Donderdag 28; Juli 1938 EERSTE BLAD. Verklari ngen van Hal ifax De Britsche minister van buitenlandsche zaken spréékt in het Hoögerhuis. Dé strijd in Spanje De toestand in bet Verre Oosten Engeland België Tsjecho Slowakije Int. Samenwerking Regeling tusschen Nederland en generaal Franeo Wereldreis Gemengd Nieuws Filmnieuws 91ste Jaargang, Tel, Mo. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL, 69300 (3 lijnen). Postrekening Ho. 5311. 'BUITENLAND In Let Hoogerhuis is gisteren een .debat geroerd over Je buitenJandsche .politiek, .vaarbij de Britsche minister van buiten landsche zaken, lord Halifax, een J rede heeft gehouden, waarin hij q.tri, zeide: Ik kan het Huis'verzekeren,, dat \Wj volstrekt bereid' zijn tot en in feite reeds bezig zjjn met het overwegen van 'een mogelijk voor ons open staande -actie in het Verre 'Oosten, wanneer wij niet de. passende consideratie krijgen voor de be-., langen, die wij het recht hebben in China te beschermen. Wat den Volkenbond betreft, zeide hij: Do Volkenbond staal heden ten dage, naar mijn meening, voor de noodzakelijkheid een beslissing te nemen, die van invloed zal zijn op zij geheels toekomst Wan neer ik dacht, dat het uit was inet den Volkenbond, zou ik een pessimist zijn. In deze zaak echter geloof ik niet, dat het het menschelijk vernuft te boven gaat middelen te beramen, waardoor de idealen van tien Volkenbond worden behouden en, terwijl aan den oenen kant de weg open gehouden wordt om thans en in de toe komst het meest volledige gebruik te ma ken van zijn onmetelijke polen(fflifciten als instrument voor den vrede. Wij hebben atleii voortdurend gezegd, Jat menschenzaken nooit slansib kannen blijven, maar de verandering, die zoowel natuurlijn als juist kan zijn, moet uit gevoerd worden door vreedzame luidde Jen, wb niet de genezing tienduizend maal arger zim dan de kwaal. Groot Briitannië heeft zijn woord gegeven om !c trachten deze beginselen daadwerkelijk fe maken en, viïj houden ons ann die verplichting tot het uiterste van ons vermogen. Vervolgens sprak Halifax over de Ihitsch- Italiaansehe betrekkingen in dezelfde be woordingen als Chamberlain over hot BSritseh-ltaliaanschc, verdrag. Kooit, zoo voegde hij er nog aan toe. hebben wij onze spijt verheeld, dal de emderteekening van hel accoord niet een verbetering der Fransch-Kaliaanschc heirekkingen ten ge. vojge heeft gehad, want een der voornaam ste doelstellingen van het aceoord was een atmosfeer van vertrouuen in de Middelland- sche zee te scheppen. Zoolang niet de Fraiisch-Ilaliaanschc betrekkingen weder *n hartelijk karakter hebben gekregen, kan dit groot o doel niet als bereikt wot km be schouwd. Laat ik ronduit zeggen, een poliliek, die gegrond is op de hoop, oen wig te (lrij- veil fusschen Berlijn en Rome, zou even vrucbtcloofe.zijn als een poging, verdeeling te zaaier, lusschen Parijs on Rome, bullen vijandige krachten in het spel zijn, is het belangrijk, da' noch wij, noch de Italiaan- sohe regeering, afgebracht worden van ons voornaamste doei, ons nieuwe .woord van kracht (e doen woulen. Ten aanzien van het Tsjecho Slow aak- sohe vraagsluk herhaalde Halifax de kern van Chamberlain's veiklaiïng niet betrek king tol Runcimnn, en voorls zeidc hij, te kunnen vertieren, dat de Sn lelon-Duit- schers het denkbeeld gunstig ontvangen hebben. Met betrekking tol do positie van Ruiici man zeide Halifax, dat deze volkomen on afhankelijk is van de Britrche regeering Ik heb liet hein en allen betrokkenen goed duidelijk gemaakt, aldus Halifax, dat hij geenszins handelde als vertegenwoordiger Van of namens de Brioche regeering en evenmin cenige xerjtilv ceidelijkheid op zich nam voor de voorstellen, ilie hij even tueel zou doen. Halifax verklaarde dat, na dat hij aan Runciman den aard van zijn missie duidelijk had gemaakt, Runciuian zeïdeIk begrijp volkomen, dat gij mij midden in don AUanfrichen Oceaan in een klein bootje laat drijven, waarop Halifax had geantwoord, dat dit precies zijn po sitie was. Van de behandeling van dit probleem, zeide de minister voorts, hangen niet slechts de belangen van Tsjecho Slo wakije, doch ook die van den vrede af. Wij erkennen de rechtvaardigheid en de noodzakelijkheid van een leran-'ering, dceh het is niettemin onze wcnsch, dat deze door vreedzame middelen tot stand komt. Sprekenoe over zijn onderhoud met Wie demann, den adjudant van Hitier, zeide Halifax, dat de besprekingen uiteraard een vertrouw cl "k karakter droegen. Ik kan ech ter zeggen, zoo verklaarde de minister, dat h«l een gelegenheid was, die, naar ik geloof, «oor ons beiden werd toegejuicht, om van gedachten te wisselen over za ken van gemeenschappelijk belang voor onze heide regeeringen, en dat als resul taat van ons onderhoud is gebleken dat, hoezeer wij ook verschillen in ons stand punt ten aanzien van internationale aan gelegenheden, waarin beide lauden belang keilen' het duidelijk ïs dat beide landen gèen gelegenheid voorbij willen laten gaan om hetere betrekkingen tusschen hen tot stand te'brengen. Re Britsche regeering, vervolgde Halifax, is van méening, dat een rechtvaardige en redelijke'.regeling bereikbaar is, indien het probleem voorzichtig behandeld woTdt, in eén,'geest van ze If beheers dring en aan passing..,'van alk tewilen. De strijd om Gaodes*. De slag voor Gandesa is begonnen. De regeeriügrtroepen, die aile hoogten bezet hebben rondom de plaats en zich o.m. meestér hebben gemaakt van het dorp Cor- bera, op 2 k.m, ten Noorden van Gandesa, hebben hun opmarsch voortgezet. ff De Iaai«m berichten melden, dat in de buitenwijken van Gandesa gevochten wordt. Er zim nog vijfhonderd krijgsgevangenen gemaakt, terwijl Dinsdag reeds 3030 recht- sche soldalen gevangen werden genomen, Intussfhen hebben de rechtschen echter versterkingen aan troepen en geschut in d»u strijd geworpen. Officieel wordt to Barcelona medege deeld, dat de regeeringstroep-en Gandesa hebben omsingeld. Vierduizend krijgsgevan.- genon zjjn gemaakt, allen Spanjaarden en veel oorlogsmaterieel is buitgemaakt. De strijd aan den Ehro, Na den aanval van de regecriiigsfioepen aan den Eljro hebben de rcchtsclicn snol versterking ge/onden De luchtmacht heeft de pontonbruggen onder vuur genomen en naar verluidt is een aantal van deze Uugger vernield De troepen van Franco verklaren e,-n divisie van do regeer mgs- froepert te hebben vernietigd, niettegen staande de hulp, welke de/e divisie on dervond van sympathsseerende doqjsbewo- nors De bombardementen van open steden De Britsche commissie van onderzoek, In hei Lagerhuis heelt Butler ovei do Britsche conniiigrie van oucbnvoek naar de bombardementen op open steden m Spanje liet vo'gende medegedeeld De coinmi-tie zal bestaan uit lw-. e Eit- ge'sche omleidaneri, een gepeitaionnvcrd olficiei' v.vi de Royal Air Force en een actief auiüerie-offtcier Het guiiatige aui- uoord' van Fianco behelsde nog een ve.t- zoc-fc: De lutorileilen van Ruigos wen sclien '1.1,, dat het onderzoek ovei bree der terrein zal vvoiden ciiges'ivlcl ftp een vraag omtrent Je bedoeling liiei van, aiitvvooiddr Butler, dat de liijtoiitci .en van Burgos vveiHcbeu, dal Let o.iJet' zoek eveneens uitgestrekt zou vvoiden tot andeie vvrot-dhedert, die niet in ver bant!' stonden niet lucli'bombardeinenten. De Spaansehv aniLas-adc-ur 'e kon Tori lieefL op 1 mi Foreign Office een nota overhandigd, waarin Jö Spaausche regec- ïing mededeelt hoi voors'fil te aanvaarden bctrcffeinle uitzending -eenor Britsche com missie van onderzoek naar dc bombarde menten op open steden. Voor*v aarden wor d'en met g*V,*!d. De terugtrekking der vreemde strijdkrachten uit Spanje Het antwoord van dc Spastische regeering. Dc rcseives in dc aiilvvooid-nola van Barcelona betreffende het terugtrekken der vrijwilligeis betreffen vooral de volgende punten: 1. De Spaausche regeering ia van mee ning, dat het aantal evacuatie-zflnes in ver houding moet staan lot het aantal buiten landsche vrijwilligeis in beide kampen. 9. De door de commissie voor de niet inmenging opgestelde categorieën zijn on voldoende gedetailleerd'. S. Gewezen wordt op liet belang van controle ter zee, terwijl betreurd wordt, dat niet voorzien is in controle in de tucht. Tsjang Ka? Sjtk wil aan En gelss een spoor weg verknopen Een vertegenwoordiger van de regeering van Tsjang Kai Sjek heeft onderhandelin gen aangeknoopt met sir Geoffrey Stafford Northcote, den gouverneur van Hongkong, over den afsland van hel Chiuoesclio deel van den spoorweg lóanton-Kauloeu, van Kanton tot Sjoemtsjoen, welke stad grenst aan het Britsche pachtgebied. Deze lijn heeft een Jenglc van ongeveer 89 mijl. De correspondent van de Nisji Nisji Sjmihoen, die dit bericht meldt, seint ver der, dat niets bekend is omtrent den prijs, die bedongen wordt door de regeering van Tsjang Kai Sjek, Het is echter zeker, dat de voorgestelde transactie beoogt fond sen bijeen le brengen voor den aankoop van meer oorlogsleverauties nit Brit tarnde en tevens ten dl oei lie eft den spoorweg Kantoen-Kauloen fe behoeden tegen Ja- panscbe luchtaanvallen. De correspondent wijst er echter op, dat Engeland niet alleen zou bloot staan aan erliiek wegens schen ding van het negenniogcndhedenpact, maar het resultoal zou verbeuren van zijn sa menwerking met Japan tot behoud van zijn belangen in Noord-China, wanneer het zoo'n doorzichtige transactie met het re gime van Tsjang Kai Sjek afsloot. Voorts schrijft de correspondent, dat klaarblijkelijk plannen rmhiorpen zijn door Tsjang Kai S jek vooronderhandelingen met Frankrijk over afstand van den Soenning spoorweg in de provincie Kwantoeng, van Tausjan tot Kongmoen, een lengte van 158 K-M' De terreur in Palestina. Uit St J"dn J'Acre wordt gemeld, dat sjeik Hoessi Asdoe Baliim, de Imam van dc groote Moskee te St. Jean d'Acre, gis teravond door schoten om het leven is ge- Unicht Dit i« de tweede aanslag op qon leider van de Molmmmedaansche geeste lijkheid ir. Palestina, Naar men zich her innoren ral, beeft de Imam van de Omar- moskee te Jeruzalem onlangs onder de zelfde om Handigheden den dood gevon den. De c-nns' in Palestina duurt, volgens een Havn^-bericht, voort -en neemt lang zaam liet t ara kier van een burgeroorlog aan. Tc Haifa heeft do Arabische bevol king U'i'dciom een aantal JoodscLe win kels in Lrand gestoken, bommen gewor pen in de loodsche wijken en Joden mis handeld Ecu aanlal wegen werd onbe gaanbaar gemaakt, on. de weg van Jeru zalem naai Nabloes over een longle van acht kilo:ik ter Op den weg van Jeru zalem naar Tel Aviv werden verscheidene locilnigeu aangevallen. Een passagier van een JeoKche autobus werd betrapt op het oogent lik, dat bij een bom wilde werpen in do Arabische stad Ramlek. Het parlement op reces. C'liambeil.im heeft gisteren in het La- getlivh medegedeeld, dat het parlement morgen op reces zal gaan. Overval op aiiii-fasrhthVlie lenlooiislclliug. Gisteravond hebben omstreeks vijftig per sonen een overval geploegd op do anti fascistische tentoonstelling, die op het oogeublik ge organised d wordt door de Biussclsche federatie van dc socialistische pai tij in een gebouw aan den Boulevard du Jaidiu Bolanique. Na de stands dooreen geworpen le hebben, hebben de daders brochures en de inbond van de kas meegenomen. Twee personen zijn gewond, Er is geen enkele arrestatie verricht. Het paiket heeft een onderzoek ter plaatse ingesteld, De Sinhdeu-Ouii-wlif rs en dc koiusl van Rune traan, In verhand mot de verklaring van Chain beriaiu, da' <!- Su teten-Duifsdie partij nog geen cukek verklaring afgelegd ha ba- tietfeudv de ui;z nliag van Ruicinnn naar Tsjecho S'ovvakiio, deelt de peisaf-leeling van Siulcten-Dnii-che partij mede. Op het oogouh'ik, waarop bij zijn ver klaring aflegde, kon Chamberlain nog geen inlichtingen bo'ben over de houding van do Sude'en-Dnilscbc- partij. Dien zelfden dag was de Sudeten-Buitschc partij op de hoogte gebracht door bevoegde Engelsche kringen an do inisrie van Runciman. Deze kringen verzochten haar een slandpunt te ijopnle'i. De gemachtigde ver egenwoor- digers der Sudclen-Duit'che partij hebben positie! geantwoord in den zin vari het bericht, dn' gisteren in de „Zeit" met be trekking 'lot de missie van Runciman is vei scnenen Het Plager Tngblatt heeft een telefo- niscn onemrhoud gehad met lord Runci man. Deze verklaarde daarin, zich thans Bever noa niet te willen uitlaten over de politieke kwesties, daar hij zijn taak zonder vooitngcnornenh i 1 wensth' le aan vaarden. Hi] bereidt zich voor op een langdurig verblijf «in het land, weet ach ter roe niet waar hij en zijn echtge noot e hun intrek zullen nemen Daar lord Runciman wel een weinig Dmlscli, doch geen der andere talen van Tsjecho Slowa kije spreekt, breng! hij een tolk mede. Japan De grenzen: tuvschen Mnndsjoekw* en Sovjet Rusland. Gisteravond is door het Japansche mi nisterie van buitenlandsche zaken een communiqué uitgegeven, waarin wordt ver klaard, dat de Japansche regeering le vendig belang hecht aan een definitieve vastsU Hing van de grenslijn tusschen ManJsjoekwo en Sovjet Rusland, in het bizonder in het Oostelijk gebied tusschen het meer Khanka en de rivier Toe Oen- men. In het document wordt een histo risch overzicht gegeven van de onderhan delingen, die |eroerd zijn tusschen Mos kou en Tokio sedert verscheidene jaren over uit onderwerp en wordt gewezen op de ongunstige houding, die de Sovjets heb ben aangenomen. Er wordt geen enkele rcchtstieeksche toespeling op de affaire van Tsjang Koefeug gemaakt. Evenmin wonit gezegd of Japan op het punt staat nieiwe voorstellen te doen voor een re geling der recente incidenten en vaststel ling van de grens, Wiedemann kamt weer naar Londen. De „Duily Mail" bericht, dat de vertrou wensman van Hitler, kapitein Wiedemann, morgen opnieuw naar Londen zal komen met een boodschap van Hitler vootr Cham berlain. Het blad voegt hieraan toe, dat de boodschap vermoedelijk een grondslag voor onderhandelingen tusschen Engeland en Ouitscldand, om te komen tot een lucht- vaartverdrag, zal bevatten. Deze tweede reis van kapitein Wiede mann is geregeld door bemiddeling van de Bustsche ambassade te Londen en Chamberlain heeft zijn vertrek naar Schot land voor vacantia hierom uitgesteld. BINNENLAND Inzake m ctSerzijdsche verlegvsv- wonrdigittg. De tegceringspeisdienst deelt het vol gende mei Se: In. aanmerking nemende, <J iL het ge zag van generaal Franco zich Uitms uilstrekt over hot giooislo gedeelte van Spanje, heeft de Nederlandsche re geering met diens ben inri een regeling getroffen inzake wederzijdtclie ver tegenwoordiging in dier voege, daL elk van beiden een agent zal vesligen ten einde de beiangen \an zijn landgenoo- ten voor te kunnen staan. Bovendien zullen in een aantal naier overeen te komen plaatsen sub-agen ten kunnen worden benoemd, die werk zaamheden zullen verrichten, verge lijkbaar met die van eon sul ai ie amb tenaren. Ecu erkenning, hetzij de juie, hetzij de fac'o houdt deze regeling niet in. De vermeende fraude bij de gemeente- reiniging te Middelburg, Eind 1937 vond de justitie aanleiding een onderzoek in te s'ellcn naai' de hande lingen van den 53-ja eigen directeur van don gemeentelijken roinigings- en onlsmeltings- ilienst te Middelburg, J. F. V. en in verband daarmede hebben toen B en W den hoer buitengewoon verlof toegekend. Op -8 April stond V, voor do rechtbank terecht wegens onregelmatigheden, die eeni- ge jaron geleden hij den dienst zouden li eb ben plaat' gehad en eischle de officier van jusfitie drie maanden gevangenisstraf. Decli reeds op 13 April spiak de rcchlbank hom vrij To-t honger betoep is het niet gekomen V. w as evenwel tot nn toe niet in actieveii dienst teruggebracht. In de raadsvergadering van gisteren heeft de burgemeester medcgeleekl, dat B. On W, na de zaak van alle zijden te hebben bekeken, besloten hel buitengewoon ver lof vooralsnog fe bestendigen. Zij willen de beslissing afwachten inzake plannen lot samenvoeging van gemeentediensten, waar over een tweede deskundige rapport is verschenen, dat zich thans in iianden van de commissie voor gemeentewerken be vindt. Balthasir, de Belgische minister van Öjien- bare Werken, ie geanimeerd discours met minister J„ A. M, va.n Buuren tijdens de ontvangst op de Belgische legatie in. Den Dug bij het bezoek van minister Balihasar a - aan Nederland, Per vliegtuig e» boot. Twee Nederlandsche zakenlieden, lieercn C. H. Dreyer en E. J. Entrop, zul ten heden met het K.L.M.-vliegtuig Pil ARB „Buizerd", gezagvoerder dc heer J. J. van. Balkom van Amsterdam naar Ba tavia vertrekken. Zij zuilen enkele dagen in Ned Iridic verblijven om vandaar met een der K N.I L.M.-Uicgtuigen in 2'/j dag van Java naar Sydney te vliegen. Onze landgenooten maken een wereldreis op commerc'cele basis De luchtweg wordt al leen oo'-ien mol vliegtuigen welke d© Ncderiandsche vlag voeren. Van Sydney zullen de heeren Dreyer en Entrop hun. reis trvolgen per boot, n.V. met de Ca nadian Pacific, naar Vancouver en van daar langs de Araerikaansche Westkust do ui hef Panarnakana'jl en de Golf van Mexico Be tocht wordt besloten met een zeereis. Vloer ingestort. In een fabriek van radio onderdeelen tn eon der voorsteden van Kopenhagen is een ponsmachine door den vloer van de eerste verdieping gezakt en tusschen de beneden w 'kende arbeiders terecht ge komen. Een aantal arbeiders on arbeid sters women meegesleurd. Ongeveer der tig personen werden gewond. De fabriek is wagens gevaar voor instorten gesloten. Ontploffing in een fabriek, In een fabriek in Banska Rislrce, in Slowakije is door een ontploffing, die waarschijnlijk door kortsluiting is ont- siaan, oen schade aangericht van veertig millioeti Tsjevhschei kionen. 3a arbeiders werden gewond De „Norma u:!i heeft vertraging. De „Nonnandië". welke op weg was naar New-Vork, moest le Southampton de reis onderbreken en onmiddellijk naar Ha vre terugla eren. Na aankomst op de recdo begaf ziel' een sleepboot naar het schip en deze k "irde terug met een der loden vatl de bemanning van de „Normandië" aan boord, die een perforatie aan de maag had gekregen en onmiddellijk in een zie kenhuis moes! worden opgenomen. De Normandië" heeft de reis hervat met ongeveer een haiven dag vertraging. Knaapje verdronken. Bij Lel spelen aan boord van liet sloep schip „Wilhelmina", dat op de Nieuwe Maas nabij de buitenplaats Mc rode ligt, is hel vierjarig zoontje van den schip- pcTskr.i di! P J. Vos, wonende aan boord van dal schip overhoord geslagen en ver dronken. Op verzoek van de I.Isselmond- sclic politie heeft de Rotterdamscbe ri- vierpoTtie m de huurt gedregd en na ceni- gen i'jd zoeken slaagde de bemanning van dc Politic 3" er in het lijkje van het viltje o] te halen. Het is aan de IJssel- monitsrhe politie overgegeven. Aanrijding mrt doedciijken afloop. Gisteravond omstreeks zeven uur is op den Dc\ enter straatweg te Holten ©en ern stig ongeluk gebeurd. De 14-javige A, Ban- nink stak te voet plotseling den weg over en werd daar gegrepen door een zes- rvielige truck uit Gorinchern. Het meisje was op slag dood. Auto rn ecu weg gevallen. Op de Simp] on straat (Italië) is de be stuurder van een auto, waarin negen per sonen reden, hel stuur kwijtgeraakt. De auto vloog van den weg en viel in een af grond van vijf meter. Drie inzittenden wer den uit de auto in een beek geworpen, en verdronken, vier anderen liepen kwet suren op. De heer 1). van Staveren jurylid bij de Biënnale te Venetië. Naar wij vernemen is de heer D. van Star-eren, voorzitter van dc centrale com missie voor de filmkeuring uitgenodigd zitdng te nemen als lid in de international© jury voor de filmkunstfenloonsfelling „Biën nale" fe Venetië, In verband' met zijn werkzaamheden met name voor de nationale film „Veertig ja ren" heeft de heer Van Staveren echter voor deze uitnoodiging moe'en bedanken. Uw? «eorut vsreth^nt ka, mat mt- BjaSfriug :>n Zon- en Faettdagan. Pris per kwwtMl i frtaoo par past f !.50. Prqe per weefc 15 ets, Afioa- darlfka nummers 4 ets. Atmnimrasmleii worden degelflli» eangemmea, Advertentie; voor het eerstvolgend num mer moeten vóór elf nar aan et 3arcaa besorgd ij|ii, Zaterdags vóór nnr. Een bepaalde plaats van adverteatiën erordt niet jjewaarborgd. Athirientien: ^ant-5regel» 115% Pnia dcr A meer 1(UO, in liet Zatrrd^nummer 1—5 regels f 1.60, iedere regt-l nieer i 0.35 lieclam*fCÏ5 per regel. Jiicas*oLMMen5cK; nostUwWUitte» 15 ets. lancet» Min adxerteftiit*» bij abonnement zijn a-m bet Bureau verkrijgbaar Dagekpcg werden tegen Nooniitbekiliiig Kleine Advgrjptiiin opgenomen i tt50 t/m. ib rooi den, f Mp l/m, 25 woorden. Elk woord meer 5 cent^ot een maximum ton 30 woorden, 'a WoBtttdpge* Kleine Adtertentien tot2bwoor den f (X25, mits \Mir Dinsdagavond b uur aan bet Bureau bezorgd. Ts Zaterdags: Kleine Adtertcntitn f 100,Indien met tiór Vrijdagavond 6 uur bezorgd. VALLS •CANDCSA AICAM2« ORIS,!1 TcALANO} 7 t LIAGA v» s m\teo r*-javiNAROZ

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1938 | | pagina 1