m
TWëëDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Een verstoorde dylle
De nachtvorst als moordenaar
BINNENLAND
Herdenking Prins Willem van Oranje
Geen salarisverhooging
te Amsterdam
Betuive treurig gestemd
Gemengd Nieuws
3e aanranding op de Velpsche helde I Parallelweg. Toen de brandweer arriveerde,
DER
VRIJDAG 22 APRIL 1938. No. 21844.
Te Delft
Op Donderdagavond 28 April a.s. za!
to Delft ia „Ons Gebouw" een herdenking
van den geboortedag van Prins Willem
van Oranjo, geboren 24 April. 1533, plaats
hebben. Daarna zal een krans worden ge
legd1 op her, graf van Willem van Oranje
in de Nieuwe Kerk te Delft.
Men koestert de hoop, dat déze her
denking de grondslag zal leggen voor e©n
jaarl ijk sell en zoo algemeen mogelijk her
denken van. 's Prinsen geboortedag.
In de herdenkingssamenkomst zal prof.
dr. A. A. van Schelven uit Amsterdam
spreken over: Noorddlolland en Willem
van Oranje; dr. F. Polgieter van Halfweg
over: Suid-Afrika en Willem van Oranje;
Wies Moens van St. Gillis-Dendermonde
(België) over: Zuid-Nederland en Willem
Van Oranje; prof. mr. dr. H. Westra te
Utrecht over: Indië en Willem van Oranje
en Magda de Grondt te Gent zal decla-
meeren.
Het intiatief lot deze eerste herdenking
is genomen door het Algemeen Ned. Ver
bond, Dietsch .Teugdverbond, Dietsch Stu
denten Verbond, Dispuut genootschap „Ja
cob van Artevelde". Nod. Jongeren Verbond
Nat. Jeugd Storm. Suid-Afrikaanse Studente
Vereeniging te Amsterdam en Stichting
Noord-NederlandVlaanderen.
Uit deze vereenigingen is een werkcomité
gevormd.
Gewetensgeld.
De voorzitter van den raad van mi
nisters ontving gisteren van een onbekende
een bedrag van f4500, onder het motto
onrechtmatig verkregen en bestemd voor
's lands kas in Ned. Indië".
liet bedrag is den minister van kolo
niën ter liane! gesteld.
Belasiïngverliooging te Utrecht.
Na zeer langdurige discussies heeft de
Utrechtsdie gemeenteraad gistermiddag het
voorstel van B. en W. tot verhooging van
de gemeentefonds bel as ting van 65 op 75
opcenten z.h.s. aanvaard..
B. en W. achtten deze verhooging nood
zakelijk om een tekort te dekken, groot
f 200.000.ontstaan dooi' de verhoogde
uitgaven voor Maatschappelijk Hulpbetoon
en werldoozemzorg.
Op deze verhoogde uitgaven had mein
bij do samenstelling van de begrooting
1938 niet gerekend. De aangenomen be-
lastingveriiooging levert een bedrag op van
f 100.000.de helft van het tekort. De
andere helft hopen B. en W. ie vinden in
versoboringen, toe te passen en te bezui
nigen op de uitgaven, waarover nog na
dere voorstellen aan den raad zullen wor
den voorgelegd.
Verschillende leden van den raad spra
ken zich aanvankelijk tegen het voorstel
uit. Zij wenschen liet geheele tekort te
vinden in de bezuiniging op do uitgaven.
Na het betoog van den wethouder van fi
nanciën, den heer Boüerweg, gaven zij
zich echter gewonnen en aanvaardden zij
bet voorstel.
Doorlflopcnd tekort aan zee visch.
Naar aanleiding van een telegram, door
den Nederlandschen Bond van Kleinhan
delaren in het visch- en haring!»!rijf ge
richt aan de ministers van economische
en sociale zaken, waarin wordt gezegd,
dat wegens het vrijwel doorloopend groote
tekort aan verscho zecvisch de toestand
in den kleinhandel onhoudbaar is gewor
den, waarom men adviseert tot invoer
van Deonsche visch, heeft het nationaal
comité „Redt Volendain" de aandacht der
ministers gevestigd op hot feit, dat te
Volendam Nederlandsche vissehershandon
en Nederlandscho vakmanschap wachten
op een mogelijkheid om de Noordzeevis-
scherij -uit te oefenen.
De verhoogde uilkeering nil het
Gemeentefonds bestemd voor af
schrijving op de activa der bedrij-
ven.
In zijn vergadering van 24 November
1937 vercenigde de gemeenteraad van Am
sterdam zich met een motie van de raads
leden Diingemans c.s., waarin B. en W..
werden uitgenoodigd.
Het bedrag, verkregen uit verhoogde uit-
beering uit het Gemeentefonds, niet te be
stemmen voor verhooging van afschrijvin
gen, doch voorloopig lo reserveeren voor
loónsverhooging, speciaal voor de laagst
bezoldigden, na daaromtrent overleg ge
pleegd' te hebben met de regeering.
De kosten van dé verhooging van de
loonein der werklieden werden becijferd
op' f545.000.
De kosten van het voorstel der ambte
naren werden becijferd op' f 245.000 zoo
dat de totale kosten van beide voorstellen
zouden bedragen f 790.000.
Het bedrag, dat de raad eventueel voor
verbetering van de positie der laagst be
zoldigden beschikbaar wilde stellen, be
liep »f 676.000.en zou dus niet toerei
kend zijn om de kosten van de ingedien
de voorstellen te bestrijden.
Tot overeenstemming heeft dit echter
niet geleid, de vertegenwoordigers der
werkliedenoiganisaties en die der ambte
naren- en politierorganisaties meenden het
bedrag van f790.000 te moeten vasthou
den.
Met de vertegenwoordigers der organi
saties werd overeengekomen, dat, alvorens
verder van gedachten te wisselen, omtrent
de wijze* van de verbetering van de po
sitie der laagst bezoldigden, B. en W.
in overleg met de regeering zouden tre
den.
Als resultaat van dit overleg kunnen B.
■en W. den raad mededeelen, dat de mi
nister van binnenlandsche zaken, bij schrij
ven van 19 Maart 1938, hun heeft bericht,
dat in verband met de ongunstige finan
cieel» positie der gemeente oen salaris
herziening in gimstigen zin door de regee
ring niet kan worden aanvaard.
Op grond van hel vorenstaande zijn
B. en W. van oordeel, dat de meergenoem
de verhooging van de uilkeering uit het
Gemeentefonds alsnog dient te worden be
stemd voor afschrijving op de activa van
de bedrijven.
De verhooging van de uilkeering uit het
Gemeentefonds voor hot tijdvak 1 Mei
1938—30 April 1939 komt f90.748 lager,
dewhalve niet op f 676.618, maar op
f585.870.—.
Kasteel de Binkhorst te 's-Gravenhage ge
heel gerestaureerd.
Die oude en eerbiedwaardige huiziuge,
dë Binkhorst te "s-Gravenhage, waar nog
slechts ©enige bouwvallen van over wa
rén is ina drie jaar voortreffelijk werk van
vaklieden geheel gerestaureerd en tot e6n
geheel nieuw en practisch zeer bruikbaar
huis geworden.
De gemeente Dan Haag kocht enkele ja
ren geleden, omwille van zijn historische
beteekenis, den wrakken bouwval en be
sloot tot wederopbouw met de bedoeling
het latei' voor een nuttig doel ie bestem
men.
Het geheele herstelwerk is, met subsidie
van het rijk, door de „jongens" van den
gemeentelijken vakcursus voor jeugdige
„werldoozen in werkverschaffing uitgevoerd.
De uiterlijke verschijning is behouden.
De ruimte-indieeling is ietwat gewijzigd,
maar daarbij heeft men juist rekening ge
houden met de bestemming die de ge
meente er aan zou kannen geven. De mo
gelijkheid', bij voorbeeld, dat er een jeugd
herberg in kan worden ondergebracht, beeft
mien geenszins over het hoofd' gezien, ter
wijl men bet anderzijds evenzeer raadzaam
heeft gevonden centrale verwarming in liet
gebouw aan te leggen, voor eventueel bu
reel gebruik. Over een bestemming is even
wel nog geen -beslissing genomen.
Thans- zal binnenkort een begin worden
gemaakt met het uitdiepen van de vijvers
en den tuinaanleg, terwijl over niet al te
langen tijd ©en monumentaal hek aan don
ingang de plaatse zal completeeren.
Dividend Lever Brothers en Unilever N.V.
De raad van- bestuur der Lever Brothers
en Unilever N.V. heeft besloten aan do
algemeene vergadering- van aandeelhouders
welke gehouden zal worden op 13 Mei a.s.,
voor te stellen op de gewone aandeden
der vennootschap een slotdividend uit te
keeren van Ityr pCt., betaalbaar vanaf 17
Mei a.s. en makende, tezamen met liet
op 1 December 1937 uitgekeerd interim-
dividend van 3 pCt, in totaal 1% pCt.
dividend over liet jaar 1937.
Voorts is dcor den raad van bestuur
van Lever Brothers en Unilever Ltd. be
sloten aan de algemeene verga tering van
aandeelhouders dier vennootschap, welke
op denzdfden datum zal worden gehou
den, voor te stellen over te gaan tot uit-
keering van e*-n daarmede overeenstem
mend slotdividend van -6 pCt., eveneens
betaalbaar op 17 Mei a.s. en makende, te
zamen met het op 1 December 1937 op de
gewone .andcelen van Unilever Ltd. uit
gekeerd iiiterimdreidend van 4 pCt., in
totaal 10 Ct. aan gewoon dividend over
het jaar 1937.
ffls-sL
Jeugdige handen helpen mede aan de finishing touch" voor het bloemenfeest
te Noordwijk, dat gisteren geopend is, en als steeds veel belangstelling geniet
gedurende de bloeiperiode der voorjaarsbloemen.
s X' A
f
7 4,f f
Terwijl Hr. Ms. kruiser .Java" in het dok te Amsterdam is opgenomen,
worden de oefeningen der Jantjes regelmatig voortgezet Op den achter
grond de oorlogsbodem
Het groote raam van de Nieuwe Kerk
op den Dam te Amsterdam is in
restauratie. Stuk voor stuk wordt het
glas-in-lood verwijderd
(Van onzei, redacteur.)
Eist, 21 April.
Weinig is er overgebleven van de
bloesempracht van d:e Betuwe sinds
de ruwe nachtvorst haar beroerd
heeft. In luttele uren is de schoonheid
verwelkt is de arbeid van een
heel jaar teniet gedaan. De zachte
dagen uit de voorafgegane maanden
deden het beste hopen, een bloesem
pracht als bijna nooit tevoren vertoond,
kon verwacht worden het heeft nie'
zoo mogen zijn. Wat zich eerst in
volle schoonheid1 zou vertooaen, is op
vele plaatsen verschrompeld. Geen
smettelooze bloesem, maar geiïtupel-'
de, bruin gekleurde blaadjes. De Be
tuwe rouwt.
In Boven- en Neder-Betuwe kunnen de
bongerdbezitters treuren. Vrijwel elke plaats
heeft bezoek gehad' van den meest onwel-
komen gast. die men zich maar denken
kan en ook bijna overal heeft hij zijn
kaartje achtergelaten, wat in de meeste
gevallen immer een doodsbericht voor den
bongerd' inhoudt. Duizenden peren, apoeis
en pruimen zullen niet tot rijpheid ko
men. De hoop en het vertrouwen van
vele menschen zijn vernietigd.
„Nog kunnen wij niet ten volle do schade
overzien," zoo zegt de heer We-lra, pro
curatiehouder van de veilingsvereemging
„Neder-Betuwe", „maar wei weet ik, dat
zij aanzienlijk zal .wezen. Het totialbedrag
kan in de duizenden, maar ook in de
honderdduizenden loopen."
Op deze veiling hebben wij een jaar-
lijksche omzet van 15 2 millioen.
Maar ook in Tiel, Nijmegen, Arnhem
en nog andere, plaatsen bestaan veilin
gen die belangrijk zijn. U kunt dus
wel begrijpen, dat, gehoord de ramp
die velen hier getroffen beeft, liet to
taal aanzienlijk kan doen zijn.
Misschien dat velen iets te pessimistisch
zijn. Er bestaat kans d'at toch nog een
deel van de boomen tot rijpheid komt.
Dat kan pas over een d'ag of twaalf ge
constateerd worden. Hoewel veel boom-
gaardbezitters de hoop daarop geheel heb
ben opgegeven. Ik heb van tamelijk wat
menschen bier uit de omgeving hetzelfde
verhaal gehoord. Velen wilden de boomen
gaan bespuiten en kwamen bij onderzoek
van de bloesem tot do conclusie, dat de
stamper geheel zwart was. liet vernielend
werk was verricht spuiten behoefden
zij niet meer.
Het merkwaardige is, dat op sommige
plaatsen de eene bongerd wel aangetast
is, terwijl de vlak er naast gelegene niet
geleden had. Op de eene plek is het erg
geweest, op een andere plaats beeft men
er vrijwel niets van gemerkt. Net dat
wij een goed jaar verwachten konden, is
vee! met een nacht vernield. En waar
de nachtvorst nog eiken nacht weer kan
optreden bestaat er immer kans dat
het vernielende werk voortgezet kan wor
den
Bongelden, die duizenden guldens per
jaar konden opleveren door het meer dan
uitstekende fruit dat zij opleverden, zijn
vrijwel waardeloos geworden. Voor hun
bezitters en gezinnen beteekeut dit in vele
gevallen den genadeklap. Immers, do bon
gerd vormt hun jaarl ükscke bron van in
komen en thans is de bron toegevroren.
Er is een gevat dat een bangerd, die
getaxeerd werd op circa f 7000 op
brengst aan fruit, in eenige uren to
taal waardeloos werd. Allo boomen
waren aangetast; het hart van de bloe
sem klopte niet meer.
Gelukkig dat liet gesneeuwd heeft, zoo
zegt een vakman. De sneeuw heeft op som
mige plaatsen tenminste de bloesem af
gedekt en vormde een beschermende laag.
Onzin, meent een ander, ook de sneeuw
kan de bloesem geheel vernielen. Zoo ver
schillen de meeningen over het nachtvorst-
vraagstuk gelijk de opinies uiteenloopen
omtrent de bestrijdingsmiddelen.
Er bestaat geen middel om de nacht
vorst uit de bongerd te houden, denkt me
nig conservatief denkend Betuwnaar. Plaat
sen van petroleum- of oliekachels in de
boomgaard heeft geen enkel nut. Maar een
feit is toch. dat degenen, die wel van dit
middel gebruik hebben gemaakt, met suc
ces den bioesemmoordenaar bestreden.
Maar voor menigeen schijnt het zeer
moeilijk -- om niet te zeggen oamogelijk
te gelooven in de techniek.
In de bongerd loopt een boer van
boom to4 boom. Voorzichtig maakt hij
een teer blocsempje open. Stamper
zwart... zoo gaat het telkenmale. Geen
glanfende renet zal den boom sieren.
Geen zwaar beladen takken zullen over
enkele weken te zien zijn. Van voren
af aan beginnen. Weer verzorgen, een
hul jaar lang van 's ochtends vroeg
lot 's avonds laat.
Fn weer de kans dat in één nacht de
koude vernielt wat met warmte is op-
gel.'Guwd.
En daarom treurt men op vele plaat
sen in do Betuwe.
liet is geen land van den Bloeienden
Bei geril op het oogenblik.
Vrijwillige bijdragen voor productieve werk
verschaffing."
Motor door auto aangereden.
Op den Amsletwenscheweg, ter hoogte
De minister van financiën maakt bekend, I van culó „De Uitkijk" nabij de grens van
dat met de bedeeling om te worden aange- I Amstelveen is gisteravond een motor, waar-
wend voor productieve werk vei schaffing, I c.p twee broers van 31 en 32 jaar inwo-
de volgende vrijwillige bijdragen aan het I ners van Amstelveen, zaten, door een auto
rijk zijn overgemaakt: aangereden.
Libera.e Staatspartij, afd. Amsterdam j Een van hen kreeg een gecompliceerde
f532 ,mevr. Br.- v. d. B-. te G. f20, G. IL I onderbeenfractuur. De ander brak een dij-
te D. f 5, N. J\ te G. f 2.50. I been. Beiden zijn door den geneeskundigen
Met inbegrip van deze stortingen werd j dienst naar het Julianaziekonhuis vervoerd
in totaal ontvangen fl3Si. J eil daar ter verpleging opgenomen.
Hr. Als. „Java" te Amsterdam. Ernstige aanrijding bij Be Klomp.
Hr. Ms. kruiser „Java" arriveerde gis-1 Om vijf uur is gistermiddag nabij Da
\msterdamsclie haren, waar I Klomp, de veertigjarige echtgenoot© van
de oorlogsbodems in een der dokken van I den heer Do Breed uit Derveen, bij het
,i.-. i,t,iu»-che Droogdok Maatschappijl oversteken van den rijksstraatweg dooreen
is opgenomen. De scheepshuid zal geheel I uit de richting KEde komende auto ge-
.•orden nagekeken en worden schoon ge- grepen. Zij werd zeer ernstig gewond. In
maakt. hopeloozen toestand is zij naar het zieken-
Waarschijnlijk zal het schip morgen het huis te Arnhem vervoerd. Men vreest voor
dok weer veriaten en naar Den Helder j haar leven,
terugkeeren.
Slagerij uitgebrand.
Hedennacht te ongeveer half een ont
dekte men te Veenendaal brand in do sla
gerij van den heer E. Engelenburg aan dein
n, stond het pand reeds in lichte laaie. On-
Dc dader gearresteerd.
midueïhjk werd het vuur bestreden met
Na ruim twee weken van moeizamen op- twee stralen op de waterleiding, doch men
sporingsarbeid, waarbij de politie van Ara- kon niet verhinderen, dat bet perceel ge-
hem, Velp cm Ro-ozendaal krachtig sa-1 heel uitbrandde. De schade wordt gedeel-
niemveikten, is het gelukt den dader te lelijk door verzekering gedekt.
arrestee ren van de aanlanding, welke op
April ji op de Velpsche heide is ge- Geweifeld bij bet overstekeu.
schicd en waarbij een meisje uit Arnhem Gistermiddag is de 75-jarige oud-notaris
door een onverlaat zoodanig met een stuk Wüdervanck de Blecourt uit Venlo bij
hout op lli et hoofd werd geslagen, dat zij Let oversteken van den Utrcchtschen straat
mot enkeüe diepe hoofdwonden in hel weS 1° Heeisum, doordat hij weifelde, aan-
gemeente ziekenhuis te Arnhem moest wor-j gereden door een auto.
den opgenomen. De oud-notaris iiep een hoofdwonde op
De dader is een vijf en twintig jarige I en brak beide boenen.In zorgwekkender!
kermisreiziger uit Arnhem, die in zijn wo-[ toestand is hij naar het- ziekenhuis te
Hing, waar hij zich schuil had gehouden, I Telp verroerd. Den chauffeur van de auto
werd goarresteeid. j treft geen schuld aan het ongeluk.
Hij is met het meisje geconfronteerd', dat
hem terstond herkende. De man heeft daar
op een bekentenis afgelegd. Hij is in het
bureau van politie te Velp ingesloten en
zal ter beschikking van de justitie te Arn
hem worden gesteld.
Het meisje is herstellende.
Boerenwagen door trein gegrepen.
Nabij Stuhlweissenburg (Hongarije) is
een boerenwagen op een overweg door
een trein gegrepen en verpletterd. Drie der
inzittenden werden gedood1; do vierde le
vensgevaarlijk gewond.
Droogte richt groote schade in
Engeland aan.
Do langdurige droogte berokkent den
boeren en tuinders oreral in Engeland
grooto schade. De weerberichten doen
vooralsnog niet het einde verwachten van
de droogteperiode, die i'n Zuid-Emgeland
thans reeds sedert 25 Maart duurt.
De verdwijning van een Amerikaansch
inillioïiaifszoontje.
De heer Murray Levine," te New-York,
wiens 12-jarig ..zoontje Peter bijna twee
maanden geledón spoorloos is verdwenen,
heeft een beloonihg van 25.000. dollar uit
geloofd voor inlichtingen, welke leiden tot
het terugvinnen van den knaap, en een
belooning van 5000 dollar voor'inlichtingen
welke leiden lot bet vinden van zijn lijk,
indien hij reeds dood mocht zijn.
De rccordpogibg van BroadbenL
De vlibgei Broadbent, die Zondag van-
Port Darwin is vertrokken om te trachten,
het ton name van Jean Batten staande re
cord AtslralifEngeland to verbeteren,
waartoe hij Zaterdag voor 10.45 (GMT) in
Engeland sou moeten zijn, is gisteren om
16.45 (plaats, lijd) to Nicosia (Cyprus) ge
land. Volgens de bladon zou hij heden
ochtend vroeg weder willen opstijgen.
