EERSTE BLAD,
ONTSPANNING
Donderdag I September 1938
Viering van Koninginnedag
Duitschland
I
Tel. No. 69308 (3 lijnen).
91ste laargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 fijnen),
Postrekening No. 63II.
BUITENLAND
Engelsch voorstel aan Hitler? De Tsjecho
Slowaaksche regeering heeft een nieuw plan
ontworpen, dat kans van slagen schijnt te
hebben.
Gisteravond was te Praag algemeen
een gevoel van optimisme merkbaar,
dat de toestand een gunstiger keer
heeft genomen.
Het verluidt, dat president Benesj
waarschijnlijk vandaag een proclamatie
zal uitvaardigen, waarbij hij de richt
lijnen van de nieuwe voorstellen zal
bekend maken.
Het onderhoud, dat Ashton Gwatkin
fisteren met Henlein heeft gehad,
eeft twee uren geduurd.
Men gelooft, dat president Benesj
m zijn proclamatie op de noodzakelijk
heid zal wijzen het vraagstuk in twee
doelen te splitsen; 1. een onmiddellijk
program en 2. een program, dat later
zon worden uitgevoerd.
tiet derde „plan" nog niet
overhandigd.
Volgens een door de Sudeten-Duitsche
gepubliceerd communuque heeft de
'sjechïsche regeering in tegenstelling tot
de in het buitenland verspreide berichten
geen „derde plan" aan de Sudeten-Duitsche
partij overhandigd. Tot nu toe heeft zij
slechts het onder den naam van Nationa-
lïlcitenstatuut bekende plan voorgelegd.
De Britsehe bemiddelingspogingen.
Voor het oogenblik is nog geen onder
houd vastgesteld tusschen den Britschen
ambassadeur, Sir Neville Henderson, en
Hitler die nog niet te Berlijn is terug
gekeerd.
Wel verwacht men. dat Von Ribbentrop,
de rijksminister van buitenlandbcUc zaken,
zeer binnenkort een bespreking zal hebben
met Henderson.
De terugkeer van Henderson heeft aan
leiding gegeven tot tallooze geruchten.
Men spreekt over bemiddeling van ver
schillende mogendheden, met name van
landen in Midden- en Zuidoost-Europa.
Men geeft eveneens te verstaan, dat
Italië gunstig zou staan tegenover onder
handelingen voor een vreedzame regeling
van het Sudeten-Duitsche vraagstuk.
De aan den dag getreden gematigdheid
der geheele Duitsche pers blijft bestaan.
In welingelichte k ringen te Berlijn,
verluidt dat Adolf Hitler of wel door den
Britschen ambassadeur te Berlijn, Hender
son, of wel door Von Ribbentrop op de
hoogte zal worden gebracht van de aan
bevelingen en besluiten van de Britsche
regeering.
In Wilheimsttasse verluidt dat Henlein
vermoedelijk gedurende het weekeinde een
onderhoud zal hebben met den Fuhrer.
Ondertusschen zal Hitier den toestand
bespreken met zijn politieke raadslieden,
o.a. Von Neurath.
In Duitsche politieke kringen is men
meer hoopvol gestemd ten aanzien van de
regeling; veel hangt evenwel af van wat
Henderson uit Londen heeft meegebracht.
De werkzaamheden der missie
Itiincinian.
Hei secretariaat der missie Runciman
deelt mede:
„Lord Iluncimdii heelt gistermorgen
om elf uur afgevaardigde Ktrndt, leider
der Sudeten-Duitsche delegatie, die be
last is met de onderhandelingen met de
regeering, ontvangen. Ashton Gwatkin
heeft zich naar Marienbad begeven, waar
hij een onderhoud heeft gehad met Henlein.
Gisteravond keerde hij naar Praag terug.
Lord Runciman heeft om half vier Zajicek
ontvangen, een vertegenwoordiger van de
Christelijk Duitsche Socialistische Partij.
Lord en Lady Runciman en de leden van
zijn missie hebben gisteravond gedineerd
inj den heer en mevrouw Krulis Ranada".
Reuter meldt nog, dat de politieke com
missie der Sudeten-Duitsche partij vandaag
bijeen zal komen. Het is niet onmogelijk,
dat Henlein zelf de vergadering zal leiden;
zoo met, dan zal hij vervangen worden
door Frank.
Algemeen verwacht men, dat de nieuwe
vooistellen der Tsjecho-Slowaaksche re
geering morgen zullen worden gepubliceerd.
Het Hamburger Fremdenblatt publi
ceert een beschouwing over de houding
van Londen in liet 'fsjecho-Slowaaksche
vraagstuk.
Het sehrijlt: „Als doel van het nieuwe
Jingelsehe initiatief wordt aangegeven thans
in rechtstreeksche gedaehtenwisseling met
de rijksregeering het Tsjechische probleem
op te lossen en een directe samenwerking
met Duitschland tot stand te brengen.
Dat is een nieuw moment in den geheelen,
moeilijken toestand. Zooals het tot dusverre
met de dingen stond, is het nationaliteiten
conflict ontstaan doordat den Sudeten-
Duitschers door do Tsjechen ook de
meest vanzelfsprekende natuurrechten ge
weigerd werden. liet geheele probleem
kan slechts opgelost worden, wanneer dat
deel, dat tot dusverre uitsluitend in het
genot van alle rechten ia den staat door
den invloed van de mogendheden gebracht
worden kan tot het inzicht, dat een vrij
willige afstand van deze exclusiviteit ten
gunste van de onderdrukte volksgroepen
zoo spoedig en zoo omvattend mogelijk
de eenige waarborg voor het behoud van
den vrede biedt. Niet bij Adolf Hitler,
maar bij de Tsjechische regeering ligt dus
in laatste instantie de beslissing over oorlog
en vrede".
De strijd in Spanje
Linksche successen aan front
van Estremadura.
Aan het front van Estremadura blijven
de regeeringstroepen ten Zuiden van Zujar
en ten Westen van Cabeza de Buey op-
rutkken. Zij heroverden een gedeelte van
de Sierra de Benquerencia en sneden zij
tusschen Castuera en Almorchon den spoor
weg van Madrid naar Badajoz door. Even
eens sneden zij ter hoogte van Nava de
la Verilla, nabij de bron van den Rio Al
morchon, den straatweg tusschen beide
plaatsen af.
ïn den sector van Puente de Arzobïspo,
in de provincie Toledo, heroverden de
linksehen Robledo del Mazo, ongeveer
10 km ten n.o. van Sevillaje de Ia Jara
gelegen.
De toestand in het Verre Oosten
Re wijzigde Chineesche taktiek.
Tijdens een bezoek aan het Jangtse-
front heeft de correspondent van Hay as
een wijziging van de Chineesche taktiek
bemerkt. In tegenstelling met hetgeen hij
opmerkte tijdens de gevechten bij Hsitjoe,
traden de Chineesche afdeelingen in nauwe
samenwerking volgens een bepaald iplan
op. De Chineesche verdediging is thans
aan het geheele front in evenwicht, in-
plaats van zich te coneentreeren op één
punt, waardoor het geheele front ineen
stortte, wanneer dit punt viel. Het schijnt
dat de Chineezen hun tegenstanders willen
uitputten en naar de versterkingen van
Hankau willen drijven, waar de aanval
zeer moeilijk is
Oud-eonsul gearresteerd,
Volgens de National Zeiltuig te Bazel
is do vroegere honoraire consul van Dos
ten rijk, te Zurich, Ferdinand' Fors ter, te
Weenen gearresteerd en opgesloten in een
concern uHekamp bij Weenen. Forstcr is
Zwitsersch onderdaan en rechtsgeleerde
van beroep
De Dui'«che autoriteiten hebben al'c in
lichtingen omtrent de reden van de ar
restatie geweigerd.
Japan en Duitschland.
In „Wille und Macht", het Orgaan der
Leiders van de Rijksjeugd, zijn artikelen
3 apansehe ministers op- -
:enomen. De Japansehe minister van Dinsdagavond.^ voelden de samenge-
STADSNIEUWS
Begunstigd door prachtig weer. Veel menschen
op de been. Zwemwedstrijd, ringsteken op
fietsen, rolschaatsenwedstrijd en avondfeest
op het Feestterrein.
Het weerbericht was niet al te gunstig
van de hand van Japansche ministers op- voor y' Augustus en tijdens den taptoe
r\n Tenononim mminten op DinsdaCtivoiKl voelden de samonöR-
De Chineezen hebben aan den Noorde-
lijken oever van de Jangtse belangrijke zich onder de slachtoffers in geheel Palestina
plaatsen, Soesoeng en Tsjientsjang her-',in de maand Augustus o.in. 266 personen
overd. Hierbij is gebleken, dat de Chi- die gedood zijn of overleden zijn aan ver-
de troejïen een groote
uitenlandsche zaken. Oegaki, schrijft s'r°oniden op de Groote Markt eren iets,
onder meer: kon wijzen op een motregen-op komst.
„Evenals bij den burgeroorlog in Spanje ^'€l- ''orS zullen de organisatoren
wil Rusland in China de ellénde van den van dea feestdag dan ook den volgenden
oorlog vergrooten door de rogeering van tegemoet hebben gezien. Maar geluk-
Tsjang Ka? Sjek vliegtuigen met bestuur- *Ji «lefk dezf, bezorgdheid niet gerecht
ders ter beschikking te stellen en haar op vaardigst: op Koninginnedag heeft de zon
alle mogelijke manieren te steunen. Onder Jna deri geheelen dag geschenen, zoodat
deze omstandigheden heeft Japan het h<"1 et? prachtige dag werd', die de feest-
vaste besluit genomen een einde te maken stemming gunstig beïnvloedde, al was er
aan den gevaarlijken toestand, die ont- «eei1 uitbundig vreugdebetoon, zooais tij-
staan is door den ondennjjnenden arbeid d«n3 d® feesten ter gelegenheid van de
der internationale communistische partij geboorte V£Ln Pnnses Beatrix,
en degenen, die zich vergrijpen aan den Bezoek aan ziekenhuizen*
vrede in Azië, voor goed te verdrijven. I Jefcn denmiddag heeft de secretaris
Het is het doel van Japan de regeering van de Oranje Vereemgmg, de heer Th.
van Tsjang Kai Sjek ten val te brengen 11 Mouweos, vergezeld van mevr. Van
en de bolsjewistische invloeden in die Daaten—Schipper en mevr Liebeek—van
streken uit te roeien. De Japansch—- Wieniigen en den heer H, Roest, die zijn
Duitsche samenwerking is noodig ter wille ai*to beschikbaar stelde, ere ziekenhuizen
van de beschaving der menschheid. Alleen «n hghallen bezocht, waar versnape-
in onderlinge samenwerking zijn het nnSer' aan de patientea werden verstrekt.
Oosten en het Westen in staat de ver- het Gemeente Ziekenhuis hebben de
woestende kracht van het bolsjewisme te kinderen gezongen.
e Tegen half één was het kinderfeest op
'^En^CISnQ het Feestterrein beëindigd'. De rede van
De terreur in Palestina, H- M- d<e Koningin was ook op het Feest-
ri. teriein te volgen, maar de bezoekers van
TowIjk Sjanti, een neef van den uit- het feest voor de jeugd hadden er
gever van liet Mad Adaifaa, te Jaffa, is blijkbaar de voorkeur aan gegeven die rede
gisteren dood^ geschoten. Hij was pas uit oe huiskamer te beluisteren, Wtint op
het ziekenhuis ontslagen, na de vorige het terrein was om kwart voor één zoo
week bj een aanslag op zrjn leven ge- g0eq ais niemand) meer aanwezig
wond te zijn. Tocht door de versierde stad.
Ken bekende Arabische terroristenlenter Middags hebben de burgemeester, mr,
is door ae -politie m de straten van Haifa rjr L J van Haaren en mevr. A.
docHigeschoten, toen hg trachtte te out- j van HaarenRavmakers, vergezeld
snappen, na door de politie gesommeerd d001. (teQ beer K_ Liebëek en diens «echt-
te zjjji om te blyvsn genoote, in. de auto van den heer H.
Hot spoorwegstation van de lijn Jeni- Roest oen rit door de stad gemaakt om
zatem-Lyddfi is' door tM'dndstich.iüg ver- do- veisieringen ia oogenschouw te ne-
nield, Een Arabisch hulpagent is ernstig ir-ei. Dit bezoek was niet aangekondigd;
gewond door eenige schoten, die gister- er werd ook nergens gestopt,
morgen in de oude stad op hem gelost Het ligt in de bedoeling den burge-
werden. Nabij Hebron zijn twee dokters meester utt te noodigen om over enkele
ontvierd vermoedelijk om hen to dwln- dagen met leden vati het Jubileum Co-
gen memsche hulp to verteenen aan een
groot aantal gewonden, die kortelings on
der de terroristen gevalten zijn.
Volgens de Palestina Post bevinden
-
ÏÏMM
i:,"f'
T.'
Een snapshot van de mlschaatsenwedstrij-
den, welke gistermiddag in de Burgemees
ter Enappertlaan werden georganiseerd.
nnté nog eens een tocht door de ver
sierde stad te maken, maar dan bij avond,
om ©an indruk te krijgen van de verlich
ting.
De 3 K.M. zwemwedstrijd
Wederom groote belangstelling,
Inzet en ook hoogtepunt van het mid
dagprogramma was ook ditmaal de 3 K.M.
zwemwedstrijd, wejke ïn afwijking met
de traditie niet gezwommen werd volgens
de gewone route door de stad, maar
welke in verband' met den water
stand beperkt bleef tot de Nieuwe
Haven en de Westerhaven. Gestart werd
nu in de Nieuwe Haven op de gebruike
lijke plaats, waar een vlot en enkele bal
ken in bet water waren gelogd. Vandaar
werd' gezwommen naar de Wusterliaven,
waar een keerpunt was bij de nieuwe brug.
Terug werd dezelfde route gevolgd. Brf
den start waren, inmiddels de balken ver
wijderd, zoodat 'men kon doorzwemmen.
Aan liet einde van de Nieuwe Haven bij
den Vlaardingerdijlc was wederom ©en keer
punt, vanwaar gezwommen werd tot de
fiVsh op dezelfde plaats als de start
neesche legerleiding
bewegelijkheid heeft weten te geven.
Rel offensief tegen Haukau.
De van oogenblik tot oogenblik te ver
wachten val van Teian, halverwege tus
schen Kioekiang en Hants]ang gelegen,
als gevolg waarvan de Chineesche troepen
ia het gebied der Loesjan-hergen, die meer
dan 20 divisies sterk zijn, ingesloten zullen
zijn, zal volgens militaire waarnemers de
ineenstorting" beteekenen van de buiten
ste verdedigingslinie van Hankau. Deze
verdedigingslinie loopt ten Zuiden van de
Jangtse en verbindt Joeitsjang, Teian en
Singtze. Hiervan zijn Joeitsjang en Singtse
reeds door de Japanrieezen veroverd. De
Japansche strijdkrachten rukken langs drie
wegen naar Teian op.
De jnpanucczen gebruiken in
derdaad gifgassen.
Reuter meldt uit Hankau: De berichten zou beteekenen, dat Stalin geen vertrouwen
over het gebruik van gifgassen door de heeft in Blucher.
Japanneezen schijnen bevestigd te wor-
wonSingen. Van deze slachtoffers waren
19 Engelsclien, 193 Arabieren en voorts
48 Joden.
Een kweteend menu ment.
Do Duitsche consul to Liverpool heeft
liet geineenlel>estuur van Sled more, in
Yoiksl ire, een schijven gezonden, waarin
hij wijst op het „bereurenswaardig" ka
rakter van het basreliëf op een monument,
dat kor1 gel eden in die plaa's is opgericht.
Dit basreliëf stelt een Duaschen soldaat
voor, die een. vrouw het hoofd' afsnijdt.
Sovjet Rusland
Geruchten over Generaal Bltleher,
Volgens een Japansch bericht is het
bevel over het roode leger in het Verre
Oosten overgedragen aan Ryakof, den
politioken commissaris van het leger. Dit
den door buitenlandsehe waarnemers, die
teruggekeerd zijn van een uitgebreiden
tocht langs de fronten ten Zuiden van de
Jangtse. Zij verklaren, dat de Japanneezen
de sassen niet op groote schaal gebruiken,
doch er hun toevlucht toe nemen op
entieke oogenblikken en strategische punten
waar zij niet door op andere wijze door de
krachtige defensie heen kunnen breken,
Deze waarnemers zijn er beslist van over
tuigd, dat de Japanneezen gebruik hebben
gemaakt van gifgassen tijdens den strijd
in de nabijbeid van Joeitsjang.
Van gezaghebbende zijde wordt ver
nomen, dat het Chineesche departement
van buitenlandsehe zaken bewijzen ver
zamelen, ten einde die aan den Volkenbond
te kunnen overleggen. Met het oog op deze
elooft men, dat de Japansche
berichten
militairen Tran toevlucht nemen tot
gassen in den strijd om Hankau.
gif-
Frankrijk
Do onteigeningen bij Isola.
Bevoegde Italiaansehe kringen toonen
verwondering over de beroering, dien in
Frankrijk gewekt is door het besluit der
fascistische autoriteiten tot onteigening
van de bezittingen van Fransehe grond
eigenaren aan landerijen, en boerderijen
in de Vallei van Chastillor bij de gemeente
Isola, Zij verklaren, dat de maatregelen
noodzakelijk waren geworden door over-
~"3gingen van militairen aard. Zij ver
zekerden, dat Italië gccnszms het voor
nemen heeft de belanghebbenden niet
schadeloos te stellen. Rome is van oordeel,
dat de financieele regeling geen enkele
moeilijkheid zal opwerpen.
Vereenigde Staten
Do vliegtuigbouw. j
Het bureau voor Civiele Luchtvaart deelt
mede, dat de Vereenigde Staten 1974
vliegtuigen gebouwd hebben in het eerete
halve jaar van 1936, d.w.z. een productïe-
vergrooting met 22 pCt. vergeleken met
dezelfde periode von 1937. De productie
vatf militaire vliegtuigen is, vergeleken met
de cijfers van verleden jaar, gestegen met
173 pCt. Van dit aantal zijn 700 toestellen
geleverd aan de landsverdediging en 827
aan het buitenland.
Gemengd Nieuws
Getracht zijn vrouw te vermoorden
Zuringzout bij aardappelen gedaan,
D© politie heeft te Enschede aangehou
den den 46-jarigen G. J. G., verdacht van.
poging tot moora op zijn vouw.
D© man, die in onmin mei zijn echt
genoot© leefde, heeft ©en dezer dagen zu
ringzout in een pan met .aardappelen ge
daan. Het was hem bekend, dat zijn
vrouw den volgenden dag deze aardap
pelen zou eten. Zij heeft even van d©
aardappelen geproefd, doch merkte, dat
er iets niet in orde was.
Uit het geneeskundige onderzoek is ge
bleken, vi at do vrouw geen nadeel ige ge
volgen van een en ander zal ondervin
den.
De man, die het misdrijf heeft toege
geven, ra! ter beschikking van de justi
tie woruen gesteld.
Alie Straver (I.) en Mep Wuisinan, die gistermiddag resp. eerste en tweede wer
den bij den 3 k.na. srw ©mwedstrijd in de flenwe Haven en Westerhaven en <ÜQ
sa aankomst een bloemen hulde in ontvangst mochten nemen.
9
Otice courant Terachgnt dagers, raetnifc*
zoddenng *an Zon- on Feoatdag^
Pnji» par kwartsal t 2.—frmce
f 9 5fi Priis per week: 15 cis. Alien
s'. JZJ, i ets- Abonnementen
worden (lerelflk» assgcttemsiL
Advertentie» voor hot eeretrolgend num-
raer moeten w«r elf uur uiitot Bnrean
W eiM>. 2»^^
gen bep&ulda plMl. tub adrerfentien
wordt niet gawuurborgd.
PnJs der AdyerteïiüSnï wK5 regels f155;
ma 7ihHR Iedere regel meer f0.30, in het Zaterdagnummer
HU. blvvu 1—5 regeia f 1*8^ iedere regel meer HX35
1 i Reclames F 0,75 per regel, incassok os ten5 tta.|
postkwitanties 15 ets, Ta neven >an adverientttm
bij abonnement zyn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen voer n*l betaling Klei na
Advertcnti^n opgenomen 4 tÜ50 t/m. 15 woor
den, T 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
cent' lot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Adiertentientol25woor
den f 0.25, nuts v66r Dinsdagavond 8 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's zaterdags. Ktoine Advertentiëa 11.00,indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur beiorgd.
partij
Tsiecl
I
fnuiken" t Het kinderfeest.
