Maandag 20 Juni 1938
EERSTE BLAD.
Een nieuwe ramp voor China
91ste Jaargang.
Het water vijand en bondgenoot der Ghineezen
Millioenen Ghineezen met den hongerdood
bedreigd. Ellende in de door Japanneezen be
zette gebieden.
Ierland
De strijd in Spanje
Frankrijk
De verkiezingen
Duttschlatid
Roemenië
Portugal
Egypte
Het centrale vliegveld
Enget'sche belangstelling voor over de voornemens der regeering te doen
Z.0. Europa
Kunst en Wetenschap
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
Do. 21892
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53II
BUITENLAND
Ingenieurs van liet Japansche leger ge
ven thans practisclj toe, dat de strgd te
gen dis wateren van de Gele Rivier in
Kaord-Honan verloren Is.
De toestand' in Noord-Honan, waar het
water ruim 1000 vierkante mijlen heeft
(overstroomd en 2000 dorpen volkomen en
1500 gedeeltelik onder water heeft gezet,
is wanhopig.
Zevenhonderdduizend Gbiaeezem, zonder
eenige have of goed, vluchten in. alle lich
tingen. Sommige drijven rond op ijlings
aaneengebonden vlotten. Duizelden geïso
leerde dorpelingen, zoo wordt gemeld, heb
ben hun laatste levensmiddelen verteerd:
zij eten thans het schors van de hoornen.
Van Japsmsehe zijde wordt medegedeeld,
dat nog slechts een tiende deel van de
Gele Rivier in het oude bed stroomt, de
rest stroomt door een dozijn nieuwe bed
dingen, waarvan sommige vier meter diep
zijn, ongeveer parallel aan den spoorweg
HankauTsjengtsjan. De overstrooming
heeft de stad Sjauka Kan ongeveer 150 OL
ten Zuiden van Kaifeng in de eerste verde
digingslinie van Hankau bereikt De Ghi
neezen warm gedwongen zich siel terug te
trekken, doch de Japansche troepen kon
den de stad niet bezetten. Binnen korten
lijd «uilen de tegen.standers door een on-
overkiomettlijfc: overstroomlngsgebied van el
kaar gescheiden z§n, alleen in het Jangtse-
gebied kan nog gestreden worden. De Ja
pansche vloot vaart langzaam op in de
richting van Hankau, voortdurend aange-
allen door de Chineesche bomjuenwerpers.
Men vreest evenwel, dat binnenkort door
het injoge water ook de scheepvaart op
de Jaagt» onmogelijk zal worden.
Tan Onneesche zijde wordt medegedeeld,"
dat door bet feit, dat beide partijen aan
weerszijden van de Yangtse staan In de
laatste paar dagen slechts weinig wordt
gevochten.
Aangezien het overstroomde gebied een
terugtocht der Japansche troepen in den
weg staat, heerscht er eonige bezorgdheid
bij de Japansche troepen in Oost-Honan.
Intcsschen doen de Ghineesche autori
teiten hun best de slachtoffers der over-
stroomingen in Ronan hulp te bieden.
Reeds zijn meer dan honderdduizend
slachtoffers opgenomen in vluchtelingen
kampen, die ten Westen van den spoorweg
Van Peipiag naar H&nkau zijn ingericht
In neutrale kringen maakt men meldt'ïg
van bet lijden der Chineetelio bevolking in
de door de Japanneezen bezette gebieden,
die thans zes provincies omvatten: Socy
Yoeaa, Tsjahar, Iiopei, Stanlocng en. Kiang-
soc*. Voorts is nog een derde deel van Anh-
wei en Hooan en de helft van Tsjekiajag
door de Japanneezen liezet.
In dit gebied wonen 150 mi Ui oen zielen,
d i. een derde der geheeie bevolking. Hier
van zijn dertig miüioen gevlucht. De ove
rige 120 mïUtoen. hebben ernstig ie Ijjdea.
Behalve dat hun eigendommen vernield
worden, staan zij ook verder aan groote
gevaren bloot.
Het ergste is evenwel de hongersnood.
Bedoelde kringen verzekeren, aldus deze
door het Ghineesche offtcieele persagent
schap verspreide mededeeling, dat de hon
gersnood in hoofdzaak het gevolg is van
het vernietigen van den oogst, liet requi
re eren van vee en levensmiddelen voor de
Japansche troepen.
Volgens een Domeibericht, verklaren Ja
pansche milli.a>'re autoriteiten in Pe.ping,
dat ongeveer 200.000 man Chmeesclie troe
pen de provincie Sjansi zjjn binnengedron
gen.
De internationale commissie ter bestrij
ding van hongersnood vreest, dat over
eon maand 50 000 000 menschen dakloos
zullen zijd, indien men niet tot IiamMen
overgaat De Japanneezen hebben ver
klaard, dat daaelgks een gebied! van meer
dan 380 vierkante mijl overstroomd wordt.
Men gelooft, dat Hankau weidia ge
ïsoleerd zal zijn door het water van de
wassende Jangtse-Kiang. Daardoor zullen
zegt men in kringen, van. buitenlanders
de Japanneezen wellicht gedwongen wor
den, hun actie in het Noorden op te geven
en. over te gaan tol een kostbaar offen
sief in Zuid-China,
Japanse he oorlogsschepen tot
zinken gebracht.
Het hoofdkwartier van de Chincesche
luchtmacht verklaart, dat Ghineesche vlieg
tuigen gisteren op de Jangtse nabij Anting
tier Japansche oorlogsschepen tot zinken
hebben gebracht
Vertrek der Dnilsclte adviseurs.
Het vertrek der Duitsche militaire advi
seurs is vastgesteld op 24 Juni a.s.
Het Britseb-ïtaliaansehe acroord,
Ia de afgeloopen week heeft de Britsch©
pers weinig gesproken over de voorstellen
van Rome, dat het Britsch-ïtab'aansche ver
drag onmiddellijk in werking zon treden.
Thans verklaart zij, dat de regeering niet
andere kan dan herbalen, wat zij reeds
langs diplomatieken weg ter kennis beeft
gebracht, n.l. dat er geen sprake kan zijn
de voorwaarden van 16 April te wijzigen.
Bovendien verwerpen de bladen het ItaJï-
aansche argument, dat alleen de Pransebe
inmenging een bevredigende regeliig van
■den oorlog in. Spanje in den weg beeft ge
staan. 2ij meenen ia tegendeel, dat de
Fransche controle aan de PvreoeeéngreLis
strenger is dan ooit, terwijl de Italiaanscbe
huJp nog steeds even actief is. Zij verze
keren, dat alleen bet terugtrekken van de
vrijwilligers het uur van een bevredigende
regeling kan verhaasten, waardoor het
Britsch-Ifahaaiisch verdrag geen dooie let
ter zal blijven. I
De „Times" schrijft, dat een ding dui
delijk is, de Britscbe regeering heeft baar
houding niet gewijzigd. 2qj wenscht een
spoedig in werking treden van de overeen-
komst, dcch een. ©ssentieele voorwaarde
hljjft de regeling van bet Spaansche vraag
stuk.
De „News Chronicle" schrijft, dat het
terugtrekken van Haliaaneche troepen van
hel gevechtsterrein niet voldoend© is.
Het blad schrijft verder, dat de IteHaan-
scbe argumenten ongehoord zijn, wanneer
men er aan denkt, dai geen mogendheid
zooveel troepen naar Spanje heeft gewon
den en zich zoo heeft benoemd op de
ïc3, welke zij m den ©cul-og heeft gespeeW,
Engeland heeft «n moet ook het recht
hebben, met Frankrijk een verbond te slui
ten, dat men militair kan noemen. Boven
dien kan geen Fransckman, die eeli wei
nig gezond versland beeft, wenschen, dat
Spanje onder invloed van Mussolini komt
te staan, die weigert met Frankrijk te on
derhandelen, en wiens pers Frankrijk met
minachting behandelt.
Radiorede van Negrin.
De eerste minister en minister van lands
verdediging, Negrin, heeft een radiorede
nitgesproktr-, waarin hij zich richtte tot
het regeeringsgebied en tot de strijders
aan de' vcrgcldltende fronten.
Na de heldhaftigheid van de regerings
troepen in hel licht te hebben gesteld, ver
klaarde Negrin, dat het regeeringsieger voor
zien is van al het materiaal, dat het
noodig heeft, raair dat d© productie van
wapenen en munities gemtensifieerd1 moet
worden tot aan de overwinning Het moreel
der troepen en van het land achter het
front is uitstekend. Als voorbeeld haalde
spr. de hardnekkigheid aan, waarmede de
drie en veertigste divisie zich verded'gd
heeft, welke divisie weer in het regeerings-
leger is ingelijfd. „Dit bewijst de wereld,
achter wie het Spaansche volk staat".
De radiotoespraak, die 33 minuien duur
de, werd door verschillende zenderposten
gestoord.
Do bombardementen van open
steden.
De Fransche minister van buitenlaiid-
sche zaken Bonnet, heeft den Britschen
ambassadeur te Parijs ontvangen. De be
sprekingen. hadden meer in het bizonder
betrekking op de bombardementen op open
steden in Spanje. De Briische regeering is
voornemens een initiatief ie nemen om
een eind-u aan deze practijken te maken.
Het schijnt, dat men zich oriënteert naar
de vorming van een internationale com
missie, bestaande uit Engelschen, Zweden
en Noren, aangezien de Amerikuansclie re-
geering het voorstel zich in die oommis
sie te doen vertegenwoordigen, niet schjjnt
te hebben aaan-iard. Deze commissie zou
zich naar de plaats kunnen begeven van
eventueels bombardementen, terï einde te
constateeren, of de aanval wei tot doel
had de vernieling van doelen, die militair
vim belang zijn.
Barcelona gebombardeerd.
De luchtmacht der opstandelingen heeft
gisteren twee uur lang Barcelona gebombar
deerd.
Togen bet middaguur wanen 25 personen
om het leven gekomen en 60 gewond.
Op verscheidene plaatsen brak brand
uit
Nieuwe orgels in de kathedraal van Reims.
Met groote feestelijkheden zullen Zater
dag, 9 Juli, de groote orgels van de in
den wereldoorlog nog zoo zwaar bescha
digde kathedraal van Reims officieel wor
den ingewijd. De nieuwe orgels zijn van
het modernste type
De Valera heeft de H eerderheid.
Naar alle waarschijnlijkheid heeft de Va
lera bij de verkiezingen in Ierland een
onafiturikëlgke ■meerderheid behaald. Giste
ren bleek, dat reeds 90 loden voor den
nienweu Landdag gekozen «raasn. De Valera
had een meerderheid van 14 stemmen, op
alle partijen behaald.
De JabourparLj is sterk achteruit gegaan,
daar tot nu toe slechts 4 van de 30
candid aten gekozen werden.
Algemeen Is men van opvatting, dai het
prestige van de Valera verstekt is.
Tier perssmen terechtgesteld.
\ier jjerson-tn, drie mannen ©n een
iTOiiw, znr heden odhtemd te Berlgn te-
rocfttgcsteld. Zij warMi ter dood veroor
deeld wciuUE land- en hoogverraad. Zij
hebban gt-poogd in Zn id-DtuLclilan d ©en
(xunmtiiii-su->i,lie orgamisatie op te bouwen
cn hebb&n hiertoe ra verbinding gestaan
met communistische fuucttananssen ia het
buitenland en bobben tevens militaire go-
beuren aan het buitenland verraden.
Spelen voor hef: vslk.
Op een volksfeest., dat gisteravond tor
gelegunbeic van de Rijks-tiheatejr feestweek
ra het Prater te Weereen was georganiseerd
en waaraan ongeveer 100,000 Weenere
doeltKunert, beeft minister Goebbeb Iwt
woord gevoerd. Hij} zeide ora., dat het
eerst rrat zijn bedoeling was geweest te
spreken, doch aren gezien in de baitenland-
sc.he pers verschenen was, onder d©
bevolking van Weereen, en in de partij-
organlsaiies «ere ernstige "crisis was uitge
broken, wilde hij toch iets zeggen.
Hij boer Je zich fed tegen de bericht
geving van. sommige Londeusclie en Pa-
rijsche journal,"steo, die tot eigen gerust
stel] ïng voortuuiiend schrev#, dat het in
de autoritaire staten steedlf slechter en
in de democratische staten! steeds heter
ging-
Vervdgons behandelde de minister de
betookem*. vare het wdbsfeest Betweters
zeggen, dat in deze moeilijk© tijden eigen
lijk geen feest mag woslrai gevierd. Dat
is onjuist: des te moeriijfegr jie tijd is, des
te meer reden is er voor 3© uegoering' het
vclfc vreugde te verechaffer». Daarom
heeft de regeering ook de organisatie
„Kracht door Vreugde" ingesteld.
Het aarisemietisme te Berlijn.
De anlïscm'c-tische beioogingen, die fot
dusverre {et de volkswijken van Berlijn
beperkt waren gebleven, hebben zicli thans
uitgebreid tot den Kurftierstendamm,waar
zauoa i-ati Jt-cdscbe eigenaars met groote
witte of gete letters kenbaar werden ge
maakt. Talrijke in koffiehuizen gearres
teerde Joden zijn in politie-auto's naar het
hoofdbureau gebracht
Dreigende taal ran Frick.
De DuLtsclic rijksminister rare binnen-
landscbe zaken, dr. Frick, heeft te Ko
ningsbergen, dreigende woorden tegen
Tsjcehosiowakije uitgesproken tijdens bet
jaarlijksche congres der nationaal socia
listische partij in, Qosi-Pruisen. Hij her-
naaide, uat de vredelievendheid vare.
E'ujtschland grenzen had Sprekende over
het vliegen boven. Quitsch gebied van een
IsjechoslouaakscH vliegtuig, zeïde de mi
nister „Wanneer protesten op papier tot
niets dienen, zal men zijn toevlucht moeten
nemen tot radicalere middelen. Wij willen
den vrede en het Duitsche volk is bezield
door ireetïieveride gevoelens. Staar men
moet geen mistriik maken van ons geduld.
Het Duitsche volk is noch laf noch stomp
zinnig en wie dat niet tijdig begrijpt zal
er de govo'gcr, van dragen".
Tsjecfto Slowakije
Greassrlicndiiig dwir vliegtuig?
De Duitsche gezant te Praag, Eisenlohr,
heeft ecu nota overhandigd, betreffende
het feit, dat ecu Tsjechisch vliegtuig bij
Lahm over de grens op Duitsch gebied
is gekomen.
De Tsjechische autoriteiten hebben om
aanvullende bizouderheden over het in
cident gevraagd o,a, het nummer van het
vliegtuig en het uur waarop het toestel
verscheen.
De reservisten naar fiuis gestuurd.
De reservetroepen die eind Mei waren
opgeroepen voor het verrichten van bui
tengewone oefeningen, die dezer dagen
weer naar huis gezonden zijn.
De opleiding der reserves geschiedt
thans weer onder normale omslaudighe-
den.
Aanhangers van Cedreanu naar
eenrenf rat ïefea mpen,
In de Boerneeiischc staatscourant wordt
een nieuwe lijst gepubliceerd van 52 aan
hangers van Codreanu, die naar het con
centratiekamp Merkureau Ciucului zijn ge
bracht. Onder hen bevindt zich prof. Jones-
coe, uitgever van de verboden „Cuvantul",
die reeds vele weken geleden gearresteerd
Is.
13. K. H. Prinses Juliana betreedt het Sparta-sladiim te Rotterdam ter bqwo
.ping van den voetbalwedstrijd Sparta-Fefleaoerf, veike Zaterdagmiddag^ tmi
bate vaat den Bloedtransfusiedienst vara het Nederiandsehe Ronde Kruis is
gespeeld.
Portugeesch stoomschip geplunderd.
Het Portugeesché s.s, „Don. Piedro" is
in de Qiineescko wateren doOT piraten
overvallen. Zij hebben de passagiers en
de bemanning uitgeschud, doch overigens
ongedeerd gelaten. De piraten, die in hu»
jonken wisten te ontkomen, hebben den
supercargo als gijzelaar meegevoerd.
Geen Egyptische oorlogsvloot.
Het ministerie van oorlog heeft mede
gedeeld, dat de in het buitenland verbrei
de geruchten <5ver het scheppen van ©ere
Egyptische» oorlogsvloot onjuist zijn. Bet
vraagstuk is Dóg in 'stadie en rooricopig
zal de fcustrereJediging root AJorandiië
worden uitgeoefend door twee, in Enge
land gekochte mijnenJeggera.
"Vragen aan de ministers.
Het Tweede Kamerlid Van den Tempel
heeft aan de ministers vare waterstaat en
defensie de volgende vragen gesteld:
1. Is de regeering bereid mede te dodere,
nu zij In beginsel heeft besloten de stich
ting te bevorderen vare ©en luchtvaart
terrein, dat centraal zal zijn gelegen tan
opzichte van Amsterdam, Rotterdam en
's-Gravenhage, of ril reeds voor de naaste
toekomst maatregelen tear uitvoering van
haar voornemen in overweging heeft ge
nomen?
2. Wil de regeering toezeggen, dat gee-
neiïei maatregelen zullen worden geno
men, welke directof - indirect ©ere nadere
beslissing ter zake van den wetgever kun
nen prejudieïeeren, vooraleer de Kamer,
eventueel hij de behandeling van desbe-
«Hf Cumonui«rlrteB ftreffcnde •oorstelicn der «egesring, in de
■llv* aamennerninjj gelegenheid is geweest van haar oordeel
blijken?
Daitsche bezwaren»
'Je belang?tolling van Groot Brittanuio
ii' het Zuidoosten van Europa wordt in
Duitsche politieke kringen roet leede oogen
aangezien. Men hecht te Berlijn veel be
lang aan d-c reis van Tata roscu naar Lon
den.
De National Zeitong is van meening,
dat Tatarescu een reis van koning Carol
naar Londen Sn October van dit jaar voor
bereidt. verder zal Tatarescu volgens het
DuiLeha blad onderhandelen over een En-
gelschc loening aan Roemenie voor het
boren van nauwe potroleumbrannen. Het
bind vreest, dat Engeland zich hierdoor
bet leeuwendeel van den Roemeenscken
petroleum-eKport zal verzekeren.
.- Bovendien zou het bezoek van Tata
rescu ton doel hebben te spreken ever
het aanleggen van een spoorweg ia Roe
menië voor hel exploUeeren van de rijke
mijnen van het land. Het punt van uitgang
van dezen, spoorweg zou zijn het Ta-
scha-mecr, vijftien mijl ton Noorden van
Con stanza aan de Zwarte Zee, waar een
nieuwe vloot basis voor onderzeeers zou
worden aangelegd. Deze spoorweg zal dan
gaan via Burau tot Kronstadt en zal dan
worden doorgetrokken lot de Tsjechische
grens.
In Duitsche politieke kringen aclit men
de/e Bntsche Ik -prekingen root Roemenie
en Turkije een Britsene „inmenging" in
de Duitsche economische ea politieke be
langensfeer
Hel BritschIteliaansche aeeoortl.
Lord Perth de Britscbe gezant te Rome
beeft geconfereerd met minister Ciano.
Men meent te weten, dat o.a. gesproken
is over de mogelijkheid, dat d© toestand
in Spanje zich zoodanig wijzigt, dat men
het BritschItaliaansche accoord spoedi
ger in werking zou kunnen laten treden.
BINNENLAND
H.M. de Koningin naar het Boe.
Zaterdagavond te kwart voor negen is
II Af. de Koningin van het paleis Soestdijk
naar he* Loo vertrokken.
Het eerste snstrmu van de „Princevlag",
Heden is het vijf jaar geleden dat de
vereeniging „Dc Princevlag" werd opge-
richL
Naar aanleiding daarvan ontving het
hoofdbestuur van verschillende zijden
bloemen en golukweitschen. De viering van
bel ceiste lustrum zal waarschijnlijk dezen
zorner plaats vinden in een groote lande
lijke bijeenkomst.
De Nederlandsrh-Dnitsehe tr»nsfrr-
besprfkingcB.
Naar wij vernemen is de Duitsche dele
gatie die le 's-Grarenhage onderhandc-lde
over het traresfervraagstuk, naar Berijpt
vertrokken.
Zij wordt binnenkort terug verwacht ter
voort'.-tling van de besprekingen.
Bezoekers van de ^Higesprask" gefouilleerd
Het Tweede Kamerlid De Marchant et
d'Ansembourg heeft aan den minister vaa
justitie de volgende vragen, gesteld;
1. Is het den raiuister bekend:
a. Dat op 6 Juni omstiéeks 7 uur meer
dere autobussen roet bezoekers vaa de
„Hagespraak" op den rijksweg Heerlen
Sitlaxd door rechercheurs van den vreem
delingendienst zijn aangehouden, waarna
de inzittenden op den openbaren weg rijn
gefouilleerd;
b. Bat de fotograaf van den vreemde
lingendienst opnamen van deze bezoekers
van de „llagespraakheeft gemaakt;
c. Dat de politie in Limburg op soort
gelijke wijze ook reeds de laalste jaren
telkens legen bezoekers van de N.S.B. ver
gaderingen optreedt, waaruit de conclusie
zou zijn te trekken, dat men ©enerzijds het
bezoak dezer vergaderingen tracht te be
moeilijken en anderzijds wil constateeren
wie aan deze vergaderingen deelneemt?.
2. Is de minister bereid:
a. Mede te doelen op wiens bevel do
ben ongenoemde maatregelen op 6 Juni zijn
genomen;
b. Ervoor te zorgen, dat de persoon of
de personen, die het fouillceien op des
openbaren weg en het fotografeeron heb
ben bevolen, zullen worden gestraft;
c. Maatregelen te treffen dat de Neder
iandsehe bezoekers van een Nederlandse!»
vergadering in de lobkomst niet onnoo*
dig worden gehifidc-rd?
Helium voor Polen
Voor «n stratosfeertocht.
Het comité voor den Poolschen stralen-
sfeertoeht heelt van kapitein Burzynski,
die in Amerika technische studiën heeft
©udemoiren voor dien vlucht, ecu tele
gram ontvangen, waarin hij mededeelt, dat
Amerika er in toestemt Polen helium te
verkcopen. De stratosfeerv lucht zal in
Seplcmlmr gel ouden worden.
;>iv.c eo ureal »rsch4)at Otgelgkr, aetaSh
jonderinE tan Zen- en Feeetdigen.
1*|« pet kwartaal i S,—frenoe per peat
f SJSO. Prijt per week: 15 ets. Abo*»
Imlijte nnmmers 4 ets. Abonnementen
■rorden dtfelgk» enogenomen.
Adtertentisn voor iet ee vtrolgea.- num-
Met meet»* voir ®Jf nor in iet Bare»*
feworgd ign, "*s Zsterisf» -nóót 1» wo*,
Ben nepselde pluts tin edtertenlie*
wordt met geweerbo^A.
SCHIEDAMSCHE COURANT
PrtJ* der AUvwuntlta; vto 1—s regete r t S3;
Iedere rags! roeer f (WW, In bet Z*terdagMme>et
16 regels f 1.80, Iedere regel meer fOJZ
Beeiume» f(X7S pér rseeL IbesnpokMfisnS ete.j
poMkwitantiet te ets. fsmweo vsc mdverteatita
bn uboamnneEt ïjjo saa bet Buwss wtoujr&Mtr.
Oagelytswordea leges Tooruitbetsling Kleine
ÉidT«rfeati8a opgenomen i ffcSO t/to, ÏS woer
den, f 0.75 ttm. 25 woos-dea, Elk «oord weer
S eeu tot ee oi»JU»lun VU1 30 woerden.
Woensdartat Klmoe AdrertenttbotottS woor»
dew f 1125, wits -rtór Dioedstgaveed d nar ssa het
Bonen t corgi.
'n Ze terdege- Kleine Advertenties 1100, In'lle»
bles vêór .q, rood ttnr berorgA
i-ii
