EERSTE BLAD.
f
Dinsdag 26 April 1938
Britsch-lersch accoord
Een belangrijke schrede voorwaarts op den
weg naar betere verhoudingen.
Engeland
Ongeregeldheden in Britsch Indië
Tsjech» Slowakije
De rede van Henlein
Oostenrijk
m
U
11
Duitschland
Vereensgde Staten
Zwitserland
Polen
Int. Samenwerking
Gemengd Nieuws
Auto op wielrijders ingereden
- *fl
91ste Jaargang,
No. 21847
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
De strijd in Spanje
Vlugger met „Mijnhardtjes"
Joodsche uitgever mishandeld
De aardbeving in Anatolië
Dcxe courant rerschgnt dagelijks, aefciut*
sondorinjt van Zon- on Feestdagen.
prgi por kwartaal f 2.franco per past
f 2.60. Prqe per week: 15 eta. Afaon-
derljjbe mumnera 4 eta. Abonnementei
worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bureau
besorgd rijn, 's Zaterdags vóór uor.
Een bepaalde plaats Tan advertentien
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
BUREAU LANGE HAVEK 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Pry» der Advertentiëc; vanl5 regels /L55;
Iedere regel meer f 0.30; in het Zaterdagnummer
1—5 regeU f 180, iedere regel meer f 0.35
Reclames f0.75 per regel Incassokosten5 cta.;
lostkwitanties 15 ets. Taneven van advertentiën
lij abonnement zijn aan het Bureau verkrygbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen 10.50 t/m. 15 ■woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
6 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vöör Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00, indien
niet tóór Vrydagavond 6 uur bezorgd.
Gistermiddag is te Londen de overeen
komst lussdien Groot Briltannïë en Ierland
gclcekend.
Bij het verlaten van het Foreign Office
werd' do Valera luide toegejuicht.
De Engelscli-Iersche overeenkomst wordt
in Britsche kringen toegejuicht.
In kringen van de Iersche delegatie ge
voelt men een uiterst groote voldoening,
welke getemperd wordt door teleurstelling
over het feit, dat, in ieder geval voor
het oogenblik, de kwestie der deelihg van
Ierland1 nog open blijft.
In Iersche kringen echter gelooft men,
dat het accoord oen groote stap naar een
vollediger overeenkomst in de toekomst
is.
Met dit accoord is een volledige fïnaii-
cieele en economische regeling tusschen
de heide landen tot stand gekomen. Be
paald wordt, dat Eire (de Iersche vrijstaat)
10 millioon pond zal betalen voor 30 No
vember a.s. als definitieve vereffening van
alle financieele eisclien van weerskanten.
Eire zal jaarlijks een kwart mïlhoen pond
blijven betalen voor vergoeding "van schade
aan eigendommen volgens de overeenkomst
van December 1925. Alle door Engeland
als shoimaatregel tegen Eire geheven rech
ten en de overeenkomstige represaillerech
ten tegen Engeland worden afgeschaft.
Voorts -worden in het accoord bepalin
gen aangetroffen aangaande overdracht van
kustverdedigingsstations aan Eire. Deze sta
tions worden door Engeland onvoorwaar
delijk ontruimd.
De handelsovereenkomst bepaalt, dat Ier
sche goederen vrij van douanerechten in
Engeland mogen worden ingevoerd, met
dien verstande, dat de fiscale rechten be
taald moeten worden en dat zekere voor
zieningen getroffen worden voor de kwan
titatieve regeling van den invoel' van Ier
sche landbouwproducten. Een aanzienlijk
aantal Britsche goederen, o.m. steenkool,
zullen het recht hl ij en behouden van vrijen
invoer aan Eire. Eire neemt voorts op
zich een invoerrecht te heffen van buiten
land seho steenkool. Tevens zal Eire on
middellijk de beschermende rechten op 25
producten van het Vereenigd Koninkrijk
verminderen. De beschermende rechten, ge
richt tegen goederen van het Vereenigd
Koninkrijk, zullen over het algemeen her
zien en verlaagd worden, met dien ver
stande, dat zij toch nog een passende be
scherming ,zullen blijven vormen voor de
Iersche industrieën. De bestaande marges
vain preferentie voor goederen uit het Ver-
eenigde Koninkrijk worden gehandhaafd.
Het handelsverdrag zal drie jaar loop
tijd hebban. Daarna kan het met een ter
mijn van zes maanden door beide partijen
opgezegd' worden. Het verdrag moet door
de parlementen in beidie landen beves
tigd worden.
Geruchten over een reehtseh
complot in Catalonic.
De Inlransigeant publiceert een bericht
van zijn correspondent te Perpignan, waar
in dezie melding maakt van geruchten
over een reehtseh complot in Catalonië.
Te Figueras zouden verscheidene liooge
ambtenaren zijn gearresteeid. De militaire
gouverneur van Gerona is van zijn post
ontheven, naar Barcelona gevoerd en in
de gevangenis opgesloten.
Valencia gebombardeerd.
Gisteren is Valencia door reclitsclre vlieg
tuigen gebombardeerd. Dertig personen wer
den gedood, waaronder een matroos van
het Britsche schip Star, Drie opvarenden
van liet s.s. CM tic Star werden gekwetst.
Beide schepen hadden veel schade.
De reehtsche opmarsch.
De rechtschen, die uit Aliaga, ten Noord
oosten van Teruel, oprukken, hebben Agui-
lar bereikt. Dit ligt 10 mijt verder op den
weg naar het Zuidwesten. De rechtschen
hebben derhalve sedert Zaterdag ongeveer
20 mijt terrein gewonnen.
CALAN
vApocimo
ALIAGA
ALFAMBRA
3 MAT
RUEL
APU5BLA
LUCENAl vfcTORREBLANCA
•AÖEMUZ
- V*"\ ONDA
*IVE
ealmazora-
HC LVA W--
ALENCI
CHIVA Wf-JJ
ATARROJA
WpUENA
De troepen staan 10 kilometer voorhij
Aliaga en blijven oprukken. Vele krijgsge
vangenen en veel materiaal vielen dein
rechtschen in handen.
Twee en dertig dooden en 48
ernstig gewonden.
Reuter meldt uit Bangalore:
De politie heeft geschoten, op een me
nigte van 10.000 personen, die een congres-
bijeenkomst in het dorp Vjdurawatam (dis
trict Kolar) bijwoonden. Er werden, naar
gemeld' wordt, 32 personen gedood en 48
ernstig gewond.
De menigte veiklaarde te'zijn samenge
komen om het verbod van de autoriteiten
van den staat Mysore, de congres-vlag te
lnjschen, te trotseeren. Zij weigerde uit
een te gaan. j
Visum voor Duifscliers verplicht.
De Britsche regeering hoeft de Duitsche
regeering medegedeeld, dat zij wederom
verplicht visum instelt voor Duitsche on
derdanen, die zich naar Engeland begeven.
Deze maatregel wordt 21 Mei van kracht.
Oud-Oostenrijksche onderdanen, die
voorzien zijn van Oostenrijksche paspoor
ten, zullen slechts tot 2 Mei zonder visum
van don Britschen consul Engeland krui
nen hinnenreizen.
Een leerrijk voorbeeld.
De politierechter te Aldershot heeft een
Duitsche, Oiga Perauer, veroordeeld tot
zeven dagen dwangarbeid, waarna zij zal
worden uitgewezen, omdat zij heeft ver
zuimd haaf aankomst in het district bij
de politie te melden.
Men brengt dit strenge vonnis in ver
band' met de protesten in het Lagerhuis ©n
de pers tegen het toenemend aantal Duit
sche dienstboden in officieisgezinncïi vooral
in Aldershot, in de onmiddellijke nabij
heid van het groote legervücgkamp, waar
den laatsten tijd veel gespiosmcerd wordt.
De sterkte der luchtmacht.
De Daily Herald meldt, dat binnenkort de
bouw zal worden aang, kondigt! va» ©en
uitgebreide nieuwe luchtvloot, waarmede
de totale steik'e der R. A. F (koninklijke
luchtstrijdkrachten) gebracht zal worden op
9000 vliegtuigen.
De regeer ing zal bekend' maken, dat liet
uitbreidingsplan der R. A. F. geheel zal
worden herzien. De bouw der toestellen zal
worden uitgevoerd op een basis van massa
productie.
De regeering heeft zich tos. alle groote
vliegtuigfabrieken gewend voor bizonder-
hed'ön. Er zijn plannen bestudeerd voor de
uitbreiding van ©enige fabrieken.
Hebben de eischen slechts een
demagogisch karakter?
In Tsjechische politieke kringen wordt
erop gewezen, ten aan/.ien van de lede
van Henlein, dat de onrust na de ver
kiezingen in Duitsckland' nog niet is ge-
kalmemd Toch ziet men in de acht pun
ten van Henlein een zekere demagogie,
men acht ze niet redelijk en onaanvaard
baar De punten zijn in strijd met de
grondwet.
Bovendien woidt erop gewezen, dat Hen
lein verscheidene malen heeft verklaard
niets te maken te hebben met het na
tionaal social'sme en thans, heeft hij plot
seling keert gemaald. Ook heeft hij het
nationaliteiten-statuut, dat Hodza heeft aan
gekonuigd, verworpen, zonder de inhoud
te kennen.
Tenslotte stelt men zicli de vraag of
eischen van Henlein worden geruggesteund
door Duitschland, zooals Henlein en de
Voelkische Beobachter doen veronderstel
len. De eischen van Henlein vormen dus
een punt, dat tussclien Tsjecho Slowakije
en Duitschland moet worden opgehelderd,
aangezien Iverdoor een nieuwe toestand
wordt geschapen tusschen beide landen.
Te Weenen zonden 12.000 personen in de
gevangenissen verblijven.
Een speciale correspondent van de
„News Chronicle" meldt aan dit blad,
dat te Weenen 12000 personen in de ge
vangenissen zijn ingesloten In verschillen
de andere centra van Oostenrijk zijn nog
40000 personen gedetineerd. Het zijn di
plomaten, leden der aristocratie, priesters,
socialistische leiders of joden
0© correspondent voegt hier aan toe,
dat te Weenen terreur heerscht Hel ge
ringste woord van twijfel of de minste
criliek is voldoende dengene die zich in
dien zin uitliet in de gevangenis te bren
gen.
Dr. A. D. de Leeuw vierde gisteren zijn zilveren arts-jubileum. Bestuur en directie van Maatschappelijk Hulpbetoon kwamen
den gemeente-arts, te zijnen' huize compliinenteeren. V.r.n.1.: mevr. T. de LeeuwVenhuis, dr. A. D. de Leeuw, wethouder
J. Hinkelaar, voorzitter van! de Commissie voor Maatschappelijk Hulpbetoon; de heerc® J. Oosllander, le controleurP. van
der Vlies, directeur en Jac. van der Graaf, secretaris van de Commissie voor M, H.
Ja dit is zeker, dat zij kou, griejl en pijnen niet
alleen vlugger, maar ook veel grondiger en
meer blijvend verdrijven. Mijnhardtjes zijn hart
vormige cachets die zeer gemakkelijk innemen
en verkrijgbaar bij Apothekers en Drogisten.
Koker 12 st. 50 et. Proefverpakking 2 st. 10 st.
Elk kind een spaarbankboekje.
De stad-sspaarbank te Keulen heeft mede
gedeeld, bereid to zijn aan alle ouders,
die voor een pasgeboren kind een som
willen storten van één mark, dit deposito
te verhoogen tot -drie mark> Het gestorte
geld' mag pas worden opgevraagd, als het
kind' naar school gaat.
Predikanten moeten eed op Hillicr afleggen
Do predikanten en functionarissen van
de oud-Pruisische Evangelische Unie zul
len voortaan don eed van trouw aan Hit
ter moeten afleggen.
In geval van weigering zullen zij worden
afgezet.
Omdat hij geweigerd had een
hakenkruis te kussen.
De „Daily Telegraph" meldt uit New-
York, dat een troep nationaal-socialistou
to New York een aanval heeft gedaan op
den heer Charles Weiss, oen Joodschen
uitgever van een anti-natioaaal-socialistisch
tijdschrift. Deze aangelegenheid trekt ia
do Vereenigde Staten sterk de aandacht.
Die heer Weiss, die kreupel is, was
niet in staat zich te verdedigen. Hij word
bewusteloos geslagen, toen hij weigerde
oen hakenkruis te kussen, dat \ior aan
vallers onder zijn neus hielden.
Hij werd bewusteloos op den grond van
zijn kantooi' gevonden niet oen schedel
breuk. Op zijn armen waren niet oen
scherp mos nationaal socialistische emble
men ingekorfd.
Bestuursleden van den anti-naüonaal-so-
cialislischcn Lond hebben verklaard, dat
indien do regeeriug niet optreedt tegen
„Amerikaansche nalionaal-socialistische
storke-arm-bendon" zij vergunning zullen
vragen voor het dragen van revolvers, om
zich zoo noodïg te kunnen verdedigen.
Zeer groote luchtmanoeuvrcs in voor
bereiding.
Het departement van oorlog maakt be
kend!, dat tusschen een en twintig Mei
d'e grootste luchtmanoeuvTes uit de Ame
rikaansche geschiedenis zullen worden ge
houden.
De opzet zal zijn een aanval op do
Amerikaansche kusten, gelijktijdig van
Aziatische en van Europeesche zijde. De
luchtmacht zal belast worden met de ver
dediging van de zone tusschen Baltimore
en het Noordelijk gedeelte van den slaat
New York.
200 vliegtuigen, 3000 officiereu en man
schappen zullen aan de manoeuvres deel
nemen.
Maatregelen voor de defensie.
De federale raad heeft in de federale
vergadering in het belang van de lands
verdediging een iceks maatregelen voor
gesteld'. lO.in. wordt voorgesteld in geval
van algemecne mobilisatie een generaal
te doen benoemen door den Bondsraad
en niet meer, zooais tot dusverre gebrui
kelijk was, door do bondsvergadering.
Voorts vraagt d'e raad verlenging van de
oefentijden van twee op drie weken. Ten
slotte vraagt de raad 21 millioon die
nog resten van de dcfensieleening voor
aankoop van oorlogsmateriaal.
Spoorweg KaunasWilna vernield.
Naar de Poolsche bladen melden, is de
zoo jurat gereed gekomen spoorbaan Kau
nasWilna, op bet traject tusschen het
Lilauscne station Jewje en de Poolsche
grens vernield. Over een afstand van meer
(San tien meter zijn de rails en dwars
liggers losgerukt, terwijl d'e telefoon- en
telcgraafleidmgen doorgesneden zijn.
De Frausch-Britsehe besprekingen.
Men meent te Parijs te kunnen mede-doe
ten .dat de Brilscbo re-geering bij de aan
staande besprekingen met de Franscho
staatslieden niet het plan heeft, het donk
beeld' van een pact van vier opnieuw maar
voren to brengen. De Franscli'e regeering,
die trouw blijft aan haar politiek, is trou
wens een dergelijk plan niet gunstig go-
zuid'.
Vier personen gewond.
Gistermiddag omstreeks twee uur is
- aan de Verlengde Schans te Iluizum
een ernstig ongeluk gebeurd, waarbij
drie personen werden gewond, wo,
ds. Deüimers, uit Sneek.
Drie jongens kwamen op de fiets uit
de lichting Leeuwarden, terwijl een auto
uit de richting Heerenvcen kwam. De jon
gens staken den weg over om een zij
weg m te slaan, doch halverwege weifel
den zij en wilden terugkeeroa. De autobe
stuurder if-ed met een snelheid van pl.m.
50 kilometer Hij trachtte door uitwijken
en Lractdig remmen een aanrijding te voor
komen, doch dit mocht hem niet geluk
ken. Hij reed op de jongens in, waarna
de wagen tegen een boom reed. Twee van
de jongens, Dainstra en Kramer uit Hui-
zum, weiden gewond, de derde. D. Visser,
eveneens ui; Huizum, werd minder ernstig
aan handen en boenen gekwetst.
De bestmuder van den wagen kroeg geen
letsel, cioch een der inzittenden, ds. Dotli-
mers, Gereformeerd predikant te Sneek,
werd em=üg gewond.
Nadat den gewonden geneeskundige nulp
was verleend, zijn zij per ziekenauto naar
Leeuwarden overgebracht Ds Dethmers en
Kramer zijn in het Diaconessenhuis opge
nomen, Damster is naar het Bonifacius-
liospitaal vrnocid, waar hij van de H
Sacramenten der Stervenden is voorzien.
Visser werd naar zijn woning vervoerd.
De auto, welke bestuurd' werd door den
lieer A. Wijtzes, directeur van de christe
lijke school le Sneek, werd' beschadigd.
De due jongens zijn negen en tien jaar
oud'.
Eemua nsslaking.
De eigenaar van den eenigen stier in het
dorpje Iloff hij Saarbrecken, lieeft kort
geleden oen staking aangekondigd, indien
do huuiprija van zijn eigendom niet nu-;
tien procent verhoogd zou worden. Hij
weigerde bet dier te verhuren aan de
boeren in de omgeving, zoolang niet aan
zijn wen sell tegemoet gekomen was. De
gemeenteraad zat erg in haar maag met
deze moeilijkheid, doch na vele onder
handelingen kwam men tot overeenstem
ming Da dorpsomroeper kondigde den dag
daarop met lui Ier stemme aan: „De sta
king ran den stier van Hoff is geëindigd".
Nieuwe aardschokken richten aan
zienlijke schade aan.
Uit de provincie Kirsehir komen be
richten over een nieuwe aardbeving bin
nen., Do aardschokken zouden daar sedert
gisterochtend negen uur voortduren. Er
zou aanzienlijke schade aangericht zijn,
doch nadere bizondeiheden ontbreken nog.
De aardschokken werden ook te Ankara
gevoeld, zij liet ook zwak.
Aanklacht wegens beleediging van een
volksgroep.
Op een icrgadering in het gebouw van
den Protestantenbond te Wo mm, sprak
ds. E. Beeser van Winterswijk over de
nationaal socialistische beweging. Spr. be
weerde o.a. het volgende:
„In Amsterdam werd onder toestemming
van burgemeester De Vlugt op een ten
toonstelling van de vrijdenkersvereeniging
„De Dageraad1" gelegenheid gegeven voor
een dubbeltje op een Christusbeeld te
schieten."
Naar aanleiding hiervan heeft de voor
zitter van „De Dageraad", de heer J. Ho
ving, een aanklacht ingediend bij den
officier van justitie wegens laster en be
leediging van een groep van de Nederland-
sche bevolking.
Zeventig jaar in den echt verbonden.
Op 9 Mei a.s. hoopt het echtpaar Jan
Wolff en Hilhgje Drogt, wonende in de
buurtschap Droch teropslagen, zijn zeventig
jarig huwelijksfeest te herdenken. Beide
oudjes zijn nog zeer kras.
De man is 98 jaar oud en de vrouw
89 jaar. Uil dit huwelijk werden negen
kinderen geboren, 3C kleinkinderen en 47,
achterkleinkinderen. Merkwaardig is wel,
dat de oudjes sinds hun trouwdag in
hetzelfde lmis wonen. Hun oudste doch
ter is lieden 48 jaar getrouwd. De oudste
dochter van deze weer is gehuwd met
den jcmgslon zoon van de 70 jaar ge
trouwde echtelieden.
Motorbestuurder onwel geworden.
Gistermiddag werd de heer Van Hiltcn
te Den IJeldcr, toen hij aldaar op de Bin
nenhalen een nieuwe motor inreed, plot
seling onwel. Hij begon te slingeren en
kwam links van den weg tegen oen brug
leuning terecht. Bij zijn val kwam hij met
het hoofd tegen hel wegdek terecht. Met een
ernstige schedelfractuur is de onfortuin
lijke motorrijder j>er ziekenauto van het
vliegkamp De Kooi, naar het marinehos
pitaal gebracht Vanmorgen was hij nog
steeds bewusteloos
Brand in café-restaurant ie Breda.
Gisteravond te negen uur brak hiand
uit op do bovenverdieping van het café
restaurant „De Druif" aan de Havermarkt
te Breda, bewoond door de wed. Nele
mans.
In zeer korten tijd stonden de beide
bovenverdiepingen m lichter laaie en toeai
de brandweer arriveerde, stond zij in dit
dichtbewoonde en zeer oude stadsgedeelte
voor een zware taak.
Met groote energie en met veel mate
riaal trad do brandweer op, zoodat binnen
een uur het gevaar voor uitbreiding was
geweken en het vuur was bedwongen.
Do beide bovenverdiepingen van bet go-
bouw zijn gelieel uitgebrand'. De omwo
nenden kregen zeer veel waterschade.
De oorzaak van den brand is onbekend.
De schade wordt door verzekering gedekt.
3 ir.W
t -ff}