Afscheid directeur R.H.I >.S.
4
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
We
i
4
STADSNIEUWS
Waardeerende redevoering. De heer N. W. van Gelder
benoemd tot officier in de orde van Oranje Nassau.
JSen receptie die een reünie
werd.
Bij bei neerleggen van zijn functie van
directeur der R.H.B.S. wegens het berei
ken van den pensioengerechtigden leeftijd
dm heer N, W. van Gelder wel geble
ken hoe zijn werk voor de school, waar
aan hij zich geheel gaf, in zeer breed®
kring wordt gewaardeerd. Een huldigings-
cornité, waarvan de leeraren, de hoeren
O. Dioddor en dr. G. A. Reeser «esp. als
voorzitter m secretaris de leiding had
den, had Zaterdagmiddag in Musis Sacxuni
leen afscheidsbijeenkomst georganiseerd, die
©en bizonder prettig verloop had.
Da onpartijdige toeschouwer werd ge
troffen door de hizonder hartelijke en on
gekunstelde sfeer, die er heerschte. Dat
leeraren, leerlingen en oud-leerlingen mee
leven met den scheidenden directeur kwam
zeer spontaan tot uiting, torn dr. W, v. d.
Ent namens den minister van onderwijs,
kunsten en wetensphappen meedeelde,' dat
de heer Van Gelder door H.M. de Ko
ningin benoemd is tot officier in de orde
van Oranje Nassau; op die mededeeling
brak plotseling een geweldig applaus los,
alsof ook de jeugdige aanwezigen besef
ten, wat deze onderscheiding voor den
beer Van Gelder beteeként en op welke
hooge waarde hij deze schat. In "een per
soonlijk gesprek heeft de heer Van Gelder
ons later nog eens zijn groote voldoening
over de Koninklijke onderscheiding ken
baar gemaakt!
De aanwezigen.
De benedenzaal van Musis Sacrum bleek
te klein te zijn om aile belangstellenden
te bevatten. Aanwezig waren o.a. de heen®,
dr. W. v. d. Ent, inspecteur M.O.; dr.
E. H. Renbema, inspecteur gymnasiaal on
derwijs; het volledig college van B. en
jVF. (met uitzondering van dén burgemees
ter, mr. dr. F. L. J. van Haaien, die reeds
lemigen tijd ongesteld is); ir. C. Houtman,
mr. M. M. van Vel zen, T. Slavenburg, J.
Dinbelaar, wethouders en mr. V. Sickenga,
gemeente-secretaris; de volledige Commis
sie van Toezicht op het M.O. de dames
E. M. CastendijkJansen en drs. H. G.
LomarsKorteweg en de hcerem F. H.
Backer, ir.-Frits.-H. Beuker,.mr. jBL J. 0.
Kok en mr. Jacq. G. Wittkampf; voorts
dr.A. Makkink,'rector, van het gymnasium;
drs. A. JMassink, directeurH.B S. te Alk
maar; ir. G. Lindeyer, directeur H.B.S. te
Meppel (ceiden oud-leeraren van de Schie-
damsche H B.S.) alio leeraren, verscheidene
oud-leeraren, vele oud-leerlingen en leer
lingen.
Do heer N. W. van Gelder met zijn ge
zin werden, toen zij binnen geleid werden,
staande met applaus begroet.
De voorzitter vau het Huldigingscomité,
de hoer C. De el der, heette allen wel
kom en las een zeer waardeerend schrijven
voor van den burgemeester, mr. F. L. J.
van Haaien, die zijn spijt uitdrukte niet
aanwezig te kunnen zijn en een beroep
deed op den beer Van Gelder, diens werk
lust kennende, zich beschikbaar te stellen
voor gemecnschapswerk. De heer Decider
eindigde zijn inleidend woord met: Mijn
heer Van Gelder, we stellen het zeer op
prijs, dat u in ons midden bant.
Rede dr. W. v. d. Ent.
Dr. W. v. d. Ent, inspecteur van het
M.O., zeide met gemengde gevoelens naar
deze bijeenkomst te zijn gegaan: een ge
voel van leedwezen, dat de hoer Van Gel
der het M.O. verlaat en een gewoel van
vreugde.
In u, aldus spr., gaat een verdienstelijk
directeur heen; een directeur die stellig
een belangrijk deel heeft bijgedragen, dat
de Schiedamscho R.H.B.S. hier ter stede
en ook daarbuiten zoo'n goeden naam
heeft. Dat is geen gelegenheidsphrase: de
heer Van Gelder paart gemoedelijkheid aan
wilskracht; eenvoud aan gezag. We zien
u tegen vierderlei achtergrondde leeraren,
de leerlingen, de ouders en de burgerij.
Onder en door uw leiding heerschte onder
het leerareecorps een geest van eenheid
onderlinge waardeering. De leerlingen
verliezen in u een vaderlijken vriend, voor
wien zij geen nummers, maar persoonlijk
heden en -heidjes zijn. U draagt lien een
warm hart toe. Niet alleen door hun kin
deren, maar ook uit eigen ervaring heb
ben vele ouders leeren waardeeren en
tegenover de burgerij getuigde uw leven,
dat u niet de H.B.S. beschouwt als een
eiland.
Een voortreffelijke directeur gaat heen
en dat stemt weemoedig.
Maar er is ook een lichtzijde aan dit
afscheid: U gaat heen nog volkomen ge
zond', zoodat de mogelijkheid' aanwezig
is, dat u nog jaren genieten zult van de
welverdiende rust, die u wacht. Die rust
zal vermoedelijk slechts betrekkelijk zijn,
want u zult uw krachten in dienst van de
gemeenschap willen stellen. Er is bij u nog
geen spoor te ontdekken van vermindering
van kracht en zóó van zijn werk afscheid!
te mogen nemen is een groot voorrecht.
U geniet de waardeering van alle auto
riteiten; ook de minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen weet
hoe de zaken hier staan en namens
den minister is het mij een genoegen
te kunn® meedeelen, dat H.M. de Ko
ningin u heelt benoemd tot officier in
de oode van Oranje Nassau (daverend'
applaus).
Ik prijs mij gelukkig de eerste te zijn, u
met deze onderscheiding geluk te wen
sclien en hoop dat zij moge bijdragen tot
geluk van uw levensavond'.
Rede ir. 0. Houtman.
De heer ir. C. Houtman feliciteerde
namens R. en W. den heer Fan Gelder
met zijn hooge onderscheiding en deed'
dat ook namens de Commissie van toe
zicht op hetM 0. Foor uw persoon en
werk aldus spr. heeft zoowel het
college als de Commissie van toezicht
groote waardeering. U heeft een mooie mi
litaire loopbaan in Indië achter den rug;
in 1909 keerde u naari Nederland terug en
behaalde "acte K-' If .op 1-Januari 1912
werd u leeraar- aiai'-de--gomeenteHjke HBS
alhier; op 1 September 1921 directeur van
de H.BS, die in 1919 omgezet werd in
een Rijks H.B S. Daardoor werd de ver
houding tusschen u en do Commissie van
toezicht op het MO. eenigszins gewijzigd,
maar de band is gebleven, wat te danken
is geweest aan de openhartige wijze, waar
op u de zaken met de commissie besprak.
VVe hebben behoefte u dank te brengen en
spreken do hoop uit, dat uw opvolger uw
voetstappen zal drukken.
Het gemeentebestuur en instellingen heb
ben meermalen een beroep op u gedaan;
u is voorzitter van de Schied. Burger
wacht; regent van het Weeshuis der Her
vormden en commissaris van de Spaarbank
Het werk voor de school nam een groot
deel van uw vrijen tijd in beslag; de school
was voor u nummer één. De energieke
wijze waarop u, na een aanschrijving van
dein minister van onderwijs, de organisatie
van het godsdienstonderwijs heeft aange.
pakt, heeft tot gevolg gehad', dat thans
slechts een klein deel der leerlingen geen
godsdienstonderwijs ontvangt. U is velen
tot voorbeeld geweest en de commissie zal
de herinnering aan u bewaren als aan een
directeur, die zich met hart en ziel aan
zijn werk gaf. We hopen u nog dikwijls
te ontmoeten.
Namens de commissie werd een bloem
stuk aangeboden.
Namens leerlingen ©n Onder
Ons".
De ik eer C. Fer voort hield' namens
de leerlingen een keurig speeckje. Spr.
zeide dat nu ook voor den directeur de
KBR
MAANDAG 31 Januari 1938; Ne. 21776.
De heer 0. Vervoert biedt namens de leerlingen van de R.H.B.S. den scheiden
den directeur, den heer N. W. van Gelder (links), een album met foto's en hand-
ttefeemingea aan. Achter den heer Van Gelder diens echtgenoot© en dr. E. H, Jten-
Kcma, Inspecteur gymnasiaal onderwijs; rechts van den heer Van Gelder dr. W.
v. d. Ent, inspecteur van het M.O.
schooldeuren zich -achter hem sluiten, als
voor zoovele leerlingen het geval is ge-
woest, maar deze gingen d© maatschappij
in, terwijl voor den heer Van Gelder thans
zijn maatschappelijk werk wordt afgesloten.
Spr. herinnerde aan het rijmpje, dat bo
ven d e wachtkamer tegenover de directeurs
kamer is aangebracht en dat luidt: „Wees
indachtig: kort en krachtig. Niet te breed
en niet te wijd ,want uw tijd is mijn tijd",
en bracht dit op aardig© wijze in verband
met het optreden van den. scheidenden di
recteur.
Wij zullen, aldius spr., met genoegen
terugdenken aan den tijd, dat u onze di
recteur was en hopen, dat .u ook nog eens
aan ons zult denton. Daarbij kan dit al
bum met handleetoningön en foto's van de
school, leeraren en leerlingen, wellicht een
aanleiding zijn.
De heer N. Ei ij s bergen, voorzitter van
de H. B. S. vereen. Onder Ons", herinner
de aan den prettigen steun, die 0. 0.
steeds van den heer Fan Gelder hoeft ont
vangen. In de vergadering van October werd
beslot® den heer Fan Gelder tot eere-voor-
zitter te benoemen, zoodat deze nog geen
afscheid van 0. O. behoeft te nemen; spr,
hoopt, dat de eere-voorzitter nog dikwijls
op de feestavonden zal komen.
Namens O. O. werden bloemen aange-
boden. I
Namens oud-leerlingen
Do heer I. Kr eb er voerde het woord
namens de oud-leerlingen, die den heer
Fan Gelder hebben leeren tonnen als
iemand, die zijn gansehe persoon gaf voor
zijn school Zij Waardeeren diens rechtvaar
digheid en de „afdoende" wijze, waarop
deze conflicten beëindigde. Diens houding
hoeft bij zijn leerlingen flinkheid aange
kweekt. Spr. haalde herinneringen op aan
de prettige Wiskundelessen eneen
sneeuwbalgevecht, waarbij de heer Fan Gel
der a's aanvoerder van de ééne partij op
trad, welke bizondere „kans" de tegen
partij zich niet heeft laten ontglippen!
De oud-leerling® zullen aan den lieer
Fan Gelder blijven denken als een direc
teur leeraar uit één stuk.
.Namens de leeraren.
De heer C. Decider w® sell le den sehei-
d®den direcleur namens de leeraren geluk
mei diens hooge onderscheiding Dat is
helaas liet eenige lichtpunt aldus spr.
want uw vertrek doet ons zeer leed. U
heeft steeds op do meest vriendschappe
lijke wijze met ons omgegaan.
Een onderhoud®» &t u had steels waar
de: uw standpunt was stevig; als eens
een leerling uit de klas werd weggestuurd,
trof u maatregel®, die op zijn zachtst
uitgedruktafdoende waren. Maar ook wist
u steeds den nadruk te leggen op de goede
hoedamghed® van de(u) betrokkene.
De gecommitteerden bij de examens kon
den steeds wijzen op de goede uitkomsten
van het onderwijs en hen viel do eigen
aardige, vertrouwelijke sfeer op, die er
aan onze school heerscht, maar waarvan
zij vermoedelijk de oorzaak niet steeds
volledig begrepen. Die sfeer, welk© door
de jaren gegroeid is, wordt thans verbro
ken ©n w© kunnen slechts hopen' dat
uw opvolger er in slagen zal de einden
weer aan elkaar te smeden.
U bent het voorrecht, directeur vau
onz© schoot t© zijn geweest, ten volle
waard i Zelfs in uw vacantie's heeft u
steeds hard gewerkt voor de II B.S.
Om de kloof te overbruggen, die er
beslaat tusschen uw werk van thans en
dat van ambteloos burger van straks, bie
den leeraren, oud-leerlingen en leerling®
u ©en reis aan, die u zelf kunt ontwerp®
©n we hop® dat de herinnering daaraan
aangenaam zal zijn en u ook nog eens
zult denton aan het corp3 leeraren, dat
u zoo'n goed; hart toedraagt.
Dankwoord.
D© hoer N. \F. van Gelder uitte in
de eerste plaats zijn diepgevoelden dank
voor de onderscheiding hem door H.M.
do Koningin toegekend bracht ook
dank aan den minister van onderwijs en
andere autoriteit®, die hm medewerking
hebben verleend om hem die onderschei
ding te dom gewordm.
Aan de huldigingscommissie bracht spr.
dank voor de wijze, waarop men hem
tegemoet treedt, nu hij de school verlaat,
die hem lief is geworden.
Fan den eersten dag, dat spr. te Schie
dam kwam, heeft hij zich Schiedammer
gevoeld; dat spr. in Januari 1912 hier
leeraar is geworden, heeft hem nooit be
rouwd. Felen zijn hem met groote wel
willendheid tegemoet ge treilen. Spr. ge
looft niet, dat er voor een directeur der
H.B.S. een betere standplaats is dan..
Schiedam 1
Met de commissie van toezicht heeft
spr. prettig samengewerkt.
Dat alle wethouders en de gemeente
secretaris aanwezig zijn bij dit afscheid,
stelt spr. zeer op prijs, evenals de aan
wezigheid van den heer Fan Boek, direc
teur van ©en R.H.B.S. te Rotterdam, vau
dr. A, Makkink, rector van het gymnasium,
door wiens prettige samenwerking en diens
ware zijn vau elk© cotieurrmlie-zucht een
goede verstandhoudnig bestaat tussch®
beid© onderwijs-mrichtingen, Ook de tegen
woordigheid van vele oud-leeraren en oud-
Het stadhuis in feesttooi.
ÈM 1
Ook de Passage is artistiek versierd.
leerling® waardeerde spr.; de lotgevallen
van de leeilingen, na het verlaten dor
school, heeft spr. steeds met groote be
langstelling gevolgd.
Zich wendend tot de leeraren, zeide spr.,
dat door hun algeheele toewijding en de
volledige samenwerking do goede naam
der school is gevestigd. Met groot ver
trouwen kan spr. de school overdragen
aan den nieuw® directeur, dr. U. Schults,
die niet aanwezig kon zijn, omdat deze
op het zelfde oogenblik zelf afscheid neemt
v® zijn werk te Zierikzee.
Spr. is soms streng geweest, maar met
een ongekunsteld rechtsgevoel hoeft men
hem verdragen en, zooals thans ook weer
blijkt, zijn werk kunnen waardeeren. De
ontvangst op school van spr. het vorig
jaar na4zijn ziekte, is een van de mooiste
dagen van zijn leven geweest.
Het is een mooie taak te mogen mee
werken aan de wetenschappelijke oplei
ding karaktervorming van jongemen-
seh®; zij, die zich daaraan wijden blij
ven lang j®g van hart.
D© prettigste herinnering in iemand's le
ven is zijn schooltijd. Tot de leerlingen
zegt spr.: Blijf vroohjk opgewekt, werk
en toon j"e goede leerlingen van de Schie-
damschc HBS.
Op 5 Maart a.s. herdenkt de IIRS.-ver-
e®iging Onder Ons haar 7e lustrum. De
naam „Onder Ons" is goed gekozen!
Do Schiedamscho H.B S. grooie en bloeie
tot in lengte van dagen'
Met dankbaarheid denkt spr. op dit voor
hem gewichtige oogenblik terug aan zijn
ouders, die met veel opoffering hunner
zijds spr. in staat hebben gesteld te wer
ken; werken geeft vrede en geluk!
Ook wil spr. op deze plaats zijn eelit-
g®oote danken; zij wist thuis een sfeer te
scheppen, waardoor het mogelijk was op
gewekt te werken.
Tenslotte bracht spr. dank voor de ge
schenken en voor de wijze, waarop men
dezen dag voor hem heeft bereid.
Receptie
In de bov®zaal van Musis Sacrum be
stond daarna gelegenheid persoonlijk af
scheid' te nemen van den scheid®d®
directeur. Zelden hebben we een zoio on
gedwongen receptie, die van 4 tot half 5
duurde, bijgewoond. Behalve autoriteiten)
kwamen ook zeer vele oud-leerlingen als
scheid nemen van den heer Fan Gelder en!
deze oud-leerlingen ■ontmoetten op deze,
receptie li® oud-leeraren en vroegere
schoolkamerad®, die zij soms in 10 jaar^
lang® niet hadd® gezien. Herhaalde^
lijk hoorde men e® verrast: „Hé, hoe(i
maak jij hetl Waar zit jij tegenwoordig?"|j
waarbij bleek, dat 1® ra ren niet altijd even!
sterk zijn... in het onthouden van na-,
men! jj
Op lateis waren de zelfde aardige foto's
uitgestald, die ook in het aangeboden al-'
bum waren bijeengebracht: de he® Fan!'
Gelder, die de school binnengaat; dot
school begint; in de pauze; in de klasf
de leerarenvergadering, enz.
Ongedwongen bewogen de lieer en mevrj
Fan Gelder zich tusschen hm gasten; her
inneringen werden opgehaald, hartelijke!*
woord® van hart tot hart werden go-
sproken.
In bet receplieboek teekenden meer dan!
200 bezoekers. Daartoe behoorden belialvet
do bovengenoemde dames en hoeren oa,
ook de heer en mr. J. S theeman Hessej
kantonrechter; ds. J. \V. Torisbeek; F. A.
II van Iersel, inspecteur der directe be
lastingen; dr. R. J. Castendijk, corrector}
van liet gymnasium; dr. \F. J. Smit, ge
meentelijk inspecteur van liet onderwijs;
S. Hijman, mr. N. J. Post; A. de Groot;
ir. G. Gerlagh, directeur eu ir. H. B. J.
Aikema, adjunct-directeur van Gemeente
werken, J. Houtman en vele anderen.
Het voornemen beslaat bij d® he®
en mevr. Fan Gelder over oen dag of S
een reis malen naar de Rivier» en op
den terugweg nog enkele dag® t© Parijs
te vertoeven. j
Overdracht directoraat.
Hedenmorgen bestond op school voor
de leerlingen geleg®lueïd afscheid te ne
men van hun directeur, waarbij zij werden
onthaald'.
Daarna Hoeft in e® leeraarsvcrgadleriingj
de heer Fan Gelder het directoraat offici
eel overgedragen aan zijn opvolger, dr. U.
Schults.
1
I
gp.'-.!-.'MO
i