De „Tromp" bijna gereed.
'n Barstende Hoofdpijn
AKKERTJES
Het aftreden van Chautemps.
Een beschrijving van de nieuwste aanwinst van de
Nederlandsche marine.
Harer Majesteiis floltieljeleider Tromp,
die op het oogenblik nog ia de haven van
do Nederlandsche Scheepsbouw Maatschap
pij 'te Amsterdam ligt era de laatste vol
tooiende weflczaamheden te ondergaan, is
thans zoover gereed gekomen, dat over en-
kele dagen de proeftochten zullen worden
gehouden, waarop de zeewaardigheid van
dear oorlogsbodem zal worden beproefd en
de eventneele laatste verbeleringen zuilen
worden aangebracht.
De totale lengte van liet schip is 131
meter en 95 centimeter de grootste breed
te 12.40 meter en die grootste holle 7V2
meter, waarbij de waterverplaatsing 4225
ton bedraagt, wanneer het schip voor een
actieradius van 5000 mijl ten volle is uit
gerust. Bij een vermogen vaii ongeveer
5G.OOO A. P. K. bedraagt de snelheid, wan
neer de waterverplaatsing om en hij de
4000 ton is, 32.5 fenoopen, daarentegen
bedraagt de actieradius, bij een economi
sche vaart van 15 mijl en een gemiddelde
waterverplaatsing van 3750 ton, niet min
der dan 5000 mijl.
Vermeldenswaard is nog dat sedert de
kiellegging -op 17 Januari 1936 slechts twee-
jaren zijn verloopen voor d-e proeftochten
kunnen beginnen, terwijl - liet schip reeds
met Augustus -a.s. in dienst zal kunnen
v orden gesteld.
De jjnlcfling.
Het schip heeft een dubbelen bodem,
die zich over hel grootste gedeelte van het
schip uitstrekt-. -In hel voor- en acbiersdhip
ligt ten deele een koebrugdek, terwijl bet
tusschendek over de geheele lengle van het
- schip- doorloopt, hierop volgt het hoven-
dek van voor- tot achtersteven en daarbo
ven het hok- en tentdek. De ophouw bevat
het onderbrugdek, liet brugdek en het vuur-
leidingsdek, tevens seindek. Bovendien is er
achter den schoorsteen nog een schoor
steen dek voor twee zoeklichten &a achter
op het tentdek een achterbrug.
Op het tusschendek liggen de verblijven
voor manschappen en officieren.
Het achterdekliuis -op net bovendek be
vat de verblijven van den commandant, de
hut van den eersten .officier en van den
officier van administratie.
Op het bovendek zijn bovendien de ver
schillende ruimten voor don huishoudelij-
ken dienst ondergebracht: kombuizen, bot
telarij, wassclierij en bakkerij.
Het brugdek" bevat het stuurhuis, de
kaartenfcamer, de zeeluit van den comman
dant en de radiohut. Op liet vuurleiding-
dek staat tenslotte de artillerie-commando,
lorei.
De bewapening.
Het schip is uitgerust met 6 kanonnen
van 15 C.M. op dubbel-affuiten. Zij zijn
opgesteld' op het baddek, op liet onder-
brugdek en cp het bovendek achter het
achterdekliuis.
De munitie wordt met eleetrische lieren
aan dek gebracht. Geheel achter op het
tentdek staat aan stuurboord en aan baik-
boord' een dubbel-mitrailleur van 40 m.M.
Op het vuurleidingdok- slaan de 2 dub-
Lel-mitraiLleurs van 12,7 m.M.
Do torpedobatterij omvat drie drïeling-
lanceerinrichtingen, aan stuurboord en aan
bakboord' op het bovend-et.
Tot de uitrusting van bet schip belmoren
tevens een stel paravanes en een druklueht.
nevelinstallalie.
Aan boord zijn aanwezig vier b3-sloepen,
waarvan één met motor, twee motorsloe
pen en twee verlengde jollen. De vier
b-sloeneu worden geheschen en gestreken
met laad hoornen, waarvoor achter den
schoorsteen twee landpalen zijn gezet,
beide voorzien van een laadboom. De
beide palen zijn verbonden door een za
ling, waarop in het midden een steng
rust.
Met :1e laadboomen wordt eveneens het
C XI W-vliegtuig gehosclien en gestreken,
dat achter de landpalen op het tentdek
komt te staan. Voor de sloepen en het
vliegtuig is er op het tentdek een eleetri
sche lier,
In plaats van het vliegtuig kan even
tueel een b2 warden medegenomen.
Navigatiemiddelen.
In de stuurkamer is een eleetrisch-
hydraulisclie stuurmacbine opgesteld met
een hydraulisch telemotor-systeem. Behalve
op de brug, kan ook in de stuurkamer
worden gestuurd en in de noodstuurkamer
t meteen handpomp. Het moederkompas
slaat ,ïn de centrale en is voorzien van
de noodigo dochterkompassen. Bovendien
- is een magnetisch stuudtordkompas ge
plaatst op een bordes, voor de schacht
van de achtermaclïinekamer, op het tent
dek.
Voorts zijn er een zèlfregistrêerend' echo
lood, een log met'eleetrische overbrenging
en mijnen teller, een richtingzoeker en on-
derwater-goruischontvangers.
De eleetrische apparatuur.
voor den noodigen eleclrischen stroom
zijn 3 Turbody-dynamo's opgesteld, voor
reebedrijf 2 Dieseldynamo's en op liet
bovendek nog een nood-Dieseldynamo- Het
hoofdwet werkt met 220 v. gelijkstroom.
Verder zijn er omvormers aanwezig voor
de verschillende electrisclie apparaten,
welke met een andere spanning, dan wel
met wisselstroom, werken.
3 en behoeve van <Je radio zijn verschil
lende zend- en ontvanginslallaties op di
verse plaatsen opgesteld'.
Door het geheele schip is een automa
tische huistelefoon aanwezig.
Veel 'zorg is overigens besleed aan de
ventilatie, welke zoowel voor Europa als
voor de tropen geschikt is. Bovendien
zijn eenige afzuiginstallaties aangebracht.
In het achterschip zijo ruime koelkamers
geïnstalleerd', terwijl commandant, officie
ren, onderofficieren en bemanning ieder
over een aparte eleetrische Koelkast instal
latie beschikken.
Bij de volksverblijven is bovendien een
drinkwatèrkoeler.
BINNENLAND
Sterfgevallen mond- en klauwzeer.
De aantallen sterfgevallen, tengevolge van
het mond- en klauwzeer bedroegen in de
week van 27 Februari tot en met, 5 Maart
1938 (waarbij tusschén haakjes geplaatst
de totaalcijfers sedert 1926 September j.l.)
Runderen 15 (3084), kalveren 48 (3834),
varkens en biggen 20 (2973), schapen 0
(208) én geiten 0 (49).
Zooals uit deze opgave blijkt, heeft het
totaal aantal sterfgevallen in die week 83
bedragen, waarmede opnieuw een laagte
record' is bereikt.
De in de voorafgaande week plotseling
opgetreden stijging van het aantal gevallen
heeft..zich dus gelukkig niet voortgezet,
zoodat de verwachting kan worden uiige
sproken, dat de geleidelijke afneming van
deze ziekte, welke sinds eind December j.l.
kon worden geconstateerd, in liet belang
van onzen veestapel zal aanhouden.
Sedert 19 September van het vorig jaar
zijn thans in tolaal 10.294 dieren aan
mOndL en klauwzeer bezweken, hetgeen
tneeTkomt op een gemiddelde van 429 per
week.
die U kweli en belet te werlcen?
Neem een "AKKERTJE" en binnen,
een kwartier voelt Ge de hoofdpijn
wegtrekken als mist voor de zon.
Heb steeds AKKER-CACHETS in
huis. Vannacht kunnen ze te pas
komen bij Hoofdpijn, Kiespijn, Ze
nuwpijn, Spierpijn of gevatte koul
Nederiandsch Smaakloos ouwel-omhulsel om
't poeder. Ge proeft daardoor
niets. Ze glijden naar binnen.
Prijs: 12 stuks voor 12 stuivers!
AKKER.CACHETS
De Tegelberg", de nieuwste vloolaanwinst der K.P.M., bestemd voor de Orient-Java-
Afrikalijn is gisteren via Afrika naar Ned. Indie vertrokken. Het schip passeert
het IJ te Amsterdam.
Weer eens een Fransche regeeringscrisis. Het einde
van hst Volksfront? De oogen gaan open voor de
realiteit.
Nog maar an kele dagen is het geleden,
dat wij, maar aanleiding der behandeling
van het arbeidsslatuut in de Fransche Ka
mers, over de mogelijkheid' van een spoe-
digen val van het ministerie-Chautemps
hebben geschreven. Met deze aan handen
en voeten gebonden regeering, in ziclizelve
verdeeld.' en door Vriend en vijand be
stookt, moest het spaak loopea op den
duur. Bestand- er dus welhaast zekerheid
op dit punt, het tijdstip-waarop de-crisis
zoai uitbreken bleef een open vraag. Als
aas" nog' iets kan verhazen dan is bet do
sndheid', waarmede thans het einde is ge
komen. En toch, ganschelijk onvoorbereid
was men hier ook niet. In de couloirs van
het Palais Bourbon werd reeds Dinsdag
middag jongstleden de regeeringscrisis voor
speld'. De ministerraad had weliswaar zijn
leden de strengste geheimhouding opge
legd' inzak© de verklaringen van Chautemps
en Marchandeau, en het communiqué, dat
na afloop der vergadering werd uitgegeven,
was i!n zeer vage bewoordingen gesteld.
Mgar er viel weinig te bemantelen, tót
feit, dat Chautemps de „pleias pouvoirs",
volmachten, bleek te hebben gewaagd', was
al voldoende cm een uiterst nerveuze sfeer
te scheppen. Binnen weinige minuten wist
de halve wereld welk gevaar er delgde;
de geldmarkten antwoordden prompt en de
franc viel tien punten terug binnen een
half uur. Op de Amsterdamsche beurs,
waar men ook tusschén de regels weet te
lezen, werd' de franc op 5 3/4 cent geno
teerd'; de gulden werd te Parijs verhan
deld1 voor 17,38 franc, een laagterecord
sedert de grooto crisis van 19241925. Eu
dat, terwijl er officieel van ©enigerlei crisis
nog geen sprake was. Deze snelle reactie
heeft de regeering volkomen overrompeld.
In den historischen kabinetsraad van
Dinsdagochtend- heeft de premier zich over
d>m hackelijkon toestand-, waarin het land
verkeert, uitgesproken, -en te kennen ge
geven, dat hij zonder speciale volmachten
geen kans zag verder te regenen. De mi
nister van financiën, Paul Marchandenu,
heeft evenmin ©en blad' voor den mond
genomen, en, na op den ontredderden staat,
waarin Frankrijk zich financieel bevindt,
te hebben gewezen, de noodzakelijkheid
eener leaning van niet minder dan vijftien
milliard' voor de landsverdediging in het
licht gesteld'. Om tot dat doel te geraken
zou eon financieele saneering, naar het
plan-Maxchandeau mén luistert echter,
dat Georges Bonnet de geestelijke, vader
van dit plan is noodig zijn. Voorts een
soort politieke wapenstilstand,- waaraan
Chautemps dan de, volmachtenkwestie heeft
gekoppeld', en d© sociale vrede ter sti
muloering van .de Fransche productie over
de 'geheele linie) Op die drie punten" liad
de regeering zich vastgelegd'; worden ze
niet onderschreven dan wenseht zrj de ver
antwoordelijkheid- voor den verderen gang
van zaken, niet langer te dragen.
1,
herinnerde zich de defensieleening van het
kabinet-Blum-Aiiriol een jaar geleden. Do
socialistische premier.' proclameerde toen
de adempauze, het gold werd gedeeltelijk
voor andere doeleinden gebruikt en Léon
Blum viel slechts een, paar maanden later
over de gevraagde volmachten. Het
huidige geval is ainaloog, met dien ver
stande, dat Camillé Chautemps maar
meteen o-m de volmachten verzocht ..en
dort - stok van/hete ontslag- achter -de deur
had. En terwijlliet te voorzien viel, dat
noch de socialisten, noch d-e comraunisien
bereid- zouden zijn die vrijheid an han
delen toe te staan aan ean -regeering, waar
in geen van beide groepen isvertegen
woordigd.
Maar Chautemps had' niet meer te kie
zen, do toestand van liek'oDgenblik eisch
te onmiddellijke .voorziening vn 'maatrege
len op financieel - en economisch terrein,
op z'in. zachist, .uitgedrukt, impopulair zou
den zijn en dus niet voor toepassing vat
baar dan indien men kon beschikken over,
zij het dan beperkte volmachten, een con
tradictie in terminis overigens. En daar
mede waren ..de partijen .voor -een fait ac
compli gesteld,.het werd' kiezen of dealen.
De verklaring van Chautemps had' het ef
fect .van oen bom, een bom op het Volks
front.
Ook in de groepen van rechts ©n cen
trum echter heerschte grooto verwarring.
Men had geen tijd gehad om zich de nieuw-
geschapen situatie te realiseenen.
Het dagelijksch bestuur van den K011. Onderoff, Scliermbond werd gisteren ten
pal ei ze Noordeinde in Den Haag door H. M. de Koningin 111 audiëntie ontvangen,
ter overhandiging van het gouden insigne als Beschermvrouwe van dien Bond.
Filmnieuws
Daarmede was de kogel door dé kerk.
Niemand', die ook'maar een1 'optimistisch
geluid- deed hoor-en.. Met' de éérst in zesde
lezing goedgekeurd© arbeidseode achter den
rug en. het wetsontwerp nopensde oude
arbeiders in het vooruitzicht .wérd- zulks
ook welmoeilijk. Het zwartgalligste pes-"
simisme heerschte fin alle gelederen. Men
Men beeft dien "tijd nauwelijks gekregen.
DO verdere gebeurtenissen hebben zich met
onfeilbare zekerheid1 voltrokken. Dinsdag
avond' bad minister Chautemps nog een
lang onderhoud met de socialisten Léon
Blum, Albert Sérol en Vincent Auriol
en de communisten Jacques Duclos en
Gitten. Woensdag vergaderden de leiders
der communisten, der socialisten en die
der verschillende links-georiënteerde groe
pen. Het resultaat dier besprekingen werd
pas laat in den avond bekend: de socia
listen en communisten waren tegen het
verleenen van volmachten, zonder control©
van het Volksfront en de linksch© groe
pen blijven hun voorloopig trouw. En in
tusschén was de franc ingezakt tof 17,55,
dat isi iets meer dan 51/2 cent. Overigens
liet de demissie van het kabinet nog op
zich wachten.
De spanning, die haast ondraaglijk werd,
heeft voortgeduurd- tot Donderdagochtend.
Om half tien kwam de Kamer bijeen en
na de lezing van het program van -Chau
temps, waarvan Sérol namens de - socia
listen verklaarde, dat men het niet kön
steunen, was de ontslagneming "van het
tweedeministfirie-Chauternps een 'feit ge
worden. De socialisten hebben daarvóór
dus de verantwoordelijkheid aanvaard.
Voor commentaar is het nog te vroeg,
docli wij gel00ven, dat deze regeerings
crisis althans één groot voordoe! met zich
brengt. Zij heeft het Fransehe volk de
schellen van de oogen genomen. Het blijft
de verdienste van Chautemps het de oogen
te hébben geopend' voor de werkelijkheid.
Zullenzijn woorden het gewenschte ef
fect sorteeren?,
T. O.
Capitoi en City.
Saratoga".
Saratoga is een in Amerika beroemde
renbaan, waar menschen in luttele secon
den vermogens winnen en anderen in nog
minder lijd tot den bedelstaf ra leen. Book
makers-verdienen, schatten, doch daar-slaat
tegenover, dat zij soms ook wel eens énor
me risico's nemen. Over zoo'n bookmaker
handelt de film „Saragota", waarin -CJark
Gable en Joan Harlow de hoofdrollen ver
vullen. Zeldzaam brutaal zijn de trucs,
waarvan de bookmaker zich bedient en
hij aarzelt zelfs niet de dochter van een
renstalhouder voor zijn practijken te ge
bruiken. Aan het slot krijgt hij door fair
play een enorm vermogen in handen en
het besluit is natuurlijk een in het uit
zicht gestelde bruiloft, zij het, dat do ira-
ditioneele omarming en op elkaar geperste
lippen (gelukkig) achterwege blijven!
De verfilming van het verhaal, waarin
talrijke paardenrennen gelegenheid te over-
bioden meesterlijke opnamen van deze
spannende sport te maken, is eerste klas
se, maar de storey zelf is dat minder, om
dat men teveel in herhalingen - vervalt.
Hoe gaarne hadden wij Jean Harlows
laatste film (door haar plotseling verschei
den moesten eenige -gedeelten door een
dubbelgangster gespeeld worden) haar beste
genoemd; enkele momenten daargelaten
mist haar spel de vereisch!e diepte.
Vér boven alle spelers uit steekt Frank-
Morgan, do jaloersche, besluitelooze echt
genoot, die zich volkomen in zijn rol heeft
ingeleefd- en dan ook een gave uitbeel
ding geeft. Na hem valt het spel van
Lionel Barrymore als oude grootvader te
roemen.
Lumière
Vrouwen van 1938.
De eeuwige driehoek", de mode en
de kleurenfilm, dit zijn de drie vrang-
tukken, welke zich op den voorgrond
plaatsen in de film Vrouwen van 1938",
welke gisteren voor het eerst in Lumière
te Rotterdam werd vertoond. Het zijn alle
drie interessante vraagstukken, het eene
wat ouder dan het andere, maar daarom
o het laatste niet minder belangwekkend.
De beide eerste zijn 111 de film met elkan
der vervlochten. De man in dezen drie
hoek is een Arnerikaansch modekoning,
die zijn geld verliest aan zijn vrouw. Deze
heefl noodlottige tooneelaspiraties, welke
niet overeenstemmen met haar artistieke
begaafdheid. De revue, waarin zij de
hoofdrol speelt en die gefinancierd wordt
met de dollars van haar man, - keldert en
hel gevolg is dat de modezaak aan den
rand van den afgrond komt te staan. Het
voortbestaan van de modezaak wordt be
dreigd door een bankier, die op dez.e wijze
zijn wraak probeert te koelen, omdat hij
op zijn trouwdag geen bruid had. Deze
bruid is in dienst gekomen van het mode
huis en verliefd' geworden op den eigenaar.
Dat alles tenslotte in orde komt, be
hoeft geen betoog, maar d'at is het' voor
naamste. niet. Het voornaamste is, dat
hier weer op de geijkte manier, met knap
regiewerk, een schitterend' staaltje Ame-
rikaahsqH filmamusement is gewrocht, waar
aan ook de hoofdrolspelers Warner Baxter,
Joan Berinett en. Helon Vinson hun deel
loe hebben bijgedragen.
Het tweede probleem is de mode. In
Vrouwen van 1938" komt weer eens open
lijk tot uiting de eerzucht van de Holly-
woodsche modcteckenaars om Parijs opzij
te streven.
Dat blijkt wel uit de onderhavige film,
welke enkele modeshows bevat, voor de
vrouwen om van te watertanden, en die
dus ook wel een -zeer belangrijk trckplejs-
ter-zullen zijn. -
En daarmee kom& wij tenslotte aaii ons
derde uitgangspunt, het probleem van de
kleurenfilm. Het spreekt vanzelf, dat de
verfilmihg van even object als een mode
show zeer veel aan waarde wint, als zij
in kleuren geschiedt. Ook in dit opzicht
achten wij ons echter iniot tot oordeeleni
bevoegd. Er zijn reeds verscheidene films
of gedeelten van films in kiemen opgeno
men. Wij noemen in dit verband „Becky
Sharp", niet als het fraaiste voorbeeld',
doch als een compleet in kleuren opgeno
men film.
Een vergelijking tusschén deze film en
Vrouwen van 1938" moet in het voor
deel van deze laatste uitvallen, dat lijdt
geen twijfel. Wij noemen hierbij dm naam
van den man, die voor de kleuren-opname
zorgde, Natalie Kalmus, omdat mm dezen -
naam in de toekomst waarschijnlijk wel
meer zal ontmoeten.
Natuurgeheimen van den
Balkan.
Speciaal voor vogelliefhebbers wordt
Zondagmorgen een pracht-film vertoond:
NatunrgeU/nien van den Balkan, toege
licht door Jar P. Strijbos, een autoriteit
op dit gebied en tegelijk een vlot cau
seur.
Stiijlo,. is met een oud neen geen
Fordje maar dit keer eens met een
Chic vol et ie samen met een vriend- via
Duilschland, Oostenrijk, Ho-ngarije en Roe
menië, naai de Donau-dolla gereden, waar
bij zooveel mogelijk de Donau is gevolgd.
In de interessante inleiding, met plaatjes
toegelicht, vertelt Strijbos iets van de
mens ener. en dieren, die zij op hun tocht
ontmoetten en hij doet dat op amusante
wijze.
Bstaina volgt een film, die hij zelf niet
heeft vervaardigd, ofschoon hij wel bij
een deel van de opname tegenwoor-
dig was. Het waren evenwel menschen van,
de Ufa, die zoowel wetenschappelijk als
technisch volkomen op de hoogte waren
wat en hoe gefotografeerd moest worden.
Het eerde deel der film is gewijd aan
de grootc. roofvogels: keizerarend, man-
leigicr en valk, die in het bergland bivak-
keeren. Daarna-trekken we "mee de Donau-
delta in, een gebied zoo groot als half
Nederland, geheel ingenomen door moeras
sen, poelen, meren, doode rivierarmen en
riehvildernissen. Daar leeft een handjevol
Russer en Lipowanen. Met smalle kano's
worstelen de expeditieleden door het riet
moeras op zoek naar ibissen,-nacht-, pur
per-, zilver-, ral- en blauwe reigers. Een
van de laatste pelikanen nederzettingen in
Europa komen vo'ór de lens.
En daarbij vertelt Strijbos op bizonder
onderhoudende wijze, waarbij hij 0 a. kan
wijzen op de merkwaardigheid, dat som
mige vogels alleen in Europa nog in de
Bonau-delta en in de Rijn-Maas delta voor
komen.
Sloepen en vliegtuig.
Volgens recept van Apotheker Dumont
