EERSTE BLAD. HET PROCES TE MOSKOU Donderdag 3 Maart 1938 De ramp op de„Petrakis Nomikos" 90ste Jaargang. No. 21803 Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HA^EN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 5311. BUITENLAND Sensationeel begin. Krestinski ontkent hardnekkig. De andere'beschuldigden leggen bekentenissen af. De acte van beschuldiging. Bij den aanvang van liet Moskousche proces tegen het „blok der reelitschen en Trotzkisfen" was de gerechtszaal bijna ge heel gevuld' niet agenten en functionarissen van de Gepeoe. Voorts wordt hot proces slechts bijgewoond door ongeveer twintig vertegenwoordigers van de buitenlandsch© pers en eenige buitenlaindsdie diplomaten. Om twaalf uur precies werden, bewaakt door tientallen gewapende Gepeoe-soldalea, de 21 beklaagden binnengeleid. Boecharin en vooral Rykow maakten een volkomen verslagen indruk. Ook de andere beklaag den zagen er murw en willoos uit. Jagoda Is geheel vergrijsd'. Even over twaalf uur verscheen de open bare aanklager Wysjinski in de zaal, ge volgd1 door het Hoogste Militaire Gerechts hof. Als voorzitter opent Ulrieh de zitting. De omvangrijke aanklacht wordt door iWvskiaski voorgelezen. De voorlezing duur de twee volle uren. Energieke ontkenning van Krestinski Nadat de acte van beschuldiging was voorgelezen, vroeg Ulrieh den 21 beklaagd den of zij schuld bekenden. Boecharin, Ry- kof en Jagoda antwoordden na elkander: Onder groote sensatie sprong ver volgens echter Krestinski, de vroegere vice-commissaris van buitenlandsclie zaken, van zijn stoel op en schreeuw de energiek: „Neen, ik ben geen Trotskist. 'Seen, ik ben geen spion, neen, ik heb geen besprekingen ge voerd met Sedof (den zoon van Trots- ki)". De voorzitter interrumpeerde Krestinski hierop en herinnerde hem aan zijn in de processen-verbaal vast gelegde bekentenissen. „Neen, ik ben niet schuldig", herhaalde Krestinski. Alle andere beklaagden gaven toe" schuldig te zijn. Volgens het Duitsclio Nieuws Bureau heeft de vroegere plaatsvervangende volks commissaris van buitenlandsclie zaken, Krestinski, verklaard: „Ik ben geen Trotz- kist. Ik ben geen misdadiger. Ik heb nooit iets te doen gehad met de berichtendien sten van buitenlandsclie mogendheden. De verklaringen van Krestinski hebben olgens het D.N.R op den procureur-ge neraal en Let gerecht zichtbaar als een bom gewerkt, temeer daar een belang rijk deel van de voorgelezen acte van be- scbuldigirg was opgebouwd op bekente nissen van Krestinski. Gevraagd naar de waarde dezer „be kentenissen", aldus liet D.N.B., verklaarde Krestinski niet vaste stem: „Ik herroep alle verklaringen, die ik bij het vooron- dcizoek heh afgelegd en die op schrift zijn gesteld. Krestinski verklaarde zijn bekentenissen onvrijwillig te hebben afgelegd. De zitting werd hierna geschorst. De acte van beschuldiging. Iret Russische felegraafagenlschap Ta»s meldde uitvoerige bizonderhedeu betreffen de de acte van beschuldiging, welke oen reeks betichtingen van verraad1, moord, po ging tot moord, sabotage enz. bevat. Het „blok van rechlschen en Trotskis ten", zooals de beschuldigden genoemd worden, zou zich teil doei gesteld heb bel? de in de Sovjet Unie beslaande so cialistische maatschappij en staatsorde ten val te brengen, het kapitalisme en de macht van de bourgeoisie in de Sovjet Unie te herstellen, de Sovjet Unie te verdeden en daarvan af te scheiden de Oekraine, Wilrusland, de Midden-Aziatiische republieken, Georgië, Armenië, Aserbeids- jan en het kustgebied1 in het Verre Oos ten, zulks ten gunsle van vijandige bui- teniandtsehe staten. De leden van het blok, die binnen de Sovjet Unie geen steunpunten bezaten, zou den al him hoop uitsluitend gericht heb ben op gewapende hulp van buitenland- sche aanvallers, d'ie beloofd hadden deze hulp te verleenen op voorwaarde van ver deeling van de Sovjet Unie en afscheiding van do bovengenoemde gebieden. Een dusdanige overeenkomst werd verge makkelijkt doordat vele leidende deelne mers aan deze samenzwering sinds lan gen tijd agenten zouden zijn geweest van buitenlandsche spionnagediensten, die in den loop van vele jaren werkzaam wa ren ten gunsle van deze diensten. Diit geldt vooral voor een der bezielers der samenzwering den volksvijand Trotzki. Tijdens het vooronderzoek zou nauw. betuig zijn vastgesteld', dat Trotzki reeds sedert 1921 met den Buitschen spmanage, dienst .en sedert11926 met- de Eingelscbe „intelligence service" t contact stond'. Beklaagde "Kiestinslri trad, wegens da 'beu sekuldigïng in 1921 in directe opdracht vak Trotzki in contact met den Buitschen spwiinagedienst. Beklaagde Rosengdlz he. gon zijn spionnagewerk voor den Buitschen generalen staf in 1923 en voor den Engel, schen spionnagedienst in 1926. Beklaagde Rakofski was sedert 1924 agent van de En. gelscho „intelligence service"; beklaagde Tsjemof welkte voor den Buitschen spion, nagedienst. Beklaagde Sjarangowitsj werd in 1921 door den Poolschen spionnagedienst aangeworven en voor spionnage naar de Sovjetunie gezonden. Beklaagde Grinjko werd in 1932 spion voor de Duitsche en Poolsche spionnagediensten. De leiders van het „blok van rechlschen en Trotzkistea", en onder hen Rykof, Boecharin en anderen, waren volkomen op de hoogte van de spiomnagecontacten van hun medewerkers en begunstigden met allo middelen de uit breiding van deze contacten. Seïenski, Iwanof en Soebaref zouden reeds voor den oorlog spionnagediensten verricht hebben. Volgens veiklaringen van Boekarin tijdens het vooionderzoek, had Trotzki tegenover Radek verzekerd, de neder, laag van de SovjetUnie in een oorlog tegen Duitschland en Japan als de kans te beschouwen voor het blok de macht o-ver te nemen. Na deze neder, laag zou de Oekraine aan DuiLschland en het Verre Oosten aan Japan wor. den afgestaan. Op het gebied van den buitonlandsclicn handel liet men zich door drie zaken leiden: 1. Economische hulp van Duitsch. land en Japan ten koste van de Sovjet Unie; 2. het berokkenen van economische verliezen en schade aan do Sovjet Unie; en i 3.'politieke benadeeling der Sovjet Unie. Bij het onderzoek zou ook zijn vastge steld, dat Gorki, Meosjinski en Koeibysjef slachtoffers zijn geworden van terroristi sche daden, die in opdracht van het ver- eenigdo blok worden uitgevoerd. Volgens Jagoda was het de bedoeling Gorki van Stalin te verwijderen, doch Gor ki bleef Stalin trouw. Daarom besloot Ja goda, Gorki te laten verdwijnen. „Gorki moest tot iederen prijs pkysisch worden vernietigd". Op grond' biervan werd het besluit ge nomen Gorki te vermoorden. Met de ten uitvoerlegging van het plan verklaarde Ja goda te zijn belast. Jagoda assumeeide zich daarvoor de hulp van dr. Lewin, den vroegeren huisdokter van Gorki, prof. Plet- mef, den secretaris van Gorki en zijn eigen secretaris. Men zou Gorki hebben laten kouvatten. De strijd in Spanje Kalmte aan alle fronten. Radio Nacional te Salamanca hoeft mede gedeeld, dat het gisteren aan alle fronten ruslig is geweest, alleen arlillerievuur werd gehoord. De luchtmacht was evenwel zeer actief, de rechtsche vliegtuigen vlogen boven de stellingen en vliegvelden van den vijand. Duitsche generaal in Spanje. Radio Barcelona heeft medegedeeld, dat het ministerie van landsverdediging heeft kunnen vaststellen, dat generaal Tzander, commandant van het legioen Condor en andere speciale Duitsche strijdkrachten, die met instemming van de rebellen tezamen met de Italiaanscho troepen op Spoan- schon bodem strijden, in hot kader van de Duitsche luchtmacht de functie van be velhebber van den zevenden sector der Duitsche luchtmacht bekleedt. De toestand in het Verre Oosten De strijd aan de Gele rivier. Aanzienlijke Chineesche versterkingen worden in allerijl naar de Gele rivier in Honan en Sjansi gezonden om den Japan- neezen te beletten, dat zij do rivier over trekken. De Japansche troepen zijn samen getrokken aan den Noordelijken oever tegen over Kaifeng, de hoofdstad van Honan. Een afdeelrhg, die langs den Noordelijken oever naar het Westen oprukt, heeft Joeantsjoe bezet en trekt verder naar Joentsjen in Sjansi. Aan het Zuidelijke gedeelte van den spoorweg TientsinPoekau zijn de ver sterkte Japansche troepen er in geslaagd', de Hwairivier over te steken: Zij rukken naar het Noorden op. Ten Noorden van Peg-poe wordt hevig gevochten: Chineesche troepen onder bevel van den Mandsjoerijschen commandant Joeli- Su-Tsjoeng verdedigen zich daar met suo ces legen de- Japansche aanvallen. Duitschland Ds. Niemoeller opnieuw gearresteerd Na het verlaten van de gevangenis. Gisteravond' na het verlaten van het gerechtsgebouw te Berlijn werd1 ds. Nie moeller door de Gestapo gearresteerd en naar het hoofdbureau van politie ge bracht. Men veronderstelt, dat deze maat regel werd geno-men om te voorkomen, dat (te Bahlem, waar men met spanning op den terugkeer van den predikant wachtte, een betooging zou worden gehouden. Het gerucht ging, dat ds. Niemoeller te middernacht zou worden vrijgelaten. Het vonnis is nog niet te Berlijn ge publiceerd!. In gewoonlijk goed ingelichte kringen is men van meening, dat het als volgt luidt: lo De rechtbank heeft zich niet uit te spreken over zaken, welke den gods dienst betreffen. 2o. Na diepgaand onderzoek is de recht bank tot de overtuiging gekomen, dat t (-klaagde handelde uit ernstige overtui ging- 3o. Beklaagde had zich evenwel l>e- wust moeten zijn, dat onder zijn gehoor zich ook lieden bevonden, die niet door godsdienstzin naar de kerk werden ge dreven, doch door vijandschap tegen den staat Speciale rechtbanken voor S.S. en arbeidsdienst. Men hoeft het voornemen tot het in liet leven roepen van speciale rechtbanken voor de beliandeling van processen legen leden van de S.S. en van den arbeids dienst, die onttrokken worden aan de bevoegdheid van de gewone rechtbanken. De rechtspraak in Duitschland zal dus uitgevoerd worden door het rijksge- rechtshof te Leipzig, het militair gerechts hof te Berlijn, een hooggerechtshof voor de S.S. en een hooggerechtshof voor de arbeidsdienst. Do Duitsche academie voor het recht is l'i last met de voorbereidende werk zaamheden. Nieuwe rijksministers. Hitier beeft bij verordening vastgesteld dat generaal Von Brauchitscli en admi raal Raodcr den rang van rijksminister hebben en* als zoodahïg" aaif- de kabinets bijeenkomsten zullen deelnemen. Anli-scmietisme te Dresden. Aan verscheidene huizen in de stad Dres den werden, blijkbaar met toestemming van de overheid, het opschrift „Hier wonen Joden", aangebracht. Deze maatregel heeft ten doel Saksen te zuiveren van Joodscbe elementen. Engeland Italië en Abessinië De Britsclie regcering erkent, dat Italië de facto Abessinië regeert. Tijdens een proces, dat de negus een Britsche maatschappij heeft aangedaan, ten einde een regeling te krijgen van de be taling der gelden, welke de maatschappij hem schuldig is, in verband met een overeenkomst over een draadlooze ver binding tusschen Engeland en Abessinië, verklaarde een der advocaten, dat hij het minister.e van buitenlandsclie zaken heeft gevraagd uiteen te zetten of de Britsche regecring erkende, dat de Italiaanscho re gcering ,,de facto" de regeering van Abes sinië was en of zij erkende, dat Italië in werkelijkheid geheel Ethiop e beheerachle De advocaat verklaarde order, dat het Foreign Office hierop heeft geantwoord dat: .,Be Biilsclic regeering de Itahaan- sche regeering eikende als regeering „de facto" over dat deel van Abes sinië, dat zij bezet houdt. Aangezien op het oogenblik Italic pracüsch ge heel Ethiopië behcerscht, erkende de Britsche regeeirng, dat Italië de faclo de regeering uitoefent in Abessin De som, welke de negus eisclit, bedraagt 10 613 pond sterling. De Britsche maat schappij heeft erkend deze som schuldig te zijn, doch zij deed opmerken, dat ook de Italiaansche regeering er aanspraak op maakt en zij is niet voornemens aan twee personen het bedrag uit te betalen. Gisteravond heeft de negus een bezoek gebracht aan het Foreign Office, waar hij werd' ontvangen door lord Halifax. Het terrorisme in Palestina. Eenigo honderden gewapenden opstan deling n hebben bij verrassing een aanval gedaan -op een patrouille bereden politie, wcike in de buurt van Hebron dienst deed'. Met vliegtuigen werden de opstandelingen op de vlucht gedreven. Een Arabische beambte werd ernstig gewond. Ten Zui den van Haifa werd een bom en een aan tal balken op de rails ontdekt. Be nieu we hoogc commissaris voor Palestina, Macrafchael, moest gisteren langs dezen weg reizen. Er zijn nu speciale maatregelen genomen. Het Italiaansche gevaar in de Middel landse lie Zee. In het Lagerhuis heeft Cfiamberlain ont kennend geantwoord op de vraag van het labouftiA Wedgwood Bonn, of ond-erhan- delmgéu' gevoerd werden met de Frnnsche en Spaansche regeéring over een bezetting van Minorca totdat de Italianen Majorca zuilen hebben ontruimd. Op nadere vra gen antwoordde Chamberlain, dat hij niet geneigd was zich tevoren vast te leggen ten opzichte van de besprekingen met Italië. Italië Mussolini te Gardone Itiviera. Gistermiddag is de Buce te Gardone Riviera aangekomen in gezelschap van mi nister Ciano, minister Aifieri, Starace en andere autoriteiten. Na de familieleden van d'Annimzio begroet te hebben begaf zich do Buoe naar de kamer, waar het stoffelijk c-w-rschot zich bevindt Hier bleef hij eenigen tijd met gebogen hoofd staan. Nadat dc Duce vertrokken was, tiok de bevolking uit de omgeving van Gar done langs het stoffelijk overschot van Gabriele d'Annunzio om hem de laatste eer te bewijzen. Hedenochtend half negen is het stof felijk overschot in de kist gelegd worden. Op de affuit van een kanon zal het naar de kerk van San Nicolas worden ge bracht naar de kerkelijke plechtigheden werden gehouden. Vervolgens zal het naar het schip „Puglla" worden gebracht, waar vanmiddag en vannacht zal blijven. Frankrijk: De nieuwe arbeidswet. De Kamer heeft het wetsontwerp tot regeling van den arbeid ia een nieuwe lezing met 408 tegen 190 stemmen m zijn geheei aangenomen, zooals hel werd! voorgelegd' door de commissie voor ar beid. Op één punt werd evenwel niet bet door de commissie voorgestelde ont werp aangenomen, doch werd op voordel van een lid' der minderheid de deer ilea Senaat voorgestelde tekst aangenomen. Oostenrijk Seyss Inquart le Graz. De minister van buitenlandsclie zaken Seyss Inquart heeft gisteren te Graz de leiders der TialionaaJ-socialistische beweging van Stiermarken ontvangen. Voor het hotel waar do minister zijn intrek had genomen, had zich een groote menigte verzameld, die den minister hartelijk toejuichte. Volgens een uitgegeven communiqué werd in de besprekingen de in de toekomst te volgen wet duidelijk en helder uiteenge zet Bepaald werd, dat het dragen van het hakenkruis en het groeten met „Heil Hit- Ier" in het particuliere leven ieder is toe gestaan. j STADSNIEUWS De conclusies van den inspecteur-generaal van de Scheepvaart. Slachtoffers en redders herdacht. De förzaak van de ramp. De leering, die er uit te trekken is. DeBenzine-commissie 1927 In aansluiting op dc openbare zitting van den Baad voor de Scheepvaart van 11 Februan j.l. te Amsterdam, toen de Raad zich heeft bezig gehouden met het onder zoek naar de ontploffing aan boord van het Grieksche tankschip „l'etrakis Nomi- kos" en een elftal getuigen en deskun digen werd gehoord, heeft in de openbare zitting van hedenmiddag de inspecteur- generaal van de scheepvaart, de heer P. S. van 't Haaff, die in verband met het gevorderde uur en het veie materiaal, dat de verliooren op 11 Februari had den opgeleverd, toen niet meer aan het Hoe de Haifa Crude, dezelfde soort olie, welke tot Rouaan in de ladingtanks ver voerd was, in de bunkers is gekomen, is niet m> t zekerheid vast komen te staan. Wel is gebleken, dat op dit Griekschei schip Joor de inrichting der leidingen zeer gemakkelijk vloeistoffen uit de ladingtanks naai de bunkers gepompt konden worden. Een dergelijke inrichting der leidingen is op Nedcrlandsche schepen sedert 1932, dank zij dc wettelijke voorschriften dien- aangaan Je niet mogelijk. Do „Pctrakis Nornikos" is echter een oud schip. Dergelijke leidingen werden des woord' kon komen, conclusie genomen. TT- i j iu os veel gc-maakt, daar zij ook wel voor- Ilij herinnerde aan de ontsteltenis, die 31 October 1936 te Schiedam werd ^c(j'cu_ nt„uon. Eerst later toen meer in- op veroorzaakt door de beide ontploffingen aan boord' van het aan de werf Wilton Fijenoora liggende schip. Hij herdacht de veertien slachtoffers en de moedige red ders, van wie velen het slachtoffer wor den van him opoffering. Hangende hel iechleilijke onderzoek naar de ramp, is het onderzoek krachtens de Schepenwet tijdelijk stop gezet en nu de justitie haar taak heeft beëindigd, is het aan den Raad voor de Scheepvaart, het gihouden onderzoek te besluiten met ecu uitspraak, d'ie naast de aanwijzing van de oorzaak van de ramp, zooveel moge lijk de uit de ramp te trekken leering heeft aan te geven. Duidelijk is bij het vooigevallene weer eens naar voien gekomen, welke gevaren de licht ontviambaie vloeistoffen mede brengen, al moge reeds dadelijk Jaarbij worden vermeld, dat op een Ncierlandsch schip, ingericht volgens de voorschriften van de Schepenwet, deze ramp vermoe delijk niet had kunnen plaats vinden. Waar echter in de Nedeilandsche ha vens ook andere dan Nederlandsche sche pen komen, was het van veel belang nauwkeurig na te gaan, wat de oor/aak van de ramp kan zijn geweest, om zich tegen de mogelijke ge\ aren te kunnen wapenen. Dc oorzaak. Al het verzamelde materiaal geelt n.iar de meening van den inspecteur generaal duidelijk aan, dat de oorzaak van de ramp gelegen is in de omstajubgheid, dat in de bunkeiruimte van het schip een vrij groote hoeveelheid Haifa-Crude-Oil, het welk een laag vlam puilt heeft, aanwezig was. De eerste explosie is, zulks kan wel als as .slaand aangenomen worden, ontstaan, doordat er, hetzij bij het werken met puutrjzers, hetzij door stoe ten van den luchtkoker, die verwij de^! werd hetzij door do vlam van den snijbrander die heel goed even van richting veranderd kan zijn - ter hoogte van het hoofddek een lekje of een gaatje is ontstaan in den ach terwand van den dwarsbunker of in. den zijwand van den zijbunker, dan wel doordat er reeds tevoren een lekj in den bunkerwand aanwezig was. De hitte van de vlam van den brander heeft middellijk of onmiddel lijk de uit de Haifa-Crude-Oil ont stane damp ontstoken en. de eerste explosie in den bunker aan stuur boord, ter hoogte van het bovendek, ingeleid. De tweede explosie is een gevolg .geweest van den- brand, welke op 3e eerste explosie volgde. zicht in het daaraan verbanden gevaar verkregen is werden deze leidingen door de particuliere onderzoekingsbureaux ver boden, uck.1i volgens de algemeen geldende oorschriften zijn nieuwe bepalingen zon der terugwerkende kracht. Dat lading in de bunkerruimten gelekt zou zijn, was op dit schip niet onmogelijk, daar de zomertanks no. 1, stuurboord en bakboord, welke als bunkerruimten dienst deden, door middel van pijpen dwars door den kofferdam met de dwars- en zijbun kers verbonden waren. Deze wijze van plaatsing van bunkers is thans op Neder landsche schepen eveneens door de ter zake geldende voorschriften onmogelijk. Het optreden van den zeeloods. Na het aangeven van de oorzaak va'n de ramp moge thans iets omtrent de even tueel e leering volgen. Bij dcm geheel en gang van zaken van de binnenkomst in den Nieuwen Waterweg tot het oogenblik van de ramp zijn naar liet oordeel van den inspecteur-generaal door sommige der verantwoordelijke instan ties niet die maatregelen getroffen, welke met belrekking op den aard van het schip en de vervoerde lading volgens de gelden de voorschriften en de elders bestaande goede praktijk genomen hadden moeten worden. De loods, die het schip den „Nieuwe Waterweg" binnenbracht, had volgens da voorschriften de vlag moeten doen hijsclien, aangevend, dat het schip niet gasvrij was. Een certificaat betreffende de ontgassing kon toch niet worden getoond. Hij heeft echter op gezag van den kapitein aange nomen, dat het schip gasvrij was. De handelwijze van den zeeloods is edi tor begrijpelijk, omdat uit zee komende tankschepen meestal op zee ontgast zijn en dan niet Ln het bezit kunnen zijn van papieren. De rol van het laboratorium. Deze fout lieeft editor, voor wat de ramp betreft, geen bizondero betoekenis. Immers zou bij het tweede onderzoek op 29 Octo ber 1936 toch de Crude-oil in de bunkers niet gevonden zijn, zoodat de ramp even goed plaats had kunnen vinden.. Het laboratorium, dat de opdracht kreeg de ladingtanks te onderzoeken, heeft zich Mijkbaar angstvallig tot deze opdracht be perkt B{jje courant verschijnt dagelijks, met uit sondering van Zon- en feestdagen. Prjjs per kwarual f 2.—; franco per poat f 2.50. Prijs per veek: 15 ets. Afzon derlijke nummers 4 ets. Abonnementen worden dageljjks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend num mer moeten vóór elf uur aan het Bureau bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór uur. Een bepaalde plaats van advertentien wordt niet gewaarborgd. SCHIEDAMSCHE COURANT Prijs der Advertenttën: van 15 regels f155; Iedere regel meer rO-30, In bet Zaterdagnummer 15 regels f 1.80, iedere regel meer f0.35 Reclames f0,75 per regeL Incassokosten5cts.; §ostkwitanties 15 ets. Taneven ^an advertentien ij abonnement zijn aan bet Bureau verkrijgbaar, Dagelijks worden tegen vooruitbetaling kleine Advertenüen opgenomen a t 0.50 t/ra. 15 moor den, fa75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. s Woensdags* Kleine Ad verten tién tot 25 woor den f0.25, mits \óór Dinsdagavond C uur aan bet Bureau bezorgd *8 Zaterdags: Kleine Advertentién 11.00, indien niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd. r 'n-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1938 | | pagina 1