Het dilemma defensie-pacifisme
Heolzkéahcl (/eitftq
KLEINE ADVERTENTIEN.
VAN SCHIEDAM
H. A. M. ROELANTS
Ojl 'i'
life'
Advertent r»
NET DAGMEISJE
Dl*. DE RANITZ
Abonneert U
Schiedamsche Courant
Pr js f 3.50
Een „crisis in het pacifisme", Twee soorten paci
fisme. Theorie en werkelijkheid. De bewapening.
„Geett sloep achter het
Engelsehe linieschip"
Br. P. J. Douman schrijft ons
Men zon thans van ©en „crisis van het
pacifism©" kunnen spreken. Het is merk
waardig hoe snol zich ook in Nederland
de wending van uitgesproken pacifism©
naar een krachtig militarisme begint te vol
trekken, Berust deze omzwenking op oen
gebrek aan principes? Verloochent men
het pacifisme zoo gemakkelijk? Of heeft
het verschijnsel een dieperon zin? Is het
niet gewenschi zoo vragen sommigen
zich af juist nu alle krachten te gaan
concentreer® op een herziening van de
vredesverd-agen otn door grenswijziging®
veei oud onrecht weg te nemeu en 'n nieu
we catastrophe te voorkomen? Heeft een
dergelijke practlsch pacifisme met een con
creet doel liet veel meer nut dan het
propageeren van bewapening, welke op
den duur toch slechts dood en verderf
brengt?
*V*
Naar aanleiding van. deze vragen eenige
beschouwingen.
Aangezien de term pacifisme misverstand
kan verooi zaken is het van belang scherp
jonderscheid te maken tussch®:
lot het absoluut pacifisme, dat op de
leer der volkom® geweldloosheid, al dan
niet christelijk gemotiveerd, berust. Het
is een heroïsch ideaal, want de zuivere
geweldloos! oid yerelscht een geloof en oen
aellbeheersohiug, die ia geval van oorlog
slechts voor enkel® zijn weg gelogd'. Wie
deze leer predikt, bedenke, dat een tradi
tie van eeuwen en het gehcele karakter
van onze samenleving de verwezenlijking
van dit ideaal in den weg staan. Wat een
enkel moreel genie kan, blijft voor de mas
sa practisch onmogelijk. Daarom is het
niet te verwacht®, dat de leer der ge
weldloos! eïd voorloopig in een der West-
Europeesche land® historisch effectief zal
word®;
2o. het reiatLf pacifisme, dat terwiii©
van den vrede niet terugdeinst voor ge
weld tegen de onwillig®, die de interna
tionale or-Je verstoren zoomin als men
nationaal den sterken arm van het gezag
meent te kunnen ontberen. Heeft men een
Volkenbond dan moet deze in staat zijn
©en zekerer dwang uit te oefenen. Derge
lijke sancties komen natuurlijk eerst in de
laatste plaats. Hoofdzaak blijft de opbouw
van een intematiooiale rechtsorde.
Het opt'irJsme der pacifisten beeft een
schok gekregen door het Men van den
Volkenbord in de laatste jaren. Is het nu
niet mogeiqk naar verbetering der inter
nationale relaties te streven, bijvoorbeeld
dooi het propageeren van een herziening
der territoriale verdrag®, ook zonder Vol-
kenböndssaïictrés? Waarom zou men geen.
beroep kermen doen op het beter inzicht,
zonder het dreigement der georganiseerde
actie op den achtergrond? Ik vrees, dat
velen," de mogelijkheid' our langs dezen
weg iets. to bereiken, overschatten.
Moeilijkheden fit de praetijk,
Mpt een lerctep op recht, moraal en ge
zand verstand komt men dikwijls tot lo
gische cecstrvcties, die buiten de histori
sche realiteit omgaan. Wat theoretisch op
het eerste gezicht verbluffend eenvoudig
is, blijkt in de praktijk eindloos gecompli
ceerd. Zoodra men de „juiste" gedachte
wil verwezenlijken, stoot men op een war
net van belemmeringen. Traditie, oude haaf
en gevoelens van wraakzucht, tegenstrij
digs economische belangen, bevolkings
vraagstukken, taalproblemen enz. Het volk
vormt geen homogen© massa, welk© spon
taan het juiste oordeel heeft over recht
«1 billijkheid. Er zijn allerlei belangen en
beweegredenen, die tegen elkaar ingaan
en ieder hebben zij er ©en zekere aan
spraak op het nationaal belang te dienen,
indien bij\ oorbeeld oen Engelsch staats
man ecu herverdeeiïng der koloniën bo-
pelïUe en meer in het hizonder het terug
geven van ©enig koloniaal gebied aan
Duitschland, zou er direct een chaotische
verdeeldheid ontstaan over de vraag of en
in hoeverre een dergelijk plan met succes
koet worden doorgevoerd. Arbeiders eu
fabrikan't-n, beleggers en militairen zou
den ie Ier him eigon visie op de zaak heb
ben en hun standpunt met keur van ar
gumenten verdedig®. Wie geeft in een
democratie de doorslag? De regeering doet
dit slechte in schijn, want zij beroept
zich op den wil van het volk Doch het
volk, incerlijk verdeeld, wordt op zijn beurt
weer shirk beïnvloed door de pers, welke
soms in handen is van de direct-belang-
hc Ij hen den (de „haute finance" in Frank
rijk, al!street in Amerika). De direct-
helanghcLL-enden lat® zich echter zelden
leiden door abstracties van recht en bil
lijkheid. Zoo zien wij, dat de mogelijkheid'
om een op zich zelf logische eu recht
vaardige gedachte te verwezenlijken nauw
vernand houdt met de geheel© structuur
onzer samenleving.
Een leerzaam volk.
Leerzaam voor degenen, die op herzie
ning van tractaten hopen, is de geschiede
nis van het Ifederlandsch-Belgische ver
drag. Het tractaat van 1839, een overeen
komst tussch® twee kleine mogendheden,
zonder militair-agressieve tradities, ten
deele ras- en taalverwant, op economische
samenwerking aangewezen, werd in den
loop van de 19e eeuw door verandering
van omstandigheden geleidelijk voor één
der t-OT-tiucteerende partijen ongunstiger.
De Belgen drong® aan op herziening van
het verdrag en minister Van Kamebeek
ondernam in 1927 zijn bekende poging ooi
tot een bevredigende oplossing te geraken.
Wie kan rvlfs bij benadering overzien, wel
ke belargen en inzicht® een. ral hebben
gespeeld tij de geweldige agitatie tegen
het voorgestelde nieuwe verdrag? Op hoe
veel grooter schaal speelt zich iets derge
lijks af, wanneer het gaat om de vitale
belangen van twee of meer groote mo
gendheden! Waarlijk, wij Nederlanders heb
ben op grond van eigm ervaring, alle
red® om bescheiden te zijn in onze ver
wachting® ten aanzien van de wederzijd-
sehe inschikkelijkheid der machtige buren.
Een beslissende dag.
Het pacifisme, dat zijn kracht zoekt in
de propaganda voor territoriale verdrags-
herziening, herverJöeiing van grondstoffen
enz. moet er op voorbereid; zijn oen bui
tengewoon langen moeilijken-weg voor
zich te hebben. Dit zou op zichzelf-ge®
reden zijn bet streven in deze richting te
stak®. ErJcuonm zich echter nog andere
omstandigheden voordoen, die de inspan
ning der weldenkend® doorkruis®. De
bovengeschetste weg vergt tientallen jaren,
misschim eeuw® Inmiddels kunnen na
burige staten echter op korten termijn met
bedreiging van geweld (ook weer een his
torische realiteit, welke diep wortelt in de
structuur van die staten) herstel van oud
onrecht, of wat z;j als onrecht beschouw®,
vragen. Met hun bewapening en oorlogs
zuchtige taal versloren zij de evolutie der
inschikkelijkheid bij hun meer pacifistische
buurslatm. Het pacifisme, dat berust 'op
goeden wil en redelijk inzicht, kan zich
onder deze omstandigheden niet verder
ontplooien. Het komt voor de keus te staan
van geweldloosheid of zelfverdediging.
Juist dan blijkt hoe noodlottig het is wan
neer men de defensie niet gemeenschap
pelijk kan regelen en het apparaat der ge
meenschappelijke sancties faalt. Het cri-
tieke moment van dit falen ligt nog si&eds
betrekkelijk kout achter ons. Waarschijn
lijk zal men eerst later volkomen leeren
inzien, welk een beslissende dag het voor
de Euiopeesche geschiedenis was toen Sa
muel Hoaro den Hen September 1935
Frankrijk onverwijlde en krachtigste toe
passing der Vol leen bondssauc ties tegen Ita
lië voorsloeg, turn deze staat aanstalten
maakte Abcssjnié onder den voet te loo-
pcn. Doch Laval, die in een geheim on
derhoud met Mussolmi begin Januari 1935
Italië reeds te veel had toegezegd, chica
neerde op alle manieren en de Volkenbond
sloeg een treurig figuur. Engeland was
voortaan op eigen kracht aangewezen.
De taak van den Volkenbond
overgenomen.
De situalie in 1938 is dus als volgt:
a. De Volkenbond faalde bij het in wer-
Sport
king steil® vaaPSaar gezagsapparaat.
b. De lange weg van de rechtstreeks ch©
propaganda voor territoriale wijziging der
vredesverdragen, hei verdeeling van grond
stoffen enz, is doorkruist door de onmid
dellijk© geweldpolitiek van ©enige uiterst
agressieve en mililairistische staten.
c. De West-Europeesche democratische
staten bewapenen zich nu ieder naar eigen
inzicht en voor eigen risico.
Beteek-ent dit het volledig falen der pa
cifistische gedachte? Naar mijn meening
stellig niet, Is het niet veeleer zóó gesteld,
dat d© democratische staten, die Ixslot®
de geweldpolitiek van het agressief mili
tairisme te weerstaan, daarmede oen po
ging doen een verstpri.ig der internationa
le rechtsorde te voorkomen? 2ij doen niet
anders dan ieder, voor zich of groepsgewij
ze de taak van den Volkenbond ovemem®.
Dit is de pacifistische kern, die in Enge-
land's bewapening schuilt. Adhaesie met
Engeland's streven legt ©chtor de verplich
ting op nationaal en internationaal, het
strijdbaar pacifism© te steunen. Onder do
huidige omstandigheden is bewapening
voor de landen yan Let democratisch blok
geen verloochening van .het pacifisme. Dit
geldt ook voor Nederland. Wij kunnen ech
ter niet op de gunst van Engeland specu
leer® (een neiging, die wij tot dusver wel
te veel hebben getoond). Nederland moet
niet, zooals in d© ISc eeuw, „©en sloep
achter het Engelsehe linieschip" zijn, maar
in geval van nood, wanneer wij" tegen wil
dank ia een oorlog worden, betrokken,
een gelijkwaardig medestander zijn van
fcet land, dat thans de brut© geweld-poli-
tiek het best in toom houdt. Gelijk kun-
n® wij niet zijn, wet gelijkwaardig. Dat
zijn. we echter alleen, wanneer wij ons
voe-r de defensie relatief gelijke offers ge
troost® als Engeland'. Nog steeds betaalt
Engeland per hoofd van de bevolking tien
keer zoo veel als Nederland. Nog steeds
leeft de Nederlander in do sfeer van zelf
voldaanheid, dat zijn land nu vee! voor de
defensie over heeft Maar -zoolang het blijk
baar e® axioma-! is,-datvons-grootste oor
logsschip een middelmatige kruiser moet
zijn en dat het huidige tempo van de uit
breiding onzer luchtvloot voldoende is,
zal Nederland e® zwakke en daardoor
vaarlijke plek in West-Europa blijven. Wil
len wij ons ...pacifistisch" blijven noem®
dan zuil® het inzicht in de crïtïeke inter
nationale situatie de nationale offer-
vaardighei I nog heel waf moeten groeien.
Voetbal
Het wedstrijdprogramma
K.N.V.B,
Voor Zondag is het volgend© wedstrijd-
progiajiüria door den KNVB vastgesteld:
Kampioenschap van Nederland.
PSV—Be Quick.
Af deeling I.
Promotiecompetitiè 2e klasje.
DOSDWV, terjein Hilversum"t Goot.
Afdoeliag H.
l'romoiiecdmpetitie 2e klasse.
Hermes-DVSEmma, terrein Sparta, te
Rotterdam.
Promotiecompetitie 3e klasse.
BMT—RDM, uitgesteld.
Promotiecompetitie 4e klas-©.
OB~Bodegraven.
Promofiecompetitie res. 2e klasje.
DHC 2—Overmaas 2.
Promo tiec om petitie res, 3e klasse.
SVV 4—Hoek van Holland' 2.
Steeds hooger 2Overmaas 3.
Neptunus 3SVW 2.
Afdeeltng IV.
Pro.uotiecompetitie 2e klasje.
Hero— Rleijerheide.
MirandaDe Valk.
ö/a den Nederlandse!»® Voet
bal beker.
Zesde ronde.
VUCvsv.
Haarlem- CVV.
UW—AG OVV.
DFCHelmomlia.
Jtusior-oefciispeleu.
Zaterdai worden voor den RVB de vol
gende janior-oefenspelen gehouden:
Klasse A, Md'. III
2 SVV p.2Xerxes al, 3.-15 uur.
Klasse A AM. V.
4 Nep'unns n5Hemies-DVS a3, 3.45
uur.
Klasse B, AM. V,
DJS 1)2—SVV b3, 3.45 uur.
Klasse C, AM. IV.
SVV e4—Hollandinan c, 3.43 uur.
SVV cf>—Hermes-DVS c, 2.30 uur.
Klasse C, Afd. VII.
RFC c4—SVV c3, 2 uur.
11
IS
19
25
Gemengd Nieuws
Oneerlijke gemeente-ambtenaar
Verduistering en heling v«ji
goeder® ten nadeele van de
gemeente Groningen.
Heden is aangehouden de 48 jarige chef-
monteur en magazijnchcf bij de gemeente
reiniging te Groningen, T. S., verdacht
pvan verduistering van auto-onderdeel®,
welke hij, nadat ze gekocht waren bij
©en. handelaar, bij dezen zelfden man terug
bracht. Een groote partij kogellagers werd
door de recherche in beslag genomen
'Bjj het verdere onderzoek Is gebleken,
dat deze chef-monteur ran zijn vertrouwens
positie misbruik maakte en steekpennin
gen aannam van denzelfden leverancier.
Laatstgenoemde, de 59-jarige R. D., te
Groningen, is eveneens gearresteerd ter
zake van heling van de door S. verduis
terde goederen Beide zqa ter beschikking
v® d® officier* van justitie gesteld.
Twee boerderijen in de aseh gelegd.
In den afgcloop® nacht is door onbe
kende oorzaak brand ontstaan in de boer
derij -van den landbouwer A. va» Dijk,
aan de Zandberg-straat, to Leende (N.-B.J,
Ondanks ©en poging om dit te voor
komen, sloeg het mux spoedig over naar
de nabij gefeg® hoeve van den heer T.
Frans®, .waan.ii ©en opslagplaats van oliën
en veevoeder gevestigd was.
'Beide perceel®, brandden tol den grond
toe af. Da brandweer moest zich beperken
tot het nathouden -dor feetencteade gebou
wen. Het vee kon word® gered. De in
boedels gingen verloren, all® was verze
kerd!
„In antwoord «p uw advertentie".
Zeer vel® zullen ettelijke mal® tever
geefs met dozen aanhef hula brieven be
ginnen, bij bet solliciteer® naar een Be-
trekking. Verschillend© détails dragen. er
toe bij, of m® al dan «niet kans van slag®
kan hebb®. In de eeiste plaats het post
papier, dat er onberispelijk uit moet zien,
Hen gebruikt voor sollicitaties steeds een
voudig wit papier, g-een kleuren ei geen
parfums.
Handgeschreven brievcta geniet® de
voorkeur, zelfs als het gaat om een betrek
king als steno-typiste; hoogste&s kan men
er ©en gelikt© brief bij voeg® als proeve
van bekwaamheid. E® mooi handschrift
valt niel alleen op, doch men kan uit dit
laatst© ook verschillende tearaktereig®-
afleiden. Heeft men hiervan zelf geen stadie
gemaakt, dan geeft m® het vaak ter beoor
deelt tig aan een schriftkundige.
M® sluit bij solliciteer® nooit d© autlieli
tieke stukken in, doch steeds afschrift®,
omdat men in het eerst© geval de kaas ztou
kunnen loop®, dat zij in het ongereed©
geraken. Trouwens m® zou tegenover e®
werkgever eten indruk verwekk® ietwat
zorgeloos of te goed' van vertrouw® te zijn,
indien men bij e® sollicitatie do ori
gineel© stukken insluit. Vervolgens verplicht
men hem bij niet slag® die stukken te
retourneer®, hetge® niet noodig is met
afschrift®. 1 j
Men vermelde hg de sollicitatie niet te
iVael détails, doch hond© zich aan de
hoofdzaken. Meestal kan men volstaan met
leeftijd, godsdienst, genoten onderwijs, di
ploma's aan te geven m eventueel voor
gaand© betrekking®.
T® slotte nog de weJgemeetad© raad
nooit of te nimmer e® sollicitatiebrief te
laten schrijven door alader® ©n zich nim
mer t© laten verleid® verandering® aan te
lat® brengen door w el meen® d© vriend in
nen, wanneer men d© overtuiging heeft,
dat het geheel goed is.
Komt dan tenslotte e® verzoek, om
u te presenteeren, vervoeg u dala rustig
©n kalm bij d® eventueel® werkgever.
Waarom is het noodig, dat mm zich ner
veus maakt, want m® staat toch als
menscb tegenover metasch?
Eén ding is echter van belang, dat men
correct is in zijn optreden, zonder over
dreven vormelijk te zijn eb dat men er een
voudig, doch in de puntjes verzorgd uitziek
Faillissementen.
Opgegeven door afd. Handelsinformaties
v, d. Graaf Co. N.V. Amsterdam
ïn de week van 9 tot eu met 14 Mei
1938 werd® in Nederland' 46 faillissemen
ten uilgesprok®.
Opg-elïevea we gons gebrek aan actiefs
J, J Griffioen., Rotterdam.
U
I^%
GEVRAAGD:
V. ff, ff, v. Aanmelden hedenavond.
WAS MAN, Rubenslaan L, Alhier.
is wegens ongesteldheid
verhinderd praktijk uit
te oefenen.
Nederlandsche Beweging voor
Eenheid door Democratie
Grote Openbare Vergadering
„Het gevaar komt van binnen"
Bij de Gemeentelijke Arbeidsbeurs te
Schiedam bestaat gelegenheid tot plaat
sing van een
VROUWELIJKE KRACHT,
belast met de behandeling van de be
middeling voor vrouwelijk personeel.
Aanstelling geschiedt voor een proef
jaar op een aanvangsalaris van f 1000
per jaar.
Gegadigden kunnen haar ongezegeld
verzoek, gericht aan Heeren Burge
meester en Wethouders, inzenden bij
den Directeur der Arbeidsbeurs voor
1 Juni 1938.
fn aanmerking ..omen alleen gega
digden boven den leeftijd van 23 jaar,
die over voldoende algemeene ont
wikkeling beschikken.
Persoonlijke aanmelding, alleen na
oproeping.
KOSTELOOS
Bij vonnis der Rechtbank te Rotter
dam van 13 Mei 1988 is in staat ven
faillissement verklaard J, PIJN
ACKER, hofmeester, Nassaniaan 8,
Schiedam, met benoeming tot Rechter
commissaris van den E- A. Heer Mr,
F, P, E, BLOEMARTS en tot Cu
rator van
Mr. F. BORDEWIJK.
Schiedam, Tuinlaan X18.
OP BE
t/m. 15 woorden 60 cent, t/m. S3 woorden. .75 cent,
elk woerd meer 5 cent tot maximum 30 woorden,
In de Zaterdagsche editie f 1.—tenzij die Vrijdags reeds aan 't Bureau zijn bezorgd.
BELASTINGAANGIFTE.
Voor vakkundige in
vulling v® aangiftebiljet
naar het Bureau voor
Boekhoudingen Belasting
zaken. J, KALFSBEEK,
Lid Nederi, Inst, van
Belasting-Consulenten,
Rotterd. Dijk 201, Schie
dam.
MOTORRIJWIELEN
onder 60 K.G. Tijger.
Victoria, Excelsior, Gil
let, le klas machines.
Billijke prijzen. Komt
zien. Vraagt prijscouran
ten.
HET MOTORPALEIS,
Vijverhofstraat 16, Rot
terdam.
VOORSCHOTTEN
met en zo..der borg. Eer
ste Rotterdamsche Hulp
bank, opgericht 1908,
Boschje 14a, Rotterdam,
Tel. 67074.
SICO-LOOPERS,
op verschillende breedten,
prachtige kleuren, met
bijpassende matten. Hol»
tap karpetten vanaf f 4.95,
ook in betere soorten
ruime sorteering. Zware
twistedmatten 140 x 180
f8.25, onverslijtbaar.
Voordeurmatten 75 cent.
Weefstof vanaf 26 cent
per el.
VAN DER SCHAL K's
WONINGINRICHTING
Broers veld 105, Tel. 67908
TE HUUR:
2 ineenl. kamers, ongem.,
pracht, nitzicht,- event,
gebr. keuken.
Adres: Rotterd, Dijk
245-11,
t" VS-A-^r>
T.W.N.-
M0T0RRIJ WIELEN,
betere machines, slechts
1895. T.W.N.-rijders te
vreden motorrijders.
Vraagt prijscouranten. Ge
makkelijke betalingseoxi
ditjes.
HET MOTORPALEIS,
Vijverhofstraat 16, Rot
terdam.
BELASTINGEN
Volg het voorbeeld van
zeer veten. Laai uv aan
giftebiljet vakkundig en
betrouwbaar invullen door
deskundige belastingcon
sulenten. De 2 eenige in
Schiedam gevestigde leden
v. d. Bond Belasting
consulenten zijn S. WIE
LING, Jan Steenstr. 77,
Tel. 67566, en H. KOR
VING, Prof. Kam. Onnes-
laan 158b, Tel. 69704.
Gevraagd een flinke
JONGEN,
leeftijd 16 k 17 jaar.
Adres: J. TIMMER
MANS, Dwarsstraat 59,
ZOEKT G PLAATSING
als Huishoudster, Winkel
juffrouw, Modiste, Naai
ster, enz.? Plaatst een
annonce in dit blad.
Gevraagd voor spoedige
indiensttreding net
DIENSTMEISJE
voor dag en nacht. Leef
tijd 20 jaar, P. G. Persoon
lijke aanmelding lussdien
7 en 8 uur.
Adres:, SCHAAPSTAL,
Fr. Haverschmidtlaan 50.
ADVERTENTIEN
in deze rubriek hebben
beslist succes.
Laatst verschenen editie
1934-1935
BESTELLINGEN BIJ
DEN BOEKHANDEL OF
BIJ DEN UITGEVER
(OOK TELE FONISCH I)
SCHIEDAM - 1 Tel. 69300 (3 lijnen)
■v) r -gw r
niiw,
Steunt Luchtvurdedigingriondrt
Postgiro Den Haag
ten neme van
in'.
Afd. Schiedam Secr.r Viaardfngerdijk 203a
op MAANDAG, 23 MCI a.s.,
des avonds 8.1 S uur,
in Gebouw „MUSIS SACRUM",
Lange Haven If S, Schiedam
SPREKERS:
KOOS VORRINK, te Amsterdam
Onderwerp:
„De Democratie in de branding"
Dr. P. H. HITTER Jr., te Utrecht
Onderwerp:
Toegangsprijs 14 ct. - Werklozen 10et.
Zoal open 7.30 uur n.iri.
Kaarter verkrijgbaar: Vlaard.dijk 203a,"
Buys Ballotsingel 12a, lange Kerkstr 54,
en voorzoover voorradig 's avonds a.d.Zaal
.H W-
ADRESBOEK
ril „i -Ar i u k -1
fog -i Vririay*!- Ff -y m py rvM^Vt:
