EERSTE BLAD.
Engeland moet sterk zijn".
Dinsdag 8 Maart 1938
No.
De toestand In het Verre Oosten.
Engeland
België
^Oostenrijk
Het proces te Móskou
Vereenigde Staten
Duitschland
De graven te Breda.
Gemengd Nieuws
Autobqtsing in den mist.
90ste Jaargang.
Tel. No. 6930D (3 lijnen).
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
Rede over de Britsche defensie-politiek van
Chamberlain.
In hel Lagerhuis is gisteren behandeld
de Britsche defensiepolitiek,waarbij mi
nister-president Chamberlain een groote
rede uitsprak.
Chamberlain bestreed in den aanvang
van zijnf rede de stelling, dat de volle
dige hulpbronnen des lands besteed' moe
ten worden aan de productie van muni
tie, op de overweging, dat iedere regeering
zou aarzelen een dergelijken stap in vre
destijd te ondernemen, tenzij zij er van
overtuigd1 zou zijn, dat de toestanden ze»
critiek geworden waren, dat hij niet Jam-
-ger kon worden vermeden. Een dergelijken
Stap te doen, aldus ging Chamberlain ver
der, zou een verschrikkelijke slag betee-
kenen voor de industrie.
Het is een feit, dat oorlogen niet alleen
gewonnen worden met wapenen en man
schappen, maar ook door reserves, hulp-
bronnen en crediet en dti is bedoeld met
de uitdrukking: het weerstandsvermogen
der natie, dat afhankelijk is van de hand
having van de commercieel© en industrieel®
activiteit en economische stabiliteit.
Het bezit van blijvende macht wordt er-
kenü als een machtig afschrikwekkend mid
del tegen een aanval, want tenzij een na
tie voelt, d'at het mogelijk is den tegen-
stander neer te slaan door een plotse-
Jingen slag de recente ervaringen zijn
hiervoor niet zeer aanmoedigend dan
kan de sterkste aarzelen het risico op
zich te nemen van een worstel :ng met
een land, welks weerstandsvermogen in
staat zou kunnen zijn den weerstand on
bepaald te verlengen. Uit deze overwegin
gen trok Chamberlain de conclusie, dat
in een periode van langdurige, zware uit
gaven, zooals het land thans doormaakt,
men voorzichtig moet zijn en de econo
mische en iudustrieele stabilrifcei't moet be
hoeden.
Chamberlain behandelde daarna de vraag,
of d© kracht van de,ecrste 4mie<iier„Bxite
sche luchtmacht gelijk moet zijn aan dié
luchtmacht van©enig Ejuropeesch land," dat
zich binnen actie afstand bevindt .De pre-
mier zeido, dat hij steeds meer tot de con.
clusie kwam, dat de sterkte der eerst©
linie slechts een. dier factoren is, die de
kracht der luchtmacht bepalen. Andere
factoren zijn die reserve, de uitrusting,
grondstoffen, luchtbescherming, personeel,
moreel en kwaliteit.
Hoewel het probleem der luchtmacht van
groote beteetomis Ls, kan het niet afzon
derlijk beschouwd worden. Het is -dus niet
juist de kracht der luchtmacht af te me
ten naar de sterkte in eerste linie.
Wij moeten, aldus vervolgde Chamber
lain, -onze defen s ie vraagstukken als ©an
geheel beschouwen en de gezamenlijke
waarde van onze hulpbronnen vaststelten.
Wij zijn tevreden, omdat we het -beste ge
bruik van deze hulpbronnen maken.
De hoeksteen van onze defensiepoli
tiek, zoo vervolgde de premier, moet de
veiligheid1 van het Vereenigd Koninkrijk
zijn. Onze grootste inspanningen moe
ten gericht zijn op twee punten: de
bescherming van het land en de hand
haring van de handelswegen, waarvan
we afhankelijk zijn voor de aanschaf
fing van voedsel en grondstoffen Dan
is er een derde doel: de verdediging
der Britsclie overzeesche gebieden te
gen een aanval ter zee, te land en uit
de lucht. Het vierde doel tenslotte
moet zijn de samenwerking hij de ver
dediging van grondgebied der bond-
genooten. i 1 f j
Sprekende over de kosten zeide Cham-
iberlain: Met zekerheid kunnen zij zeggen,
dat bet bedrag van 1500 millioen pond
hetwelk we nog pas kort geleden als vol
doende 'beschouwden voor de herbewape-
ning, thans voor onze doeleinden ontoe
reikend is. j
Het is nog te vroeg om een cijfer te
noemen, doch ik vrees, dat het Huis
moet verwachten, dat dit cijfer de 1500
millioen aanzienlijk te boven zal gaan.
Hoewel wij zullen blijven streven
haar verbetering vait den toestand,
moet men zich bewust zijn, dat ons
verlangen naar den vrede niet betee-
kentj dat wij bereid' zijn vandaag een
vrede te koopern tan koste van den
lateren vrede.
Ook kunnen wij onze verantwoordelijk
heden jegens ons volk en jegens de mensch-
heid' in het algemeen niet vergeten. Het
ïs niet mijn begeeren of mijn voornemen
mij te bemoeien met de aangelegenheden
vah andere volken, doch van tijd-tot tijd,
indien het onze plicht is, zullen wij onze
stem verheffen ten gunste van vreedzame
onderhandelingen, tegenover geweld of be
dreiging. Wij zullen vertrouwen, bij het
volgen van dien weg omdat wij er van
overtuigd1 zijn, dat onze doeleinden in bet
grootste deel der wereld sympathie vinden.
Indien ondanks dit alles vertrouwen
en vrede niet hersteld zouden kunnen
worden, zullen wij niet aarzelen het
wapeningspïogramma en het tempo
daarvan te herzien. Wij vertrouwen
daarbij den steun van het land te zul
len hebben, welke offers ook gevraagd
zullen worden.
„Als ik Iet land sterk wensch te zien,
is dat, omdat ik geloof, dat in zijn kracht
de beste leans voor den vrede ligt; maar,
terwijl wij werken aan de kracht van dit
land, wil ik geen gelegenheid voorbij' la
ten gaan om do oorzaken van wrijving en
oorlog weg te nemen. Noch herinneringen
aan het verleden, noch de verkeerde voor
stellingen, die ei* thans bestaan, zullen mij
er van weerhouden, met aile kracht te
streven naar het herstel van vertrouwen
en rust in Europa".
Omdat ik de inzichten der appositie
ten aanzien van Spanje niet deel, bêschul
digt men mij er van tot de dictatoren
over te holten. Ik sta in een wereld, waar-
ia dictatoren bestaan. Ik héb geen belang
stelling voor andere regeeringsvormen dan
voor zoover zj een weerslag op andere
landen hebben.
.^Ik,tol met over tot nationaal-socialisme,
xascisnujjof bolijewisïné* omdat" "die"alle
mij onvere-enigbaar voorkomen met Wat
voor mij de grondslag van het politieke
credo is„ de individu'eclevrijheid.
Mits onderworpen aan redelijke beper
kingen, geloof ik in vrijheid van gedachte,
woord en handelen, zonder welke er geen
ware democratie bestaat, en ik geloof
niet, dat de democratie noodzakelijk min
der doelmatig moet zijn dan andere re-
geermgsvormen.
Voor het behoud van de 'démocratie,'
die het behoud van onze vrijheid betee-
kent, zou ik vechten en, naar ik geloof,
het volk van dit land evenzoo.
Ik ben van meening, dat de weg, dien
wij bij" onze defensie volgen, de zekerste
is ter vermijding van do vreeselrjke nood
zakelijkheid van oorlog".
Toen Chamberlain na zijn rede zijn
plaats weer" innam, werd' hij van de mi-
nisterbanken luide en langdurig toege
juicht.
Nadat een Laböuï-motie was verworpen
met 351 tegen 134 stemmen, werd' de door
den minisir-r-president ingediende motie,
waarbij de verdedïgingspolitiek der regee-
ring wordt goedgekeurd, aangenomen
met 347 tegen 133 stemmen.
De strijd in Spanje
Carthagena viermaal gebombar
deerd.
De luchtmacht der opstandelingen hoeft
Carthagena viermaal gebombardeerd. De
schade is zeer onbelangrijk.
Het verlies van. de Baleares.
De rechtsche regeering heeft gisteravond'
officieel toegegeven, dat de kruiser Ba
leares verloren is gegaan.
Het aantal opvarenden, dat met de Ba
leares in de diepte is verdwenen wordt
op zeshondeid geschat. Hieronder bevinden
zich de admiraal, die het schip comman
deerde en de oudere officieren. De Brit
sclie torpedojagers Boreas en Kempenfeit
hebben ongeveer tweehonderd personen ge
red' met reddingsboeien en booten,'terwijl
het schip zonk wapperde de vlag van een
vice-admiraal aan den grooten mast.
De Boreas en de Kempenfélt gaven de
'bemanning van de Baleares door seinen
te kennen over boord1 te springen, doch het
meerendoél van de opvarenden gaf hieraan
geen gevolg. Dit is de voornaamste reden
van het groote aantal dooden.
De strijd aan de Gele rivier.
De Japansche troepen hebben thans de
Gjde. rivier op zes plaatsen bereikt, d'och
zij zijn er nog niet in geslaagd' de rivier
over te steken. Blijkbaar hebben zij de
pogingen hiertoe opgegeven, in verband
met de aanvallen van de Chineesche troe
pen, welke nog achtergelaten waren.
Eden naar het Zuiden van Frankrijk.
"Oud-minister Eden en zijn vrouw ver-
èrekken vandaag voor een verblijf van
veertien dagen naar hel Zuiden van
Frankrijk.
Het werkloozencijfer.
Hot aantal werkloozen bedroeg op 14
Februari 1.810.421, dus 17.18G minder dan
op 17 Januari. t
Nieuwe Belgische ambassadeur te Rome.
In welingelichte kringen wordt bevestigd,
dat de huidige Belgische ambassadeur te
Parijs, graaf de Kerchov© de Denterghem,
binnenkort zal worden benoemd tot ambas
sadeur van België te Rome.
Officieel is evenwel mog geen besluit
genomen.
De geloofsbrieven van den nieuwen am
bassadeur zullen worden gericht tot den
„koning van Italië, keizer van Ethiopië".
De jiatÏMiaal-sod*listen in
Stiermarken.
De jJationaabsocialisteu hebben drie ze
tels in de provinciale regeerfag van Slier-
marken geèischt, terwijl de negeering hen
slechts een heeft aangeboden. Gisteravond
zijn de besprekingen zonder resultaat op
geschort. De nationaal-socialisten tobben
voor het paleis van de regeering gede-
monstreerd'.
Italië
Italië en de negus.
Stefani meldt uit Rome:
De door zekere Parijsche bladen gepubli
ceerd© berichten óver voorstellen, welke de
iLaiiaansehe regeering zou hebben gedaan
aan den vroegeren negus,' zijn eenvoudig
onjuist en. id'iaot.
Het is betreurenswaardige dat bladen,
welke beweren ernstig te zrjn, zoo ver
gaan dat zij dergelijke fantastische zaken
publiceeren.
-4.--V Albanië
Koning Zago© trouwt, 27 April.
Het huwelijk van, toning Zogoe met
gravin Gerald ine Apponyi. jzal op 27 April
worden voltrokken.
De feestelijkheden zulkn een intiem ka
rakter hebben en op 25 April dos avonds
'beginnen met eengroot© receptie op het
koninklijk paleis op, 2G lApAl. gevolgd' door
een "ba3 op' de militaire clpb.
Het burgerlijk huwelijk zat ten palsize
worden voltrokken.
h Sovjet Rusland
Boekarin ontkent op ver
scheidene punten.
De voortzetting vair. heli-proces te Mos
kou leverde een 'feilen nvoordefp strijd op
tusschen dién aanklager Wisjinski en de
'verdachte Bonkaren,
"-.Boekarin pntkendo ten stelligste ooit
hét voornemen te tobben gehad Lenin te
dooden en een complot te hebben ge
organiseerd', dat beoogde d'e regeering te
verhinderen het vredesverdrag van Brest
Litofsk te onderteekenen.
Ook in Je avondzitting bleef Boekarin
ontkennen. Het gerecht verhoorde een
aantal getuigen, waaronder den vroege
ren vice-president van de Tsjeka te Mos
kou, Manzew. De getuigen verklaarden al
len, dat boekarin in 1918 het plan hoeft
gemaakt tenin, Stalin en Swerdlofsk ie
vermoorden Ook zou Boekarin hebben
deelgenomen aan de voorbereiding tot den
aanslag op den Duitschen ambassadeur,
graaf Mn Lach.
De aanspraken op de eilandjes in den
Stillen Oceaan.
De secretaris van president Roosevelt,
Stephen Early, heeft verklaard', dat do
reden, waarom de Vereenigde Staten aan
spraak maken op de eilandjes Canton en
Bnderbury, de ontwikkeling van de han
delsluchtvaart is. Hij voegde h.eraan toe,
dat dit niet moet worden beschouwd als
een oorlogsdaad.
De eilandjes zullen eerst def.niti-ef wor
den opgceisckt, na onderhandelingen met
dc regeeringon, die eveneens aanspraken
kunnen doen gelden, in het'bizondet de
Britsche regeermg.
Gisteren heeft de Amerikaanscto regee-
ring, teneinde haar aanspraken op de eilan
den Enderbury en Canton van de Phoenix-
groep te ondersteunen, een groep kolonis
ten aan land gezet op tot eiland Enderbury.
Mussolini heelt Beek ontvangen.
De Due© heeft gisteren om zes uur in
het Veaetiaausch paleis den Poolschen mi
nister van buitenlamdscto zaken, Beek, ont
vangen.
Het vonnis tegen Kurt Wan now.
Het vonnis tegen dr. Kurt Wannow, die
Ven Ossiefzky voor het grootste deel van
den Nobelprijs voor den vrede heeft op
gelicht, luidt: Wegens voortgezette on
trouw, tezamen met verduistering 2 jaar
tuchthuisstraf, 3 jaar eerverlies en een
boete van 8000 RM.
Het voorarrest wordt in mindering van
den straftijd gebracht.
BINNENLAND
Uitslag van het onderzoek
naar de Nassau's in de
Groote Kerk.
Gisteren - heeft de burgemeester van
Breda, namens de commissie van onder
zoek, ofiicU-ele mededeelingen gedaan van
den uitslag van het gehouden onderzoek
naar de in den grafkelder, onder tot mo
nument van Engelbrecht den Tweede, in
de Prinsenkapet van de Groote Kerk te
Breda begraven Nassau's.
Hij deelde mede, dat in den grafkelder
de stollelijk© resten begraven zijn van Hen
drik den Derde, n graaf van Nassau, Dil
lenburg én Dietz, Réné van Chalons, graaf
van Nassau, prins van Oranje en eerste
Oranje Nassau ér, en, met. een aan zekerheid'
grenzende waarschijnlijkheid, ook die van
Anna van Buien de eerste vrouw van
Willem den Zwijger en een dochtertje
Maria uit dit huwelijk, gebaren 22 No
vember 1553 en gestorven 7 December
1554. De bevindingen wijken derhalve af
van hetgeen men vroeger aannam.
Meer mededeelingen kanden niet worden
gcdaaji, zoodat nog afgewacht moet wor
den wat er eventeel met de stoffel ijlte
resten van de aldaar begraven Nassauêrs
gebeuren gaat.
Rechtszaken
Int. Samenwerking
De Duitsch-Britsche besprekingen.
Na hel jongste onderhoud van den Brit-
sch'en ambassadeur te Berlijn en Hitier
overheerscht in Berlijnsche politieke krin
gen de indruk, dat de Engelsch-Duitsche
besprekingen langzaam „op gang komen"
en d!at men niet dan. pas over eeruge
weken substantieefen vooruitgang moet
verwachten.
Men gelooft evenmin, dat dit onderhoud'
binnen afzienbaren tijd! zal worden voort
gezet, zelfs ind'ien een welbewuste poging
zou worden ondernomen door Fan Rib-
bentrop, die morgen naair Londen ver
trekt. Algemeen is men van opvatting, dat
d'e Engelsch-Duitsche besprekingen van de
beide partners veel geduld en beleid' zul
len vereischetf.
Beleediging van een volksgroep.
De Rotterdamsche rechtbank deed gis
teren uitspraak in de zaak tegen de 43-
jarige E. A. M. L. I H. E. S, huisvrouw
van J. K, wonende te Rotterdam, die in
April van liet vorige jaar in de étalage
van het Krmghuis-West der NSB., aan
don 's-Graveodijkwal te Rotterdam, het
boek van Bart Ifeumans, getiteld: „Joden
dom en communisme zonder masker",
opengeslagen had ten toon gesteld. Op de
opgeslagen bladzijden kwamen enkele pas
sages voor, die beleedigend voor de Jo
den zijn.
De rechtbank achtte het ten laste ge
legde bewezen en veroordeelde verdachte
bij verstek to" een geldboete van f100
subs 10 dagen hechtenis
Uit het ziekenhuis ontsnapt.
Uit angst over de grens te
worden gezet.
Eenige weken geleden heeft de Vreem
delingendienst een Duitsctor aangehouden,
die zich te Amsterdam zonder in het be
zit te zijn van eenig inkomen, ophield.
Aanvankelijk werd hij in het hoofd
bureau van politie ingesloten. Na eenige
dagen verklaarde de man ziek te zijn. Een
politiearts werd ingeroepen om hem te on
derzoeken en deze oordeelde opneming
in een ziekenhuis noodzakelijk.
Do Duitsctor werd' daarom overge
bracht naar het Binnengasthuis en daar
ter vejpleging opgenomen.
De man leefde echter voortdurend in
een angstioi-stand, dat de politie torn na
ontslag uit het ziekenhuis over de grens
zou zetten.
Thans is het hem gelukt aan tot toe
zicht van zijn bewakers te ontsnappen
en zonder dat iemand hem op de vlucht
heeft gezien uit tot gasthuis te ontkomen.
Het is de politie niet gelukt weer op
f "het spoor Van den vluchteling te komen.
Het gevaarlijke „snijden".
Een gecompliceerde aanrijding
I met als gevolg vijf gewonden
Vanochtend om zeven uur zijn op dort
Hoofdweg te Capelle a/d. IJssel, den nieu
wen rijksweg Rol terdam—Bodegraven, driel
auto's met elkaar in botsing geweest. Uit
do richting Gouda reed de heer J. Os
kam uit Nleuwerkerk a/d1. IJssel, Hij werd!
gesneden door de hem volgende personen
auto, bestuurd door den heer A. M. van!
Garcum, uit Hilversum, Juist naderde uif
de richting Rotterdam de auto van. den:
heer G. Kleinendorls uit IJsselmonde. Een
aaurijding tusschen de drie auto's volgde.
De heer Kleinendarts kreeg een knie
blessure en een hoofdwonde. Zijin inzit
tende zoon werd aan de knie gewond' en!
liep een lichte hersenschudding en een;
heupbeenfractuur op. De bestuurder van!
de auto die de aanrijding veroorzaakte,
werd aan den rug gewond. De inzittende!
passagiers J. v. d. Veen en A. T. Kalle^
kregen schaafwonden aan hoofd en han
den. De heer Oskam bleef ongedeerd, i
Nadat de gewonden ter plaatse door
ciouiu- K. Zandbergen waren verbonden:,
zijn zij naar hun woonplaats vervoerd'. Dei
auto's werden zwaar beschadigd,
Bestuurder van vrachtauto
gewond.
Van moergen omstreeks zeven uur is op)
den rijksweg te Veldhuizen een personen
auto, komende uit de richting Woerden,
bij het passeeren van een wïelrijdster, in!
botsing gekomen met een tegenligger, weikei
eensklaps uit den mist opdoemde. I
Op tot moment, dat de bestuurder van
de personenauto de tegemoet komende
groote truck met oplegger van de firma!
Van der Meer uit Leiden, geladen met
stukgoederen, bemerkte, remde hij sterk,
tengevolge waarvan zijn wagen slipte eni
tegen eeu langs den weg staanden boom
vloog. De truck werd aan tot linkervoor
wiel geraakt, waardoor de bestuurder vaa
dit voertuig, de heer Visscher uit Leiden,
de macht over het stuur verloor. De truck
kantelde en kwam in een naast den weg
loopende sloot terecht, waar zij op den
zijkant bleef liggen.
Alleen de bestuurder van de truck kreeg
inwendige kneuzingen. Hij is naar tot zie
kenhuis te Leiden overgebracht. De be
stuurder van de personenauto kreeg geen
letsei. De personenauto werd' ernstig, de
vrachtauto licht beschadigd.
Geen teeken gegeven.
Eenige dagen geleden is op den Rijks-
siaatweg te HaarlemNoord de 17-jarige
wichijdstc-r M. van den B. op het oogen-
blik, dat zij zonder teeken te geven naar
links een zijstraat wilde inrijden, door een
bestelauto aangereden. Zij liep een schedel-
basisJiactuui, een zware hersenschudding
en een sleutelbeenbreuk op. Zonder tot
bewustzijn te zijn teruggekeerd is to£
slachtoffer in den afgeloopen nacht in de
Mariasticliling overleden. i
Fabrieksbrand te Parijs.
Vanmorgen is brand uitgebioken in een
fabriek in de Rue Amelot, te Parijs, dies
voor de landsverdediging werkt. Aangezien
de directeur afwezig was, kon de aange
richte schade niet worden vastgesteld.
De brandweer had een uur noodig om
het vuur te blusschen. De oorzaak van
den brand is niet bekend. Zestig arbeiders
zijn op straat komen te staan. i
Dorpje vrijwel geheel door brand vcrviocsi.
Het Noorsche plaatsje Surnadelsoera in
de provincie Moero is door een brand, die
als gevolg van den storm met razende
snelheid om zich heen greep, grootendeels
verwoest.
Ongeveer 50 huizen werden in de asdt
gelegd1, waardoor 200 personen dakloos
zijn geworden. De schade wordt op een
millioen kronen geschat.
Dsn courant verschijnt dadelijks, met alt-
londering van Zon- en Feestdagen,
Prga per kwartaal f 8,franco per post
f 8,60. PiU» per weekt 15 cta. Afion.-
derlpke nummers i cta. Abonnementen
worden dagelgka aangenomen.
Advertenties voor bet eerstvolgend num
mer moeten vóór elf nor aan bet Bureau
bezorgd zijn, 'a Zaterdags vóór 9 uur.
Een bepaalde plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
ÏCHI :Di iMSCHE COJRANT
BUREAU L&IUQE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
*\4 AA'7 Prys der Advertentiën: van t—*5 regels f 155;
AI DU iedere regel meer f 0.30, in htt Zaterdagnummer
in 15 regels f 1.80, iedere regel meer f 0.35
Reclames f0.75 per regel. lncassokosten5cts f
gostkwitantieslö ets. Tanoven \ao arHertenüea
ij abonnement zijn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks w orden tegen ooruitbetahr.se kleine
Adyertentien opgenomen k f(J.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/ra. '25 wooiden. Elk woord meer
5 cent tot eed maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentien tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdaga\ ond 0 uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags- Kleine Advertentiën 11.00, indien
niet -Nóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd.
99
De oorlogsbodem .Sanchez Barcniztegui" der Spaansche r^geeringsiroepen, die
den nationalistische» kruiser .Baleares" tot zinken bracht