten Zuid
westen van Hangtsjau, aangekomen. De Ja-
panneezien hebben versteikingen laten aan.
rukken.
Japansehe ambassadeur uit
China teruggeroepen.
Volgens berichten uit Sjanghai heeft de
Japansdie ambassadeur in China. Kawagoe
aan de pers medegedeeld, dit hij door zijn
regeering telegrafi-cih is teruggeroepen, aan
gezien de regeering te Tokio wil breken met
maarsdha'k Tsjang Kai Sjek.
Van welingelichte zijde" wordt verder ver
nomen, dat hij vervangen zal worden door
een plaatsvervangend ambassadeur, die de
betrok kingen van Japan met de ^verschil
lende machten in China" zal onderhouden.
Chineesch antwoord op Ja-
pansch manifest.
De minister-president der Chineesche cen
trale regeering, dr. Koeng, heeft tegenover
journalisten naar aanleiding van het Ja
pansdie manifest te kennen gegeven, dat
de daarin gestelde voorwaarden, welke in-
druifchen tegen de Chineesche souvereini-
teil, voor China onaanvaard baar zijn.
Het manifest beteekent de voortzetting
van den strijd, waarbij China in verband
met zijn militaire minderheid zich moet
beperken tot een defensief, gericht op af
matting van den vijand.
Dr. Koeng wees er op, dat bepaalde
punten der Japansche voorwaarde ophelde
ring behoeven en dat het initiatief deihalve
op het oogenblik niet van China kan uit
gaan. Het verwijt, dat China een taktiek
van op de lange baan schuiven voert, wees
dr. Koeng van de hand.
De strijd in Spanje
Nieuws van het oorlogsfront.
Radio Sevilla meldt, dat de rechtsche
troepen gisteren een schitterend succes
hebben behaald door de bezetting van de
geheclo versterkte linie van regeeriugsstel-
lingcn bij Alto de Celadas en de ze/en
hoogten, die een geheel van weerstands-
punten van "den eërsten'mng vormen. Ver
scheidene vijandelijke- brigades werden ge
decimeerd. Belangrijk materiaal, waaronder
batterijen artillerie, viel in rechtsche han
den. Rechtsche jachtvliegtuigen hebben vijf
regecringstoestellen neergeschoten.
Het officieel© communiqué van het
Spaanselie ministerie van defensie meldt
o.m.Gistermorgen heeft Je vijand een
krachtiger! aanval gedaan in rle richting
van de hoogten van Celadas. Onze linies
ondergingen een lichte wijziging ten Zuilen
van Petron. Wij haalden vijf vijandelijke
vliegtuigen neer en verloren er zelf twee.
België
De taalstrijd
Protesten legen gevangenhouding
van Grammens.
De arrestatie van den hekenden strijder
voor de - naleving der taalwetten, Gram
mens, die, waar hij kan, de Fransche naam
borden in Vlaanderen in het Vlaamsch
overschildert, hetgeen kort geleden weer
tot zijn aanhouding te Tongeren heeft ge
leid, heeft in Vlaamsche kringen tot tal
rijke protesten aanleiding gegeven. Aan
den koning en aan dein eersten minister
zijn tal van telegrammen gezonden, waar
in de vrijlating van Grammens wordt ge-
eischt, alsmede toepassing der taalwetteD.
O.a. heeft het Vlaamsch Nationaal Ver
bond een beroep op den koning gedaan.
Verder heeft do roomseh katholieke
Vlaamsche senator De Boodt het voor
nemen te kennen gegeven, de regeer in g
over deze aangelegenheid te interpelleeren.
Het geval Grammens heeft volgens de
Standaard ©en symbolische beteekenis, het
geen de gevoels-atmosfeer rond' deze zaak
verklaart.
Alle Vlamingen vragen dan ook, aldus
het blad, dat het geval Grammens onder
dit perspectief beschouwd wordt.
Elders schrijft het blad: Wij hebben den
indruk, dat wij in het Vlaamsche land be
wogen dagen tegemoet gaan. De tijd der
duldzaamheid blijkt voorbij. Voor de Vla
mingen gaat het om een groote zaak, een
geweldige zaak. Er zal nu of nooit wor
den uitgevochten of de taalwetten in Bel
gië doode letter blijven, of de Vlamingen
dat blijven dulden, of ja dan neen de of
ficieel© eentaligheid en taaleenheid van
Vlaanderen de grondslag is van de taal
wet in bestuurszaken in 1932 aangenomen.
Ja of neen wij zullen ditmaal zien,
wie er bet machtigst is: de vereenigdo,
eensgezinde Vlamingen, of de onwillige"
overheid.
Duitschland
Gevangenisstraf voor pafer Ituppert Maver.
Sedert eenige dagen bevindt pater Rup-
peri Mayer zich in hechtenis. Hij moet
een gevangenisstraf van zes maanden on
dergaan, waartoe hij op 23 Juli 1937
werd veroordeeld wegens overtreding van
de kanselparagraaf.
Piet Pieterse persfotograaf.
18 Januari. De perstetognfen die
gedurende deze zoo gewichtige dagen het
paleis Soestdijk belegerden, zijn tot mijn
gioote vreugde van de hekken veggiviigd.
De heeren werden te vervelend van lastig
heid en indringerigheid en het veriieugt
mij, dat zij keurig op een atstand zijn
neergezet. Ik vind persfotografen soms
aardige en verdienstelijke mannen, maar
sommige van hen vind ik soms ergerlijk-
onbescheiden mannen en ik geloof dat de
gekeele welmoenende Lurgerij van Neder
land het mét mij toejuicht, dat zij te
Soestdijk openlijk op liun plaats gezet zijn.
Hoe modern wij m Nederland ook wor
den, ik geloof stellig dat wij het nooit zoo
ver" zullen brengen als de Vereenigde
Staten, en derzelver cultuur-der .indiscre
tie, waar een foto van een pas ei moorden
boef -of een zoo-j ui st.gelyncht en neger bui
tenkansjes zijn, die het camera-oog zich
niet laat ontgaan en waar de mensdhea
smullen van het op de plaat vastgelegde
an verdriet verwrongen gelaat van do
nabestaanden, smkkeiM bij «en versdi
gedolven graf.
De gemeenplaats wil, dat die plaat „go-
voehgheet, maar het is het meest onge
voelige ding, dat er bestaat, wanneer bet
gebruikt en belicht word't door een onge
voelig menseh.
Het zou een goede straf voor die onge
voelige kip-ik.„heb je.fotograf eerder» zijn,
wanneer men lien met gelijke munt be.
taald zette.
Wanneer zoo'n indiscrete Cameraad zélf
vervolgd werd door het kltk-klakken van.
het oinbescheid'enst-oog.ter.wenetd
Wanneer van oveiheidswege foto series
werden gepubliceerd van den heer Piet
Pieterse, peisfotograaf in zijn d'agelijkscho
doening.
Piet Pieterse, persfotograaf, in py
jama op bloote voeten en ongeschoren.
Piet Pieterse, persfotograaf, op het
oogenblik, dat hij zich bukt voor de thee
pot die zijn vrouw hem (en naar wij mee-
nen niet ten onrechte) naar het hoofd
smijt.
Piet Pi eters e, persfotograaf met
baby op het potje.
Piet Pieters e, persfotograaf,, op last
van zijn vrouw, stof afnemend© in zijn
huiskamer. Het kruisje toont de plek aan,
waar de heer Pieterse de bovengenoemde
theepot tegen zijn bovengenoemd lioofd
Oostenrijk
Lid van huis Habsburg vernielt- haken
kruis.
Na een bal in de opera heeft een lid van
het huis Habsburg, prins Ernest Ho'ien-
berg, een ruit stukgeslagen, waarop een ha- kreeg
kenkruis geschilderd was. De ruit droeg j j}e slaapkamer van den heer en me-
verder de opschriften van het reisbureau vrouw pjet Pieterse, persfotograaf,
der Duitsche spoorwegen. De prins heeft Duidelijk is de smakeloosheid der meubi-
do Duitsche legatie zijn verontschuldigd- leering te zien. De vaschkom links op den
gen aangeboden. Men meent, dat hiermede j yoorgTond vertoont een barst en zooals
het incident gesloten is. 'men duidelijk ziet gebruikt de familie in
Italië haar geheel slechts één tandenborstel.
Veldtocht tegen het grootkapitaal. j Piet Pieterse, persfotograaf, met
De fascistische pers valt krachtig de ka- zijn zoon. Aan verschillende teekenen ziet
pitalisten aan, die zitting hebben in den de lezer dat deze zoon (Ludovious Petrus
raad van beheer van verscheidene onder- Marmaduke) Lombrosistiscik© versdhijn-
nemingen. jse'en vertoont. Men lette (bij x) op dén
De Popoio d' Italia schreef, dat deze ka- lagen inplant der hoofdharen. Het sdheel-
pi tali sten zitting hebben in den raad van zien van Ludovious komt op deze scherpe
beheer van twintig, dertig, veer.ig maat
schappijen te gelijkertijd te Milaan, Turijn,
Rome en Genua. Zij moesten de gave van
reproductie uitstekend tot zijn recht.
Piet Pieterse, persfotograaf,' teza
men met zijn gade mevrouw Mina Pieter-
De \oorzitters van beide Kamers krijgen
ieder driehonderd duizend roebel
onkosten.
Moiotof afgetreden.
Molotof is afgetreden als voorzitter van
den raad van volkscommissarissen. On
middellijk hierna heeft hij opdracht ontvan
gen een nieuwe regeering te vormen.
De voorzitter van de commissie van
buitenlnndsche zaken, Zhdanoff, prees de
poüfiek van den volkscommissar s van
buitentandscho zaken, Litwinof. Spreker
verlangde evenwel een krachtiger optre
den tegen Japan aan de grenzen in het
Verre Oosten.
Vereenigde Staten
Versterking vau de vloot.
liet luchtvaartbureau van de vloot der
Vereenigde Staten heeft het voornemen
voor 1941 2050 vliegtuigen te bouwen, in
plaats van 1910, zooals eerst het plan was,
deelde vice-admiraal Cook, de chef van
het bureau mede, in de desbetreffende sub
commissie van het Huis van Afgevaar lig-
den.
Admiraal Cook deelde verder mede, dat
sommige escadrilles van de inarine-'urtit-
macht van twaalf op achttien machines
alomtegenwoordigheid hebben, dos.li deze se geboren van 't Hout. Het is een buiten-
heeft niemand. Het blad acht het niet kansje dat onze fotograaf deze foto heeft
noodig namen te noemen, het is niet om kunnen nemen, want zeer duidelijk is hier
de namen te doen, doch om het systeem, het sproekwoordelijk-geworden gebrek aan.
dit is in strijd met bet beginsel van betere charme van deze Mina te zien (in de inzet:
verdeeting der rijkdommen. close-up van Mina's snor. en baardgroei).
Volgons de Popoio di Roma kunnen der- j Mij dunkt dat, voor dit soort heeren als
gelijke toestanden door het fascistisch be- de Pieterses van aan de hekken van Soest,
wind niet worden toegestaan. dijk, met gelijke munt betaald te zetten men
S0¥tGf Rusland de ^nize manier zou toepassen om hun
mores te loeren. I
Faciliteiten voor de leden van de opperste j En lk geloof) dat alle fatsoenlijke pers-
De leden van de opperste Sovjet hebben biografen die er in ons land zijn gaarne
besloten, dat zij vrij reizen zullen heb- ™t hun foto-toes el zouden w.lien mee-
hen. Hun vergoeding zal duizend roebel om den vlegelaclitigen-van.hun.vaKl
per inaand bedragen, alsmede honderdvijfcg die mores bij te brengen.
roebel per dag voor onkosten tijdens de
zittingen.
ijgen gebracht zullen worden. Ook zal het aantal
voor lestoestellen vergroot worden, het aantal
toestellen van de vloot zal niet aanmerke
lijk worden vermeerderd Het nieuwe plan
is nog niet door het departement van ma
rine goedgekeurd.
Int. Samenwerking
Het rapport van Van Zeeland.
Volgens den diplomatieken redacteur van
de Evening Standard is morgen of Don
derdag de publicatie te verwachten van het
rapport van Van Zeeland, waarin deze zou
aanbevelen, een conferentie te beleggen
tussehen de bezittende en de niet-bezitiende
naties ten einde eon grondslag voor onder
handelingen te vinden."
De redacteur meent te weten, dat Duitsch
land en Italië medegedeeld hebben, dat
zij bereid1 zijn hun medewerking te ver-
leenen, doch dat niets op touw gezet zou
kunnen worden voordat een nieuwe regee-
ring in Frankrijk tot stand is gekomen.
Te Brussel is békend gemaakt, dat van
Zeeland* zijn rapport eerst na de oplossing
der Fransche legeeringscrisis ter hand zal
stellen aan de Fransche en Biitsche am
bassadeurs.
Deze courant verschijnt degelijks, metuit-
zondenng van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2.franco per poat
f 2.50. Prijs per week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Ad veilentku voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Burea*
bezorgd zijn, 'o Zaterdags vóór uur.
Een bepaalde plaats van advertentie!»
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prijs der Ad\ertentiCn: van 15 rebels ll 53;
Iedere regel meer 10.30, in het Zaterdagnummer
15 regels f 1.80, iedere regel meer t <X33
Reclames f0.75 per regel, Incassokostend ets.;
postkwitantjes 15 ets. Janeven van ad\ er ten tien
dij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks-worden tegen \ooruitbetaling Kleine
Ad\ ertentien opgenomen IOJjü t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum \an 30 woorden.
s Woensdags* Kleine Ad ertentien tot 25 w oor
den f 0.25, mits óór Dmsdaga\ ond G uur aan het
Bureau bezorgd
's Zaterdags Kleine Ach ertentien J 1.00, indiea
niet \óór \rijdaga\ond 6 uur bezorgd.
Ook het park rondt het jpateis Soestdijk staat onder voortdurende bewaking, daar
er regelmatig door rechercheurs gesurveilleerd wordt