EERSTE BLAD. Woensdag 11 Mei 1938 De aanval op Amoy De strijd in Spanje Hitiers terugkeer te Berlijn Int. Samenwerking België Engeland Volkenbond De uitwijzing van vreemdelingen Tel. No. 69300 (3 lijnen). 91ste Jaargang. No. 21860 BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 53II. BUITENCAMÜ Britsche en Amerikaansche oorlogsschepen naar dé verdragshaven onderweg. Duitschiaitd De niet-inmenging Tsjecho Slowakije De zitting van de Kamer Roemenië Zuid-Amerika Fascistische revolutie in Brazilië Het bruggenprobleem in Zuidoost-. Drente BINNENLAND Dez« courant Tersckgnl dagelijks, aotnii* zondering ran Zon- en Fecstd&geii, Prijs per kwartaal 3.franco per post f 2,50, Prija per week: 15 cts. Afren- derlijfee nnmmera 4 cts, Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertenties voor het eerstvolgend num mer moeten vóór elf uur aan 'iet .Bureau bezorgd zjjn, 's Zaterdags vóór 'J uur. Een bepaalde plaats van advertentie'n wordt niet gewaarborgd. SC HIEDAMSGI COURANT Prys der AdvortcntiCm van 15 regels l155; Iedere regel meer f 0.30; in liet Zaterdagnummer 15 regels f t.60, iedere regel meer f0.35 Reclames f0.75 per regel. Incassokostenö cts.; poatkwitantiealö cts. Tarieven van advertentien bg abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine AdvertentiSn opgenomen 0.50 t/m. 15 woor den, f 0.75 'tlm. 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot ee« maximum van 30 woorden* 'e Woensdags: Kleine Advertentién tot25woor den f0.25, mits vóór Dinsdagavond Guur aan het Bureau bezorgd. 's Zaterdags: Kleine Advertentién J 1.00,indien niet vóór Vri]daga\ond G uur bezorgd. Uit Ainoy wordt - volgens een Havas-be- riebt vernomen, dat, na' liet bombardement der stad door verscheidene Japansche oor logsschepen, de Japannèêzen 'een troepen; afdeeling hebben ontscheeptop het Noor delijk deel van liet eiland te -Foekien. Het Chineesche garnizoen heeft tegen aanvallen ged'aap; Niettemin zouden twee groepen - Japarisclie mariniers,'.ter stérkte van 1200 'man,* liet hart- vanhet eiland hebben bereikt. In de buitenlandsch© concessies op het eilandje Koelangsoe, dat niet direct bo dreigd wordt, is het kalm Ook volgens Reuter hebben de Japan ners, terwijl een zwaar granaatvuur ge richt werd op de Chineesche loopgraven, 500 man aan land gezet. Tijdens de hierop volgende gevechten hebben de -Chinoezen, naar zij melden, ruim 100 "Japanneezen gedood en 75 gevangen genomen. In een Japansche mededeel ing wordt gemeld, dat het Oostelijke deel vaar het eiland Amoy spoedig door de Japansche landingstroepen bedwongen was. Deze troepen verdreven de in loopgraven ver schanste Chineesche troepen. Tot dusverre zijn nog slechts weinig Japansche verlie zen gemeld1. Vandaag Lij het aanbreken van den dag kwan.cn veer direct de vliegtuigen in actie. 7,ij kruisten boven de stad en liet eiland1. Do nacht heeft eeu betrekkelijk rustig ver loop gehad. To land wordt hevig gevochten. De verbinding tusschen Hongkong en het eiiand Amoy, waai" gisteren sterke afdeo- iingen Japansche marinesoldaten aai land zijn gegaan, nadat de stad en het eiland te voren door vliegtuigen waren gebom- bardemd en door scheepsbatterijen be schoten, is thans geheel onderbroken. Volgens de scliaars binnenkomende be richten schijnt het dool der inbez'tneming van Let eiland Amoy door de Japanneezen te zijn er een nieuwe basis te scheppen voor delandingstroepen, die noodig zijn voer het «erlang te ontketenen groote of fensief in Zuid China. Te Hongkong maakt men zich bezorgd' ovei do groote Europeeseho nederzetting op liet. eiland Koelagsoe, dat in d'e di recte nabijheid van Amoy is gelegen. Men vinvacLt tc Hongkong, dat de Britsche oor'ogsschepen bevel zullen krijgen naar het eiland Koelox Koeiagsoe uit te varen om er de buitenlanders te beschermen. Britsche en Amerikaancehe oorlogs schepen onderweg. E»e Amerikaansche kanonneerboot Ask- ville heeft zich te Amoy bij den Britsclien torpedojager gevoegd. De Amerikaansche kruisi r Marblehead, die van Manilla op weg vms naar Hongkong, heeft eveneens bevel gekregen, zich naar Amoy te be geven. De Japansche autoriteiten hebben tot de te Amoy verblijvende buitenlanders de waarschuwing gelicht, dat anti-Japansche daden ernstig zullen worden gestraft. Er bevinden zich op Amoy 250 buiten landers, waaronder tachtig Amerikanen. De strijd in Sjantoeng, Blijkens het gistermiddag (e Hankau ge- publioeerde communiqué, aldus meldt het iChineescho persbureau, is iu do stellingen der Chinoezen en Japanneezen in Zutd- Sjantoeng geen verandering gekomen, la West Sjantoeng trachten de Japanneezen bet Keizerkanaal over te steken, doch de iChineozan hebben dit tot dusver welen te beletten. In Z.O. Sjansi bevinden zich thans gyan Japansche troepen meer, aangezien het Sakai-detaehement zich in Oostelijke rich ting tcruggcLokken heeft, na in een reeks gevechten met do Cluimezen 3000 man te heblren verloren. De strijd iu Zuid-China. Renter meldt uit Kanton: Die gereorganiseerde Chineesche lucht macht is vandaag voor den eersten keer in Zuid-China tot actie overgegaan. Meer dan dertig nieuwe vliegtuigen vertrokken van oen geheime basis. Vijf Japansche bommenwerpers, die hoven Kanton vlogen, waren zeer verrast, toen zij plotseling zagen, dal deze Chinee sche toestellen kwamen opzetten. Twee Ja pansche vliegtuigen zouden volgens de Chi- zieezen zijn omlaag geschoten. Voorts wordt gemeld, dat Chineesche bommenwerpers ieen aanval hebben ondernomen op een aan tal Japanscho oorlogsbodems, dio ter reedo van Toangkawan ten anker lagen. Bovendien moeten do Chineesche vlie gers groote schade hebben aangericht aan het Japansche vliegveld hij Tsoongsjan. Medede-dingen van de zijde der opstandelingen. Het grooto hoofdkwartier van Franco .deelt mede, dat de iechtsche troepen aan het 'front van Teruel verscheidene stellin gen genomen hebben, zooals liet dorp Mon- tor'bdo Mezquita, Aan het front van Caslel- ldn werden de voorste liniën erectgificeerd in de streek van Aicala de Chivert. Het Spaansche ministerie van defensie deelt echter mede, dat er van geen enkel front krijgsverrichtingen van beteekenis te melden waren. Grootsdie ontvangst. Gisteravond om kwart voor elf is rijks kanselier Hitler aan het Lehrter-station te Berlijn aangekomen. De laatste 17 kilo meter, van Wannsöo af, had do trein ge neden door een haag van fakkeldragers. Op het station werd Hitier begroet door alle hooge autoriteiten van staal, partij en leger, onder leiding van Goering, Deze hield eeu toespraak, waarin hij zeide, dat het gebtele Duilscho volk zeer gelukkig is, nu do I'ührer weer in liet land is. Het volk heeft met warm hart gadegeslagen, hoe zijn leider de gast van het bevriende Italiaansche volk geweest is. Het is dank baar voor de groote gastvrijheid, die dte koning en keizer den Fuhrer hoeft betoond. Vooral echter, aldus Goering, hebban do harten stuiter geklopt, toen gij en de Duce do wederzijdsche vriendschap met woerden bezegelden. Dn vriendschap, eter leiders is do vriendschap van do volken. En wawiec-r gij eeuwigen vrede afkondigt en de Duce bevestigt dien, dan zal ook deze vriendschap van onze volken eeuwig zijn. Wij danken God, dat gij behouden bij ons teruggekeerd zijt. Do woorden van Goering werden inct groot gejuich begroet. Berlijn heeft den Fuhrer nooit een zoo grootsche ontvangst bereid als thans. Dc versiering der stad overtrof don tooi bij vorige gelegenheden. Den weg, die het ge zelschap door de stad volgde, was geheel geïllumineerd in verschillende Ideuien. Toen Hitler door de Brandenburger Tot reed, stegen reusachtige fonteinen van vuur op, die do omgeving hel verlichtten. Na een zegetocht van oen hall uur door de feestelijk versierde straten kwam Hitier hij de rijkskanselarij aan. Hij verscheen even later op het balkon om voor do hulde betuigingen to danken. Besprekingen tusschen Enge land en Frankrijk. De besprekingen over do hangende kwes ties in verband met de met-inmeng-ng wor den tusschen Groot Bnttannie en Frankrijk voortgezet. Naar Reuter verder verneemt zo i de kwestie van de controle te tand en tor zee thans op bevredigende wijze tusschen beide legeeringen geregeld zijn. Men venvacht, dat de andere leden van bet niel-mmengingscomité geen moehjkhe- den zullen zien in het tot stand komen van een overeenkomst op dit punt. Dc besprekingen worden voortgezet voor wat betreft do terugtrekking der buitenland sche vrijwilligers in categorieën. Men hoopf thans, dat het mogelijk zal zijn, een bijeenkomst van het comité te houden in bot begin van de volgende week. De Ilaliaansch-Fransclie onderhandelingen hervat. De Fransch Italiaansche onderhandelin gen te Rome, die gedurende de plechtige ontvangst van Hitier onderbroken waren, worden vandaag hervat. Ciano ontving hedenmiddag in het Chi- gipaleis Blonde!, den Franschen zaakge lastigde. Nieuwe minister benoemd. Bij decreet van den president der repu bliek is Jezefc, tot dusverre minister van staat, benoemd tot minister van openbare gezondheid en lichamelijke opvoeding. Hij is een vertegenwoordiger van do rechtsche nationaal democra tische partij en volgt den Duitschen sociaal-democratischen minister Gzeh op. die op 9 April j.l. was afgetre den. Do benoeming van Jezek heteekent ern versterking van het conservatieve ele ment. Een uiteenzetting van den mi nister van financiën. Bij liet ]>egin van de vmgaderbg van de Kamer heeft de minister van fnancien na mens de regeermg eci uiteenzetting gege ven Ilij vciklaarde, datt do huidige econo mische depressie hel evenwicht van de begiooting heeft vernield door het yetmii- deien van de belasttiaginkomsten. Het tekort bedraagt 1150 millioen franc. Reeds heeft de regeering om hei evenwicht te helsteden de uitgaven besnoeid, doch sommige uitgaven kunnen niet vei min de cd worden en men moet dus zijn toevlucht nemen tot belastiagverhooging, welke zoo wel moeten drukken op de rijken als op de arbeidersklasse. Twee ontwerpen welke door de fiaanci- eele commissie van de Kamer zijn aangeno men, n.l. de crisisbelasti-ig en het ontwerp inzake de douane etakaccijnzen moeten 762 millioen opbrengen èn men moet dus nog 400 millioai vinden. Do regeerlng heeft de genoemde 762 millioen aanvaard en heeft tevens aanvaard' met een commissie samen te werken om de Overige 400 millioen te vinden. Alle voorsteller zullen bestudeerd worden. Incident. Havas bericht, dat toen de minister vair financiën Soudan het spreekgestoelte be steeg, om zijn red© ie houden van de pu blieke tribune pamfletten omlaag werden geworpen. Deze pamfletten luidei als volgt: Huldo aan de moedige oud-strijders. Hee ren politici van alle partijengaat neg en komt niet terug, Ontbinding, België voor do Belgen. Deze pamfletten waren atkomstig vai.i e©n lid van dm bond der aorlogskruisen. De regeering stelt de kwestie van vertrouwen. In liet verder verloop dor Kamerbijcem komst werd liet woord getoerd door den ministerpresident Ja'nson, die erop wees, dat bezuinigd moet. vonten en dc begroo ting in evenwichtf*gébracht, doch daarbij njag niet de industry/--door do belastingen verpletterd worden. D>o premier beves'igde voorts hot voorstel van' den minister van financiën en verzocht de Kamer de beide door de commissie van financien amgeno- men wetsontwerpen te behandelen en cr haar stem over uit te brengen. Hij vioeg tevens de instelling van een commissie beslaande uit parlementsleden behoorende lot de mceiderheid, gekozen op grond vaa hun finaacieele en economische bekwaam heid. Deze commissie zou dan de door de regcering ingediende wetsontwerpen moeten bestudeeren en do begrooting in evenwicht brengen. De minister-president doelde nog mede, dat hij een commissie van ambtenaren zal benoemen, welke belast zal zijn met het zoeken naar bezuinigingen, die nog tot stand' gebracht kunnen worden. Hij besloot met de kwestie van vertrouwen te stellen. Do vergadering werd vervolgens opgehe ven, teneinde de verschillende parlements- fiacties in staat te stelten, haar houding te bepalen. Het debat zal vandaag voortge zet worden. Een keukenmeid met staatsgeheimen. Op S8 jarigen leeftijd is overleden Clara Jackson, die eens de keukenmeid is ge woel ran Gladstone, Fn haar testament heeft zn bepaald, dat alle papieren, welke zij in Jaar woning heeft achtergelaten, ongelezen moeten worden verbrand, aan gezien zij s'a.ttsgeheimen behebcn. De laatste dertig jaar heeft de rouw in de arje-'dte afzondering geleefd, steels was zij bevreesd, dat onbevoegden zich meester zouden maken van de „staatsge heimen", welke, naar zij beweerde, Glad stone haar had toevertrouwd. Zij zag in iedoren vreemdeling, welke haar huis na derde, c°n politieken spion. Zij beeft eens beweerd, dat zij Engeland zou kunnen verpletteren d'oor de gehei men, welke zij wist, aan een buitenland sche mogendheid te verkoopen. De oude vrouw is om het leven ge komen tengevolge van een val van een trap. Aanslag op koning Carol? In de nabijheid van koning Carol is gisteren een schot gelost, toen do koning te Boekarest de plechtigheid ter gelegen heid van het onafbankelijkheidsfeesl hij- woonde. Reuter meldt nader, dat hoewel spoedig geruchten de rondo deden, dat er een po ging was gedaan om-een aanslag to ple gen op koning Carol, een onderzoek heeft uitgewezen, dat het schot zijn oorzaak vond in het feit, dat ©en in burger go- kleed inspecteur van politic, die een revol ver in zijn zak droeg, in het gedrang ge vaarte, waarbij per ongeluk do revolver af ging Dg inspecteur werd zelf in zijn Ireen gewond. Volgens een bericht uit Moutcvdeo Uruguay, aan hel dagblad Ei Dia, te Buenos Aires, zou de regeermg van Vargas omver geworpen zijn door fascisten. In een bericht uit Rio do Janeiro woiclt gezegd, dat Braziliaausche mili tairen m opstand zijn gekomen en dat zij door burgers worden gesteund. llaile Selassie naar Geneve. Do Abessijnsche legatie te Londen heeft gisteravond mede-gedeeld', dat Haiie Selas sie onderweg is naar Genève, teneinde zich aan te sluiten bij de Abessijnscbw-vertegen- woordiger? in de vergadering van den Vol kenbondsraad. In een ander bericht werd aanvankelijk verklaard, dat Hailo Selassie, na zijn raads lieden t© Londen te hebben geraadpleegd, besloten had niet naar Genève te gaan. In ©en verklaring van de Ethiopische legatie werd gezegd, dat hot geen nut zou hebben voor den Negus naar Genève te gaan, het is hopeloos. Aan de schriftelijk© protesten wordt practiseh geen aandacht geschonken en lret zou geen doel hebben voor den Negus zich persoonlijk te toonen. De Abessijnsche kwestie komt morgen in Jen Raad ter sprake. Naar verluidt zal de Negus persoonlijk het woord voeren in den Volkenbondsraad, wanneer lord Halifax de besprekingen over het Abessijnsche vraagstuk in d© vergade rmg van morgen zal hebben geopend De agenda van vandaag. In de geheime zitting van den Volken- bondsraad is gistermiddag besloten, dat vandaag de uiteenzettingen aangehoord zul len woiden van den Zwitsersehen gedele geerd© over het verzoek van de Zwit sersdie regcering, strekkende tot erken nïng van de integrale Zwitserscbe neu traliteit. De rapporteur, Sandier, zat ver volgens rapport uitbrengen, waarna de kwestie in een latere zitting weer voor den Raad gebracht zal worden. Voorts heeft de Raad besloten om, wanneer de H. K. H. Prinses Juliana verlaat bet hoofd gebouw van bet Roede Kruis aan de Prin- sessegraeht te 's-Gravenbagc, waar Zij gaste ren eeu aantal onderscheidingen uitreikte. Nog geen oplossing ia zicht. 1 Ia de gisteren gehouden vergadering van het waterschap BargerWe»terveen te Nieuw Amsterdam, is het bestuursvoorstel om met dc gemeente Enunen een overeen komst, aan. te gaan tot overdracht van. de vier bruggen in den weg Nieuw Am sterdamErica verworpen. Dit voorstel omvatte den afstand van deze ner bruggen, die een ernstige \©r- keersbelemmering vormen, doordat zij voor vrachtauto's practiseh afgesloten zijn, aan de gemeente Emmen, benevens hei ver- leenen van een bijdrage van 20.000 gul den in de kosten van het bouwen van vier nieuwe bruggen. IIerdoor zou het bestaande bruggeuprobleem in Zuidoost Drente voor een belangrijk deel zijn op gelost. De meerderheid der ingelanden maakte Chileen*cho vertegenwoordiger Edwards evenwel bezwaar tegen het feit, dal twee daarmede accoord gaat, zijn uiteenzettni-1 der nieuwe bruggen vaste bruggen zou- gen aan te lioorcn betreffende de Chileen- den zijn, waardoor het scheepvaartverkeer sche voorstellen tot hervorming van het handvest ende universaliteit van den Volkenbond. Hedenmiddag zal dc Raad een beam maken met de behandeling van bet beroep der Spaansche legeering, waar bij Del Vayo oen uiteenzetting zal geven Ten slotte"zal de Raid morgen de Abessijn sche kwestie ter hand nemen. Een adres aan den minister van justitie. Aan den minister van justitie is door een veertigtal vooraanstaande Nedcilaa- ders, waaronder twintig lioogleeiaren, het volgende adres gezonden: „'Ondeigetockenden veroorloven zich met ver&ehukiigdon eerbied het navolgende on der de aandacht van Uwe Excellentie te brengen. De dagbladen hebben in den laatsten tijd over uitwijzingen van vreemde! ngen her haaldelijk berichten geluncht, die in wij den kling ongeru-theid veivvecken Ouder- gneekenden erkennen, dat het ont.ogclijk is onze grenzen onvoorwaardelijk open te zetten en willen ook met betwisten, dat vreemdelmaen, die z cli reeds binnen onze grenzen bevonden, op bepaalde gronden uitgezet moeien kunnen worden. liet kan ecli'er voorkomen, dat memchen door een dergelijke op z.icli zelf aannemelijke uit zetting blo-otges'e'd worden aan ver.o'ging wegens politieke vergrijpen, of opvattin gen, zoodot de uitzetting in werkelijkheid neeikomt op een uitlevering Uitlevering van politieke vluchtelingen nu is tradit'onee! met Nederlandschc op vattingen strijdig. Het zou met moeilijk zijn om met voorbeelden aan tc toonen, hoe hm Nederlandschc rechtsgevoel zich door do eeuwen heen daartegen verzet beeft Het is noodiger om d t aspect van uitwijzingen m het oog te houden, wan neer in liet land1, waarheen do uitwijzing plaats heeft, de beginselen volgens welke politieke vergrijpen beoordeeld en gedraft worden, van de onze radicaal afwijken. Met gevoelens van onbehagen, ja ontzet ting, "hebben wij gelezen van meer d'an één poging tot zelfmoord', waartoe angst voor hel hen wachtend' lot met uilwijzing bedreigde vreemdelingen gebracht lieefi. Ondergoteekenden zijn cr zich van be wust, dat de tijd voorzichtigheid vereischt. Zij willen zich tegen geen maatregelen verzetten die voor de orde en veiligheid van ons enen land' noodzakelijk zijn, zij mecnen echter tevens d'at, de beginselen van mcnschelijkhoid en rechtszekerheid tot de kostbaarste goederen van onze samen leving belmoren en zij richten tot Uwe Excellence de dringende bede oin d'e be ginselen, waarmee d'e Nederlandschc tradi tie van het asylrccht verweven is, ook ten aanzien van vreemdelingen (en zelfs wanneer die politieke overtuig'ngen moch ten zijn toegedaan, welke ondergeteeken den zoo ver mogelijk van zich werpen), niet n nodeloos buiten werking te stellen.*' Betuigingen van instemming kunnen nog worden ingezonden bij mr. J. Gosliuga, Frans Halsstraat 18, Utrecht. naar de /ijkanalen naar hun meening te zeer zou worden belemmerd. Het beMuit heeft in de kringen van handel en industrie groot misnoegen ge wekt. Mei' zal nu trachten dc bemiddeling van den commissaris der Koningin iu Dien te te vei krijgen om een einde te maken aan het verzet der landbouwers tegen do zoo noodzakelijke oplossing. Ncderlandsche beweging voor Eenheid door Democratie. Meer dan vijfduizend peisonen ondoD leiding van prof. dr. J. A. Goudriaan wa ren gisteravond bijeen in de Apoliohal to Amsterdam om de nationale demonstratie van do Nederlandschc beweging voor Een heid door Democralie bij te wonen, waaf mir. J. J. R. SchmaJ, dr. W, Banning, mr. G. A. Boon on mr. P. J. Oud bet woord voerden. Terugvordering van crisisgeldcn. Ingediend is een wetsontwerp houdende voorziening tem aanzien van de terugvor dering van gelden gestort of betaald iu verband met artikel 8 der Ciisis-Zmvel vet 1932. Algcnieeue bondsvergadering Koninklijke Nederlandschc Middenstandsbond. Het hootclbeshuir van den Kon. Ned'. Middenstandsbond hzeft besloten om dit jaar alleen een cendaagsche a'gcmcene honds vei gadering te houden; liet ligt iu de bedoeling om deze op Dinsdag 19 Juli 193S te Zeist bijeen tc roepen De ochtendzitting zal u ciden gewijd aan da huishoudelijke onderwerpen (jaarver-dag, financieel verslag, Uegrootmg, voorstellen van hoofdbestuur, ufdeelingen en vakor ganisaties), terwijl in de niiddagzilting een nader te bepalen actueel onderwerp ara dc oido zal worden gesteld. I Jongercn-Lo'iddag. Op Hemelvaartsdag 26 Mei wordt te Wa- geningen de jaarlijksclie landdag der Jeugdgroep van dan Kon. Ned. Midden standsbond gehouden. In de middagvergadering zal het woord gevoerd worden door dr. W. L. Grosne- veld Meyer, administrateur bij het ministe rie van economische zaken, hoofd van de afdeeling middenstand over: „rs er toe komst voor onzen jongen middenstand?"; dr. P. D Tjalsma uit Rotterdam, oveT: „De lampen brandende", en den heer D. Swagerman, hoofdbestuurslid van den Kon. Ned. Middenstandsbond met als on derwerp: „Middensta ndsjeugdbeweging en organisatiebesef". Passagiersschepen Stoomvaart Mij. Neder land zullen Genua vroeger verlaten. De N.V. Stoomvaart Mij. Nederland deelt ons mede, dat haar passagiersschepen op de reis naar Nederlandsch-fndië net meer Frijd'agsmiddags om 2 uur, doch Vrijdags middags om 12 uur van Genua zullen ver trekken De regeling gaat in met het s.s, J. P. Coen, hetwelk 20 Mei a s. van. Genua zat varen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1938 | | pagina 1