EERSTE BLAD.
""ÏÏtïd
Maandag 4 Juli 1938
Chamberlain houdt stand
De nieuwste weg
Deze coarse» Tsrsciigot degelijks, a et ait-
aonderóg fan Zon- en Feestdagen.
Ptb« per kwartaal t 8.—; frano* per post
f 8.60. PrijB >®r week: 16 eta. Afzon
derlijke Hammers 4 eta. Abonnementen
warden dag-aljjka aangenomen,
Advertëntiea roar iet eerstvolgend nsin
ter n iten vóór If *mr aan bet Bsreai
bezorgd "ijn. *s Zaterdags vóór O nor.
Een bepaalde plaats Tan advertenties
wordt niet gewaarborgd.
Tal ilo. 69300 (3 lijnen).
91ste Jaargang.
No. 21904
BUREAU LARGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijtien).
Postrekening No. 63IL
BUITENLAND
Waarschuwing aan de Britsche scheepvaart
met het oog op de gevaren in de Spaansche
haifens.
De 'Britsche minister-president Chamber
lain heeft te Kettering (NorUiarnptonshi-
re)jop een groote. vergadering het woord
geVóexd' en bij die gelegenheid gezegd:
„Th„acht .het mijn eersten plicht
iedere zenuw in bedwang te .houden,
- ten einde „een herhaling van dengroo-
ten oorlog In Eurdpa te voorkomen
en ik kan niet geldoren, «kit 'iemand,
die niet verblind is door partij voor
oordeel, iemand, die er over nadenkt,
wat een nieuwe oorlog zou beteeke-
nen, het niet met mij eens zou zijn
en wenseben, dat ik mijn poging zal
voortzetten."
Be Spunsehe burgeroorlog,
Ten aanzien van den Spaanschen bur
geroorlog zeide Chamberlain o.m., dat het
Britsche plan inzake de terugtrekking van.
vrijwilligers uit Spanje ten langen leste
is aangenomen en d'at men thans hoop
boeit, d'at bet niet Jarig meer zal duren
of zij zullen het land aan de Spanjaarden
overlaten.
Met betrekking tot de Britsche sche
pen, welke handel drijven op Spanje, zeide
de minister-president, dat zij vier of vijf
malen de gewone vrachtprijzen hebben
ontwmgcn. Wij bebbcn gewaarschuwd! en
indien «e reoders desondanks en met hei
oog O] deze winsten nog steeds schepen
naar deze wateren zenden er. wanneer
deze schepen dan gebombardeerd worden,
is hei din redelijk ons te vragen op
te treden, hetgeen niet al!oei hen, doch
ook u in rfezö oorlogsversclmkkingen zou
betrekken
Wat mij betreft, aldus Chamberlain, ik
zou var meening zijn, dat, indien wig
zouden luisteren naar verzoeken van dezen
aard', wij het vertrouwen dat hel volk
vin Groot Brittannie in ons stelt, zou
den beschamen.
Dit beteekent niet, dat wij luchtbom
bardementen op schepen zouden vergoe
lijken, of d'at wij een blokkade van ha-
vers door middel van vliegtuigen zou
den erkennen.
Na herinnerd1 te hebben aan de door
Franco gegeven verzekering, dat Britsche
schepen niet voor bombardement weiden
uitgekozen, doch dat bommen door hoog
vliegende toestellen uitgeworpen Britsche
schepen konden treffen, zeide Chamberlain,
dat hij moest toegeven, dat het vooj- hem
moeilijk was, deze uitlegging in overeen
stemming te brengen met eenige toekende
feiten, doch dat de vliegers van Franco
zich misschien ten slotte niet steeds
streng aan hun instructies houd'eo.
De debatten over de buiten-
landsche politiek.
Met betrekking tot de ïn het Lagerhuis
gevoelde debatten over de buitenlandsche
politiek, zeide Chamberlain, dat hij niet
zal afwijken van de politiek, welke naar
zin meening de juiste is voor Groot Brit-
tonnië, door crilick, welke hem zoowel
ongegrond als verkeerd voorkomt.
Sprekende over den luat-ten oorlog, zeide
Chamberlain in bet begin van zijn rede
voering, dat de Britten toen gevochten heb
ben om hun vrije democratie Ie behou-
oen voor buitenlandsche ovcrhcer?ching en
voor 't geen buitenland' zou voorschrijven
en voor de handhaving van een regiem
van orde cn wet boven een regiem van
ge ,ve!d.
Zeer zeker zijn ui] er toen in geslaagd
onze vrijheid te behouden en indien
onze vrijheden opnieuw in gevaar zou
den verkeeren en indien wij er zeker
van zouden zijn, dat er geen andere
weg zou openslaan 0111 ze te behou
den dan oorlog zouden wij opnieuw
vechten (applaus), doch denkt voor
het oogenblik eens, waartoe het ge
bruik van geweld ons heeft gebracht,
wat de kosten er van waren in bloed
en lijden voor ons en voor onze bc-mt-
genooten en voor hen, die toen onze
vijanden waren.
Chamberlain betreurde den Icgemvooidi-
gen toestand op de wereld. Wanneer ik
de wereld rondkijk, aldus verklaarde hij,
ben ik ontzet over de vooruitzichten.
Oorlog, gepaard gaande met verschrik
kelijke barbaarschheden voor de burgerbe
volkingen, woedt in China en in Spanje.
Bijna iedere week hooren wij geruchten
over ooilogen en alle grooto naties geven
hun kostelijke spaargelden uit aan het uit
denken en vervaardigen van de meest effi
ciënte instrumenten voor elkanders vernie
tiging.
ik vraag mij af, atdus Chainberiain, of
de wereld ooit een dergelijk 'tooneel van
menschelïjke razernij eu dwaasheid heeft
aanschouwd»
De toestand in het Verre Oosten
Bloedige luchtaanval op Swat au.
Japansclie vliegtuigen hebben Zaterdag
morgen een aanval op Swatau ondernamen
Van Chineesehe zijde wordt medegedeeld,
dat de Japansche vliegtuigen, die Swatau
hebben gebombardeerd1, groiöte schade heb
ben aangericht. Meer dan 300 huizen zijn
verwoest, terwijl meer dan 300 personen
gedood ai gewond zijn..
Drie eendekkers hebben een 50-tal zware
bommen op de stad doen neerkomen. Het
bomhardtement duurde var halt vijf tot
half zeven. Men vreest, dat onder het puin
der vebwoeste huizen nog eenige slacht
offers bedolven liggen. Do gebouwen van
een huitenlandsch concern, Haar men ge
looft een Amerikaansche onderneming, zij'i
getroffen. Ook een gebouw van het Roode
Kruis en de gemeentelijke bibliotheek zijn
beschadigd1, terwijl ook in het stadsgedeel
te, waarin de handelszaken cn de consu
laire vertegenwoordigingen gevestigd zijn,
niet werden gespaard. Een bom is dicht
bij het ziekenhuis terecht gekomen. Een
gemeente«chaal werd verwoest. Er moeten
daarbij 200 leerlingen het slachtoffer zijn
geworden.
Cliiaeezen heroveren Ni&ng
Niaag Mau.
De Chineezen hebben den opmarcch der
Japanneezen in Westelijke ricUünv, la'igs
den Jangtse, tijdelijk tot staan gebracht en
Tïiang Niang Mau, dat op eenige kilomeiers
ten Westen van (Matuig lï 'gelegen, her
overd'.
De C'hïrr'eizén cfSetetfwercIer mede, dat de
Japanneezen „Depdcrdpgeenige h i derden
manschappeb'hpvNirf?i| |fiang Mau hadden
aan land1 gezet, doch dat al huna anva'ten
op de Chineesehe .stellingen werden afge
slagen.
De Chineezen hebben krachtige re:=fer
langen ontvangen bp Hoekau, dat 50 K.M.
stroomopwaarts van Matang, aan de Jangtse
is gelegen. l
Er wordt daar een aanval der Japannee
zen verwacht, die er volgens de Central
China Post, krnchtigen tegenstand zullen
ontmoeten. Het blad heeft verder verno
men, dat de Obineezen daar ter plaatse een
zeer moeilijk te overschrijden versperring
hebben gelegd.
Mislukte luchtaanval der Cliï-
ncezen ®p Nanking.
In een te Sjanghai gepubliceerd Japnnseli
communiqué wordt veiklaard, dat de Chi
neesehe luchtmacht een vergeefse!)ion lucht
aanval op Nanking heeft ondcmoinci, Van
de 14 machines werden er 7 neergehaald
in hetzelfde communiqué wordt nog mede
gedeeld, dat een Japaiwch watervliegtuig
een Gnneescho kanonneerboot tot ziiken
heeft gebracht.
Tsjecho Slowakije
Londen eu Parijs manen aan tot spoed.
Naar verluidt hebben de regceriiigen van
Engeland en Frankrijk er bij de Tsjecho-
Siowaaksehe regoeriug op aangedrongen,
dat de regeing van bet nalionaliteitemiaag-
stuk bespoedigd wordt.
De Frauscbe gezant heeft Vrijdag, de
Britsche Zaterdag een bezoek aan Ilodza
gebracht.
liet Tsjecho Slowaaksclio persagentschap
Cetcka bepeikt zich tot de mededceling,
dat de gezanten lloil/.a in kennis hebben
gesteld van do zienswijze hunner regee-
xingen.
Het Tsjeeho-Slowaaksche agentschap
Celeka publiceert een mededeeliug, waar
in gezegd wordt, dat de commissie van
zes afgevaardigden en senatoren, die zul
len medewerken aan de regeeringsontwer-
pen aangaande bet naticmaliLeitenvrangstuk,
Zaterdag vergaderd beeft. De regeering,
aldus Ceteka, blijft dus met goeden wil
verder werken.
De Sokolfecsteii.
Met groote geestdrift is gisteren de eer
ste der vijf feestdagen van het tiende
Sokolcongres gevierd.
Te Praag, dat anders een millioen in
woners telt, verblijven titans 1.600.000
menschen. De straten zijn rijkelijk met
vlaggen versierd.
Gistermiddag hebben 180.000 personen
in het Masarijksiadion demonstraties bijge
woond, waaraan door ongeveer 30,000
Sokols werd deelgenomen.
Duits cfiland
De toestand te Weenen
Twaalf regeeringseoramissarissen
in Oostenrijk naar een concen
tratiekamp.
Gouwleider Biirckel heeft, naar hetDNB
meldt, een onderzoek ingesteld naar het
optreden van alle commissarissen die zijn
aangesteld in de particuliere bedrijven,
waarbij is gebleken, dat twaalf run hen
de hen toevertrouwde zaken niet trouw
hebben behartigd'. De gouwleider heeft
daarop gelast deze commissarissen te ar
resteeren en over te brengen naar het con
centratiekamp te Dachau.
Die gouwleider heeft een premie van 50
mark uitgeloofd voor iederen politieman
of particulier wien het, gelukt een valsche
aanklager te airesteerem. Bovendien zal in
do komeude dagen een welwillend' onder
zoek worden ingesteld naar alle arresta
ties en inbeslagnemingen, waarbij zal war
den overwogen of de vroegere maatregelen
gehandhaafd moeten blijven.
Bij decreet van stadhouder Seys Inquart
en in overeenstemming met Bürcbeï, den,
rijkscommissaris voor Oostenrijk, moeten
alle commissarissen, 'die thans aan het
hoofd van particuliere, ondernemingen, ge
plaatst zijn op 1 Augustus him functies
neerleggen en voor, 15 Augustus verslag
uitbrengen ran hua optreden.
Rafelsberger, de „staatscommissaris voor
hel particuliere bedrijfsleven, is belast met
de benoeming van nieuwe commissarissen,
wier tracteinenten door hem zullen wor
den vasi gesteld, waarbij rekening zal wor
den gehouden met de belangrijkheid' der
onderneming.
Deze beschikking van Seys Inquart,
welke volgt op* de Zaterdag door Bürc-
ükel genomen radicale maatregelen, vormt
naar men volgens Havas kan zeggen, de
ontknooping van de sedert den „An
schluss" bestaande latente crisis.
In feite bevonden zich vier dagen na
de aansluiting van, het hoofd van alle
Joodsche pui.lïeulieroondernemingen reeds
commissarissen-leden der nationaal socialis
tische partij, die zich als het ware zelf
hadden lu-noemd en het behoer der onder
neming controleerden.
Dit stelsel heeft .aanleiding gegeven tot
zekere misbruiken ais gevolg van de on-
behoorlijkheid of - onbevoegdheid van ze
kere commissarissen.
Bürekel zelf had zich tegen dit systeem,
zooals hij dat bij zijn aankomst te Wee-
ijo"-» in zijn hoedanigheid van rijkscom
missaris voer Oostenrijk had aangetrof
fen uitgesproken,
„Der Stunner" valt ScliDsrhnigg aan.
In een speciaal nummer over de Oos-
tenrijksche Joden valt het antisemietische
blad „Der Stürmer" heftig Schuschnigg
aan. De vroegere bondskanselier wordt er
van besehuljgid „Oostenrijk te hebben
overgeleverd aan de Joden". Zeifs zou
hij behoeftige Joden hebben ondersteund.
Ook oud-president Miklas wordt aange.
vallen omdat hij met zijn naam de ter
reur van Dtnlfuss en de gerechtelijke moor
den van Sïbusclinigg heeft gedekt.
Vrees voor spion nage.
Gisteren is te Berlijn opnieuw een waar
schuwing gepubliceerd tegen buitenJandsche
spionnageagenten.
In deze waarschuwing wordt gezegd, dat
verscheidene buitenlandsche agenten onder
schuilnamen in de Duitsclie dagbladen ad
vertenties hebben doen verschijnen, waar
in Duitsche onderdanen uitgenoodigd wor
den zich in verbinding te stellen met per
sonen, die in het buitenland verblijf hou
den, ten behoeve van „technische mede
werking aan neutrale tijdschriften". Het
gaat hier, aldus schrijven de Duitsche bla
den, om een poging, die tien doel heeft
spionnen aan te verven voor rekening
van Westerse be mogend heden.
Vervolgens v, crdl cr aan herinnerd, dat
dc Duitsche wet niet den dood iedere po
ging lol verraad of spiounage straft.
Ambtenaren marten helpen oogsten.
De ambtenaren in Thiiringen zij'.i door
gouwleider S,nickel «iigcnoodigdf zich ge
durende den oogsttijd tor beschikking van
de boeren to stellen, teneinde het tekort
aan aiheid;ktacblen Ie verhelpen. De ver
loven, die in verband hiermede aan de
ambtenaren zullen woidcn Loeges'am, zul
len niet in mindering van de noimale Vit-
canlies wenden gebracht,
België
Eta nieuwe Ilanzebond op bonnl'?
Zaterdag werd de tweede bijeenkomst
gehouden ter gelegenheid vim de II au ze-
feesten, die dezer dagen te Antwerpen
worden gevierd.
Aan liet einde dezer bijeenkomst werd
met algemeen© stemmen een motie aange
nomen, waarbij werd voorgesteld een com
missie te benoemen om de mogelijkheid te
bestudceren een nieuwe organisalie op te
richten volgens het model van den ouden
ilanzebond.
Antwerpen heeft opdracht gekregen deze
commissie te benoemen.
Sovjet Rusland
Loeksjkof toch gevlucht?
Naar verluidt heeft generaal Loeirikof
besloten uit de Sovjet Unie naar Mand-
sjoekwo te vluchten na het «:idekken van
een complot tot hel vermoorden van Stalin
en hel omverwerpen van de Sovjet-regee
ring. Te Tokio wordt verklaard, dat Loetsj-
kof de vorzmaarnsle aanstichter was van
dit complot.
Vereenigde Staten
Deficit op de begreoling van 1459
miilioeu dollars.
Blijkens de cijfers ran het Amerikaan
sche ministerie ran financiën bedraagt het
deficit over het hegroatingsjaar
Juni is geëindigd, 1459 millioen dollars,
Dit is het kleinste deficit, dat de Ver
eenigde Staten in de laatste acht aren heb
ben gehad. j
De ontvangsten hebben 6241 millioen
dollars bedragen, de uitgaven 776G millioen
Int. Samenwerking
Het FratisehTurksch actoord.
Ingevolge de in beginsel bereikte over
eenstemming voor het sluiten eener mili
taire overeenkomst tusschen Frankrijk en
Turkije, hebben de generale staven van
beide landen definitief alle modaliteiten
vastgelegd voor de toepassing van dit ac-
coord, dat gisteren is geparafeerd. Het ao
coosrd behelst een FranschTurkse!ie sa
menwerking in het Sandjak en wijst den
Turkschen troepen oen gebied aan ten
Noorden van de lijn AJexandretteAnlio-
chie, welke laatste stad de zetel van een
gemengd garnizoen wordt De aankondi
ging van den gelukkigen afloop der on
derhandelingen heeft onder de Tursche be
volking een geestdriftige en jegens Frank
rijk goed gezinde stemming verwekt.
Reeds -zijn 2500 Turksche soldaten bet
Sandjak binnengerukt.
ï0^ë 2>r
Z. K H. Prins >ij aankomst op
kasteel Doci^rcrth, w«au 3. K, H. Zaterdag
in de Johanuitterzaai 'de' bijeenkomst van de
«Toliaip uil ter-ridders bijwoonde.
Gemengd ttffeuws
Ernstig motorongeluk
Meisje gedood.
Op den Handweg te Nieuwer-Arustel is
Zaterd^xniddag te circa half 6 een ernstig
motorongeluk gebeurd. Een 21-jarig meisje
dat op de duo van een motor zat, is hier
van hel slachtoffer geworden.
Een motorrijder, de heer J. den H. uit
Middelhamis, wilde tor plaatse een auto
bus passeeren juist op het moment, dat
van de andere zijde een bakfiets nader
de. Hierdoor verloor hij de macht over
het stuur. De moior slingerde tegen het
voorste gedeelte van de autobus aan, tenge
volge waarvan de verloofde van den mo
torrijder, mej. Mej' uit Nieuwer Am stel,
die op de duo zat, van den me'or viel. Zij
werd door de autobus overreden en op
slag gedood.
De motorrijder kreeg geen leisel.
Doodelijk ongeluk tijdens wielerwedstrijd.
Gisteren is de jaarlijksche ronde van
Roosendaal verreden, over een 5 K..M.
lang parcours, dat door het centrum van
de stad liep.
Bij de amateurs heeft zich een ernstig
ongeval voorgedaan, dat aan den jeugdi
gen Rotterdamscheu renner Van der Kiev
het leven heeft gekost.
Bij het Itooseudaalsdie station vond n.J.
een valpaitij plaats, u aarbij wel twintig
renners betrokken waren. Van der Klov
kwam daarbij zoo ongelukkig terecht, dat
hij met ernstige verwondingen werd opge
nomen. De renner werd in een woning
binnengedragen, waar hij korten tijd later
aan de gevolgen van de bekomen ver
wondingen overleed.
Ook enkele and-ore renners, die bij do
valpartij betrokken waren, werden go
woiid, doch bun blessures waren \an
lichten aard.
Door vrachtauto overreden cn. gedood.
Zaterdagmiddag is de 9-jarige L. uit
Castrieura, toen bij spelenderwijs achter een
stilstaande auto vandaan kwam en de
straat wilde oversteken, tegenover de
ouderlijke woning door een vrachtauto ge
grepen en op dag gedood.
Het knaapje kreeg de wielen van de auto
over hei hoofd.
Moordpartij op een schip.
Zaterdag heeft een der opvarenden van
het Zuid-Slavische stoomschip Rad, dat
gemeerd ligt in het Kanaal dok te Antwer
pen, aan boord een bloedbad aangericht.
In een vlaag van woedde dooi 1de bij met
zijn mes den kapitein, den kok en ecli
matroos. Bovendien weiden twee opvaren
den door den dolleman em&lig gewond,
alvorens hij kon worden overmeesterd,
Weer twee ongelukken.
Zaterdagmiddag omstreeks twee uur is
op het pas-opengestelde gedeelte van den
autoweg AmsterdamDen Haag een ern
stig ongeluk gebeurd. Ter hoogte van den
Lisserweg passeerde ©en Belgische auto, ko
mende uit de richting Den Haag, een auto
bus. Onmiddallijk na het passeeren haalde
do bestuurder vim den Belgischen wagen
naar rechts uit, doch verloor daarbij de
macht over het stuur.
De wagen vloog over den rechterbenen
van den weg, den dijk af en kwam eindelijk
terecht In de naast den autostrada 1 nopen
de sloot.
Hierbij raakte de auto nog een motor
rijder, die zich daar ter plaatse op den
weg bevond en wiens motorrijwiel zwaar
beschadigd werd,
De - inzittenden van -de auto, twee da
mes en drie hoeren, werden niet zonder
moeite uit den totaal vernielden wagen
gehaald. De heeren bleken ernstig gewond
te zijn. Een der dames had enkele lichte
kwetsuren ojrceloopen en de andere dame
is met den schrik vrijgekomen. De motorrij
der bekwam slechts lichte kwetsuren.
Na dit ongeluk heeft zich gisternacht
op denzelfden weg opnieuw een ernstige
aanrijding voorgedaan.
Tegen 2 uur is een auto, komende uit
de richting Den Haag, ter hoogte van het
viaduct over den Scbiphohveg op een daar
stilstaande autobus gereden. De botsing ge
schiedde met zulk een kracht) dat de aanrij
dende auto ongeveer twee meter terug
sprong. Gezien den toestand, waarin deze
wagen na de aanrijding verkeerde, mag
het nog een wonder heelen, dat bij dit
ongeluk geen dooden zijn te betreuren. De
bestuurder was er nog liet ergst aan toe.
Hij was geheel met bloed overdekt en
klaagde over inwendige pijnen. Van twee
dames, die zich verder in den wagen
bevonden, werd de een aan het been ge
wond. De andere kwam er met eenige ont
vellingen af.
Dc bestuurder van de auto die met een
snelheid van 60 a 70 K.M. zou hebben,
gereden, vetklaorde do autobus, die we
gens een panne aan dei kant van den weg
sfond, pas op het allerlaatste aogenldik
ie hebben gezien, daar liet acliteilioht niet
brandde. Dit werd echter door den chauf
feur van de autobus ten stelligste ontkend'.
Zeker is, dat zelfs na de aanrijding het
achterlicht brandde.
Het duurde qeniimen lijd voor jmlitie en
geneeskundige hulp Ier plaalse was Men
had namelijk eerst de politie te Ains'eidain
gewaar-chuwd tenvij.t voor gebomlenissofi
op dit deel van den weg de politie to
Hoofddorp moet wo den veiwiltigd.
•Onaangename thuiskomst.
Een Au: sterdam sche familie, wonend©
aan de Bloemgracht, was gistermiddag door
het zomerweer naar Luiten gelokt, maar te
zelfdertijd lokte de inhoud van een linnen
kast en van de elecfrische muntmeter oil-
bevoegden naar binnen, zoodat toen do
familie terugkeerde zij tot de onaange
name onfdekk'np kwam, dat uit de linnen
kast lijfgoederen tc waarde van ongeveer
tien gulden waren verdwenen en uit do
muntmeter de inhoud tot een bedrag van
drie gulden was ontvreemd.
Doodelijk ongeluk.
Op den weg tusschen Laren en Lochem
is Zaterdagavond de 4G-jarige ongehuwde
A. J. Nijmeyer uit Laren (Gelderland) met
zijn rijwiel door een vrachtauto aangere
den. Met ernstige verwondingen werd hij
naar het ziekenhuis te Zutfen vervoerd,
waar hij in den lóóp van gisteren is over
leden.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prijs dfr AdverteoU&n: tos 1-5 regels H 55;
Iedere xvfel meer t GJ3Q: ln bet Zaterdag® ummer
1—regSla f 1,80, loèauL rqgei meer f055
Reclames f0.75 per rdgK1—Incasso tostenS ets.;
postlcwitantles 15 ets. Tarieven van ad verten tién
dij abonnement rijn sa bet Bureau verlengbaar.
Dagetfjlts worden tegdtvooruItbetaliDg Kleins
Advertentiën opgenoigpp f050 tfm. 15 woor
den, f 0.15 tfm* 25 voerden. Elk woord meer
5 cent tot eea manmum van 80 woorden.
"s Woensdags t Kleine Advertóntiën tot 25woor
den f 0Ü5, mits vó6r Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
*b Zaterdags; Kleine Advertentiën f IjOO, indien
niet vó6r Vrijdagavond 6 uur bezorgd#
